روند کاهش تولید فولاد چین برای پنجمین ماه متوالی در سپتامبر نیز ادامهدار شد؛ این موضوع سیگنالی مهم در جهت تضعیف قیمتی سنگآهن در بازارهای جهانی و رشد بهای فولاد به شمار میرود.
سایه اژدهای زرد بر بازار جهانی فولاد
البته در این شرایط، تضعیف سرعت رشد اقتصادی چین با تضعیف تقاضا می‌تواند از صعود بهای فولاد جلوگیری کند. در این وضعیت، میزان تقاضا و تولید فولاد در هند رو به افزایش گذاشته که این موضوع نیز می‌تواند بر روند بازار جهانی سنگآهن و فولاد اثرگذار شود و زمینه رشد قیمت فولاد در بازارهای جهانی را فراهم کند.
تضعیف قیمتی سنگآهن ادامهدار می‌شود
میزان تولید فولاد چین در ماه سپتامبر به ۷۳میلیون و ۷۵۰هزار تن رسید که این رقم کمترین میزان تولید فولاد خام ماهانه چین پس از سال ۲۰۱۹ بوده است. به این ترتیب، میزان تولید فولاد چین در سپتامبر نسبت به ماه قبل (آگوست) افت ۵/ ۱۱درصدی داشته است. کاهش سرعت رشد اقتصادی چین، کمبود برق، تضعیف بخش املاک و مستغلات در این کشور و افزایش سختگیری نسبت به تولید فولاد چین، از جمله مهم‌ترین دلایل افت تولید فولاد در چین، بهعنوان بزرگترین تولیدکننده و مصرف‌کننده فولاد در دنیاست.
افت تولید فولاد در چین در ماه سپتامبر به تضعیف واردات سنگآهن این کشور نیز منجر شده است. مطابق دادههای اداره کل گمرک چین، میزان واردات سنگآهن این کشور در ماه سپتامبر برابر ۹۵میلیون و ۶۱۰هزار تن بوده که این رقم نسبت به میزان واردات سنگآهن در ماه قبل افت ۹/ ۱درصدی داشته است. همچنین میزان واردات سنگآهن چین در ماه سپتامبر نسبت به ماه سپتامبر سال قبل کاهش ۹/ ۱۱درصدی را تجربه کرده است.
میزان واردات سنگآهن چین در ماه سپتامبر نسبت به ماه قبل کاهش داشته، اما این افت به‌مراتب کمتر از کاهش در تولید فولاد چین بوده است که این موضوع سیگنالی قوی برای تضعیف بیشتر نرخ در بازار جهانی سنگآهن به شمار میرود. چین، بزرگترین واردکننده سنگآهن دنیاست و هر تغییری در برنامه واردات سنگآهن از سوی چینی‌‌‌ها می‌تواند بازارهای جهانی این محصول را تحت‌الشعاع قرار دهد.
همچنین طبق گزارش اداره گمرک، چین در سه فصل اول سال برابر ۸۴۱میلیون و ۹۵۰هزار تن سنگآهن وارد کرده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳درصد کاهش داشته است. دولت پکن کنترل سختگیرانه تولید فولاد خام چین را با هدف کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی پیگیری می‌کند. بحران اخیر در بخش برق نیز بر فعالیت واحدهای فولادی این کشور اثرگذار شده و به افت بیشتر تولید دامن زده است. وزارت صنعت چین طی بیانیه‌‌‌ای که هفته قبل منتشر شد، اعلام کرد که کارخانه‌‌‌های تولید فولاد شمال چین باید تولید خود را از ۱۵نوامبر تا اواسط مارس کاهش دهند تا کیفیت هوا بهبود یابد. به این ترتیب، تولید فولاد چین تا زمان برگزاری المپیک زمستانی همچنان محدود خواهد بود. این موضوع سیگنالی منفی برای بازار سنگآهن در میان‌مدت خواهد بود.
تمرکز فولادسازان چینی بر تامین نیاز بازار داخل در میانه افت تولید
مطابق دادههای گمرک چین، صادرات محصولات فولادی این کشور در ماه سپتامبر به ۴میلیون و ۹۲۰هزار تن رسید که این رقم نسبت به میزان صادرات در ماه قبل کاهش ۶/ ۲درصدی داشته است. همچنین میزان صادرات فولاد چین در ۹ماه ابتدایی سال‌جاری میلادی ۵۳میلیون و ۲۰هزار تن بوده است. در عین حال، میزان واردات فولاد چین در ماه سپتامبر نسبت به آگوست ۱۶/ ۱۸درصد افزایش یافت و به یک‌میلیون و ۲۶۰هزار تن رسید. میزان واردات فولاد چین از ژانویه تا سپتامبر (۹ماه ابتدایی سال) برابر ۱۰میلیون و ۷۲۰هزار تن بوده است.
کاهش صادرات فولاد و افزایش واردات چین به مفهوم افزایش نیاز بازار داخلی این کشور به محصولات فولادی است. درواقع سیاستهای محدودیت تولید فولاد در چین باعث شده است تا تمرکز فولادسازان این کشور بر تامین نیاز بازار داخل باشد. افت مستمر تولید فولاد چین که ظرف چهارماه اخیر ادامهدار شده، محرکی قوی در جهت صعود بهای فولاد است. با وجود این، تضعیف تقاضا برای فولاد در این کشور در مقابل این صعود قیمتی ایستاد و از آن جلوگیری کرد.
کاهش سرعت رشد اقتصادی چین و تضعیف بخش ساخت‌‌‌وساز، از مهم‌ترین دلایل تضعیف تقاضا برای محصولات فولادی در این کشور بوده است. اقتصاد چین در سه‌ماهه سوم سال‌جاری میلادی پایینترین سرعت رشد اقتصادی را ظرف یک‌سال اخیر تجربه کرد. کمبود برق و نوسان در بخش املاک این کشور، از مهم‌ترین دلایل تضعیف رشد اقتصادی چین در این مدت است. بخش املاک، زیرساخت‌‌‌ها، مستغلات و صنایع وابسته به آن در چین از حدود ۳۰درصد اقتصاد این کشور پشتیبانی می‌کند؛ از همین رو تضعیف بخش ملک و انتشار اخباری مبنی بر بحران بدهی در شرکتهای ساختمانی این کشور باعث شده است تا بازار داخلی چین تضعیف شود.
افزایش تولید فولاد هند به کمک بازار سنگآهن میآید؟
هند، بهعنوان دومین مصرف‌کننده بزرگ فولاد در دنیا ظرف ماه‌‌‌های اخیر با افزایش تقاضا و رشد تولید فولاد مواجه است. این موضوع در شرایطی که چینی‌‌‌ها در حال محدود کردن تولید فولاد خود هستند، می‌تواند کورسوی امیدی در بازار جهانی سنگآهن باشد و همچون سرعت‌‌‌گیری در مسیر افت نرخ آن ظرف ماه‌‌‌های پیش‌‌‌رو عمل کند.
نشریه «آرگوس» در گزارشی که هفته پیش منتشر کرد، به چشمانداز مثبت تقاضای فولاد هند اشاره کرد. در این گزارش، اتمام فصل باران‌‌‌های موسمی که اغلب سیل‌‌‌آسا هستند و سرعت‌گرفتن روند واکسیناسیون در مقابل بیماری کووید-۱۹ مهم‌ترین دلایل رشد تقاضای فولاد و در ادامه افزایش میزان تولید فولاد در این کشور عنوان شدهاند. میزان تولید فولاد هند در ماه آگوست به ۹میلیون و ۹۰۰هزار تن رسید که این رقم بیشترین میزان تولید فولاد ماهانه در هند پس از مارس سال‌جاری میلادی بود.
رشد تقاضا برای فولاد در هند باعث شده تا میزان تولید فولاد این کشور از آوریل امسال وارد مسیر رو به رشد شود، اما رشد بهای زغالسنگ متالورژیک (کک‌‌‌شو) و زغالسنگ حرارتی باعث شده از میزان سودآوری فولادسازان هندی به‌شدت کاسته شود. در گزارش «آرگوس» آمده است، شاخص قیمت زغالسنگ کک‌‌‌شو در تاریخ ۲۱ اکتبر به ۴۲۳دلار و ۳۵سنت به ازای هر تن رسید که این رقم تا بیشترین بهای تاریخی این محصول که ۲۳سپتامبر امسال و با نرخ ۴۳۷دلار و ۷۵سنت به ثبت رسید، فاصله اندکی دارد.
افزایش هزینههای تولید فولاد با رشد بهای زغالسنگ متالورژی و حرارتی زمانی رخ داده که قیمت فولاد ثابت مانده است. میانگین ماهانه شاخص قیمتی کویل (ورق) نورد گرم آرگوس ظرف سه‌هفته سپری‌شده از ماه اکتبر به ۶۷هزار و ۶۲۵ روپیه رسید که این رقم ۵/ ۲درصد کمتر از میزان این شاخص در ژوئن امسال بود (شاخص قیمتی این محصول در ماه ژوئن به بیشترین نرخ پس از سال ۲۰۱۵ رسید). همچنین بر اساس دادههای نشریه «آرگوس»، میانگین قیمت کویل نورد گرم در هند در سه‌هفته سپری‌شده از ماه اکتبر نسبت به اکتبر سال قبل ۶۱درصد بیشتر است.
در این شرایط ایشا چودری، مدیر تحقیقات Crisil میگوید: انتظار میرود قیمت فولاد در هند ظرف سه‌ماه پایانی سال‌جاری میلادی روند صعودی خود را حفظ کند. اخلال در عرضه زغالسنگ حرارتی و کک‌‌‌شو در اغلب نقاط جهان، افزایش هزینههای حمل دریایی و تمایل دولت‌‌‌ها به تولید با انرژی‌‌‌های پاک از این رشد قیمتی حمایت می‌کند.
۸۳درصد از واردات زغالسنگ متالورژیک هند در ماه آگوست از استرالیا انجام شده؛ در عین حال ۸۲درصد واردات این محصول از ژانویه تا آگوست مربوط به استرالیا بوده است. میزان شاخص حمل زغالسنگ از بنادر شرق استرالیا به ساحل شرقی هند ظرف یک سال اخیر بیش از ۸۴درصد افزایش داشته است. این موضوع در کنار رشد بهای زغالسنگ، بر هزینههای فولادسازان افزوده است. در این شرایط، هند یک توافق اولیه با روسیه در زمینه تامین زغالسنگ کک‌‌‌شو با هدف کاهش هزینهها و تنوع بخشیدن به منابع وارداتی امضا کرده است. بسیاری از کارشناسان با توجه به سهم ۵درصدی روسیه در واردات زغالسنگ کک‌‌‌شوی هند، تاثیر این قرارداد را در تعدیل قیمت‌ها اندک می‌‌‌دانند.
