دنیایاقتصاد- شروین شهریاری : بازار سهام در هفته گذشته با دارا بودن یک روز کاری کمتر، فضایی مثبت داشت؛ بهنحوی که رشد ۵/ ۳ درصد شاخصکل و ورود به کانال ۲/ ۱ میلیون واحدی را رقم زد، با این وجود سهامداران خرد عمدتا در نقش فروشنده حاضر بودند. روند صعودی بازار پس از آن احیا شد که شورایعالی بورس مصوب کرد محدوده نوسان روزانه قیمت سهام از روز جاری به مثبت ۶ و منفی ۲درصد تغییر کند. تصمیم مزبور با توجیه غیرعادیبودن شرایط با هدف ایجاد فرصت برای فعالان بازار جهت گذار از فضای التهاب کنونی اتخاذ شده است.
سوء برداشت بورس از نوسان؟
با این حال طیفی از کارشناسان یکی از دلایل ایجاد شرایط فعلی را وجود همین محدوده نوسان قیمت روزانه میدانند که علاوه بر کاهش نقدشوندگی، موجب ایجاد هیجان کاذب مثبت و منفی در صفهای خرید و فروش و تشدید نوسان قیمتها در مسیر صعود یا نزول میشود. اما در هر حال آنچه از واکنش معاملهگران به تصمیم مزبور میتوان دریافت این است که سرمایهگذاران تصمیمهای اخیر را بهعنوان نشانهای از حمایت نهاد ناظر از رشد بازار و توقف روند نزولی تلقی کردند و با همین پشتوانه، سمت تقاضای سهام در سه روز پایانی معاملاتی هفته قبل تقویت شد. از روز جاری اما این تصمیم در عمل به عرصه آزمون گذاشته خواهد شد؛ جاییکه برخی نگران تشکیل صفهای فروش در محدوده منفی ۲درصد روزانه و کاهش نقدشوندگی بازار پس از پایان رالی صعودی قیمتها در روزهای آینده هستند.
بازگشت بورس به روند «عادی»؟
برداشتی در بین رسانههای خبری و کارشناسان بازار سرمایه وجود دارد مبنی بر اینکه هر وقت روند بازار سهام و شاخصکل نزولی است، پدیدهای «غیرعادی» در حال رخداد است و تنها روند مثبت شاخص و قیمت سهام را میتوان «عادی» دانست. پیامد این تلقی عبارت از آن است که در روزهای منفی، حسی در فعالان بازار و کارشناسان وجود دارد که امری خلاف آنچه باید روی داده است که نیاز به اعتراض یا اقدام خاصی دارد و در روزهای مثبت هم برداشتی رضایتآمیز وجود دارد از اینکه بازار کار خود را به«درستی» انجام داده است. در سالجاری این رویکرد به قوت در فضای خبری و تحلیلی بورس تهران حاکم بوده بهنحوی که در پنج ماه اول سال که جهش چهاربرابری روند سهام به نحو غیرعادی و هشدارانگیزی رقم خورد همهچیز نزد اکثر فعالان و تحلیلگران بازار «عادی» تلقی میشد؛ اما اکنون که در مدت مشابهی کمتر از نصف رشد متوسط قیمتها باز پس گرفته شده، با وجود آنکه هنوز شاخصکل ۱۴۰درصد بالاتر از ابتدای سال است و رشد حدود دوبرابری نسبت به قیمت ارز داشته، از واژه غیرعادی برای افت اخیر استفاده میشود. بهنظر میرسد نهاد ناظر و سیاستگذاران ارشد اقتصادی نیز نگاه مشابهی به ماجرا داشته و در روندهای منفی، نگران شده و خود را ملزم به انجام اقداماتی جهت تغییر مسیر بازار میدانند. این در حالی است که به لحاظ تئوریک، نوسان قیمتها در بازارهای مالی حاصل دهها متغیر پیچیده و کنش و واکنش بازیگران پرشمار هوشمند است که هر روزه رفتار خود را بر اساس دیدگاه خود از ارزش و مطلوبیت سهام موردمعامله شکل میدهند. در واقع، بازار سهام جایی برای برخورد آزاد عرضه و تقاضای داراییهای مالی توسط مالکان است و روند قیمت هم خروجی وزنکشی عرضه و تقاضای روزانه این خریداران و فروشندگان است. تلقی عادی یا غیرعادی از حاصل رفتار این فعالان بازار نهتنها مربوط و متناسب با فلسفه وجودی این حوزه نخواهد بود بلکه در واقع، نفی مکانیزم بازار و تجویز تلاشهایی است که هرچند با نیت خیر اما در نهایت منجر به عدمکشف منصفانه قیمت بر پایه نیروهای عرضه و تقاضا و فاصله گرفتن از مزایای بازار آزاد و کارا است.
