صدای اعتراض سهامداران از وضعیت آشفته بازار سرمایه و گلایه آنان از رئیس دولت سیزدهم و دولتمردان اقتصادی‌‌‌اش که وعده بهبودی وضعیت بورس در کمترین زمان ممکن را داده بودند، به گوش سیاستگذاران رسید تا برای چاره‌‌‌اندیشی در خصوص آن سریعا تشکیل جلسه دهند.
برنامه «عشقی» برای بورس
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار دیروز ضمن تشکیل جلسه با وزیر اقتصاد و حقوقی‌‌‌های بازار سهام، در دو برنامه زنده تلویزیونی و رادیویی حاضر شد تا پاسخگوی مطالبات سهامداران که اکنون طیف وسیعی از مردم را در برمی‌‌‌گیرند، باشد. توضیح درباره علت نوسانات ناپایدار بورس، پشت‌‌‌پرده فروش اوراق و اثر آن بر بورس، اطمینان به سهامداران مبنی حمایت دولت از بازار و برنامه سازمان بورس برای ثبات بازار سرمایه از جمله محورهای مهم صحبتهای مجید عشقی در روز گذشته بود. او در هر دو برنامه ابتدا به سهامداران اطمینان داد که شرایط بازار با سال گذشته متفاوت و از نظر بنیادی خوب است. رئیس سازمان بورس با تاکید بر این مطلب خواست به سهامداران که در هفتههای اخیر نگران سرمایه‌‌‌های خود شدهاند اطمینان دهد قرار نیست بازار مانند اتفاقی که در سال گذشته افتاد، ریزش داشته باشد. عشقی اما با یادآوری این نکته که رشد سریع و شارپی برای بازار «سم» است، تلویحا به سهامداران گفت که انتظار نداشته باشند بازار مانند اواخر سال ۹۸ و اوایل سال ۹۹ رشد بدون وقفه داشته باشد و آن دوران تکرار نخواهد شد. اما «دامنه نوسان» و لزوم حذف آن برای احیای بازار سهام نکتهای بود که سخنی از آن نه در جلسه وزیر اقتصاد و عشقی با حقوقی‌‌‌ها و نه مصاحبه روز گذشته رئیس سازمان بورسی به میان نیامد. این در حالی است که به نظر می‌رسد این محدودیت مهمترین عامل ابرنوسان قیمت سهام در سال‌های اخیر بوده است.
قیمت سهام جذاب است
رئیس سازمان بورس که ابتدا در برنامه «سلام صبح بخیر» شبکه۳ صداوسیما حاضر شده بود گفت که آمده است تا نگرانی‌های اخیر مردم را نسبت به سرمایه‌‌‌های خود در بازار سرمایه برطرف کند. او با بیان اینکه «شرایط امروز بازار سرمایه با سال گذشته تفاوت بسیار دارد به طوری که با افشای درست اطلاعات شرکتها توسط سازمان بورس و اوراق بهادار در زمان مناسب، موجب انتشار اطلاعات و شفافیت معاملات و نظارت کامل بر فعالیت‌ها شده است» به تشریح وضعیت شرکتهای بورسی پرداخت. به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، سود شرکتهای بورسی در نیمه نخست سال بسیار مناسب بوده و رسیدن P/ E بازار از اعداد 30 و 40 به اعداد 6، 5 و 4 قیمت سهام را جذاب کرده است. در ادامه این برنامه تلویزیونی عشقی به شائبه‌‌‌ها درباره تامین کسری بودجه دولت از بازار سرمایه پاسخ داد و در حمایت از دولت گفت که این اتفاق نیفتاده است. او توضیح داد: به طور کلی کسری بودجه دولت از بازار سرمایه تامین نمی‌شود بلکه ابزارهای دیگری در بانک مرکزی، سیستم بانکی و بیمه‌‌‌ها وجود دارد که به تامین کسری بودجه کمک می‌کند.
میزان فروش اوراق دولتی در بورس
او سپس در پاسخ به اعتراضها به انتشار اوراق گفت: «با توجه به اینکه انتشار اوراق به نیت جبران کسری بودجه، بازار را تحت‌تاثیر خود قرار می‌دهد، وزارت اقتصاد و سازمان بورس به صورت هماهنگ و همسو با توجه به کشش بازار اقدام به انتشار اوراق کرده و اینطور نیست که بدون برنامه اقدام به انتشار اوراق بکند.» عشقی اظهار کرد: «طی ۴۰ روز گذشته حتی یک ریال انتشار اوراق در بازار سرمایه نداشتیم اما متاسفانه با عکس‌‌‌ها و مصاحبه‌‌‌هایی در رسانهها مواجه می‌‌‌شویم که حاکی از انتشار اوراق بوده است. این اخبار تنها یک شایعه است و دولت اقدام به فروش اوراق نکرده بلکه معامله‌‌‌ای بین بانکها بوده و ربطی به دولت ندارد.» به گفته او خریداران اوراق با خریداران سهام در بازار سرمایه متفاوت بوده و بازیگران خاص خود را دارند و به طور کلی فردی که اوراق خریداری می‌کند دیگر اقدام به فروش سهام خود نمی‌‌‌کند بلکه برنامه‌‌‌ریزی برای اوراق خریداری شده و مدیریت ثروت خود دارد.
مقابله با قیمت‌گذاری دستوری و رانت
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در بخش دیگری از این گفت‌وگوی تلویزیونی از برنامه سازمان بورس برای جلوگیری از قیمت‌گذاری دستوری و ایجاد رانت در شرکتها گفت که در این مدت مورد انتقاد اهالی بازار سرمایه بوده است. عشقی با بیان اینکه «ما نمی‌توانیم ثروت مردم را به بورس دعوت کنیم تا سهام شرکتها را بخرند و از آنجا دست در جیب شرکتها کرده و پول مردم را به هر دلیلی بیرون بکشیم» بیان کرد: ما به پشتوانه جامعه سهامداری و با توجه به منابع کل جمعیت کشور که درگیر بازار سرمایه هستند، پیگیر جدی برای بحث قیمت‌گذاری‌‌‌ها و جلوگیری از ایجاد رانت توسط اموال شرکتهای بورسی هستیم تا تکرار نشده و بتوانیم به سودآوری و در نهایت به توسعه شرکتها کمک کنیم. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین تاکید کرد: «به عنوان متولی بازار سرمایه، وظیفه حفاظت از منافع شرکتها را بر عهده دارم به طوری که در بحث مربوط به فولاد، محصولات فلزی و پتروشیمی اقدامات لازم انجام شده و دولت هم همکاری‌‌‌های لازم را داشته است و در مابقی صنایع نیز با کمک دولت سیزدهم و قول همکاری صددرصدی آنان، این کار امکان‌‌‌پذیر خواهد بود.»
برنامه‌‌‌های سازمان بورس برای ثبات بازار سرمایه
او در ادامه در پاسخ به پرسش مجری برنامه که سازمان بورس چه برنامهای برای ثبات بازار سرمایه دارد بر اهمیت اطلاعرسانی به‌موقع به سهامداران تاکید کرد و گفت: «بحث اطلاعرسانی به‌موقع از اهمیت ویژه‌‌‌ای برخوردار است که با توجه به تغییر و تحول یکماهه در سازمان بورس و اوراق بهادار، وقفه‌‌‌ای در بحث اطلاعرسانی ایجاد شد که امیدواریم با برنامه‌‌‌ریزی دقیق و مناسب، به صورت منظم، اطلاعرسانی درستی از وضعیت بازار و شایعاتی که مطرح می‌شود، داشته باشیم تا مردم به کانال رسمی انتشار اطلاعات دسترسی داشته و یکسری اخبار که در رسانهها به صورت خلاف واقع منتشر می‌شود بر جریان بازار اثرگذار نباشد.» رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین قول ایجاد سازوکارهای مناسب را در رسانه‌‌‌های جمعی و مجازی داد. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در یک برنامه رادیویی نیز افزایش شفافیت در اطلاعات و صورت‌های مالی شرکتها را جزو نخستین برنامه‌‌‌های سازمان برای ایجاد ثبات در بازار سرمایه اعلام کرد تا سرمایه‌گذاران از این طریق اطلاعات دقیقی از سودآوری شرکتها داشته باشند.
او توضیح داد: «در ۶ ماه نخست سال‌جاری اطلاعات بسیار مطلوبی در این خصوص به دست آمده است؛ با این حال به دلیل برخی ابهاماتی که در بازار وجود داشته و همان‌طور که اشاره شد واکنش شدیدی که سرمایه‌گذاران به دلیل ترس از بازار نشان دادند، سبب ادامهدار شدن ریزش‌‌‌ها شده است.» حضور قوی‌‌‌تر صندوق‌های بازارگردانی و صندوق‌های سرمایهگذاری برای خرید سهام از دیگر برنامه‌‌‌هایی بود که رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت در دست اقدام دارد. عشقی در این باره افزود: «در نظر داشته باشید از ابتدای سال تاکنون ۲۵هزار میلیارد تومان تنها توسط صندوق‌های بازارگردانی، توسعه بازار و سرمایهگذاری سهام از بازار سرمایه خریداری شده است، به طوری که شرکتهای بزرگ و هلدینگ‌‌‌های سرمایهگذاری راغب هستند که این خریدها را ادامه دهند.» او با بیان این که اعتمادسازی فرآیند زمانبری است، افزود: «محدودیت‌های موجود در برخی از صنایع مانند خودرو به افت قیمت‌های آنها منجر شده است که به نظر من اگر دولت هرچه سریع‌تر تصمیمات مناسبی برای این صنایع بگیرد، بورس به شرایط قبل بازمی‌گردد و شرایط ریزشی به پایان خواهد رسید. این تصمیمات در چند روز آینده اعلام خواهد شد.»
بعد از دو روز گلایه و انتقاد از وضعیت بورس، بالاخره بازار سرمایه تکانی به خودش داد و شاخص با رشد همراه شد. رئیس دولت سیزدهم و رئیس سازمان بورس هم از موضع سکوت در قبال آن‌چه که در بورس در حال اتفاق افتادن بود و صدای سهامداران را درآورده بود، درآمدند و در صحبت‌هایشان نشان دادند که به این حوزه توجه دارند.
