بعد از ابلاغیه ستاد مدیریت بار کشور در ارتباط با کاهش مصرف برق برخی صنایع، طی روزهای گذشته برخی از شرکت‌های مشمول این ابلاغیه اطلاعیه صادر کردند. پتروشیمی آبادان در یک اطلاعیه گروه الف در سامانه کدال اعلام کرد: با توجه به بحران شدید برق در شهرستان آبادان و طبق بخشنامه شرکت توزیع نیروی برق خوزستان مبنی بر توقف فرآیند اصلی تولید کارخانه، شرکت لاجرم اقدام به تعطیل‌کردن واحدهای عملیاتی و تولیدی خود کرده و در حال پیگیری جهت وصل مجدد برق و رفع محدودیت‌های موجود از طریق مراجع ذی‌ربط است که پس از حصول نتیجه اطلاع‌رسانی خواهد شد.
شرکت فروسیلیسیم خمین هم در اطلاعیه‌ای نامه شرکت سهامی برق منطقه‌ای باختر (مسوول برق استان‌های همدان، اراک و لرستان) را منتشر کرده که در آن خطاب به برخی شرکت‌های سیمانی، فلزی و خودرویی اعلام کرده است، «طبق مصوبات هیات‌وزیران و مصوبه ستاد مدیریت بار کشور، خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به کاهش ۶۰ درصد بار مصرفی از ساعات ۱۲ الی ۲۱ هر روز اقدام شود. بدیهی است در صورت عدم‌همکاری مشمول شرایط قطع اضطراری بار در شبکه قرار خواهید گرفت.» البته در این اطلاعیه علاوه بر کاهش مصرف برق، عوامل دیگری چون تعمیرات اساسی به‌عنوان دلایل توقف تمامی فعالیت‌های شرکت نام‌برده شده است. برآورد شده که فعالیت شرکت مجددا در ابتدای مهرماه از سر گرفته شود. شرکت سیمان شمال هم یکی دیگر از شرکت‌هایی است که اخیرا در قالب افشای اطلاعات با‌اهمیت، خبر از توقف بخشی از تولید خود به منظور کاهش مصرف برق داده است. در این اطلاعیه هم گفته شده بر اساس مصوبه مورخ ۱۶/ ۰۴/ ۱۴۰۰مبنی بر رعایت سقف پیک بار تا اطلاع ثانوی را به میزان حداکثر سقف مجاز ۵۸/ ۱مگاوات اعلام کردند لذا اعمال محدودیت فوق منجر به توقف تولید کلینکر و کاهش تولید و تحویل سیمان شده است.
یکی از مهمترین موضوعات دیگری که طی روزهای اخیر در چارچوب افشای اطلاعات با اهمیت مورد‌توجه قرار گرفت، صدور مجوزهای افزایش قیمت در برخی صنایع بود. در این ارتباط شرکت شوکوپارس اعلام کرده، نظر به افزایش نرخ مواد اولیه و سایر نهاده‌های تولید و اثر آن بر بهای تمام‌شده محصولات، قیمت برخی از محصولات این شرکت پس از اخذ مجوز انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات (تاریخ اعمال ۰۱/ ۰۵/ ۱۴۰۰) افزایش یافته است. بر اساس این اطلاعیه عمده محصولات شرکت شامل (شربت مایع و پودری پودر کیک، پودر ژله، شکلات‌صبحانه، شکلات‌های پذیرایی، اسمارت، میکا، گز) به‌طور متوسط از رقم ۶/ ۱۸ میلیون ریال به ۸/ ۲۳میلیون ریال رسیده است. شوکوپارس در سال مالی گذشته از محل فروش این محصولات به میزان ۱۰۲ هزار میلیارد ریال درآمد کسب کرده بود؛ رقمی که حدود ۱۸ درصد از کل درآمدهای این شرکت را به‌خود اختصاص داده بود. شرکت دارویی رازک هم اعلام کرده که براساس مجوز سازمان غذایی و دارو برخی از محصولات این شرکت شامل انواع قرص و کپسول به‌طور میانگین از ۱۹۷ هزار ریال به ۲۷۰ هزار ریال رسیده است. شرکت لابراتورهای رازک از محل فروش این محصولات طی سال مالی گذشته به میزان ۱۷۵میلیارد تومان درآمد کسب کرده بود، رقمی که ۲۳ درصد از کل درآمدهای این شرکت را به‌خود اختصاص می‌داد.
بهای سیمان به بالاترین ارقام در تاریخ خود رسیده است تا جایی که حتی واسطه‌ها قیمت ۱۳۰هزار تومان را برای هر پاکت سیمان در برخی شهرهای شمال کشور پیشنهاد می‌کنند. اگرچه دلیل التهاب قیمت را قطعی برق و توقف تولید عنوان می‌کنند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد اصلاح این بازار نه تنها چندان دشوار نیست، بلکه با ۴ رویکرد تجربه‌شده قابل دستیابی است.
معادله نجات بازار سیمان
التهاب در بازار سیمان قابل مدیریت است و قطعا این تعادل از بستر بورس کالای ایران عبور خواهد کرد. تبعیت از مکانیزم بازار و عدم‌مداخله در آن با گذرکردن از هرگونه قیمت‌گذاری دستوری، تعیین کف عرضه برای رهگیری حداقل میزان معامله قطعی سیمان، تعدیل و بازبینی قیمت‌های پایه در بورس کالا و آزادی نوسان نرخ مثبت و منفی و نهایتا ایجاد یک نهاد رگولاتوری برای مدیریت بازار و پاسداشت آزادی عمل در چارچوب مکانیزم عرضه و تقاضا بدون دخالت مستقیم در عملکرد بازار چهارضلعی مدیریت بازار سیمان خواهد بود.
تجربه بازارهای مشابه نشان می‌دهد که گام اصلی در بهبود سازوکار بازار سیمان قطعا آزادی عمل حداکثری در یک بازه زمانی طولانی‌مدت است، اگرچه تا رسیدن به روزهای متعادل موردانتظار، ایجاد یک نهاد فرابخشی به منظور رگولاتوری و تنظیم‌گری در این بازار بهترین مسیر برای اصلاح امور است. این نهاد تنظیم‌گر بهترین حامی آزادی عمل و کشف نرخ عادلانه به دور از مداخلات جانبی خواهد بود. تنش بحرانی بی‌برقی صنایع مقطعی است و پس از آن به وضوح می‌توان روزهای بهتری را برای این بازار انتظار داشت اگرچه هم‌اکنون نیز به آرامش رسیدن بازار در دسترس است.
زیرپوست بازار سیمان
التهاب در بازار سیمان و پیش از آن التهاب در بازار فولاد موارد مشابهی در بازار خوراک دام و محصولات کشاورزی و مواد غذایی همگی نشان می‌دهد که مدیریت بازار بسیار پیچیده‌تر از چیزی است که نشان می‌دهد. اینکه در بازار فولاد با محوریت شمش و میلگرد بین ۲ تا ۳ برابر نیاز داخلی تولید داریم ولی التهاب این بازار هر چند وقت یکبار دامن‌گیر خریداران شده یا در بازار سیمان به‌رغم برتری عرضه بر تقاضا التهابی کم‌سابقه را شاهد هستیم و همه چیز به گردن قطعی برق افتاده است، نشان می‌دهد که موارد بسیاری در مدیریت و دقیق‌تر تنظیم‌گری یک بازار مشخص دخیل هستند. فراتر از مکانیزم عرضه و تقاضا؛ واقعیت‌ها در بازارهای داخلی اغلب از دو مسیر تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد یکی عملکردها و دیگری فرآیندها؛ این دو فاکتور از امکان تعدیل یا تقویت مکانیزم‌های عرضه و تقاضا برخوردارند.
توجه به فرآیندها
به عنوان یک نمونه مشخص، فرآیندهای کشف نرخ سیمان در بورس کالا این‌گونه است که ابتدا فروشنده باید کالای خود را پذیرش کرده، سپس با ارائه تضمین‌های موردنیاز نسبت به عرضه تمایل خود را نشان داده و بعد از پیشنهاد قیمت پایه و تایید آن توسط بورس، کالا وارد تالار می‌شود تا در مسیر رقابت بالاترین قیمت پیروز معامله باشد. این در حالی است که رقابت نامتعارف به عدم‌تایید معاملات یا همان ابطال منجر خواهد شد. همین فرآیند به ظاهر ساده یک خطای برجسته دارد آن هم عدم‌طراحی مکانیزمی برای کاهش قیمت‌هاست. اگر به هر دلیل کالایی فروش نرفت، فروشنده مختار است که قیمت‌های پایه را کاهش داده یا سیمان را در خارج از بورس به فروش برساند. در این بین بورس کالا نیز دخالت چندانی نخواهد کرد همانگونه که تاکنون مداخله گسترده‌ای در خصوص افت قیمت‌های پایه حداقل در بازار سیمان به خرج نداده و امید است که این اتفاق محقق شود. نکته دیگر آنکه در صورت عدم‌کاهش قیمت‌های پایه، هیچ مکانیزم مشخصی برای افت قیمت‌ها در تالار وجود ندارد مگر آنکه خود عرضه‌کننده کاهش قیمت را اعمال کند که چنین امری هم نه تنها مرسوم نیست بلکه بسیار نادر اتفاق می‌افتد. نکته دیگر آنکه در این فرآیند هیچ نهاد رگولاتوری دیده نمی‌شود و بورس کالا در عدم‌حضور نهادهای تنظیم‌گر یا ارکان مختلف وزارت صمت آزادی عمل کامل دارد. بحث نهاد رگولاتوری بارها مطرح شده که در حوزه سیمان حضور ندارد.
نکته دیگر آنکه در بورس کالا هیچ ابزاری برای پوشش ریسک در بازار فیزیکی همچون معاملات سیمان، فولاد، پلیمرها یا ترکیبات شیمیایی رایج نشده، تا جایی که به تازگی قراردادهای کشف پریمیوم در بازار پتروشیمی آغاز شده و به تنهایی از امکان پوشش ریسک در این بازار برخوردار نیست. به عنوان مثال قراردادهای گواهی سپرده، صندوق‌های کالایی، قراردادهای مشتقه؛ آتی و اختیار (معامله) در این بازارها وجود ندارد و یک نقیصه جدی به شمار می‌رود.
اثرگذاری عملکردها
موضوع بعدی بحث عملکردهاست. اینکه عملکرد تصمیم‌سازان یا ارکان مختلف عرضه و تقاضا در این حوزه چگونه بوده خود بحث مفصلی است که در ضعف فرآیندهای معاملاتی، فضا برای اعمال نفوذ در آنها تقویت می‌شود. اینکه یک عرضه‌کننده یا یک مدیر بتواند برای یک بازار تعیین‌تکلیف کرده یا با تغییر در قیمت‌های پایه پیشنهادی، شرایط را به دلخواه تغییر دهد دقیقا در ضعف فرآیندهاست که خودنمایی می‌کند. به صورت دقیق‌تر وقتی یک خریدار برجسته با هر نیتی بتواند قیمت‌ها را به فراخور میل خود افزایش دهد و متعاقب آن قیمت‌های پایه نیز رشد کند به وضوح ضعف فرآیندها و نبود سیستم‌های رگولاتوری را نشان می‌دهد.
شبح قیمت‌های پایه بر بازار سیمان
رهگیری واقعیت‌های بازار سیمان قطعا از مسیر بورس کالای ایران عبور می‌کند که به خوبی مسیر رشد نرخ را ترسیم کرده تعیین بهترین راهکار برای اصلاح شرایط فعلی، از همان مسیر می‌گذرد. اینکه بهای سیمان در بورس کالا یا بازار آزاد همچون میلگرد حتی ملک از برخی کالاها یا مکان‌های شاخص تاثیر می‌پذیرد یک واقعیت غیرقابل کتمان است. در شرایط فعلی که روند ۱۰ ساله سرمایه‌گذاری ساختمانی از رویش رونق در استان‌های شمالی حکایت دارد، ذات نوسان قیمت‌ها نیز بی‌ارتباط با تولیدکنندگان در شهرهای شمالی نخواهد بود. گزارش مهاجرت دوم به املاک شمال که از هفت علت رکود کمتر و رونق بیشتر در بازار املاک شمال کشور که در تاریخ ۲۱ تیرماه در «دنیای اقتصاد» منتشر شد مؤید همین مطلب بود. رونق املاک در شمال کشور به معنی رونق بازار مصالح ساختمانی در همان نقطه نیز تلقی می‌شود که بر بازار سایر واحدهای تولیدی سیمانی اثرگذار خواهد بود.
