دنیای اقتصاد : چراغ بورس در پایان معاملات سه‌شنبه پس از ۱۱روز افت متوالی بالاخره سبز شد. دیروز خبر انتشار حداقل ۲۴هزار میلیارد تومان اوراق از سوی شرکت‌های سرمایه‌گذاری که با اعلام رئیس سازمان بورس قطعی شد، توانست موجی از امیدواری را به فعالان خرد بازار تزریق کند. به موجب این امر حقیقی‌ها پس از دو ماه به بازیگر اصلی بورس تبدیل شدند تا در بازتاب حمایت غیرتورمی از بازار، زمینه برای آزمون جدید سیاست‌گذار با طرح جدید فراهم شود.
سبزترین روز بورس 1400
پس از ۱۱ روز افت متوالی و عقب‌نشینی بیش از ۶ درصدی شاخص کل بورس تهران، روز سه‌شنبه با ثبت تحرکات مثبت در سمت تقاضای سهام، شاهد ثبت بیشترین رشد دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای از روزهای پایانی سال گذشته بودیم. ضمن آنکه روز گذشته سهامداران حقیقی که دو ماه بود با بازار سهام قهر کرده بودند و در زمین فروش بست نشسته بودند، خودی نشان دادند و مجددا خالص خرید مثبتی را ثبت کردند. به نظر می‌رسد طرح روز دوشنبه در خصوص انتشار اوراق بدهی برای هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری در جهت خرید سهام و تامین مالی بازار مهم‌ترین محرک رشد تقاضا در دادوستدهای روز سه‌شنبه بورس تهران بوده است. روز دوشنبه محمدعلی دهقان‌دهنوی خبری مهم به فعالان بازار داد. طبق اعلام ریاست سازمان بورس قرار است برخی هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری اوراقی منتشر و از منابع آن برای خرید سهام اقدام کنند که دست کم ارزش آنها ۲۴ هزار میلیارد تومان خواهد بود. اثر هیجانی این خبر بر معاملات سهام منعکس شد. این رفتار از آنجا هیجانی عنوان می‌شود که تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد اخبار این چنینی قبل از اینکه مورد تجزیه و تحلیل از سوی فعالان بازار قرار گیرند، اثر خود را به جا می‌گذارند. در واقع اثر روانی خبر است که سبب نوسان قیمت‌ها می‌شود و نه اثر واقعی آن. طرحی که چگونگی مدیریت آن بسیار حائز اهمیت است. به هر حال از همان دقایق ابتدایی معاملات روز سه‌شنبه شاهد افزایش تقاضا برای سهام گروه‌های بزرگ به ویژه کالایی‌ها بودیم. تحرکاتی که در ادامه به کوچک‌ترها نیز سرایت کرد و روند معاملات را پس از ۱۱ روز کاری تغییر داد، بر تعداد نمادهای مثبت بازار سهام افزود و از صفوف سنگینی که مدت‌هاست در سمت فروش سهام انباشته شده‌اند، تا حدودی کاست.
