بلاک های چین یک نوع فناوری می اشد که امروزه باعث بروز انقلابی عظیم در سیستم های امنیتی جهان شده است. یکی از اهدافی که این فناوری به وجود آمده است به دلیل آن می باشد که فعالیت هایی که توسط سازمان و یا ارگان های دولتی صورت می گیرد را بدون آن ها پیش ببرد. حتماً تا الان با ارز های دیجیتالی مثل بیت کوین، اتریوم و… که توسط این بلاک های چین به وجود اومدن آشنایی ات دارین. ارز های دیجیتالی فقط بخش کوچیکی از بلاک های چین هستش. در ادامه مقاله با دانش سرمایه آرکا به صورت تخصصی و کامل به بلاک های چین و نحوه کارایی اون می پردازیم.
بلاک چین
بلاک های چینی یک نوع خاص از پایگاه های داده ها هستن که تمامی اطلاعات در اون ذخیره میشه. بعضی از ویژگی هایی که این بلاک چین داره باعث شده که این سیستم از پایگاه های داده های دیگه کمی تفاوت داشته باشه. برای آن که شما بتونین اطلاعات را در این بلاک های چین اضافه کنید باید از یه سری قانونی که داره اطلاع داشته باشید که در آموزش ارز دیجیتال به تمامی این قوانین می پردازیم. لازم به ذکره که شما وقتی اطلاعاتی رو وارد این بلاک های چین می کنید دیگه نمی تونین اونو ویرایش کنید و یا اونو حذف کنید. داده ها در این شبکه در ساختار هایی که بلوک مانند هستن وارد یه پایگاه بزرگ داده میشن.
هر کدوم از بلوک هایی که توی این شبکه هستن که دارای اطلاعات خاصی می باشن به بلوک های قبلی خودشون متصلن. با در نظر گرفتن این موضوع که بلوک ها به هم وصل هستن زنجیره ای به نام زنجیره چین به وجود میاد که در این زنجیره بلوک ها به ترتیب ساختارشون در کنار هم دیگه قرار دارن. به اولین بلوکی که در این شبکه به وجود اومده و قبل از اون هم بلوکی نبوده که بهش وصل بشه بلوک پیدایش میگویند.
برای این که این ساختار رو بهتر درک کنین فرض بگیرین که 2 ستون روی یک برگه رسم کردید، داده هایی که می خوایید نگه دارید رو در ستون اول و سطر اول می نویسین، داده های شما طی فرایند محاسباتی تبدیل به یک کلمه میشه که دارای 2 حرفه، حالا این کلمه در سطر بعدی استفاده میشه. حالا اگه شما یه تغییر به ستون اولتون بدید باعث می شین که سطر های بعدی تا آخر زنجیره تغییر کنه! این مثال در واقع توضیح فرایندی به نام هشینگ نیز هستش.
بلاک چین چگونه کار می‌کند؟
این فناوری همون طور که در بالاتر هم بهش اشاره کردیم زنجیره ای از بلوک ها هستش. در این بلوک ها هر نوع اطلاعاتی می تونن به ثبت برسن این اطلاعات می تونه از جرم و جنایت باشه تا جزئیات تراکنش های شبکه ارز دیجیتال. این اطلاعاتی که به ثبت می رسن با بلاوک های بعدی و قبلی خودشون در ارتباط هستن. این زنجیره بلاک چین نام داره. لازم به ذکره هر کدوم از بلاک های چین دارای بلاکی به نام هش یا همان Hash هستن. این هش یک رشته متنی هستش که از تابع ریاضی خاصی تشکیل شده و برای جلوگیری از تقلب در این سیستم بزرگ به وجود اومده. هش ها یک داده یا ورودی هستش که دائماً ثابت می باشد.
استفاده از این هش در بلوک های چین باعث آن می شود که تقلب و تغییر در اطلاعات ثبت شده بروز نده. در بلاکچین علاوه بر این که هر بلاک دارای هش مرتبط به خودش هست دارای هش بلاک قلبی نیز است. اگر یک تغییر کوچک هم در یک بلاک به وجود بیاد باعث میشه هش موجود در آن به صورت کلی تغییر کنه و اون بلاک غیر معتبر شناخته بشه. برای مثال اگه یک کاراکتر به اطلاعات اسم شهر های یک کشور اضافه بشه باعث میشه که هش موجود در بلاک های اون کشور تغییر کنه و بلاک های بعدی که به اون بلاک وصل هستن نیز غیر معتبر شناخته میشن.