انتظار بر این است که رشد قیمت‌ها در بورس کالا از مسیر رقابت برای خرید باشد که از مسیر اقتصادی به صورت شفاف توجیه‌پذیر است اما رشد قیمت سیمان آن هم برای یکی از تولیدکنندگان شاخص در منطقه شمال کشور از مسیر دیگری عبور کرده که اثر پروانه‌ای برجسته‌ای بر بازار سیمان داشته است. قیمت‌های پایه گام آغازین معاملات است و هرگاه چنین نرخی افزایش یابد، بازار لاجرم رشد قیمت‌ها را پذیرفته و راهی جز تمکین از آن ندارد. تایید قیمت‌های پایه در فاز عرضه به عهده بورس کالاست. اما قیمت‌های پایه برای یکی از تولیدکنندگان مهم در شمال کشور چگونه بوده است؟
سیمان مشهور و بازارپسند تیپ-۲ یکی از تولیدکنندگان با نماد CEMENT۲L-۰۰ در فاصله ۹ تا ۲۴ تیرماه سه مرحله در بورس کالا با قیمت پایه ۴۷۹ تومان به ازای هر کیلوگرم عرضه شده ولی از ۲هزار تن عرضه، حتی یک کیلوگرم آن مورد معامله قرار نگرفته است. ساده‌ترین برآورد این است که قیمت پایه بالاست و بازار به قیمت‌های پایین‌تری نیاز دارد. به طرز عجیبی نه تنها شاهد افت قیمت پایه نبوده‌ایم بلکه در تاریخ ۱۹ تیرماه، قیمت پایه به ۵۸۵ تومان افزایش یافت که از رشد ۲۲ درصدی حکایت دارد. این رشد در شرایطی رقم خورد که هیچ داده اقتصادی همچون رشد بهای نیمایی ارز یا افزایش قیمت‌های جهانی در این فاصله زمانی این افزایش نرخ را توجیه نمی‌کرد اما نگاهی دقیق‌تر به شرایط معامله یک تغییر را نشان می‌دهد و آن رشد عرضه به ۱۹ هزار و ۵۰۰ تن بود؛ گویی زیرساخت اصلی رشد نرخ همین افزایش عرضه بود و می‌توان این‌گونه پنداشت که برای رشد عرضه‌ها بوده قیمت بالاتر در اختیار قرار گرفته است. نکته جالب‌تر آنکه از ۱۹ هزار و ۵۰۰ تن عرضه تنها ۲۴۰۰ تن آن در تالار مورد معامله قرار گرفت و در نهایت تا روز ۲۲ تیرماه، ۷۲۰ تن دیگر به صورت مچینگ مورد داد و ستد قرار گرفت. ناگفته پیداست که معامله جمعا ۳۱۲۰ تن معامله از ۱۹ هزار و ۵۰۰ تن عرضه یعنی معامله ۱۶ درصدی به این معنی است که این قیمت‌ها بالاست و بازار نرخ‌های پایین‌تری را می‌طلبد.
اما شگفتی‌های این بازار هنوز هم ادامه دارد. در تاریخ ۲۶ تیرماه و پس از معاملات نسبتا ناکام پیشین و انتظار برای کاهش قیمت‌های پایه، اما نرخ‌های پایه جدید ۶۷۲ تومان اعلام شد و باز هم ۱۹ هزار و ۵۰۰ تن عرضه به ثبت رسید تا نرخ‌های پایه رشد ۸/ ۱۴درصدی داشته باشد. این بار هم در تالار از ۱۹ هزار و ۵۰۰ تن، تنها ۴ هزار و ۳۷۰ تن آن مورد داد و ستد قرار گرفت و مابقی به مچینگ وارد شد. نتیجه آنکه در اواخر تیرماه به نسبت مدت مشابه ماه قبل از آن قیمت‌های پایه رشد ۴۰ درصدی را در این کالای خاص تجربه کرده آن‌هم در شرایطی که در بازه زمانی ذکر شده هیچ رقابتی ثبت نشده است. این مطلب از عجایب قیمت‌گذاری در بورس کالاست و به همین سادگی بدون رقابت برای خرید رشد قیمت ۴۰ درصدی برای فروشنده به ارمغان آمده است. به جرات می‌توان گفت در تاریخ بورس کالای ایران افزایش ۴۰ درصدی قیمت‌های پایه در یک ماه اگر نگوییم بی‌سابقه اما کم‌سابقه است. نکته مهم آنکه اثر واقعی قطعی برق تنها در هفته گذشته بر بازار تاثیر گسترده داشته ولی زیرساخت اصلی رشد قیمت‌ها به گونه‌ای دیگر رقم خورده بود. اثر واقعی و روانی قطعی برق بیش از همه بر رقابت‌ها اثر می‌گذارد یعنی حال که رقابت تجربه نشده، حتی اگر قطعی برق هم در کار نبود، این روند صعودی قیمت‌های پایه اثرگذاری خود را بر بازار برجای می‌گذاشت.
نکته مهم آنکه معامله در قیمت‌های بالا در روزهای اوج تقاضای فصلی و قطعی برق صنایع همراه با جذابیت‌های احتکار و واسطه‌گری، به این معنی نیست که بازار نرخ‌های فعلی را می‌پذیرد بلکه راهی جز پذیرش این شرایط ندارد. از سوی دیگر واسطه‌هایی که به هر دلیل به کالا دسترسی دارند تلاش خواهند کرد تا قیمت‌ها را هر چه بیشتر افزایش دهند و معامله در سقف قیمتی برای آنها توجیه‌پذیر است. این مطلب به این معنی است که الزاما ثبت رکورد قیمت‌ها در بورس کالا به معنی پذیرش قیمت‌ها در بستر بازار نیست که بورس کالا به درستی از تایید برخی از معاملات خودداری کرد. در هر حال به نظر رسیده و برآورد می‌شود که رشد قیمت‌های پایه بستر اصلی برای جهش قیمتی در بازار سیمان بوده که تایید یا رد آن دقیقا در اختیار بورس کالاست.
حال که یک نمونه واقعی در بازار سیمان را رهگیری کردیم می‌توان با صراحت بیشتری صحبت کرد. قطعا بخش مهمی از مشکلات موجود در بازار سیمان به قیمت‌گذاری در بورس کالا بازمی‌گردد؛ آن‌هم در شرایطی که این بازار به گونه‌ای تنظیم شده که مسیر اصلی، رشد نرخ و مسیر فرعی کاهش قیمت‌ها همراه با دست‌انداز باشد. به عبارت ساده‌تر در هر معامله‌ای روند صعودی قیمت‌ها به سادگی فراهم است و در مکانیزم رقابت، پتانسیل رشد قیمت‌ها در دسترس خواهد بود. این در حالی است که در برخی مکانیزم‌های دست‌ساخته بورس کالا، با رشد قیمت‌ها با اهرم رقابت برای خرید پتانسیل افزایش قیمت‌های پایه نیز ایجاد شده است؛ مطلبی که در خلال معاملات به سادگی قابل رهگیری بوده است.
اما برای کاهش نرخ دو مسیر وجود دارد: یکی آنکه فروشنده در زمان معاملات در صورت نبود تقاضا، کالاهای خود را با تخفیف به نسبت قیمت‌های پایه عرضه کند و دیگری آنکه بورس کالا رأسا قیمت‌های پایه را کاهش دهد. اینکه فروشنده قیمت‌ها را در هنگام خرید کاهش دهد دور از ذهن یا به عبارت دقیق‌تر دور از انتظار است و در تاریخ فعالیت بورس کالا به ندرت مشاهده شده آن‌هم در شرایطی که پتانسیل صادرات یا فروش خارج از بورس برای بسیاری از کالاها در دسترس بوده و هست. در خصوص کاهش قیمت‌های پایه نیز اوضاع مشابه است تا جایی که هرگاه فشار رسانه‌ای یا فشار از سمت ارگان‌های دولتی بر بورس کالا افزایش یافته، احتمال تعدیل قیمت‌های پایه نیز افزایش یافته است. به عبارت ساده‌تر دست یافتن به مهمترین فاکتور در کاهش نرخ یا همان افت قیمت‌های پایه در بورس کالا به قدری دشوار و تنها در اختیار بورس کالاست که انتظار تعدیل بازار از این مسیر بیشتر شبیه به رؤیایی است که به ندرت تعبیر می‌شود.
آغاز معاملات سیمان بدون چارچوب مشخص
ابوذر انصاری، کارشناس بازار در خصوص رخدادهای بازار سیمان در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» در خصوص مدیریت بازار عنوان کرد: ناهماهنگی و کمی تقابل بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و بورس کالا می‌تواند به تنظیم بازار خدشه وارد کند. یکی از دلایل موفقیت تنظیم بازار محصولات پتروشیمی نسبت به سایر کالاها از جمله فولاد و حالا سیمان هماهنگی و همفکری بین تمامی اعضای کمیته تخصصی پتروشیمی است، تقریبا همه اعضا و بازیگران به این فهم مشترک رسیده‌اند که حفظ تعادل بازار در گرو همکاری است و نه تقابل و تکروی. تقریبا در تمامی حوزه‌ها از جمله سیمان، فولاد و… وزارت صنعت، معدن و تجارت معمولا نگاهی دستوری به قیمت‌ها دارد و وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌خواهد نقش بانک مرکزی درکنترل تورم را بازی کند، تعادل و تنظیم بازار را کاهش قیمت‌ها تلقی و تفسیر کرده و بورس کالا هم دنبال بازاریابی و افزایش حجم معاملات است.
وی در خصوص ورود شرکت‌ها به بورس کالا گفت: برخی شرکت‌ها جهت فرار و رهایی از قیمت‌گذاری دستوری و مداخلات دولت مخصوصا وزارت صنعت، معدن و تجارت به بورس کالا پناه می‌برند اما بورس کالا به تنهایی نمی‌تواند نقش رگولاتور و تنظیم‌گر در یک اقتصاد غیر‌رقابتی را بازی کند. به عنوان یک کارشناس اقتصادی همواره موافق شفافیت و عرضه محصولات در بورس کالا هستم چون با کمک اطلاعات و داده‌های معاملات که در اختیار همه کارشناسان است می‌توان بازار را تحلیل کرد. همواره منتقد دخالت دستوری و سیاسی در قیمت بودم و همواره گفته‌ام که قیمت یک عدد تصادفی نیست که با دستور کاهش یا افزایش یابد، بلکه متغیر قیمت نتیجه سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی و دولت مخصوصا فرآیندهای عرضه و تقاضاست.
واقعیت آن است که عملکرد بورس کالا در معاملات سیمان متکی بر هدف و برنامه منتشرشده‌ای نبوده و با یک شوک مقطعی و انتظاری در فاز عرضه به تبع قطعی برق شرایط به گونه‌ای دگرگون می‌شود که عدم‌تعادل را به وضوح مشاهده می‌کنیم. مهم‌تر از اینها داشتن نقشه راه و چارچوب‌های مشخص و شفاف برای دولت، ذی‌نفعان و کارشناسان بازار سرمایه است. البته در حال حاضر در حوزه سیمان به جز قواعد داخلی بورس، هیچ‌گونه چارچوب و دستورالعمل مشخص، فرابخشی و شفافی جهت انجام معاملات در بورس کالا وجود ندارد.
بهتر بود شرکت بورس کالای ایران ضمن بازاریابی و مذاکره با شرکت‌های سیمانی چارچوب مشخص و دستورالعمل شفافی با الگوبرداری از دستورالعمل تنظیم بازار محصولات پتروشیمی در حوزه قیمت، عرضه، کف عرضه و تقاضا به تنهایی یا با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و انجمن‌های ذی‌ربط تدوین و منتشر می‌کرد بعد معاملات در بورس کالا شروع می‌شد.
انصاری در ادامه گفت: برآورد‌ها نشان می‌دهد که تقاضای ماهانه سیمان در کشور رقمی نزدیک به چهار میلیون تن است. بهتر بود شرکت بورس کالای ایران پذیرش سیمان توسط شرکت‌های سیمانی زیرمجموعه سازمان تامین اجتماعی، شرکت‌های سیمانی زیرمجموعه گروه توسعه ملی و شرکت‌های سیمانی زیرمجموعه بنیاد مستضعفان را منوط به عرضه مثلا یک تا دو میلیون تن می‌کرد؛ یعنی قبل از پذیرش و معامله در بورس کالا یک کف عرضه هفتگی مشخص با همکاری و هماهنگی با هلدینگ‌ها تعیین می‌شد یا فرمول و روش محاسبه قیمت پایه را جهت تحلیل و پیشبینی قیمت‌ها به صورت شفاف مشخص می‌کرد.
این در حالی است که مشکل اصلی یا همان اختلاف قیمت‌های پایه اعلامی توسط عرضه‌کننده‌های مختلف مشخص نیست به چه نتیجه‌ای ختم خواهد شد. به عنوان مثال قیمت پایه سیمان تیپ-۲ دو عرضه‌کننده مختلف۳۷۰ تا ۶۷۰ تومان است. قیمت‌های پایه باید برای همه کارشناسان و ذی‌نفعان پیش‌بینی‌پذیر باشد.
معمولا بورس کالا را محل کشف قیمت و سازوکار اقتصادی بر مبنای مولفه‌های بازار و مبتنی بر نظام عرضه و تقاضا می‌دانند، اما ظاهرا کشف قیمت دربورس کالا در حوزه فولاد و سیمان مبتنی بر میل عرضه‌کننده است. وقتی اقتصاد کلان رقابتی و آزاد نباشد تقاضاکننده مجبور است پیرو و تابع میل عرضه‌کننده باشد.
بازار نفت ابتدای هفته کاری قبل (دوشنبه) روزی تلخ را تجربه کرد و بیش از ۷ درصد پایین رفت. اگرچه این اتفاق فقط یک روز پس از موافقت اعضای اوپک‌پلاس برای افزایش تولید ۴۰۰ هزار بشکه در روز برای هر ماه از آگوست رخ داد، شوک بازار عمدتا دلیل دیگری داشت. مسلط شدن گونه «دلتا»ی ویروس کرونا در جهان و افزایش قابل‌ملاحظه مبتلایان در جای‌جای جهان منجر به نگرانی شدید در مورد ریکاوری اقتصادی شد. با این حال، پس از آن با اصلاح رو‌به‌بالای بازار رو‌به‌رو بودیم که نشان از رفع نسبی این نگرانی‌ها داشت.
سقوط و صعود نفت در یک هفته
بنابراین، نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا که برای ساعاتی در روز دوشنبه به ۶۵ دلار بر بشکه هم تنزل یافته بود، هفته را با ۴/ ۰ رشد روی قیمت ۷۲ دلار به پایان برد. شاخص جهانی برنت هم دوشنبه زیر ۶۸ دلار بر بشکه را دید، اما با کمتر از یک درصد افزایش هفتگی در نهایت جمعه بالای ۷۴ دلار در هر بشکه بسته شد. گزارش‌ها حاکی از مقاومت تقاضای سوخت در مقابل سویه دلتا از آمریکا تا آسیا و اروپا دارد که نشان‌دهنده این انتظار است که ریکاوری جهانی اقتصاد از ریل خارج نشده است و موجودی انبارهای نفتی به روند کاهشی خود ادامه خواهند داد. در هفته گذشته، تعداد دکل‌های فعال حفاری نفت در آمریکا افزایش یافت اما روند بازگشت تولید نفت شیل محتاطانه است چراکه این شرکت‌ها در حال حاضر روی انضباط مالی متمرکز شده و همین رویه منجر به کاهش ورشکستگی‌ها در این حوزه شده است.
