دنیای‌اقتصاد- راضیه احقاقی : کاهش قیمت‌های پایه در بورس کالا به رونق حجم معاملات منتهی شد. افت قیمت پایه شمش و محصولات فولادی که تقریبا از روزهای ابتدایی بهمن ماه آغاز شد توانست به مرور رونق را به معاملات این بخش بازگرداند. همزمانی کاهشی شدن نرخ ارز نیمایی در عین افت بهای شمش و محصولات فولادی کشورهای CIS، در حالی که به روزهای پایانی سال که زمان خروج بازار مقاطع طویل فولادی از رکود سنتی به‌شمار می‌رود نزدیک می‌شویم مهم‌ترین پارامترهایی بودند که توانستند این بازار را از رکود خارج کنند.
اگرچه سیگنال‌های جهانی از استمرار قیمت‌های فعلی شمش در بازارها حداقل تا دو هفته آتی حکایت دارد، اما تکانه‌های افزایشی نرخ ارز در بازار داخل دیده میشود که این موضوع می‌تواند پارامتری در جهت رشد بهای پایه شمش و محصولات فولادی باشد. اما بازگشت این بازار به دوران رکود یا حفظ دوران رونق بیش از قیمت پایه از انتظارات تورمی اثر می‌پذیرد که در حال حاضر سیگنال‌هایی هرچند ضعیف از افزایشی شدن انتظارات تورمی در بازار به چشم می‌خورد که البته بخشی از این افزایشی شدن انتظارات با توجه به نزدیکی به روزهای پایانی سال محتمل است.
بهمن پررونق فولادی‌ها
بازار فیزیکی بورس کالا هفته گذشته میزبان عرضه ۱۴۵ هزار تن شمش فولادی با قیمت پایه عرضه ۱۰ هزار و ۱۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم بود که این نرخ پایه کمترین قیمت عرضه در ۷ هفته اخیر یعنی پس از هفته منتهی به ۱۲ دی ماه بود. روند کاهشی بهای پایه عرضه شمش فولادی در بورس کالا از ۳ هفته قبل آغاز شده و این کاهش بها توانسته مجددا رونق را به این بازار بازگرداند، به‌گونه‌ای که خریداران شمش فولادی در روز دوشنبه ۲۰ بهمن ماه تقاضایی برابر ۲۰۱ هزار تن را در این بازار به ثبت رساندند که این تقاضا بیشترین تقاضای به ثبت رسیده در این بازار پس از هفته منتهی به ۱۲ دی ماه بود. بررسی روند معاملات شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالا بیانگر آن است که ظرف ماه‌های اخیر، قیمت پایه مهم‌ترین پارامتر رونق یا عدم رونق در این بازار به‌شمار می‌رود.
همراستایی پارامترهای تعیین‌کننده قیمت پایه
ظرف هفته‌های اخیر شاهد آغاز تکانه‌های کاهشی در بهای آزاد ارز در کشور بودیم که این موضوع سیگنالی کاهشی برای فعالان بسیاری از بازارها به‌شمار می‌رفت و حتی باعث شد بخش پایین‌دست زنجیره فولاد به امید کاهش قیمت مواد اولیه (شمش فولاد) خریدهای خود را به تعویق بیندازد.
قیمت شمش فولاد CIS پارامتر دیگر اثرگذار در تعیین بهای پایه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالای کشور است. بهای شمش و محصولات فولادی CIS از ابتدای دسامبر ۲۰۲۰ مسیری افزایشی را طی کرده‌اند که به رشد بهای پایه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالا حتی در دوران افت نرخ ارز نیمایی (آذر ماه) نیز منجر شده است. روند رو به رشد بهای شمش CIS تا نیمه ژانویه ۲۰۲۰ ادامه یافت و این محصول تحویل دریای سیاه به رکورد قیمتی ۶۰۷ دلار به ازای هر تن در ۱۲ ژانویه رسید؛ اما در ادامه بهای این محصول در این بازار وارد مسیر کاهشی با سرعتی قابل ملاحظه شد، به گونه‌ای که بهای هر تن بیلت صادراتی CIS تحویل دریای سیاه در تاریخ ۱۰ فوریه با افتی ۶/ ۱۲ درصدی نسبت به قیمت اوج به ۵۳۰ دلار به ازای هر تن رسید.