ارزش معاملات بورس جان گرفت
بورس و سهامداران روزهای سختی را پشت سر گذاشتند. روزهایی که ارزش دادوستدها حتی از هزار میلیارد تومان نیز پایین‌تر آمد و کمترین ارقام طی ۱۵ ماه اخیر ثبت شد. به این ترتیب در حالی روزهای پرمعامله سال ۹۹ با ثبت دادوستدهایی به ارزش بیش از ۲۵ هزار میلیارد تومان تجربه شده بود که در ۱۱ روز کاری گذشته میانگین روزانه ارزش معاملات خرد سهام به کمتر از ۲هزار میلیارد تومان رسید. دیروز اما ارقام مربوط به دادوستد سهام اندکی بهبود یافت و به حدود ۳۷۰۰ میلیارد تومان رسید که بیشترین رقم در ۱۱ روز کاری گذشته بود. هر چند همچنان تا سطوح قابل قبول فاصله زیادی دارد اما همین تحرکات مثبت در صورت تداوم می‌تواند امیدوارکننده باشد. بیراه نیست اگر بگوییم اصلاح ۸ ماهه بازار بسیاری از سهامداران را خسته کرده است، سهامدارانی که می‌خواهند به هر طریقی که امکان دارد راه خروج را در پیش بگیرند و تا زمانی که این دسته از صاحبان سهام به هدف خود نائل نشوند، امکان متعادل شدن معاملات سهام دور از ذهن است. روز گذشته گروه‌های بزرگ دلاری و غیردلاری بیشترین ارزش دادوستدها را در اختیار گرفتند؛ به طوری که بیش از ۶۷ درصد از مجموع ارزش دادوستدها در اختیار ۶ گروه خودرو، فلزات اساسی، فرآورده‌های نفتی، بانک، محصولات شیمیایی و چندرشته‌ای صنعتی بود. در این میان گروه‌های کامودیتی‌محور در رشد قیمت روزانه از دیگر صنایع بورسی سبقت گرفتند و زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی با ثبت میانگین رشد ۹/ ۳ درصدی صدرنشین شدند. افزایش اقبال به این گروه‌ها از آن جهت رقم خورد که فعالان بازار بر این اعتقادند که طرح جدید سازمان بورس برای تامین مالی بازار از درون بازار، عمدتا سهامی که از پتانسیل‌های بنیادی قوی‌تری برخوردارند را به حرکت در خواهد آورد.
آشتی حقیقی‌ها پس از دوماه
یکی از مهم‌ترین نکات دادوستدهای دیروز بازار سهام، آشتی حقیقی‌ها پس از غیبت ۳۶ روزه بود. آمارها نشان می‌دهد سهامداران خرد بورس تهران درست از ۲۵ بهمن‌ماه سال گذشته در سمت فروش سهام صف کشیده بودند و در همین مدت موفق به ثبت خالص فروش بیش از ۱۷ هزار میلیارد تومانی در مجموع بازار سهام شده بودند. روز گذشته اما شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۸۲ میلیارد و ۵۸۰ میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بورس تهران بودیم. در این روز از ۳۸ صنعت فعال بورسی، ۹ گروه با خالص خرید مثبت حقیقی‌ها همراه شدند. در این میان می‌توان به خرید ۱۳۷ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی سهامداران خرد در زیرمجموعه‌های فلزات اساسی اشاره کرد. گروه محصولات شیمیایی، چند رشته‌ای صنعتی و فرآورده‌های نفتی از دیگر گروه‌های مورد توجه حقیقی‌ها بودند که در مجموع شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۱۲۲ میلیارد و ۱۳۰ میلیون تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودند. در آن‌سوی بازار اما این بانک‌ها بودند که در لیست خرید سهامداران عمده دیده شدند. در این گروه شاهد ثبت خالص خرید ۶۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومانی حقوقی‌ها بودند.
بورس سه‌شنبه از دریچه آمار
در روزی که شاخص کل بورس تهران با رشد ۵/ ۱ درصدی همراه شد، از ۳۴۳ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۶۳ سهم (۳/ ۱۸ درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۷۹ سهم (۵۲ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۱۲ نماد (۳ درصد) صف خریدی به ارزش ۱۳۳ میلیارد تومان تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکل‌گیری صف فروش سنگین در ۲۳۱ نماد بورسی (۶۷ درصد) به ارزش ۲۱۷۴ میلیارد تومان بودیم. در فرابورس ایران نیز در روزی که آیفکس رشد ۸/ ۰ درصدی را ثبت کرد، ۱۳۱ نماد معامله شدند که در این میان قیمت پایانی ۲۲ سهم (۱۷ درصد) مثبت و ۸۹ سهم (۶۸ درصد) منفی بود. در این بازار ۴ نماد (۳ درصد) صف خریدی به ارزش ۶۲ میلیارد تومان تشکیل دادند اما ۹۶ نماد (۷۳ درصد) نیز با صف فروشی به ارزش ۱۰۰۳ میلیارد تومان مواجه شدند. بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد ۱۱۳ نماد بود. در این میان ۱۸ سهم (۱۶ درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد دادوستد ۷۰ سهم (۶۲ درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۱۱ نماد (۱۰ درصد) صف خریدی به ارزش ۲۸ میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به ۸۴ نماد (۷۴ درصد) با ارزشی بالغ بر ۱۱۷۳ میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.