بورس کالا در مهرماه شرایط آرامی داشت؛ آن‌‌‌هم در وضعیتی که نوسان بهای ارز و در جا زدن آن در کانال قیمتی ۲۷هزار تومان، پتانسیل خریدهای هیجانی را از بازار دریغ کرده بود و شاهد آرامش بنیادین و مطلوبی در مهم‌ترین بازار کالایی کشور بودیم.
این در حالی بود که جریان غالب در بازارهای جهانی با محوریت بهای نفت‌خام، محصولات پتروشیمیایی، فلزات و حتی فولاد با جریان صعودی همراه بود، اما محرک بزرگی برای رشد تقاضا در بورس کالا به شمار نرفت. این مطلب نشان می‌دهد که ذهنیت‌‌‌های تورمی در بین خریداران اصلی مواد اولیه چندان برجسته نیست که خود داده مثبت و مهمی محسوب می‌شود؛ ولی نمیتوان منکر روند صعودی بسیاری از قیمت‌ها در بازار داخلی مواد اولیه و بورس کالا بود. در هر حال، اوضاع کلی در مهرماه در بازارهای کالایی با ماه‌‌‌های قبل تفاوت جدی داشت که نشان می‌دهد اهمیت نرخ ارز آزاد در تصمیم‌‌‌سازی‌‌‌های اهالی بازار و تولیدکنندگان بسیار جدی بوده است.
آمارها نشان می‌دهد، طی مهرماه سال‌جاری، ۷میلیون و ۲۲۲هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از ۵۳هزار میلیارد تومان در بازار فیزیکی بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفته است. این در حالی است که طی شهریورماه سال‌جاری، ۸میلیون و ۶۲هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از ۵۳هزار میلیارد تومان در بازار فیزیکی بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت که آمار شهریورماه نسبت به مردادماه به ترتیب رشد ۷۰ و ۴۹ درصدی را در حجم و ارزش معاملات تجربه کرد. همین ارقام نشان می‌دهد که حجم کل دادوستد در بازار فیزیکی بورس کالا در مهر نسبت به شهریور، افت ۱۰درصدی داشته که یک داده بسیار مهم در این بازار است، اما ارزش معاملات تغییر محسوسی نداشته است؛ گویی متوسط قیمت در این بازه زمانی چیزی نزدیک به همین ارقام رشد کرده است.
در هر حال، آمارها حکایت از آن دارد که حجم خرید مواد اولیه در بورس کالا کاهشی بوده و افت محسوس ۱۰درصدی داشته است و از هم‌‌‌اکنون باید منتظر اثرات این تغییر در بسیاری از سازوکارهای معاملاتی باشیم. افت حجم معامله مواد اولیه یا محصول در بورس کالا داده بسیار نگران‌‌‌کننده‌ای است و شاهدی قدرتمند از پتانسیل ایجاد رکود در اقتصاد کشور محسوب می‌شود و نمیتوان به‌سادگی از کنار آن عبور کرد.
در شهریورماه معاملهگران ۵میلیون و ۱۹۷هزار گواهی سپرده کالایی به ارزش ۳۲۷میلیارد تومان را دادوستد کردند. در مهرماه بیشترین حجم معاملات به گواهی سپرده زعفران تعلق گرفت؛ سکه طلا نیز بیشترین ارزش معاملات در بازار گواهی را به خود اختصاص داد. همچنین در این ماه، در بازار مشتقه بورس کالای ایران ۴۷۷هزار قرارداد آتی به ارزش بیش از ۱۱۱۰میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت.
وضعیت آماری معاملات بازار فیزیکی در شهریورماه
به گزارش کالاخبر، تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران، طی ماه گذشته میزبان معامله ۵میلیون و ۵۴۱هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از ۲۹۱هزار میلیارد ریال بود. این در حالی بود که در این بازه زمانی ۷میلیون و ۲۲۲هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از ۵۳۳هزار میلیارد ریال در بازار فیزیکی بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت. در این تالار ۳میلیون و ۹۹۳هزار تن سیمان، یک‌میلیون و ۲۲۶هزار تن انواع فولاد، ۲۱۵هزار تن سنگآهن، ۴۹هزار تن آهن اسفنجی، ۲۶هزار و ۴۴۵تن انواع مس، ۲۳هزار و ۹۴۰تن آلومینیوم، ۲۱هزار و ۸۷۰تن روی، ۲هزار تن کک، ۵۸۰تن کنسانتره مولیبدن، ۶۹تن کنسانتره فلزات گرانبها و ۶۷کیلوگرم شمش طلا از سوی مشتریان خریداری شد.
همچنین در تالار فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی بورس کالای ایران طی مهرماه افزون بر یک‌میلیون و ۶۵۰هزار تن انواع کالا به ارزش ۲۳۵هزار میلیارد ریال در دو بخش داخلی و صادراتی معامله شد. در این تالار بالغ بر ۴۱۹هزار و ۷۹۶تن انواع قیر، ۳۲۸هزار و ۸۷۲تن انواع مواد پلیمری، ۱۴۰هزار و ۴۵۱تن مواد شیمیایی، ۱۳هزار و ۹۵۵تن روغن، ۶هزار تن سلاپس واکس و ۵۰۱هزار تن وکیوم‌باتوم به فروش رسید. از دیگر کالاهای معامله‌شده در این تالار می‌توان به دادوستد ۸۳هزار و ۲۰۰تن گوگرد، ۸۸۵تن عایق رطوبتی و ۱۵۵هزار تن لوب‌کات اشاره کرد.
یک‌هزار و ۳۰۰کیلوگرم زعفران رشته‌ای نیز در تالار کشاورزی بورس کالای ایران دادوستد شد. بازار فرعی بورس کالای ایران نیز طی مدت یادشده معامله ۳۰هزار و ۸۶۰تن انواع کالا را تجربه کرد.
آخرین وضعیت بازار گواهی سپرده در بورس کالا
در جریان معاملات مهرماه سال ۱۴۰۰ معاملهگران تعداد ۵میلیون و ۱۹۶هزار و ۷۸۹گواهی سپرده کالایی را به ارزشی بالغ بر ۳۲۷۰میلیارد ریال دادوستد کردند. در این ماه مدال طلای حجم معاملات به گواهی سپرده زعفران و ارزش معاملات به سکه طلا رسید. در جریان معاملات ماهی که گذشت، بیشترین حجم و ارزش معاملاتی متعلق به زعفران نگین بود؛ به گونه‌ای که تعداد ۲میلیون و ۶۵۷هزار و ۴۷۵گواهی سپرده زعفران نگین به ارزش بیش از ۶/ ۴۱میلیارد تومان بین بازیگران بازار دست به دست شد تا این دارایی پایه در جایگاه نخست به لحاظ حجم معاملات قرار گیرد، اما جایگاه نخست ارزش معاملات همچنان متعلق به سکه طلاست.
سکه طلا در این بازار، مدال نقره معاملات ماهانه را کسب کرد؛ به طوری که طی مهرماه امسال ۲میلیون و ۴۱۳هزار گواهی سپرده سکه طلای تحویل یک‌روزه مورد معامله قرار گرفت و ارزشی بالغ بر ۲۸۲میلیارد تومان برای آن رقم خورد.
طی مهرماه گذشته، معاملهگران در دو نماد معاملاتی انبارهای سحرخیز و طلای سرخ، تعداد ۱۰۰هزار و ۲۴۴گواهی سپرده زعفران پوشال را خرید و فروش کردند تا ارزشی بیش از ۲/ ۱میلیارد تومان برای دارایی پایه یادشده ثبت شود. بر اساس این آمارها، زعفران پوشال به لحاظ حجم و ارزش معاملات در رده سوم جدول معاملات مهرماه قرار گرفت. آمارها حاکی از آن است که در دوره زمانی مورد بررسی، ۴۰۲۵گواهی سپرده پسته فندقی و بادامی انبارهای مه‌ولات و سبزدانه معامله شده و ارزش ۵/ ۷میلیارد ریالی را رقم زده است. معامله ۵۳۲۹گواهی سپرده زیره‌سبز انبارهای دانش، کیمیابذر و مینوبذر نیز ارزشی بیش از ۱/ ۵میلیارد ریال را به ثبت رساند. معامله ۱۶هزار و ۷۱۶گواهی سپرده برنج طارم نیز ارزشی نزدیک به ۶/ ۶میلیارد ریال را در پی داشت.
بازار آتی بورس کالا در مهرماه
در جریان معاملات هفتمین ماه سال ۱۴۰۰، معاملهگران در بازار مشتقه بورس کالای ایران ۴۷۶هزار و ۸۱۹قرارداد آتی را به ارزش بیش از ۱۱۱۰میلیارد تومان منعقد کردند.
در مهرماه سال‌جاری تعداد ۴۳۲هزار و ۸۳۰قرارداد آتی زعفران نگین به ارزش بیش از ۹۲۷میلیارد تومان برای تحویل در دو سررسید آبان و دی منعقد شد.