افت محسوس تقاضا برای بیلت صادراتی CIS مهم‌ترین عامل کاهش بهای بیلت از نیمه ژانویه بود؛ البته فولادسازان نیز در برابر این افت قیمتی مقاومت کردند اما در ادامه کاهشی شدن بهای قراضه ترکیه به کمک این بازار آمد و اجازه افت بیشتر نرخ را به بازار داد؛ به گونه‌ای که بهای معامله هر تن بیلت صادراتی CIS به ۵۳۰ دلار که کمترین قیمت برای این محصول پس از هفته اول دسامبر ۲۰۲۰ بود، رسید.
استمرار روند کاهشی بهای بیلت CIS با ورود مجدد این نرخ به روند افزایشی تا حد قابل توجهی به بازگشایی بازارهای چین پس از تعطیلات سال نوی این کشور و میزان تقاضای داخلی چین بستگی دارد. آخرین اطلاعات از افزایشی شدن تقاضای این کشور در آخرین هفته پیش از شروع تعطیلات چین حکایت دارد که این موضوع می‌تواند به مفهوم پیش‌بینی فعالان بازار این کشور بر رشد تقاضای بازار داخل چین پس از تعطیلات عید شکوفه‌ها باشد. بنابراین اگر اتفاق جدیدی همچون موج جدیدی از همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ در کشورهای اروپایی رخ ندهد، نمی‌توان انتظار افت قابل توجهی در بهای شمش و محصولات فولادی داشت. در مجموع کاهشی شدن همزمان نرخ ارز نیمایی در کشور و افت بهای شمش فولاد CIS در نهایت به کمک بازار در رکود فرورفته فولادی کشور آمد و همراستا شدن این دو پارامتر ظرف ۳ هفته اخیر توانست این بازار را از رکود خارج کند.
خوش‌بینی به روزهای پایانی سال در بازار مقاطع طویل فولادی
در معاملات روز دوشنبه ۲۰ بهمن ماه در نهایت ۱۱۱ هزار تن انواع شمش فولادی با میانگین قیمت ۱۰ هزار و ۱۶۰ تومان به ازای هر کیلوگرم معامله شد؛ که با احتساب مالیات ارزش افزوده و کارمزد بهای شمش فولادی خریداری شده در این بازار به ۱۱ هزار و ۶۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم می‌رسد. بنابراین با توجه به هزینه حمل و تبدیل و سود معقول نورد کار انتظار می‌رود که میلگرد تولیدی با این شمش، قیمتی در حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم داشته باشد. البته با توجه به هزینه مالیات ارزش افزوده مجدد و کارمزد و هزینه حمل این محصول به بازار خرده‌فروشی و سود معقول تاجر، محصول تولیدی با این شمش، قیمتی بیش از ۱۴ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم خواهد داشت. این در حالی است که همچنان میلگرد در بازار آزاد تهران در کانال ۱۲ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به فروش می‌رسد؛ به گونه‌ای که در آخرین روز معاملات هفته قبل یعنی سه‌شنبه ۲۱ بهمن ماه هر کیلوگرم میلگرد در این بازار به نرخ ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان معامله شد. رینگ معاملاتی مقاطع طویل فولادی در روز سه‌شنبه ۲۱ بهمن ماه میزبان عرضه قطعی ۶۸ هزار تن انواع میلگرد بود؛ این کالا با قیمت پایه ۱۰ هزار و ۷۶۰ تومان به ازای هر کیلوگرم در این بازار عرضه شد؛ قیمت پایه میلگرد عرضه شده در این بازار نسبت به عرضه هفته قبل کاهشی ۳۰۰ تومانی به ازای هر کیلوگرم داشت که این موضوع منجر شد خریداران بیشتری به این بازار ورود کنند، به‌گونه‌ای که تقاضایی برابر ۱۱۶ هزار تن در این بازار به ثبت رسید که در نهایت