اخبار بورس 1401.02.21

مثبت شدن انتظارات تورمی و صعود نرخ ارز تا مرز ۲۹‌هزار تومان نیز نتوانست به رونق معاملات بخش آهن و فولاد کشور منجر شود. البته ایجاد جریان تورمی افزایشی در بازار داخل در عین کاهش قیمت پایه توانست اندکی بر میزان فروش هفتگی شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران بیفزاید، اما این رشد حجم را نمی‌‌‌توان رونق این بازار تلقی کرد. در حال حاضر قیمت تمام‌شده خرید شمش برای نوردکاران بیش از قیمت پایه عرضه میلگرد در بورس‌کالای ایران است و همین موضوع باعث استمرار رکود در معاملات شمش فولاد با وجود ایجاد جریان افزایشی در سایر بازارهای مالی و کالایی کشور شده است.

اثرگذاری محدود سیگنال دلاری بر بازار شمش
در شرایطی که نرخ ارز در بازار داخل نوسان مثبت قیمتی دارد، کاهش قیمت پایه شمش فولاد باعث شد تا ظرف هفته اخیر بر حجم فروش شمش فولاد در رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران افزوده شود. روز سه‌‌‌شنبه بیستم اردیبهشت‌ماه بالغ بر 70‌هزار تن شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالا مورد معامله قرار گرفت که این رقم نسبت به میانگین فروش شمش فولاد در سال گذشته چندان قابل‌توجه نیست، اما بیشترین میزان معامله شمش فولاد در این بازار پس از هفته ابتدایی فروردین امسال (6 هفته گذشته) است. مهم‌ترین دلیل رکود معاملات بازار آهن و فولاد کشور ظرف هفته‌‌‌های اخیر که اتفاقا زمان سنتی رونق این بازار نیز هست، وضع عوارض صادراتی از سوی سیاستگذار بود. جنگ روسیه و اوکراین باعث جهش قیمتی در بازار کامودیتی‌‌‌ها شد و افزایش بهای فولاد را نیز به همراه داشت. در این شرایط سیاستگذار برای جلوگیری از صادرات شمش در زمان اوج‌‌‌گیری قیمت‌های جهانی و کنترل قیمت در بازار داخل نسبت به وضع عوارض صادراتی در این بخش اقدام کرد. با این حال، وضع عوارض صادراتی تنها باعث تعویق خرید از سوی متقاضیان مصرفی به امید کاهش قیمت شد و بر رکود حاکم بر معاملات این بخش افزود. اما این مصوبه در شرایطی که قیمت‌های پایه بالا بود نتوانست تنظیم قیمتی در بازار داخل را به همراه داشته باشد.

به این ترتیب، ظرف هفته‌‌‌های گذشته عموما کمتر از 20‌درصد شمش فولاد عرضه‌شده در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت و بازار آهن و فولاد کشور دچار رکود تورمی سنگینی شد. هماهنگی میان تصمیم وزارت صمت و بورس‌کالا لازمه اثربخشی مصوبات تنظیم بازار است. اما این بار نیز بورس‌کالا از جریان غالب بازار جا ماند و این موضوع به تقویت رکود در بازار منجر شد. ظرف روزهای گذشته، بهای شمش و محصولات فولادی در بازارهای جهانی متاثر از کاهش تقاضا در چین با توجه به تشدید قرنطینه در این کشور کاسته شده است. این موضوع و عدم‌خرید شمش فولاد از سوی متقاضیان در هفته‌‌‌های گذشته باعث شد تا قیمت پایه عرضه شمش فولاد در هفته جاری اندکی کاهش داشته باشد. این هفته هر کیلوگرم شمش فولاد با قیمتی در بازه 14‌هزار و 600تومان تا 15‌هزار و 700تومان رهسپار رینگ صنعتی بورس‌کالا شد که سقف و کف قیمتی نسبت به قیمت پایه عرضه در هفته قبل کاهش 100تومانی داشت. افت قیمت پایه عرضه در کنار صعود نرخ ارز سیگنالی در جهت افزایش تمایل مصرف‌کنندگان برای خرید شمش فولاد بود. با وجود این، عدم‌صرفه خرید شمش و تبدیل به مقاطع طویل فولادی با توجه به قیمت و وضعیت رکود در بخش محصول نهایی مانع اثرگذاری این سیگنال‌‌‌های افزایشی شد.

