دنیای‌اقتصاد : در سومین روز هفته، دلار از مرز ۲۶ هزار تومانی فاصله بیشتری گرفت. روز دوشنبه اسکناس آمریکایی ۳۵۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و حدود ساعت ۳ بعدازظهر با قیمت ۲۵ هزار و ۶۰۰ تومان مورد معامله قرار گرفت. به گفته فعالان، محدوده‌ای که بازار در آن مورد حمایت قرار گرفت، ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومان بود. بررسی روند قیمتی نشان می‌داد که دلار از ابتدای روز راه نزولی را در پیش گرفت و حتی به زیر ۲۵ هزار و ۶۰۰ تومان رفت. با این حال، در محدوده ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومانی مورد حمایت قرار گرفت و توانست در ادامه روز کمی از ارزش از دست رفته خود را جبران کند.
حمایت اول در بازار دلار
به گفته تحلیلگران فنی، تا زمانی که قیمت دلار زیر محدوده ۲۵ هزار و ۸۰۰ تومان باشد، شانس ادامه افت قیمت اسکناس آمریکایی زیاد است. با این حال، اگر دلار به بالای محدوده یاد شده برگردد، بار دیگر به سوی سطح ۲۶ هزار و ۲۰۰ تومانی حرکت خواهد کرد. بر اساس گفته‌های بازیگران باتجربه بازار، یکی از عواملی که روند افزایشی دلار در هفته جاری را مختل کرد، تعطیلات بازارهای چین بود. چین بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران است و تعطیلات رسمی این کشور به معنای کاهش تقاضاهای حواله‌ای است.
برخی از معامله‌گران نیز عامل افت قیمت دلار در روز دوشنبه را به کاهش تقاضا برای حواله درهم نسبت می‌دادند. دیروز نرخ حواله درهم تا محدوده ۷۱۰۰ تومانی پایین رفت. درصورتی که درهم مرز ۷ هزار تومانی را از دست بدهد، سرعت نزول قیمت دلار بیشتر خواهد شد. نرخ حواله درهم و دلار با یکدیگر رابطه مستقیم دارند و به‌صورت سنتی، کاهش یکی منجر به افت دیگری می‌شود. به گفته فعالان، پس از ساعت ۴ بعدازظهر روز دوشنبه میزان فروش‌ها کمی در بازار ارز بیشتر شده بود و در صورتی که در معاملات پشت خطی محدوده ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومانی دلار از دست برود، این ارز می‌تواند حتی به کانال ۲۴ هزار تومانی عقبگرد کند. عاملی که موجب شده بود، دلار در انتهای بازار با موج جدید نزول روبه‌رو شود، خبری بود که در کانال‌های تلگرامی معامله‌گران به‌صورت گسترده پخش شد. بازیگران ارزی این خبر را به نقل از الجزیره منتشر کردند که گزینه دولت بایدن برای احیای برجام، صدور «بیانیه تصمیم متقابل تهران و واشنگتن و تعهد بازگشت کامل به برجام»، پیش از مذاکره بر سر شروط و جدول زمانی است. برای بازیگران ارزی این خبر به اندازه‌ای اهمیت داشت که به سرعت از موقعیت خرید به موقعیت فروش وارد شدند. بازار سکه نیز دیروز هم‌جهت با روند قیمتی دلار حرکت کرد. روز دوشنبه فلز گرانبهای داخلی ۲۶۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید. این دومین افت پیاپی در بازار سکه بود که موجب شد این فلز گرانبها از کانال ۱۲ میلیون تومانی فاصله بیشتری بگیرد. گفته می‌شد که پس از ساعت ۴ بعدازظهر نیز در بازار سکه قیمت‌ها به سطوح پایین‌تری رفته‌اند.