دنیای‌اقتصاد : جدای از تحلیل و پیش‌بینی از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و تاثیر آن بر روند بورس و در کنار چشم‌انتظاری سهامداران برای نتیجه مذاکرات و تحولات بین‌المللی و منطقه‌ای، این روزها برخی از مسوولان منتقد عملکرد دولت و فعالان حوزه مجازی در حال نوشتن درباره ارتباط عملکرد دولت در حوزه مدیریت بحران کرونا و حوزه بورس هستند.
به اعتقاد این افراد دولتمردان در کنار زمین بازی که مردم در آن حضور دارند نشسته‌اند و فقط به گفتن این‌طور باید باشد و اگر آن‌طور باشد بهتر است اکتفا کرده‌اند و هیچ راه‌حل عملی برای کمک‌رسانی به مردم حاضر در زمین بازی ندارند.
دیروز دو نماینده مجلس هم وارد این موضوع شدند. از یک طرف محسن علیزاده، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و عضو ناظر در شورای عالی بورس در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت که «تزریق نقدینگی فقط با تزریق اعتماد می‌تواند رونق را به بازار سرمایه برگرداند. ابراز نگرانی یا همدردی چه در حوزه بهداشتی و چه در حوزه اقتصادی و بازار سرمایه بدون برنامه‌های عملیاتی فایده‌ای ندارد.» از طرف دیگر هم مجتبی یوسفی، سخنگوی فراکسیون شوراها و مدیریت شهری و روستایی هم در توییتی نوشت: «کنترل بورس باشد یا کرونا وضعیت یکی است. مشکلاتی که مردم باید تاوان آن را پس دهند. دولت تدبیر و امیدی که با فقدان مدیریت سبب ناامیدی مردم می‌شود. الگوی مدیریت کرونا را با ممنوعیت سفر زیارتی به عتبات عراق و آزاد بودن سفر توریستی ترکیه به رخ جهانیان کشیدید.»
شاید روز گذشته، روز ورود نمایندههای مجلس به حوزه بورس بعد از مدت‌ها سکوت بود. چراکه مهدی باقری، عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی هم در بخش‌هایی از نطق میان دستور خود بیان کرد که «دار و ندار بخشی از مردم زنجان و بلکه ایران در بورس به تاراج رفت. سرمایه کشور را به بهانه تامین ارز برای تامین کالاهای اساسی به یغما بردند و از محل بی‌تدبیری رانت‌های بزرگ ایجاد شد و سوء‌مدیریت چنان بیداد کرد که مساله نظام به تامین مرغ، روغن، تخم مرغ و… تنزل یافت.» اما دیروز اتفاق دیگری هم در حوزه بورس و اظهارنظرهای بورسی مسوولان افتاد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت دوازدهم در صحبت‌هایی که داشت چهار نکته درباره بورس مطرح کرد: حمایت از بازار سرمایه فراموش نشده است، هیچ‌کسی در بلند مدت در بورس زیان نکرده است، نباید اعتماد را در این بازار از بین ببریم و به زودی شاهد رونق بازار سرمایه خواهیم بود.
واکنش‌ها به مسوولان
این صحبت‌ها و نوشته‌های نمایندههای مجلس و البته اظهارنظرهای علی ربیعی از چشم گعده فعالان حوزه بورس و سهامدار در توییتر دور نماند. کاربران در مواجهه با این صحبت‌ها و نوشته‌ها به سه دسته تقسیم شدند: دسته اول افرادی بودند که منتقد سیاستهای اقتصادی دولت هستند. اما در برابر نظرات نمایندههای مجلس درباره بورس، موضع منفی گرفتند.
به اعتقاد این دسته از کاربران، نماینده‌ها هم در حال تکرار همان عملکرد دولت هستند. حرف کلی آنها این بود که با حلوا حلوا گفتن دهن شیرین نمی‌شود. حالا چه از سمت دولت باشد و چه از سمت نمایندههای مجلس.