به معامله ۵۴ هزار تن انواع میلگرد از این بازار با قیمت پایه منجر شد. با در نظر گرفتن مالیات ارزش افزوده و کارمزد، بهای میلگرد معامله شده از این بازار در این روز به ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم می‌رسد و با توجه به هزینه حمل و سود معقول تاجر میلگرد در بازاره خرده‌فروشی تهران قیمتی در حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم خواهد داشت که متناسب با قیمت فعلی این کالا در بازار آزاد به‌شمار می‌رود. در بورس کالا تفاوت قیمت پایه عرضه شمش فولاد و مقاطع طویل فولادی در هفته گذشته تنها ۶۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم بوده که این تفاوت با توجه به هزینه‌های تولید قابل توجیه نیست؛ در این شرایط استمرار فعالیت خطوط تولید یا صادرات می‌تواند تولیدکننده بخش پایین‌دست را به خرید شمش از رینگ معاملاتی بورس کالا سوق دهد. البته نزدیکی به روزهای پایانی سال و اتمام فصل سرد که زمان سنتی رکود مصرفی در بازار به شمار می‌رود نیز می‌تواند عاملی در جهت ترغیب نوردکاران برای خرید مواد اولیه خطوط تولید باشد. عموما در هفته‌های پایانی سال افزایش تقاضا و رشد قیمت در بازار مقاطع فولادی کشور نیز اتفاق می‌افتد؛ هرچند که تجربه رشد مجدد قیمتی در شرایطی که مقاطع طویل فولادی از ابتدای امسال تا روز ۲۱ بهمن رشدی ۱۰۶ درصدی داشته‌اند به راحتی قابل رخ دادن نیست؛ اما انتظار می‌رود که نزدیکی به روزهای پایانی سال رونقی مجدد در این بازار به وجود آورد.
اوره ماده‌ای شیمیایی است که بیش از ۷۰ درصد آن به‌عنوان کود شیمیایی برای تولید محصولات کشاورزی استفاده میشود. سایر اوره تولید شده در جهان در صنایعی مانند پلاستیک، چسب و سیستم خودروها به‌عنوان کاهنده آلاینده هوا استفاده میشود. کود شیمیایی اوره یک منبع غنی ازت برای کشاورزی است و با توجه به سهولت حمل و نقل آن، استفاده گسترده‌ای در کشورها دارد. کود اوره به‌صورت گرانول بوده و قابلیت حل شدن در آب را دارد. به همین خاطر می‌توان هم به‌صورت جامد و هم به‌صورت محلول از طریق آبیاری از آن برای تغذیه گیاهان استفاده کرد.
وضعیت جهانی
با توجه به جمعیت رو به رشد جهان و افزایش توجه به تغذیه، تقاضا برای محصولات کشاورزی رو به افزایش است و در نتیجه تقاضا برای اوره نیز افزایش پیدا کرده است. چین که بزرگترین تولیدکننده و مصرف‌کننده اوره در جهان است، به دلیل سیاست‌های حفظ محیط زیست روند تولید خود را به شدت کاهش داده است، به‌طوری که مقدار صادرات اوره این کشور از ۱۴ میلیون تن در سال ۲۰۱۵ به کمتر از ۵ میلیون تن در سال ۲۰۱۷ کاهش پیدا کرده است. با این وجود در حال حاضر عرضه اوره نسبت به تقاضای جهانی آن بیشتر است و این مازاد عرضه به دلیل افزایش قابل توجه ظرفیت تولید توسط کشور هند رو به افزایش است.
بهای تمام شده اوره تولیدی توسط کشور چین ۲۴۰ دلار به ازای هر تن است. بنابراین کاهش قیمت جهانی این ماده به زیر این قیمت بعید است. قیمت فعلی اوره حدود ۳۴۶ دلار است که بالاترین قیمت در ۵ سال اخیر است. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که قیمت این ماده در سال‌های آتی بالای ۳۰۰ دلار خواهد ماند.
