دنیای اقتصاد : خروج سهامداران خرد از گردونه معاملات بازار سهام همچنان ادامه دارد. سهامدارانی که حالا ۸ماه است گرفتار اصلاحی فرسایشی شده‌اند و به سبب ابهامات موجود نمی‌توانند تصویر روشنی نیز از آینده بازار ترسیم کنند. از این رو برای چهاردهمین هفته متوالی شاهد ثبت خالص فروش مثبت از سوی این دسته از معامله‌گران بورسی به میزان ۱۹۴۲میلیارد تومان بودیم.
دومین هفته از سال جدید نیز به پایان رسید و همچنان بازار سهام گرفتار روند اصلاحی هست که با فرسایش 8 ماهه بسیاری از سهامداران خود را خسته کرده است. در این میان نبود چشم‌انداز روشن از آینده بازار سبب شده تا خروج سرمایه‌های حقیقی از این بازار ادامه داشته باشد. در هفته‌ای که گذشت نماگر اصلی تالار شیشه‌ای افت 4/ 3 درصدی را به نمایش گذاشت و سهامداران خرد نیز خالص فروش 1942 میلیارد تومانی را رقم زدند. این چهاردهمین هفته متوالی است که این دسته از بازیگران سهام که در یک چهارم ابتدای سال 99 سبب ثبت قیمت‌های باورناپذیر برای سهام بنگاه‌های بورسی شده بودند، راه خروج از بازار را برگزیده‌اند. هر چند که به برکت وجود دامنه نوسان نامتقارن و قفل شدن سفارش‌ها در صف‌های فروش، حتی خروج از بازار سهام نیز به رویا تبدیل شده است. بازار که قدرت نقدشوندگی آن شهره خاص و عام بود اما در حال حاضر بورس‌بازان برای نقدکردن دارایی خود مجبورند هفته‌ها در صف‌های فروش منتظر بمانند.
همگام با بازیگران از دریچه صنایع
تداوم نااطمینانی‌ها نسبت به آینده روابط فرامرزی ایران و اثری که می‌تواند بر نرخ دلار به جا بگذارد، از مهم‌ترین دلایل افزایش احتیاط بورس‌بازان در گروه‌های بزرگ بورس تهران است. از این رو در هفته‌ای که گذشت بیشترین خروج سرمایه‌های حقیقی از صنایعی رقم خورد که بیشترین درگیری را با تحریم‌ها و البته نرخ دلار دارند. در این راستا در هفته‌ای که مجموع خروج سرمایه حقیقی از بورس تهران 1942 میلیارد تومان برآورد شد، بانکی‌ها شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش 332 میلیارد و 800 میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. پس از آن چهار گروه کامودیتی‌محور یعنی محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، فرآورده‌های نفتی و کانه‌های فلزی با بیشترین خالص فروش سهامداران خرد مواجه شدند. بر این اساس طی دادوستدهای دومین هفته کاری سال جدید، در زیرمجموعه‌های گروه محصولات شیمیایی سهامی به ارزش 298 میلیارد و 890 میلیون تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران عمده بورس تهران منتقل شد. رقم این جابه‌جایی‌ها در گروه فلزات اساسی به 258 میلیارد و 610 میلیون تومان رسید. فرآورده‌های نفتی نیز خالص فروش 216 میلیارد و 420 میلیون تومانی حقیقی‌ها را در هفته‌ای که گذشت ثبت کردند و در نهایت زیرمجموعه‌های معدنی بورس تهران شاهد انتقال 177 میلیارد و 960 میلیون تومان سهام به پرتفوی حقوقی‌ها بودند. در آنسوی بازار تنها یک گروه با اقبال اندک سهامداران حقیقی همراه شد. در این راستا گروه سایر واسطه‌گری‌های مالی در هفته منتهی به 18 فروردین‌ماه شاهد ثبت خالص خرید 239 میلیون تومانی بازیگران خرد بورس تهران بود.
رشد روزهای دومین هفته کاری 1400
در ادامه اولین هفته کاری از سال جدید که این دسته از سهامداران خالص فروش 600 میلیارد تومانی را رقم زدند، در هفته گذشته نیز شاهد خروج بازیگران خرد بورس تهران با سرعت بیشتر بودیم. به این ترتیب در هفته‌ای که گذشت سهامی به ارزش 1942 میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی جابه‌جا شد. این روند در تمامی روزهای کاری هفته گذشته ادامه یافت.