به اعتقاد این افراد، نمایندههای مجلس با استفاده از حوزه بورس و سهامداران در حال یارگیری برای تخریب دولت هستند. اما آنها روی این موضوع تاکید داشتند که در این میان هیچ‌کس به فکر سرمایه‌های مردم و سهامداران خرد نیست، بلکه این حرف‌ها و اظهارنظرها فقط به سیاسی کاری در حوزه بورس دامن می‌زند.
در میان این دسته، عده‌ای از افراد هم با بازنشر توییت محسن علیزاده، خطاب به او می‌نوشتند که شما به عنوان عضو ناظر در شورای عالی بورس و اوراق بهادار چه عملکردی در رابطه با بهبود اوضاع بورس و حفظ اعتماد سهامداران به این حوزه از بازار سرمایه داشته‌اید؟ آنها اکثرا همچنین به اظهارنظرهای سخنگوی دولت هم واکنش منفی نشان دادند و برای مثال درباره این بخش از صحبت‌های ربیعی درباره اینکه «نباید اعتماد را از این بازار از بین ببریم» نوشتند که یکی از اصلی‌ترین ضربه‌ها را به درخت تنومند اعتماد مردم به بورس، دولت زده است. و به این مساله اشاره می‌کردند که این صحبت‌ها و اظهارنظرها تکرار شعارها و وعده‌های گذشته است که اهالی حوزه بورس آنها را از بر هستند. اما دسته دوم افرادی بودند که همسو با نمایندههای مجلس بودند.
افرادی که با رصد صفحه‌های آنها در توییتر به این نتیجه می‌شد رسید که اکثرا در هفته‌های گذشته هیچ نوشته‌ای درباره حوزه بورس نداشته‌اند و یک باره با توییت دو نماینده مجلس، دغدغه این حوزه و آب شدن سرمایه سهامداران خرد را پیدا کرده‌اند. این افراد با بازنشر توییت‌های این دو نماینده مجلس به این موضوع دامن می‌زدند که مردم چه در بحث ویروس کرونا و چه در موضوع بورس، قربانی ندانم‌کاری و سیاستهای اقتصادی دولت شده‌اند.
برخی از این افراد هم با استفاده از کلید واژه لیبرال و نئولیبرال، سیاستهای اقتصادی دولت را به این دو حوزه اندیشه سیاسی ربط می‌دادند و سعی می‌کردند در نوشته‌هایشان توجه دیگر کاربران را به این موضوع جلب کنند که وضعیت این روزهای بورس و در کل وضعیت اقتصادی مردم، نتیجه سیاستهای نئولیبرال دولت دوازدهم است. در این دسته اما بیشتر از دسته اول، کاربران از صحبت‌های علی ربیعی حسابی انتقاد کردند و از خجالت دولت دوازدهم در فضای توییتر فارسی بابت صحبت‌هایی که درباره بازار سرمایه مطرح کرده بود درآمدند.
دامنه نوسان راهکار بهبود اوضاع
دسته سوم اما افرادی بودند که در قسمت نظرات نوشته این دو نماینده مجلس، این‌طور می‌نوشتند که اگر دامنه نوسان برداشته شود اوضاع بورس بهتر می‌شود. اما تعداد این افراد به شدت کم بود و توییت‌های این دو نماینده مجلس بیشتر در فضای توییتر فارسی بازنشر داده شده بود تا اینکه کاربران در قسمت نظرات، بخواهند نظری بدهند. آنها همچنین در واکنش به صحبت‌های علی ربیعی، سخنگوی دولت دوازدهم به این بخش از صحبت‌هایش اشاره می‌کردند که بیان کرده بود حمایت از بازار سرمایه فراموش نشده است. به اعتقاد این افراد با وجود دامنه نوسان، صف‌های فروش و گرفتار شدن مردم در حوزه بورس و تمام تلاش برای جلوگیری از خروج سهامداران از این بازار، بازهم گفته می‌شود که حمایت از بازار سرمایه فراموش نشده است. برخی از افراد هم با گوشه و کنایه به این مساله می‌پرداختند که علی ربیعی حقیقت را بیان کرده است. او گفته است که از بازار سرمایه حمایت شده است، نه از سهامدار خرد و سرمایه‌هایش که در این بازار آب شد.