میلگرد هم گران شد
ایجاد جریان افزایشی در بازار اسکناس آمریکایی و افزایشی‌شدن انتظارات تورمی در بازار داخل به بازار مقاطع طویل فولادی کشور نیز جهت داد؛ به این ترتیب بهای هر کیلوگرم میلگرد فولادی در بازار آزاد تهران تا 17‌هزار و 700تومان صعود قیمتی داشت که این رقم رکورد تاریخی بهای این محصول است. به این ترتیب، اگرچه سیاست‌‌‌های کنترل قیمت وزارت صمت نتوانست جز رکود، ارمغانی برای بازار داخل به همراه داشته باشد، اما بازار به‌سرعت نسبت به جهش قیمت ارز واکنش نشان داد و قیمت میلگرد مجددا به کانال 17‌هزار و 700تومان که رکورد تاریخی قیمت این محصول است، صعود کرد.

مقاطع فولادی بورسی گران‌‌‌تر از بازار آزاد
امروز (چهارشنبه، 21اردیبهشت‌ماه) بازار فیزیکی بورس کالای ایران میزبان عرضه مقاطع طویل فولادی خواهد بود. کف قیمت پایه مقاطع فولادی بر مبنای مشارکت هفتگی در خرید و برابر 16‌هزار و 570تومان به ازای هر کیلوگرم تعیین شد. با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس، قیمت تمام‌شده این میلگرد برای خریدار برابر 18‌هزار و 100تومان خواهد بود. این در حالی است که روز گذشته هر کیلوگرم میلگرد در بازار آزاد تهران به قیمت 17‌هزار و 700تومان مورد معامله قرار گرفت و به این ترتیب در شرایط کنونی میلگرد در بازار آزاد ارزان‌‌‌تر از بورس‌کالا موجود است. در چنین شرایطی تنها عاملی که می‌‌‌تواند تجار را برای خرید از بورس‌کالا مجاب کند، صعود نرخ ارز و انتظار استمرار این جریان افزایشی است.

شمش گران‌تر از میلگرد!
قیمت فروش میلگرد در بازار فیزیکی بورس‌کالا نسبت به نرخ این محصول در بازار آزاد گران‌تر است، اما این امر به مفهوم سود نوردکار نیست؛ چرا که با توجه به قیمت فروش شمش فولاد همچنان تولید مقاطع فولادی با قیمت‌های کنونی حداقل سود را دارد. این هفته هر کیلوگرم شمش فولاد با میانگین قیمت 15‌هزار و 170تومان در بازار فیزیکی بورس‌کالا مورد معامله قرار گرفت؛ با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس قیمت تمام‌شده شمش فولاد برای نوردکار برابر 16‌هزار و 580تومان خواهد بود. به این ترتیب، این هفته نوردکاران شمش فولاد را با نرخی بالاتر از قیمت پایه عرضه در بورس‌کالا خریداری کرده‌‌‌اند. گران‌تر بودن شمش نسبت به میلگرد مهم‌ترین عاملی است که با وجود ایجاد جریان افزایشی در بازار ارز و مثبت شدن انتظارات تورمی مانع رونق معاملات شمش شد و تنها 24‌درصد عرضه شمش فولاد در روز سه‌‌‌شنبه 22اردیبهشت مورد معامله قرار گرفت. در این شرایط و با توجه به رکود حاکم بر بخش مقاطع طویل فولادی، کاهش قیمت پایه عرضه می‌‌‌تواند از سویی تعادل قیمتی را به بازار داخل برگرداند و از طرف دیگر بازار آهن و فولاد را از رکود خارج کند.

بیت‌کوین در ساعات اولیه معاملات روز سه‌شنبه به مرز حمایت حیاتی ۳۰هزار دلار رسید. نخستین رمزارز بازار آخرین بار ۲۰ جولای سال ۲۰۲۱ این مرز را دیده بود. در آن زمان اعمال محدودیت‌های مختلف در حوزه رمزارزها مهم‌ترین دلیل ریزش آنها بود، ولی این‌بار، شرایط اقتصاد جهانی بازار را به این سمت هدایت کرده است. تورم بالا در سطح جهان موجب شده دولت‌ها تصمیم به افزایش نرخ بهره بگیرند و همین موضوع نیز موجب ریزش بسیاری از بازارهای ریسکی از جمله بازار رمزارزها شده است.

با آغاز سال 2022، تورم به یکی از مهم‌ترین معضلات جهانی تبدیل شده است. با فروکش کردن تب شیوع کرونا در پی واکسیناسیون عمومی در سطح جهان، تقاضا برای کالاها افزایش یافت. این درحالی بود که زنجیره تامین نتوانسته بود به سرعت تقاضا، بهبود یابد و عدم تعادل عرضه و تقاضا، اقتصاد جهانی را به سمت تورم هدایت کرد. اواخر دومین ماه سال میلادی جاری بود که روسیه به اوکراین حمله کرد و این جنگ قیمت حامل‌های انرژی و مواد غذایی را به‌شدت بالا برد. این موضوع ترس از تورم را در سطح جهان گسترش داده و موجب شد دولت‌ها به سراغ قدیمی‌ترین ابزار کنترل تورمی خود یعنی نرخ بهره سوق پیدا کنند.