معاملهگران ۷هزار و ۶۹۰قرارداد آتی زعفران پوشال به ارزش ۱۱میلیارد تومان را برای تحویل آبان‌ماه امسال ثبت کردند. همچنین در مهرماه ۱۷۴قرارداد آتی پسته تحویل مهر و آذرماه ۱۴۰۰ به ارزش بیش از ۲/ ۳میلیارد تومان ثبت شد. همچنین در این ماه، ۱۵۳قرارداد آتی زیره‌سبز با دوره تحویل مهر و آذرماه به ارزش بیش از ۳/ ۱میلیارد تومان منعقد شد. به‌علاوه، ۲۲هزار و ۳۸۶قرارداد آتی نقره برای سررسیدهای مهر، آبان و آذر در حالی منعقد شد که ارزش ۷/ ۴۵میلیارد تومانی برای این دارایی پایه رقم خورد. انعقاد ۱۳۵هزار و ۸۶قرارداد آتی صندوق طلا با دوره تحویل مهر، آبان، آذر و بهمن‌ماه نیز به ارزش بیش از ۱۲۱میلیارد تومان به ثبت رسید.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در نامه ای به وزیر نفت با تاکید بر اهمیت شفاف شدن روابط مالی دولت با پالایشگاه ها دو پیشنهاد راهگشا برای پایان سردرگمی سهامداران شرکت های پالایشی مطرح کرد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا )، مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در این نامه به وزیر نفت نوشته است ؛
«وزارت نفت ، نفت خام را به قیمت کشف شده در بورس انرژی و پس از اعمال تخفیف های مندرج در قانون الحاق برخی مواد قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی (2) ، به شرکت های پالایشی تحویل دهد ، ضمن آن که شرکت های پالایشی بتوانند پس از تامین سوخت کشور ، مازاد محصولات خود (فرآورده های اصلی و ویژه) را به صورت مستقل به فروش برسانند.این مهم به شفاف شدن رویه فروش محصولات از سوی شرکت های پالایشی و تامین ارز مورد نیاز برای اجرای پروژه های توسعه و بهبود محصولات کمک شایانی خواهد نمود.»
همچنین در این نامه از وزیر نفت خواسته شده است که «موضوعاتی از قبیل قیر به دستگاه های اجرایی ( موضوع بند ز) تبصره (1) ماده واحده قانون بودجه سال 1400 کل کشور در صورت لزوم با تنظیم قرارداد مشخص و با رعایت صرفه و صلاح سهامداران شرکت های ذی ربط ا(ز جمله شرکت های پالایش نفت)به شرکت های مزبور محول شود.»
قیمت نفت در آغاز معاملات روز دوشنبه افزایش یافت. قیمت نفت خام آمریکا به بالاترین حد در هفت سال گذشته رسید، زیرا عرضه جهانی در برابر تقاضای جهانی برای طلای سیاه کم بود و این در حالی است که اقتصاد کشورها از رکود ناشی از همهگیری ویروس کرونا بهبود یافتند.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از سی ان بی سی، در معاملات روز گذشته، قیمت هر بشکه نفت معاملات آتی نفت برنت ۲۶ سنت معادل ۰.۳ درصد افزایش یافت و به ۸۵ دلار و ۷۹ سنت در هر بشکه رسید.
قیمت هر بشکه نفت آتی وست تگزاس اینترمدیت آمریکا (WTI) با ۴۸ سنت معادل ۰.۶ درصد افزایش به ۸۴ دلار و ۲۴ سنت در هر بشکه رسید.
قیمت نفت برنت در معاملات روز، دوشنبه در ساعت ۸:۵۶ به وقت تهران، با افزایش ۰.۷۸ درصدی در هر بشکه، ۸۶ دلار و ۲۰ سنت معامله شد.
قیمت نفت خام آمریکا (وست تگزاس اینترمدیت) نیز تا لحظه تنظیم گزارش، افزایش ۰.۹۰ درصدی را به ثبت رساند و در هر بشکه، ۸۳ دلار و ۵۲ سنت معامله شد.
طلا نیز تا لحظه تنظیم این گزارش، افزایش ۰.۱۳ درصدی را تجربه کرد و هر اونس طلا به قیمت یک هزار و ۷۹۸ دلار و ۷۰ سنت معامله شد.
قیمت طلا در آغاز معاملات امروز دوشنبه، در برابر اظهارات جروم پاول، رئیس فدرال رزرو آمریکا مبنی بر اینکه تورم ممکن است در سال آینده کاهش یابد، ثابت ماند.
نقره نیز با افزایش ۰.۳۵درصدی به ۲۴ دلار و ۵۳۵ سنت رسید.
مس با افزایش ۱.۲۰درصدی مواجه شد و ۴ هزار و ۵۵۲ دلار قیمت خورد.
امروز انواع فرآورده هیدروکربوری در رینگ بین‌الملل بورس انرژی ایران عرضه می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا)، امروز دوشنبه ۳ آبان ماه، کالاهای نیتروژن مایع و متانول شرکت متانول کاوه، نیتروژن مایع پتروشیمی غدیر، حلال ۴۰۲، حلال ۴۰۴، آیزوریسایکل و آیزوفید پالایش نفت تبریز، برش سنگین، نیتروژن مایع و سوخت کوره سبک پتروشیمی تبریز، برش سنگین پتروشیمی جم، متانول پتروشیمی زاگرس و متانول پتروشیمی فن آوران در رینگ داخلی هیدروکربن های هیدروژنه سبک (A-۸۰) و بنزین پیرولیز پتروشیمی شازند در رینگ بین الملل بورس انرژی ایران عرضه خواهد شد.
روز شنبه اول آبان ماه نیز کالاهای برش سنگین حاصل از پالایشگاه نفت و پتروشیمی به جز بنزین و گازوئیل پتروشیمی بیستون در رینگ داخلی و رافینت۲ شرکت پتروشیمی شیمی بافت در رینگ بین الملل بورس انرژی ایران مورد دادوستد قرار گرفت.
طی معاملات روز شنبه بیش از ۱۶۰۰ تن فرآورده هیدروکربوری به ارزش بیش از ۳۴۳ میلیارد و ۲۸۱ میلیون ریال در بازار فیزیکی بورس انرژی ایران مورد دادوستد قرار گرفت.
با افزایش نگرانی های تورمی قیمت طلا در هفته گذشته افزایش قابل توحهی یافت و حتی تا نزدیکی 1815 دلار نیز صعود کرد اما در نهایت در عدد 1793 دلار هفته را به پایان رساند.
طبق گفته تحلیلگران در حال حاضر تورم فزاینده ایالات متحده بزرگترین حامی افزایش قیمت طلا بوده و می تواند آن را بار دیگر به سمت مقاومت اصلی آن در عدد 1830 دلار سوق دهد.
روز جمعه کنفرانس خبری فدرال رزرو نیز برگذار شد و جروم پاول اظهار داشت که این بانک قصد دارد همچنان به برنامه های از پیش تعیین شده خود درباره کاهش خرید اوراق قرضه ادامه دهد.
طبق گفته جروم پاول خرید اوراق قرضه تا نیمه های سال 2022 به پایان خواهد رسید و این می تواند نشان دهنده تغییر سیاست های مالی آسانگیرانه این بانک باشد که باعث شد تا قیمت طلا کاهش پیدا کند.
با این حال بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که پاول و بانک فدرال رزرو نمی توانند تورم شدید ایجاد شده را برطرف سازند و از این رو معتقدند قیمت طلا می تواند افزایش پیدا کند.
دنیل پاویلونیس استراتژیست ارشد بازار اشاره کرد که افزایش بازدهی می تواند نشان دهد که انتظارات تورمی تحت کنترل نیست و با شروع کند شدن فعالیت های اقتصادی، فدرال رزرو ابزارهای محدودی برای کنترل تورم خواهد داشت.
وید گانتر دیگر کارشناس بازار نیز اشاره کرد که تورم به وجود آمده ناشی از اختلال در زنجیره تامین است که بیشتر از چیزی که پیشتر تصور می شد طول کشیده است و ادامه خواهد یافت.
وی ادامه داد که فدرل رزرو نمی تواند کاری برای حل کردن مشکل زنجیره تامین انجام داده و از این رو می توان انتظار داشت تقاضا برای دارایی هایی مانند طلا افزایش یافته و در نتیجه قیمت آن به سطوح بالاتری دست پیدا کند.
شاخص کل بورس روز شنبه ۲۸هزار واحد افت را پشت سر گذاشت و در حالی که بسیاری از نمادها منفی بودند، شاخص به مرز سقوط به ابرکانال یک‌میلیون و ۳۰۰هزار واحد نزدیک شد. کارشناسان و تحلیلگران بازار سهام این وضعیت نوسانی را برای ادامه هفته نیز پیشبینی می‌کنند و معتقدند تا سایه ابهامات غیراقتصادی و غیربنیادی از سر بازار کم نشود، وضعیت به این منوال خواهد بود. قبل از تعیین‌تکلیف انتخابات ریاست جمهوری پیشبینی میشد با تغییر دولت و روی کار آمدن تیم اقتصادی جدید با توجه به وعده‌هایی که ابراهیم رئیسی می‌داد، وضعیت بازار سهام بهبود پیدا کند و سایه ابهاماتی که بر سر بازار بود کنار رود؛ اما همچنان با وجود گذشت چهار ماه از آغاز به کار دولت جدید و پایان یافتن جابه‌جایی مدیران اقتصادی، بورس همچنان بر مدار نوسان قرار دارد و روزنه‌ای برای بهبود این اوضاع دیده نمی‌شود. کارشناسان بازار سهام بر این باور بودند که با پایان یافتن ماراتن انتخابات، بازار راه خود را پیدا می‌کند اما اکنون می‌گویند سایه ابهامات همچنان بر سر بازار وجود دارد و این ابهامات اجازه نمی‌دهد بازار به مدار اصلی خود بازگردد. با این حال همه آنان بر یک مساله اتفاق‌نظر دارند؛ قریب به اتفاق تحلیلگران و کارشناسان بازار سرمایه تاکید دارند که با توجه به قیمت‌های جهانی و نرخ ارز و عوامل اقتصادی و بنیادی دیگر، بازار ارزنده است و فروش سهام در قیمت‌های فعلی منطقی نیست.
بورس روی ریل نوسان
اقبال به سهم‌های کوچک غیردلاری
حسام حسینی، کارشناس بازار سرمایه: تا امروز چشم بازار به سهم‌های دلاری و کامودیتی دوخته شده بود و این دو فاکتور در تعیین قیمت سهم‌ها بسیار مهم بود اما اکنون به مرحله‌ای رسیده‌ایم که اثر دلار بیشتر از کامودیتی است یعنی بازار بعد از این به رشد کامودیتی به سرعت واکنش نمی‌دهد و به این نکته توجه دارد که اگر قیمت‌های جهانی از این به بعد ریزش داشته باشد چه اثری روی سهم‌ها خواهد داشت. بنابراین چون این نگاه وجود خواهد داشت دلار می‌تواند نقش پررنگ‌تری داشته باشد؛ یعنی کاهش قیمت دلار باعث کاهش قیمت سهم‌ها و افزایش قیمت دلار باعث رشد آنها شود. تغییرات در قیمت‌های جهانی دست به عصا و با تاخیر در قیمت سهم‌ها اعمال خواهد شد و به نظر می‌رسد از این به بعد سهمهایی که قیمت‌های جهانی روی آنها اثر داشته دیگر اثر چندانی از قیمت‌های جهانی نگیرند چون این احتمال وجود دارد که قیمت‌های جهانی ریزش داشته باشند. در مقابل سهمهایی که دلاری هستند همچنان از نرخ دلار اثر می‌گیرند.