تولید‌کننده‌های ایرانی
شرکت‌های تولیدکننده فعال اوره در ایران پتروشیمی پردیس، شیراز، خراسان، کرمانشاه و رازی هستند که این شرکت‌ها به غیر از پتروشیمی رازی در فهرست شرکت‌های پذیرفته شده در بورس قرار دارند. علاوه بر این شرکت‌ها، پروژه‌های دیگری در کشور در حال احداث است که ظرفیت تولید اوره کشور را از ۵/ ۶ میلیون تن در سال به ۷/ ۱۳ میلیون تن افزایش خواهند داد. پروژه‌های پتروشیمی لردگان، هنگام، مسجد سلیمان و کرمانشاه ۲ از جمله این طرح‌ها هستند. در این گزارش به بررسی وضعیت و عملکرد چهار شرکت پذیرفته شده در بورس یعنی پتروشیمی پردیس، شیراز، خراسان و کرمانشاه پرداخته شده است. شرکت پتروشیمی پردیس با ۶/ ۵۶ هزار میلیارد تومان بیشترین ارزش بازار را در بین اوره سازهای کشور دارد. همچنین ظرفیت تولیدی این شرکت از سایر شرکت‌ها بیشتر است. این شرکت فاقد طرح توسعه بوده و فقط دو محصول اوره و آمونیاک تولید می‌کند. با توجه به عدم تنوع محصولات و عدم داشتن طرح توسعه P/ E که بازار برای آن در نظر گرفته از سایر شرکت‌ها کمتر است. پتروشیمی کرمانشاه بیشترین P/ E را دارد و دلیل آن می‌تواند طرح توسعه و رشدهای آتی این شرکت باشد. از بین این شرکت‌ها، پتروشیمی خراسان کمترین ارزش بازار و ظرفیت تولیدی را دارد. در جدول شماره ۲ مبلغ فروش، حاشیه سود ناخالص، حاشیه سود عملیاتی و حاشیه سود خالص این شرکت‌ها با هم مقایسه شده‌اند. در سال ۱۳۹۸ نسبت به ۱۳۹۴ مبلغ فروش شرکت پتروشیمی پردیس و شیراز حدود ۵ برابر رشد کرده‌اند که دلیل آن بهره‌برداری از طرح‌های توسعه این دو شرکت است. مبلغ فروش پتروشیمی کرمانشاه و خراسان حدود ۵/ ۲ برابر رشد داشته است. به دنبال افزایش نرخ دلار در سال‌های اخیر حاشیه سودهای این شرکت‌ها در سال‌های اخیر رشد محسوسی داشته‌اند. دلیل این امر کاهش بیشتر قیمت جهانی گاز خوراک این شرکت‌ها به نسبت قیمت اوره است. علاوه بر این عمده فروش این شرکت‌ها صادراتی است، به همین دلیل افزایش نرخ دلار تاثیر زیادی در نرخ فروش و سودآوری آنها داشته است. حاشیه سود ناخالص پتروشیمی شیراز به دلیل تولید و فروش محصولات دیگر غیر از اوره و آمونیاک، کمتر از حاشیه سود ناخالص سه پتروشیمی دیگر است. این شرکت علاوه بر اوره و آمونیاک محصولات دیگری مانند متانول، نیترات آمونیوم و… نیز تولید می‌کند که این محصولات بیش از ۱۰ درصد مبلغ فروش پتروشیمی شیراز را شامل می‌شوند. نکته قابل توجه افزایش حاشیه سود خالص شرکت پتروشیمی پردیس و خراسان در سال ۱۳۹۸ است، به‌طوری که حاشیه سود خالص آنها به ترتیب ۷۳ و ۶۲ درصد است در حالی که حاشیه سود پتروشیمی کرمانشاه و شیراز ۴۹ و ۳۲ درصد است و دلیل آن، سایر درآمدهای عملیاتی و غیر عملیاتی ناشی از سود سرمایه‌گذاری و تسعیر ارز این دو شرکت است که حاشیه سود خالص آنها را افزایش داده است. در جدول بعدی قیمت اوره شرکت‌های پتروشیمی اوره ساز با قیمت اوره جهانی مقایسه شده است. قیمت اوره‌فروش رفته توسط این شرکت‌ها در سال ۱۳۹۵ حدود ۹۰ درصد قیمت جهانی بوده است. در سال‌های اخیر این شرکت‌ها نتوانسته‌اند نزدیک به قیمت جهانی اوره خود را به فروش برسانند، به‌طوری که نرخ فروش آنها در یک سال اخیر به‌طور متوسط به حدود ۶۰ درصد کاهش پیدا کرده است. دلیل این امر تحریم‌های بین‌المللی و هزینه‌های دور زدن تحریم‌هاست که نرخ فروش را کاهش داده است.
دنیای اقتصاد
رگروه شرکت‌ها : چادرملو ۲۵۰ هزار تن سنگ آهن برای تامین نیاز واحدهای فولادی به ویژه ذوب آهن اصفهان به‌صورت حراج باز در بورس کالا عرضه می‌کند. ناصر تقی‌زاده مدیر عامل و عضو هیات مدیره چادرملو در نشست مشترک رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، نماینده وزارت صمت و مدیران شرکت‌های بزرگ فولادی کشور که در بورس کالا ایران برگزار شد، اعلام کرد: این شرکت همواره در جهت حفظ سرمایه سهامداران و ایجاد ارزش در دارایی آنها خود را متعهد می‌داند.
