اخبار00/06/10

پذیرش سیمان در بورس‌کالا آرزوی چندساله تولیدکنندگان این محصول در کشور برای خروج از نرخ‌گذاری دستوری و فروش در بازاری رقابتی و شفاف را محقق کرد. فروش سیمان در بورس کالا مخالفانی سرسخت دارد، اما «صمت» تمام واحدهای سیمانی کشور را ملزم به طی مراحل پذیرش در تالار نقره‌ای کرده است. منتفعان جلوگیری از این مسیر معرفی شدند.
منتفعان خروج سیمان از بورس‌کالا
 خروج سیمان از قیمت‌گذاری دستوری و تعیین نرخ این محصول در بازاری شفاف و رقابتی، موضوعی بود که سال‌هاس از سوی کارشناسان اقتصادی و فعالان این صنعت پیگیری می‌شد. در این شرایط، ورود این محصول به بورس کالای ایران و فروش آن در این بازار ظرف ماه‌های اخیر، آرزوی دور و دراز تولیدکنندگان سیمان کشور را برای خروج از نرخ‌گذاری دستوری محقق کرد. درحالی سیمان تولیدی در کشور تا پیش از این از سوی وزارت صمت مورد نرخ‌گذاری دستوری قرار می‌گرفت که میزان تولید سیمان در ایران بسیار فراتر از تقاضای داخلی و صادراتی آن است؛ بنابراین خروج این محصول از فرآیند قیمت‌گذاری دستوری، چالشی در توازن عرضه و تقاضای آن به وجود نمی‌آورد، اما همچنان دست‌هایی پشت پرده از نرخ‌گذاری دستوری آن حمایت می‌کنند. با توجه به ویژگی‌های ساختاری بازار سیمان در کشور، همانند تولید فراتر از تقاضای داخلی و پراکندگی واحدهای سیمانی در جغرافیای کشور، برداشتن قیمت‌گذاری دستوری و عرضه آن در بازاری شفاف و رقابتی همچون بورس کالا می‌تواند شرایط پایدار و منصفانه قیمتی را برای این محصول به وجود آورد که همزمان سود تولیدکننده و مصرف‌کننده نهایی را به همراه داشته باشد.

با وجود این، همزمانی تقریبی ورود سیمان به بورس کالا و خبر مصوبه توقف تولید واحدهای سیمانی کشور به دلیل کمبود برق باعث شد تا التهابات قیمتی در بازار سیمان کشور رخ داده و بهای این محصول رشدی کم‌سابقه را تجربه کند. همین موضوع فرصتی را در اختیار مخالفان عرضه سیمان در بورس کالا قرار داد تا در مخالفت با این موضوع قد علم کنند. این مخالفان، ورود سیمان به بورس کالا را دلیل التهابات اخیر این بازار قلمداد کرده و معتقدند، با خروج این محصول از این بازار، التهابات هفته‌های اخیر این بازار رفع می‌شود. درواقع این افراد که ذی‌نفعان خروج سیمان از بورس کالا بودند، با وارونه جلوه دادن دلایل رشد قیمت سیمان تلاش کردند مجددا این محصول مورد قیمت‌گذاری دستوری قرار گیرد.

 عموما مسوولان با هدف یا شعار کنترل قیمت‌ها سراغ نرخ‌گذاری دستوری می‌روند، اما واقعیت این است که بارها به تجربه اثبات شده، اجرای این سیاست نه‌تنها در کنترل قیمت‌ها موثر نیست، بلکه تنها به توزیع رانت و تضعیف تولیدکنندگان می‌انجامد.

البته پذیرش سیمان در بورس کالا تنها قدم ابتدایی در تنظیم منطقی این بازار است، اما سیاستگذاران این بازار نباید به این موضوع اکتفا کنند و انتظار می‌رود با تدوین شیوه‌نامه معاملاتی برای آن و تعیین مواردی همچون کف عرضه، نظارت بر متقاضیان و تعیین شیوه‌نامه‌ای درست برای تعیین قیمت پایه، ایرادات صحیح وارد بر عرضه این محصول در این بازار رفع شود. این موضوع در عین حال که به بهبود وضعیت معاملات سیمان در بورس کالا می‌انجامد، جلوی انتقادات نادرست را نیز می‌گیرد. در نهایت باید تاکید کرد، در چنین شرایطی خروج سیمان از بورس کالا نادرست‌ترین تصمیم و بازگشت به عقب تلقی می‌شود که از سویی به توزیع رانتی گسترده منجر می‌شود و از طرف دیگر، زمینه توسعه را از این صنعت گرفته و زیان عظیمی به سرمایه‌گذاران و سهامداران این واحدها وارد می‌کند.

  قیمت‌گذاری دستوری مخالف قواعد اقتصادی و شرعی است
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص مزایا و معایب عرضه سیمان در بورس کالا به «دنیای اقتصاد» گفت: بهترین روش برای فروش سیمان در بازار داخل، عرضه کل محصول سیمان تولیدی در کشور در بورس کالاست. بورس کالا بازاری شفاف و رقابتی است و عرضه کل سیمان تولیدشده در کشور در این بازار، زمینه تعیین قیمت این محصول در بازاری رقابتی و عادلانه را فراهم کرده است، به‌گونه‌ای که اجحافی در حق مصرف‌کننده و تولیدکننده نشود.