ترس از تورم و فضای مه‌آلود سرمایه‌گذاری ناشی از بحران‌های حاصل از جنگ مانند قحطی، بحران‌های سیاسی و اجتماعی و احتمال بروز درگیری‌های بیشتر مانند چین و تایوان موجب شد که با افزایش نرخ‌های بهره، سرمایه‌ها به سمت بازارهای کم‌ریسک‌تر مانند طلا و اوراق خزانه حرکت کند.

بازار رمزارزها به عنوان یک بازار ریسکی از این قاعده مستثنی نبود و باتوجه به رشد چشمگیر این بازار طی سال‌های 2020 و 2021، ریسک آن به‌شدت افزایش یافته و بسیاری از سرمایه‌ها از این بازار خارج شدند. با آغاز افزایش نرخ بهره به‌ویژه توسط فدرال رزرو، ریزش بازار رمزارزها نیز آغاز شده و به آرامی ارزش آنها کمتر شده و حمایت‌ها را یکی پس از دیگری از دست دادند. در این میان بیت‌کوین حدود 56 درصد از ارزش خود را از دست داد و اکنون به یکی از حیاتی‌ترین حمایت‌های خود یعنی 30هزار دلار رسیده است.  

حمایت 30 هزار دلار یکی از اصلی‌ترین حمایت‌های بیت‌کوین است و وضعیت این حمایت با حجم معاملات در روزهای آتی مشخص‌تر می‌شود. درصورت کاهش بیشتر حجم معاملات نسبت به روزهای گذشته احتمال از دست رفتن این حمایت و ورود بیت‌کوین به کانال 20 هزار دلار افزایش می‌یابد. اقدام دولت‌ها علیه تورم به خصوص تغییرات نرخ بهره یکی دیگر از عوامل موثر در بازار رمزارزها خواهد بود. درحال حاضر فدرال رزرو قصد دارد در ماه آینده هم نرخ بهره را به میزان 5/ 0 درصد افزایش دهد. این موضوع می‌تواند فشار بیشتری را بر بازارهای ریسکی به خصوص رمزارزها اعمال کند. اما میزان موفقیت این سیاست‌ها هم خالی از اهمیت نیست. درصورتی که بر اساس گزارش‌ها، سیاست‌ افزایش نرخ بهره کارساز نباشد، دوباره سرمایه به سمت بازارهای ریسکی‌تر حرکت خواهد کرد.

محمدشکری/ کارشناس بازارسرمایه
بازار سرمایه از محدوده‌های مقاومتی فعلی عبور خواهد کرد. برآیند تغییر و تحولات اقتصادی و سیاسی نشان می‌دهد که شاخص‌کل سرمایه در صورتی‌که اتفاق مترقبه‌ای رخ ندهد و دستخوش سیاستگذاری‌های ناگهانی نشود، می‌تواند به سقف‌های تاریخی نزدیک شود. واقعیت امر آن است که بازارهای موازی برخلاف ۱۴۰۰در وضعیت مناسبی به‌سر نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برند. این موضوع شرایط را به نفع بازار سهام پیش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برد. صدرنشینی بازار سهام در نخستین‌ماه از ۱۴۰۱ نیز به درستی بر این ادعا صحه می‌گذارد. رشد بیش از ۱۲ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌درصدی شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کل بورس تهران در سال‌جاری به‌عنوان مهم‌ترین نماگر بازار سهام و عرض‌اندام آن در مقابل بازارهای سکه و دلار نشان از وضعیت نسبتا مطلوب تالار شیشه‌ای در مقابل بازارهای رقیب است.
این مهم می‌تواند فرضیه بازگشت مجدد سرمایه و منابع مالی به این بازار را بیش از پیش قوت بخشد، با این‌حال از روند صعودی بازار سهام در دومین‌ماه سال‌جدید تا حدودی کاسته شده است اما همچنان حرکت رو به جلو شاخص‌کل به‌صورت آهسته و پیوسته دنبال می‌شود، به‌طوری‌که حرکت در این مسیر از قبل نیز قابل پیش‌بینی بود. بسیار واضح است که سرمایه‌گذاران بورسی به دلیل تحمل شرایط بدی که در یک سال‌و نیم گذشته متحمل شدند، ضمن گریز از هیجانات داد و ستدها قدرت ریسک‌پذیری خود را از دست داده‌اند، از این‌رو همان‌طور که مشاهده کردیم بازار در حالی‌که ‌ماه‌های متمادی چشم به کانال ۵/ ۱میلیون واحدی شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کل بورس دوخته بود هم‌اکنون با ورود به فاز احتیاط در حال بررسی اوضاع است. در چنین شرایطی کاسته‌شدن از سرعت صعودی قیمت‌ها کاملا منطقی و طبیعی است، اما از آنجا که وضعیت احتیاطی معامله‌گران خیلی نمی‌تواند دوام یابد، انتظار می‌رود با بهبود وضعیت بازار و اطمینان سرمایه‌گذاران از پرهیز سیاستگذار نسبت به اقدامات عجولانه و بدون پشتوانه شرایط برای تداوم روند تعادلی بیش از گذشته فراهم شود. بازارسرمایه در شرایطی به‌سر می‌برد که بسیاری از فعالان بورسی در سال‌جاری به گسترش هرچه بیشتر این بازار در کنار رهاشدن از سدهای معاملاتی خوشبین هستند.