دنیای‌اقتصاد – محمد امین خدابخش : اتخاذ یک تصمیم در روزهای اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. بازار سهام در روزهای اخیر شاهد ارائه یک طرح جدید است که به موجب آن شرکت‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند با انتشار اوراق و عرضه آن به فعالان بازار سرمایه، اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار سهام کنند. در حال حاضر بنا بر اعلام رئیس سازمان بورس مقرر شده دست‌کم ۲۴ هزار میلیارد تومان اوراق از این محل منتشر شود و نرخ آن نیز به طور حدودی از نرخ اوراق موجود در بازار بیشتر است. این مساله باعث شده امیدها به رونق بازار سهام در کوتاه‌مدت تقویت شود. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» در‌این‌باره نشان می‌دهد که در صورت ایجاد یک ساز و کار نظارتی و اجرایی مناسب برای این شیوه از سرمایه‌گذاری با توجه به آنکه قیمت سهام نیز در ماه‌های گذشته شاهد افت چشمگیری بوده ممکن است در میان و بلندمدت اوضاع در بازار سهام بهتر از گذشته شود.
ریسک وفرصت طرح جدید بورسی‌ها
خوشحالی از یک خبر
بالاخره بعد از ۱۱ روز بازار سهام رنگ سبز تابلو را به خود دید و بسیاری از نمادهای بورسی و فرابورسی پس از مدت‌ها حبس شدن در صف فروش به محدوده مثبت تابلو بازگشتند. این‌طور که به نظر می‌آید نشست و برخواست‌ها بالاخره کار خود را کرده است؛ صحبت‌های روز دوشنبه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار حکایت از آن دارد که انتشار ۲۴ هزارمیلیارد تومانی اوراق بدهی شرکت‌های سرمایه‌گذاری برای خرید سهام قرار است ظرف مدت ۴۸ ساعت عملیاتی شود. بر این اساس مقرر شده در جلسه یاد شده تنها شرکت‌هایی حضور داشته باشند که توان انتشار اوراق بالای ۵ هزار تومان دارند و برای انتشار اوراق بدهی و انجام تامین مالی برای خرید سهام تصمیم‌گیری کنند. بر اساس آنچه برخی مقامات سازمان به رسانه‌ها گفته‌اند تا اینجای کار انتشار یک هزار میلیارد از ۵ هزار میلیارد تومان تعهد شده از سوی «شستا» قطعی شده و سرمایه‌گذاری غدیر (وغدیر) نیز در نظر دارد در مدتی کوتاه اوراقی به ارزش ۲ هزار میلیارد تومان را به منظور خرید سهام در بازار سرمایه به فروش برساند. این‌طور که به‌نظر می‌رسد سازمان بورس بالاخره بعد از حدود دو ماه پا فشاری بر ابزار ناکارآمد دامنه نوسان نامتقارن و تداوم آن حالا به این نتیجه رسیده است که باید برای بهبود اوضاع در بازار سرمایه و فشار عرضه‌ای که در هر صورت جان بازار را در ماه‌های اخیر گرفته، دست به اقدامی موثرتر بزند.
بررسی جوانب یک تصمیم
همان طور که در گزارش‌های پیشین اشاره شد، در هفته‌های اخیر محدود شدن دامنه نوسان منفی سبب شده بود تا بسیاری از نمادها به دلیل انباشته شدن عرضه و مبهم بودن شرایط پیش روی بازار عملا بدون تقاضا بمانند. حالا با این تصمیم به نظر می‌آید که حداقل در کوتاه‌مدت شاهد بهبود جو روانی بازار و به تبع آن افزایش قدرت خریداران در بازار سرمایه باشیم. بنا بر آنچه که کارشناسان می‌گویند طبیعتا بازار این رویداد را به فال نیک خواهد گرفت و می‌تواند در شرایط فعلی هرچند موقتی نقش تسکینی بر فشار فروش بالقوه در بورس و فرابورس ایفا کند. از طرفی دیگر زمان انتخاب شده برای اتخاذ این تصمیم نیز به نوبه خود اتفاقی میمون است که می‌تواند خلأ کمبود انتشار اوراق در روزهای جاری به خصوص برای صندوق‌های با درآمد ثابت را پر کند. بر اساس آنچه مهدی دلبری کارشناس بازار سرمایه به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: زمان مناسبی برای انجام این تامین مالی انتخاب شده است. عموما در دوماه نخست سال دولت اوراق مالی چندانی منتشر نمی‌کند و از این منظر بازار با کمبود اوراق مواجه است. از این رو انتشار اوراق در شرایط فعلی نکته مثبتی تلقی می‌شود، چراکه صندوق‌های درآمد ثابت حدودا در هر روز بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان صدور واحد دارند و همین امر می‌تواند نیاز آنها به خرید اوراق را مرتفع کند.