وی افزود: در تصمیم‌گیری‌ها باید یک تعامل همه جانبه میان وزارت صمت، سازمان بورس و شرکت‌های تولیدکننده شکل بگیرد تا علاوه بر حل و فصل مسائل و مشکلات مصرف‌کنندگان محصولات، منافع سهامداران نیز در نظر گرفته شود. وی افزود: چادرملو ذخایر خوبی در حال اکتشاف دارد که به محض قطعی شدن، جزئیات بیشتر آن به اطلاع سهامداران خواهد رسید. تقی زاده تاکید کرد: چادرملو برای همکاری بیشتر با مجموعه بازار سرمایه و بورس کالا آمادگی کامل دارد و از هر گونه اقدامی که به حمایت از سرمایه‌های مردم در بورس منتهی شود دریغ نخواهد کرد. وی بیان کرد: تحریم‌ها و کرونا نه تنها در روند تولید و برنامه‌های توسعه این شرکت توقف ایجاد نکرده و تنها بخشی از هزینه‌ها را افزایش داده است بلکه امسال تولیدات چادرملو فراتر از برنامه پیش‌بینی شده خواهد بود. کما اینکه گزارش‌های ماهانه این شرکت حاکی از رکورد شکنی‌های متعدد در واحدهای معدنی و صنعتی چادرملو است. بر اساس همین گزارش، در این نشست که بورس کالای ایران میزبان بود، علاوه بر همدلی و عزم مدیران فولاد برای حمایت از حقوق سهامداران، نماینده وزارت صمت بر تعامل همه جانبه این وزارتخانه با بازار سرمایه تاکید کرد. محمدعلی دهقان دهنوی رئیس سازمان بورس نیز در اظهارات خود گفت: خوشبختانه اراده و رویکرد مثبتی در بین مدیران صنعت فولاد کشور وجود دارد و به‌عنوان وکلای میلیون‌ها سهامدار، خود را متعهد به دفاع از حقوق آنها می‌دانند. در پایان این نشست، مقرر شد بیانیه‌ای برای تامل بیشتر کمیسیون صنایع مجلس در طرح‌های فولادی نگارش و برای نمایندگان ارسال تا بهترین تصمیم‌ها در این حوزه با تعامل صنعتگران فولاد، بازار سرمایه، مجلس و وزارت صمت اتخاذ شود.
شاخص کل بورس تهران معاملات هفته گذشته را با ثبت بازدهی ۳.۵ درصدی سپری کرد و به این ترتیب توانست کمی از شرایط منفی حاکم بر بازار سهام فاصله گیرد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، بررسی معاملات هفته گذشته نشان می‌دهد که یکی از عوامل تاثیرگذار بر ایجاد روند مثبت در بازار، جلسه شورای عالی بورس وچهار مصوبه مهم این شورا بود که قرار است از روز شنبه ۲۵ بهمن ماه اجرایی شود. تاثیر روانی این تصمیم سبب شد تا سهامداران از فروش‌های هیجانی خود دست بردارند و در جبهه خرید فعال شوند. اما یکی دیگر از دلایل مثبت شدن بازار، حمایت سهامداران عمده به ویژه در سهام شاخص ساز بود. این روند که در روز دوشنبه به مثبت شدن شاخص کل و روند منفی در شاخص کل هموزن منجر شد، در روز سه شنبه به کلیت بازار سرایت کرد و در نهایت هفته‌ای با بازدهی مثبت را رقم زد. بر این اساس در هفته منتهی به ۲۱ بهمن ماه، بیش از یک هزار و ۶۵۰ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقیقی به حقوقی جابجا شد.
شنبه: نخستین روز کاری هفته با افت ۳.۲ درصدی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران آغاز شد. در این روز همگام با جو مثبت حاکم بر بازار سهام، حمایت سهامداران عمده نیز افزایش یافت و در نهایت جابه‌جایی یک هزار و ۶۲۰ میلیارد تومانی از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی حقوقی‌ها صورت گرفت. در این روز صنایع بزرگ بورسی از جمله فلزات اساسی، فرآورده‌های نفتی و محصولات شیمیایی در صدر بیشترین خالص خرید حقوقی‌های بازار قرار گرفتند. در همین حال سهامداران خرد نیز به خرید سهام شرکت‌های دو صنعت بیمه و صنعت بازنشستگی و محصولات فلزی تمایل نشان دادند.