غلامرضا مصباحی‌مقدم ادامه داد: عرضه بخشی از سیمان تولیدی در این بازار با برهم‌زدن تعادل میان عرضه و تقاضا باعث می‌شود، عرضه بر تقاضا برتری پیدا کند و رقابت متقاضیان برای خرید محصول، زمینه‌ساز رشد قیمتی این محصول شود. دلیل رشد بهای سیمان ظرف هفته‌های گذشته نیز عرضه ناقص سیمان در بورس کالا بود. در این شرایط بهترین راهکار، عرضه کل محصول سیمان تولیدی در بورس کالا و نه خروج آن از این بازار شفاف و رسمی و بازگشت به عقب است.

وی گفت: خروج سیمان از بورس کالا و بازگشت به روش قیمت‌گذاری دستوری به بدنه تولید این بخش آسیب می‌زند که نتایج این دست تصمیمات در سال‌های گذشته بارها دیده شده است. امیدواریم بار دیگر این موضوع تکرار نشود و شاهد حرکت رو به عقب در بخش سیمان نباشیم. میزان تولید سیمان در کشور فراتر از تقاضای داخلی بوده و از همین رو نیازی به ورود دولت به قیمت‌گذاری دستوری برای این محصول نیست؛ تنها لازم است بر بخش عرضه و تقاضای آن نظارت دقیقی شود.

مصباحی‌مقدم افزود: البته عرضه بخشی از سیمان در بورس کالا نیز به ایجاد رانت برای گروهی دیگر می‌انجامد، اما نباید به خاطر این موضوع، سیمان را از بورس خارج کرد، بلکه باید با عرضه کل این محصول در این بازار اجازه داد قیمت واقعی آن در بازاری شفاف تعیین شود.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: در اقتصاد، اصل بر آزاد بودن قیمت‌ها و تعیین نرخ براساس مکانیزم عرضه و تقاضاست. حتی در تاریخ اسلام نیز این موضوع وجود دارد. در زمان رسول گرامی اسلام، عده‌ای به سراغ پیغمبر گرامی اسلام رفته و خواهان آن شدند که ایشان نسبت به تعیین نرخ گندم که ضروری‌ترین خوراک مردم بود، اقدام کنند. پیغمبر با این خواسته مخالفت کرده و آن را نپذیرفته و فرمودند نرخ دست خداست. مقصود این جمله پیغمبر آن است که قیمت‌ها باید در بازار و براساس میزان تولید و تقاضا تعیین شود. بنابراین دخالت در بازار، به لحاظ شرعی نیز ایراد دارد. تنها زمانی که بازار دچار بیماری‌هایی مانند انحصار، احتکار و تبانی شده باشد، دولت مجاز به مداخله و نرخ‌گذاری است.

  حامیان خروج سیمان از بورس به دنبال رانت هستند
محسن علیزاده در خصوص دلایل طرفداران خروج سیمان از بورس کالا به «دنیای اقتصاد» گفت: کسانی به دنبال خروج سیمان از بورس کالا هستند که از فروش این کالا با نرخ‌گذاری دستوری و در بازاری غیرشفاف نفع می‌برند. درواقع ورود سیمان به بورس کالا رانت این گروه خاص را قطع کرده و در نتیجه در حال حاضر این افراد به دنبال آن هستند که با خروج سیمان از بورس کالا، نفع خود را تامین کنند.

 نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در روش قبلی فروش سیمان که قیمت این محصول به شکل دستوری تعیین می‌شد، کالای فروخته‌شده با این نرخ از طرف تولیدکننده با قیمت دولتی به دست مصرف‌کننده نهایی نمی‌رسید، بلکه کالا با این نرخ در اختیار سوداگران بازار قرار می‌گرفت. درحال حاضر عرضه سیمان در بورس کالا دست این عده را از این بازار قطع کرده است.

علیزاده ادامه داد: همواره به دنبال ایجاد معاملات شفاف بوده‌ایم و بورس کالا بستری برای انجام معاملات در بازاری شفاف است. هدف از ورود سیمان به بورس کالا نیز ایجاد شفافیت در معاملات این بخش است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: البته ما به‌جد دنبال آن هستیم که کل زنجیره تولید سیمان وارد بورس کالا شود.

  حضور سیمان در بورس با اما و اگر
محمد طاهری درخصوص بهترین روش فروش سیمان به «دنیای اقتصاد» گفت: فروش هر محصولی اعم از سیمان، فولاد، محصولات پتروشیمی و… در بورس کالا به شرط رعایت قاعده و قانون و عرضه کل محصول در این بازار بهترین روش است، اما اگر قرار باشد بخشی از یک محصول در بورس کالا عرضه شود و بخشی دیگر در خارج از بورس به فروش برسد، نه‌تنها سودمند نیست، بلکه فساد نیز به همراه خواهد داشت.

نماینده مجلس‌ شورای اسلامی ادامه داد: بورس کالا بازاری شفاف است که رصد معاملات در آن برای حاکمیت به‌سادگی انجام می‌شود؛ بنابراین عرضه محصول در این بازار و فروش در آن به سود حاکمیت است. اما زمانی می‌توان از مزایای فروش یک محصول در بورس کالا استفاده کرد که کل محصول عرضه‌شده در این بازار عرضه شود.

طاهری گفت: اگر قرار باشد تنها بخشی از سیمان تولیدی در کشور به بورس کالا بیاید، شاهد خواهیم بود که میزان عرضه از تقاضا کمتر شده و به این ترتیب زمینه برای تعیین قیمت به شکل غیرواقعی و رشد قیمتی در این بازار فراهم می‌شود. بنابراین اگر امکان ورود کل سیمان تولیدی در کشور به این بازار وجود ندارد، بهترین کار آن است که عرضه نصفه و نیمه این محصول در بورس کالا متوقف شده و این محصول با روش قبلی به فروش برود.