با توجه به طولانی بودن رویه‌های اداری در ایران به نظر می‌آید که طی مراحل قانونی انتشار این اوراق در حال حاضر نوعی حرکت رو به جلو برای ساختار بوروکراتیک بازار سرمایه تلقی می‌شود. بر اساس گفته‌های دلبری پیش از این شرکت‌های سرمایه‌گذاری اجازه تامین مالی برای خرید سهام از طریق انتشار اوراق بدهی را نداشتند که با این تصمیم سازمان بورس به نظر می‌آید این مشکل نیز در حال حاضر حل شده است.
رویارویی با عرضه سرکوب شده
با توجه به آنچه که گفته شده در حال حاضر بیراه نیست اگر بگوییم که گام برداشته شده از سوی سازمان بورس دارای نقاط ضعفی نیز هست. در ماه‌های گذشته بارها اخباری منتشر شد که حکایت از ممنوع بودن فروش سهام برای حقوقی‌ها داشت. این رویکرد اگرچه در آن زمان به عنوان یک مسکن پوپولیستی این بخش از فعالان بازار سهام را از دسترسی آزاد به حقوق طبیعی خود منع و برای کاهش آلام سرمایه‌گذاران خرد ایفای نقش کرد، اما نباید آثار ادامه دار آن را برای شرایط فعلی از نظر دور داشت. در شرایط کنونی بسیاری از سرمایه‌گذاران کلان بازار، دارایی‌هایی را در پرتفوی خود نگه داشته‌اند که در صورت مجال فروش ماه‌ها پیش از این از شر آن دارایی‌ها خلاص شده بودند.
مهدی دلبری در این باره تاکید می‌کند: با توجه حجم عرضه موجود در بازار طی ماه‌های اخیر حجم ۲۴ هزار میلیارد تومانی این اوراق تاثیر چندانی بر روند بلند مدت بازار سرمایه نداشته باشد.
وی در ادامه افزود: فروش‌های منع شده در بازار سرمایه عددی بسیار بزرگ‌تر از ۲۴ هزار میلیارد تومان است. من فکر می‌کنم که چیزی حدود دو تا سه برابر این ۲۴ هزار میلیارد تومان در بازار، سهام برای فروش وجود دارد. چرا که خود شرکت‌های سهامدار نیز نیاز به تامین مالی دارند که نیل به این هدف برای آنها ممکن است راهی به جز فروش سهام باقی نگذارد. البته این رقم بدون در نظر گرفتن فروش سهام عدالت است. پس از آنکه در سال گذشته ۱۳ هزار میلیارد تومان از این سهام در بازار فروخته شد، مجال کافی برای فروش بیشتر این سهام وجود نداشت. فکر می‌کنم که چیزی حدود ۲۰ تا ۲۵ هزار میلیارد تومان نیز از این محل عرضه بالقوه برای بازار سهام وجود دارد.
این کارشناس بازار سرمایه اعتقاد دارد که انتشار اوراق از جانب هلدینگ‌ها به طور کلی امری مثبت است، با این حال نیز شرایط خرید و فروش در بازار باید معقول تر باشد. متقارن شدن دامنه نوسان در شرایط فعلی باید به کمک بازار بیاید چرا که در عمل به عنوان ابزاری برای تنبه فعالان بازار عمل می‌کند. متعادل شدن عرضه و تقاضا در این شرایط خواهد توانست به خریداران برای خرید سهام با قیمت منطقی کمک کند. چرا که اگر هم‌اکنون قیمت معقول یک دارایی پایین‌تر باشد خریدار در عمل آن را گران خواهد خرید.