عامل نجات‌بخش بازیگران افزایشی دلار
به گفته فعالان، تنها یک عامل در شرایط فعلی می‌تواند باردیگر دلار را در مسیر صعودی قرار دهد. از نگاه فعالان ارزی، این عامل، بالا رفتن احتمال طولانی‌تر شدن زمان لغو تحریم‌هاست. بازار با شکست ترامپ تصور می‌کرد که دوران فشار حداکثری به پایان رسیده و با روی کار آمدن بایدن، تحریم‌ها لغو خواهد شد. با این حال، در روزهای اخیر بازار چنین سیگنالی دریافت نکرده است. در کنار این، ایران در تاریخ سوم اسفندماه ممکن است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را لغو کند؛ از نظر برخی فعالان این اتفاق می‌تواند در انتظار بازیگران ارزی موثر باشد و زمینه‌ساز افزایش خریدها شود.
با این حال، عده دیگری باور دارند، دلار در بهمن‌ماه، نزدیک به ۲۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کرد و چنین افزایشی به معنای آن است که بازار هر گونه ریسک‌های آتی را تا حدی پیشخور کرده است. این گروه انتظار ندارند که بازار پس از سوم اسفندماه افزایش خاصی را تجربه کند.
دنیای‌اقتصاد : رئیس‌کل بانک مرکزی دیروز در پیام اینستاگرامی خود خبر داد که بانک مرکزی در حال تنظیم قوانینی جهت نظارت بر فعالیت رمزارزهاست. در همین حال اوایل بهمن ماه بود که محرمیان، معاون فناوری بانک مرکزی خبر داد که سال آینده قرار است یک رمزارز ایرانی در کشور رونمایی شود. این در حالی است که هیچ کشوری تا به امروز در این موضوع اقدامات به خصوصی نکرده است. بانک‌های مرکزی در دنیا در چند سال گذشته به‌خصوص در سال گذشته اقدام به وضع قوانینی برای نظارت بر رمزارزها کردند. در همین راستا نظارت بر رمزارزها برای جلوگیری از پولشویی و تروریسم در کشورها تشدید شد و کشورها به این سمت متمایل شده‌اند که بر فعالیت‌های مربوط به رمزارزها مالیات وضع کنند. البته رویکرد کشورها تا به حال در رابطه با رمزارزها متفاوت بوده است.
ایرانیزه کردن بازار رمزارزها
شروع نظارت بر رمزارزها توسط بانک‌های مرکزی
افزایش ارزش رمزارزها در چهار سال گذشته باعث شد بسیاری از دولت‌های مرکزی در دنیا روی این نوع از ارزها قوانین مخصوص به خود را وضع کنند. در این میان کشورهای اروپایی و ایالات‌متحده پیشتاز هستند. یکی از ویژگی‌های اصلی رمز ارزها که باعث محبوبیت بیش از اندازه آن شده، خاصیت نقدشوندگی بالای آن است، همچنین به دلیل اینکه نوع تولید ارزهای دیجیتال مبتنی بر ظرفیت‌های خصوصی و شخصی است و از تکنولوژی بلاک‌چین برای این منظور استفاده می‌شود بانک‌های مرکزی دنیا ظرفیت چندانی برای نظارت در این زمینه ندارند. همواره بانک‌های مرکزی در دنیا خود را به عنوان تنها عرضه‌کننده پول به حساب آورده‌اند. حال ابداع ارز دیجیتال و گسترش آن در چند سال اخیر می‌تواند این وظیفه ذاتی بانک‌های مرکزی دنیا را تحت‌الشعاع قرار دهد.