این نماینده مجلس افزود: البته قیمت‌گذاری دستوری روشی غیراصولی است و امیدواریم لازم نباشد مجددا سیمان با این روش فروخته شود، اما اگر امکان عرضه کل سیمان تولیدی در کشور در بورس کالا وجود نداشته باشد، چاره‌ای جز بازگشت به روش قبلی باقی نمی‌ماند.

ماه آگوست برای طلای جهانی پرنوسان بود. فلز زرد که در ماه جولای تقریبا توانسته بود با روند صعودی منطقی خود، قیمت خود را در کانال هزار و ۸۰۰ دلاری تثبیت کند، با رسیدن گزارش اشتغال ۹۴۳ هزار نفری ایالات متحده سقوطی کم سابقه را تجربه کرد. بعد از رسیدن این گزارش، طلا بیش از ۱۰۰ دلار از ارزش خود را از دست داد و برای اولین بار در پنج ماه گذشته به زیر کانال هزار و ۷۰۰ دلاری رسید. در ادامه ماه اما با تعدیل آثار این خبر و رسیدن گزارش‌ها و داده‌های متناقض از اقتصاد ایالات متحده، انتظارات صعودی مجددا افزایش یافت و فلز گران‌بها توانست طی ۲۰ روز این ضرر را جبران کند و به نقطه قیمتی آغازین خود در ابتدای آگوست بازگردد.
کانال 140 دلاری طلا در آگوست
اونس جهانی در ماه آگوست پرنوسان بود، اما در نهایت نزدیک به قیمت ابتدای ماه آرام گرفت. طلا که در ماه جولای تقریبا روندی صعودی را پشت‌سر گذاشت و دو بار تا کانال هزار و 830 دلاری پیشروی کرد، در 10 روز ابتدایی آگوست روندی نسبتا ثابت را در بالای کانال هزار و 800 دلاری داشت. فلز زرد حتی در 10 روز ابتدایی آگوست یک بار توانست تا هزار و 830 دلار نیز پیشروی کند، اما این رشد پایدار نبود. با رسیدن اخبار اشتغال پرقدرت ایالات متحده در انتهای هفته‌‌ اول آگوست، طلا سقوطی کم سابقه را تجربه کرد. گزارش اشتغال وزارت کار ایالات متحده، 943 هزار اشتغال‌زایی را نشان می‌داد که از پیش‌بینی‌ متخصصان با اختلاف زیادی بیشتر بود. نرخ بیکاری نیز با اختلافی 3/ 0 درصدی از پیش‌بینی‌ها نشان از بیکاری 4/ 5 درصد از نیروی کار فعال داشت. از آنجا که طلا در شرایط تورمی به عنوان «پناهگاه امن» برای سرمایه‌گذاران شناخته می‌شود، با رسیدن این گزارش که نشان از بهبود اقتصاد آمریکا داشت، نزولی شد. نزولی کم‌سابقه که منجر به از دست دادن بیش از 100 دلار ارزش طلا شد. در پی این ریزش، طلا از کانال هزار و 800 دلاری مستقیما طی دو روز با افتی 6 درصدی، 110 دلار ارزش خود را از دست داد و برای اولین بار در 5 ماه گذشته به زیر کانال هزار و 700 دلار رسید.  اما در ادامه ماه و تعدیل انتظارات ناشی از این گزارش و همچنین انتشار داده‌های متناقض مثل داده‌های شاخص مدیران خرید، این فلز گران‌بها با سودای جبران این ضرر روند صعودی خود را از سر گرفت و توانست تا لحظه‌ ثبت این گزارش ضرر سرمایه‌گذاران را جبران کند و دوباره به بالای هزار و 800 دلار بازگردد.  بعد از نشست جکسون هول و اظهارات جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، دلار روندی نزولی به خود گرفت. در ادامه این روند، شاخص دلار در روز سه‌شنبه با افتی 24/ 0 درصدی همراه شد و طلا توانست تا بعد‌از‌ظهر این روز در قیمت هزار و 810 دلار معامله شود. در صورتی که طلا بتواند روز سه‌شنبه را بالاتر از این قیمت به اتمام برساند، توانسته در روند یک ماهه خود، برای سرمایه‌گذارانی که در یک ماه اخیر با طلا همراهی کردند، سودی اندک را فراهم کند.

   رمزارزها سودآور‌تر از طلا
ماه آگوست برای بازارها، همراه با آغاز صعود مجدد بود. بعد از ریزشی که ارزهای دیجیتال در ماه مه ‌شاهد بودند، فعالان بازار در ماه آگوست توانستند تا بار دیگر روند صعود پرشتاب را در بازار ببیند. بیت‌کوین، بزرگ‌ترین ارز دنیای دیجیتال، در ماه آگوست توانست رشدی 18 درصدی را رقم بزند و برای اولین بار در 3 ماه گذشته به بالای کانال 50‌هزار دلاری بازگردد. این رمزارز در آخرین ساعات ماه آگوست در کانال 47 هزار دلاری در حال معامله بود. اتریوم اما در این ماه برای سرمایه‌گذاران جذابیت‌ بیشتری داشت و با ثبت رشدی 40 دلاری در این ماه به کانال 3 هزار و 400 دلاری بازگشت. کاردانو نیز که اخیرا با اقبال فراوانی روبه‌رو شده است توانست با رشدی 115 دلاری جایگاه سوم بزرگ‌ترین رمزارزها را از بایننس‌کوین بگیرد و با پشت‌سر گذاشتن سقف تاریخی خود برای اولین بار 3 دلار ارزش‌گذاری شود.