کم واکنشی بورسکالا به ارز
در حالیکه در هفته گذشته نرخ دلار در بازار آزاد با یک گام صعودی بلند به کانال ۲۵هزار تومان وارد شده نشانهای از همراهی بازارهای کالایی و نرخ سامانه نیما با مسیر مزبور دیده نمیشود. بر این اساس، قیمت شمش فولادی در هفته گذشته به روند باثبات خود بهرغم رشد ارز ادامه داد و محصول بلوم شرکتهای مختلف در محدوده ۱۰هزار تومان در هر کیلو موردمعامله قرار گرفت که حدود ۲۰ درصد از اوج نرخ این محصول در یک ماه قبل کمتر است. حجم عرضه این محصول نیز از تقاضا بیشتر بود که نشان از عدمالتهاب بازار دارد. کاتدمس نیز در هفته گذشته با نرخ موثر دلار ۲۳۲۰۰تومانی بدون رقابت خاصی به فروش رسید تا این محصول نیز با ارزشی معادل ۱۰درصد کمتر از قله قیمتی دیماه مورد داد و ستد قرار گیرد. در محصولات پتروشیمی نیز تب تقاضا فروکش کرده و محصولات مهم پلیمری (پلیاتیلن، پلیپروپیلن، PVC و …) در محدوده پنج تا ۱۰ درصد کمتر از اوج اخیر در حال معامله هستند و مهمتر از آن، حجم تقاضا در برابر عرضه هم نسبتی با روزهای اوجالتهاب ارزی ندارد. از سوی دیگر، دلار مبنای معاملات در بورسکالا در هفته گذشته برای کلیه محصولات در محدوده ۲۳ هزار تومان قرار گرفت که آنهم حدود ۱۰درصد کمتر از ماکسیمم نرخ مزبور (۲۶۱۰۰ تومان) است. اهمیت نرخ مورداشاره از این جهت است که طیف وسیعی از محصولات مورد معامله در بورس کالا عملا با همان قیمت پایه تعیین شده صورت میپذیرد. به این ترتیب شاید بتوان گفت فعالان بازارهای کالایی در حالحاضر تعبیر متفاوتی از امکان پایداری رشد اخیر ارز دارند و روند افزایشی دلار هنوز موجب تغییر رفتار عرضه و تقاضا نشده است. از منظر شرکتهای بورسی هم این موضوع از آن جهت حائزاهمیت است که درآمد و سودآوری شرکتهای بورسی در نهایت به نرخ فروش در بورسکالا و سامانه نیما وابسته است که فعلا برخلاف نرخ آزاد ثبات مناسبی از خود به نمایش گذاشته است.
پیامدهای مدل متفاوت توسعه چینی
سیاستگذاران اقتصادی در چین، پس از یک دوره رشد پرشتاب سرمایهگذاری زیرساختی و نیز رونق بخش مسکن در سال ۲۰۲۰، مسیر متفاوتی را در سالجاری میلادی در پیش گرفتهاند. در هفتههای اخیر، دستورالعملهای متعددی هم از سوی شبکه بانکی و هم در قالب سیاستگذاری کلان اقتصادی در چین منتشر شده که بر اساس آن وامدهی به بخش ساخت و خرید مسکن و نیز سرمایهگذاری و خرید و فروش در این حیطه را محدود میکند. بهنظر میرسد سکانداران اقتصاد چین، با مشاهده رشد ۲۵درصدی حجم بدهی نسبت به تولید ناخالص داخلی در سال گذشته، به این نتیجه رسیدهاند که تداوم مسیر قبلی واجد مخاطرات در زمینه حفظ ثبات کلان اقتصادی در میانمدت است و از اینرو درصدد برآمدهاند پیگیری هدف رشد اقتصادی از محل دیگر بخشها (مصرف بخش خصوصی، خدمات و… ) انجام شود. پیامد مهم این تغییر رویکرد برای بازارهای جهانی عبارت از کاهش تقاضای مواد خام در بخش مرتبط با سرمایهگذاریهای زیرساختی در چین است که به نوبه خود تقاضای فولاد، سنگآهن، سیمان و… را متاثر میسازد. این تغییر رویکرد از منظر اقتصادهای صادراتمحور هم حائزاهمیت است چراکه ممکن است روند افزایشی اخیر قیمت و تقاضای قوی برخی مواد خام چندان قابلتعمیم به آینده نزدیک نباشد؛ شرایطی که پیامدهای آن برای بخشهایی از صنایع و شرکتهای بورس تهران نیز قابلتامل خواهد بود.