پایین و بالای نفت در هفته گذشته
نفت خام آمریکا اولین رشد هفتگی در سه هفته اخیر را رقم زد و برنت هم پس از سه هفته کاهشی توانست اندکی بالا رود چراکه نشانه‌هایی ظهور پیدا کرد مبنی بر اینکه تقاضای جهانی به-رغم نگرانی‌ها در مورد احتمال توقف روند ریکاوری به دلیل گسترش سویه دلتای کرونا، همچنان بالا می‌رود. نفت در هر دو شاخص مهم توانست کاملا سقوط یکروزه قیمت‌ها در دوشنبه را جبران کند. تقاضای سوخت و ترافیک جاده‌ای از آمریکا گرفته تا آسیا و اروپا همچنان نسبت به تحولات منفی بازار مقاومت نشان داده که بر این انتظار تاکید دارد که ریکاوری هنوز ادامه دارد و روند تخلیه موجودی انبارهای نفتی فعلا متوقف نمی‌شود. ادوارد مویا، تحلیلگر ارشد بازارها در شرکت Oanda به بلومبرگ گفت: «واقعیتی که اهمیت دارد این است که ما دست‌کم در آمریکا و اروپا شاهد بازگشت عظیم به قرنطینه سخت‌گیرانه نخواهیم بود.» نفت خام از ابتدای سال‌جاری میلادی نزدیک به ۵۰ درصد رشد کرده زیرا کمپین‌های واکسیناسیون فعلی منجر به بازگشایی‌های اقتصادها شده است. داده‌های مصرف بنزین در هفته منتهی به جمعه نشان از بازگشت عمده آن به حالت نرمال در بسیاری از بزرگ‌ترین کشورهای مصرف‌کننده دارد. در همین حال، اوپک‌پلاس و تولیدکنندگان شیل آمریکا در بازگرداندن عرضه کنار گذاشته شده خود انضباط خاصی به خرج می‌دهند. افت شدید ۵/ ۷ درصدی قیمت نفت خام آمریکا در روز دوشنبه دقیقا بعد از توافق سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش به رهبری عربستان و روسیه برای بازیابی تولید این ائتلاف رخ داد. افزایش متعادل عرضه اوپک‌پلاس هراس‌ها در مورد ایجاد مازاد عرضه را کاهش داد. گروهی از تحلیلگران در بانک آمریکا اخیرا طی یادداشتی به مشتریان خود گفتند که کاهش شدید قیمت روز دوشنبه یک فرصت خرید بوده و قیمت برنت در سال آینده باید به ۱۰۰ دلار در هر بشکه برسد. به گزارش خبرگزاری رویترز، کومرزبنک نیز در یادداشتی در مورد بازار نوشت: «نگرانی‌ها در مورد تقاضا مشخص شد که بزرگ‌نمایی بوده است؛ به همین دلیل بود که از آن پس قیمت‌ها ریکاوری شده‌اند. به‌رغم افزایش در سمت عرضه، بازار نفت تا پایان سال اندکی کسری خواهد داشت.»
انتظار می‌رود رشد تقاضا از روند افزایش عرضه پیشی بگیرد حتی با وجود اینکه یکشنبه اوپک‌پلاس تصمیم به افزایش ۴۰۰ هزار بشکه‌ای روزانه در هر ماه از آگوست گرفت. تحلیلگران ANZ Research هم در گزارشی گفته‌اند بازار احساس می‌کند که رشد عرضه اوپک‌پلاس برای متوازن کردن بازار کافی نخواهد بود و موجودی‌ها در آمریکا و همین‌طور کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) به کاهش خود ادامه می‌دهد. موجودی نفت آمریکا در هفته منتهی به ۱۸ جولای ۱/ ۲ میلیون بشکه بالا رفت اما انبار کوشینگ در اوکلاهما که محل تحویل نفت وست تگزاس است، به پایین‌ترین سطح از ژانویه ۲۰۲۰ رسیده است. با این حال ویروسی که دنیا را شدیدا تحت‌تاثیر خود قرار داده، همچنان چالشی برای آن است. مراسم افتتاحیه بازی‌های المپیک در توکیو تقریبا در ورزشگاهی خالی از تماشاگر برگزار شد چراکه تعداد موارد مبتلایان به کرونا مرتبط با این بازی‌ها افزایش یافته بود. در چین هم نشانه‌هایی از سرایت این ویروس از فرودگاه نانژینگ در شرق این کشور به دیگر استان‌ها وجود دارد. تعداد دکل‌های حفاری نفت در هفته قبل ۷ دستگاه افزایش به ۳۸۷ واحد رسید که بالاترین سطح از آوریل ۲۰۲۰ به حساب می‌آید. با این حال، ریکاوری حفاری در آمریکا متعادل بوده زیرا تولیدکنندگان ریاضت در هزینه‌ها را ترجیح می‌دهند.
درآمد بالای شرکت‌های نفتی
در همین حال، شرکت بزرگ خدمات میادین نفتی جهان، شلومبرگر جمعه گزارش داد بالاترین نرخ رشد درآمد در چهار سال اخیر را تجربه می‌کند. به گزارش اس‌اند‌پی گلوبال پلتس، اولیویه لوپوش، مدیرعامل این شرکت گفت انتظار دارد این رشد تا آخر سال ۲۰۲۱ و پس از آن ادامه یابد چراکه ریکاوری دوره‌ای بعد از پاندمی ادامه پیدا می‌کند. او گفت در حالی که آمریکای شمالی در نیمه اول سال رشد را به پیش برد، فعالیت‌های بین‌المللی در حال به دست گرفتن این پیشروی است. این امر به‌ویژه هنگامی صادق است که تولیدکنندگان ایالات متحده همچنان محدودیت‌های مالی بیشتری را اعمال می‌کنند. لوپوش در یک بیانیه در مورد درآمد این شرکت در ۲۳ جولای گفت: «در آمریکای شمالی، ما انتظار داریم که نرخ رشد متوسط باشد؛ اما به دلیل هزینه‌های شرکت‌های خصوصی اکتشاف و تولید، فعالیت حفاری هنوز می‌تواند باعث شگفتی شود.» او ادامه داد: «بنابراین، در صورت عدم‌موفقیت در هرگونه بهبود، ما همچنان شاهد رشد درآمد بین‌المللی خود در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ خواهیم بود و زمینه را برای یک خط مبنای قوی برای مقایسه با عملکرد سال ۲۰۲۲ فراهم می‌کنیم.» به همین ترتیب، بیکر هیوز، رقیب این شرکت خدمات میادین نفتی، در ۲۱ جولای گفت که رشد حفاری شیل ایالات متحده باید در نیمه دوم سال کند شود اما مسیر رو به بالا را ادامه دهد. بیکر هیوز افزود: «به نظر می‌رسد حفاری شیل ایالات متحده برای بقیه سال کاهش یابد و این باید اوپک‌پلاس را از افزایش تدریجی تولید راضی نگه دارد.» این شرکت ادامه داد: «به نظر می‌رسد نفت خام وست تگزاس اینترمدییت آماده است تا در کوتاه‌مدت بین ۷۰ تا ۷۵ دلار باقی بماند.»
در همین حال یکی از مهمترین نیروهای پیش برنده تقاضای جهانی نفت چین است که به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز، سخت‌گیری پکن در مورد سوء‌استفاده از سهمیه‌های واردات نفت به همراه تاثیر قیمت بالای نفت خام می‌تواند رشد واردات نفت خام این کشور را در ۲۰۲۱ به‌رغم انتظار افزایش نرخ فعالیت‌های پالایشگاهی در سه ماه دوم، به پایین‌ترین رقم طی دو دهه گذشته برساند. شرکت‌های مشاوره انرژی اسپکتس، ریستاد انرژی و اینتلیجنس سرویس عقیده دارند واردات نفت بزرگ‌ترین وارد‌کننده نفت دنیا و دومین پالایشگر بزرگ دنیا در سال‌جاری میلادی ثابت خواهد بود یا ۲ درصد رشد خواهد داشت و به کمی بیش از ۱۱ میلیون بشکه در روز می‌رسد.
یک تحلیلگر بازارهای مالی معتقد است: دولت بعد ناچار است ترس خود را کنار بگذارد و برای دور زدن تحریم‌ها، ارزهای دیجیتال را به رسمیت بشناسد و برای آن قانون مشخص تدوین کند.
به گزارش سایت ایبِنا، در سال‌های اخیر بحث ارزهای دیجیتال به یکی از بحث‌های داغ اقتصادی در جهان تبدیل شده است. با این حال هنوز اکثر کشورها برای مواجهه با این واحد پولی جدید برنامه مشخصی ارائه نکرده‌اند.ایران یکی از این کشورها است که درصدی از شهروندانش به ارزهای دیجیتال روی آورده‌اند. در این شرایط سوال این است که دولت برای مواجهه با این پدیده چه باید بکند؟ آیا دولت سیزدهم که یک ماه دیگر کار خود را آغاز می‌کند با مجلسی که روی کار است، می‌توانند سر یک قانون مشخص برای مواجهه و به رسمیت شناختن رمزارزها به توافق برسند یا این موضوع همچنان در پرده باقی خواهد ماند؟
از سوی دیگر، در مقابل ارزهای دیجیتال خصوصی (بیت‌کوین، دوج‌کوین و…) آیا ارزهای دولتی (گاوکوین) در ایران ظرفیت رشد و توسعه دارند یا خیر؟ دکتر رحمان معصوم‌پور امیرآبادی، مدرس بازارهای مالی و کارشناس رمزارز با ذکر مقدمه‌ای اظهار کرد: در یک بررسی کلی خواهیم دید بانک‌های مرکزی دنیا که از استقلال نسبی برخوردارند با چه حساسیتی روند سیاست‌های انبساطی و یا انقباضی را رصد می‌کنند و موضوع رمرزارزها را در چارت خود قرار داده‌اند و به دور از سیاست، این‌چنین برنامه‌های کلانی را به مرحله اجرا درآورده‌اند؛ اما در ایران بانک مرکزی برای انجام برخی سیاست‌ها همچون رمزارزها از استقلال کافی برخوردار نیست که چنین مواردی حکایت از همان چرخه معیوب اقتصاد در ایران دارد.وی با اشاره به اینکه باید به موضوع رمزارزها علمی نگاه کرد، ادامه داد: بنابراین، بررسی اقتصاد کشورهای پیشرفته و کشورهای نوظهور و مقایسه آنها با سیاست‌های اقتصادی ایران درس‌های فراوانی برای آموختن دارد و شاید یک روزی در ایران مسوولان هم به این نتیجه رسیدند که اقتصاد یک علم است و با دستور دادن کاری نمی‌توان از پیش برد.
دلایل ترس دولت‌ها از ارزهای دیجیتال
معصوم‌پور امیرآبادی گفت: در بحث رمز ارز، اگر نگاه موشکافانه‌ای داشته باشیم خواهیم دید با حذف نهاد واسطه نقل‌وانتقالات مالی، کنترل دولت‌ها بر مبادلات مالی از بین می‌رود و این یکی از دلایل ترس دولت‌ها از ارز دیجیتال است.
این کارشناس بازارهای مالی اذعان کرد: البته در این بین، مواردی مثل قاچاق انسان، فرار مالیاتی، پولشویی، جابه‌جایی موادمخدر و فروش اسلحه از اقدامات غیرقانونی است که به صورت متناوب با BTC انجام می‌شود. وی افزود: همچنین این چالش قابل درک است که عدم نیاز به نهاد واسطه برای مبادلات مالی، قابلیت دولت‌ها برای رصد و شناسایی مبادلات را محدود کند و از طرف دیگر، با کاهش مبادلاتی که دولت می‌تواند آنها را شناسایی کند، درآمدهای مالیاتی دولت‌ها نیز دچار تزلزل شود.
معصوم‌پور امیرآبادی یادآور شد: از سوی دیگر، امکان تسهیل در پولشویی ویژگی دیگری است که انگشت اتهام را به سمت بیت‌کوین نشانه گرفته است.
اخبار استفاده مجرمانه از رمزارزها اغراق‌آمیز است
وی در این باره تصریح کرد: با اینکه بدیهی به نظر می‌رسد که بیت‌کوین حاکمیت دولت‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده، اما من معتقدم انگاره استفاده از رمزارزها در اقدامات مجرمانه نه تنها اغراق‌آمیز است، بلکه فناوری بلاک‌چین ابزار کارآمدی برای جمع‌آوری اطلاعات به شمار می‌رود.
امیرآبادی ادامه داد: به نظر می‌رسد تهدیدهای بیت‌کوین چه واقعی و چه اغراق‌آمیز باعث شده است دولتمردان واکنش‌هایی را در مواجهه با این دارایی‌های جدید داشته باشند؛ اما ایران در این زمینه سکوت کرده و به حاشیه رفته است.
مزایای ارزهای دیجیتال برای دولت سیزدهم
این مدرس بازارهای پولی و مالی درباره سیاست‌های حاکمیت در مواجهه با رمزارزها تاکید کرد: به طور کلی، من معتقدم دولت جدید در ایران بیش از هر زمان دیگری به ارز دیجیتال نیاز دارد تا با توجه به شرایط تحریمی، بتواند با بهره‌گیری از آن بسیاری از موانع اقتصادی را دور بزند.وی افزود: متاسفانه نبود قانون مشخص، کار را برای فعالان این حوزه بسیار سخت و دشوار کرده است؛ درحالی‌که پر واضح است که رمزارزها راهی برای دور زدن تحریم‌ها و ارزآوری بیشتر هستند.