پس از ۲ روز افت کانالی، روز سه‌شنبه دلار در جهت صعودی قرار گرفت و توانست کانال ۲۷ هزار تومانی را پس بگیرد. در چهارمین روز هفته، اسکناس آمریکایی ۳۲۰ تومان رشد را به ثبت رساند و به محدوده ۲۷ هزار و ۳۰۰ تومان رسید. به گفته برخی فعالان، برخی از معامله‌گران که روز دوشنبه تصور می‌کردند، مذاکرات هسته‌ای به زودی آغاز خواهد شد، در روز سه‌شنبه تغییر عقیده دادند و با احتیاط در موقعیت خرید قرار گرفتند.
اصلاح دلار با یک اتفاق 
  عامل تغییر انتظار دلاری‌ها
گروهی از معامله‌گران، از صحبت‌های وزیر امور خارجه برداشتی داشتند که منجر به برگشت آنها به موقعیت خرید شد. به گزارش خبرگزاری فارس، امیرعبداللهیان در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری درباره دور بعدی مذاکرات عنوان کرد: طرف مقابل این درک را دارد که بالاخره یک پروسه دو، سه ماهه‌‌ای زمان می‌برد که دولت جدید مستقر شود و برای هر گونه تصمیمی که می‌خواهد در این رابطه بگیرد، برنامه‌ریزی کند.

برخی معامله‌گران با تکیه بر این بخش‌ از صحبت‌های وزیر امور خارجه سعی کردند چنین جوی را در بازار راه بیندازند که تا دو یا سه ماه آینده خبری از مذاکرات هسته‌ای نخواهد بود و بهتر است که فعلا به خریدهای احتیاطی خود ادامه دهند. با این حال، بخش بزرگی از بازیگران بازار تصمیم گرفتند که بی‌گدار به آب نزنند، در نتیجه رشد قیمت دلار چندان زیاد نشد. در این بین، برخی نیز افزایش عرضه ارز توسط بازارساز را عاملی دانستند که زمینه هیجان افزایشی در بازار را محدود کرد. به گفته بخشی از فعالان، پس از نوسانات شدید افزایشی و کاهشی روزهای اخیر، انتظار می‌رود که بازارساز با مداخله خود زمینه‌ساز کاهش تغییرات قیمتی دلار شود. دیروز رئیس فعلی بانک مرکزی نیز اشاره کرد که در زمینه تامین ارز برای واکسن مشکلی وجود ندارد و از برقراری آرامش در بازار ارز خبر داد.

به نظر می‌رسد بازارساز سعی دارد اجازه ندهد که طی روزهای آتی قیمت دلار دچار افزایش بیشتری شود. با این حال، باید دید جریان اخبار هسته‌ای به کدام سو خواهد رفت و انتظارات معامله‌گران را به چه شکلی تحت تاثیر قرار خواهد داد. دیروز حداقل بازارساز تن به کانال ۲۷ هزار تومانی نداد و صرافی‌های بانکی نرخ فروش خود را ۲۶ هزار و ۶۰۰ تومان تعیین کردند. برخی فعالان باور دارند در صورتی که صرافی‌های بانکی نرخ فروش خود را به بازار نزدیک نکنند، تقاضای کاذب به تدریج بار دیگر وارد فضای معاملاتی خواهد شد و جو هیجانی بازار و صف‌نشینی را افزایش خواهد داد.

  دیدگاه بازیگران فنی درباره آینده دلار
تحلیل‌گران فنی باور دارند که بخشی از معامله‌گران در انتظار واکنش دلار به برخی نقاط قیمتی خاص هستند تا پس از آن، موقعیت خرید و فروش خود را تعیین کنند. به عنوان مثال، برخی از تحلیل‌گران فنی اعتقاد دارند تا زمانی که اسکناس آمریکایی پشت خط ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومانی قرار دارد، تقاضای معناداری وارد بازار نخواهد شد. در کنار این، معامله‌گران باور دارند که کاهش قابل توجه قیمت دلار در صورتی اتفاق خواهد افتاد که محدوده ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومانی بازار از دست برود.

افزایش قیمت دلار در شرایطی رخ داد که در بازار سهام بار دیگر شاهد نزول شاخص کل بورس بودیم. به باور معامله‌گران، در صورتی که روند متفاوت قیمت شاخص کل و بازار دلار ادامه پیدا کند، می‌توان گفت که معامله‌گران هر دو بازار انتظارات متفاوتی نسبت به آینده دارند. با این حال، بیشتر فعالان باور دارند که بورس و دلار طی روزهای آتی هم جهت حرکت خواهند کرد. حداقل می‌توان گفت که در صورت ادامه افزایش قیمت دلار، دشوار است که سهم‌های پتروشیمی در موقعیت افزایشی قرار نگیرند.

  حمایت دلاری از سکه طلا
در چهارمین روز هفته، سکه امامی نیز توانست خود را به نزدیک مرز ۱۲ میلیون تومانی برساند. روز سه‌شنبه فلز گران‌بهای داخلی ۱۴۵ هزار تومان رشد را به ثبت رساند و توانست در محدوده ۱۱ میلیون و ۹۹۵ هزار تومان قرار بگیرد. رشد قیمت سکه در شرایطی رخ داد که طلا در بازارهای جهانی تا ساعت ۴ بعدازظهر افزایش قیمت خاصی نداشت و زیر محدوده هزار و ۸۲۰ دلار نوسان می‌کرد.