موضوعی که در روزهای گذشته همراه با انتقاد کاربران شبکه‌های اجتماعی بود و به این مساله می‌پرداختند که ابراهیم رئیسی وعده‌های بورسی‌اش را فراموش کرده و مسوولان بورسی هم روزه سکوت گرفته‌اند. اما صحبتهای این دو شخصیت درباره بورس و سهامداران باعث شد که کمی فضا در توییتر نسبت به دولت تلطیف شود. البته حرف‌های آنها سوژه کاربران شد و بازار نقد و تحلیل و پیش‌بینی هم در توییتر کمی داغ شد. اما با وجود این صحبت‌ها و رشد شاخص بورس، فضای خوش‌بینی در توییتر و میان فعالان بازار و سهامداران ایجاد نشد. به اعتقاد برخی از کاربران روند دیروز بورس ادامهدار نخواهد بود چرا که دولت به خاطر شرایط شبکه‌های اجتماعی، نگرانی از برگزاری تجمع سهامداران و کم کردن انتقادها، در روند بازار دخالت کرده و همین دخالت باعث می‌شود که پایداری به این بخش از بازار سرمایه بازنگردد. در همین رابطه یکی دیگر از سوژه‌هایی که کاربران آن را محور نوشته‌ها و تحلیل‌هایشان قرار داده بودند، بخشی از صحبتهای مجید عشقی، رئیس سازمان بورس بود که اعلام کرده بود: «ان‌شاءالله از همین امروز قرمزی تابلو کاهش پیدا خواهد کرد.» برخی کاربران با بازنشر این بخش از صحبتهای عشقی، به این مساله می‌پرداختند که بر چه اساس و مبنایی رئیس سازمان بورس چنین وعده‌ای به سهامداران می‌دهد. برخی از این کاربران حتی به این موضوع می‌پرداختند که این وعده‌ها و شعارها نمونه‌ای از اقدامات مردم‌گرایانه مسوولان است تا به عنوان مسکنی موقت بتوانند صدای اعتراضها و انتقادها را کم کنند. یکی دیگر از سوژه‌هایی که بعد از صحبتهای مجید عشقی در صداوسیما، در جمع توییتری بورسی‌ها به آن پرداخته شد، این بخش از صحبتهای او بود که «در ۴۰ روز گذشته دولت در بازار اوراق نفروخته است تمام تلاش ما این است جلوی قیمت‌گذاری دستوری و ایجاد رانت در شرکتها را بگیریم. نمی‌توانیم مردم را به بورس دعوت و بعد دست در جیب شرکتها کنیم.» در قبال مساله فروش اوراق و مقصر جلوه دادن این موضوع نزد افکار عمومی، علی سعدوندی، اقتصاددان در صفحه توییتر خود نوشت: «بانکها خالق پول هستند و نیازی ندارند برای خرید اوراق سهام بفروشند. لطفا اوراق‌هراسی را متوقف کنید.» نکته دیگری که دیروز در همین ستون به آن پرداختیم، سکوت ابهام‌آمیز صداوسیما در قبال وضعیت سهامداران و بورس بود که برخلاف رویکرد گذشته آن در دولت دوازدهم بود. نکتهای که صدای سهامداران و فعالان حوزه بورس را هم درآورده بود. اما حضور صبح دیروز رئیس سازمان بورس در سیما و پخش شدن صحبتهای وی از رادیو باعث شد که کمی فضا از این ابهام خارج شود. در همین رابطه مهدی رباطی، رئیس هیات‌مدیره کارگزاری بورس بیمه ایران در صفحه خود نوشت: «صدا و سیما به طور جدی از دیروز وارد موضوع شده و رئیس سازمان بورس نیز از صبح مهمان هم صدا و هم سیما بود.» او در ادامه توییت خود نوشت: «… باید این رویکرد را به فال نیک گرفت، رسانه ملی باید مطالبه‌گر روزانه وضعیت بورس و افشای پشت پرده دو سال گذشته این بازار باشد.» موضوع دیگری که باید به آن بپردازیم، صحبتهای بورسی ابراهیم رئیسی در جلسه هیات‌دولت بود. صحبت‌هایی که باعث شد کاربران از شکست سکوت رئیسی در این حوزه بنویسند. برخی از آنها همچنین به این مساله می‌پرداختند که شاید این صحبت‌ها آغازی برای تغییر در فضای اقتصادی کشور باشد. و البته در این میان هواداران دولت سیزدهم که در هفتههای گذشته در توییتر در قبال بازنشر وعده‌های بورسی رئیسی در زمان انتخابات دست بالا را داشتند و به دیگران یادآوری می‌کردند که رئیسی بر عهد خود با مردم پایبند است.
مهدی حاجیوند/ نویسنده کتاب آزادسازی سهام عدالت؛ موانع و راهکارها
طرح توزیع سهام عدالت در حالی از سال ۸۵ در کشور در حال اجرا است که آزادسازی با تاخیر این سهام نیز فعلا با اما و اگر‌هایی روبه‌رو است و علاوه‌بر مشکلات ناشی از نحوه آزادسازی این سهام، حالا مواردی همچون پرداخت سود سالانه سهام عدالت، پرتفوی پرحاشیه این سهام، داستان متوفیان و جاماندگان سهام عدالت، برگزاری مجامع شرکتهای سرمایهگذاری و… موجب شده تا مشکلات سهام عدالت و تداوم این طرح هر روز بیشتر و بیشتر شود. این در حالی است که سکان مدیریت سازمان بورس نیز به‌تازگی به مجید عشقی سپرده شده و یکی از مطالبات جدی این بازار از سکاندار جدید بورس، سهام عدالت و رفع چالش‌های موجود پیشروی ۵۰ میلیون سهامدار است.
بر این اساس باید گفت یکی از مشکلات کنونی و ابتدایی سهامداران عدالت، عدم‌دریافت سود سالانه این سهام است که در سه دوره قبل بهصورت منظم به حساب آنها واریز می‌‌شد، اما سرانجام ۹۰درصد سود سال مالی ۹۸ شرکتهای حاضر در پرتفوی سهام عدالت، آن‌هم با تاخیر به حساب آنها واریز شده و پرداخت بقیه این سود در هالهای از ابهام قرار دارد، ضمن اینکه در حال‌حاضر چشمانداز روشنی از توزیع سود سهام عدالت در سال جدید پیشروی سهامداران وجود ندارد.
از سوی دیگر با توجه به طولانی‌شدن فرآیند سهام عدالت، در حال‌حاضر بیش از ۳ میلیون نفر از دارندگان این سهام فوت کردهاند و تنها‌درصد ناچیزی از وراث این سهامداران تاکنون موفق به انحصار وراثت سهام عدالت متوفیان شدهاند که برای این موضوع نیز باید راه‌‌حلی تدبیر شود. همچنین یکی دیگر از مشکلات، موضوع جاماندگان سهام عدالت و تخصیص سهام به جمعیت جدیدی از مشمولان سهام عدالت است که با توجه به وعده‌های داده‌شده در این زمینه، باید همه جوانب کار از جمله نحوه شناسایی و تخصیص سهام به افراد مشمول و نیز نوع سهام تخصیصی، قیمت آن و… در این زمینه اندیشیده شود.
افزون بر این اصلاح پرتفوی سهام عدالت هم یکی دیگر از چالش‌های پیشروی رئیس جدید سازمان بورس است؛ چراکه از ۴۹ شرکت سرمایه‌‌پذیر (شرکتهای حاضر در سبد سهام عدالت) ۱۳شرکت کماکان در بازار سرمایه پذیرش نشده‌‌اند که همین موضوع موجب‌شده تا مواردی همچون سود تقسیمی این شرکتها، قیمت روز آنها و آزادسازی و فروش سهام سهامداران عدالت در این شرکتها و…، با گذشت بیش از ۱۵ سال کماکان با ابهام مواجه باشد.
این در حالی است که موارد مرتبط با شرکتهای سرمایهگذاری و تعاونی شهرستانی سهام عدالت هم یکی دیگر از مشکلات چند سال گذشته سهام عدالت است که همزمان با آغاز طرح توزیع سهام عدالت تاسیس شدند؛ که البته با پایان‌یافتن ثبتنام سهام عدالت، سال‌ها است که شرکتهای تعاونی سهام عدالت البته با حواشی زیاد در بلاتکلیفی به‌سر می‌‌برند. علاوه‌بر این سروسامان دادن به سجامی‌شدن و اختصاص کد بورسی به دارندگان سهام عدالت نیز باید از دیگر اولویت‌‌های سکاندار جدید سازمان بورس باشد؛ چراکه تمامی سهامداران عدالت در مقطع ثبتنام سهام عدالت یک‌بار بهصورت مفصل راستی‌‌آزمایی و احراز‌هویت شدهاند؛ این در حالی است که از زمان آزادسازی سهام عدالت دوباره تکرار مکررات کرده و دارندگان سهام عدالت را از روستاهای دور و نزدیک برای احراز‌هویت به شهرها کشانده و هزینه‌های زیادی را هم برای سجامی‌شدن و احراز‌هویت دوباره روی دست آنها گذاشته‌‌ایم؛ و همین عامل نیز یکی از عوامل اصلی تاخیر در آزادسازی سهام عدالت بوده است. ضمن اینکه یکی از مشکلات برگزاری مجامع شرکتهای استانی سهام عدالت نیز احراز‌هویت جهت دریافت کد سجام برای دارندگان سهام عدالت است.
شایان ذکر است توقف فروش سهام عدالت از ۲۵ آبان سال گذشته برای سهامداران عدالتی که روش مستقیم را انتخاب کردهاند، در کنار کاهش ارزش سهام شرکتهای سرمایهگذاری استانی سهام عدالت و توقف طولانی مدت نماد برخی از این شرکتها نیز از دیگر چالش‌های قابل بیان در حوزه سهام عدالت است. از این‌رو با توجه چالش‌های اشاره‌شده و چشمانداز مبهمی که پیشروی ۵۰ میلیون سهامدار عدالت و در پی آن بازار سرمایه مشاهده می‌شود، پیشنهاد می‌شود رئیس جدید سازمان بورس هم به حل این مشکلات در اسرع‌وقت کمر همت ببندد، و هم اینکه برنامهای برای بسته‌شدن پرونده سهام عدالت تدوین کند.
در شرایطی که سطح فروش‌ها در روزهای ابتدایی هفته در بازار ارز بالا رفته بود، روز دوشنبه، کمی قدرت خریداران بیشتر شد. در سومین روز هفته، دلار توانست در سطح ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومانی مورد حمایت معاملهگران قرار بگیرد و با ۴۰ تومان افزایش به بهای ۲۷ هزار و ۵۷۰ تومان برسد.
حمایت جدید در بازار دلار
به نظر می‌رسد روز دوشنبه نوسان‌گیران افزایشی توانستند با ایجاد تردیدهایی درباره به سرانجام رسیدن مذاکرات هستهای آتی، بخشی از خریداران را به بازار بازگردانند. با این حال، همچنان حجم معاملات پایین بود و بیشتر بازیگران ارزی تمایلی به خرید و فروش نداشتند. در این میان، بخشی از معاملهگران عنوان می‌کردند که در صورت شروع مذاکرات هستهای، فضای تردید تا حدی زدوده خواهد شد و بار دیگر فروش‌های ارزی افزایش خواهد یافت.
در شرایط فعلی، معاملهگران نشان داده‌اند که به راحتی حاضر به از دست دادن حمایت ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومانی نیستند. از آن سو، افزایشی‌های بازار در روزهای اخیر قادر نبودند که اسکناس آمریکایی را به بالای محدوده ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومان ببرند. به این ترتیب می‌توان گفت که دلار در آبان ماه گرفتار زندان و دامنه قیمتی محدودی در بازه ۲۷ هزار و۵۰۰ تا ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومان شده است. هر چقدر دامنه نوسان قیمت دلار کاهش پیدا کند، تمایل نوسان‌گیران برای حضور در بازار کاهش خواهد یافت.