پست اینستاگرامی رئیس‌کل بانک مرکزی
در همین حین بانک مرکزی ایران نیز به‌تازگی به ارزهای دیجیتال توجه نشان داده است و قصد دارد نظارت خود بر فعالیت‌های مالی مربوط به این رمزارزها را افزایش دهد. در همین راستا عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی دیروز در یادداشتی که در صفحه شخصی خود منتشر کرد، نوشت: در سال‌های اخیر مباحث متعددی درباره نسبت بانک‌های مرکزی و رمز ارزها و رمز پول‌ها در جهان مطرح شده است. خصوصا نحوه تنظیم‌گری رمز ارزها و نسبت آنها با سیاست‌گذاری پولی و ارزی از مباحث پرچالش این حوزه است. طی دو سال گذشته، تشکیل جلسات بررسی و قاعده‌گذاری در بالاترین سطوح سیاست‌گذاری‌های اقتصادی جهان درباره رمزارزها بارها تکرار شده و الگوی مواجهه با این پدیده با اهداف متفاوت مورد بررسی قرار گرفته است. ازجمله اهداف بانک‌های مرکزی مختلف، افزایش کنترل در خصوص انتقال اعتبار، بین‌المللی کردن ارز ملی و حتی تغییر در معماری سیستم پولی است. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هم با بررسی این روند جدید جهانی و متمرکز شدن بر الگوهای مختلف در پی انتخاب بهترین راهبرد ممکن در این حوزه است و ویرایش اولیه سند جامع رمز پول را تهیه کرده است.
رمزارز ایرانی
محرمیان، معاون فناوری بانک مرکزی نیز در ابتدای ماه جاری خبر داد که بانک مرکزی در نظر دارد رمزارز ایرانی را از سال آینده وارد بازارها کند. او تصریح کرد: موضع بانک مرکزی در این رابطه، انتشار رمز ارز توسط بانک مرکزی است. او در پاسخ به این سوال که آیا رمزارز بانک مرکزی امسال رونمایی می‌شود، گفت: من فکر نمی‌کنم که رمز ارز بانک مرکزی به امسال برسد و بتوان آن را نهایی کرد. محرمیان در پاسخ به پرسش خبرگزاری مهر مبنی بر اینکه، آیا بانک مرکزی به عنوان نهاد سیاست‌گذار، در این رابطه کند عمل نمی‌کند، تصریح کرد: ما معتقد نیستیم که در این رابطه دیر شده است؛ چراکه هیچ کشوری در دنیا، نمونه رمزارز ملی یا بانک مرکزی موفقی، تاکنون ارائه نداده است و ما می‌توانیم جزو کشورهای آوانگارد و پیشرو در این عرصه باشیم. وی در پاسخ به این سوال که آیا رمزارزهایی که از سوی برخی از بانک‌ها با پشتوانه طلا تولید شده است، از سوی بانک مرکزی به رسمیت شناخته می‌شوند، گفت: خط قرمز بانک مرکزی، خلق پول و انتشار پول است؛ چرا که انتشار پول، در تمام کشورهای دنیا، در انحصار بانک مرکزی است و ما چیزی به جز آن را قبول نخواهیم کرد.
نسبت بانک‌های مرکزی دنیا با ارزهای دیجیتال
از سال گذشته که ارزهای دیجیتال رشد روزافزون ارزش خود را سرعت بخشیدند، بسیاری از کارشناسان بانک مرکزی در دنیا در این زمینه نگرانی‌ها و در بعضی موارد هشدارهایی را به معامله‌کنندگان ارز دیجیتال داده‌اند در همین راستا رئیس بانک مرکزی انگلستان در صحبت‌هایی تند علیه بیت‌کوین و سایر رمزارزها عنوان کرد که به نظر او نباید امید چندانی به آینده رمزارزها داشت. او با ذکر این نکته که معمولا رمزارزها نوسانات شدیدی دارند نتیجه گرفته که افراد ناآگاه بهتر است تا حد امکان وارد این بازار پرریسک نشوند. در همین راستا او افزوده که رمزارزها مانند طلا ارزش ذاتی ندارند در حالی که اگر هم ارزشی داشته باشند، ارزشی بیرونی است؛ به این معنا که صرفا مردم آن را مطالبه می‌کنند. در این بین نوع رویکرد بانک‌های مرکزی دنیا به این موضوع بسیار با یکدیگر متفاوت است حتی کشورهای مختلف عناوین متفاوتی را برای این نوع از ارزها انتخاب کرده‌اند مانند ارز دیجیتال، ارز الکترونیک و پول مجازی.