در شرایط کاهش جزئی اونس طلا، این دلار بود که به داد سکه رسید و با برگشت به کانال ۲۷ هزار تومانی زمینه‌ساز افزایش خریدها در بازار سکه شد. سکه‌بازان باور دارند که در صورت ادامه رشد دلار، برگشت فلز گران‌بهای داخلی به بالای مرز ۱۲ میلیون تومانی دور از ذهن نخواهد بود.

معاملات سهام برای سومین روز متوالی در محدوده منفی تابلوی معاملات بورس تهران دنبال شد؛ اما شرایط کمی متفاوت بود. روز گذشته به دنبال رشد نرخ دلار آزاد، شاهد فروکش نسبی ترس میان معامله‌گران و افزایش خریداران بودیم؛ جایی که شاخص کل از کف روزانه خود بیش از یک‌درصد فاصله گرفت و به شکل قابل توجهی از صف‌های فروش و خروج حقیقی‌ها کاسته شد.
بورس تهران روز گذشته باز‌هم شاهد افت تقریبا فراگیر قیمت‌ها بود و موفق به‌حفظ ابرکانال 5/ 1میلیونی نشد. اینطور که به‌نظر می‌رسد حالا با قرار گرفتن در سطح یک‌میلیون و 496 هزار واحدی دماسنج اصلی بازار مسیر سختی را در روز جاری پیش‌روی خود دارد. با این حال باید توجه داشت که گذر از محدوده یاد‌شده تنها عامل شکل‌دهنده به‌سمت و سوی بازار نیست. بورس روز سه‌شنبه دو نیمه متفاوت را تجربه کرد و پس از افت بیش از 3 درصدی در همان دقایق نخست معاملات مسیر رفته را بازگشت و بیش از یک درصد از کف روزانه خود فاصله گرفت اما در بازگشت به‌ابرکانال 5/ 1میلیون واحد ناکام ماند. معاملات روز سه‌شنبه در حالی خاتمه یافته است که ارزش و مقدار نمادهای حاضر در صف فروش نسبت به‌روز دوشنبه  با افتی چشمگیر همراه شد و خروج پول حقیقی نیز با رسیدن به ‌688 میلیارد تومان حدود 900 میلیارد تومان کمتر از روز دوشنبه بود. از مهم‌ترین دلایل تغییر مسیر بازار رشد نرخ دلار و بازگشت اسکناس آمریکایی به‌کانال 27هزار تومان بود. حال باید صبر کرد و دید که در روزهای پیش‌رو بازار چگونه ترس از قرار گرفتن در دام روند نزولی را کنار می‌زند و چگونه خواهد توانست به‌تمامی عوامل با دیدی تحلیلی‌تر نگاه کند.

  خریداران خوش‌قیمت
بازار سرمایه در روزهای گذشته تغییرات محسوسی را شاهد بوده و در حالی‌که تا همین چندی قبل به‌لطف و تقاضای قابل‌توجه سرمایه‌گذاران خرد شاخص آن در مسیر صعود پیش‌می‌رفت، حالا مواجه با نوسان منفی قیمت‌ها است؛ نوسانی که با دست‌به‌دست شدن سنگین سهام میان حقیقی‌ها و حقوقی‌ها همراه شده و در روزهای گذشته توانسته رقم قابل‌توجهی را در ارزش معاملات خرد به‌ثبت برساند. بررسی روند معاملات در روزهای گذشته حکایت از آن دارد که برخلاف معاملات انجام شده در هفته‌های اخیر با ارزش معاملات خرد ۵ تا ۶ هزار میلیارد تومانی، در روزهای گذشته یعنی از زمان شروع حرکت منفی شاخص در ۳ روز گذشته این میزان به‌محدوده ۹ تا ۱۲ هزار میلیارد تومان در نوسان بوده و سرمایه‌گذاران حقوقی بازار توانسته‌اند از هیجان منفی حاکم بر دیدگاه سرمایه‌گذاران حقیقی برای خرید سهام استفاده کنند. با این حال اشاره به‌چنین امری به‌این معنا نیست که در حال‌حاضر تمامی سهام موجود در بازار سرمایه ارزنده است و حقوقی‌ها در حال سوءاستفاده از  وضعیت موجود به‌نفع خود هستند. همان‌طور که می‌دانیم بازار سرمایه، بازاری است محتوی تعداد قابل‌توجهی از دارایی‌های ناهمگن که تحلیل هر‌کدام از آنها در شرایطی خاص می‌تواند با برخی از دارایی‌ها و صنایع دیگر یا حتی کل بازار متفاوت باشد. به‌هر روی ارزش معاملات خرد در روز گذشته نیز رقمی در حدود 9400 میلیارد تومانی را اختیار کرده است. بر این اساس اگر بخواهیم تحلیلی دیگر از معاملات خرد و ارزش آن در بازار سرمایه داشته باشیم، می‌توانیم این طور به‌مساله نگاه کنیم که در روزهای اخیر به‌رغم واژگون شدن جریان عرضه و تقاضا از سوی بیشتر سرمایه‌گذاران خرد یک‌دست نبودن دیدگاه‌ها در مورد آینده قیمت در بازار سهام سبب‌شده تا برخی دیگر از سرمایه‌گذاران این وضعیت را به‌منزله فرصت خرید تلقی کنند و با شروع خرید سهام بر تلاش خود برای مقابله با انتظارات تورمی بیفزایند. با این حال بر آیند مساله هر‌چه که باشد فعلا حکایت از آن دارد که دیدگاه سرمایه‌گذاران در بازار در مورد این شرایط آن‌قدر مشابه نیست که بتوان وضعیت موجود را با اطمینان سر آغازی بر شروع یک روند نزولی جدید دانست، چرا‌که در صورت وقوع چنین امری باید شاهد کاهش قابل‌توجه تقاضا در سهام مختلف می‌بودیم.