یکی از متغیرهایی که نوسان قیمت دلار را در روز دوشنبه تحت تاثیر قرار داد، افزایش قیمت حواله درهم بود. روز گذشته نرخ حواله درهم به بالای خط ۷ هزار و ۵۰۰ تومانی رفت و همین عامل زمینه‌ساز تقویت انتظارات افزایشی شد. در سال‌های اخیر بین روند قیمت دلار و درهم رابطه مستقیمی بوده است، در نتیجه طبیعی است که رشد یکی منجر به افزایش دیگری شود.
به گفته تحلیل‌گران فنی، در صورتی که قیمت حواله درهم بالای خط ۷ هزار و ۵۰۰ تومانی باقی بماند، خریداران بیشتری وارد بازار ارز خواهند شد. برخی از معاملهگران باور دارند که در روزهای آتی، بازارساز برای جلوگیری از رشد بیشتر درهم، عرضه حواله‌ای خود را بالا خواهد برد. در صورتی که درهم به زیر خط ۷ هزار و۵۰۰ تومانی برگردد، میزان فروش‌ها نیز در بازار ارز داخلی بیشتر خواهد شد. البته بیشتر فعالان اعتقاد دارند که به دلیل مبهم بودن آینده مذاکرات هستهای، در شرایط کنونی، دلار افزایش یا کاهش معناداری را تجربه نخواهد کرد و نوسان در دامنه محدودی را تجربه خواهد کرد. روز دوشنبه با توجه به افزایش جزئی قیمت دلار، سکه امامی نیز در مسیر صعودی قرار گرفت. در سومین روز هفته، فلز گران‌بهای داخلی ۱۰ هزار تومان رشد را به ثبت رساند و در محدوده ۱۱ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان قرار گرفت. بخش دیگری از علت رشد محدود سکه، توقف نزول اونس طلا در بازارهای جهانی تا ساعت ۳ بعدازظهر بود. طلا که در انتهای هفته گذشته افت سنگینی را به ثبت رسانده و مرز هزار و ۸۰۰ دلاری را از دست داده بود، روز دوشنبه تا ساعت ۳ بعدازظهر در محدوده هزار و ۷۸۰ دلار تغییرات محدودی را تجربه کرد. اگر اونس طلا به راه کاهشی خود ادامه می‌داد، احتمال داشت که سکه‌بازان در موقعیت فروش قرار بگیرند و به افزایش محدود دلار توجه نشان ندهند.
در روزهای اخیر هر زمان سکه به محدوده ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان نزدیک شده است، میزان خریدها در بازار بیشتر شده است. در شرایط کنونی، در صورتی که سیگنال مثبتی از مذاکرات آتی هستهای به بازار برسد و قیمت دلار در مسیر کاهشی قرار بگیرد، سکه توان افت تا محدوده ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان را نیز خواهد داشت.
فلز زرد ماه نوامبر را با رشدی اندک آغاز کرد. طلا که در ماه اکتبر به خاطر سیگنال‌هایی غالبا منفی از اقتصاد آمریکا توانست ۵۸ دلار پیشروی کند، در نخستین روز معاملاتی نوامبر با وجود افزایش بازدهی اوراق خزانه‌داری و بهبود شاخص دلار آمریکا، نتوانست مانور قابل‌توجهی را در روند خود ثبت کند. طلا تا زمان تهیه این گزارش توانست با ۶ دلار رشد تا هزار و ۷۹۰ دلار پیشروی کند. به نظر می‌رسد این رخوت طلا ناشی از انتظار برای دو جلسه پیش‌رو فدرال رزرو و بانک مرکزی انگلستان در هفته جاری است. مقامات مالی انگلیس در روز پنج‌شنبه نرخ بهره جدید را اعلام خواهند کرد. جلسه دو روزه فدرال نیز از روز چهارشنبه برای بحث و بررسی بسته‌های حمایتی و نرخ بهره برگزار خواهد شد. همچنین انتظار می‌رود گزارش جدید اشتغال و بیکاری ایالات متحده نیز در هفته پیش‌رو توسط وزارت کار منتشر شود.
زندان طلا در ابتدای نوامبر
دومین ارز بزرگ دنیای دیجیتال نیز بعد از بیتکوین توانست از سقف تاریخی خود عبور کند. بیتکوین که توانست سقف جدید ۶۷ هزار دلاری را برای سرمایه‌گذاران محقق کند، اتریوم نیز توانست با گذر از مرز ۴ هزار و ۳۷۰ دلاری، رقم ۴ هزار و ۴۶۰ دلاری را در روز جمعه به عنوان سقف تاریخی جدید خود انتخاب کند. برخی از تحلیل‌گران انتظار رشدهای بیشتر را برای اتریوم دارند؛ حتی برخی پتانسیل رسیدن ارزش بازار آن به ارزش بازار بیتکوین را در سال‌های نه چندان دور پیش‌بینی کردند. بایننس‌کوین نیز که سومین ارز بزرگ بازار است توانست بعد از ۶ ماه به کانال ۵۳۰ دلاری بازگردد.
چشم طلا به لندن و واشنگتن
اونس جهانی در روز نخست ماه نوامبر در منطقه‌ای امن معامله شد. با این وجود که اوراق خزانه‌داری ایالات متحده و شاخص دلار آمریکا که ارزش آن را در برابر سبدی از ۶ ارز بزرگ دیگر جهان می‌سنجد، صعودی نسبتا قابل‌توجه داشتند، معاملهگران طلا با احتیاط بالایی رفتار کردند. به حدی که نوسان آن تا زمان تهیه این گزارش از ۱۰ دلار فراتر نرفت. طلا که معاملات را در قیمت هزار و ۷۸۴ دلار آغاز کرد، در طول معاملات ۴دلار افت را تجربه کرد و از طرف دیگر تا هزار و ۷۹۰ دلار پیشروی کرد. این رفتار احتیاطی از طرف معاملهگران از نااطمینانی از سیاستهای پولی ایالات متحده و اروپا در یازدهمین ماه میلادی نشات می‌گیرد. با توجه به جدول زمانی نشست‌های فدرال رزرو، نشستی در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه مقرر شده است که طی آن به احتمال زیاد برنامه زمانی دقیق‌تری برای فرجام بسته‌های حمایتی دولت و اعلام نرخ بهره جدید ارائه خواهد شد.
سقف بلند خانه جدید اتریوم
دومین ارز بزرگ بازار دیجیتال در روز جمعه توانست با گذر از مرز ۴ هزار و ۴۰۰ دلاری، سقفی جدید را برای خود برگزیند. بعد از رشد بیتکوین تا ۶۷ هزار دلار و رشد میم‌کوین‌ها، نوبت رشد آلت‌کوین‌ها هم رسید و اتریوم به عنوان پرچمدار آلت‌کوین‌ها با ثبت رشد ۱۱ درصدی در بیش از ۴ روز گذشته، توانست ارزش بازاری خود را برای نخستین بار تا ۵۲۵ میلیارد دلار افزایش دهد. برخی از تحلیل‌گران معتقدند آینده این رمزارز می‌تواند درخشان‌تر از انتظارات باشد و حتی پیش‌بینی می‌کنند که ارزش بازاری آن می‌تواند از بیتکوین نیز عبور کند. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که در بازاری که روند صعودی شکل گرفته است، نظرات غالبا براساس خوش‌بینی و طمع بیان می‌شود که این می‌تواند برای سرمایه‌گذاران تازه‌کار در بازار، امری بسیار پرریسک باشد.
مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران در اطلاعیه‌ای به کارگزاران و فعالان بازار سرمایه تغییر روزهای معاملاتی گواهی سپرده سیمان را اطلاعرسانی کرد. بر این اساس پیرو گشایش انبارها و نمادهای معاملاتی سیمان تیپ۲ (کیسه ۵۰ کیلوگرمی) بهمنظور انجام معاملات ناپیوسته گواهی سپرده کالایی، فعالان بازار می‌توانند از امروز (سه‌شنبه ۱۱ آبان‌ماه) معاملات گواهی سپرده سیمان را تا اطلاع ثانوی در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هر هفته انجام دهند.
به گزارش کالاخبر، اطلاعات مربوط به سفارش‌ها و قیمت‌های معاملاتی در بخش بورس‌کالا قسمت گواهی سپرده کالایی ناپیوسته در سایت www.tsetmc.com برای عموم قابل مشاهده است. نخستین روز راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده سیمان در بورس‌کالا ۹ آبان‌ماه بود که معامله ۱۳۱هزار گواهی سپرده معادل ۱۳۱تن سیمان انبار کارخانه‌های سیمان غرب، فارس، خاش و دورود به ثبت رسید.
جزئیات معاملات گواهی سپرده سیمان
در انجام معاملات گواهی سپرده سیمان، حداقل و حداکثر خرید ۱۰ تا ۱۰۰ تن و هر گواهی سپرده سیمان معادل یک‌کیلوگرم سیمان است. به این ترتیب فردی که تمایل به خرید دارد، باید حداقل ۱۰هزار گواهی معادل ۱۰تن سیمان و حداکثر ۱۰۰هزار گواهی معادل ۱۰۰تن سیمان تیپ۲ پاکتی سفارش خرید را ثبت کند. هر نماد نیز امکان خرید بیشتر از ۱۰۰تن را ندارد و انجام معاملات در این روش با همان کد سهامداری مقدور است. مبنای قیمتی در این روش قیمت روز قبل سیمان در بازار فیزیکی بورس کالاست که با محدوده نوسان مثبت و منفی ۳درصد در بازار گواهی کشف می‌شود. معاملات از ساعت ۱۲:۴۵ تا ۱۳:۳۰ به صورت پیش‌گشایش و پس از آن، به صورت تک‌قیمتی و ناپیوسته انجام می‌شود؛ به این معنی که خریدار تا دو هفته مهلت دارد محصول را از انبار کارخانه تحویل بگیرد. خریداران باید بدانند که گواهی سپرده سیمان بازار ثانویه ندارد و مانند سایر گواهی سپرده‌های کالایی که معاملات در آنها به صورت پیوسته است، نیست و کسانی که سیمان خریده‌اند، حتما باید نسبت به تحویل از فروشنده و حمل سیمان اقدام کنند. سیمان در نظر گرفته‌شده در این روش از نوع تیپ۲ و در بسته‌بندی‌های ۵۰کیلوگرمی است.
جریان معاملات ابزارهای طلایی بورس کالا بر تداوم انتظارات منفی تاکید دارد، اما هنوز هم چهره دادوستدهای این بازار را توام با نااطمینانی متاثر از دورنمای مبهم بهای ارز ترسیم می‌کند.