چند اقدام اساسی ‌سیاستگذار از جمله افزایش یک‌درصدی دامنه‌نوسان و نمایان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدن مظنه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های معاملاتی برای همه سهامداران خرد در ایجاد رویکرد جدید نقش مهمی ایفا کرده است، در واقع هم‌مسیرشدن سیاستگذار اقتصادی به‌خصوص متولیان بورسی با خواسته‌های بحق سهامداران می‌تواند تا حدود زیادی به اعتماد عمومی رخت‌بسته از بازار رنگ و بوی دیگری بخشد به‌طوری که پیشروی به سمت قله‌های تاریخی را با موفقیت بیشتری همراه کند.  همزمان با آغاز خیز جدید قیمتی در بازارسهام موضوعات مهمی وجود دارند که در سرنوشت آن اثرگذاری‌های تعیین‌کننده‌ای دارند.  موضوع احیای برجام یکی از چالش‌های جدی همه بازارهای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. وضعیت مبهم مذاکرات هسته‌ای کشور بارها از تریبون‌های مختلف مورد نقد قرار گرفته و امکان پیش‌بینی به‌عنوان امری بدیهی در این راستا را از سرمایه‌گذار به شکلی جدی سلب کرده است. این مهم که از آن تحت‌عنوان عدم‌اطمینان از سرمایه‌گذاری (که در ایران به امری عادی تبدیل شده) نام‌برده می‌شود به کرات از سوی کارشناسان اقتصادی، تحلیلگران و فعالان بورسی مورد انتقاد قرار گرفته با این حال به دلیل وضعیت مبهم در بخشی از حوزه‌های کشور، این شرایط ناخوشایند و سردرگمی سرمایه‌گذاران ادامه دارد.

موضوع برجام از آن جهت که صنایع دلاری و ریالی بورس را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار می‌دهد نسبت به بازارهای رقیب از اهمیت بیشتری در این بخش برخوردار است. در حال‌حاضر مهم‌ترین مسائل اقتصادی و سیاسی کشور حول مسائل مرتبط با برجام و قیمت ارز می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. برهمین اساس سرمایه‌گذار بورسی همیشه چشمش به اخبار مرتبط با برجام و تحولات قیمتی در خیابان پرحاشیه فردوسی است تا بر اساس آن بتواند اقدامات لازم را انجام دهد. در این میان کاهش ریسک انتظاری که تحت‌تاثیر موضوعات مذکور است‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ در مواجهه با متغیرهایی نظیر قیمت نفت، ثبات در سیاستگذاری‌های مثبت و توافق احتمالی بر سر احیای برجام می‌تواند افق روشنی را از آینده بازار سرمایه ترسیم کند. این در حالی است که وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور همچنان درگیر ابهامات چندوجهی است؛ درهمین راستا تنوع‌بخشی در ترکیب دارایی‌های سرمایه‌گذارها منجر به کاهش شدت ریسک‌های احتمالی از سوی بازارهای مختلف خواهد شد. شواهد نشان می‌دهد مشکل فعلی بازار کمبود نقدینگی و عدم‌تقاضای موثر در این بازار است.

با توجه به اینکه روند خروج پول در راستای برخی اقدامات متولیان اقتصادی که شامل قطع بی‌برنامه برق صنایع، اجرای دستورالعمل‌های شبانه و دخالت و کنترل دستوری در قیمت‌گذاری برخی کالاها به‌وجود آمده، ادامه‌دار باشد، این مسائل می‌تواند مشکلات بیشتری را برای بورس ایجاد کند؛ این در حالی است که شاخص‌کل بورس روزهای نوسانی و منفی ۱۴۰۰ را از بهمن پشت‌سر گذاشته اما این روزها در کانال ۵/ ۱میلیون واحدی قرار دارد. گمانه‌زنی‌ها نیز نشان می‌دهد شاخص‌کل پتانسیل عبور از کانال مذکور را دارد و حتی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند قله‌های جدیدی فتح کند. چنین شرایطی موجب تغییرحاکمیت جو فرسایشی شده و سطح کلی فعالیت در بازارها را افزایش می‌دهد که عموما نشانه خوبی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران است.