لور
دنیایاقتصاد : معاملات بورس تهران هفته معاملاتی گذشته را باوجود یک روز کاری کمتر با رشد ۵/ ۳ درصدی شاخص کل سپری کرد. انتشار اخباری از خروجی آخرین جلسه اعضای شورای عالی بورس درخصوص اعمال دامنه نوسان نامتقارن به مثبت ۶ و منفی ۲درصد از مهمترین دلایل تغییر جو معاملاتی بازار سهام بود. هرچند حقیقیها با وجود ثبت عملکرد مثبت در گروههای بزرگ شاخصساز اما ترجیح دادند نقش فروشنده خود را حفظ کنند.
از این رو برای هفتمین هفته متوالی شاهد ثبت خالص فروش مثبت از سوی سهامداران خرد بورس تهران بودیم. در مجموع، هفته گذشته سهامی به ارزش یک هزار و ۶۵۲ میلیارد تومان از سبد سهام معاملهگران حقیقی به پرتفوی بازیگران حقوقی بورس تهران جابهجا شد. نکته جالب آنکه در هفته معاملاتی گذشته سهام گروههای کوچک بورسی با بیشترین اقبال سهامداران حقیقی همراه شدند؛ اما شاهد افت هفتگی میانگین قیمتها بودند. حال آنکه با اعمال دامنه نوسان نامتقارن که از امروز اجرایی خواهد شد، قفل این دسته از سهام در صف فروش در صورت غلبه جو منفی بر معاملات محتملتر است. گروههایی که همراه از نقدشوندگی پایینتری برخوردارند و کف ۲درصدی درنظر گرفتهشده میتواند به سنگین شدن صف فروش در این دسته از گروهها سرعت ببخشد.
صنایع میزبان نقدینگی حقیقی
همانطور که اشاره شد در هفتهای که گذشت سهامداران حقیقی گروههای کوچک بورسی به ویژه صنایع تک سهم را در لیست خرید خود قرار دادند. این در حالی است که هفته گذشته با وجود ثبت رشد ۵/ ۳درصدی شاخص کل، شاخص هموزن با افت ۰۲/ ۰ درصدی مواجه شد. در این میان زیرمجموعههای سیمانی که در انتظار اخذ افزایش نرخ هستند و در عین حال در جو مثبت ناشی از تجدید ارزیابیها و جاماندن از تورم قرار گرفتهاند، بیش از دیگر گروهها مورد توجه فعالان حقیقی بازار سهام قرار گرفتند. این گروه در هفته منتهی به ۲۱ بهمنماه شاهد جابهجایی سهامی به ارزش ۱۲۵ میلیارد و ۴۳۰ میلیون تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بود. در حال حاضر آمارها از افزایش بالای فاصله قیمت سیمان در کارخانه و بازار حکایت دارد تا احتمال دریافت مجوز افزایش نرخ پررنگتر از گذشته شود. زیرمجموعههای گروه سیمان، آهک و گچ معاملات هفته گذشته را با رشد میانگین ۶/ ۰درصدی قیمت به پایان رساند. گروه تامین آب، برق و گاز دیگر صنعتی بود که مورد اقبال سهامداران خرد واقع شد و در هفته گذشته خالص خرید ۲۵ میلیارد و ۷۳۰ میلیون تومانی از سوی این دسته از معاملهگران را تجربه کرد. کاشی و سرامیک نیز در هفته مورد بررسی شاهد انتقال سهامی به ارزش ۱۹ میلیارد و ۹۳۰ میلیون تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بود. دیگر گروههایی که در لیست خرید حقیقیها قرار گرفتند نیز همگی در زمره صنایع با ارزش بازار پایین بودند. هفته جاری با اعمال دامنه نوسان نامتقارن منفی ۲ و مثبت ۶درصدی میتواند هفتهای مهم برای بورسبازان حقیقی که هفته گذشته گروههای کوچک را به پرتفوی خود افزودند، باشد.