انتظارات به‌دست‌آمده از معاملات واحدهای سرمایهگذاری صندوق طلا مدتی است در محدوده منفی نوسان می‌کند، اما دامنه این نوسان منفی بهگونهای است که نشان می‌دهد، معاملهگران سعی دارند با نزدیک نگه‌داشتن نرخ پایانی به قیمت‌های ابطال واحدهای این صندوق‌ها، از ریسک ناشی از نوسان شدید نرخ بکاهند. در حال حاضر، آینده بازگشت بر سر میز مذاکره در هالهای از ابهام قرار دارد و هیچ‌یک از طرفین مذاکره به طور رسمی نسبت به برگزاری نشست در خصوص موضوع برجام اظهارنظر دقیقی نکرده‌اند، این امر موجب شده است که شاهد سناریوهای گوناگونی از سوی خریداران و فروشندگان فعال در بازار ارز باشیم. عده‌‌‌ای از این افراد با حفظ موقعیت فروش در معاملات ارزی خود، نسبت به آینده مذاکرات هستهای خوش‌بین هستند که فعالیت این افراد در بازار ارز، زمینه افزایش فروش در بازار را فراهم کرد و می‌توان عدم‌تمایل بهای ارز به رشد باثبات قیمت را با این موضوع مرتبط دانست. هنوز زود است دیدگاه این افراد را تایید یا رد کنیم، اما شواهد نشان می‌دهد که با برگزاری نشست 1+3 عزم جدی‌‌‌تری برای ترغیب به بازگشت بر سر میز مذاکره ایجاد شده است؛ گواه این ادعا نیز فحوای صحبتهای رئیس‌جمهور آمریکا و خبرهای امیدوارکننده است که لغو تحریمها را معادل بازگشت ایران به توافق دانسته‌‌‌اند. نکته قابل‌توجه در این بین این است که سرانجام گام نخست بازگشت بر سر میز مذاکره از سوی کدام یک از طرفین برداشته خواهد شد تا فرضیه کاهش بها در بازار ارز محقق شود. هنوز تحرک جدی در بازار ارز دیده نمی‌شود و به نظر می‌رسد موقعیت خرید در بین افراد با بالا بودن احتمال شروع مذاکرات هستهای تا حد زیادی تضعیف شده است. اما همچنان دورنمای قیمتی در بازار ارز مبهم است و مانع افت جدی نرخ در این بازار به شمار می‌رود. به این ترتیب حداقل تا مخابره سیگنال قطعی از سوی مقامات رسمی برای بازگشت بر سر میز مذاکره و اعلام تاریخ دقیق این نشست، شاهد نوسان‌‌‌های محدود و مکرر نرخ در بازار ارز خواهیم بود.
طلا؛ دارایی امن در شرایط تورمی؟
بهای اونس جهانی طلا نیز از انتظارات افزایشی در معاملات اوراق طلایی بورس کالا حمایت نکرد و بهعنوان یکی از متغیرهای اثرگذار بر نرخ پایانی این ابزارهای مالی، هفته گذشته را با 36/ 1درصد کاهش در بها در معاملات آتی به پایان رساند. روز گذشته در لحظه تنظیم این گزارش، اونس طلا با نرخ 1785دلار مورد دادوستد قرار گرفت که به میزان محدود 18/ 0درصد مثبت شد. معامله این فلز گرانبها زیر قیمت 1790دلار را می‌توان مربوط به تقویت شاخص دلار دانست که معاملات طلا را تحت فشار قرار داد. شاخص دلار آمریکا، جمعه گذشته پس از آنکه آخرین نرخ تورم آمریکا بالاتر از حد انتظار اعلام شد، در برابر سایر ارزها افزایش یافت و آغاز سیاستهای زودهنگام انقباضی از سوی فدرال‌رزرو را تداعی کرد. به‌رغم محبوبیت این فلز گرانبها بهعنوان دارایی امن در برابر افزایش نرخ تورم، افزایش نرخ بهره هزینه فرصت برای نگهداری طلا را بهعنوان دارایی بدون بازده افزایش می‌دهد. در حال حاضر معاملهگران منتظر پایان نشست فدرال‌رزرو در روز چهارشنبه هفته جاری هستند تا بتوانند از نتیجه این نشست در مورد چشمانداز و نحوه مدیریت سیاست‌‌‌ها بهره ببرند.
کاهش عمق انتظارات صندوق‌های طلا در محدوده منفی
جریان قیمت پایانی معاملات واحدهای صندوق طلای بورس کالا از روند مشخصی تبعیت نمی‌‌‌کند؛ به گونهای که با حرکت رفت و برگشتی که در پیش گرفته است، روزانه فرازوفرودهای متعددی را تجربه می‌کند. البته نکته برجسته نوسان مکرر نرخ در بازار صندوق‌های طلایی بورس کالا این است که چندان تحرک شدید قیمتی را شاهد نیستیم که مهمترین علت آن به نااطمینانی‌های ناشی از سیگنال‌‌‌های مخابره‌شده از سوی متغیرهای تاثیرگذار بر این بازار برمی‌گردد که چنین روند مبهمی را تداعی می‌کند. معاملهگران به‌سرعت نسبت به تکانه‌‌‌های روزانه بهای ارز واکنش نشان داده‌اند، تا جایی که در برخی از روزها سعی می‌کنند به سمت افت قیمت‌ها متمایل شوند و با مخابره کوچک‌ترین تحرک صعودی نرخ در بازار ارز، تغییر فاز داده و قیمت‌ها را افزایش دهند.
متوسط دو داده حیاتی این معاملات، یعنی قیمت پایانی و نرخ ابطال واحدهای هر 5صندوق طلای قابل معامله در بورس کالا، روز گذشته رقم منفی 3/ 0درصد را نشان داد که در مقایسه با روز ماقبل ان از کمرنگ شدن ذهنیت منفی در بین معاملهگران حکایت دارد. با چشم‌‌‌پوشی از میزان انتظارات تورمی در جریان معاملات روز یکشنبه 9آبان که تعمیق در محدوده منفی را بیش از پیش نمایان کرد، از 24مهرماه تاکنون اهالی این بازار معاملات خود را به گونهای مدیریت کردهاند که فاصله دو نرخ پایانی و ابطال واحدهای صندوق طلا حداقل ممکن باشد تا نوسان شدید قیمتی را تا حد زیادی پوشش دهند. این درحالی است که در بازار گواهی سپرده سکه طلا متوسط بهای هر 5نماد قابل معامله در بورس کالا پایینتر از نرخ سکه فیزیکی در بازار آزاد مورد دادوستد قرار گرفت و فرضیه افت قیمت‌ها نسبت به معاملات واحدهای صندوق طلا، در این بازار برجستهتر بود. از این رو در عموم روزهای معاملاتی در بازار گواهی سپرده سکه طلا شاهد فاصله منفی نرخ گواهی از قیمت‌های بنیادین آن بودیم که بهای ابطال واحدهای سرمایهگذاری صندوق طلا را تحت‌تاثیر قرار داد؛ چرا که بخش عمده دارایی پایه این صندوق‌ها طبق امیدنامه، مبتنی بر گواهی سپرده سکه طلاست که به صورت لحظه‌‌‌ای نسبت به آخرین بهای دادوستد این اوراق در بازار تعدیل می‌شود.
به این ترتیب اگر بخواهیم هر دوی این انتظارات منفی را در کنار یکدیگر قرار دهیم تا مجموعه انتظارات تورمی برگرفته از معاملات ابزارهای طلایی را ارزیابی کنیم، به رقم 95/ 1درصد خواهیم رسید که انتظار بر افت قیمت‌ها را از سوی معاملهگران محتمل نشان می‌دهد، اما نسبت به روز ماقبل از میزان این انتظارات کاسته شده است.
از آنجا که مدتی است تکانه‌‌‌های ارزی، تغذیه‌کننده انتظارات تورمی اهالی بازارهای سرمایه‌‌‌ای به شمار می‌رود، اگر بخواهیم با تکیه بر داده‌‌‌های حیاتی برگرفته از معاملات دو ابزار طلایی بورس کالا، یعنی دو بازار صندوق‌های طلا و گواهی سپرده سکه، به پیش‌بینی بهای دلار در کوتاهمدت بپردازیم، نرخ دلار در نزدیکی کانال 27هزار تومانی محتمل ارزیابی می‌شود. این در حالی است که روز گذشته در لحظه تنظیم این گزارش، بهای اسکناس آمریکایی در بازار آزاد با قیمت 27هزار و 600تومان مورد دادوستد قرار گرفت که نسبت به قیمت روز ماقبل آن، تحرک قیمتی چندانی را تجربه نکرد و با نوسان اندک در محدوده مقاومتی فعلی یعنی کانال 27هزار و 500تومان، تغییرات اندکی را به ثبت رساند.
در روزهایی که شمش و مقاطع طویل فولادی در بازارهای جهانی با محوریت چین در حال فاصله‌‌‌گرفتن از اوج قیمتی خود هستند یا ثبات نرخ را تجربه می‌کنند، توافق اتحادیه اروپا و ایالات‌متحده آمریکا بر سر حذف تعرفه‌‌‌های صادراتی و در عین حال، اعمال فشار بر فولادسازان چینی در خصوص کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی و مقابله با ظرفیت‌‌‌های مازاد ایجادشده در صنایع فولادسازی چین می‌تواند به افت بیشتر نرخ در بازار داخلی چین منجر شود.
دود توافق غرب در چشم صنعت فولاد چین
بهای شمش و مقاطع طویل فولادی در بازارهای جهانی، برخلاف سایر فلزات صنعتی از رکوردشکنی قیمتی خود در سال‌جاری میلادی فاصله معناداری گرفته است. کاهش سرعت رشد اقتصادی دنیا ظرف سه‌ماه سوم سال‌جاری میلادی و ایجاد بحران در شرکتهای توسعه‌‌‌دهنده ساخت‌‌‌وساز در دنیا با افت تقاضا برای محصولات فولادی، از مهمترین دلایل عقبگرد قیمتی فولاد بود. در این شرایط، توافق ایالات‌متحده آمریکا و اتحادیه اروپا بر سر حذف تعرفه واردات و در عین حال، توافق بر سر محدودیت واردات فولاد کثیف (فولادی که در مسیر تولید با انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی قابل‌توجهی همراه است) می‌تواند بر بحران کاهش سود فولادسازان چینی بیفزاید.
سهم ۲۰ درصدی فولادسازان چینی در انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی
افزایش توجه جهانی به کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی باعث شده است تا الزام صنایع مختلف برای استفاده از انرژی‌‌‌های سبز با جدیت بیشتری پیگیری شود. اهمیت این موضوع در جامعه جهانی به میزانی افزایش یافته است که اتحادیه اروپا و ایالات‌متحده آمریکا در جریان مذاکرات خود برای رفع موانع تعرفه‌‌‌ای در جریان تجارت دو کشور، به اعمال فشار برای کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی از صنایعی همچون فولاد نیز می‌پردازند.