  شاخص‌کل و حواشی آن
همان‌طور که پیشتر گفته شد روز گذشته غلبه نسبی عرضه بر تقاضا در بازار سرمایه سبب شد تا شاهد افت شاخص بورس باشیم. در این روز کاهش میانگین وزنی قیمت‌ها سبب شد تا عقبگرد شاخص‌بورس از رقم ۲۷ هزار واحد فراتر برود و حمایت روانی این نماگر در محدوده یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار واحد شکسته شود.

ثبت این کاهش باعث شد تا میانگین وزنی قیمت‌ها به‌میزان 83/ 1واحد کاهش یابد و دماسنج اصلی بورس در محدوده یک‌میلیون و ۴۹۶ هزار واحد متوقف شود. در این روز بیشترین اثر افت شاخص در نمادهای نظیر «فارس»، «شستا» و «پارسان» مشاهده شد. اگر بخواهیم نگاهی تحلیلی‌تر به‌افت قیمت نماد‌های تاثیرگذار برشاخص بورس داشته باشیم، باید بگوییم که دلیل اصلی این افت همچنان در کاهش قیمت نمادهای دلاری مشاهده می‌شود. با این حال در روز گذشته نماد معاملاتی توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) تنها نماد اثرگذار بر شاخص بود که توانست بر‌خلاف جریان اصلی بازار حرکت کند. در این روز «شبندر» که در خلال داد و ستدهای روز دوشنبه در میان تمامی نمادهای قرمزپوش بازار تنها نماد دارای اثر مثبت بر شاخص بازار سرمایه در روز دوشنبه بود، توانست عنوان پُر‌تراکنش‌ترین نماد این بازار با افزایش قیمت را به‌دست آورد.

همان‌طور که در گزارش‌های قبلی نیز به‌آن اشاره شد قیمت دلار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیر‌گذار بر ارزش ریالی درآمد شرکت‌های بورسی در کنار انتظارات تورمی در دوره رونق دو ماهه بازار نقش اساسی ایفا کردند. این در حالی است که در همین مدت سایه سنگین تجربه تلخ سال۹۹ درباره کاهش شدید قیمت‌ها همچنان پیش‌روی سرمایه‌گذاران بود و همین امر سبب شد تا آنها به‌نوعی دست به‌ماشه در این بازار اقدام به‌سرمایه‌گذاری کنند. بنابراین آنچه که توانسته همچنان تغییرات قیمت در بازار سرمایه را طی روزهای گذشته در محدوده منفی نگاه دارد، نه افزایش قیمت دلار یا تحولات جاری آن بلکه ترس از گیر کردن در یک روند نزولی فرسایشی و طولانی‌مدت در خود بازار سهام است. این ترس ممکن است در روزهای آینده نیز همچنان بر بازار سرمایه اثر بگذارد و در صورت تثبیت شاخص‌کل در زیر محدوده یک‌میلیون و ۵۰۰هزار واحد در تداوم روند صعودی بازار خلل ایجاد کند، با این وجود باید به‌این نکته نیز توجه داشت که در طول معاملات روز گذشته به‌رغم عرضه سنگین سهام در ساعات ابتدایی، بازار رفته‌رفته با افزایش تقاضا مواجه شده و نظاره‌گر سنگین‌شدن صف‌های خرید بوده است.

روز گذشته قیمت دلار نسبت به‌روز دوشنبه بیش از 300 تومان افزایش یافت و به‌محدوده 27 هزار و 300 تومان رسید. به‌نظر می‌رسد که همین افزایش نسبی نیز در بهبود اوضاع تقاضای بورس بی اثر نبوده است. در صورت ثبات قیمت ارز در روزهای پیش‌رو می‌توان انتظار داشت که بازار از فضای ملتهب کنونی فاصله بگیرد و جو هیجانی حاکم شده بر آن نیز تا حد زیادی فروکش کند.

یک عامل دیگر که در تحلیل عملکرد بورس و فرابورس در روزهای گذشته به‌ویژه روز معاملاتی قبل مشهود است؛ وجود جو هماهنگ میان بیشتر نمادهای موجود در بازار سهام است که سبب شده تا برخلاف بسیاری از روزهای رونق بازار که عملکرد مبتنی بر تحلیل بیشتر به‌چشم می‌آمد، شاهد افت هماهنگ قیمت در شاخص‌های کل و هم‌وزن باشیم.

این مساله باعث می‌شود تا بیشتر از گذشته بتوان بر حکمفرمایی هیجان در داد و ستد‌های بازار سهام تاکید کرد و آن را گواهی دانست بر غلبه هجوم بدبینی و تاثیر‌پذیری از تجربه روند نزولی سنگین بازار سهام در سال ۹۹.