جایی که در صورت غلبه فضایی مثبت بر بازار سهام احتمال کسب روزانه ۶درصد سود را دارند؛ اما در فضایی عکس، به سبب ماهیت نقدشوندگی پایین این گروهها، صفهای فروش در کف ۲درصدی بسیار سنگینتر از گذشته خواهد شد و خروج از سهام مذکور به امری ناممکن تبدیل خواهد شد. باید دید این هفته چه چیزی در انتظار بازیگران خرد بازار سهام است.
فروش حقیقی در گروههای سبز
یکی از دلایل رشد شاخص کل بورس تهران در هفته منتهی به ۲۱ بهمنماه، سبزپوشی گروههای بزرگ بود. بااین حال هفته گذشته بیشترین خالص فروش سهامداران خرد در گروه خودرو و ساخت قطعات رقم خورد. این صنعت در هفته مورد بررسی شاهد انتقال سهامی به ارزش ۲۵۳ میلیارد و ۱۴۰ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود؛ اما معاملات هفتگی خود را با رشد ۴/ ۵ درصدی به پایان رساند. سهام زیرمجموعه گروه شرکتهای چندرشتهای صنعتی نیز در هفتهای که گذشت شاهد خروج ۲۴۷ میلیارد تومان نقدینگی خرد بودند. این روند در زیرمجموعههای فلزی که هفته را با رشد ۶/ ۷ درصدی به پایان رساندند، با جابهجایی سهامی به ارزش ۲۳۸ میلیارد و ۸۵۴ میلیون تومانی در سبد سهام حقیقیها به پرتفوی معاملهگران عمده بازار دنبال شد. دو گروه فرآوردههای نفتی و محصولات شیمیایی نیز هفته گذشته به ترتیب با خالص فروش ۸/ ۱۴۵ و ۱/ ۱۰۹ میلیارد تومانی حقیقیها مواجه شدند. پالایشیها معاملات هفته منتهی به ۲۱ بهمنماه را با رشد ۸/ ۵ درصدی زیرمجموعههای خود به پایان رساندند. این شرایط سبب شد تا NAV صندوق پالایشی یکم نیز به ۷هزار تومان برسد. هر واحد «پالایش» نیز در هفته گذشته با رشد ۴/ ۱۷درصدی به ۹۳۵۳ تومان رسید. به این ترتیب در حال حاضر میان ارزش خالص دارایی این صندوق ETF و ارزش روز آن حبابی ۳۳درصدی وجود دارد. در مجموع طی دادوستدهای هفته گذشته از ۳۸ گروه فعال بورس تهران، ۱۰ صنعت با خالص خرید سهامداران خرد همراه شدند و در مقابل شاهد فروش بورسبازان حقیقی در ۲۶ گروه بورسی بودیم.