در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ میلادی، دولت ایالات‌متحده آمریکا تعرفه ۲۵ و ۱۰ درصدی را بر واردات فولاد و آلومینیوم از اتحادیه اروپا وضع کرد و به این ترتیب سلسه‌‌‌ای از تنش‌‌‌های تجاری میان دو کشور شروع و ادامهدار شد؛ بهگونهای که دو طرف، تعرفه‌‌‌هایی بر واردات محصولات مختلف صادراتی یکدیگر وضع کردند. با توجه به تبعات منفی وضع عوارض صادراتی میان مبادلات تجاری دو طرف، مذاکراتی در خصوص رسیدن به توافق جدید برای بهبود وضعیت مبادلات تجاری میان دو کشور شروع شد که با روی کار آمدن جو بایدن، روند این مذاکرات سرعت بیشتری به خود گرفت.
ظرف روزهای اخیر، اخباری درباره توافق دو طرف بر سر حذف عوارض صادرات فولاد و آلومینیوم منتشر شد. در نهایت، جو بایدن در حاشیه نشست سران G۲۰ در ایتالیا در روز پایانی ماه اکتبر، از قراردادی جدید میان دو طرف خبر داد که به کشورهای اتحادیه اروپا اجازه صادرات فولاد و آلومینیوم (با میزانی مشخص) به ایالات متحده را بدون عوارض گمرکی خواهد داد. اتحادیه اروپا نیز در پاسخ به این اقدام مثبت، تعرفه‌‌‌های تلافی‌جویانه را که بر محصولات آمریکایی، از جمله قایق‌‌‌های موتوری و موتورسیکلت‌‌‌های هارلی دیویدسون وضع کرده بود، حذف می‌کند.
توافق دو طرف در بخش فولاد و آلومینیوم تنها به لغو معافیت مالیاتی محدود نشد. جو بایدن در حاشیه این نشست، از توافق دو طرف بر سر وضع محدودیت برای واردات فولاد کثیف از چین خبر داد. فولاد کثیف به محصولات فولادی گفته می‌شود که در فرآیند تولید آنها توجهی به کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی نشده باشد.
اتحادیه اروپا طی اقدامات خود در جهت کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی، در گام اول صنایع این کشور را به حرکت به سمت استفاده از انرژی‌‌‌های سبز ملزم کرده است. در گام دوم نیز قصد دارد با وضع عوارض بر واردات محصولاتی که طی فرآیند تولید آنها آلاینده‌‌‌های کربنی وارد جو زمین می‌شود، تولیدکنندگان سایر نقاط دنیا را ملزم به حرکت به سمت استفاده از انرژی‌‌‌های پاک کند. صنایعی همچون فولاد و آلومینیوم جزو آلاینده‌‌‌ترین صنایع دنیا به شمار می‌‌‌روند. تخمین زده می‌شود که حدود ۲۰درصد تولید کربن در چین مربوط به فعالیت فولادسازان این کشور است. همراه کردن ایالات‌متحده آمریکا با این توافق می‌تواند فشار بر صنایع چین در زمینه کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی را شدت بیشتری ببخشد.
بایدن در بخش دیگری از گزارش خود به ایجاد ظرفیت‌‌‌های مازاد در صنایع مختلف، از جمله فولاد و آلومینیوم در چین اشاره کرد و این رویه را حرکتی در جهت از میان بردن تعادل بازار جهانی و البته تخریب محیط‌زیست دانست. دولت بایدن قصد دارد در خصوص تبعات منفی ایجاد ظرفیت مازاد در صنایع فولاد و آلومینیوم در بازارهای این محصولات با ژاپن و بریتانیا به رایزنی بپردازد و با اعمال فشار بر چین از بقای صنایع خود حمایت کند.
توافقی برای ضربه‌زدن به فولادسازان چینی
توافق ایالات‌متحده آمریکا و اروپا بر سر حذف تعرفه‌‌‌ها، بهبود روابط تجاری و در عین حال فشار بر چینی‌‌‌ها برای کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی و افت ظرفیت مازاد ایجادشده در صنایع فولادی و آلومینیومی خود می‌تواند تولید و تجارت را در چین، بهعنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و تامین‌‌‌کننده محصولات صنعتی دنیا تحت‌الشعاع قرار دهد و ضربه جدیدی به صنایع فولادی چین وارد کند.
دولت پکن بهمنظور کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی در این کشور ظرف یک‌سال اخیر، سیاستهای نظارتی جدی را بر فولادسازان و واحدهای ذوب آلومینیوم در استان‌‌‌های مختلف این کشور اعمال کرد که از جمله آنها می‌توان به توقف تولید واحدهای قدیمی، افزایش ظرفیت فعال واحدهای تولیدی و توقف تولید برخی واحدهای فولادساز و آلومینیومی این کشور در روزهای سرد سال اشاره کرد.
با وجود اقدامات دولت پکن در خصوص کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی، سایر اقتصادهای بزرگ دنیا درصدد هستند تا این روند را با اعمال سختگیری بیشتر سرعت ببخشند. البته در این میان، اعمال فشار با توجیه زیستمحیطی و قابل پذیرش جامعه جهانی بر چین برای کاهش سرعت رشد اقتصادی دومین اقتصاد دنیا نیز در اهداف تصمیم‌گیرندگان محتمل است.
چین بزرگ‌ترین منتشرکننده گازهای گلخانهای است؟
چین بزرگ‌ترین منتشرکننده گازهای گلخانهای در دنیاست و ایالات‌متحده آمریکا در رتبه دوم در این زمینه قرار دارد. اما در این رتبه‌‌‌بندی به جمعیت و وسعت هر کشور توجه نمی‌شود. درواقع اگر سرانه انتشار گازهای گلخانهای برای چین و ایالات‌متحده محاسبه شود، ایالات‌متحده به سیاق گذشته سردمدار سرانه تولید آلاینده‌‌‌های کربنی در دنیا به شمار می‌رود.
در عین حال، گازهای گلخانهای منتشرشده در جو زمین باقی میماند و در نتیجه برای بررسی دقیق‌‌‌تر سهم هر کشور در بحران آب‌‌‌وهوایی امروز باید میزان انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی در طول دهه‌‌‌های اخیر مدنظر قرار گیرد. بررسی دقیق‌‌‌تر آمار انتشار گازهای گلخانهای در دنیا حاکی از آن است که کشورهای توسعه‌‌‌یافته که امروز سردمدار مقابله با انتشار گازهای گلخانهای هستند، بیشترین سهم را در ایجاد وضعیت کنونی اقلیمی زمین دارند؛ بنابراین انتظار می‌رود سهم بیشتری در بحران کنونی برای خود قائل شوند.
استفاده از زغال‌‌‌سنگ بهعنوان منبع اصلی تامین انرژی در چین، یکی از دلایل بالا بودن انتشار گازهای گلخانهای در این کشور است. بنا بر اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، تولید گازهای گلخانهای در چین، در بخش تولید فولاد و سیمان برابر کل تولید این گازها در اتحادیه اروپاست. رواج استفاده از گاز طبیعی در کشورهای اروپایی و آمریکایی به جای زغال‌‌‌سنگ یکی از دلایل انتشار کمتر گازهای گلخانهای در این مناطق است؛ هرچند استفاده از گاز طبیعی نیز معایب زیستمحیطی خود را دارد و محققان حرکت به سمت توسعه انرژی‌‌‌های سبز را تنها راه نجات دنیا از بحران آب‌‌‌وهوایی می‌‌‌دانند. با توجه به روند توسعه صنعتی در دنیا تحقق استفاده از انرژی‌‌‌های پاک برای تولید صنعتی، حتی با وضع تعرفه به‌سادگی امکان‌‌‌پذیر نیست.
بورس کالا بهعنوان مهمترین بازار مواد اولیه در کشور می‌تواند نقش برجسته‌‌‌ای در پیشبینیپذیر شدن اقتصاد بازارهای کالایی با محوریت حمایت از تولید داشته باشد. به‌جرات می‌توان گفت پیشبینیپذیر نبودن بهای مواد اولیه در بازه‌‌‌های زمانی کوتاهمدت تا میان‌مدت تنها از بستر بورس کالا قابل رفع و رجوع است که هم‌‌‌اکنون یک نقیصه به شمار می‌رود.
اقتصاد بازارهای کالایی شاید بیش از سایر بخش‌‌‌ها به پیشبینیپذیر بودن اقتصاد نیاز دارد؛ زیرا به‌طور مستقیم با تولید سر و کار دارد و ساده‌‌‌ترین ریسک در این بازارها می‌تواند اثر مستقیمی بر حجم تولید و اشتغال بگذارد. این در حالی است که کشور ما با توجه به شرایط اقتصادی موجود، فعالیت‌‌‌های تولیدی برجسته‌‌‌ای دارد و بخش اعظم اقتصاد نیز بر پایه تولید شکل گرفته است که می‌تواند ریسک‌‌‌های پیدا و پنهان خاص خود را داشته باشد. از سوی دیگر، قطب اصلی تامین و معامله مواد اولیه در کشور بورس کالای ایران است که ضرورت پیشبینیپذیر بودن بازارهای کالایی از بستر بورس کالا عبور خواهد کرد. این موارد به این معنی است که امنیت معاملات و ثبات نوسان قیمت‌ها در بورس کالا یک اصل اساسی است و مدیریت این بازار از مسیر قیمتی، یکی از ریسک‌‌‌های مهم تولید در کشور محسوب می‌شود. اهمیت این رویکرد از آن جهت برجستهتر است که در ماههای اخیر نوسان قیمت‌های جهانی شدید بوده و نوسان بهای ارز در سال‌های گذشته حتی شدت بیشتری داشته است. مجموع موارد فوق به این معنی است که باید به فکر ابزارهای پوشش ریسک نوسان قیمت مواد اولیه در بورس کالا بود؛ اگرچه طرح‌‌‌هایی در این خصوص در دستور کار قرار گرفته است.
پیشبینیپذیر نبودن اقتصاد بازارهای کالایی اغلب به نوسان بهای مواد اولیه منجر می‌شود؛ بنابراین تولیدکننده سعی خواهد کرد تا جای ممکن، موجودی مواد اولیه انبارهای خود را افزایش دهد. این مطلب به معنی افزایش نیاز به منابع مالی، رشد تقاضای پول، التهاب نانوشته در بازار با رشد تقاضا و رقابت بین واحدهای تولیدی در خرید مواد اولیه بهمنظور پوشش ریسک خواهد بود. مجموع این موارد به این معنی است که هرچه اقتصاد و نوسان بهای مواد اولیه از پیشبینیپذیری بیشتری برخوردار باشد و ابزارهای پوشش ریسک نوسان قیمت در دسترس قرار گیرد، می‌توان هزینه تولید را تعدیل و فضا را برای رقابت سالم واحدهای تولیدی مهیا کرد.
لزوم پیشبینیپذیر بودن اقتصاد و موانع موجود
وجود ابهامات در فضای بین‌المللی خارجی و حضور غیرمتخصصان در فضای داخلی اقتصاد، مهمترین موانع پیشبینیپذیر بودن اقتصاد کشور هستند. استاد دانشگاه چمران اهواز با بیان این مطلب و ضمن بررسی اهمیت پیشبینیپذیر بودن اقتصاد در کشور به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: وظیفه علم، پیشبینیپذیر کردن جریان‌‌‌ها و واقعیت‌‌‌هاست؛ به طوری که تمام تحقیقات و مطالعات در راستای افزایش قدرت پیش‌بینی حرکت می‌کنند.