نگرانی بانک‌های مرکزی
نکته مهم در این راستا که نگرانی‌های زیادی را نزد کارشناسان ایجاد کرده، در ذات ارزهای دیجیتال نهفته است. تفاوت اصلی ارز دیجیتال با ارز رایج کشور این است که ارز دیجیتال توسط حکومت‌ها و بانک‌های مرکزی حمایت نمی‌شود و این موضوع می‌تواند دلیل بسیاری از نوسانات ارزهای دیجیتال در دنیا باشد. علاوه‌بر این، شرکت‌های استخراج‌کننده و توزیع‌کننده ارزهای دیجیتال هنوز توسط دولت‌ها به اندازه کافی مقررات‌گذاری نشده‌اند و این موضوع ریسک بسیاری مهمی برای مبادله‌کنندگان ارزهای دیجیتال به‌خصوص بیت‌کوین محسوب می‌شود. همچنین بسیاری از کارشناسان هشدار داده‌اند که تسهیل‌کنندگان رمزارزها و افرادی که رمزارزها را مبادله می‌کنند باید به ریسک این بازار توجه کافی داشته باشند؛ به این موضوع که اگر هم ضرر مالی خاصی متوجه آحاد اقتصادی در این بازار شود، تمام هزینه را خود فرد متقبل خواهد شد.
رمزارزها و فعالیت‌های غیرقانونی
علاوه‌بر اینها بسیاری از مقامات دولتی نگران هستند که رمزارزها بتوانند تسهیل‌کننده بسیاری از اقدامات غیرقانونی شوند مانند پولشویی و حمایت مالی از تروریست‌ها. به همین دلیل بسیاری از کشورها، وظیفه خود دانسته‌اند که به صورت جدی وارد این موضوع شوند و برای اصلاح این وضعیت مقرراتی را در کشور وضع کنند. در همین راستا بانک‌های مرکزی می‌خواهند سیطره قانون‌هایی را که مانع پولشویی، تروریسم و جنایات سازمان یافته در نظام مالی می‌شوند را گسترش داده به‌طوری‌که این قوانین نظارتی شامل بازار رمزارزها نیز بشوند. جهت موفقیت در نظارت بر بازار رمزارزها بعضی از حکومت‌ها سیستم بانکی را تشویق می‌کنند که در این زمینه ورود کرده و با اعمال قوانین از پیش تعیین شده مالی بر فعالیت رمزارزها، در این بازار هم نظارت کافی را داشته باشند. استرالیا و کانادا از کشورهای پیشرو و موفق در این زمینه بودند که با تسهیل تراکنش‌های مالی از طریق رمزارزها، راه را برای اعمال نظارت بیشتر بر عملکرد این نوع از تراکنش های مالی آماده کردند و با وضع قوانین بر این نوع از فعالیت‌های مالی بیش از سایر کشورها مانع پولشویی و فعالیت تروریستی در این بازارها شدند.
بعضی از حکومت‌ها پا را فراتر گذاشته‌اند و به‌طور کلی استفاده از رمزارزها را ممنوع اعلام کرده‌اند. بعضی دیگر از کشورها به شهروندان خود اجازه داده‌اند که صرفا بیرون از مرزها به این نوع از فعالیت‌های مالی بپردازند. البته برخی دیگر از کشورها صرفا به نهادهای مالی خود گوشزد کرده‌اند که نباید وارد بازار رمزارزها شوند و قوانین سختگیرانه‌ای در این زمینه وضع کرده‌اند.
رمزارزها و تامین مالی شرکت‌ها
نکته جالب توجه این که رمزارزها می‌توانند تسهیل‌کننده تامین مالی شرکت‌ها نیز باشند. راه اصلی مرسوم و سنتی در دنیا این است که شرکت‌ها سهام خود را برای تامین مالی ابتدایی راهی بازار اولیه سهام می‌کنند که به این اقدام عرضه اولیه عمومی ( Initial Coin Offering) می‌گویند. این در حالی است که در چند سال گذشته روش جدیدی برای تامین مالی شرکت‌ها فراهم شده است. البته این روش صرفا در چند کشور دنیا انجام می‌شود و به این صورت است که شرکت‌ها برای تامین مالی خود به ارزهای دیجیتال روی می‌آورند که به آن عرضه اولیه سکه‌ای ( Initial Coin Offering) گفته می‌شود بعد از آن که این نوع از تامین مالی در بسیاری از کشورها مرسوم شد، دولت‌ها برای نظارت بیشتر بر این بازارها اقدام کردند. هلند و نیوزیلند اولین کشورهایی بودند که در این راستا قدم‌هایی جدی برداشته‌اند، اما همچنان این بازار تامین مالی ریسک‌هایی جدی برای سرمایه‌گذاران خواهد داشت.