این امکان وجود داره که فردی بتونه محتوا یک بلاک رو تغییر بده و هش بلاک های بعدی به صورت خودکار به روز رسانی بشه اما راهکار توزیع در بلاک چین این مشکل رو حل کرده. داده هایی که در این بلاک های چین به ثبت رسیدن در یک کامپیوتر یا سرور خاص ذخیره نشدن، هر کامپیوتر و سیستمی که به این شبکه وصله دارای یک نسخه از اطلاعات این بلاک ها هستش. به کامپیوتر ها و سیستم هایی که به این شبکه متصلن و دارای یک نسخه کپی از این اطلاعات هستش نود یا همان Node گفته میشه.
وقتی شما به عنوان یک نود داخل این شبکه می شین و به این شبکه متصل می شین به صورت خودکار یک نسخه از اطلاعات بلوک ها را به دست می ارید، هیچ تغییری در این بلوک ها امکان پذیر نیستش مگر آن که اکثریت سیستم ها با این تغییر موافق باشن. فناوری بلاک های چین به تنهایی یک فناوری بنیادی نیستش بلکه یک مجموعه از فناوری هایی اعم از رمزنگاری، هش گذاری، توزیع جمعی و… هستش.
تاریخچه بلاکچین
افکار عمومی امروزه بلاکچین را همان بیت کوین می دونن و شاید این نظریه به دلیل اون باشه که این تکنولوژی برای اولین بار در سال 2009 در کد برنامه نویسی بیت کوین معرفی شد. بعد از بیت کوین ارز دیجیتالی های دیگری که به بازار معرفی شدن هم تونستن از این فناوری استفاده کنن. بعد از گذشت زمان متخصصان در این حوزه دریافتند که از این فناوری علاوه بر ارز دیجیتال می تونن در دیگر موضوعات هم از این فناوری استفاده کنن. در نتیجه از بلاک های چین می تونن در زمینه های مختلف ازش استفاده کنن.
امروزه بلاک های چین با دارا بودن کارایی زیاد و متفاوت در حال به کار گیری در جهان هستش که هر کدوم از این کارایی ها دارای ویژگی های منحصر به فرد خودشون هستن و دارای استفاده های متفاوتی می باشند.
مفهوم بلاک چین
برای درک بهتر این که بلاک چین چیست می تونیم این کلمه را به 2 بخش تقسیم کنیم. Blockchain از 2 کلمه بلاک Block و کلمه چین Chain متشکل شده که این کلمه ها به معنای زنجیره بلاک یا زنجیره بلوک هستش. اگر بخواییم وارد این بشیم که چرا همچنین نام گذاری صورت گرفته گرفته باید گفت که اطلاعاتی که در این زنجیره به ثبت می رسه در داخل یک سری بلاک هایی هستش که این بلاک ها به صورت زنجیره وارد به هم متصل شدن به خاطر همین به این زنجیره میگن بلاگ چین. این نام گذاری دقیقاً به کارایی این فناوری ربط داره.
هرگونه تغییری در بلاکچین قابل تشخیص است
حالا به صورت فهمیدیم که بلاک های چین چی هستش. سوال پیش میاد که آیا کسی می تونه در داخل این بلاک ها تغییر ایجاد کنه یا نه؟ باید بگم که این امکان وجود داره ولی این تغییر از چشم اعضای دیگه شکه دور نمی مونه و تمام شبکه باید این تغییر رو تأیید کنن در غیر این صورت این تغییر هیچ نوع اعتباری نداره و اعمال نخواهد شد. پس دیدگاهی که میگن تغییر در این شبکه امکان پذیر نیست کاملا اشتباه هستش. برای درک بهتر یه مثالی می زنیم فرض رو بر این می گیریم یک فرد فایل موسیقی را در این بلاک های جین به ثبت رسونده و ذخیره شده و تمامی اعضای شبکه هم به این اطلاعات دسترسی دارن حتی اگه فرد شناسه موسیقی رو حذف کنه یا تغییر بده برای بقیه اعضای شبکه این اتفاق نمیفته به خاطر این که کل شبکه یک نسخه کپی شده از اون فایل رو در سیستم خود دارن. برای این که فرد تونه این فایل رو حذف کنه باید نصف بیشتر کامپیوتر هایی که به این سیستم وصلن رو در تصرف خودش بگیره و بعد فایل رو حذف کنه که عملاً این اتفاق امکان نداره.
ویژگی‌های بلاکچین
با آموزش ارز دیجیتال به دانش سرمایه آرکا به برخی از ویژگی هایی که باعث شده این فناوری روز به روز افزایش پیدا کنه و محبوبیت بیشتری رو جذب کنه آشنا خواهیم شد:
- امنیت
اطلاعاتی که در این بلاک ها به ثبت می رسن اول رمزنگاری میشن بعد ذخیره که این کار باعث شده که امنیت این اطلاعات بالا باشه. در بالاتر به عملی به نام هش اشاره کردیم که این فناوری در جهت بالا بردن امنیت این شبکه بی تأثیر نیستش.