همچنین آن دسته از بازار که سهم‌های غیرکامودیتی بودند و اغلب هم ریزش‌های شدیدی داشتند می‌توانند مورد اقبال واقع شوند. در این شرکت‌ها بعضا سهمهایی پیدا میشوند که گزارشهای ۶ماهه بدی هم نداشتند و این احتمال وجود دارد که این شرکت‌ها تا حدودی مورد اقبال قرار گیرند. بنابراین بخشی از بازار در سهم‌های کوچک‌تر و غیرمرتبط به کامودیتی که ریزش‌های شدیدی هم داشتند می‌توانند مورد اقبال قرار گیرند و در سهم‌های کامودیتی بازار بهخصوص در آنهایی که با رشد قیمت جهانی رشدهای خوبی داشتند بازار این تحلیل را هم در نظر خواهد داشت که ممکن است قیمت‌های جهانی ریزش کند.
ادامه روند نوسانی
حامد ستاک، کارشناس بازار سرمایه: فعالان بازار انتظار داشتند، بورس بعد از افت‌وخیزی که خیلی هم دلایل اقتصادی نداشت روند منطقی‌تری به خود بگیرد ولی شنبه آن روندی که مورد انتظار بود محقق نشد. اخیرا میزان حجم نقدینگی در کشور اعلام شده که رشد فزاینده‌ای داشته است. همه موارد نشان‌دهنده این است که بازار باید رشد کند ولی آنچه در عمل می‌بینیم عدم‌رشد بازار است. دلایل این عدم‌رشد هم بنیادی و اقتصادی نیست. اگر عدم‌رشد بازار به دلایل غیراقتصادی و بنیادی باشد در کوتاه‌مدت می‌تواند روی بازار اثرگذار باشد ولی در بلندمدت توانایی ندارد که جلوی رشد بازار را بگیرد بنابراین خیلی از فعالان بازار منتظرند که این زمان به پایان برسد و بازار روند منطقی خود را در پیش بگیرد. به نظر می‌رسد این هفته هم بازار نوسانی باشد چون هنوز بسیاری از سرمایهگذاران به این نتیجه نرسیده‌اند که سایه عوامل غیربنیادی از سر بازار برداشته شده است. بنابراین بازار، یک بازار هیجانی و نوسانی خواهد بود تا به شرایط منطقی خود برگردد و بتوان آن زمان بر اساس المان‌ها و فاکتورهای مهم اقتصادی درباره آن صحبت و بر اساس آنها بازار را پیشبینی کرد. اما اکنون بازار روند و رویه منطقی را دنبال نمی‌کند. به نظر هم می‌رسد این روند در هفته‌های آینده ادامهدار باشد تا آحاد فعالان و سرمایهگذاران به این نتیجه برسند که عوامل غیربنیادی و غیراقتصادی دیگر ر‌نگ و رویی ندارند و عوامل اقتصادی تعیین‌کننده روند و رویه بازار خواهند بود.
ادامه روند نزولی محتمل است
سینا عنایت‌اللهی، کارشناس بازار سرمایه: بازار از نیمه دوم شهریور ماه وارد سیکل فروش و نزولی شد و این روند متاسفانه همچنان ادامه دارد و در صورتی که حقوقی‌ها وارد نشوند و نهاد ناظر و سازمان بورس برنامه‌ای نداشته باشند، وضعیت همین خواهد بود. فروش اوراق، عرضه‌های اولیه بی‌هدف (جمع کردن نقدینگی حقیقی بازار) و فروش بخشی از حقوقی‌ها در زمانی که بازار می‌توانست جان تازه‌ای بگیرد، باعث شد وضعیت بازار این‌گونه شود. اکنون دلیل اصلی وضعیت نوسانی بازار عدم‌حمایت است و تزریق نقدینگی باتوجه به تراز نقدینگی عالی شرکتهای معدنی، فلزی و پتروشیمی انجام نمی‌شود. پس این عدم‌تزریق نقدینگی به آن معنا نیست که شرکت‌ها و هلدینگ‌ها پول ندارند؛ اتفاقا وضع تراز آنها در بهترین حالت ادوار گذشته است و در وضعیت مناسبی به سر می‌برند. اما این پول حتی برای حمایت از سهم‌های زیرمجموعه خود آنها هم به بازار تزریق نمی‌شود! در زمان رئیس اسبق سازمان جلسات مشترک با شرکت‌ها و حقوقی‌های بزرگ بازار برگزار میشد. الان نیز باید این اتفاق بیفتد و برای آنها تدبیر شود. نرخ‌های جهانی کامودیتی و نفت و فرآورده‌ها در پیک خود قرار دارند و بیش از دو ماه است که نرخ ارز کاهش محسوسی نداشته و در محدود ۲۷ تا ۲۸ هزار تومان در نوسان است. بنابراین اتفاقی نیفتاده که بازار اینچنین نوسانات منفی به خود میبیند. اگر حال بازار خوب نیست به این معنی نیست که ارزنده نیست. برعکس بازار بسیار ارزنده و فروش سهام از این بعد واقعا معنا ندارد! جز خستگی سهامداران! زمانی که بازار پنیک می‌شود و سهامدار حقیقی حمایتی از سوی حقوقی نمی‌بیند، می‌ترسد و برای فروش اقدام می‌کند. مشکل اصلی بازار این است که اکثریت حقوقی‌ها نشسته و دست روی دست گذاشته‌اند! اگر الان که سهم‌ها واقعا ارزنده هستند حقوقی خرید نمی‌کند پس کی قرار است وارد شود؟! امیدوارم با تدبیر و جلسات مشترک در سازمان بورس هدایت پول‌های بزرگی که در اختیار شرکتهای تولیدی و صادراتی است اتفاق بیفتد و به جای انباشت در سپرده بانکی به بازار سرمایه سوق داده شود که اثر تورمی و رشد پایه پولی نیز ندارد.
گزارشهای تابستانه سرانجام روی کدال نشست؛ اما واکنش بورسبازان به عملکرد ۶ماهه شرکت‌ها چندان مثبت نبود. روز شنبه شاخص کل بورس حدود ۲درصد نزول کرد و بار دیگر در آستانه سقوط به ابرکانال ۳/ ۱میلیون واحد قرار گرفت. فضای کم‌رمق حاکم بر بازار سهام به‌گونه‌ای است که نه شاهد اقبال پرشور به گزارشهای فراتر از انتظار هستیم و نه عملکردهای ضعیف با واکنش شدید سهامداران مواجه میشوند. در چنین فضایی به نظر می‌رسد حتی ثبات نرخ ارز و قیمت‌های جهانی نیز نتواند محرک بازار باشد.
بازار سهام در روز کاری گذشته (شنبه یک آبان) روندی سراسر منفی داشت که در نتیجه آن شاخص‌کل ۲درصد افت کرد و در آستانه سقوط مجدد به کانال ۳/ ۱ میلیون واحدی قرار گرفت. در این روز شرکت‌‌هایی که گزارشهای میان‌‌دوره‌‌ای فراتر از انتظار راهی سامانه کدال کرده بودند، کم و بیش مورد اقبال بورسبازان قرار گرفتند و در مقابل گزارشهای خلاف‌انتظار با واکنش منفی سهامداران مواجه شدند، اما نه اقبال به گزارشهای خوب آنچنان بود که انتظار می‌رفت و نه واکنش شدید به گزارشهای ضعیف؛ به‌عبارتی در تصویر بزرگ‌تر، روند بازار به‌رغم نوسانات مکرر کمابیش خنثی است و از ابتدای سال دماسنج بازار سهام در اکثر اوقات حول یک میانگین در محدوده فعلی نوسان کرده است. همزمان، نرخ ارز بهعنوان اصلیترین عامل موثر بر فضای بازار سهام در بازار آزاد و سامانه نیما به ترتیب در میانه کانال ۲۷ و ۲۳ هزار تومان روند افزایشی ملایمی را تجربه می‌کند که هنوز انگیزه جدیدی برای متقاضیان سهام فراهم نکرده است. از منظر بازارهای جهانی نیز پس از یک دوره توفانی رشد نفت، گاز و برخی محصولات پتروشیمی، نشانه‌‌هایی از کاهش مومنتوم صعودی و تمایل به اصلاح یا توقف قیمتی در کالاها پدیدار شده است. در این میان، ارسال گزارشهای ۶ ماهه شرکت‌ها روی سامانه‌کدال با توجه به افزایش سودآوری شرکت‌ها در فصل گذشته در گروه‌های بزرگ و کالامحور، منجر به کاهش نسبت قیمت بر درآمد انتظاری به محدوده ۶ واحد بهطور متوسط شده که هرچند تفاوت مهمی با میانگین بلندمدت تاریخی ندارد اما در شرایط حفظ ثبات ارز و قیمت‌های جهانی، مزیتی نسبت به نرخ موثر سود اوراق بدهی دولتی در شرایط کنونی (۲۳درصد) با توجه به ریسک‌های مرتبط با سرمایهگذاری در سهام ایجاد نمی‌کند.