شنبه: در نخستین روز کاری هفته سهامداران خرد خالص فروش 519 میلیارد و 290 میلیون تومانی را رقم زدند. در این روز تنها سه گروه رایانه، محصولات فلزی و سایر واسطه‌گری‌های مالی بود که مورد توجه سهامداران خرد واقع شد و در مجموع خالص خرید 457 میلیون تومانی را رقم زدند. در دیگر گروه‌ها این بازیگران فروشنده بودند. در این راستا بیشترین خروج پول حقیقی طی معاملات روز شنبه از گروه محصولات شیمیایی به میزان 112 میلیارد و 490 میلیون تومان رقم خورد. در گروه فلزات اساسی نیز شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش 91 میلیارد و 840 میلیون تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران عمده بورس تهران بودیم. پس از آن نیز دو گروه کانه‌های فلزی و فرآورده‌های نفتی بیشترین خروج سرمایه حقیقی را تجربه کردند.
یکشنبه: در دادوستدهای دومین روز هفته با وجود شدت گرفتن میزان اصلاح قیمت‌ها و افت بیش از یک درصدی نماگر اصلی سهام اما سنگین‌تر شدن صف‌های فروش مانع از موفقیت بخش عمده فروشندگان در نقدکردن سهامشان شد. از این روز خالص فروش سهامداران حقیقی اندکی کاهش یافت و به 492 میلیارد تومان رسید. در این روز حقیقی‌ها در هیچ گروهی خالص خرید مثبت ثبت نکردند و در مقابل 33 صنعت شاهد خروج بی‌وقفه سهامداران خرد بود. در این روز نیز گروه‌های کالامحور هدف اصلی فروشندگان حقیقی بودند. در این راستا چهار گروه محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، کانه‌های فلزی و فرآورده‌های نفتی در مجموع خالص فروش 275 میلیارد و 590 میلیون تومانی را ثبت کردند. پس از آن سهامی به ارزش 39 میلیارد و 600 میلیون تومان در زیرمجموعه‌های بانکی از سبد سهامداران خرد به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد.
دوشنبه: در میانه معاملات هفته گذشته شاخص کل بورس تهران با افت 5/ 0 درصدی مواجه شد. در این روز خالص خرید حقوقی‌ها 351 میلیارد و 820 میلیون تومان برآورد شد. در این روز حقیقی‌ها در 7 گروه خریدهای مثبتی را رقم زدند. در صدر این صنایع گروه سیمان قرار داشت که شاهد خالص خرید 12 میلیارد و 744 میلیون تومانی سهامداران خرد بود. در آنسوی بازار اما بیشترین خروج نقدینگی حقیقی از زیرمجموعه‌های بانکی به میزان 166 میلیارد و 220 میلیون تومان رقم خورد. پس از آن مجددا قرعه به نام سهام کالایی خورد. در این راستا گروه محصولات شیمیایی با خالص فروش 5/ 44 میلیارد تومانی حقیقی‌ها مواجه شد و فروش سهامداران خرد در سهام فلزی به 34 میلیارد تومان رسید. پالایشی‌ها نیز در این روز شاهد جابه‌جایی 25 میلیارد و 430 میلیون تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی بودند.
سه‌شنبه: روز سه‌شنبه بازارها منتظر نشست وین بودند. در این روز شاخص کل بورس تهران در رشد صبحگاهی در نهایت افت 15/ 0 درصدی را ثبت کرد. وضعیت قیمت سهام در ابتدای معاملات این روز سبب شد تا خالص فروش سهامداران حقیقی نیز محدود شود و کمترین رقم هفته را ثبت کند. به این ترتیب طی دادوستدهای روز سه‌شنبه در مجموع سهامی به ارزش 193 میلیارد و 670 میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی جابه‌جا شد. در این روز بیمه‌ای‌ها در مرکز توجه سهامداران خرد قرار داشتند و با خالص خرید 8/ 5 میلیارد تومانی همراه شدندو چهار گروه محصولات غذایی، استخراج نفت و گاز، خدمات فنی و مهندسی و کانی غیرفلزی از دیگر گروه‌هایی بودند که در لیست خرید این دسته از بازیگران بورس تهران قرار گرفتند و در مجموع خالص خرید 8/ 4 میلیارد تومانی حقیقی‌ها را تجربه کردند. در آنسوی بازار دو گروه بانک و مواد محصولات دارویی در اولویت نخست سهامداران خرد برای خروج قرار گرفتند. پس از آن گروه فرآورده‌های نفتی بود که شاهد خروج سرمایه‌های حقیقی از سهام زیرمجموعه خود بودند.