- شفافیت
تمامی اطلاعاتی که به ثبت می رسن برای تمام کسانی که در این شبکه هستند قابل مشاهده هستش که این امر باعث شده که این شبکه از شفافیت بالایی برخوردار باشه.
- غیر قابل تغییر
یکی از اصلی ترین ویژگی هایی که این پایگاه داده ای ر با دیگر پایگاه های داده ای متمایز کرده اینه که این فناوری اطلاعاتی که در اون وجود داره غیر قابل تغییر و یا قابل حذف شدن نیست. اگر شما اطلاعاتی رو به ثبت برسونین دیگه تمومه نمی تونین تغییرش بدین، با ثبت اطلاعات در این فناوری تمامی اعضای این شبکه توانایی دیدن اون رو دارن و اطلاعات ثبتی شما دارای امنیت فوق بالا هستش.
نکته
جالبه که خیلی ا به این فکر می کنن که بلاک های چین فقط برای انتقال ارز دیجیتال مورد استفاده قرار می گیره اما تنهای کارایی blockchain این نیستش. از اونجایی که کلمه تراکنش بیشتر به امور مالی برمیگردد شاید فکر کنید که منظور از به ثبت رسیدن تراکنش ها فقط تراکنش های مالی هستش. به عنوان مثال فرد X قصد داره که برای فرد Y متنی را در این شبکه منتقل کنه این عملیات به شکل یک تراکنش به ثبت می رسه. کاربرد این فناوری روز به روز در حال بالا رفتن هستش به طوری که امروزه از این شبکه برای رای گیری های شفاف تر و بدون تقلب استفاده میشه. بسیاری از کسب و کار ها امروزه از این فناوری در کار خود بهره می برند.
انواع بلاک چین
در آموزش ارز دیجیتال با دانش سرمایه آرکا به انواع بلاک های چین اشاره خواهد شد. به طور کلی این فناوری دارای 2 نوع بلاک چینی هستش که خصوص و عمومی نام دارد اما لازم به ذکره که علاوه بر این موارد این بلاک ها دارای انواعی مانند کنسرسیوم و هیبرید نیز هستش که در ادامه با دانش سرمایه آرکا با آن آشنا خواهید شد.
انواع بلاک ها عبارت اند از:
- بلاک چین عمومی
این نوع از بلاک های چینی به صورت یک سیستم دفتری کل هستش که بدون محدودیت نیز می باشد و شما نیازمند به اجازه نیستید بلاک چین عمومی به صورت غیر متمرکز می باشد. ارز های دیجیتال ماند بیت کوین، اتریوم و… پلتفرم هایی هستند که در این نوع از بلاک های چین قرار داردن و نمونه بارز یک بلاکچین عمومی می باشد. این نوع از بلاک ها برای همه مردم قابل استفاده هستش و توسط خود مردم نیز کنترل میشه. تمامی افراد با دانلود کردن بلاکچین توانایی اینو دارن که به شبکه به عنوان یک نود وارد شن و بعد از اون به عنوان بخشی از این شبکه در نظر گرفته میشن. بک نود و یا همان کاربری که در این شبکه وارد شده است توانایی ماینینگ، دسترسی به سوابق فعلی، دسترسی به سوابق گذشته، تأیید تراکنش را دارد.
در این نوع از بلاک های چین کسی مسئول نهایی نمی باشد و تمامی افراد می تونن در نوشتن، خواندن، بازبینی شرکت کنن. به این صورت بلاکچین به صورت متن بارز و شفاف می باشد. در این بلاکچین عمومی تصمیم گیرنده تنهایی به صورت الگوریتمی از اجماع انجام می شود. این الگوریتم به فرایند تصمیم گیری یک گروه اطلاق میشه که در این تصمیم گیری برای همه مورد استفاده قرار می گیره.
یک شبکه بلا چین عمومی به نود های خود توانایی کارهای زیر را خواهد داد:
- هر کس می تواند تراکنش داشته باشد.
- هر کس می تواند نودها را اجرا و عملیات ماینینگ را شروع کند.
- هر کس می تواند بلاکچین را با استفاده از مرورگر(اکسپلورر) آن بررسی و بازبینی کند.