آب سرد کدال بر سر سرمایهگذاران
در پایان هفته گذشته، به روال مرسوم، سامانه اطلاع‌رسانی ناشران شاهد انتشار انبوه گزارشهای ارسالی شرکت‌ها بود. در صنایع بزرگ شامل پتروشیمی‌‌ها، فلزی و معدنی‌ها این گزارش‌ها کمابیش مطابق انتظارات بود؛ به این نحو که عملکرد اکثر شرکت‌ها در سطح فصل بهار یا در مواردی به لطف شناسایی درآمدهای غیرعملیاتی بهتر از فصل گذشته بود. در برخی موارد نیز افزایش شدید هزینه عملیاتی در گروه سنگآهن یا کاهش حجم تولید در برخی فولادی‌‌ها منجر به حصول عملکرد ضعیف شد. در غول‌های فلزی بازار یعنی فولادمبارکه و ملی‌مس ارقام بهتر از انتظار بود. به‌رغم آنکه به‌نظر می‌رسد عملکرد بهتر فولاد مبارکه و فولاد هرمزگان تا حد زیادی به اصلاح اعداد اعلامی قبلی در بخش هزینهها در فصل بهار مربوط باشد، در پالایشگاه‌ها گزارش‌ها بر مدار فصل قبل بود که این نتیجه را در ذهن سرمایهگذاران ایجاد کرد که تغییر فرمول خوراک سال‌جاری نه‌تنها به نفع شرکت‌ها نبوده بلکه باعث کاهش حاشیه سود بالقوه نسبت به سال ۹۹ شده؛ هرچند وضعیت نسبت به فرمول سال ۹۸ بهتر است. در صنایع کوچک‌تر نظیر گروه غذایی و زراعت و دامپروری شرایط بهطور نسبی بهتر از انتظارات بود و موج تورم کالای مصرفی و افزایش نرخ فروش در حال ایجاد آثار مثبت خود بر سودآوری این صنایع است. در صنعت دارو اما سمت و سوی گزارش‌ها متفاوت از یکدیگر بود و در حالی که برخی شرکت‌ها شگفتی مثبت آفریدند، روند اکثریت حکایت از کاهش حاشیه سود در فصل تابستان داشت. بانک‌ها نیز به‌ویژه در میان بزرگان صنعت در بین اصلیترین بازندگان ۶ ماهه بودند و رشد چشمگیر هزینههای عمومی و اداری شرکت‌ها در کنار فقدان درآمد تسعیر ارز، وضعیت سودآوری خالص بانک‌ها را به سمت نقطه سر‌به‌سر نزدیک کرد تا کلکسیون تاثیرات منفی گزارش‌ها بر بازار تکمیل شود.
شکل جدید قیمت‌‌گذاری دستوری؟
وزیر صنعت، معدن و تجارت اخیرا در چند نوبت بر قطع ارتباط قیمت دلار با نرخ‌‌گذاری کالاها از جمله در حوزه فلزی و بهطور مشخص فولاد اشاره کرده است. روش پیشنهادی برای اجرای این سیاست عبارت از الزام به عرضه بخش عمده محصولات تولیدی شرکت‌ها در بورس‌کالا و حذف محدودیت‌‌های سمت خرید برای متقاضیان است. این روش در مورد سیمان در فصل تابستان اجرا شد و پس از یک دوره موقت التهاب قیمتی، عرضه‌ها قالب شد و نرخ سیمان در حال‌حاضر بار دیگر تقریبا به سطوح مصوب پیش از ورود به بورس‌کالا بازگشته است. به‌عبارت دیگر این سیاست با توجه به مازاد تولید سیمان نسبت به تقاضا، طبیعتا باعث کاهش قیمت شد و شرایط سهمیه‌بندی و عطش تقاضا را پایان داد. تعمیم این رویکرد به فولاد یا سایر محصولات پتروشیمی نیز احتمالا نتایج مشابهی به‌دنبال دارد چراکه در همه این صنایع، کشور بهطور خالص صادر‌کننده است؛ یعنی مازاد تولید به مصرف دارد. به این ترتیب، آنچه در قالب سیاست آزادسازی قیمت و تشویق به ایفای نقش بورس‌کالا در کشف نرخ محصولات عنوان می‌شود در عمل، مادامی که به‌معنای اجبار به عرضه بخش اصلی تولیدات صنایع در بورس باشد، منجر به کشف قیمت پایین‌تر از سطوح تعادلی خواهد شد. از این منظر، به یک معنا ارتباط قیمت کالاهای مورد بحث با نرخ دلار قطع می‌شود چراکه امکان صادرات بی‌واسطه مازاد تولیدات با نرخ ارز آزاد از بنگاه‌ها سلب می‌شود. نمونه روز از نتایج این روند در نرخ‌‌گذاری شمش فولاد در بورس‌کالا قابل مشاهده است، به‌نحوی‌که با تشویق تولیدکنندگان به عرضه بیشتر، محصول این شرکت‌ها در نرخ معادل ۸۵درصد قیمت جهانی آن هم با نرخ ارز سامانه نیما (که آن هم ۱۵درصد کمتر از نرخ بازار آزاد است) مورد داد و ستد قرار می‌گیرد، بنابراین در صورتی‌که معنای سیاست قطع ارتباط قیمت کالاها با دلار، کشف قیمت پایین‌تر از نرخ معادل صادراتی باشد، عملا باید منتظر روش جدیدی از قیمت‌‌گذاری دستوری در قالب بورس‌کالا بود که طبیعتا خبر خوشی برای سهامداران شرکتهای مرتبط تلقی نمی‌شود.
مفروضات درست یا قیمت درست؟
جمله‌ای از یک سرمایه‌گذار مشهور و باتجربه نقل شده که میگوید: «مهم نیست تا چه حد مفروضات شما در سرمایهگذاری درست است، بلکه مهم این است که تشخیص دهید تا چه حد مفروضات درست در قیمت‌های کنونی لحاظ شده است.» این سخن در شرایط کنونی در بورس تهران نیز تا حدی مصداق دارد. در حال‌حاضر، سلسله‌ای از مفروضات درست بهطور متناوب از سوی تحلیلگران در بازار سرمایه مطرح می‌شود. نقدینگی با سرعتی کم‌سابقه بیش از سه‌درصد در‌ماه رشد می‌کند، نرخ تورم سالانه ۵۰درصد است و تورم‌‌های ماهانه نزدیک به چهار‌درصد قرار دارد. تحریم‌ها کماکان برقرار است…
و چشم‌‌اندازی از توافق سیاسی و دست‌یابی به درآمدهای نفتی دیده نمی‌شود و از این‌رو امکان کاهش نرخ ارز ضعیف است. قیمت‌های جهانی نزدیک به قله‌های تاریخی است و نشانه‌ای از تهدید فوری در این بخش نیز دیده نمی‌شود و مواردی از این دست.
از مجموعه این مفروضات درست، فعالان بازار این نتیجه طبیعی را انتظار دارند که قیمت سهام، انرژی افزایشی بگیرد و بر مدار صعود حرکت کند، از این‌رو این روزها فعالان بورسی با مشاهده عدم‌این اتفاق، متعجب میشوند. این در حالی است که رمز عدم‌تاثیر‌‌‌گذاری مفروضات بر رفتار قیمت‌ها در همان بخش دوم سخن مشهور خلاصه می‌شود. از این منظر، مشکل عدم‌واکنش قیمت‌ها به این نکته مربوط است که مفروضات صحیح تا حد زیادی در قیمت‌ها لحاظ شدهاند و فعالان بازارها، رفتار خود را متناسب با آنها در عرضه و تقاضای دارایی تنظیم کرده‌اند.
به این ترتیب، نسبت‌های بالایی همچون قیمت به فروش ۵/ ۳ واحدی در کل بازار و نسبت ارزش بازار به تولید ناخالص داخلی ۱۴۰درصدی (هردو معادل دو برابر میانگین‌‌های بلندمدت)، بیانگر ارزشگذاری نسبی بالای بازار سهام در کلیت خود نسبت به متوسط تاریخی است که نه‌تنها واقعیات تورمی را نادیده نگرفته، بلکه ریشه در لحاظ‌کردن مفروضات مزبور در قیمت‌‌گذاری سهام دارد.
حمید میرمعینی / کارشناس بازار سرمایه
به نظر می‌رسید با ورود به هشتمین ماه سال و همزمان با انتشار گزارش ۶ماهه شرکت‌ها بازار تغییر مسیر دهد اما با وجود پیش‌بینی‌ها شاخص در روز اول آبان عقب‌نشینی کرد. در حالی که انتشار گزارش ٦ ماهه شرکت‌ها در سایت کدال از سودسازی برخی شرکت‌ها حکایت می‌کند اما بازار روز شنبه را ناامیدکننده آغاز کرد و با ریزش ۲۸هزار و ۶۸۸ واحدی در در جایگاه یک‌میلیون و ۴۰۷هزار واحد قرار گرفت. با این حال برای بسیاری از سرمایهگذاران بورسی این پرسش به وجود میآید که چرا با وجود انتشار گزارشهای مثبت ۶ماهه شرکتهای بورسی، شاخص به روند نزولی اصرار دارد. همان‌طور که میدانیم بازار در شرایط عادی به سر نمی‌برد. بر همین اساس با توجه به اینکه این وضعیت در هفته‌های گذشته شرایط غیرعادی را به بازار سهام تحمیل کرده شاهد خروج سرمایهگذاران خرد و بزرگ از بازار هستیم.
این در حالی است که بر اساس شواهد مرتبط با گزارشهای ۶ماهه روند رو به رشد قیمتی برای سهام شرکتهای صادرات‌محور تصور میشد. بررسی عملکرد بازار از اواسط شهریورتا پایان مهرماه نشان می‌دهد طی این مدت بازار سرمایه نسبت به بازارهای موازی با تغییرات عجیبی دست به گریبان بوده است. با این که فعالان بورسی بیش از یک سال است نوسانات پی‌درپی شاخص را تجربه می‌کنند اما بعد از عبور شاخص از یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار واحد امیدواری‌های جدیدی از بازگشت سرمایهگذاران به بورس را مشاهده کردیم. اما نزول شاخص به زیر یک‌میلیون و۴۰۰هزار واحد در حالی که خیز جدی برای صعود برداشته بود، سرمایهگذاران را دچار سردرگمی کرده است. از یکسو افزایش قیمت جهانی فلزات می‌توانست ورق معاملات را به نفع سهامداران برگرداند اما از سوی دیگر عوامل اثرگذاردر خارج از این بازار، معاملات را به سمت نوسانی شدن پیش می‌برد به طوری که با درنظر گرفتن شواهد موجود نمیتوان انتظاری بیش از اتفاقات هفته‌های اخیر داشت. در روزهای آینده نیز هرچند ممکن است بازار روزهای اندک مثبتی را به خود ببیند اما به نظر می‌رسد بازگشت بازار به مدار نوسانی قطعی باشد. ماه‌های‌های زیادی است که بازار بورس در غیر‌قابل پیش‌بینی‌ترین حالت خود به سر می‌برد. در این میان عوامل بسیاری دست به دست هم می‌دهند تا این وضعیت ناخوشایند تداوم یابد. تغییرات مدیریتی که در سازمان بورس رخ داد شوک بزرگی در این مقطع به بازار وارد کرد؛ گرچه بازار در روز اول آغاز به کار رئیس جدید با رشد روبه‌رو شد اما همان‌طور که مشاهده کردیم بلافاصله به روند نوسانی بازگشت. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ۷ راهبرد و ۳ محور اصلی برنامه‌های کلان بازار سرمایه را در دوره جدید اعلام کرده که در صورت اجرای آنها برخی از مشکلات بازار حل خواهد شد. به هر روی بازار تحت‌تاثیر متغیرهای اثرگذار و اخبار مرتبط با مسائل اقتصادی و سیاسی کشور با فراز و فرود جدیدی همراه خواهد بود. تجربه نشان می‌دهد بازار سرمایه نسبت به عوامل بیرونی واکنش بیشتری نشان می‌دهد. بر همین اساس استراتژی دولت در مقابل سیاستهای کلی اقتصاد، قیمت دلار و تعیین‌تکلیف موضوعات مرتبط با حوزه سیاست خارجی کشور، مسیر حرکتی بازار را با نوسانات متفاوتی مواجه خواهد کرد.