یکشنبه: بورس تهران پس از تجربه چهار روز پیاپی با شرایط منفی، سرانجام در معاملات روز یکشنبه با رشد شاخص همراه شد. به طوریکه نماگر اصلی بازار در این روز با رشد ۳.۱ درصدی همراه شد که یکی از اصلی‌ترین دلایل ثبت چنین روندی، تصمیمات شورای عالی بورس در روز شنبه بود؛ رئیس جدید سازمان بورس عنوان کرد که در جلسه شنبه شب شورای عالی بورس مقرر شد دامنه نوسان خرید و فروش سهام تغییرکند و قیمت‌ها بتوانند در محدوده منفی ۲ تا مثبت ۶ درصد نوسان کنند. تبدیل فروشندگان روزهای گذشته به خریداران باعث شد تا پس از مدت‌ها خالص تغییر مالکیت صنایع بورسی تغییر مسیر داده و به سمت پرتفوی بازیگران خرد بورس چرخش کند. به این ترتیب در جریان معاملات روز ۱۹ بهمن ماه، خالص خریدی معادل ۳۱۹ میلیارد تومان در کارنامه حقیقی‌های بازار ثبت شد.
دوشنبه: بورس تهران معاملات روز دوشنبه را با افزایش تقاضا در کلیات بازار آغاز شد، اما رفته رفته با افزایش عرضه‌ها به ویژه در سهام کوچک‌تر، شاهد روند معکوس میان شاخص کل بورس و شاخص کل هموزن بودیم. به‌طوری که شاخص کل بورس با رشد ۱.۹ درصدی همراه شد. هرچند افزایش عرضه‌ها در سهام شاخص ساز رخ داد، اما با خریدهای سهامداران حقوقی، شرایط به تعادل رسید. به این ترتیب سهامداران حقوقی خالص خرید ۵۵۲ میلیارد تومانی را در کارنامه خود ثبت کردند. بیشترین خرید این دسته از سهامداران در گروه خودرو و ساخت قطعات بود که با خالص خرید در حدود ۱۴۰ میلیارد تومان دنبال شد. در مقابل سهامداران حقیقی به خرید سهام گروه سیمانی تمایل نشان دادند.
سه شنبه: رشد بیش از ۲۱ هزار و ۶۰۰ واحدی شاخص کل بورس در معاملات روز سه شنبه در حالی رخ داد که در این روز مجدد شاهد فعالیت سهامداران خرد در جبهه خرید بودیم. به طوریکه در این روز بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقوقی به حقیقی جابجا شد.
به این ترتیب برآیند جابجایی‌ها و تغییرمالکیت‌ها در هفته منتهی به ۲۱ بهمن ماه به بیش از یک هزار و ۶۵۰ میلیارد تومان رسید که در مسیر سبد بازیگران خرد به پرتفوی سهامداران عمده بود.
آیا تغییر دامنه نوسان منجر به متعادل سازی بازار سرمایه در کوتاه مدت و همچنین رشد و رونق این بازار در میان مدت و بلند مدت خواهد شد؟
مدیر تحلیل گروه صنعتی و معدنی امیر در پاسخ به سوال پایگاه خبری بازار سرمایه(سنا) گفت: تغییر دامنه نوسان از چند منظر قابل بررسی است: این تغییر در وهله اول، منجر به اعتماد سازی مجدد می شود و بی اعتمادی ها را کمرنگ می کند . از طرفی سرعت و شیب ریزش را کند کرده و ترمزی برای ریزش بازار خواهد بود و به لحاظ روانی اثر مثبتی بر بازار خواهد گذاشت.
محمدابراهیم سماوی افزود: همچنین این موضوع، تلنگری به سرمایه گذاران است که بازار در حالت حباب منفی قرار دارد و قیمت بسیاری از سهم ها در حال حاضر پایین تر از ارزش ذاتی آنها است .