- بلاکچین خصوصی
این نوع از بلاکچین به صورت بسته می باشد یعنی محدودیت پذیرش میزبان را دارد و برخلاف بلاکچین عمومی به طور کامل توزیع و غیر متمرکز نیست. در این نوع شما دارای محدودیت می باشید و نیازمند به کسب اجازه هستید و تنها کارهای خود را در یک شبکه بسته به اجرا در می ارید. این نوع دارایی ها معمولا برای یک سازمان مخصوص با یک فرد هستش. برخلاف عمومی در این بخش یک نفر مسئولیت را بر عهده می گیرد و از مواردی مانند خواندن، نوشتن و… مراقبت می کنه و برای خواندن اطلاعات ما نیازمند به اجازه این شخص هستین. تصمیم گیری در این نوع بر عهده مسئول مرکزی هستش کسی که تصمیم می گیرد حقوق ماینینگ را بده و یا نده. بلاک های چین خصوصی از نود هایی ساخته شده که حق ایجاد، مشاهده، مجوز تراکنش ها و.. را توسط یک شخص داده میشه. توسعه دهنده در این بخش تصمیم می گیره که حقوق تراکنش را دریافت کنه یا نه.
مجوز ها، دسترسی، اختیارات، سطح ایمنی و… تماماً در دست یک سازمان می باشد که در حال کنترل اون هستش. بلاکچین خصوصی یک شبکه کوچیکه که بسیار محدود می باشد. پلتفرم هایی که در این دسته قرار دارن عبارت اند از:
- Hyperledger Fabric
- Corda
- Hyperledger Sawtooth
- Multichain
در یک شبکه خصوصی موارد زیر امکان پذیر نیستش:
- هر کسی نمی تواند یک نود را اجرا و شروع به ماینینگ کند.
- هر کسی نمی تواند تراکنش ها را از طریق بلاکچین انجام دهد.
- این بلاکچین توسط یک کاربر یا نود تصادفی قابل بازبینی یا بررسی نیست.
این نوع از شبکه برای عموم آزاد نیستش و همه نمی تونن جزئی از اعضای این شبکه باشن.
- بلاکچین کنسرسیوم
این نوع از بلاکچین را می توان نیمه غیر متمرکز دونست که درون اون این شبکه توسط بیش از یک سازمان اداره میشه. بخشی از اون عمومی هستش و بخشی ازش خصوصی و این ترکیب بلاک چینی کنسرسیوم رو می سازه. شکافی که بین عمومی و خصوصی در اون وجود داره توسط اجماع اتفاق میافته. در این نوع فقط به چند نود اختیار تأیید تراکنش داده میشه. تقسیم حقوق و اختیارات در کنسرسیوم متفاوت هستش. کنسرسیوم توسط یک گروه اداره میشه و نه نهاد نمی باشد. برخی از نمونه هایی که در این حوزه در حال کار می باشند عبارت اند از:
- Quorum
- Hyperledger
- Corda
- بلاکچین هیبرید
این نوع ترکیبی از عمومی و خصوصی به حساب میاد و دارای ویژگی هر دوی این ها می باشد و این اجازه رو میده که کاربرانش بدون نیاز به اجازه عمومی و یک سیستم نیازمند به اجازه خصوصی رو داشته باشه. نود ها میت ونن این ویژگی که چه کسانی به صفحه اصلی دسترسی داشته باشه رو در کنترل خودشون قرار بدن. دراگون چین یا همان Dragonchain یکی از نمونه های بارز برای این نوع بلاکچین می باشد. این انعطاف پذیری در این شبکه این توانایی رو میده که داده هایی که می خواهند را به صورت عمومی و شفاف نگه دارند و برخی از داده های خود را به صورت خصوصی نگه داری کنن. این حوزه این امکان رو میده که نور ها بدون داشتن دغدغه امنیت و حریم شخصی به صورت شفاف کار کنن. هیبرید با تولید بلاک های هش شده که با استفاده از شبکه خصوصی کار می کنه. بعد از آن بدون در خطر انداختن حریم خصوصی در این داده ها اونارو کنترل کنه. هیبرید برای مقیاس پذیری و عدم تمرکز استفاده میشه.
سخن آخر
می تونیم بگیم که بیشترین کاربردی که این حوزه داره در ارزهای دیجیتال هستش. بسیاری از پروژه ها امروزه با استفاده از این بلاک چین انجام میشن. تمامی اطلاعاتی که به یک دارایی دیجیتالی مرتبط باشه به بلاک ارز دیجیتال ذخیره خواهد شد. به عنوان مثال ک ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین از این شبکه برای ذخیره اطلاعاتی اعم از کوین ها، مالکیت هر رمز ارز، تراکنش بین افراد و… استفاده خواهد کرد. خیلی از ارز های دیجیتالی که بعد از بیت کوین وارد این دنیا شدن هم توانستن از این فناوری بهره ببرند. لازم به ذکر است تولید یک رمز ارز فقط مختص به این بلاک ها نیستش و افراد می تونن از فناوری های دیگه هم برای تولید ارز دیجیتال استفاده کنن. با اطمینان می تونیم بگیم که بزرگ ترین و محبوب ترین ارز دیجیتال در دنیا از این فناوری در حال استفاده هستن.
بدون دیدگاه