خطر اجرای بد برای قانون خوب
با توجه به آنچه که از سخنان مهدی دلبری استنباط می‌شود، تصمیم اخیر سازمان بورس در جهت تامین مالی یاد شده نیز با وجود تمامی نکات مثبتی که در خود دارد، مانند بیشتر تصمیمات گرفته شده در محیط اقتصادی کشور نیازمند تدبیر و نظارت دقیق به هنگام اجرا خواهد بود. چرا که افزایش عرضه‌ها همسو با ورود پول جدید به بازار سهام می‌تواند بازار را از ورود به فاز جدید صعود بازدارد. برای مثال اگر قرار باشد استفاده از وجوه تامین مالی صرف فعالیت‌های دیگر موضوع فعالیت این شرکت‌ها شود یا حتی مانند مداخلاتی که در ماه‌های اخیر بارها تکرار شد زمان معینی برای استفاده از این مبالغ تعیین شود، ممکن است شاهد عقیم ماندن این قانون یا حتی متضرر شدن سهامدارانی شویم که خود در شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهامداری می‌کنند. از این رو نابه‌جا نخواهد بود اگر انتظار داشته باشیم با جهت‌دهی به نقدینگی یاد شده حلقه تنگ دامنه نوسان نامتقارن برای متعادل شدن عرضه و تقاضا در بازار سهام بازتر شده یا به کلی حذف شود.
نابجا نخواهد بود که در شرایط فعلی فرض را برای این بگذاریم که روزهای پایانی دولت دوازدهم، قرار است که روزهای معقول‌تری برای بازار سرمایه باشد چراکه طرح تامین مالی از بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاری هلدینگ‌ها می‌تواند هم از افزایش ریسک سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت مانند آنچه که در افزایش حدنصاب سرمایه‌گذاری رخ داد بکاهد و هم مانع از توجه به منابعی مانند صندوق توسعه ملی یا حمایت شبکه بانکی شود که در نهایت تورم‌زا هستند.
آثار پولی یک انتخاب
بنا بر آنچه که گفته شده به نظر می‌آید که اتخاذ چنین تصمیمی برای بازار سهام امری مناسب است که در بازار سهام اثر تورمی ندارند چرا که نه بر سرعت گردش پول در اقتصاد اثر می‌گذارد و نه پایه پولی را افزایش می‌دهد. از این رو ارتباطی با فرآیند خلق پول نیز نخواهد داشت. در واقع با استفاده از این فرآیند درون بازاری همه چیز به بازار سرمایه سپرده می‌شود و از منابع فعلی نقدینگی استفاده خواهد شد، بنابراین نه دولت و نه بانک مرکزی نقشی در تامین مالی این تصمیمات نخواهد داشت. علی اسلامی بیدگلی ضمن موافقت با این سخنان، استفاده از این شیوه را دارای اثر تورمی مستقیم بر اقتصاد ندانست. وی گفت: بالا بودن نرخ بازده این اوراق نسبت به سایر اوراق موجود اگر با حجم بالایی منتشر می‌شد ممکن بود دارای اثر تورمی غیرمستقیم باشد. اگر حجم انتشار اوراق بالا باشد، این اوراق جایگزین آن دسته از سرمایه‌گذاری‌هایی خواهد شد که نرخ پایین‌تری دارند. در این حالت افزایش قیمت اوراق اثر جانبی بر بازده سایر اوراق و دارایی‌ها خواهد داشت و می‌تواند در نهایت با فشار بر سیستم بانکی بر نرخ سود این بخش از اقتصاد اثر بگذارد. با وجود این من فکر می‌کنم که حجم اندک این اوراق تهدیدی جدی را متوجه مکانیزم یاد شده نخواهد کرد.