برجام و سرانجام آن، قیمت ارز و نوسان‌‌‌‌‌‌‌های روزانه‌‌‌‌‌‌‌اش، تحولات جهانی از جنگ روسیه و اوکراین تا تورم و زمزمه‌‌‌‌‌‌‌های گرانی مواد غذایی و تورم داخلی در حوزه سبد مصرفی روزانه خانواده‌‌‌‌‌‌‌ها، سیاست‌های داخلی و سیاستگذاری مسوولان و مقامات در حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های صادرات و واردات، دخالت‌‌‌‌‌‌‌ها و دستورها و خیلی موارد دیگر از جمله مسائلی هستند که دست به‌دست هم داده‌‌‌‌‌‌‌اند تا سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بلندمدت و کوتاه‌مدت با چالش‌‌‌‌‌‌‌ها و بعضا ترس‌‌‌‌‌‌‌هایی روبه‌رو باشند. ترس‌‌‌‌‌‌‌هایی که باعث می‌شود آنها یا دست به عصا در بازار سرمایه حرکت کنند یا اسیر هیجانات شوند. نکته دیگر این است که در شرایط فعلی اقتصادی و سیاسی چه در داخل کشور و چه جهانی، برای خیلی‌‌‌‌‌‌‌ها این سوال مطرح است که آیا فرصت خوبی است که وارد بازار سرمایه بشوند یا نه. سوال دیگر هم این است که اگر بخواهیم یک نگاه کلی به بازار سرمایه در شرایطی که امروز در آن به‌سر می‌برد داشته باشیم، آن نگاه چه تعریفی از این روزهای بازار سرمایه می‌کند؟ جایگاه سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران چه بلندمدت و چه کوتاه‌مدت در این شرایط بازار کجاست؟ در این گزارش کارشناسان بازار سرمایه در گفت‌‌‌‌‌‌‌وگو با روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در کنار پاسخ به این دو سوال، توصیه‌‌‌‌‌‌‌هایی هم با توجه به شرایط امروز بازار به سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بلندمدت و کوتاه‌‌‌‌‌‌‌مدت کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. این کارشناسان وضعیت بازار سرمایه را بررسی کرده‌‌‌‌‌‌‌اند، از چند و چوند شرایط داخلی و خارجی گفته‌‌‌‌‌‌‌اند و به سوال‌‌‌‌‌‌‌هایی که شاید مدنظر خیلی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران خرد و کلان است، پاسخ داده‌‌‌‌‌‌‌اند.
استراتژی بهینه در بورس امروز
سمت و سوی بازار چطور است؟
گردش بازار در دو‌ماه اخیر وضعیت بهتری را تجربه کرده است. این نظر احسان رضاپور، کارشناس بازار سرمایه درباره شرایط فعلی بازار است. طبق توضیحات او در بازار سرمایه شاهد حجم و ارزش مناسبی در معاملات هستیم. در اکثر روزها صف‌‌‌‌‌‌‌های خرید و فروش عمدتا با معاملات خوبی همراه هستند. حتی اگر هم صف است، اما عمدتا همزمان معاملات خوبی هم در آنها اتفاق می‌‌‌‌‌‌‌افتد. رضاپور به این مساله هم اشاره می‌کند که بازار در حال استراحت موقتی برای تجهیز‌شدن به اطلاعات جدید است. او همچنین به تقسیم سودها و البته بحت تورم اشاره می‌کند. طبق صحبت‌‌‌‌‌‌‌های این کارشناس بازار سرمایه، تورم انتظاری در بازارهای مختلف به‌وجود آمده و در صورت ثبات حاشیه سود وضعیت درآمدی شرکت‌ها می‌تواند در ‌ماه‌های آینده تحت‌تاثیر قرار بگیرد.