مرتضی افقه افزود: در علوم انسانی به طور عام و در اقتصاد به طور خاص تمام تلاش‌‌‌ها بر این است که بتوان متغیرها را پیش‌بینی کرد و بر اساس آن با ارائه فرمول و راهکارهای مناسب به پیش‌بینی رخدادها پرداخت.
ابهامات بین‌المللی؛ مهمترین مانع پیشبینیپذیری
استاد دانشگاه چمران اهواز اظهار کرد: به منظور پیش‌بینی رخدادها به ابزار نیازمندیم که بخشی از آن به اطلاعات و آمار مربوط می‌شود؛ برای به دست آوردن این اطلاعات نیازهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری وجود دارد. البته مشکل کشور ما در این خصوص بیثباتی در قوانین داخلی و در روابط خارجی است.
وی تصریح کرد: در شرایط فعلی، اقتصاد ما بیش از اینکه به تصمیمات داخلی بستگی داشته باشد، به تصمیمات و روابط خارجی و بین‌المللی وابسته است؛ بنابراین با توجه به ابهامات موجود در خصوص رفع تحریمها و احیای برجام نمی‌توان از این منظر پیش‌بینی دقیقی از دورنمای آینده داشت و در چنین فضایی حرف از پیشبینیپذیر بودن غیر‌علمی به نظر می‌رسد.
حضور غیرمتخصصان و اخلال در پیشبینیپذیری اقتصاد
افقه بیان کرد: در روابط داخلی هم می‌توان گفت غیر‌متخصص بودن تصمیم‌گیران سبب می‌شود رفتارها به گونهای باشد که خیلی زود تصمیمات دچار مشکل شوند و همین موضوع سبب می‌شود نیاز به تغییر و اصلاح داشته باشند. بنابراین بیثباتی در تحولات داخلی زمینه پیشبینیپذیر بودن متغیرهای اقتصادی را به‌شدت کاهش می‌دهد.
وی گفت: رونق تولید از یکسو ارتباط زیادی به روابط خارجی و از سوی دیگر به متغیرهای داخلی مانند نرخ ارز، نرخ سود و نرخ دلار دارد؛ متغیرهایی که در حال حاضر ثبات مناسبی ندارند و قابل پیش‌بینی هم نیستند و از آنجا که بورس به تولید وابسته است و شاخص تولید در اقتصاد محسوب می‌شود، تا برون‌رفت از این مسائل نمی‌توان به پیشبینیپذیر بودن اقتصاد دست یافت.
محمدمهدی مومن‌زاده، کارشناس بازار سهام در گفت‌وگویی با «سنا» عنوان کرد: با توجه به متفاوت بودن بازیگران دو بازار سهام و بازار بدهی و ظرفیت مجزایی که برای خرید اوراق دولتی توسط صندوق‌های درآمد ثابت در نظر گرفته می‌شود، مرتبط دانستن فروش اوراق دولتی در بازار به روند این روزهای بازار سرمایه، تحلیل دقیق و درستی نیست.
بازار سرمایه یکی از بازارهایی است که نسبت به سایر بازارها عوامل روانی و واکنش فعالان بازار در آن بیشتر از سایر بازارها قابل مشاهده است. به بیانی دیگر در بازار سرمایه عوامل روانی و واکنش فعالان در آن بیشتر تاثیرگذار است و این خصوصیت بازار سرمایه باعث می‌شود تا در شرایط رشد یا در شرایط نزول بازار این واکنش‌ها بیشتر شود که اصطلاحا در این زمان گفته می‌شود که بازار دچار بیش واکنشی شده است. در شرایط بیش‌واکنشی، معمولا اخبار مختلفی در رسانهها منتشر می‌شود و حتی با وجودی که ممکن است این اخبار، صحت نداشته و دقیق نباشند اما در هر صورت بر تصمیم سرمایه‌گذاران اثر می‌گذارند.
یکی از مسائلی که این روزها در رسانهها مطرح می‌شود، نقش فروش اوراق دولت در روند بازار است اما واقعیت امر این است که مرتبط دانستن موضوع فروش اوراق دولتی با روند بازار، تحلیل صحیحی نیست و اینکه در رسانهها گفته می‌شود فروش اوراق عامل ریزش بازار بوده، خیلی دقیق و درست نیست. بازیگران بازار اوراق بدهی و بازار سهام متفاوت هستند و ریسک‌پذیری متفاوتی دارند به این صورت که معمولا افرادی که نسبت به خرید سهام اقدام می‌کنند علاقه و گرایشی برای خرید اوراق ندارند. دیروز صبح سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد جلسه‌ای با حضور مدیران هلدینگ‌ها، تامین سرمایه‌ها و برخی شرکتهای بزرگ برگزار کرد که در این جلسه یکی از موضوعات مطرح شده، نقش فروش اوراق دولتی در روند بازار سرمایه بود.
دلیل دیگری که نباید فعالان بازار این دو گزاره یعنی روند نزولی بازار و فروش اوراق دولتی را مربوط بدانند نوع ظرفیتی دانست که صندوق‌های درآمد ثابت برای خرید اوراق صرف می‌کنند. اصولا ظرفیتی که این صندوق‌ها برای خرید اوراق مورد استفاده قرار می‌دهند، ارتباطی با ظرفیت بازار سهام ندارد و نمی‌تواند تاثیری بر سهام داشته باشد.
در بازار سرمایه، مشتری اصلی اوراق دولتی صندوق‌های با درآمد ثابت هستند که به دو طریق نسبت به خرید این اوراق اقدام می‌کنند: نخست، جایگزینی اوراق جدید با اوراق سررسید شده، دوم، استفاده از ظرفیت افزایش حجم صندوق‌ها؛ به این صورت که صندوق‌های با درآمد ثابت، وقتی اوراقشان سررسید می‌شود، به جای اوراق قبلی، اوراق جدید خریده و جایگزین می‌کنند یا با افزایش ظرفیتشان، از این ظرفیت جدید برای خرید اوراق استفاده می‌کنند.
بهصورت میانگین طی سال‌های گذشته همزمان با رشد نقدینگی، ۸درصد از این نقدینگی به سمت صندوق‌های درآمد ثابت روانه شده که ۴۰درصد از این منابع جدید نیز به اوراق دولتی اختصاص یافته است؛ به بیانی دیگر صندوق‌های با درآمد ثابت که در بازار سرمایه مشتری اصلی اوراق دولت هستند یا این اوراق را به صورت جایگزین کردن اوراق جدید با اوراقی که سررسید می‌شوند خریداری کردهاند یا رشد صندوق‌ها بر اساس رشد نقدینگی، ظرفیت جدیدی را ایجاد کرده که بخشی از این ظرفیت جدید طبق حدنصاب‌هایی که بورس تعیین کرده به اوراق اختصاص داده شده است.
بر این اساس در طول چند سال گذشته که حدود ۸درصد نقدینگی به سمت صندوق‌های درآمد ثابت آمده، بخشی از این ۸درصد به اوراق دولتی تبدیل شده است؛ یعنی وقتی اوراق در بازار به فروش می‌رسد ظرفیت‌هایی که برای خرید این اوراق استفاده می‌شود مربوط به همین بازار یعنی بازار اوراق بدهی است و ارتباطی به ظرفیت بازار سهام ندارد.
قیمت‌گذاری دستوری موجب کاهش رقابت‌پذیری صنایع می‌شود و در شرایط فعلی نه تنها اعتماد سرمایه‌گذاران و سهامداران را نسبت به بازار سلب می‌کند بلکه در بلندمدت هم قیمت‌گذاری دستوری نرخ رشد تشکیل سرمایه را کاهش خواهد داد.
یکی از مهمترین ویژگیهای هر اقتصاد آزادی، پیشبینیپذیری قیمت‌ها است از این رو دولتمردان کشورمان باید با راهکارهای کوتاهمدت و بلندمدت زمینه اجرای یک اقتصاد آزاد و قیمت‌گذاری مبتنی بر عرضه و تقاضا و خصوصی سازی واقعی را در کشور فراهم کنند.
مدیر صندوق سرمایه گذاری پیشگامان با بیان این مطلب به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: از آنجا که اقتصاد ایران یک اقتصاد آزاد نیست و در اختیار دولت بوده و بخش عظیمی از شرکتها و بانک‌های کشور تحت مالکیت دولت قرار دارند به همین دلیل در ایران ما از موهبت قیمت‌گذاری مبتنی بر عرضه و تقاضای واقعی محروم هستیم. نداشتن سازوکاری که بازار نرخ ها را تعیین کند هم به ضرر مصرفکننده است و هم به ضرر سهامدار و به طور کلی به ضرر اقتصاد کشور است.
به گفته حسین عبدی این شرایط در بلندمدت باعث می‌شود پیش‌بینی‌ناپذیری قیمت‌ها منجر به عدم‌تصمیم‌گیری و یا عدم‌تصمیم‌گیری صحیح از سمت سهامداران و سرمایه‌گذاران شود. در این شرایط به طور کلی تمایل سرمایه‌گذاران برای سرمایهگذاری و یا در واقع خرید محصولات معلق میماند و آنها به دلیل بلاتکلیفی، به ناچار به صبر واداشته می شوند.
این کارشناس بازار سرمایه خاطر نشان کرد: برای جلوگیری از این امر باید دو راهکار متفاوت بلندمدت و کوتاه مدت در نظر گرفته شود. در سیاستهای کوتاهمدت، دولت باید از هر گونه دخالت در بازارها و دخالت در امر عرضه و تقاضا خودداری کند که البته این امر در ابتدای راه، بسیار پیچیده و سخت خواهد بود چون اقتصاد ایران در حال حاضر دچار شرایط تورمی و بحرانی دارد و اجرای این روش آسان نخواهد بود.
عبدی افزود: دولتمردان نیز بر این امر واقف هستند که به طورکلی امکان آنکه چنین تغییری را به راحتی انجام داد وجود ندارد و به همین دلیل است که حذف ارز ۴۲۰۰ و یا حذف قیمت‌گذاری‌های دستوری در حال حاضر ممکن نیست چراکه هر تغییری در این حوزه منجر به ایجاد تورم در بازارهای کالایی همچون بازار سوخت، محصولات دارویی یا محصولات روغنی خواهد شد چراکه حذف دلار ۴۲۰۰ و قیمت گذاری دستوری در این بازارها به طور کلی تورم زا است .
وی تاکید کرد: از این رو باید راهکارهایی اندیشیده شود تا از یک سو اقشار ضعیف از یارانه استفاده کنند یا مابه التفاوت هزینه تامین این اقلام به آنها ارائه شود و از سوی دیگر نرخ ها نیز واقعی شده و قیمت‌گذاری دستوری حذف شود.