مالیات بر رمزارزها
یکی از مباحثی که همواره درباره رمزارزها گفته می‌شود نوع مالیات‌گیری بر این گونه فعالیت‌هاست. مالیات بر تراکنش‌های مالی رمزارزها و همچنین مالیات بر فروش و استخراج ارزهای دیجیتال بستگی به این موضوع دارد که این‌گونه فعالیت‌ها را حول چه مقوله‌ای دسته‌بندی کنند. به‌عنوان مثال برخی از بانک‌های مرکزی استخراج و فروش بیت‌کوین را به عنوان سرمایه به حساب می‌آورند و برخی دیگر آن را به عنوان منبع درآمد محسوب می‌کنند. به هر حال اینکه بانک‌های مرکزی سرمایه ناشی از خرید و فروش و استخراج رمزارز را در چه سرفصلی طبقه‌بندی کنند بسیار در زمینه جزئیات اخذ مالیات حائزاهمیت خواهد بود. در بعضی از کشورها استخراج و خرید و فروش ارزهای دیجیتال به عنوان دارایی مالی و در برخی دیگر از کشورها مانند سوئیس این ارزها به عنوان ارز خارجی محسوب می‌شوند. به هر روی تنظیم‌گری در این گونه بازارها اهمیت بسزایی دارد که باید به‌تدریج مدنظر دولت‌ها قرار گیرد.
دنیای‌اقتصاد : سیاست وزارت صمت در خصوص عرضه فولاد در بازار بورس اعلام شد. معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت سیاست وزارت صنعت در موضوع فولاد را عرضه حداکثری در بورس برای کاهش حاشیه بازار و عرضه آن با قیمت مناسب برای مصرف‌کننده عنوان کرد. به گزارش «ایرنا» مهدی صادقی‌نیارکی در حاشیه بازدید از هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی متافو اظهار کرد: صنعت فولاد از افتخارات کشور بوده و در زمینه کنسانتره تا گندله و شمش اتفاقات خوبی افتاده است و ظرفیت ۵۵ میلیون تن در این بخش ایجاد و تجهیز شده است. معاون وزیر صنعت افزود: در ۱۰ ماهه امسال با رشد تولیدات مختلف صنعتی از جمله لوازم‌خانگی، خودرو، کمباین و تراکتور روبه‌رو بودیم و باید برای تامین نیاز داخل، زنجیره تولید ورق تقویت شده و طرح‌های موجود در این زمینه سرعت یابد. وی تاکید کرد: قیمت‌گذاری دستوری در بورس وجود ندارد، بلکه شروع قیمت‌گذاری داریم و همه کالاها با یک قیمت پایه عرضه می‌شوند که بر اساس آن، شرایط بازار و کشش تقاضا، این قیمت کاهش یا با وجود رقابت افزایش می‌یابد.
دنیای‌اقتصاد : صندوق‌های کالایی یکی از مهم‌ترین حلقه‌های زنجیره معاملات و امنیت دادوستد‌ها و پوشش ریسک در بازارهای رسمی کالایی به شمار می‌رود که کارکردی شبیه به سوپاپ اطمینان در صنعت یا تولید به شمار رفته و شاید عملکردی شبیه به دریچه‌های لانه کبوتری در بدن داشته باشد. مهم‌ترین ویژگی صندوق‌های کالایی تکیه و تمرکز بر معاملات گواهی کالایی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاست. بنابراین نیازی به در اختیار داشتن موجودی واقعی کالا در انبار وجود ندارد. این نکته به معنی آن است که تا زمانی که کالایی به گواهی و ورقه بهادار تبدیل نشده باشد، به‌صورت کلی امکان ایجاد صندوق کالایی وجود نخواهد داشت.