معصوم‌پور امیرآبادی ادامه داد: با این وضعیت تحریم، ما می‌توانیم از این امکان استفاده کنیم؛ یعنی انرژی را به رمزارز تبدیل کرده و سپس با آن کالا و خدمات وارد کنیم یا خدماتی را که داخل ایران تولید می‌شود، می‌توانیم به صورت مجازی ارائه و صادر کنیم و در مقابل ارز دیجیتال دریافت کنیم.
رویکرد بانک‌های مرکزی دنیا به رمزارزها تغییر کرده است
این کارشناس رمزارز اظهار کرد: بنابراین، من معتقدم ایران بیشتر از هر کشور دیگری به رمزارزها نیاز دارد و اگر دولت جدید به این موضوع با چشم باز نگاه کند، می‌تواند از این فرصت استفاده کند و به اقتصاد کمک شایانی داشته باشد.
وی با بیان اینکه دولت جدید باید رویکردی متفاوت از دولت فعلی در رمز ارز داشته باشد، افزود: چرا که در همه دنیا بانک‌های جهان رویکرد خودشان در این حوزه را تغییر داده‌اند و بانک‌های مرکزی به این فکر افتاده‌اند که اگر نمی‌توان مقابله موثری با رمزارزها داشت خود این نهادها وارد عرصه شوند و رمزارزهایی با پشتوانه دولت‌ها راهی بازار کنند.
کدام ارز دیجیتال بهتر است؛ دولتی یا خصوصی؟
معصوم‌پور امیرآبادی در ادامه گفت: به این موضوع باید توجه کنیم که بدترین سیاست در مواجهه با رمزارزهای خصوصی، غیرقانونی اعلام کردن آنهاست. وی افزود: چرا که همین حالا ارزهای دیجیتال وارد مراودات مالی و حتی بین بانکی شده و ممنوعیت آنها تنها به بزرگ شدن حجم اقتصاد زیرزمینی و ناشناخته منجر می‌شود.
این کارشناس دلیل این اقدامات را چنین عنوان کرد: گویا این اقدام بانک‌های دولتی با این استدلال شروع می‌شود که رمزارزهای خصوصی ثبات ندارند و رمزارزهای دولتی رمزارزهای باثباتی خواهند بود که می‌توان کالاها و خدمات را با آنها قیمت‌گذاری کرد.
وی در پاسخ به این نوع نگاه اظهار کرد: اتفاقا نوسان‌های شدید در رمزارزهای خصوصی کمتر دیده می‌شود یا اصلا دیده نمی‌شود، به همین علت رمزارز خصوصی که البته مشخص نیست چه کسی پشت آن است گاهی حتی بهتر از ارزهای دیجیتال دولتی شناخته شده، محسوب می‌شوند.
این مدرس بازارهای مالی در پاسخ به این سوال که دولت‌ها چقدر آمادگی ورود به بازار ارزهای دیجیتال را دارند، تصریح کرد: پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با توجه به ضریب کوین استیبل، فعلا رمزارزهای دولتی (گاوکوین‌ها) با ارزش ثابت مورد استقبال قرار نمی‌گیرند؛ چرا که فلسفه اقبال مردم از رمزارزها مقابله با تورم است.
وی اضافه کرد: اگر قرار باشد گاوکوین‌ها (ارز دیجیتال دولتی) شبیه یا معادل پول‌های فیات امروزی باشند به نظر نمی‌رسد که این اقدام دولت‌ها در کنار زدن رمزارزهای خصوصی به موفقیت چشمگیری دست پیدا کند.
معصوم‌پور امیرآبادی تاکید کرد: به نظر می‌رسد دولت‌ها حداکثر می‌توانند به عنوان یکی از بازیگران این بازار وارد عمل شوند. به هر حال پیشبینی کردن در جهانی که سرعت تغییرات در آن بی‌سابقه است کار آسانی نیست و باید منتظر بود و دید این رقابت میان بانک‌های مرکزی، دولت‌ها و رمزارزها به کجا منتهی خواهد شد.
فلز زرد در بازار جهانی، بعد از دوهفته روند صعودی امیدوارکننده، هفته اخیر را قرمز به اتمام رساند. طلا بعد از رشد ۵/ ۴ درصدی در بیش از دو هفته، امید را برای سرمایه‌گذاران زنده کرد. اما این روند در هفته که گذشت، معکوس شد. با افزایش شاخص دلار آمریکا و کاهش بازده اوراق خرانه‌داری ایالات متحده، طلا دیگر توان ادامه روند صعودی را نداشت. طبق یک نظرسنجی نیز، معامله‌گران وال‌استریت هفته آینده را نیز هفته‌ای نزولی برای طلا پیشبینی می‌کنند.
بازگشت طلا به نزول
بعد از دو هفته صعودی برای طلا که حدودا صعودی 80 دلاری را برای خود به ثبت رساند، این فلز گرانبها از کانال هزار و 750دلار تا کانال هزار و 830دلاری پیش رفت؛ اما در هفته‌ای که گذشت طلا روند نزولی در پیش گرفت تا جایی که بیشتر روز پنج‌شنبه را در حال معامله زیر کانال هزار و 800دلار بود؛ اما نهایتا قیمت روزانه خود را در بالای این کانال به اتمام رساند. طلای جهانی روز جمعه را اما صعودی آغاز کرد و تا هزار و 810دلار نیز پیش رفت؛ اما افزایش شاخص دلار آمریکا و رسیدن به 93 واحد موجب شد تا طلا روند روزانه خود را معکوس کند و به هزار و 795دلار در هر اونس نیز برسد. این روند نزولی تا پایان روز ادامه نیافت و طلای جهانی هفته خود را در قیمت هزار و 802دلار به اتمام رساند. در نهایت این فلز گرانبها در هفته‌ای که گذشت با افت 45/ 1درصدی، 26دلار از ارزش خود را از دست داد.
کاهش نگرانی‌ها درمورد افزایش ابتلا به کووید-19، تقویت ارزش دلار آمریکایی و افزایش ریسک‌پذیری باعث کاهش جذابیت فلز زرد برای سرمایه‌گذاران شده است. مارگارت یانگ، استراتژیست DailyFX به رویترز گفت: «قیمت طلا تحت فشار است؛ زیرا معامله‌گران نگرانی‌های کرونا را پشت‌سر گذاشته‌اند.» سرمایه‌گذاران برای انتخاب استراتژی‌های معاملاتی خود برای هفته آینده، منتظر جلسه کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی اروپا (ECB) بودند. از این جلسه به‌طور خلاصه این مورد منتج شد که تمام تلاش بانک مرکزی اروپا بر حفظ نرخ‌های بهره فعلی در بازار است. شرح این جلسه به‌طور کامل در گزارشی در روزنامه «دنیای‌اقتصاد» به چاپ رسیده است. در همین‌حال، بازده 10 ساله خزانه‌داری ایالات متحده به دنبال حراج ضعیف 20ساله اوراق قرضه، از کمترین سطح 5 ماهه افزایش یافت.
تصویر آینده طلای جهانی برای سرمایه‌گذاران خرد و کلان متفاوت شده است. هفته گذشته بانک مرکزی اروپا بار دیگر بر تعهد خود برای حفظ سیاست پولی خود برای آینده قابل پیشبینی در تلاش برای بازگرداندن تورم به 2درصد تاکید کرد. تعهد بانک مرکزی اروپا «برای پاسخ‌دادن به زور و مداوم» برای افزایش تورم در تضاد کامل با فدرال رزرو است که در حال حاضر در مورد کاهش برنامه خرید ماهانه اوراق قرضه خود صحبت می‌کند. دیوید مادن، تحلیلگر بازار اکویتی گفت که به نظر می‌رسد دلار آمریکا در شرایط فعلی و شکاف فزاینده سیاست‌های پولی بین فدرال رزرو و بانک مرکزی اروپا، نسبتا کم‌ارزش است. او افزود: طلا می‌تواند در کوتاه‌مدت در برابر قدرت بیشتر دلار آمریکا به مبارزه ادامه دهد. واگرایی فزاینده در نرخ بهره جهانی که باعث حمایت از دلار آمریکا می‌شود، احساسات نزولی تحلیلگران وال‌استریت را بیش از پیش فعال کرده است. این در حالی است که سرمایه‌گذاران خرد در بازار جهانی طلا همچنان امیدوار به صعود آن هستند. در نظرسنجی اخیر سایت تخصصی کیتکو درمورد آینده طلای جهانی، 60درصد سرمایه‌گذاران کلان در وال‌استریت معتقد بودند که فلز زرد در هفته آینده روندی نزولی را خواهد داشت و تنها 13درصد از آنها آینده آن را صعودی می‌دیدند. این در حالی است که 55درصد از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرد نسبت به آینده بازار خوش‌بین بودند و بازار را در هفته آینده گاوی می‌دیدند و 26درصد انتظار بازاری خرسی را داشتند. بیت‌کوین همچنان در حال نوسان میان کانال 30هزار و 40هزار دلار است. بزرگ‌ترین رمزارز جهان طی سه روز گذشته با ثبت 13درصد رشد، در عصر روز شنبه به قیمت 33هزار و 800دلار رسید.
آمازون به دنبال این است که به تیم پرداخت خود متخصص رمزارز و متخصص بلاک‌چین اضافه کند که این نشان‌دهنده نگاه بسیار جدی‌تر این شرکت به رمزارزهایی مانند بیت‌کوین است. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سی‌ان‌بی‌سی، آمازون به دنبال این است که به تیم پرداخت خود متخصص رمزارز و متخصص بلاک‌چین اضافه کند که این نشان‌دهنده نگاه بسیار جدی‌تر این شرکت به رمز ارزهایی مانند بیت‌کوین است. طبق اخرین اعلامیه استخدام آمازون، تیم پرداخت این شرکت به دنبال یک رهبر با تجربه ایجاد رمزارز برای آمازون و یک متخصص با تجربه در استراتژی بلاک‌چین و مسیر ارائه محصول است. سخنگوی آمازون اعلام کرد: ما از نوآوری‌هایی که در حال حاضر در فضای رمزارزها رخ می‌دهد، الهام گرفته‌ایم و به دنبال این هستیم که ببینیم حضور رمزارز در آمازون به چه شکل خواهد بود. ما معتقدیم آینده بر اساس تکنولوژی‌های مدرنی که ما را قادر می‌سازند پرداخت‌های سریع و ارزانی داشته باشیم ساخته می‌شود و امیدواریم بتوانیم این ویژگی را هرچه زودتر در اختیار مشتریان آمازون قرار دهیم. این در حالی است که آمازون تا به حال هیچ رمزارزی را به عنوان ارز قابل پرداخت به ازای کالاهای خود قبول نکرده‌است. پیش از این آمازون در بخش محاسبات ابری خود در خدمات وب آمازون از بلاک‌چین مدیریت‌شده استفاده کرده بود.
در اولین روز کاری مردادماه، دلار در مسیر افزایشی حرکت کرد؛ ولی سکه امامی راه کاهشی را در پیش گرفت. روز شنبه، اسکناس آمریکایی ۱۳۰ تومان افزایش قیمت را به ثبت رساند و به بهای ۲۴هزار و ۶۸۰تومان رسید. این رشد در حالی رخ داد که فضای بازار روز شنبه نیمه‌تعطیل بود و معاملات اندکی در فضای غیررسمی صورت می‌گرفت. به گفته فعالان، معامله‌گران در ابتدای دومین ماه تابستان بیشتر نظاره‌گر جریان محدود خرید و فروش‌های بازار بودند و رغبتی به انجام معاملات سنگین نداشتند. البته به‌دلیل تعطیلی بانک‌ها نیز امکان معاملات دلار در حجم عمده وجود نداشت.
وضعیت تاکتیکی معامله‌گران دلار
توازن در بازار دلار؟
معامله گران دیروز بیشتر در حاشیه بازار و در فضای غیررسمی فعال بودند و گروهی نیز در اتاق‌های معاملاتی مجازی خرید و فروش می‌کردند. به گفته برخی فعالان، در چنین فضایی، دلار نه قدرت ریزش زیادی داشت و توان سنگینی برای صعود به سطوح بالاتر. در این جو معاملاتی، عوامل اثرگذار بر قیمت دلار تنها زمینه‌ساز تغییرات قیمتی اندکی شدند.
عدم موفقیت برای احیای برجام در دولت دوازدهم و اخبار مربوط به آن، موجب شده بود که بخشی از معامله‌گران خریدهای احتیاطی خود را بیشتر کنند. با این حال، عاملی که باعث شد سطح تقاضای محدود روز شنبه، اسکناس آمریکایی را صعودی کند، ضعف در سمت عرضه بود. گفته می‌شد که صرافی های بانکی فعالیت خاصی در ابتدای هفته در بازار نداشتند و این مساله زمینه‌ساز تاثیرگذاری بیشتر نوسان‌گیران شد. ممکن است روز دوشنبه با آغاز به کار صرافی‌ها، قیمت دلار نیز به‌واسطه تقویت عرضه ارز در مسیر نزولی قرار بگیرد. البته عده‌ای اعتقاد دارند به‌دلیل تعطیلات کرونایی از اواسط هفته گذشته، ممکن است با آغاز به کار دوباره دلار از روز دوشنبه، به یکباره تقاضای حواله و نقدی زیادی وارد بازار شود و قیمت اسکناس آمریکایی را صعودی کند.