  در آینه ارقام
از تمامی این تحلیل‌ها که بگذریم روند خروج سرمایه از بازار سهام دیروز هم ادامه یافت. روز گذشته خالص خرید حقوقی در این بازار به‌رقمی در حدود ۶۸۸ میلیارد تومان رسیده بود. نمادهای بانکی، خودرو و ساخت قطعات، شیمیایی، چند رشته‌های صنعتی و فلزات اساسی به‌ترتیب بیشترین خروج پول از چرخه معاملات روز سه‌شنبه را شاهد بودند. بر این اساس در روز گذشته رقمی در حدود 520میلیارد تومان فقط از این ۵ صنعت خارج شد و در مقابل صنایعی که شاهد ورود نقدینگی بودند به‌زحمت در این زمینه از 80 میلیارد تومان فراتر رفتند که در صدر فهرست این صنایع گروه قند و شکر قرار داشت.

خالص خرید حقوقی در روز سه‌شنبه در شرایطی به حدود ۶۸۸ میلیارد تومان رسیده که این رقم در روز معاملاتی قبل از آن چیزی در حدود ۱۶۰۰ میلیارد تومان بود. این کاهش تقریبا ۹۰۰ میلیارد تومانی را می‌توان به ‌فال‌نیک گرفت و فرض را بر این گذاشت که در روزهای آتی در صورت تداوم این کاهش همراه با فروکش‌کردن جو بدبینی مجددا شاهد ورود نقدینگی تازه‌نفس به‌بازار سهام باشیم. اما فارغ از نسبت ورود و خروج پول حقیقی که تحلیل آن برای روزهای آتی بیشتر بر گمانه‌زنی استوار است می‌توان امیدوارکننده‌ترین آمار به‌ثبت رسیده در روز سه‌شنبه را ناشی از متوازن‌تر شدن نسبت صف خرید و فروش در روز معاملاتی یاد‌شده دانست. بر این اساس در روز گذشته در حالی ۲۴درصد از ۳۳۸ نماد معامله‌شده در بورس تهران صف فروشی به‌ارزش ۱۵۱ میلیارد تومان را در کارنامه بازار سهام به‌ثبت رساندند که در طول همین روز ۱۰درصد از نمادها معادل ۳۳نماد صف خریدی در حدود ۴۰۷ میلیارد تومان داشتند.  در این روز تعداد نمادهای قرار‌گرفته در صف فروش ۸۸نماد بوده است.

این ارقام در شرایطی به‌ثبت رسیده که در روز معاملاتی دوشنبه ۷۲‌درصد از کل نمادهای معامله شده در مجموع صف‌فروشی بیش از ۲۳۰۰ میلیارد تومان داشتند. در مقابل در آن روز تنها تعداد معدودی از نمادها شاهد شکل‌گیری صف خرید بودند. تغییر محسوس این اعداد خود نیز عاملی است که می‌تواند هیجانی‌بودن عرضه‌ها در روزهای اخیر و فروکش نسبی این فضا را بیش از پیش اثبات کند.  در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افت 7/ 0درصدی را ثبت کرد، 140‌نماد معامله شدند که در این میان قیمت پایانی 38‌سهم (27درصد) مثبت و 102‌سهم (73‌درصد) منفی بود. در این بازار 16 نماد (11‌درصد) صف خریدی به‌ارزش 225 میلیارد تومان تشکیل دادند اما 35 نماد (25‌درصد) نیز با صف فروشی به‌ارزش 75 میلیارد تومان مواجه شدند. بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد 130نماد بود. در این میان 30 سهم (23 درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد دادوستد 96 سهم (74 درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز 25 نماد (19درصد) صف‌خریدی به‌ارزش 65 میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به‌75 نماد (58 درصد) با ارزشی بالغ بر 476میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.

گمانه‌‌‌زنی درباره ریاست سازمان بورس، نحوه عملکرد دولت سیزدهم از زمان روی کار آمدن و قیمت دلار و تاثیر آن در زندگی روزمره شهروندان از موضوعاتی بود که کاربران دیروز در صفحه‌‌‌های خود درباره آنها مطالبی منتشر می‌‌‌کردند. اما باید در جریان باشید که مثل روزهای گذشته، پیگیری آمار مرگ و میر کرونا، واکسیناسیون و قطعی برق از جمله موضوعات هر روزه‌‌‌ای بود که کاربران توییتر فارسی درباره آن ‌‌‌نوشتند. در جمع بورسی‌‌‌ها و اقتصادی‌‌‌ها در فضای توییتر از جمله توییت‌‌‌هایی که مورد استقبال قرار گرفت، نوشته پیمان مولوی، فعال حوزه اقتصاد بود. او در توییتر خود با تشبیه نزدیک شدن شرایط ایران به شرایط سوسیالیسم نوشت: «فقر بیشتر، ایران را به جای حرکت به سمت اقتصاد بازار بیشتر به سمت سوسیالیسم توهمی سوق خواهد داد. همواره فکر می‌کردم ایران مسیر حداقل چین، ویتنام، اندونزی و… را پی خواهد گرفت یا به مسیر کشورهای شکست‌خورده قدم خواهد گذاشت و امروز تقریبا جواب روشن است. قبول دارم ما خوش‌بین بودیم.» اما صحبت از مقایسه اقتصاد ایران با اقتصاد دیگر کشورها و اسم بردن از اقتصاد ویتنام در کنار اقتصاد ایران مختص به نوشته پیمان مولوی که در صفحه خود خیلی درباره این موضوع می‌‌‌نویسد، نبود.
 سیامک قاسمی، از فعالان حوزه اقتصاد دیگر فردی بود که در جمع بورسی‌‌‌ها و اقتصادی‌‌‌ها در توییتر چنین مقایسه‌‌‌ای انجام داد و در صفحه خود نوشت: «حجم اقتصاد ترکیه و عربستان با نزدیک به ۷۲۰ میلیارد دلار تولید سالانه بسیار بزرگتر از حجم اقتصاد ایران  است. واقعیت این است که ما دیگر نباید اقتصاد خودمان را با این کشورها مقایسه کنیم، اقتصاد ما در سطح پاکستان و عراق و ویتنام شده است.» توییت پربازدید دیگر در همین جمع، نوشته حسین سلاح‌‌‌ورزی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران بود. او در صفحه خود نوشت: «تولید صنعتی یک اکوسیستم پیچیده اقتصادی- اجتماعی-فرهنگی و فنی است که اداره آن جز با اتکا به خرد جمعی بازار ممکن نیست. برای کمک به صنعت خودرو و کل اکوسیستم ساخت و تولید، از خودرو لغو انحصار کنید. افتخار ملی واقعی این است که تولیدکننده انحصارگر نداشته باشد.» در قسمت نظرات، همایون دارابی از فعالان حوزه بورس در واکنش به نوشته سلاح‌‌‌ورزی برایش نوشت: «انحصاری وجود ندارد، صرفه اقتصادی وجود ندارد تا کسی وارد صنعت شود. کی حاضره با این قیمت‌گذاری خودروسازی کنه و سالی ۱۵هزار میلیارد تومان ضرر کنه.»