اما ورقه بهادار کالایی یا همان گواهی سپرده چیزی شبیه به قبض انبار است که امکان دادوستد داشته و از وجود قطعی کالا حکایت دارد. این در حالی است که ورود کالا به انبار پذیرش شده به معنی آن است که ویژگی‌های فنی، کمی و کیفی کالای موردنظر مورد تایید بوده و از امکان دادوستد ثانویه و تحویل برای مالک گواهی سپرده برخوردار است. تجربه نشان داده حتی در گواهی سپرده سکه طلا که یک کالای عرف و رایج است هم بهای گواهی سپرده به رغم نیاز به پرداخت هزینه انبارداری آن، بالاتر از قیمت‌ها در بازار نقدی خارج از بورس است که از جذابیت این شیوه معاملات حکایت دارد. صندوق‌های کالایی نیز از همین مزیت‌ها بهره برده و در نهایت با خرید و نگهداری گواهی سپرده کالایی، از یک ارزش ذاتی برخوردار می‌شوند و می‌توان واحدهای این صندوق را خرید و فروش کرد. تاکنون صندوق‌های کالایی در دو بازار سکه طلا و محصولات کشاورزی آغاز به کار کرده که دلیل اصلی آن را باید در محدودیت‌های اجرایی در زیرساخت اصلی آن یعنی معاملات گواهی سپرده کالایی جست‌وجو کرد که گویی در مسیر مرتفع شدن است.
کارکرد صندوق‌های کالایی را می‌توان در دو رویکرد متفاوت ارزیابی کرد؛ یکی ایجاد بستری برای داد و ستد و درآمدزایی از نوسان قیمت‌ها و دیگری ایجاد یک محل امن برای در اختیار داشتن حجم مشخصی از یک کالا. وجود این حجم به معنی آن است که تکانه‌های قیمتی اثر کمتری بر این بازار برجا می‌گذارد، آن هم در وضعیتی که در روند صعودی قیمت‌ها هیچ بعید نیست که مدیریت صندوق با تمایل به آزاد کردن بخشی از دارایی‌های خود بتواند در برابر رشد نرخ موضع بگیرد، اگرچه این رویکرد آنگونه که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته اما بخش‌های دولتی به سادگی می‌توانند به کمک این فرآیند، مدیریت قیمتی بخشی از بازار را در اختیار بگیرند. حال در شرایطی که ایجاد صندوق‌های کالایی به معنی ایجاد یک بستر معاملاتی جدید است شاید راحت‌تر بتوان به رویکرد اول صندوق‌های کالایی در کشور و دقیق‌تر در بورس کالای ایران توجه داشت. هم اکنون صندوق‌های کالایی کشاورزی وارد فرآیند معاملاتی شده و آغاز به کار آنها تاکنون یک تقاضای جدید را به بازار ارائه کرده است. این روند در کنار تکانه‌های رشد قیمت ارز موجب شد تا قیمت گواهی و آتی محصولات کشاورزی در بورس کالا از یک حمایت مقطعی برخوردار شود. خروجی این موارد تاکنون سیگنال مثبتی برای بازارهای کالایی بوده و می‌توان گفت که در رکود نسبی تقاضا، آغاز فعالیت این صندوق‌ها از توجیه فنی و اقتصادی نیز برخوردار است. به‌عنوان مثال ذهنیت غالب در عملکرد این صندوق‌ها خرید در کف قیمت و آزاد کردن دارایی‌ها در اوج آن است، اگر چه این فرآیند می‌تواند با اما و اگرهایی همراه شود ولی ذات خرید در کف قیمت و نوسان نرخ دارایی پایه به معنی افزایش ارزش صندوق و رشد قیمت هر واحد آن است بنابراین می‌توان صندوق‌ها را بستر مهمی برای جذب نقدینگی در جامعه به شمار آورد که همین مطلب یعنی ورود سرمایه‌ها به بازارهایی همچون محصولات کشاورزی؛ می‌تواند تقاضای جدیدی را برای این محصولات به همراه داشته باشد. این در حالی است که صندوق‌های کالایی کارکردهای بزرگ‌تری هم دارند که در نهایت امکان تعمیم به سایر بازارهای کالایی را در بر خواهد داشت. به‌عنوان مثال هم اکنون در بازار محصولات پتروشیمیایی و فلزات نه گواهی سپرده تعریف‌شده و نه صندوق کالایی را شاهد هستیم و البته با توجه به پیگیری‌های صورت گرفته و برطرف شدن برخی از موانع؛ این انتظار وجود دارد که به زودی گواهی سپرده کالایی را مخصوصا در بازار محصولات پتروشیمیایی تجربه کنیم که می‌تواند آینده این بازار را با تغییر جدی همراه کند.