رضا اکبری / کارشناس بازار سرمایه
یکی از اصلیترین فاکتورها در شکوفایی اقتصادی، وجود ثبات است. این ثبات باید در تمام زمینه‌ها، از قوانین و مقررات تنظیم بازار گرفته تا سیاستهای کلی کشور، وجود داشته باشد. بازار سرمایه نیز بهعنوان دماسنج اقتصاد هر کشور، آینه تمام‌نمای اقتصادی است. اصلیترین ریسک این روزهای بازار سرمایه ایران، عدم‌اطمینان نسبت به آینده است که این موضوع ناشی از چندین عامل مختلف است که می‌توان از نحوه تامین کسری‌بودجه دولت، ابهام در نتیجه مذاکرات هستهای، نرخ دلار و قیمت‌های جهانی کامودیتی‌‌ها بهعنوان اصلیترین عوامل نام برد.
البته نباید فراموش کرد که این عوامل را نمیتوان بدون درنظرگرفتن سایر فاکتورها بررسی کرد زیرا تاثیر مستقیمی بر روی یکدیگر دارند. بهطور مثال نمیتوان نرخ دلار را بدون درنظرگرفتن نتیجه مذاکرات مورد بررسی قرار داد. نحوه تامین کسری‌بودجه دولت: اینطور که به‌نظر می‌رسد دولت قصد دارد بخش عمده‌‌ای از کسری‌بودجه خود را از طریق انتشار اوراق با درآمد ثابت جبران کند که این موضوع ریسک مهمی برای سهام است؛ زیرا زمانی این اوراق از لحاظ بازدهی جذاب هستند و خریدار دارند که بازدهی سهام پایین باشد. ابهام در نتیجه مذاکرات هستهای: روند مذاکرات، بسیار کندتر از چیزی که پیشبینی میشد، به جلو میرود و دو طرف تمایل چندانی برای به نتیجه رسیدن این مذاکرات از خود نشان نمی‌دهند. این موضوع نیز به نوبه خود ریسک سرمایهگذاری را افزایش می‌دهد. نرخ دلار: این عامل همبستگی بالایی با شاخص‌کل دارد زیرا بخش بزرگی از بازار سرمایه را سهمهایی تشکیل می‌دهند که بهطور مستقیم از افزایش نرخ دلار تاثیر می‌‌پذیرند و درآمدشان افزایش می‌‌یابد. قیمت‌های جهانی کامودیتی‌‌ها: با رشد اخیر قیمت‌های جهانی، بسیاری از کامودیتی‌‌ها در سقف قیمتی تاریخی خود قرار دارند و این موضوع سبب‌شده تا نگرانی‌‌ها نسبت به ریزش این بازارها بیش از پیش باشد. تمامی این موارد باعث شدهاند که عدم‌اطمینان در بازار سرمایه در حد بالایی قرار داشته باشد. از طرفی همچنان شرکت‌‌هایی وجود دارند که با توجه به شرایط فعلی، ارزنده هستند و در قیمت‌های خوبی قرار دارند. دلیلی بر این مدعا این است که درآمدهای شرکت‌ها نسبت به سال گذشته رشد خوبی داشته است. در بخش تولیدی درآمد ۶ ماهه شرکت‌ها در سال ۱۴۰۰، نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۱۰۰درصد رشد داشته و در بخش خدمات نیز در حدود ۵۰درصد رشد داشته است.
در نخستین روز آبان ماه، دلار به بالای سطح حساس ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومانی رفت. روز شنبه، اسکناس آمریکایی ۱۳۰ تومان افزایش را به ثبت رساند و در محدوده ۲۷ هزار و ۵۳۰ تومان قرار گرفت.
صعود دلار به بالای مرز حساس
گذر دلار از سطح ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومانی از این جهت برای بازار اهمیت داشت که آخرین بار در اواسط مهرماه، این ارز قیمت بالاتری را به ثبت رسانده بود. با عبور اسکناس آمریکایی به بالای سطح مقاومتی ۲ هفته‌ای، انتظارات افزایشی در بازار تقویت شده است.
برخی از تحلیلگران فنی باور دارند در صورتی که دلار بالای سطح یاد شده باقی بماند، به راحتی می‌تواند تا محدوده ۲۷ هزار و ۷۰۰تومان پیشروی کند. مقاومت بلندمدت‌تر بازار ارز محدوده ۲۸ هزار و ۳۰۰ تومانی است که بازار در سال جاری تنها یکبار به آن رسیده است.
به گفته فعالان، دلیل اصلی رشد دلار در دو روز آخر بازار، تغییر نوع نگاه شماری از معاملهگران نسبت به آینده برجام است. در حالی که در بیشتر زمان‌های مهرماه، بازار نسبت به شروع مذاکرات هستهای خوش‌بین بود و حدس می‌زد که حداقل توافق موقتی در پاییز به ثبت برسد، اخبار روزهای گذشته، کمی جهت انتظارات را تغییر داده است. به گفته برخی فعالان، چند بار از سوی رسانه‌های غربی عنوان شده بود که مذاکرات هستهای تا انتهای اکتبر آغاز خواهد شد، ولی در حالی که تنها حدود۵ روز به انتهای این ماه باقی مانده است، خبری از شروع مذاکرات نیست. در کنار این، سطح تنش‌ها تا حدی بالا رفته است و برخی از رسانه‌ها تخمین زدهاند که ممکن است مذاکرات هستهای به زودی آغاز نشود.
در کنار این، در انتهای هفته گذشته ادعایی مطرح شد که ذهنیت معاملهگران ارزی را تحت تاثیر قرار داد. سایت اقتصاد‌نیوز گزارش داد که معاملهگران از انتهای هفته گذشته، راجع به مقاله‌ای صحبت می‌کردند که در آن ادعا شده بود، آمریکا درخواست ایران برای دادن تضمین برای عدم بازگشت تحریم‌ها در دوران بایدن را نپذیرفته است.
این موضوع از نگاه شماری از معاملهگران به معنای آن است که حتی در صورت شروع مذاکرات هستهای، کار دشواری برای رسیدن به یک توافق محکم وجود دارد. اندیشکده کوئینسی عنوان کرده است که آمریکا تصور می‌کند حتی از نگاه دولت جدید ایران، دیگر تعهد سه یا چهار ساله ایالات‌متحده کافی نیست. گزارش‌ها حاکی از آن است که دو کشور در ابتدای امسال در شرایطی که ایران کمی از مواضع خود عقب‌نشینی کرده بود، به توافق نرسیدند. در نتیجه با پیشروی خواسته‌های ایران و احتمال رد آنها از سوی آمریکا، برای برخی از معاملهگران، دورنمای رسیدن به توافق، بیشتر از قبل دور از ذهن می‌رسد. این در حالی است که گروه دیگری از فعالان اعتقاد دارند روش پیشین به نتیجه نرسیده است، ولی با پیشرفت‌های اخیر هستهای ایران، طرف‌های غربی حاضر به دادن امتیاز خواهند شد.
افزایش قیمت دلار در ابتدای هفته موجب شد سکه امامی نیز با قدرت در مسیر صعودی قرار بگیرد. فلز گران‌بهای داخلی روز شنبه ۶۰ هزار تومان رشد را به ثبت رساند و توانست به محدوده ۱۱ میلیون و ۸۸۰ هزار تومان برسد. بخشی از افزایش قیمت سکه نیز ناشی از رشد بهای اونس طلا در بازارهای جهانی بود. طلا در انتهای هفته توانست خود را بالای محدوده هزار و ۷۹۰ دلار نگه دارد. به گفته فعالان در صورتی که طلای جهانی روز جمعه از مرز هزار و ۸۰۰ دلاری برنمی‌گشت، فلز گران‌بهای داخلی به راحتی تا بالای محدوده ۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار تومانی پیشروی می‌کرد.
آخرین روز معاملاتی در بازارهای جهانی در هفته گذشته برای فعالان بازار طلا، روزی پرهیجان بود. ارزش اونس جهانی که در دو هفته اخیر در مدار صعود قرار گرفته بود، روز جمعه با گسترش تهدید و انتظارات شدید تورمی، توانست برای نخستین بار در ۴۰ روز گذشته به بالای مرز هزار و ۸۰۰ دلاری برسد و تا هزار و ۸۱۲ دلار نیز پیشروی کرد.
دست‌انداز قیمتی پاول برای طلا
اما شوک حاصل از صحبت‌های جروم پاول، رئیس فدرال رزرو ایالات متحده در کنفرانسی آنلاین به میزبانی بانک مرکزی آفریقای جنوبی، باعث شد طلا ۳۰ دلار عقب‌نشینی کند و به زیر هزار و۷۹۰ دلار بازگردد. اما در ادامه با تلاش گاوهای بازار، اونس جهانی توانست ارزش خود را ۵ دلار بهبود بخشد و هفته را با قیمت هزار و ۷۹۲ دلار در هر اونس به پایان برساند. بیت‌کوین نیز که توانسته بود بعد از آغاز فعالیت نخستین صندوق قابل معامله خود رکورد جدیدی را ثبت کند، با رسیدن اخباری از یک نقص فنی در الگوریتم معاملاتی شعبه آمریکای صرافی بایننس و افت چند لحظه‌ای ارزش آن به ۸ هزار دلار، در فاز اصلاح قرار گرفت و تا زمان تهیه این گزارش در کانال ۶۰ هزار دلاری در حال معامله بود. آلت‌کوین‌ها نیز با اختلافی چند روزه نسبت به این خبر واکنش نشان دادند و بسیاری از آنها در روز یکشنبه بخشی از ارزش خود را از دست دادند.