دلار در انتظار پایان دولت
برخی از معامله‌گران باور دارند، بازار در انتظار پایان دوران دولت دوازدهم و موضع‌گیری دولت سیزدهم درباره برجام است. در واقع دسته‌ای از بازیگران ارزی ترجیح می‌دهند تا پایان دوران دولت دوازدهم ریسک خرید و فروش اسکناس آمریکایی را به جان نخرند. حتی عده‌ای از آنها باور دارند که ممکن است دولت دوازدهم در آخرین روزهای کاری خود با افزایش عرضه ارز زمینه‌ساز پایین رفتن سطح قیمتی دلار شود. این مساله نیز موجب شده است که گروهی از خریداران فعلا در بازار فعالیت خاصی نداشته باشند. پیش‌تر در بازار چنین باوری وجود داشت که درصورت عدم احیای برجام، دلار دچار نوسانات شدیدی خواهد شد. با این حال، در شرایط فعلی به نظر می‌رسد هراس از عرضه احتمالی بازارساز و انتظار برای شنیدن موضع دولت جدید درباره مذاکرات هسته‌ای موجب شده است که خریداران بی‌گدار به آب نزنند. البته عده‌ای از معامله‌گران باور دارند که درصورت شکست محدوده ۲۴هزار و ۸۰۰تومانی، احتیاط خریداران نیز کاهش خواهد یافت و اسکناس آمریکایی خود را آماده شکست محدوده ۲۵هزار و ۲۰۰تومانی خواهد کرد.
شروع کاهشی سکه در مردادماه
در روزی که دلار در مسیر افزایشی قرار گرفت، سکه امامی ۱۰ هزار تومان افت قیمت را به ثبت رساند و به بهای ۱۰میلیون و ۵۷۰هزار تومان رسید. به گفته فعالان، روز شنبه در بازار رسمی طلا و سکه تقاضای خاصی وجود نداشت و همین عامل موجب شد که قیمت در جهت کاهشی قرار بگیرد. در کناراین، طلای جهانی در هفته گذشته توان زیادی برای رشد قیمت از خود نشان نداد و این عامل نیز موجب شد که انگیزه سکه‌بازان برای خرید پایین‌تر بیاید. سکه در صورتی که طی روزهای آتی صعودی نشود، شانس برگشت به زیر سطح حمایت ۱۰میلیون و ۵۰۰هزار تومانی را خواهد داشت.
مدیریت تحقیق و توسعه شرکت بورس: بورس اوراق بهادار استرالیا در سال ۲۰۰۶ با ادغام بورس سهام استرالیا و بورس آتی سیدنی راه‌اندازی شد و یکی از ۱۰بورس برتر دنیا از نظر ارزش بازار محسوب می‌شود.دو قانون مهم در بازار سرمایه استرالیا شامل مقررات شرکت‌های پذیرش‌شده در بورس اوراق بهادار استرالیا و قانون شرکت‌ها است که مواردی مانند الزامات حقوقی مربوط به اعضای بورس استرالیا، افشای اطلاعات، تامین مالی، خدمات مالی و موارد غیرقانونی در بازارها و امثال آن را در‌بر می‌گیرد.نهاد متولی تنظیم و اجرای مقررات بازارهای اوراق بهادار در استرالیا، «کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا» نام دارد.
کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا بر اقدامات بورس اوراق بهادار استرالیا نظارت می‌کند و به‌عبارت دیگر نهاد ناظر در بازار سرمایه این کشور است.طبق قانون شرکت‌ها، کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا مقررات بازار را تصویب و اجرا می‌کند و تعهداتی را به فعالان بازار الزام می‌کند که عدم انجام آنها ممکن است با پیگیری حقوقی همراه شود.این کمیسیون با اقدامات انضباطی، اقدامات مدنی و اقدامات کیفری ناهنجاری‌ها را مورد پیگیری حقوقی قرار می‌دهد. منظور از اقدامات انضباطی، توانایی انجام اقداماتی همچون تعلیق، لغو یا تغییر مجوز خدمات مالی و اخذ تعهد قابل‌اجرا (نوعی سازش از طریق مذاکره که در ادامه گزارش به توضیح آن پرداخته می‌شود) است.
کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا می‌تواند به‌عنوان بخشی از صلاحیت انضباطی خود، مواردی را که شامل نقض قوانین بازار توسط فعالان بازار است، به هیات انتظامی بازارها ارجاع دهد. هیات انتظامی بازارها، نهادی است که تا حد ممکن، مستقل از کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا فعالیت می‌کند و توانایی صدور را دارد. بنابراین از دیگر اختیارات کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا در اقدامات انضباطی، صدور اعلامیه‌های تخلف ناشران به دلیل نقض الزامات افشای اطلاعات است. البته این تنها محدود به مواردی است که عدم‌افشای اطلاعات منجر به زیان سهامداران یا ایجاد شرایط نامتعارف در بازار نشده باشد.
دادرسی مدنی کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا معمولا به شکل اجرای «مجازات مدنی» انجام می‌شود. این کمیسیون بستری را برای اجرای قانون فراهم می‌کند تا انجام اقدامات مجرمانه علیه شرکت‌ها و کارکنان آنها امکان‌پذیر نباشد. یکی از وظایف اصلی بورس اوراق بهادار استرالیا ارتقا و حفظ یکپارچگی اجرای قوانین و مقررات در راستای حفظ منافع فعالان بازار است. بدین منظور بورس اوراق بهادار استرالیا تمام اقدامات لازم برای حفظ عدالت، نظم و شفافیت در بازار را انجام داده و با استفاده از ابزارهای نظارتی ارتقای آنها را دنبال می‌کند. قوانین بورس اوراق بهادار استرالیا اختیارات گسترده‌ای برای نظارت، تحقیق و به‌دست آوردن اطلاعات از افراد تحت‌نظارت برای حفظ یکپارچگی بازار به بورس اوراقبهادار استرالیا داده است. رویکرد بازرسی در این بورس همواره با مذاکره با اشخاص و پیشگیری از وقوع سوءرفتار همراه بوده است. تعامل و همکاری واحد قانونگذار با واحد بازرسی نشان می‌دهد که موازین عدالت ترمیمی در بورس اوراقبهادار استرالیا در مرحله بازرسی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رویه بازرسی
در بورس اوراق بهادار استرالیا الزامی برای اینکه به شخص تحت نظارت اطلاع دهد که رفتار آن در حال بررسی است، وجود ندارد، با این حال در اکثر مواقع روش بورس اوراق بهادار استرالیا این است که در زمان مناسب به شخص تحت بررسی اطلاع دهد که رفتار آن در رابطه با موضوعی خاص در حال بررسی است. هنگامی که بورس استرالیا به فرد تحت‌نظارت، اطلاع می‌دهد که تحقیقات در حال انجام است، شخص تحت‌بررسی را در مورد موضوع کلی تحقیق و در صورت مشخص بودن محدوده تاریخی که شرایط تحقیق در آن اتفاق افتاده است، مطلع می‌کند. با توجه به تعهد عمومی بورس اوراق بهادار استرالیا برای نظارت بر اجرای قوانین، تحقیقات بورس اوراق بهادار استرالیا لزوما به اطلاعات اعلام‌شده به شخص تحت‌نظارت برای تحقیق محدود نمی‌شود. بازرسی بورس اوراقبهادار استرالیا تا پایان نتیجه تحقیقات و حصول اطمینان درخصوص نقض دستورالعمل یا قانون شرکت‌ها اظهارنظر نمی‌کند. بر این اساس و با توجه به وظیفه نظارت کلی بورس اوراقبهادار استرالیا، از بیان دیدگاه در مورد اینکه آیا تخلفات خاصی هنگام شروع تحقیقات رخ‌داده است، خودداری می‌کند.
روش‌های همکاری در بازرسی با کمیسیون اوراقبهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا
روش‌های همکاری در بازرسی با کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا به شرح زیر است:
۱. گزارش داوطلبانه هرگونه سوءرفتار به کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا
۲. افشای صادقانه و کامل اطلاعات مربوط به سوءرفتار برای کمک داوطلبانه در طول تحقیقات
۳. ارائه شواهد مفید برای تصمیم‌گیری در دادگاه
۴. قبول و اعتراف به هرگونه سوءرفتاری که شخص مرتکب شده یا در ارتکاب آن نقش داشته‌است
فرآیند تعهدات قابل اجرا
بورس اوراق بهادار استرالیا تعهدات قابل‌اجرا را به شرح زیر تعیین کرده است:
۱. شخصی که مایل است تعهد قابل‌اجرایی را ارائه کند، ابتدا باید این موضوع را با یک کارشناس پرونده کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا منصوب در اداره بازرسی در میان بگذارد.
۲. پس از ارائه پیشنهاد و بحث در مورد شرایط تعهد قابل اجرا، تصمیم برای پذیرش یا رد پیشنهاد توسط یک کارشناس ارشد کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه گذاری استرالیا گرفته خواهد شد.
۳. در طول تصمیم‌گیری در خصوص تعهد قابل‌اجرا، درباره شرایط تعهد با شخص متعهد مذاکره خواهد شد تا به یک نتیجه نظارتی مناسب رسیده شود.
۴. پذیرش تعهد قابل‌اجرا توسط کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا در یک مجموعه شرایط خاص نباید به‌عنوان یک سابقه الزام‌آور برای اقدامات آینده تلقی شود. به‌عنوان مثال، این واقعیت که کمیسیون اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری استرالیا تعهدی را در قبال سوءرفتار از یک شخص پذیرفته است، لزوما به‌معنای پذیرفتن تعهد در قبال همان سوءرفتار از شخص دیگر نیست و همچنین به معنی پذیرش یک تعهد قابل اجرا از طرف همان شخص نیست.
۵. تعهد قابل‌اجرا تا زمانی‌که به‌طور ر سمی توسط یکی از مدیران ارشد با صلاحیت پذیرش نشود، قابل اجرا نخواهد بود. کمیسیون و شخص متعهد باید یک نسخه اصلی امضا شده از موارد قابل اجرا را بایگانی کنند.
۶. تعهد قابل‌اجرا برای بازرسی عمومی در بخش ثبت تعهدات قابل اجرا در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. همچنین در مورد انطباق با شرایط تعهد قابل‌اجرا به عموم اطلاع‌رسانی خواهد شد.
المپیک توکیو، اولین مدال طلا در رشته تیراندازی، قطعی آب و برق، واکسیناسیون و… از جمله موضوعاتی بود که دیروز کاربران شبکه اجتماعی توییتر درباره آنها اظهارنظر می‌کردند. این موضوعات در گعده توییتر بورسی‌ها هم در جریان بود و فعالان اقتصادی و بورسی درباره آنها اظهارنظر می‌کردند. برای مثال بعد از کسب مدال طلا توسط «جواد فروغی»، سعید اسلامی بیدگلی، کارشناس بازار سرمایه در صفحه شخصی خود نوشت: «آقای فروغی سپاسگزاریم که در این برهوت خبر خوب، برای ایران مدال گرفتید.» اما در کنار این موضوع‌ها، از جمله بحث‌هایی که در تعطیلی بورس در یکی، دو روز گذشته در شبکه اجتماعی توییتر درباره آن صحبت شده و می‌شود، بحث بی‌آبی و علل و عوامل دخیل در این اتفاق بود. با بالا گرفتن بحران خوزستان و انتشار گسترده تصاویر، فیلم‌ها و خبرها درباره اتفاق‌هایی که در استان رخ می‌داد، توجه خیلی از کاربران شبکه اجتماعی توییتر به این مساله جلب شد. هشتگ‌های مرتبط به خوزستان از روز سه‌شنبه هفته گذشته در صدر هشتگ‌های پربازدید و پراستفاده در شبکه اجتماعی توییتر قرار گرفته بود. به همین علت هم مساله خوزستان، بی‌آبی و بی‌برقی سر از گعده توییتری بورسی‌ها و اقتصادی‌ها درآورد و توجه آنها را به خود جلب کرد. یکی از بحث‌هایی که در شبکه اجتماعی توییتر مورد توجه قرار گرفت و البته در اینستاگرام و تلگرام بازنشر داده شد، توییت صادق الحسینی، کارشناس اقتصادی بود.