شتاب‌‌دهنده معاملات گواهی سپرده
گواهی سپرده کالایی پایه و اساس رونق ابزارهای مالی همچون صندوق‌های کالایی به شمار می‌رود. اخیرا خبری منتشر شده با این مضمون که مشکلات مالیاتی ترسیم معاملات گواهی سپرده کالایی در بورس کالا حتی برای کالاهای مشمول مالیات ارزش افزوده مرتفع شده است. این داده مهم به معنی آن است که از این پس پتانسیل گسترده‌ای در برابر ایجاد قراردادهای گواهی سپرده کالایی ایجاد شده و می‌توان گفت هر کالایی که به‌صورت فنی و عملیاتی امکان ذخیره‌سازی در انبار برای مدت معینی داشته باشد از پتانسیل تبدیل شدن کالا به اوراق قابل معامله برخوردار خواهد شد. این سیگنال مهم را می‌توان داده برجسته‌ای در برابر ترسیم قراردادهای گواهی سپرده به شمار آورد که زیرساخت اصلی صندوق‌های کالایی خواهد بود. درخصوص گواهی سپرده کالایی باید به این نکته مهم توجه کرد که این ابزار معاملاتی مادر سایر ابزارهای مالی در بورس‌های کالایی در جهان به شمار می‌رود که خروجی قدرتمندی در برابر تکانه‌های بازار به شمار می‌رود.
جذب سرمایه‌های سرگردان در بازارهای مختلف و مدیریت نوسان‌گیری بر بازارهای کالایی و شفافیت شیوه معامله واسطه‌ها و امکان کشف نرخ مبنای عرضه و تقاضای فیزیکی از ویژگی‌های اصلی این قراردادهاست که می‌تواند یکی از نقاط ضعف مهم بورس کالا را درخصوص تنوع ابزارهای معاملاتی مرتفع کند. این شیوه دادوستد هم برای خریدار و هم برای فروشنده از مزایای بسیاری برخوردار است که می‌توان از عدم وثیقه‌گذاری، عرضه مستمر و کاهش فعالیت‌های اداری برای تولیدکننده و در دسترس بودن همیشگی مواد اولیه و امکان پوشش ریسک برای مصرف‌کننده را نام برد.
چند توصیه به خریداران واحدهای صندوق‌های کالایی کشاورزی
در پی آغاز معاملات نخستین صندوق کالایی کشاورزی بازار سرمایه و همچنین شروع معاملات دومین صندوق کشاورزی در هفته جاری، معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران چند توصیه به سرمایه‌گذاران و متقاضیان واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها کرد.
علیرضا ناصرپور در این باره به «کالاخبر» گفت: صندوق‌های کالایی محصولات کشاورزی با هدف هدایت کم ریسک و اصولی نقدینگی به بازار سرمایه در بورس کالای ایران راهاندازی شد. این صندوق‌ها با استفاده از منابع خود که از طریق فروش واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق به خریداران (سرمایه‌گذاران) جمع‌آوری شده است، اقدام به تشکیل پرتفو و سرمایه‌گذاری در حوزه اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای کشاورزی (شامل زعفران، پسته و…) می‌کنند.