محتوادنیایاقتصاد: بنا به تصمیم اعضای شورای عالی بورس از امروز (شنبه ۲۵ بهمنماه) تا اطلاع ثانوی، دامنه نوسان قیمت در کلیه نمادهای معاملاتی سهام در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران بهصورت نامتقارن از منفی و مثبت ۵ درصد به مثبت ۶ و منفی ۲ درصد تغییر مییابد. ضمن آنکه دامنه نوسان در انواع اوراق با درآمد ثابت، اختیار معامله، اختیار فروش تبعی، آتی، آتی سبد سهام و اوراق تسهیلات مسکن بدون تغییر خواهد ماند. آنطور که سعید اسلامی بیدگلی، دبیر کل کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران و عضو شورای عالی بورس گفته تصمیم محدودسازی دامنه نوسان یکماهه خواهد بود. تصمیمی که هر چند برای بازگشت رونق به تالار شیشهای اتخاذ شده است اما هراس از صفسازی بیشتر موضوعی است که اغلب تحلیلگران بورسی را نگران کرده است. به ویژه آنکه پس از روند مثبت سهام در هفته گذشته، احتمال شناسایی سود در هفته جاری وجود دارد و اینجاست که کف ۲ درصدی در نظر گرفته شده برای سهام، احتمال سنگینتر شدن صفوف فروش و کاهش محسوس نقدشوندگی بازار را پررنگ میکند. هر چند محمدعلی دهقان دهنوی عنوان کرده از ابزارهای دیگری استفاده خواهند کرد تا نقدشوندگی بازار حفظ شود. به هر روی از امروز تا اطلاع ثانوی، دامنه نوسان در سهام بورسی و فرابورسی و بازار پایه به شرح جدول زیر خواهد بود.
مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه اعلام کرد که زمان واریز سود سهام عدالت سال ۹۸ بستگی به فعالیت شرکتها دارد و در صورت انجام اقدامات لازم از سوی شرکتهای مربوطه، سود سهامداران تا پایان سال پرداخت میشود. حسین فهیمی گفت: امکان واریز سود سهام عدالت افرادی که روش سرمایهگذاری غیرمستقیم را انتخاب کردهاند از سوی شرکت سپردهگذاری مرکزی وجود دارد.
به گفته او هر کدام از ۳۶ شرکت سرمایهگذاری استانی و ناشران بورسی که برای واریز سود مشمولان سهام عدالت، شرکت سپردهگذاری مرکزی را انتخاب کرده باشند این سود براساس شماره حساب اعلام شده در سجام واریز خواهد شد. اگر چنانچه مشمول سهام عدالت بخواهد سود خود را بهصورت متمرکز دریافت کند و خود به دنبال سود شرکتها نرود تنها راه این اقدام، ثبتنام در سامانه سجام است تا از این طریق سود سهامداران پرداخت شود. ایسنا
محدودیت یک ماهه دامنه نوسان در بورس
دبیرکل کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران زمان محدودسازی دامنه نوسان سهام در بورس بین منفی ۲ درصد و مثبت ۶ درصد را یک ماهه دانست و گفت: تصمیم محدود کردن دامنه نوسان در برخی دیگر از بورسهای دنیا نیز وجود دارد و برای کوتاهمدت گرفته میشود. سعید اسلامی بیدگلی تصمیم محدودسازی دامنه نوسان و برخی دیگر از تصمیمات سازمان و شورای عالی بورس را موجب مثبت شدن جو چند روز اخیر در بازارسرمایه دانست. او ابراز امیدواری کرد بازار هرچه سریع تر به تعادل برسد و تصمیمهای بهتری درباره دامنه نوسان گرفته شود. تسنیم
درخواست بورسی رئیس کمیسیون بودجه از دولت
حمیدرضا حاجیبابایی، رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس طی نامهای خطاب به رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به برخی از ایرادات، کاستیها و ابهامات لایحه بودجه ۱۴۰۰ گفت: بودجه غیرشفاف، تورم زا و غیرواقعی را مردم از دولت و مجلس نمیپذیرند، لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ باید دغدغه رفع بیعدالتی و تورم، فقرزدایی، ایجاد امنیت غذایی و دارویی و رفع بیثباتی در بورس داشته باشد. خانه ملت
واگذاری سرخابیها در انتظار موافقت شورای پذیرش بورس