او در توییت خود قیمت‌گذاری دستوری و آنچه او «شدیدترین سرکوب قیمتی در جهان است که هم اکنون دارد در ایران اتفاق می‌افتد» را عامل وضعیت آب و برق و آلودگی محیط‌زیست و از بین رفتن اکوسیستم کشور معرفی کرد. صادق الحسینی همچنین در ادامه رشته توییت خود به این مساله پرداخت که امروز خوزستان است و «شش ماه بعد کل ایران.» به گفته او احداث «صنایع آب‌بر در فلات خشک ایران به جای کنار دریا» و «اینکه کشاورزی نابهره‌ور و غیر‌دیم ۸۵درصد کل آب کشور را مصرف می‌کند و بیش از ۶۰درصد منابع زیر زمین را، اینکه مصرف سرانه ما در مجموع انرژی‌ها ۳ تا ۷ برابر دنیاست، همه و همه به دلیل مفت بودن انرژی در این کشور است.» این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه توییت‌های خود با پرداختن به دلایل موضوعی که مطرح کرده، نوشت: «امروزِ سیستان و حالِ خوزستان، آینده و فردای کل ایران است اگر سریع‌تر تصمیم درست نگیریم، اگر قیمت‌های نسبی را درست نکنیم و اگر مردم در این افزایش قیمت‌ها سهیم نشوند. بحران‌های اصلی ایران هنوز راه‌حل دارد، ولی شاید ۸سال دیگر زمانی نمانده باشد.» اما یکی از افرادی که در توییتر با بازنشر توییت صادق الحسینی به آن واکنش نشان داد، حسین صبوری کارخانه، پژوهشگر اقتصادی بود. او در واکنش به قیمت‌گذاری دستوری و سرکوب قیمت‌ها در کشورمان با تایید آن نوشت: «ولی دقت کنین که موضوع حذف یارانه پنهان باید در کنار منظومه‌ای از سیاست‌ها قرار بگیرد در غیر‌این‌صورت به جایی نمی‌رسد و مضراتش از فوائدش پیشی می‌گیرد؛ وقتی که می‌گوییم قیمت آب و برق و گاز… آزاد شود، یعنی قیمت محصولات کشاورزی و دیگر بخش‌ها هم باید از دایره قیمت‌گذاری دولتی خارج شود.» این پژوهشگر اقتصادی در ادامه توییت خود نوشت: «تا زمانی که بی‌ثباتی و شوک نرخ ارز، کسری بودجه و تورم وجود داره، هر نوع آزادسازی قیمت یعنی شوک بیشتر به اقتصاد و قدرت بیشتر دادن به شوک‌های موجود؛ پس یعنی «ثبات» پیش‌نیاز اجرای این سیاست است. وقتی دولت در مدیریت هزینه و بودجه خودش مانده و نمی‌تواند ده‌ها هزار میلیارد تومان هزینه زائدی که وجود دارد را حذف کند، چطور می‌شود از آن اعتماد و انتظار داشت که فردا روزی که قیمت حامل‌ها آزاد شد، کشور درست مدیریت بشود. مسأله عمیق‌تر از این حرفاست وگرنه کدام کارشناس اقتصادی می‌تواند موافق تداوم وضع موجود یارانه‌های پنهان در این اقتصاد باشد؟»
ادامه روند تعادلی شاخص بورس در آخرین روزهای تیرماه با خبر تعطیلی ۶ روزه بازار سرمایه، فاز جدیدی از شک و تردید را نسبت به معاملات مرداد به‌راه انداخته؛ این در حالی است که اکثر تحلیلگران نشانه‌های پایان روند ریزشی قیمت سهام را شناسایی و تداوم این روند را منوط به مشخص‌شدن وضعیت برخی مسائل اقتصادی و سیاسی تاثیرگذار ذکر می‌کنند. بورس روزهای شکننده‌ای را می‌گذراند و با توجه به ابهام در برخی متغیرهای اثرگذار بر بازار معلوم نیست معاملات مرداد بعد از بازگشایی بازار به کدام‌سو می‌کشد. به گفته برخی کارشناسان شاخص از نظر تکنیکال به محدوده نسبتا مهم مقاومتی سه ماه گذشته رسیده است که در صورت عبور از آن به‌سوی هدف بعدی در قله یک و نیم میلیون واحد گام بر خواهد داشت. هرچند به‌نظر می‌رسد برای گذر از ایستگاه فعلی نیاز به کمی استراحت و به‌اصطلاح اصلاح قیمت در همین محدوده‌ها خواهد داشت. بر همین اساس اگر چالش‌های بیرونی از جمله کرونا یا اوضاع سیاسی داخلی و خارجی کشور مشکل خاصی برای بازار ایجاد نکند برای معاملات مردادماه می‌توان بازاری همچنان با حجم معاملات قابل‌قبول و روندی متعادل پیشبینی کرد.
بورس به کدام‌سو می‌رود؟
بورس زیر‌سایه متغیرهای اقتصادی و سیاسی
بورس که از ابتدای سال ۱۴۰۰ اوضاع مناسبی نداشت، همانگونه که پیشبینی می‌شد در تیرماه با چرخشی واضح روندی رو به رشد به خود گرفت. از عمده‌ترین دلایل این اتفاق می‌توان به فصل مجامع، گزارش عملکرد مطلوب شرکت‌ها و همچنین تعیین‌تکلیف انتخابات ریاست‌جمهوری اشاره کرد. در کنار همه این موارد کاهش و اصلاح طولانی‌مدت قیمت‌ها ورود به بازار سرمایه را برای فعالان حرفه‌ای و شرکت های حقوقی جذاب کرده بود به‌طوری که شاخص‌کل در پایان تیرماه مجددا وارد کانال یک‌میلیون و سیصد هزار واحد شد. عددی که با اما و اگرهای بسیار مواجه است و برخی کارشناسان پیش‌بینی‌های متفاوتی برای این بازار در میانه تابستان می‌کنند. در همین رابطه حسن برادران‌هاشمی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» اظهار می‌کند: بر سر عددی که شاخص‌کل آخرین‌بار نیمه اول فروردین امسال آن را از دست داده بود و اکنون دوباره به آن رسیده است، حرف و حدیث زیاد است. متغیرهای متفاوتی بر روند بازار در مردادماه اثرگذار است و نمی‌توان از کنار این عوامل تاثیرگذار به‌راحتی عبور کرد. وی با اشاره به مهمترین عوامل تعیین‌کننده بر عملکرد بورس در مرداد بیان می‌کند: اولین چالش بازار سرمایه، شرایط خاص کرونایی این روزهاست که حتی موجب تعطیل‌شدن ناگهانی چند روزه بازار شده است. در صورت تداوم تعطیلی‌ها این عامل می‌تواند به ضرر معامله‌کنندگان تمام شود و بر روند بازار اثر منفی خواهد داشت. این کارشناس نگرانی سهامداران در مورد قطعی‌های پی‌در‌پی برق صنایع بورسی در این مقطع را یکی از چالش‌های پیشروی بازار سرمایه عنوان می‌کند و می‌گوید: قطعی‌های احتمالی برق و حتی مشکلات ناشی از کم‌آبی بخش‌هایی از جنوب کشور می‌تواند از جمله ریسک‌هایی باشد که گرچه در ظاهر خارج از بازاربورس است اما روند کوتاه‌مدت بازار را با اخلال مواجه می کند.
سیگنال‌های مثبت به بازار
برادران هاشمی خاطرنشان می‌کند: از طرف دیگر مردادماه پایان کار دولت دوازدهم و شروع دوران چهار ساله دولت جدید خواهد بود که می‌تواند حداقل از لحاظ روانی مثبت تلقی شود، هرچند برای مشخص‌شدن نگاه و سیاست دولت جدید به بازار بورس باید چند ماه صبر کرد. از جمله متغیرهای اثرگذار بر بازار طی هفته‌های آتی، مذاکرات برجام است که در صورت به‌نتیجه‌رسیدن مذاکرات و مخابره اخبار مثبت در حوزه سیاست خارجی کشور اثرات مثبت مهمی بر اقتصاد کلان خواهد داشت. به گفته این کارشناس اگر از چالش‌های خارج از بازار بگذریم، متغیرهای اثرگذار درون بازار می‌تواند روند داد و ستد‌های تیر را به مرداد ماه نیز بکشاند. در مرداد همچنان برگزاری مجامع را خواهیم داشت، حجم معاملات که در تیرماه افزایش قابل‌توجهی داشته است، یکی از نشانه‌هایی است که می‌تواند سرمایه‌گذاران را به بازار مرداد امیدوار کند.وی تاکید می‌کند: از نظر تکنیکال شاخص به محدوده نسبتا مهم مقاومتی سه ماه گذشته رسیده است که در صورت عبور از آن به سوی هدف بعدی در قله یک و نیم میلیون واحد گام بر خواهد داشت، هرچند به‌نظر می‌رسد برای گذر از ایستگاه فعلی نیاز به کمی استراحت در همین محدوده‌ها خواهد داشت. در مجموع چنانچه چالش‌های بیرونی مانند کرونا یا اوضاع سیاسی داخلی و خارجی مشکل خاصی برای بازار ایجاد نکنند، برای معاملات مرداد ماه می‌توان بازاری همچنان با حجم معاملات قابل‌قبول و روندی متعادل پیشبینی کرد اما همچنان با دید میان‌مدت و بلندمدت چشم‌انداز بازار مثبت ارزیابی می‌شود.
استقبال سرمایه‌گذاران از بورس
در کنار خوش‌بینی‌هایی که از اواخر خرداد در بازار سهام ایجاد شده، بسیاری از سرمایه‌گذاران برای ورود به این بازار با تردیدهای مختلفی دست و پنجه نرم می‌کنند. مرداد ۹۹ آغاز اصلاح بی‌سابقه قیمت سهام رقم خورد و بسیاری از سهامدارانی که با ترغیب دولتمردان، سرمایه خود را روانه بورس کرده بودند، ناکامان بزرگ این ماجرا بودند اما با اینکه به‌نظر می‌رسد شاخص به مدار تعادلی بازگشته همچنان ترس و نگرانی از ریزش مجدد قیمت سهام وجود دارد این در حالی است که برخی صاحب‌نظران معتقدند شاخص جایی برای ریزش بیشتر ندارد. حسن رضایی‌پور کارشناس بازار سرمایه، درخصوص روند معاملات بورسی در تابستان داغ ۱۴۰۰ به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: فصل مجامع رو به اتمام است و به‌نظر می‌رسد نمادهایی که با سودهای بالا از مجامع استقبال کردند، رشد معاملات در بازار سرمایه را رقم می‌زنند. وی با اشاره به روی کار آمدن دولت جدید بر مسند ریاست‌جمهوری و تاثیر آن بر وضعیت اقتصادی کشور عنوان می‌کند: در چند روز آینده که دولت رییسی کار خود را آغاز می‌کند، سرمایه‌گذاران قدرت تحلیل و پیشبینی موثق‌تری از وضعیت اقتصادی کشور پیدا خواهند کرد، از این‌رو به‌نظر می‌رسد شاهد ورود پول بیشتری نسبت به ماه‌های گذشته از سوی حقیقی‌ها به بازار باشیم. به گفته این کارشناس، از اواخر تیرماه ، بازار از نظر حجم معاملات روزهای مطلوبی را پشت‌سر گذاشت.گرچه نمی‌توان از رکود بازارهای موازی از جمله بازار مسکن، ارز و طلا و کوچ سرمایه‌گذاران این حوزه‌ها به سمت بازار سهام به‌راحتی گذشت. این عوامل می‌تواند سهامداران را نسبت به حجم معاملات ماه‌جاری امیدوارتر کند. بسیاری از سهامداران در مورد عدد شاخص ابراز نگرانی می‌کنند، این در حالی است که تا مشخص‌نشدن متغیرهای تاثیرگذار بر روند معاملات نمی‌توان در مورد عدد شاخص پیشبینی خاصی را داشت اما با توجه به شرایط فعلی به‌نظر می‌رسد بازار از نظر حجم معاملات در مرداد نمره قابل‌قبولی دریافت کند.
قطعی برق و نگرانی سرمایه‌گذاران
وی در پاسخ به این سوال که آیا تجربه تلخ مرداد سال گذشته می‌تواند منجر به ترس سرمایه‌گذاران برای ورود به بورس شود، نیز اظهار می‌کند: معمولا در مرداد به دلیل فصل مجامع، افزایش سرمایه شرکت‌ها و EPS هایی که تقسیم می‌شود، بازار با کاهش نسبی حجم معاملات مواجه می‌شود و ممکن است امسال نیز این اتفاق رخ دهد. بر همین اساس ممکن است برخی سهامداران کم‌تجربه با افت اندک قیمت سهام در روزهای آینده از نظر روانی بازار را با مرداد ۹۹ مقایسه کنند، این در حالی است که بازار سال گذشته نسبت به بازار ۱۴۰۰ تفاوت‌های بارزی دارد. سهامداران باید سال ۹۹ را فراموش کنند. سال گذشته فروش دارایی‌های دولت در صندوق‌های دارا و پالایش انجام شد که تاثیر زیادی در ریزش بازار داشت اما امسال با حذف این ریسک بعید به‌نظر می‌رسد شاهد اصلاح زجرآور بازار باشیم. رضایی‌پور تاکید می‌کند: با توجه به گزارش عملکرد شرکت‌های پالایشی، فولادی و استقبالی که از نمادهای سیمانی صورت گرفته، احتمالا این صنایع در مرداد با اقبال بیشتری از سوی سرمایه‌گذاران رو‌به‌رو شوند. این کارشناس بازار سهام، قطعی برق صنایع را آفت جدی بورس در روزهای آینده می‌داند و تصریح می‌کند: تداوم قطعی برق، ریسک سرمایه‌گذاری در بورس را با چالش جدی مواجه می‌کند از این‌رو امیدواریم سیاست‌گذاران مشکل قطعی برق صنایع را برطرف کنند.
پس از ۱۰ماه سقوط نفس‌گیر قیمت سهام سرانجام تیرماه با رشد ۲/ ۱۲درصدی شاخص کل بورس سپری شد و حالا در تعطیلات کرونایی این بازار، سهامداران چشم به راه آغاز معاملات در گرم‌ترین ماه سال هستند. اما جو بورس در میانه تابستان چگونه خواهد بود؟ آیا رشد قیمت سهام ادامه خواهد یافت یا فضای صعودی شکل‌گرفته در اولین ماه تابستان موقتی است و ادامه پیدا نمی‌کند؟ در حال حاضر به اعتقاد کارشناسان، بورس‌بازان در کوتاه‌مدت روندی خنثی و همراه با نوسان را شاهد خواهند بود؛ اما چشم‌انداز سهام در بلندمدت همچنان مثبت است.
هواشناسی بورس در میانه تابستان
بازار سهام همچنان در تعطیلی به سر می‌برد، فصل مجامع تمام شده و انتظارات تورمی هم به سبب نامعلوم‌بودن آینده مذاکرات احیای برجام زیر پوست اقتصاد ایران در حال نوسان است. این‌طور که به نظر می‌آید، عواملی نظیر معین نبودن رویکرد اقتصادی جدید به موازات تقسیم سود شرکت‌ها و در نتیجه رقیق‌شدن قیمت آنها به این احتمال دامن زده که در روزهای آتی شاهد بازاری خنثی باشیم که نه میل چندانی به رشد از خود به نمایش می‌گذارد و نه احتمال چندانی برای سقوط قیمت‌ها قائل است. از این رو نمی‌توان گفت که مردادماه سال جاری مانند آنچه در سال قبل شاهد بودیم، پرالتهاب خواهد بود. با وجود این، افزایش تورم انتظاری این احتمال را تقویت کرده که گام بلندمدت بورس در نیمه دوم سال۱۴۰۰ گامی تورمی باشد که تحت تاثیر محرک کسری بودجه و پیچیده‌شدن مذاکرات برجامی راه را برای صعود قیمت‌ها در بازار باز کند.