وی افزود: عمده منابع این صندوق‌ها (حداقل ۷۰ درصد) در گواهی سپرده کالایی سرمایه‌گذاری می‌شود. سرمایه‌گذاران با خرید واحدها در این صندوق‌ها به جای سرمایه‌گذاری مستقیم در محصولات مورد اشاره، در صندوقی که به‌صورت تخصصی در اوراق بهادار مبتنی بر آن محصولات فعالیت می‌کند، سرمایه‌گذاری می‌کنند.
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران اظهار کرد: در همین راستا پذیره‌نویسی صندوق‌های کالایی از اواسط دی ماه سال‌جاری آغاز و با استقبال گسترده فعالان بازار سرمایه روبه‌رو شد. با توجه به آغاز معاملات ثانویه این صندوق‌ها در هفته جاری، توجه به سه موضوع مهم برای سرمایه‌گذاران از اهمیت بالایی برخوردار است.
توجه به سه موضوع مهم
ناصرپور گفت: آنجا که صندوق‌های کالایی از نوع صندوق‌های قابل معامله (ETF) هستند، بنابراین واحدهای معاملاتی آن در بازار کشف قیمت شده و مورد دادوستد واقع می‌شوند.وی درخصوص موضوع دوم اظهار کرد: سرمایه‌گذاران توجه داشته باشند که جهت شفافیت و جلوگیری از کشف قیمت‌های کاذب، خالص ارزش دارایی‌های صندوق
(Net Asset Value) یا همان NAV که نشان می‌دهد ارزش روز هر واحد سرمایه‌گذاری صندوق با توجه به وضعیت پرتفوی صندوق چند ریال است، توسط صندوق در صفحه معاملاتی نماد صندوق در سایت مدیریت فناوری بورس تحت عنوان NAV ابطال منتشر می‌شود؛ علاوه براین در سایت صندوق نیز این آمار منتشر می‌شود.معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در پایان به نکته سوم در خرید واحدهای صندوق کالایی کشاورزی اشاره کرد و گفت: توجه به مبلغ NAV در زمان خرید برای سرمایه‌گذاران از اهمیت بالایی برخوردار است و انحراف از این مبلغ ممکن است ضرر و زیان برای سرمایه‌گذاران به وجود آورد. به‌عنوان مثال اگر NAV هر واحد سرمایه‌گذاری یک صندوق ۱۰ هزار ریال باشد، به این معنی است که با توجه به قیمت‌های فعلی سبد سرمایه‌گذاری صندوق به ازای هر واحد سرمایه‌گذاری دقیقا به همین مبلغ، دارایی در این صندوق وجود دارد؛ لذا خرید این واحدها به قیمت‌های بسیار بالاتر هیچ توجیهی ندارد و ممکن است منجر به ضرر و زیان فرد خریدار شود.
معاون برنامه‌ریزی شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی گفت: مرحله دوم اوراق سلف موازی استاندارد برق به ارزش ۷۰۰ میلیارد تومان انتهای بهمن‌ماه امسال در بورس انرژی عرضه می‌شود. حمیدرضا عظیمی با اعلام این خبر افزود: اوراق سلف موازی استاندارد برق، ابزار تامین مالی کوتاه مدت(یک یا دو ساله) است که بر مبنای قرارداد سلف منتشر می‌شود و بر اساس آن عرضه‌کننده مقدار معینی از دارایی پایه (برق) را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد به فروش می‌رساند تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند. او با اشاره به اینکه مرحله نخست عرضه این اوراق دی‌ماه امسال با ارزش ۶۵۷ میلیارد تومان انجام شده، گفت: عرضه‌کننده این اوراق، شرکت برق حرارتی و بازار اولیه و معاملات ثانویه آن شرکت بورس انرژی ایران است، نرخ اسمی این اوراق ۵/ ۱۸ درصد سالانه و نوع اوراق نیز با نام، قابل‌معامله در بورس انرژی ایران و معاف از مالیات خواهد بود. ایرنا
بدون دیدگاه