وزیر ورزش و جوانان گفت که بررسی پرونده تیمهای استقلال و پرسپولیس برای حضور در بورس به پایان رسیده و واگذاری سهام سرخابیها در انتظار تصمیم سازمان خصوصیسازی است. مسعود سلطانیفر با بیان این مطلب افزود: مستندسازی و گزارشهای مالی، برگزاری مجامع و حسابرسی و مستندسازی اموال و املاک ۲ باشگاه به پایان رسیده و تمامی مدارک و گزارشها در اختیار سازمان خصوصیسازی قرار گرفته است. به گفته او سازمان خصوصیسازی بهعنوان متولی بازار سهام با سازمان بورس و فرابورس در حال بررسی نهایی موضوع هستند تا در بهترین شرایط استقلال و پرسپولیس را وارد بازار سرمایه کنند. ایرنا
دنیایاقتصاد : در هفتهای که گذشت تغییر دامنهنوسان یکی از موضوعهای پربحث و قابلتوجه میان کاربران شبکههای اجتماعی بود. موضوعی که از همان ساعت اولیه مطرح شدنش باعث شد که هشتگ بورس در توییتر ترند شود و بیش از ۳ هزار نفر با استفاده از آن درباره این موضوع نوشتند. در کنار استفاده از هشتگ بورس، هشتگهای دامنهنوسان، دامنهنوسان را بردارید، نه به تغییر دامنهنوسان و… هم جزو هشتگهای مورد استفاده توسط کاربران این شبکه اجتماعی بود. با وجود تمام انتقادها و گمانهزنیهای افرادی که محور اکثر آنها گلایه از سیاستهای آزمون و خطایی مسوولان در رابطه با تغییر دامنهنوسان بود، روز پنجشنبه سخنگوی سازمان بورس درباره تغییر دامنهنوسان بیان کرد که این تصمیم بهصورت موقتی و به دلیل شرایط خاص بازار اخذ شد.
او همچنین گفت که گزارش بازار پس از اعمال تغییرات به شورایعالی بورس ارسال و نتایج آن بررسی میشود. اما اظهارنظر درباره تغییر دامنهنوسان به همینجا خلاصه نشد و روز جمعه هم دبیرکل کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران اعلام کرد که زمان محدودسازی دامنهنوسان سهام در بورس بین منفی ۲ درصد و مثبت ۶ درصد یک ماهه است. با وجود این اظهارنظرها اما انتقادها به تغییر دامنهنوسان کم و بیش در شبکهاجتماعی توییتر ادامه داشت اما با این تفاوت که اینبار خیلی خبری از چهرههای فعال حوزه بورس در میان نوشتههای انتقادی نبود. غیبت این افراد توجه برخی از کاربران توییتر را به خود جلب کرده بود و درباره این مساله مینوشتند که بعد از تغییر دامنهنوسان، بازار به این تغییر واکنش مثبت نشان داد و همین موضوع باعث شد که خیلی از افرادی که بعد از اعلام تغییر دامنهنوسان موضع انتقادی گرفته بودند و این تغییر را زیر سوال برده بودند، در نوشتههایشان دیگر به این موضوع واکنشی نشان ندهند. در کل دیروز فضای توییتر فارسی اکثرا حول محور تغییر دامنهنوسان و واکنش بازار به این اظهارنظرها میگذشت. اما این موضوع تنها بخشی از پیشبینیهای کاربران شبکهاجتماعی توییتر درباره روند کاری یک ماهه آینده بورس بود، در گوشه و کنار توییتر بحث مذاکره با آمریکا، افزایش قیمت دلار و تنشهای سیاسی داخلی نیز از دیگر موضوعاتی بودند که به اعتقاد سهامداران روی حوزه فعالیت آنها تاثیرگذار خواهد بود و باید به آنها هم چشم داشت. یکی دیگر از نکات قابلتوجه که در آخرهفته گذشته از آن استقبال شد و قابل تامل است، حضور فعالان اقتصادی و فعالان حوزه بورس در لایوهای اینستاگرام است. تعداد کمی از آنها در لایوهای اینستاگرام شرکت میکنند یا پای صحبتها و پرسشهای مخاطبانشان مینشینند. در آخر هفته گذشته اما صادق الحسینی، تحلیلگر اقتصادی در صفحه شخصی اینستاگرام خود بهصورت زنده به سوالات مخاطبان پاسخ داد. الحسینی در بخشی از صحبتهایش در مواجهه با پرسشهای مکرر مخاطبانش درباره وضعیت حوزه بورس در روزهای آینده، به این موضوع اینطور پاسخ داد که حوزه بورس به خیال دلار بالاتر، رشد خواهد کرد. او همچنین بیان کرد که بورس در دو، سه هفته آینده ممکن است معادل ۱۰ تا ۱۵ درصدی رشد داشته باشد
بدون دیدگاه