به عقیده این کارشناس بازار سرمایه اگرچه اقتصاد ما در شرایط فعلی در حالت طبیعی قرار ندارد و تغییر در فرایند قیمت‌گذاری دستوری امری بسیار پیچیده و سخت است، اما به طور کلی اگر دخالت دولت در فرایند عرضه و تقاضای واقعی کاهش پیدا کند در کوتاهمدت در راستای بهبود وضعیت به نفع مصرفکننده و اقتصاد خواهد بود از این رو باید از دخالت‌های نابجا، بی‌موقع و قیمت‌گذاری دستوری خودداری شود.
مدیر صندوق سرمایهگذاری پیشگامان با اشاره به سخنان صبح امروز وزیر اقتصاد با اهالی بازار سرمایه، حرکت دولت به سمت حذف قیمت‌گذاری دستوری و ثبات در قوانین را مورد توجه قرار داد و گفت: در بلندمدت برای اینکه اقتصاد آزاد بر کشور حاکم شود، دولت باید به خصوصی‌سازی واقعی روی آورد و مالکیت شرکت‌هایش را نه حتی بخشی از آن را بلکه به‌طور کامل به اشخاص واقعی و کارفرمایان واقعی بسپارد تا افراد با انگیزه‌های واقعی وارد بازار شوند و جلوی قیمت‌گذاری محصولات آنها نیز گرفته نشود. در این شرایط عرضه و تقاضا، قیمت‌گذاری را در هر صنعتی بر عهده خواهد گرفت.
وی با اشاره به شرایط شرکتهای بورسی در این شرایط گفت: در بازار سرمایه کشورمان از آنجا که مالکیت اکثر شرکتها چه نهادهای مالی و چه بانکها و چه شرکتهای تولیدی مثل فولادی‌ها، فلزات اساسی و پتروشیمی و پالایشی‌ها تحت‌مالکیت و تملک دولت هستند و اکثر این شرکتها چه مدیرانشان و چه سیاستهای کلی فروش‌شان در خدمت دولت است، قاعدتا به‌طور موثر اداره نمی‌شوند.
وی افزود: این درحالی است که طبق یکی از نظریات مهم اقتصادی مهمترین هدف شرکتها حداکثر کردن سود برای سهامداران است اما به دلیل وجود مالکیت دولتی در این شرکتها مسئله تئوری حداکثرسازی سود سهامداران طبق نظر آدام اسمیت و خیلی از اقتصاددانان دیگر در این شرکتها زیر سوال می رود.
وی گفت: قیمت گذاری محصولات باعث ایجاد رانت، کاهش نرخ فروش و کاهش حاشیه سود شرکت ها شده و از سمت دیگر بسیاری از این شرکتها به دلیل وجود مدیریت دولتی و کنترل مدیریتی قادر نیستند تصمیماتی به نفع شرکت ها بگیرند.
به عقیده این کارشناس بازار سرمایه مهمترین و واجب ترین اتفاقی که برای اقتصاد کشور رخ می‌دهد حذف اقتصاد دولتی در بلندمدت است و ایجاد اختیار برای شرکتها و مالکیت صد در صدی برای آنهاست. وی در اینباره افزود: در بازار سرمایه خیلی از شرکتها به دلیل قیمت‌گذاری‌های دستوری و مدیریت دولتی نمی‌توانند سود تقسیمی و درستی داشته باشند از طرف دیگر نمی‌توانند اخبار واقعی خودشان را منتشر کنند به همین دلیل چون همه چیز تحت الشعاع تصمیم‌گیری دولت و منافع دولت قرار دارد، بسیاری از شرکتهای بازار سرمایه نیز از این منظر متضرر می شوند.
پیشبینیپذیری اقتصاد به سهامداران کمک می‌کند تا در خصوص سرمایهگذاری در بازار سهام و ورود یا خروج از آن تصمیم درست و منطقی بگیرند. این امر موجب کاهش ریسک سرمایهگذاری و همچنین کنترل و مدیریت عاقلانه‌تر بر سرمایهگذاری و در نتیجه، ثبات بیشتر در این بازار می‌شود.
مدیرعامل گروه خدمات بازار سرمایه کاریزما با اشاره به اینکه بازارهای مالی همواره به یکدیگر مرتبط هستند، به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: امیدواری وزیر اقتصاد برای اجماع‌سازی با وزارتخانه‌های نفت، صنعت و بانک مرکزی نشانگر باور و پذیرش همگرایی بازارها و تصمیمات بین سازمانی است.
علی تیموری با بیان اینکه رکود حاکم در بازار سهام خیلی با بازار بدهی مرتبط نیست، تصریح کرد: اگر چه این موضوع بر این بازار اثرگذار است، ولی همه موضوع این نیست. ارتباط دادن کل فضای حاکم بر بازار سهام به بازار بدهی و اینکه بازار بدهی بر بازار سهام فشار وارد می‌کند، درست نیست. ریشه و سرچشمه ریزش اخیر این بازار در اوراق دولتی نیست.
به گفته مدیرعامل گروه خدمات بازار سرمایه کاریزما، ریشه این موضوع به سیاستهای انقباضی بانک مرکزی بازمی‌گردد که منابع را کاهش داده و این کمبود منابع خواه ناخواه در تخصیص منابع در بازارهای مالی دیگر تأثیرگذار است.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تصمیم‌گیری سهامداران در سرمایهگذاری خود، خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاران زمانی که تصمیم به خرید یا فروش سهام می‌گیرند، باید درنظر داشته باشند که تصمیم‌های سرمایهگذاری به‌طور اساسی یک تصمیم بلندمدت است. زمانی که فضای حاکم بر سودآوری شرکتها به‌طور خاص و فضای حاکم بر اقتصاد در بلندمدت به طور عام از نگاه سرمایه‌گذاران مبهم و از تحلیل‌پذیری کمتری برخوردار باشد، این موضوع بی‌تردید در تصمیم‌های سرمایهگذاری آنها اثر می‌گذارد. همچنین سبب می‌شود آنها محتاطانه‌تر عمل کنند و ترجیح دهند تا زمانی‌که فضای حاکم موجود شفاف و روشن نشود، دست به تصمیم‌های قابل توجهی نزنند.
وی با اشاره به اهمیت شفاف شدن فضای اقتصادی کشور و ضرورت پیشبینیپذیری اقتصاد تأکید کرد: لازم است وزرای دولت، به‌ویژه وزرای اقتصاد، صمت و نفت به یک هماهنگی در تصمیم‌گیری‌های خود برسند. همچنین سیاستهای بانک مرکزی در ارتباط با نرخ بهره باید از ثبات و تعادل برخوردار شود و آن چیزی که در حرف گفته می‌شود و آن چیزی که در عمل مشاهده می‌شود، باید یکی شود.
تیموری ادامه داد: انضباط پولی و انضباط مالی لازمه پیشبینیپذیری اقتصاد است. از این‌رو، باید مباحث قیمت‌گذاری دولتی به گونهای مشخص شود تا فشارهایی که به شرکتها و مردم وارد می‌شود به حداقل برسد.
وی رکود فعلی در بازار سهام را متأثر از پیش‌بینی ناپذیری اقتصاد در شرایط فعلی خواند و عنوان کرد: برای عبور از این فضا، دولت باید در بخش‌های مختلف، شفاف‌سازی را انجام دهد. در بحث قیمت‌گذاری، نرخ خوراک پتروشیمی و پالایشی‌ها، بحث بهره مالکانه و سیاست‌هایی که در قیمت‌گذاری خودرو یا قیمت‌گذاری سیمان و لبنیات مطرح است، هر کدام از این صنایع باید از طریق رگولاتوری، سیاست‌گذاری‌های لازم و اقدامات اساسی برای رسیدن به ثبات را انجام دهند.
مدیرعامل گروه خدمات بازار سرمایه کاریزما تأکید کرد: لازم است در این حوزه‌ها، شفاف‌سازی شود و سرمایه‌گذاران بتوانند پیش‌بینی‌های لازم برای سرمایهگذاری خود را داشته باشند. بی‌تردید، با فراهم شدن این شرایط، شاهد این خواهیم بود که بازار روند طبیعی خود را طی خواهد کرد و بازار سهام در سطح تعادل جدید خود، به یک وضعیت باثباتی خواهد رسید.
میزان تولید «چکارن» در 6ماهه 1400 حدود 9/ 7هزار تن انواع کارتن بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود 68درصدی همراه بود. همچنین شرکت در تابستان حدود 1/ 4هزار تن محصول تولید کرده که نسبت به فصل بهار با رشد 9/ 7درصدی همراه بوده است.
موجودی: موجودی محصول تولید شده در 6ماهه 1400 حدود 361 تن بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود 73درصدی همراه بود.
فروش داخلی: شرکت در مجموع در 6ماهه ابتدای سال، 4/ 7هزار تن محصول فروخته که میزان فروش داخلی شرکت در 6ماهه 1400 حدود 165میلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود 225درصدی همراه بود. شرکت در تابستان 4/ 87میلیارد تومان فروخته که نسبت به فصل بهار رشد حدود 13درصدی داشته است.
فروش صادراتی: شرکت در 6ماهه 1400، فروش صادراتی نداشته است.
سود خالص: میزان سود خالص شرکت در 6ماهه 1400 حدود 1/ 8میلیارد تومان بوده است. شرکت در دوره مشابه سال قبل زیان 4/ 7میلیارد تومانی داشته است.
شرکت تامین ماسه ریخته گری از آغاز مقدمات واگذاری 61 هزار متر مربع از اراضی کارخانه از طریق برگزاری مزایده خبر داد و با توقف نماد، آماده بازگشایی نماد شد.
براین اساس، “کماسه” اعلام کرد: در راستای تامین منابع مالی جهت جابجایی و انتقال کارخانه شرکت از محل فعلی به سایت جدید، هیأت مدیره به اتفاق آراء مصوب کرد مقدمات، تشریفات و تمهیدات لازم برای واگذاری 61 هزار متر مربع از اراضی کارخانه که در حریم شهر فیروزکوه واقع شده پس از ارزش گذاری توسط کارشناس رسمی دادگستری از طریق برگزاری مزایده عمومی بصورت نقد و یکجا انجام پذیرد.
شرکت تهیه توزیع غذای دنا آفرین فدک از برنامه افزایش سرمایه 400 درصدی از محل آورده نقدی سهامداران خبر داد و با توقف نماد، آماده بازگشت به تابلو معاملات شد.
براین اساس، امین شعبانی مدیرعامل “گدنا” اعلام کرد: پیشنهاد افزایش سرمایه ۱۲۰ میلیارد تومانی معادل ۴۰۰ درصد از محل آورده نقدی سهامداران با سلب حق تقدم سهامداران فعلی جهت خرید و راه اندازی شعبات فروش غذای آماده و تجهیزات، مورد تصویب هیات مدیره قرار گرفت.
گزارش توجیهی در مراحل نهایی تهیه و تصویب قرار داشته و به محض تایید هیات مدیره مراتب جهت اطلاعات اطلاع سهامداران اعلام خواهد شد. افزایش سرمایه مذکور پس از تهیه گزارش توجیهی حسابرسی شده منوط به موافقت سازمان بورس و نیز تصویب مجمع فوق العاده خواهد بود.