مهدی رباطی

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران

بررسی و مطالعات نشان می‌دهد در بورس تهران سهام به ندرت زیر مووینگ‌اوریج‌‌‌های ۳۶۰ روزه قرار می‌‌‌گیرند. در معاملات دیروز برخی سهامداران در حال فروش دارایی خود روی این میانگین بودند، قبل از ورود به بازارهای مالی حتما آموزش ببینید وگرنه همواره متضرر خواهید بود.

داود منظور

دانشیار دانشگاه

مواضع اخیر رئیس سازمان برنامه و بودجه نویدبخش یادگیری سیاستگذار و حرکت به سمت متوقف کردن چرخه تولید فقر در کشور است.‌وعده توقف رشد نقدینگی و تورم افسارگسیخته با اصلاح سیاست‌‌‌ها و تلاش برای جلوگیری از خلق پول و افزایش نقدینگی از طریق کنترل هزینه‌‌‌های دولت بسیار امیدوارکننده است.

رضا خانکی

فعال حوزه بورس

در مورد وضعیت کلیه‌‌ بازارها شرط‌بندی بر سر دو موضوع است: آیا تورم پیش رو معنادار و با رشد بیشتر است یا کنترل شده و انتظارات تورمی مهار می‌شود؟

فرض عقلانی می‌‌‌گوید که احتمال مهار تورم با این ترکیب اقتصادی کم است و سیاست‌‌‌های اعلامی دمیدن به کوره‌‌ تورمی است. اما شانس چرخش‌‌‌های ناگهانی را باید لحاظ کرد و من ریسک‌اش را کم نمی‌‌‌دانم. آن هم چیست؟ استفاده از ابزارهایی چون افزایش ناگهانی نرخ بهره به منظور آرام کردن بازارها یا معلق‌‌‌های ناگهانی در سیاست خارجی که هر دو را محتمل می‌‌‌دانم.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا، در مصاحبه اخیر خود با فاکس بیزینس، به سؤالی در مورد ارزهای دیجیتال پاسخ داد. وی نظر خود را در این رابطه این گونه عنوان کرد: «من ارز ایالات متحده آمریکا را دوست دارم، اما به نظر من سایر ارزها [دیجیتال] فاجعه‌ای هستند که در آینده رخ خواهند داد.» وی همچنین در ادامه افزود : «آن‌ها [ارزهای دیجیتال] ممکن است تقلبی باشند. چه کسی می‌داند آن‌ها چه هستند؟ مطمئنا آن‌ها چیزی هستند که مردم اطلاع کمی درباه‌‌شان دارند.»

تالار صادراتی بورس کالای ایران امروز، چهارشنبه ۱۰ شهریورماه، میزبان عرضه ۶۳۰ تن پلی وینیل کلرایدPVC شرکت پتروشیمی آبادان، ۲ هزار و ۹۷۶ تن پلی وینیل کلرایدPVC شرکت پتروشیمی غدیر و ۲۶۰ تن اسید نیتریک شرکت پتروشیمی کارون است.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، ۴۳ هزار و ۲۲۰ تن قیر، ۵۵ تن عایق رطوبتی و ۷۸۰ تن اسلاک واکس در تالار صادراتی بورس کالای ایران عرضه می شود.

تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران در این روز میزبان عرضه ۱۴ هزار و ۹۸۶ تن تیرآهن، ۱۳۶ هزار و ۶۵۶ تن میلگرد، ۱۹۸ تن ناودانی، ۱۱ هزار و ۸۰۰ تن ورق فولادی، ۸۰ تن بیلت و اسلب مسی و ۱۹ کیلوگرم شمش طلا است.

براساس این گزارش، ۳۵ هزار و ۹۳۲تن وکیوم باتوم، قیر، مواد پلیمری، مواد شیمیایی و گوگرد نیز در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی عرضه می شود.

تالار محصولات کشاورزی بورس کالای ایران عرضه ۵۰۰ کیلوگرم زعفران رشته ای را تجربه می کند.

بازار فرعی بورس کالای ایران در این روز شاهد عرضه ۲ هزار و ۴۸۲ تن انیدریدفتالیک، تسمه فولادی، دی اکتیل فتالات، متیل اتیل کتون (MEK) و رب گوجه فرنگی است.