بازار سرمایه این روزها تعطیل است. شاخص بورس هم از روز دوشنبه هفته قبل روی سطح یک‌میلیون و ۳۱۱هزار واحد مانده و به‌سبب تعطیلی یکباره بازار تکان نخورده است. در حالی که در طول چند سال اخیر هیچ مانعی نتوانسته بود بازار سرمایه را به تعطیلی بکشاند، کرونا بالاخره توانست و قطع‌شدن معاملات در تهران دسترسی همه فعالان بازار سرمایه را در اقصی نقاط کشور به این بازار قطع کرد. این در حالی است که پیش‌تر تصور می‌شد الکترونیکی بودن بستر معاملات در این بازار در عمل شرایطی را پدید آورده که در آن در صورت تعطیل‌شدن کشور نیاز چندانی به معلق‌ماندن دادوستد در بازارهای مالی کشور وجود ندارد. با این حال، تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا در روزهای اخیر نشان داد این تصور نیز چندان پایه و اساسی نداشته و آنچنان‌که به نظر می‌آید، بازار سرمایه فناوری لازم را برای تداوم فعالیت در شرایط خاص ندارد. به هر روی، نیاز بازار سرمایه هرچه باشد، نمی‌توان از این نکته غافل شد که این روزها بورس در حال ورود به دوره خاصی است و در مواجهه با رشد قیمت‌ها در روزهای اخیر ممکن است، شرایطی دوگانه را در پیش بگیرد. نخست آنکه این احتمال وجود دارد با اتمام فصل مجامع، آن هم در شرایطی که امید چندانی به آینده مذاکرات برجامی نیست، از امید به رشد بیشتر قیمت‌ها کاسته شود و بازار هم با اندکی فراز و نشیب به روند صعودی تازه شکل‌گرفته به نحو افتان‌وخیزان ادامه دهد.
دلیلی برای خوشبینی
بازار سرمایه در روزهای گذشته به‌وضوح وارد فاز خوشبینی شده بود و با اینکه تقاضا به شکلی ناپایدار شاخص بورس را به جلو می‌راند، این امید که اوضاع بازار رو به بهبود است، بیش از احتمال تداوم روند نزولی در میان سرمایه‌گذاران قوت می‌گرفت. مشکل اینجا بود که در میان تندباد حوادث مختلف، اعم از افت قیمت در بازارهای جهانی و مسائلی نظیر نامشخص بودن آینده توافق هسته‌ای نمی‌شد به‌راحتی روی آینده روشن در بورس تهران شرط بست؛ عاملی که بدون شک به این معنا خواهد بود که در شرایط کنونی نه افق روشنی پیش روی واردات بدون مانع کالاهای سرمایه‌ای وجود دارد و نه طرح‌های توسعه‌ای که بخش مهمی از نیاز اقتصادی کشور هستند، در آینده نزدیک احتمال امکان تعریف و پیگیری خواهند داشت. عوامل یادشده در کنار جذاب‌بودن تقسیم سود شرکت‌ها در روزها و هفته‌های اخیر نوعی حرکت نوسانی را پیش روی سرمایه‌گذاران قرار داد و سبب شد شاهد افزایش تقاضا در بورس و فرابورس باشیم. اما مساله اینجاست که همین جذابیت بعد از مجامع ممکن است در برخی از سهام وضعیت مناسبی را رقم نزند. در هفته‌های اخیر شاهد بودیم که برخی از نمادها در آخرین روز معاملاتی خود افزایش فروش داشتند. این به آن معناست که رشد قیمت‌ها در بازار سرمایه حداقل در این بخش از نمادها بیش از آنکه به دلیل بهبود فضای سرمایه‌گذاری یا جذابیت بازار به شکل کلی باشد، ناشی از ذهنیت رفتاری سرمایه‌گذاران در جهت رشد سنتی قیمت در این موقع از سال است. از آنجا که برخی شرکت‌ها در شرایط کنونی به جز تقسیم سود جذابیت دیگری ندارند، این احتمال وجود دارد که در روزهای آتی با بازگشت شرکت‌ها به تابلوی معاملات شاهد افت قیمت بیشتر از میزان سود تقسیمی در آنها باشیم. از سوی دیگر این احتمال وجود دارد که عواملی نظیر ثبات قیمت دلار در کانال ۲۴هزار تومان و رشد نکردن آن در روزهای پیش‌رو سبب شود بورس تورمی تهران در طول این مدت تحرک چندانی از بابت تغییر در سود ریالی نداشته باشد. تحقق این تصور در کوتاه‌مدت به سبب آنکه قیمت‌های جهانی نیز در حال حاضر عموما مسیر کاهشی یا اصلاحی را پی می‌گیرند، امری به نسبت محتمل است. البته در بررسی شرایط موجود و افق پیش روی بازار به‌خصوص در مردادماه باید به این نکته نیز توجه کرد که خود بازگشایی نمادها عاملی است که قیمت سهام را رقیق خواهد کرد و به تناسب آن P/ E سهام نیز تعدیل می‌شود بنابراین بعید نیست که بخشی از فعالان بازار با توجه به انتظارات تورمی درصدد سرمایه‌گذاری در قیمت‌های موجود برآیند. احتمال دیگری هم که باید برای کوتاه‌مدت به‌خصوص مردادماه در نظر داشت، این است که در شرایط کنونی و پس از تحلیف رئیس‌جمهور این احتمال وجود دارد که تا مدتی شاهد سردرگرمی بازارها باشیم و از این جهت نه خبر مثبتی بر بازار اثر بگذارد و نه اخبار منفی چندان اثرگذار باشد.
چتر نجات تورم
در بلندمدت به نظر نمی‌آید وضعیت چندان به ضرر بورس باشد. با توجه به اینکه در شرایط کنونی مذاکرات احیای برجام به دور هفتم کشیده شده و مبهم‌بودن فضای مذاکرات در کنار در دسترس نبودن میوه احتمالی این توافق کار را برای اقتصاد ایران سخت کرده است، این احتمال وجود دارد که کسری بودجه نیز در نیمه دوم سال بیش از پیش آثار خود را بر اقتصاد رنجور کشور نمایان کند و موج محکمی از تورم در نهایت به تمامی بازارهای دارایی نفوذ کند. معنای ساده وقوع این احتمال این خواهد بود که بورس از لحاظ افزایش بازده واقعی و متغیرهای مولد که می‌تواند به رونق واقعی بازار سهام بینجامد، هم‌اکنون در موضع ضعف قرار دارد، با این حال به سبب آنکه به‌طور تاریخی دوره‌های رشد تورمی را یکی پس از دیگری به ثبت رسانده، این آمادگی روانی را دارد که در مواجهه با رشد ادامه‌دار نقدینگی به‌آسانی بار دیگر جهشی بی‌پشتوانه را به نمایش بگذارد. در صورت وقوع این امر رشد مجدد قیمت دلار به افزایش بهای ریالی ارزش فروش منتهی خواهد شد. همان‌طور که در گزارش‌های پیشین نیز به آن اشاره شد، روایت‌های مختلف از کسری بودجه کشور اعدادی بین ۳۰۰ تا ۵۰۰هزار میلیارد تومان را شامل می‌شود که این رقم سهم بالایی از کل بودجه بیش از ۱۳۰۰هزارمیلیارد تومانی دارد. دقیقا به همین دلیل است که با طولانی شدن مذاکرات احیای برجام بسیاری بر این باور هستند که عدم ورود پول به اقتصاد کشور می‌تواند آتش تورم را شعله‌ور کند. با توجه به اینکه در گذر سال‌های اخیر بسیاری از شرکت‌ها با مساله لحاظ نشدن تورم در صورت‌های مالی خود مواجه هستند، شاید همین امر بتواند در بلندمدت و در صورت افزایش تورم مجددا مساله افزایش سرمایه‌ها از محل تجدید ارزیابی را داغ کند. در حال حاضر بعد از گذشت چند دهه از تکرار چرخه‌های تورمی تغییر قیمت در بازار سهام بیراه نیست، اگر فرض را بر این بگذاریم که تاریخ مجددا تکرار خواهد شد و افزایش حجم پول هر آنچه را که در بازارهای دارایی وجود دارد با تغییر قیمت مواجه خواهد کرد. البته باید صبر کرد و دید که بخش اقتصادی کابینه رئیس‌جمهور بعدی راه را برای انجام اصلاحات اقتصادی هموار خواهد کرد یا قصد دارد بار کج حکمرانی اقتصادی را مانند اسلاف خود به هر قیمتی که هست با ضرب و زور قیمت‌گذاری دستوری و کوبیدن بر طبل سیاستگذاری متمرکز اقتصادی به بیراهه رهنمون کند.
قیمت بیت کوین شب گذشته موفق شد از ۳۴,۰۰۰ دلار عبور کند. کارشناسان پیشبینی می‌کنند که حالا و با رسیدن این ارز دیجیتال به ۳۴,۰۰۰ دلار ممکن است راه را برای اوج‌گیری تا ۳۶,۰۰۰ دلار باز شود.
به گزارش کوین تلگراف، دیشب قیمت بیت کوین با عبور از ۳۴,۰۰۰ و تثبیت بالای آن، موفق شد از سد یکی از مقاومت‌های سرسختش بگذرد.
طی ۲۴ ساعت گذشته، بیت کوین موفق به ثبت رشدی ۴ درصدی شده است. طی این رشد، قیمت بیت کوین از ۳۲,۰۰۰ دلار به محدوده ۳۳,۸۰۰ و پس از آن به بالای ۳۴,۰۰۰ دلار رسید.
مایکل ون دپوپ (Michael van de Poppe)، تحلیلگر مطرح بازار، معتقد است که اگر قیمت بیت کوین اصلاح شود، شکسته‌نشدن حمایت ۳۲,۰۰۰ دلار بسیار مهم است. او در این باره نوشت:
بیت کوین از مقاومت ۳۲,۵۰۰ تا ۳۲,۷۰۰ دلار عبور کرد. حفظ حمایت به معنای آن است که روند صعودی تا ۳۶,۰۰۰ دلار ممکن است ادامه داشته باشد. به‌طور کلی، ۳۴,۵۰۰ دلار مقاومت بعدی قیمت بیت کوین و این احتمال وجود دارد که یکشنبه شاهد شکسته‌شدن این مقاومت باشیم.
با توجه به دامنه نوسانات گسترده قیمت بیت کوین افزایش قیمت چندان دور از ذهن به نظر نمی‌رسد. در روزهای گذشته هم برخی تحلیلگران نظیر رکت کپیتال (Rekt Capital) با اشاره به تغییرات میانگین محرک نمایی ۵۰ هفته‌ای (EMA50)، آن را به‌عنوان نشانه‌ای از بازگشت روند صعودی در بازه‌های بلندمدت‌تر تفسیر کرد.
با این حال، برخی دیگر می‌گویند ۲۴,۰۰۰ دلار همچنان یک هدف روی نمودار است و معامله‌گران باید شکاف قراردادهای آتی CME در این محدوده را زیر نظر بگیرند.
دیسنتریدر (Decentrader)، معامله‌گر بازار، در اظهارنظری می‌گوید:
اگر قیمت از سطوح فعلی سقوط کند، در ۲۲,۰۰۰ و ۲۴,۰۰۰ دلار شاهد حمایت خواهیم بود.
قیمت آلت کوین‌ها هم طی هفته گذشته تا حد زیادی تثبیت شد و شاهد روندهای آنچنان در ارتباط با بسیاری از ارزها نبودیم.
رشدهایی حدود ۱۰ درصد در مورد ۵۰ ارز برتر بازار نشان می‌دهد که رفته‌رفته شاهد بازگشت اعتماد به بازار هستیم.
قیمت اتریوم با عبور از ۲,۰۰۰ دلار، بیشترین قیمت ۱۰ روز گذشته خود را ثبت کرد. رکت کپیتال با اشاره به جهش قیمت اتریوم، این اتفاق را نشانه‌ای «خوب» از تأیید روند صعودی توصیف کرد.
شرکت آسان پرداخت از دلیل خروج دستور کار افزایش سرمایه 526 درصدی از محل تجدید ارزیابی دارایی ها در طبقه تجهیزات خبر داد.
براین اساس، “آپ” پیرو اطلاعیه منتشره در خصوص مصوبه هیات مدیره با موضوع افزایش سرمایه اعلام کرد: ارزیابی دارایی ها در طبقه تجهیزات توسط کارشناسان رسمی دادگستری به میزان 1.39 هزار میلیارد تومان برآورد شد. لیکن با عنایت به تاثیر کاهنده ای که هزینه استهلاک تجهیزات مورد بحث بر سودآوری شرکت در سنوات آتی خواهد داشت، موضوع فوق تا زمان بهبود قابل توجه وضعیت سودآوری از دستور کار خارج شد.
بنابراین گزارش، آسان پرداخت هفته گذشته در مجمع فوق العاده، افزایش سرمایه 109 درصدی از محل سود انباشته را به تصویب رساند تا سرمایه فعلی را از 265 به 555 میلیارد تومان برساند.
اکنون در میان ریسک های تهدیدکننده بازار، ریسک نرخ گذاری دستوری یا اظهارنظرهای دولتی در قیمت گذاری ها بالاتر از ریسک برجام است و معاملات این بازار را تحت تاثیر خود قرار داده است.