آتاناسیوس سارافیگوس (Athanasios Psarofagis)، تحلیل‌گر بخش ETFهای بلومبرگ، برآورد کرده است که هزینه سالیانه تمدید سهم‌ها در صندوق ۱۱ درصد است؛ این یعنی سود معاملهگران در معامله این صندوق‌ها در بازه یک‌ساله، ۱۱ درصد کمتر از معاملات مشابه در بازارهای آنی است.
به گزارش یوتودی، سارافیگوس در توییت اخیر خود با اشاره به هزینه سالیانه تمدید سهم‌ها در ETFهای آتی بیت کوین، این میزان را ۱۱ درصد عنوان کرده است. هزینه تمدید (Roll Cost)، در واقع میزان کارمزدی است که دارنده سهم به گرداننده صندوق پرداخت می‌کند.
عموماً این هزینه در ETFهای آتی بیت کوین بیشتر از ETFهای آنی است که با بیت کوین فیزیکی پشتوانه‌سازی می‌شوند. به‌دلیل زیرساخت‌های صندوق قابل‌معامله در بورس پروشیرز (ProShares)، این شرکت مجبور است از روز آخر ماه، قراردادهای آتی آن ماه را ببندد و قراردادهای ماه آینده را بخرد. همین مسئله هزینه‌های مضاعفی به همراه دارد که از آن با عنوان «هزینه انتقال» یاد می‌شود.
قراردادهای آتی زمانی که به تاریخ سررسید خود نزدیک می‌شوند، قیمتی کمتر از قراردادهای آتی با سررسید بلندتر پیدا می‌کنند؛ این موضوع باعث می‌شود که تمام ETFهایی که با قراردادهای آتی کار می‌کنند، با قیمت بالا خریداری و با قیمتی پایینتر نسبت به دارایی در بازار آنی فروخته شوند.
هزینه تمدید در واقع اختلاف میان بسته‌شدن روزانه قراردادهای آتی است. تحلیل‌گر بلومبرگ هم با محاسبه اختلاف قراردادهای آتی ماههای نوامبر و دسامبر این عدد را به دست آورده است.
عموماً خرید سهم در صندوق‌های قابل‌معامله بیت کوین که بر پایه ابزارهای مشتقه کار می‌کنند، مشکلاتی را برای سرمایه‌گذاران به همراه دارند. از سوی دیگر، بستر قانون‌گذاری‌شده ETFها باعث می‌شود سرمایه‌گذاران بزرگ معایب آن را به جان بخرند. به‌علاوه، این مشکلات گاهی اوقات سبب می‌شود که سرمایه‌گذار بلافاصله بعد از ورود به بازار ضرر کند.
راه‌حل غلبه بر این مشکل هم انتظار برای تأیید ETFهایی است که با بیت کوین فیزیکی پشتوانه‌سازی می‌شوند؛ در این صورت دیگر خبری از مشکلات فعلی نخواهد بود.
این در حالی است که کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، هنوز مجوز راه‌اندازی چنین ETFهایی را نداده است. این کمیسیون می‌گوید ذات قانون‌گذاری‌نشده ارزهای دیجیتال یکی از موانعی است که بر سر راه تأیید ETFهای آنی قرار دارد.
ارزش کل تراکنش‌های شبکه اتریوم، دومین ارز دیجیتال برتر جهان ازنظر ارزش بازار، در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۱ به بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار رسیده است که نسبت به سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۰، افزایش ۳۸۹ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین، بر اساس گزارشی از Bankless Dao، درآمد ماینرهای اتریوم نیز ۵۱۱ درصد افزایش یافته و به ۱.۹۶ میلیارد دلار رسیده است. این در حالی است که درآمد ماینرها در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۰، حدود ۳۲۱ میلیون دلار بود.
ایلان ماسک در پاسخ به توئیت مهمی که دیوید مارکوس (David Marcus)، یکی از بنیان‌گذاران دوج کوین، درباره مدیریت ریسک منتشر کرده بود، به شوخی از کاربران خواست تا دقیقا برعکس گفته‌های او عمل کنند. او در توییت خود نوشت:«هر چیزی که در اینترنت مشاهده می‌کنید واقعیت دارد! وقتی اشتباهی کردید مسئولیت آن را نپذیرید! اگر می‌توانید این موارد را رعایت کنید، ارز دیجیتال بخرید!»
خبهمن در گزارش فعالیت ماهانه منتهی به مهرماه سال ۱۴۰۰ مجموع بهای تمام‌شده سرمایهگذاری طی دوره یکماهه را برابر با مبلغ ۱۴۳،۸۸۰ میلیارد ریال گزارش کرده که از مجموع ۲ بخش «پذیرفته‌شده در بورس» و «خارج از بورس» تشکیل‌شده، همچنین بیشترین میزان بهای تمام‌شده سرمایهگذاری در «خارج از بورس» با ۱۰۱،۵۰۴ میلیارد ریال بوده و مابقی آن در بخش «پذیرفته‌شده در بورس» با ۴۲،۳۷۶ میلیارد ریال به ثبت رسیده و مشاهده می‌کنیم که “خبهمن” در بخش «پذیرفته‌شده در بورس» با افزایش بهای تمام‌شده روبه‌رو بوده است.
——————————————
دلیل کاهش سود “خبهمن” شفاف شد
بهای تمام‌شده سرمایه‌گذاری‌ها طی دوره یکماهه نسبت به ماه گذشته ۲ درصد رشد داشته و در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته نیز رشد قابل‌توجه ۱۰۰۱ درصدی را تجربه کرده، عمده‌ترین سرمایهگذاری گروه بهمن در خارج از بورس مربوط به حوزه «واسطه‌گری‌های مالی و پولی» با مبلغی بالغ‌بر ۵۱ هزار میلیارد ریال بوده و در جایگاه بعدی نیز «خودرو و ساخت قطعات» با ۴۶ هزار میلیارد ریال قرار داشته است.
——————————————
ارزش بازار پرتفوی شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس خبهمن
بر پایه این گزارش، گروه بهمن طی عملکرد یکماهه منتهی به مهرماه سال ۱۴۰۰، در صورت‌وضعیت پرتفوی شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس کل ارزش بهای تمام‌شده را برابر با ۹۸،۷۹۲ میلیارد ریال ارائه‌شده که نسبت به دوره مشابه یکماهه سال گذشته با افزایش ۱۲ درصدی مواجه بوده است.
بیشترین ارزش بازار سرمایهگذاری در بورس “خبهمن” متعلق به گروه «خودرو و ساخت قطعات» ۴۴،۹۰۶ میلیارد ریال بوده، بیشترین میزان ارزش بازار در صورت‌وضعیت پرتفوی شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس در اختصاص بهمن دیزل با ۴۳،۵۶۸ میلیارد ریال و سرمایهگذاری بهمن با ۱۸،۸۸۱ میلیارد ریال بوده است.
خبهمن با سرمایه ثبت‌شده ۱۳۴,۶۳۷ میلیارد ریالی ریال طی عملکرد ۷ ماهه سال مالی منتهی به پایان اسفندماه سال ۱۴۰۰ از محل سود سهام محقق‌شده ۳۸۹ میلیارد ریال درآمد داشته و شرکت در انتهای مهرماه چندین شرکت با بهای تمام‌شده ۴۲,۳۷۶ میلیارد ریال در پرتفوی بورسی خود داشته که با رشد ۱۳۳ درصدی به مبلغ ۹۸,۷۹۲ میلیارد ریال رسیده است.
غشصفا در مهر ماه مجموع درآمد شناسایی‌شده طی دوره یکماهه خود را برابر با ۱،۳۳۹ میلیارد ریال به ثبت رسانده و از ابتدای سال مالی تا انتهای مهرماه نیز میزان درآمدی بالغ‌بر ۹،۹۹۶ میلیارد ریال را شناسایی‌کرده است.
شرکت شیر پاستوریزه پگاه اصفهان درآمدی که در مهرماه شناسایی‌کرده از فروش محصولات در ۲ بازار صادراتی و داخلی بوده که مشتریان محصولات این شرکت لبنی در بازار داخلی حجم بیشتری داشته است.
شرکت در مهرماه ۱۴۰۰ نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۳ درصد افزایش درآمد را مشاهده کرده و همچنین مقدار درآمدی که این شرکت لبنی طی ۷ ماهه گذشته از ابتدای سال مالی تا انتهای مهرماه کسب کرده نسبت به سال گذشته ۴۸ درصد افزایش درآمد را در کارنامه خود به ثبت رسانده است.
میزان درآمد‌های ثبت‌شده “غشصفا” در مهرماه از فروش محصولات در بازار داخلی و صادراتی بوده و بیشترین درآمدی که در این بازار حاصل‌شده از «انواع پنیر» با مبلغی بالغ‌بر ۴۵۰ میلیارد ریال بوده، همچنین شیر پاستوریزه پگاه اصفهان در مهرماه سال جاری موفق به فروش ۵,۷۸۸ تن از محصولات خود شده که ۵۰ تن از این محصولات برگشت داده‌شده است.
بیشترین مقدار فروش در اختیار «انواع شیر» با ۲،۴۲۱ تن بوده که نرخ فروش این محصول ۱۱۸،۰۹۷،۰۶۷ ریال گزارش‌شده و لازم به ذکر است که گران‌ترین محصول این شرکت نیز متعلق به «کره» با ۸۱۱،۵۵۰،۵۶۲ ریال بوده که ۱۷۸ تن از این محصول را توانسته طی دوره به فروش برساند.
میزان تولید «چکاوه» در 6ماهه 1400 حدود 8/ 12هزار تن کاغذ قهوه‌ای بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود 6/ 7درصدی همراه بود. همچنین شرکت در تابستان حدود 8/ 6هزار تن محصول تولید کرده که نسبت به فصل بهار با رشد 3/ 13درصدی همراه بوده است.
موجودی: موجودی محصول تولید شده در 6ماهه 1400 حدود 6/ 1هزار تن بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود 121درصدی همراه بود.
فروش داخلی: شرکت در مجموع در 6ماهه ابتدای سال، 4/ 12هزار تن محصول فروخته که میزان فروش داخلی شرکت در 6ماهه 1400 حدود 131میلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود 72درصدی همراه بود. شرکت در تابستان 67میلیارد تومان فروخته که نسبت به فصل بهار رشد 7/ 4درصدی داشته است.
فروش صادراتی: میزان فروش صادراتی شرکت در 6ماهه 1400 حدود 5میلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود 2649درصدی همراه بود. میزان فروش صادراتی شرکت در تابستان 9/ 3میلیارد تومان بوده که نسبت به فصل بهار با رشد 255درصدی همراه بود.
سود خالص: میزان سود خالص شرکت در 6ماهه 1400 حدود 6/ 6میلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود 111درصدی همراه بود.
بدون دیدگاه