واکنش ۳۰ دلاری طلا به پاول
فلز زرد که روند صعودی خود را از ابتدای ماه اکتبر آغاز کرده است و توانسته خود را از کانال هزار و ۷۲۵ دلاری بالا بکشد، در روز جمعه توانست برای نخستین بار از اواسط ماه سپتامبر به بالای کانال هزار و ۸۰۰ دلاری برسد. تحلیلگران معتقدند که روند کلی صعودی طلا با ترس و انتظارات تورمی اقتصاد ایالات متحده پشتیبانی می‌شود. به همین دلیل بعد از گزارش ضعیف اشتغال و تورم ماه سپتامبر آمریکا این روند شدت گرفت. تا جایی که در روز جمعه طلا توانست تا هزار و ۸۱۰ دلار نیز پیشروی کند. اما کنفرانس جروم پاول که به میزبانی بانک مرکزی آفریقای جنوبی برگزار شد، آب سردی را بر روند داغ طلا ریخت. پاول در این نشست بیان کرد که با وجود عدم تحقق اشتغال کامل، آمریکا قصد دارد چشمانداز کاهش خرید اوراق قرضه را تا پایان سال تحقق بخشد. او در این صحبت‌ها اعلام کرد که پرونده خریدهای ماهانه اوراق توسط فدرال رزرو تا اواسط سال ۲۰۲۲ به پایان خواهد رسید. پاول گفت خطراتی وجود دارد که کاهش عرضه جهانی می‌تواند تورم را تا سال ۲۰۲۲ بالا نگه‌‌دارد. با این حال، او افزود که دغدغه اصلی بانک مرکزی این است که تنگناهای عرضه حل شود و تورم به ۲ درصد کاهش یابد. پاول همچنین افزود که با وجود عدم اطمینان، بازار کار در مسیر رسیدن به حداکثر اشتغال در سال آینده است. بازار طلای جهانی نظرات جروم پاول را شنید و تقریبا ۳۰ دلار از بالاترین از سطح روزانه خود فاصله گرفت. اما در نهایت توانست با جبران بخشی از این افت، هفته را با قیمت هزار و ۷۹۲ دلار به پایان برساند.
شوک بایننس به بیت‌کوین
بیت‌کوین بعد از آغاز فعالیت صندوق قابل‌معامله (ETF) بیت‌کوین توانست رکوردی جدید را به ثبت برساند و برای نخستین بار به ۶۷ هزاردلار برسد. برخی تحلیلگران اما معتقد بودند که بیت‌کوین برای ادامه روند خود در کانال صعودی، نیازمند اصلاح قیمتی است. اتفاقی که با خبری از شعبه ایالات متحده صرافی بایننس استارت خورد. روز پنج‌شنبه به دلیل بروز نقض فنی در الگوریتم معاملاتی این صرافی، طی لحظاتی بیت‌کوین از ۶۵ هزار دلار به ۸ هزار و ۷۰۰ دلار رسید و افت موقت ۸۷ درصدی را تجربه کرد. هرچند این اتفاق تنها یک اشتباه به حساب میآید، اما باعث شد فعالان بازار برای فرار از ریسک، شروع به فروش بیت‌کوین کنند. در پی این افزایش عرضه، قیمت بیت‌کوین طی ۴ روز افتی ۹ درصدی را تجربه کرد و در مرز ۶۰ هزار دلار قرار گرفت.
با وجود اینکه برخی سرمایهگذاران حتی روی نفت ۲۰۰ دلاری هم شرط می‌‌بندند، دست‌‌کم می‌توان گفت عوامل بازار نشان می‌دهد دیگر ۱۰۰دلاری شدن طلای‌سیاه هدف بلندپروازانه و عجیبی نیست. هر دو شاخص نفتی مهم در محدوده اوج‌‌های چندساله هستند و بالای ۸۰ دلار بر بشکه معامله میشوند.
عصر جدید در انتظار بازار نفت؟
در همین حال، موجودی هاب نفتی کوشینگ آمریکا به پایینترین سطح از سال ۲۰۱۸ رسیده؛ این همان انباری است که سال گذشته با پر شدنش موجب منفی‌شدن قیمت نفت شده بود. از سوی دیگر تولید نفت از سوی اعضای اوپکپلاس به‌‌آرامی افزایش یافته و تعداد دکل‌‌های حفاری نفت و گاز در جهان که بهعنوان شاخصی برای پیشبینی تولید نفت به‌‌کار میرود، با وجود افزایش مداوم هنوز ۳۰درصد از ابتدای ۲۰۲۰ پایین‌تر است. عامل بحران انرژی جهانی برای زغالسنگ و گاز هم بر تقاضای نفت افزوده و در کنار آن فشارهای محیط‌زیستی برای کاهش سرمایهگذاری در نفت، موجب شده است چشمانداز عرضه نفت در سال‌های آتی ضعیف‌‌تر از گذشته باشد. در واقع کمپین‌‌های محیط‌زیستی در حالی روی سمت عرضه بازار اثر می‌‌گذارند که تقاضا هنوز افزایشی است.
کمبود سرمایهگذاری مهم‌ترین عاملی است که برخی تحلیلگران وال‌استریت را روی قیمت‌های بالای نفت برای بلندمدت مصر کرده است. آنها اکنون با اصلاح صعودی پیش‌‌بینی‌‌های خود که در بعضی موارد به ۱۰ دلار بر بشکه هم می‌رسد، متوسط قیمتی بالای ۸۰ و ۸۵ دلار برای یکی دو سال آینده را برآورد می‌کنند. با این وجود، تجارب قبلی پیشبینی قیمت نفت مخصوصا برای بلندمدت نشان داده که این کار احتمال خطای بسیار بالایی دارد چراکه همین اتفاقاتی که حالا در جریان است هم به‌‌ندرت پیشبینی شده بود.
نفت برنت هفته گذشته یک‌درصد افزایش یافت تا با قیمت ۵۳/ ۸۵دلار بر بشکه بسته شود و هفتمین هفته متوالی صعودی خود را ثبت کند. نفت‌خام آمریکا (وست‌تگزاس اینترمدییت) هم در همین دوره توانست ۷/ ۱درصد بالا رود تا برای نهمین هفته پیاپی افزایش قیمت را تجربه کند. وست‌تگزاس که با قیمت ۷۶/ ۸۳ دلار در هر بشکه هفته خود را به پایان برد، طولانی‌‌ترین روند افزایشی خود را از سال۲۰۱۵ به ثبت رساند.
شکاف در عرضه با کمبود سرمایهگذاری
آیا باید برای همیشه با عصر عرضه نفت ارزان خداحافظی کرد؟ این نتیجه‌‌گیری است که برخی از دفاتر بزرگ کامودیتی در وال‌استریت به آن رسیده‌‌اند، جایی‌که بانک‌ها اخیرا دست به افزایش پیش‌‌بینی‌‌های بلندمدت درباره قیمت نفت زدهاند که اغلب به ۱۰ دلار یا بیشتر هم می‌رسد.
بلومبرگ در گزارشی تحلیلی در این‌باره به تغییر دیدگاه‌ها از گذشته تاکنون در مورد آینده نفت می‌‌پردازد و رویکردی کلان به این موضوع دارد. بر اساس این گزارش، در حالی‌که شکوفایی نفت شیل آمریکا شعاری به همراه داشت که مضمون آن قیمت نفت پایین برای بلندمدت بود، بازار حالا روی مساله تغییر اقلیمی و روند کاهشی اشتهای سرمایهگذاری در سوخت‌‌های فسیلی متمرکز شده است. به‌جای افزایش عرضه، شرکت‌ها تحت‌فشار هستند تا هزینهها را کاهش دهند که منجر به کمبود سرمایهگذاری ساختاری در تولید نفت جدید می‌شود که خود عاملی برای بالا نگه‌داشتن قیمت‌ها در بلندمدت است.
جف کوری، رئیس بخش پژوهش کالایی گروه گلدمن‌ساکس در این‌باره توصیه می‌کند که سرمایهگذاران بازار آتی نفت روی افزایش قیمت معامله کنند تا زمانی که قیمت به نقطه آرامی برسد که باعث تحریک عرضه جدید خواهد شد. او میگوید: «ما میدانیم که (آن نقطه ثبات) سطحی بالاتر از قیمت کنونی است زیرا ما تاکنون افزایش بزرگی در هزینه سرمایه‌‌ای و سرمایهگذاری را شاهد نبوده‌‌ایم.»
ایده شکاف در عرضه چیز جدیدی نیست. از وقتی که قیمت‌ها در سال۲۰۱۴ سقوط کرد، تحلیلگران در مورد اینکه تقاضا به دلیل کمبود سرمایهگذاری از تولید سبقت بگیرد، سخن می‌‌گفتند، اما روند قیمت‌های انرژی از زمان همهگیری کووید-۱۹ در کنار نگرانی‌‌های محیط‌زیستی دلایلی به‌‌دست می‌دهند که فکر کنیم این‌بار متفاوت است.
تعداد دکل‌‌های حفاری نفت و گاز در جهان ممکن است از کفی که در زمان منفی‌شدن قیمت نفت تجربه کرد، بازیابی شده باشد اما هنوز بیش از ۳۰درصد از شروع سال ۲۰۲۰ پایین‌تر است. در واقع بر اساس دادههای بیکر‌هیوز، با وجود افزایش قیمت نفت‌خام آمریکا به اوج هفت ساله، تعداد دکل‌‌های حفاری در حال‌حاضر به‌اندازه سال ۲۰۱۶ پایین است.
تغییر دیدگاه وال‌استریت درباره قیمت نفت
در میان بانک‌‌‌هایی که قیمت بالاتری برای نفت متصور هستند، گلدمن‌ساکس میگوید قیمت آن بهطور متوسط ۸۵ دلار بر بشکه در سال۲۰۲۳ خواهد بود. مورگان‌استنلی پیشبینی بلندمدت خود را با ۱۰ دلار افزایش به ۷۰ دلار بر بشکه رساند. در همین حال، BNP Paribas تقریبا نفت را ۸۰ دلار بر بشکه برای سال ۲۰۲۳ میبیند. بانک‌‌های دیگر شامل آر‌بی‌سی کپیتال‌مارکتس از چشمانداز خوب نفت با توجه به نظر آنها مبنی بر آغاز رالی افزایشی طلای‌سیاه، سخن میگوید.