نوید خاندوزی، کارشناس بازار سرمایه به عوامل تاثیرگذار در بازگشت رشد به معاملات بورس اشاره کرد و به پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) گفت: ورود شاخص بورس به مدار صعودی ناشی از چند عامل بود که توانست تاثیرات مثبتی بر معاملات بازار ایجاد و زمینه ورود سهامداران را برای سرمایه گذاری دوباره در این بازار فراهم کند.
وی به نخستین عامل تاثیرگذار در سبزپوشی شاخص بورس اشاره کرد و اظهار داشت: در ابتدا بازار درگیر برخی از ابهامات مانند نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران و کاهش شدید نرخ ارز بود، این مسایل به شدت روند بازار را تحت تاثیر خود قرار دادند و منجر به شک و تردید سهامداران برای ورود سرمایه هایشان به این بازار شد اما از چند وقت گذشته با روشن شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری، زمینه رفع ابهامات موجود در بازار برطرف شد و سهامداران تمایل بیشتری برای ورود سرمایه هایشان به بورس پیدا کردند.
شایعه کاهش قیمت دلار به نرخ کمتر از ١٥ هزار تومان
خاندوزی به شایعات ایجاد شده در زمینه کاهش شدید نرخ ارز اشاره کرد و گفت: در میان فعالان حاضر در بازار چنین ابهامی ایجاد شده بود که ممکن است قیمت دلار به نرخ کمتر از ١٥ هزار تومان برسد، در حالی که به مرور ایجاد چنین شایعاتی در بازار رنگ باخت و سرمایه گذاران به غیر واقعی بودن چنین صحبت هایی و عدم امکان کاهش قیمت دلار تا نرخ ١٥ هزار تومان پی بردند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: شفاف سازی‌های ایجادشده در بازار باعث شد تا سرمایه‌هایی را که سهامداران تا روشن شدن تکلیف ابهامات موجود در کشور بیرون از بازار نگه داشته بودند، دوباره وارد بازار سهام کنند.
وی خاطرنشان کرد: در کنار رفع ابهامات موجود در بازار، مسایلی مانند جذابیت قیمت سهام شرکت ها بعد از نزول ایجاد شده و نیز ارائه گزارش‌های مثبت شرکت ها در بازگشت شاخص بورس به مدار صعودی بی تاثیر نبودند و توانستند کمک زیادی در ایجاد روند معقول معاملات بازار کنند.
معاملات بورس تحت تاثیر ریسک های سیاسی و اقتصادی
وی با بیان اینکه اکنون معاملات بورس تحت تاثیر برخی از ریسک های سیاسی و اقتصادی قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: با توجه به بازگشت اعتماد و سرمایه ها به بازار سرمایه و ورود شاخص بورس به مدار صعودی اما همچنان ریسک هایی تهدیدکننده این بازار هستند که در صورت رفع آن، سهامداران می توانند با اطمینان خاطر بیشتری در این بازار سرمایه گذاری کنند.
خاندوزی با تاکید بر اینکه بازار اکنون در انتظار تعیین کابینه دولت سیزدهم است، گفت: باید دید افراد انتخاب شده در کابینه دولت سیزدهم چه شناخت و برنامه ای برای اقتصاد کشور خواهند داشت.
وی با تاکید بر اینکه ریسک های سیاسی مانند تعیین سرنوشت موضوع برجام از جمله مسایلی است که وضعیت فعلی بازار را تحت تاثیر خود قرار داده است، اظهار داشت: به نظر می رسد گمانه زنی ها در زمینه نتیجه برجام تاثیر قابل توجه خود را در بازار از دست داده باشد، زیرا بعید به نظر می رسد که با برجام کاهش شدیدی در قیمت ارز ایجاد شود و در مقابل به دنبال عدم اجرای برجام در کشور افزایش شدیدی در قیمت ارز رخ نخواهد داد.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: اکنون در زمینه ریسک های تهدیدکننده بازار، ریسک نرخ گذاری دستوری یا اظهارنظرهای دولتی در قیمت گذاری ها بالاتر از ریسک برجام است و معاملات این بازار را تحت تاثیر خود قرار داده است.
گذر زمان به سود معاملات بورس است
وی تأکید کرد: در وضعیت فعلی بازار، نمی توان هیچ پیشنهاد مشخصی به سهامداران داد اما این موضوع باید مدنظر باشد که گذر زمان به سود بازار خواهد بود مگر آنکه افرادی که قرار است در مسند کار قرار بگیرند شروع به جنگیدن با قواعد اقتصاد و بازار کنند.
خاندوزی اظهار داشت: براساس آمارهای به دست آمده رانت بازار خودرو در طی چند ماه گذشته حدود٥٧ هزار میلیارد تومان بوده است و سرمایه ای که باید وارد جیب خودروسازها می شد در اختیار دلال ها قرار گرفته است.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، این مسایل به عنوان نکات مهمی در بازار تلقی می شوند که باید دید مسوولان در کابینه جدید چه تلاش هایی برای رفع مشکلات موجود خواهند کرد.
وی اظهار داشت: به نظر می رسد مهمترین موضوعی که باعث شده است تا بازار به مدار صعودی بازگردد، وجود خوش بینی برای عدم تکرار این مسایل در حوزه های مختلف و تاثیر گذار بر معاملات بورس است.
آینده ای مثبت پیش روی معاملات بازار سهام
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه که آیا بازار سهام می‌تواند تا پایان سال بازدهی بالاتری نسبت به سایر بازارها کسب کند یا خیر، گفت: به نظر می رسد با توجه به افتی که بازار سرمایه از مدت ها قبل تجربه کرده است و نیز به دلیل جریان فروش و سودآوری شرکت ها، آینده خوبی تا پایان سال پیش روی این بازار باشد و سهامداران بتوانند بازدهی معقولی از این بازار کسب کنند، حتی براساس بررسی های انجام شده بازدهی بازار سرمایه در چند وقت اخیر بازدهی ناامیدکننده ای در مقایسه با سایر بازارها نبوده است.
اقدامات رییس سازمان بورس نیار به شجاعت داشت
خاندوزی عملکرد دهقان دهنوی را در سازمان بورس مورد بررسی قرار داد و گفت: دهقان دهنوی تنها از بدنه بازار سرمایه نبود و از سوی وزارت اقتصاد و دارایی به عنوان رییس سازمان بورس انتخاب شد به همین دلیل در ابتدا گارد بسیار شدیدی از سوی بازار در مقابل وی وجود داشت اما در این میان برخی از تصمیمات روند بازار را تغییر داد و این موضوع نشان داد که عملکرد وی در طی چند ماه سکانداری سازمان بورس مثبت بوده است.
وی گفت: دهقان دهنوی در چند وقت گذشته اقدامات بسیار خوب و تاثیرگذاری مانند اعطای مجوزها، اعمال برخی از قوانین و مقررات و ایجاد میز صنعت در دستور کار قرار داد که همیشه انجام آنها نیاز به شجاعت داشت.
خاندوزی خاطرنشان کرد: وی در مقطع خوبی عهده دار چنین سمتی نشد و در زمان وجود بحران شدید در معاملات بورس وارد این سازمان شد، بازار در آینده از دهقان دهنوی و با گذر زمان از مدیر موفقی در عملکرد خود یاد خواهد داد.
برچیده شدن صف‌های فروش در هفته‌های اخیر، رشد شاخص بورس و افزایش قابل توجه ارزش معاملات رقم زده که این موضوع گویای رونق و نقدشوندگی معاملات بازار سهام است.
نیما میرزایی، کارشناس بازار سرمایه به خلاصه ای از روند معاملات بورس در تیر ماه اشاره کرد و به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: پس از رشد پرشتاب بازار سهام در ابتدای سال ۹۹ و ثبت قله تاریخی شاخص بورس در مرداد ماه همان سال، شاهد ریزش پیاپی بازار سرمایه و افت یکپارچه قیمت نمادهای مختلف در بازار بودیم که این وضعیت نیز تا خرداد ماه سال جاری تداوم پیدا کرد.
وی به سهام شرکت‌های برتر در معاملات تیر ماه بازار سهام تاکید کرد و اظهار داشت: پیشتازی نمادهای کوچک به عنوان نکته‌ای مهم در روند اخیر معاملات بازار است اما در این مدت سهام شاخص ساز بازار هم از رشد نسبتا مناسبی برخوردار بودند.
سهام برتر بازار، نمادهای قفل در صف فروش
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سهام شرکت های برتر در بازار از جمله نمادهایی هستند که برای مدت ها قفل در صف فروش بودند، گفت: غالباً سهام برخی از شرکت ها ریزش شدیدی را در بازار به دلیل وجود فروشنده‌های هیجانی تجربه کردند که در نهایت بعد از مدت‌ها ریزش و ارزندگی در قیمت آنها، فرصت‌های مغتنمی برای سرمایه گذاری در این سهام ایجاد شد.
وی به سهامی که بیشترین بازدهی را طی یک ماه اخیر در بازار به دست آوردند اشاره کرد و گفت: به سختی می توان در بین شرکت های بزرگ بازار، نمادی را پیدا کرد که جزو ۲۰ نماد پربازده یک ماه اخیر باشند، براساس آمار موجود گروه های دارویی، سیمانی و نیروگاهی بالاترین بازدهی را نسبت به سایر گروه ها در بازار کسب کردند.
عوامل تاثیرگذار در بهبود روند معاملات بورس
میرزایی به عوامل تاثیرگذار در بهبود روند معاملات بورس در تیر ماه اشاره و تاکید کرد: علاوه بر ریزش های شدید و جذاب شدن تکنیکالی قیمت ها، دلایل بنیادی متعددی مانند افزایش قیمت های جهانی نفت تا کانال ۷۰ دلار، افزایش قیمت دلار (دلار نیمایی در کانال ۲۲ و دلار بازار آزاد حوالی ۲۵ هزار تومان)، کاهش نرخ بهره بانکی به محدود ۱۸ درصد، رسیدن فصل مجامع و احتمال شناسایی و تقسیم سود های مناسب و رشد و تثبیت نرخ جهانی کامودیتی ها سبب ترغیب معامله گران برای خرید سهام شرکت ها و بازگشت شاخص بورس به مدار صعودی شدند.
این کارشناس بازار سرمایه به سهامداران توصیه کرد تا در ادامه سال ۱۴۰۰ نیز علاوه بر رصد مسایل تاثیرگذار در معاملات بازار سهام، اخبار مرتبط به برجام هم مورد رصد معامله گران بازار سرمایه باشد.
روند صعودی شاخص بورس ادامه دار است؟
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا روند صعودی شاخص بورس در مرداد ماه ادامه دار است یا خیر، افزود: با توجه به وضعیت بنیادی بازار سرمایه و عوامل تاثیرگذار در ایجاد جذابیت بازار در تیر ماه ، مهمترین سوال ایجاد شده در ذهن معامله گران این است که آیا روند صعودی بازار در ماه پیش رو نیز کماکان ادامه خواهد داشت یا خیر، در این زمینه باید اعلام کرد که برآیند عوامل مذکور در کوتاه مدت تغییرات زیادی ندارد؛ بنابراین وضعیت بنیادی بازار در این دوره کماکان کم ریسک و دارای پتانسیل رشد آرام خواهد بود .
میرزایی خاطرنشان کرد: بسیاری از گروه های مستعد بازار در روز های اخیر به سطوح مقاومتی خود رسیده اند و همه این گروه ها بصورت یکپارچه قابلیت عبور از مقاومت های فعلی را نخواهند داشت.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه اکنون انتخاب سهام درست از گروه مناسب در بازار بیش از هر دوره دیگری از اهمیت برخوردار است، اظهار داشت: در میان مدت به جز گروه های کوچک و تورمی بازار، گروه خودرویی و بانکی جزو گروه های جذاب بازار خواهند بود که می توانند همگام با توافقات برجامی در ابتدای دولت بعدی، بازدهی مناسب و کم ریسکی را نصیب سهام داران کنند.
سهام شرکت های کوچک میدان‌دار رشد بازار سرمایه
وی با اشاره به اینکه در مرداد ماه همچنان سهام کوچک بازار میدان دار رشدهای زیاد خواهند بود، گفت: سهام شرکت های جامانده در گروه سیمانی، دارویی و نیروگاهی همچنان امکان ادامه رشد را در بازار خواهند داشت.
میرزایی تاکید کرد: هر سه گروه تحت تاثیر حذف قیمت گذاری دستوری در مسیر صعودی قرار گرفته اند، هر چند در این بین گروه یوتیلیتی در ابتدای راه قرار گرفته و مسیر سختی را تا رها شدن از بند قیمت گذاری دستوری در پیش‌رو دارد.
به گفته میرزایی، در مرحله بعد گروه های کوچک و تورمی بازار مانند گروه های غذایی و زراعت نیز با توجه به شرایط تورمی جامعه به خصوص در مواد خوراکی دارای پتانسیل رشد هستند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: پیش بینی می شود که تورم محصولات غذایی (حتی در صورت افت نرخ ارز) در میان مدت نیز ادامه دار باشد و در برخی محصولات نیز شیب افزایش نرخ ها سرعت بیشتری به خود بگیرد.
توجه به ریسک کاهش قیمت ارز در انتخاب سهام
وی با بیان اینکه سرمایه گذاران در ارزیابی سهام وابسته به دلار ریسک کاهش قیمت ارز را نیز مدنظر خود قرار می دهند، گفت: گروه پالایشی می توانند کماکان با حمایت های دولتی در کانون توجه خریداران قرار داشته باشند؛ پیش بینی می شود روند حمایت های صورت گرفته برای جذاب کردن این گروه در یک ماه پیش‌رو نیز ادامه دار باشد.
میرزایی ادامه داد: در صورت دریافت اخبار قوی و مثبت از توافقات وین و آزادسازی منابع ارزی، نوسانات قیمت دلار به سرعت می تواند جذابیت این گروه را در کوتاه مدت تحت تاثیر قرار دهد.
بدون دیدگاه