در نهایت رضاپور به این نکته اشاره می‌کند که با توجه به این شرایط می‌‌‌‌‌‌‌توانیم به پایدار‌بودن سود شرکت‌ها امیدوار باشیم و جذابیت‌‌‌‌‌‌‌های بازار حفظ شود. همچنین بعد از بر‌گزاری مجامع هم خیلی زود گپ‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی پتانسیل پر‌شدن را داشته باشند. این کارشناس بازار سرمایه البته به مسائل سیاسی و بازارهای جهانی و تحولات بین‌‌‌‌‌‌‌المللی هم در صحبت‌‌‌‌‌‌‌هایش اشاره می‌کند و می‌گوید که این شرایط می‌تواند روی سرعت بخشیدن یا فرسایشی‌شدن موقت فضای حاکم روی صنایع مختلف اثرگذار باشد. برجام و تحولات در این حوزه مساله دیگری است که این کارشناس احسان رضاپور به آنها اشاره می‌کند و معتقد است که این موضوعات بازار را با شوک‌‌‌‌‌‌‌های زیادی روبه‌رو کرده است و البته ریزش‌هایی را در روزهای گذشته داشته‌‌‌‌‌‌‌ایم که این‌‌‌‌‌‌‌ها یکی از مولفه‌‌‌‌‌‌‌های پرتلاطم‌شدن بازارها هستند. آزادسازی قیمت برخی از محصولات که در سبد خانوار اثر زیادی دارند و همچنین آزادسازی قیمت لبنیات و لاستیک و محصولات زراعی‌‌‌‌‌‌‌ به گوش می‌رسد که با وجود این مسائل باید منتظر اثرات این اتفاق در روزهای آینده در بازار باشیم.

در چنین شرایطی که بازار سرمایه با آن دست به گریبان است، علیرضا تاجبر، کارشناس بازار سرمایه اما می‌گوید که بازار سرمایه روند فرسایشی اصلاحی را در سال‌۱۳۹۹ پشت‌سر گذاشته و قیمت‌ها به کف خودشان رسیده‌‌‌‌‌‌‌اند. همچنین همزمان شاهد تورم و افزایش قیمت در بازارها بوده‌‌‌‌‌‌‌ایم که در نهایت پارامتر‌‌‌‌‌‌‌های بنیادی بازار سهام در وضعیت خوبی قرار دارند. او همچنین درباره برجام و تاثیر آن در بازار سرمایه می‌گوید که بازار از احیای برجام ناامید شده است. به اعتقاد این فعال بازار سرمایه گشایش‌های سیاسی یا عدم‌انجام آنها، تاثیر منفی در وضعیت بازار سرمایه ندارد، چراکه در حال‌حاضر روز خود را با عدم‌انجام گشایش‌های سیاسی می‌گذراند. تاجبر به نرخ دلار هم اشاره می‌کند و در صحبت‌‌‌‌‌‌‌هایش این مساله را مطرح می‌کند که هر گشایشی هم اتفاق بیفتد، نرخ دلار کاهش چشمگیری نخواهد داشت، بنابراین در یک کلام گشایش سیاسی حتما در فضای بازار تاثیر مثبت خواهد داشت اما عدم‌گشایش، تاثیر منفی‌‌‌‌‌‌‌ در وضعیت بازار نخواهد گذاشت.

سلمان نصیرزاده، کارشناس بازار سرمایه اما معتقد است که بازار پتانسیل نوسان‌‌‌‌‌‌‌پذیری و اصلاح قیمت در کوتاه‌مدت را دارد و البته اعلام می‌کند که نوسانات هر صنعت با صنعت دیگر در سال‌۱۴۰۱ در بازار سرمایه متفاوت خواهد بود. او در توضیح صحبت‌‌‌‌‌‌‌هایش می‌گوید؛ امروز فضایی شکل گرفته که بازار مهیای تورم بالاتر است و این مساله می‌تواند در بازار روند ایجاد کند اما این روندها، شدن و نشدن‌‌‌‌‌‌‌ها، اخبار متفاوت و تصمیمات ضد‌و نقیض دولت در حوزه داخلی هرکدام می‌تواند در بازار سرمایه نوسان ایجاد کند، در نتیجه به گفته او ما در بازاری هستیم که برآیند آن مثبت است اما نوسانات در آن زیاد خواهد بود.

سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری در بازار چه شکل و شمایلی دارد؟
احسان رضاپور وضعیت سرمایه‌گذاران را با توجه به توضیحاتش انتظاری معرفی می‌کند. به اعتقاد او سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران منتظر هستند تا خبرهای جدید از راه برسد یا از شوک‌‌‌‌‌‌‌های خبری خارج شوند تا در نهایت تحلیلی از این خبرها داشته باشند و در نهایت به تناسب آنها احتمالا شاید گروه پیش‌‌‌‌‌‌‌روی خودشان را بتوانند انتخاب کنند. او توضیح می‌دهد افرادی که فعلا در حال شناسایی نوسان‌‌‌‌‌‌‌های مختلف در صنایع مختلف و توجه به نقاط مقاومتی سهام شرکت‌ها هستند، احتمالا شاید بتوانند عملکرد کوتاه‌‌‌‌‌‌‌مدت بهتری برای خودشان به‌دست بیاورند. رضاپور البته توضیح می‌دهد که نگه‌داشتن سهم‌‌‌‌‌‌‌ها خطری ندارد چراکه گزارش‌‌‌‌‌‌‌هایی که زمزمه‌‌‌‌‌‌‌هایش شروع شده و در هفته‌‌‌‌‌‌‌های بعد مخابره می‌شود، حاوی اطلاعات خوبی است و می‌تواند انگیزه آنها را برای نگهداری سهم‌‌‌‌‌‌‌ها تقویت کند. علیرضا تاجبر، کارشناس بازار سرمایه هم در صحبت‌‌‌‌‌‌‌هایش می‌گوید که به سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران توصیه نمی‌کند که خرید و فروش روزانه انجام بدهند، چراکه به گفته او سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری روزانه و کوتاه‌مدت، مستلزم وقت گذاشتن و به بازار احاطه کامل داشتن است و این موضوع به سرمایه‌گذاران خرد توصیه نمی‌شود. سلمان نصیرزاده از دیگر کارشناسان بازار سرمایه در صحبت‌‌‌‌‌‌‌هایش این مساله را مطرح می‌کند که نگاه بلندمدت داشتن به بازار وابسته به بحث عدم‌قطعیت کلان بازار است که بازار رفته رفته به آن فضا وارد می‌شود، در مقابل نگاه کوتاه‌مدت داشتن به بازار هم تحت‌الشعاع دولت و تصمیم‌‌‌‌‌‌‌هایی است که در کشور گرفته می‌شود. او به ارز ۴۲۰۰‌تومانی اشاره می‌کند که می‌تواند روی وضعیت یک صنعت در بازار سرمایه تاثیرگذار باشد یا به بحث قطع شدن برق برخی از صنایع اشاره می‌کند که می‌تواند موقتا یک‌سری از روندها را تحت‌تاثیر قرار بدهد و نوسان ایجاد کند.

اوضاع و احوال سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بلندمدت چطور است؟
حامد مددی از فعالان بازار سرمایه از جمله افرادی است که در توصیه‌‌‌‌‌‌‌هایش به سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران به ‌عدم‌اطمینان در بازار و سیاست خارجی کشور اشاره می‌کند. به اعتقاد او عدم‌اطمینان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که در بازار وجود دارد، به سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذار بلندمدت دیدی برای تصمیم‌گیری نمی‌دهد. نکته دیگری که مددی به آن اشاره می‌کند سیاست خارجی است که به گفته او هر اتفاقی که در این حوزه رخ بدهد، فضای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری بلندمدت را تغییر می‌دهد؛ برای همین هم قیمت ارز و نبود این چشم‌‌‌‌‌‌‌انداز که به کدام سمت و سو خواهد رفت و فقدان پیش‌‌‌‌‌‌‌فرضی از آینده سیاست خارجی و مشخصا قیمت ارز باعث می‌شود که بگوییم تا این دو حوزه تعیین‌تکلیف نشده باشند، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذار بلند‌مدت نمی‌تواند پیش‌‌‌‌‌‌‌فرضی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری داشته باشد. نصیرزاده در توصیه به سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بلندمدت به شرایط کشور و فرآیند تورم اشاره می‌کند. به اعتقاد او اگر هدف از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری بلندمدت یک نگاه پنج تا ۱۰ ساله باشد، فرآیند بازار صعودی خواهد بود. او سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری بلندمدت را در بازار سرمایه انکار نمی‌کند و معتقد است که این سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری همچنان پابرجاست اما باید با دید پنج تا ۱۰ سال ‌باشد. احسان رضاپور از کارشناسان بازار سرمایه از افرادی است که می‌گوید سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بلندمدت فرصت‌های خوبی پیش‌رو دارند. به اعتقاد او تحلیل‌‌‌‌‌‌‌ها، اطلاعات و اخباری که راجع‌به شرکت‌ها وجود دارد و همچنین شرایط دلار و پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌‌های مختلف درباره وضعیت سیاست خارجی، می‌توانند از قیمت سهام شرکت‌ها پشتیبانی کنند. به همین علت اگر برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری در بازار سرمایه دید بلندمدت وجود داشته باشد، افراد می‌توانند در فرصت‌های آرامش و اصلاح بازار خرید کنند و منافع زیادی را در بازه زمانی بلندمدت نصیب خودشان کنند.

سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران کوتاه‌مدت در بورس امروز چه کنند؟
سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران کوتاه‌مدت جزو دغدغه‌‌‌‌‌‌‌های اکثر کارشناسان بازار سرمایه هستند؛ افرادی که اکثرا به‌دنبال سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری کم‌‌‌‌‌‌‌ریسک اما با سود بالا هستند. حامد مددی، کارشناس بازار سرمایه در شرایط حال‌حاضر کشور سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری کوتاه‌مدت آن هم با دید یک تا چهار‌ماه را گزینه مناسبی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران و آنهایی که قصد ورود به بازار سرمایه را دارند، می‌‌‌‌‌‌‌داند. او به این دسته از افراد توصیه می‌کند که به روانشناسی بازار اهمیت بدهند چراکه در فرآیند سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری به‌شدت تاثیرگذار خواهد بود. دقت‌کردن به اخبار و مسائل پیرامون بازار سرمایه، رصد نقدینگی در بازار و… از جمله توصیه‌‌‌‌‌‌‌های این فعال بازار سرمایه به سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران کوتاه‌مدت است.

سلمان نصیرزاده از دیگر فعالان بازار سرمایه از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران می‌خواهد که سه مولفه را در خرید سهام یا سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری در بورس در نظر بگیرند تا یک معامله و سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری کم‌‌‌‌‌‌‌ریسک اما موثر داشته باشند؛ فاندامنتال صنعت و شرکت‌ها به شکل منصفانه‌‌‌‌‌‌‌ای بررسی شود. به تابلوی معاملات دقت کنند. بررسی تکنیکال سهم‌‌‌‌‌‌‌ها را فراموش نکنند. به اعتقاد او اگر با در نظر گرفتن این سه فاکتور به شکل منصفانه و منطفی، برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری به بازار سرمایه ورود کنند، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری آنها کم‌‌‌‌‌‌‌ریسک‌‌‌‌‌‌‌تر خواهد شد. او همچنین روی مساله خرید و فروش از نقاط مهم قیمتی تاکید می‌کند. سلمان نصیرزاده در نهایت با اعلام این موضوع که سال۱۴۰۱ فرصت‌های سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری در بازار سرمایه وجود دارد و همچنین شاهد نوسان‌‌‌‌‌‌‌های زیادی در این بازار خواهیم بود، توصیه‌‌‌‌‌‌‌ای هم به افرادی که به تازگی می‌خواهند وارد بازار سرمایه شوند می‌کند. به گفته او افرادی که تازه به بازار وارد شده‌‌‌‌‌‌‌اند و به اصطلاح احساس عقب‌‌‌‌‌‌‌ماندگی از بازار را دارند، نگران نباشند چراکه فرصت‌های زیادی دارند که بتوانند سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری کنند. علیرضا تاجبر در صحبت‌‌‌‌‌‌‌هایش بهترین استراتژی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران را خرید سهام بنیادی‌‌‌‌‌‌‌ها اعلام می‌کند.

او از شرکت‌های صادرات‌محور که به نرخ دلار وابسته هستند به‌عنوان گزینه‌‌‌‌‌‌‌های خوب برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری نام می‌‌‌‌‌‌‌برد، اما به بر‌گزاری مجمع هم اشاره می‌کند و از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران می‌خواهد که با بر‌گزاری مجمع‌‌‌‌‌‌‌ و خبرها و رفع ابهاماتی که در آن اتفاق می‌افتد، توجه ویژه‌‌‌‌‌‌‌ای داشته باشند. به اعتقاد این فعال بازار سرمایه، آن دسته از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذارهایی که کار اصلی‌‌‌‌‌‌‌شان خارج از بازار سرمایه است، بهتر است که با تحلیل، سهم‌های بنیادی را انتخاب و خریداری کنند. تاجبر همچنین به این دسته از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران توصیه می‌کند که سهم‌‌‌‌‌‌‌های خریداری‌شده خود را تا مجمع نگهداری کنند و بعد از آن برای فروش یا حفظ‌شان تصمیم‌گیری کنند. به اعتقاد او با این دید، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری روزانه پر سودتر خواهد بود. احسان رضاپور برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران کوتاه‌مدت به مساله دیگری اشاره می‌کند. او معتقد است که برای این دسته از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران فرصت‌‌‌‌‌‌‌ سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری در گروه‌های دیگر که ارزندگی دارند فراهم است، اما بهتر است سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران کوتاه‌مدت دقت مضاعفی در سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری داشته باشند، چراکه به‌راحتی در مرحله اصلاح قیمتی یا زمانی قرار می‌‌‌‌‌‌‌گیرند، درحالی که گزینه‌‌‌‌‌‌‌های زیادی در بازار موجود است که اصلاح یا رشد زیادی دارند و برای همین خیلی راحت اقدام به خرید نکنند.