وی اظهار داشت: از منظر ادبیات مالی ، هرگاه قیمت از ارزش ذاتی خود فاصله بگیرد، می گوییم بازار دچار عدم تعادل شده است . زمانی که قیمت ها بالاتر از ارزش ذاتی خود باشد بازار دچار حباب مثبت شده و هرگاه قیمت ها کمتر از ارزش ذاتی باشد بازار حباب منفی دارد .
این کارشناس بازار سرمایه گفت: از اوایل تا اواسط تابستان، در اکثر سهم ها شاهد عدم تعادل قیمتی مثبت بودیم که یکی از عوامل آن افزایش ضریب نفوذ در بازار سرمایه بود و بسیاری از افراد عادی بی محابا در بازار سرمایه گذاری کرده و فعال بودند و شیرینی سودهای چند ده درصدی و بعضا چند صد درصدی را چشیده بودند .
سماوی خاطرنشان کرد: علی رغم توصیه ها در آن زمان، خیلی از افراد دارایی های اصلی خود مثل خانه، املاک و مستغلات و پس اندازهای ضروری را در بورس سرمایه گذاری کردند چون صرفا در آن اوقات شاهد رشدهای قیمتی خوبی بودیم و متاسفانه صرفا به رشدهای اخیر بازار توجه می شد.
وی با اشاره به اینکه از لحاظ مبانی اقتصادی و مالی، رشد مداوم و قیمت های بالا، هیچ گاه ادامه نخواهد یافت و نهایتا قیمت ها به تعادل خواهند رسید، افزود: اواسط مرداد، اختلاف دیدگاه برخی دولتمردان درخصوص پالایش یکم تلنگری در بازار بود که اعتمادها به بازار را کم رنگ کرد و منجر به ریزش شد . علاوه بر این، اگر P/E تاریخی بازار را در آن زمان بررسی کنیم، به محدوده ۳۰ رسیده بود که این هم از منظر بنیادی نشاندهنده حباب مثبت قیمتی است .
سماوی با بیان اینکه سلسله عوامل دیگری هم در ریزش ادامه دار بازار درآن زمان دخیل بود ، اظهار داشت: قول ها و وعده وعیدها از سوی حقوقی ها و برخی ارکان در خصوص حمایت از بازار ، باعث شد که عمده سهم ها بیش از ۵۰ درصد اصلاح قیمتی داشته باشند .
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: با برگشت قیمت ها به ارزش ذاتی، انتظار می رفت بازار رنگ و بوی متعادلی به خود بگیرد اما از آن طرف ، بیش واکنشی ها درباره انتخابات ریاست جمهوری امریکا و انتظار برای کاهش نرخ دلار باعث شد که قرار گرفتن بازار در مدار رشد، ادامه دار نباشد و هم اکنون شاهد حباب منفی در بسیاری از نمادها هستیم.
وی افزود: با ادامه روند سراشیبی قیمت ها، شورای عالی بورس تصمیم گرفت با افزایش بازارگردان ها ، انتشار اوراق تبعی و انتشار EPS پییش بینی شرکت ها به تحلیل شرکت ها و بهبود بازار کمک کند .
به گفته سماوی، از آنجا که در حال حاضر چشم انداز روشنی در رابطه با گشایش های اقتصادی و کاهش قیمت دلار وجود ندارد، این موضوع می تواند در کوتاه مدت بازار را متعادل کند.
وی با بیان اینکه در بلند مدت باید عوامل مهم تری را مدنظر قرار داد،گفت: تغییرات مربوط به ریز ساختارها زیاد تعیین کننده نیستند و تا بعضی ابهامات به ویژه در خصوص وضعیت بودجه روشن و ابهامات آن برطرف نشود، تکلیف بسیاری از متغیرهای کلان اقتصادی و در ادامه جهت روند کلی بازار روشن نخواهد بود .
سماوی همچنین گفت : تحولات سیاسی و بین المللی و آخرین وضعیت در خصوص برجام و بازگشت امریکایی ها در میان مدت به مذاکرات نشان می دهد که چشم اندازی برای ریزش شدید دلار نمی توان متصور بود و تا زمانی که ابهامات اصلی در مورد متغیرهای کلان اقتصادی برطرف نشود، نمی توان انتظار داشت که بازار رشد منطقی خود را بازیابد، لذا انتظار می رود بسیاری از سرمایه گذاران همچنان محافظه کارانه عمل می کنند.
بدون دیدگاه