چنین تخمین‌‌‌هایی نشان می‌دهد که این کالای حیاتی برای اقتصاد جهانی از نظر ساختاری گران‌‌تر شده است. انتظارات قیمت نفت زیربنای صدها میلیارد دلار ارزشگذاری سهام برای شرکتهای نفتی بزرگ بینالمللی مانند رویال‌داچ‌شل و بی‌‌پی است.
اشتهای سرمایهگذاران برای وام‌دادن نیز رو به کاهش است. تنها در هفته گذشته، بزرگترین بانک‌‌های فرانسوی اعلام کردند که از اوایل سال آینده، تامین مالی صنعت نفت و گاز شیل را محدود خواهند کرد. اکوادور اخیرا مجبور شد تعداد بانک‌‌‌هایی را که می‌‌توانستند ضمانت‌‌های اعتباری به آن ارائه کنند دو برابر کند، زیرا موسسات مالی از نفت‌خام برداشت‌‌شده از آمازون اجتناب می‌کردند.
با این حال، همه از این دیدگاه که قیمت‌ها برای بلندمدت در سطوح بالایی بمانند، حمایت نمی‌کنند. سیتی‌گروپ در گزارش ماه‌جاری میلادی خود گفته به‌نظر می‌رسد قیمت نفت زیر ۳۰ دلار و بالای ۶۰ دلار بر بشکه در بلندمدت ناپایدار باشد. تحلیلگران این بانک از جمله اد مورس در یک یادداشت نوشتند که قیمت طولانی‌مدت بالای ۵۰ دلار بر بشکه می‌تواند ۷میلیون بشکه در روز عرضه اضافی ایجاد کند. آنها می‌گویند: «در میان‌مدت، شاخص‌‌های هزینه همچنان به محدوده عادلانه ارزش بین ۴۰ تا ۵۵ دلار در هر بشکه اشاره می‌کنند.»
اما دیگران آن را موجی می‌‌بینند که در حال چرخش است، بهخصوص با تغییرات در ایالات‌متحده که بهطور موثری در سال‌های اخیر به یک تولیدکننده چرخشی تبدیل شده است.
شرکتهای نفت شیل آمریکا که بهطور عام سهامشان عرضه‌شده همچنان در رشد تولید محتاط هستند. اندک شرکت‌‌هایی که اعلام می‌کنند برنامه افزایش تولید دارند با افت ارزش سهام مواجه میشوند. همزمان تاثیر کاهش تولید میادین هم واضح‌‌تر از گذشته شده است.
در همین حال، با وجود اینکه برخی تولیدکنندگان اوپکپلاس خود را دارای مازاد ظرفیتی می‌‌بینند که می‌توانند در سال آینده از آن استفاده کنند، دیگران از جمله نیجریه و آنگولا از قبل نشانه‌های تقلا برای افزایش بیشتر عرضه را بروز داده‌‌اند.
در جهانی که هزینهها در سوخت‌‌های فسیلی کمتر است، سوالات به سمت تقاضا چرخش پیدا می‌کند که به‌نظر نمی‌رسد به این زودی‌‌ها به پیک خود برسد (و پس از آن برای همیشه ثابت و کاهشی شود.)
آژانس بینالمللی انرژی هم در ماه جاری گفت که اگر روند افزایشی تقاضا ادامه پیدا کند، سرمایهگذاری فعلی در سوخت‌‌های فسیلی کمتر از نیاز خواهد بود. از نظر آژانس، با سیاستهای فعلی کشورها تقاضای نفت در دهه۲۰۳۰ شروع به کاهش خواهد کرد؛ با این وجود مورگان‌استنلی تخمین زده افزایش عرضه ممکن است از سال ۲۰۲۵ متوقف شود که شکاف عرضه و تقاضا را بسیار بزرگ خواهد کرد.
طولانی‌‌ترین رالی هفتگی نفت از ۲۰۱۵
نفت‌خام آمریکا طولانی‌‌ترین روند افزایش هفتگی خود را از سال ۲۰۱۵ رقم زد، چراکه تولیدکنندگان اوپکپلاس فقط اندکی عرضه خود را افزایش دادند و عرضه نفت آمریکا هم کاهش می‌‌یابد.
نفت‌خام آمریکا که در هفته گذشته ۷/ ۱درصد بالا رفت توانست برای نهمین هفته پیاپی به سطوح بالاتری دست یابد. رئیس‌جمهور این کشور، جو بایدن پنج‌شنبه شب گفت که آمریکایی‌‌ها باید انتظار قیمت بالای بنزین را تا سال بعد داشته باشند زیرا عرضه اوپک و دیگر تولیدکنندگان خارجی حفظ شده است. موجودی‌های نفت در بزرگترین هاب ذخیره‌‌سازی این کشور در حال تخلیه به سطوحی است که وقتی نفت ۱۰۰ دلار بود شاهدش بود. بر اساس گزارش روز چهارشنبه اداره اطلاعات انرژی آمریکا، موجودی نفت کوشینگ اوکلاهاما به ۲/ ۳۱میلیون بشکه کاهش پیدا کرده که پایینترین سطح از اکتبر ۲۰۱۸ به‌‌شمار میرود. قیمت نفت در هفته گذشته به اوج خود از سال۲۰۱۴ رسید چراکه نگرانی‌‌‌هایی در مورد افزایش مصرف و احتمال گذر آن از عرضه وجود دارد. کمبود گاز و زغالسنگ هم تقاضا برای فرآورده‌های نفتی را افزایش می‌دهد که بین ۵۰۰ تا ۷۵۰ هزار بشکه در روز پیشبینی می‌شود. برنت هم در هفته گذشته توانست یک‌درصد بالا رود و هفتمین هفته متوالی افزایشی خود را رقم بزند.
ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، در پاسخ به سؤالی در توییتر اعلام کرد توکن شیبا اینو ندارد. این توییت سبب شد قیمت این میم کوین ۲۰ درصد کاهش یابد. این اتفاق در حالی روی داد که شیبا اینو در ۲۴ اکتبر (۲ آبان) به اوج قیمتی جدید دست یافته بود. گفتنی است این ارز دیجیتال از ابتدای اکتبر تاکنون بیش از ۵۰۰ درصد رشد کرده است.
ایران‌خودرو در ۶ماهه سال‌جاری ۴۹۶۳میلیارد تومان معادل ۱۶۵ریال به ازای هر سهم زیان شناسایی کرد که نسبت به مدت مشابه سال مالی قبل ۴۵درصد کاهش داشته است. فروش شرکت در ۶ماهه سال‌جاری ۴۴هزار و ۵۹۹میلیارد تومان گزارش شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹۱درصد رشد داشته است. حاشیه سود ناخالص نیز از منفی ۲۱درصد به منفی ۳درصد تغییر پیدا کرده است.
شاراک در ۶ ماه سال‌جاری بالغ بر ۳۱۷۰میلیارد تومان (۳۹۳ تومان به ازای هر سهم) سود شناسایی کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد قابل‌توجه ۲۹۲درصدی داشته است.
از این میزان، ۲۰۳تومان سود به ازای هر سهم در بهار و ۱۹۰تومان در تابستان شناسایی شده است.
فروش شرکت رشد ۱۵۶درصد و حاشیه سود ناخالص نیز ۱۶درصد نسبت به ۶ماهه سال گذشته داشته است. فروش شرکت در بهار بالغ بر ۴۲۳۷میلیارد تومان بوده که با ۲۵درصد رشد در تابستان به ۵۲۸۶میلیارد تومان رسیده است.
حاشیه سود ناخالص با ۱۶درصد کاهش در فصل تابستان نسبت به بهار از ۴۵درصد به ۲۹درصد رسیده است. همچنین حاشیه سود خالص نیز با افت ۹درصد از ۳۸درصد در بهار به ۲۹درصد در تابستان کاهش داشته است.
شکبیر در نیمه نخست امسال ۲۶۰۰میلیارد تومان سود خالص (۷۲۵۳ ریال برای هر سهم) کسب کرده که نسبت به ۶ماهه سال گذشته با جهش ۱۷۴درصدی همراه بوده است.
فروش شرکت در این دوره بیش از ۱۱هزار و ۷۰۰میلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۱۴۵درصدی نشان می‌دهد. حاشیه سود ناخالص شکبیر از ۹/ ۲۱درصد دوره قبل امسال به ۳/ ۲۸درصد رسیده است.
شرکت در تابستان ۶۰۴۳میلیارد تومان فروش داشته که ۵درصد بیش از بهار است. حاشیه سود ناخالص شرکت هم از ۳/ ۳۳درصد فصل بهار، در تابستان به ۵/ ۲۳درصد افت کرده است. اما به لطف افزایش در سایر درآمدهای عملیاتی و کاهش در مالیات بر درآمد، سود خالص هر سهم افزایش ۴۳درصدی داشته و از ۲۹۸۶ریال در بهار به ۴۲۶۶ریال در تابستان رسیده است.
خکاوه در دوره شش ماهه به سود خالص ۲۰۵میلیارد تومانی (معادل ۷۷۸ ریال به ازای هر سهم) دست یافت. این در حالی است که در دوره مشابه سال گذشته، شرکت ۶۱۱ریال زیان به ازای هر سهم محقق کرده بود.
«خکاوه» در این دوره ۴۵۷میلیارد تومان فروش ثبت کرد که رشد حدود ۴۰۰درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته نشان می‌دهد.
حاشیه سود ناخالص آن با رشد ۵ واحد درصدی به محدوده ۴۸درصد رسیده است. در دو فصل بهار و تابستان، این شرکت به ترتیب ۱۳۶ و ۳۲۱میلیارد تومان درآمد فروش به دست آورده است. حاشیه سود ناخالص آن در این دو فصل حدود ۴۸درصد بوده و سود خالص هر سهم آن از ۵۸۱ریال در بهار به ۱۹۶ریال در تابستان کاهش یافته است. وجود درآمدهای غیرعملیاتی در بهار, علت بیشتر بودن سود بهار نسبت به تابستان بوده است.
بدون دیدگاه