اسلامی در ادامه افزود: کل مبلغ در نظر گرفته شده برای انتشار اوراق در بودجه ۱۴۰۰ آمده است ۲۲۰ هزار میلیارد تومان است. از طرفی انتظار می‌رود که ۹۰ هزار میلیارد تومان نیز درآمد حاصل از فروش سهام در نظر گرفته شده که اگر این عدد محقق نشود انتظار می‌رود که برای جبران آن اوراق بیشتری منتشر شود. علاوه بر آن با توجه به این نکته که کل حجم اوراق شرکتی که در سال از سازمان بورس منتشر می‌شود از ۱۰ هزار میلیارد تومان فراتر نمی‌رود، نمی‌تواند رقم اوراق بدهی منتشره برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری را (به فرض اندک ماندن ارزش آن) تهدیدی جدی برای افزایش نرخ بهره در اقتصاد ایران در نظر گرفت. این فعال بازار سرمایه عقیده دارد که تامین مالی هلدینگ‌ها از طریق اوراق بدهی برای سرمایه‌گذاری در سهام می‌تواند حداقل در کوتاه‌مدت بر روند معاملات بورس اثر مثبت بگذارد، چرا که بخشی از رکود یاد شده نیز به دلایل هیجانی بوده که فعالان کمتر با تجربه بازار سهام به جریان عرضه و تقاضا در بورس و فرابورس تحمیل کرده‌اند. وی نیز معتقد است که در صورت معقول بودن ساز و کار اجرای این تصمیم، کارآیی آن افزایش خواهد یافت و می‌تواند حتی اثرات بلندمدت مطلوبی را برای بازار سرمایه به دنبال داشته باشد. از این رو با توجه به بالاتر بودن بازده بازار سهام نسبت به اوراق بدهی می‌توان انتظار داشت که در بازه زمانی میان‌مدت و فراتر از آن نیز ریسک زیادی به شرکت‌ها تحمیل نشود.
محدنیای‌اقتصاد – راضیه احقاقی : اولین قرارداد آتی نقره به مرحله سررسید خود نزدیک می‌شود و خریدارانی که قصد دریافت فیزیکی این محصول را دارند باید مالیات ارزش‌افزوده آن را پرداخت کنند. البته معاملات و درآمدهای حاصل از خرید و فروش قراردادهای این فلز گرانبها مطابق قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی معاف از هر گونه مالیات بوده و تنها تحویل فیزیکی آن مشمول مالیات ارزش‌افزوده می‌شود. معافیت مالیاتی قراردادهای این فلز نقره‌ای باعث سوق یافتن سرمایه‌گذاران به این بازار نوظهور اما جذاب شده به‌گونه‌ای که با وجود افت بهای جهانی نقره ظرف روزهای پس از بازگشایی این قرارداد در بورس کالای ایران، همچنان قراردادهای مشتقه این فلز گرانبها با استقبال خریداران روبه‌رو است.
تالار صادراتی بورس کالای ایران امروز ۲۵ فروردین ماه برای نخستین بار میزبان عرضه شمش آلومینیوم است. به صورت دقیق‌تر؛ فردا ۳۰۰ تن شمش آلومینیوم به منظور صادرات در بورس کالای ایران عرضه خواهد شد.
به گزارش کالاخبر؛ قیمت پایه این عرضه، ۵۱۲ هزار و ۵۹۶ ریال به ازای هر کیلوگرم بوده و مکان تحویل نیز انبار کارخانه است.
براساس اطلاعیه عرضه بورس کالای ایران از جمله مشخصات این عرضه می‌توان به اعتباردهی تمامی محصول از طریق ضمانت‌نامه بانکی یا گشایش اعتبار اسنادی (حداکثر ۳ ماهه) با کارمزد ۵/ ۱ درصد ماهانه اشاره کرد.
از سوی دیگر خریداران ملزم به پرداخت مالیات ارزش افزوده هستند و جهت تسویه در بورس و صدور حواله برای قراردادهایی که به صورت اعتباری تسویه می‌شوند پرداخت مبلغ ارزش افزوده به صورت نقدی الزامی اعلام شده است.
در اطلاعیه این عرضه آمده است حداکثر زمان حمل از تاریخ صدور حواله ۷ روز کاری بوده و مسوولیت حمل، صادرات، اظهار گمرکی و رفع تعهدات ارزی به عهده خریدار است. همچنین حداقل خرید ۲۵ تن اعلام شده و خریدار مجاز به فروش کالا در بازار (داخلی) نخواهد بود.
بدون دیدگاه