چهارشنبه: افت قیمت‌ها در پایان هفته مجددا سرعت گرفت و نماگر اصلی بورس تهران کاهش حدود 9/ 0 درصدی را تجربه کرد و به یک میلیون و 249 هزار واحد رسید تا آمار خروج سهامداران خرد دوباره شدت پیدا کند. بر این اساس طی معاملات روز چهارشنبه در مجموع سهامی به ارزش 384 میلیارد و 900 میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی جابه‌جا شد. در این روز تنها گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی در لیست خرید حقیقی‌ها قرار داشت و با خالص خرید 229 میلیون تومانی همراه شد. در دیگر گروه‌ها این دسته از معامله‌گران فروشنده بودند. در این راستا بیشترین خروج نقدینگی حقیقی از زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی و فرآورده‌های نفتی جمعا به میزان 125 میلیارد تومان رقم خورد. بانکی‌ها نیز شرایط مشابهی را تجربه کردند و شاهد انتقال سهامی به ارزش 51 میلیارد و 570 میلیون تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران عمده بورس تهران بودند.
دنیای‌اقتصاد- شروین شهریاری : بازار سهام در هفته گذشته با افت شاخص در کلیه روزهای معاملاتی، آغاز سرد خود در سال ۱۴۰۰ را ادامه داد تا روند فرسایشی بورس با کاهش ۴/ ۳درصدی دماسنج بازار پیگیری شود. علاوه بر این، ارزش داد و ستد خرد روزانه با تداوم کاهش از مرز دو هزار میلیارد تومان پایین‌تر رفت تا نه‌تنها به کمتر از ۱۰ درصد روزهای اوج بازار در تابستان گذشته بالغ شود بلکه در محدوده قبل از آغاز رونق انفجاری بازار در دی ماه سال ۹۸ قرار گیرد. در این میان، تداوم اصرار به اجرای سیاست دامنه نامتقارن، باعث عقب‌نشینی خریداران و تاخیر در ایجاد تعادل طبیعی در نرخ سهام و به‌تبع آن تشدید جو فرسایشی شده و به انگیزه فروش دامن زده است. به این ترتیب، به‌رغم ثبات متغیرهای بنیادی موثر بر سودآوری شرکت‌های بورسی و خبرهای مساعد در حوزه سیاست خارجی، به‌نظر می‌رسد رسیدن به تعادل در عرضه و تقاضا کماکان تحت‌تاثیر سیاست‌گذاری ناکام مانده است.
بورس در تله دامنه نوسان
مزیت نایاب دامنه‌نوسان نامتقارن
مبنای آنچه به‌عنوان علم اقتصاد و زیرشاخه‌های آن (از جمله فاینانس یا سرمایه‌گذاری) از آن یاد می‌شود چیزی جز «تجربه» یا همان تکرار آزمایش و مشاهده نتایج آن و در نهایت کشف مدل بهینه بر اساس این خروجی‌ها نیست. به‌عبارت دیگر، آنچه امروز در جهان به‌عنوان سیاست کارآی اقتصادی یاد می‌شود همگی در طول زمان و با استقرای تجربی از دل آزمون و خطا‌ها متولد شده‌اند، بنابراین‌کلید موفقیت در سیاست‌گذاری، مطالعه و تمرکز بر نتایج تجربی و کاربست آنها در موقعیت مشابه است.تطبیق این چارچوب بر سیاست‌گذاری اخیر در زمینه دامنه نوسان در بورس تهران راهگشاست. از همان ابتدای زمزمه اجرای این سیاست، برخی کارشناسان نسبت به ناکارآمدی این روش با توجه به تجارب جهانی هشدار دادند. فارغ از آنها، خروجی عملیاتی این تصمیم در هفت هفته معاملاتی گذشته از جهات مختلف گویای بروز چالش‌های جدی در سازوکار داد و ستدهاست. در گام اول تصور می‌شد این تصمیم منجر به توقف افت بازار و ایجاد انگیزه صعود شود؛ اتفاقی‌که به‌وضوح نیفتاده است. از جهت دیگر، این انتظار وجود داشت که دامنه‌نوسان نامتقارن منجر به عقب‌نشینی فروشندگان و کاهش هیجانات عرضه شود اما در عمل، به‌نظر می‌رسد فروشندگان در اثر روند فرسایشی ایجاد‌شده و ایجاد اختلال در نوسان طبیعی قیمت‌ها، به فروش سهام خود مصمم‌تر شده‌اند. از بعد دیگر، این تصمیم منجر به کاهش ضربان اصلی‌ترین نشانه حیات بازار یعنی ارزش معاملات به کمتر از یک‌سوم دوران قبل از اتخاذ این سیاست شده است. روند خروج سهامداران حقیقی نیز بنا بر آمار موجود هیچ تفاوت معنی‌داری با دوره قبلی نشان نمی‌دهد. شاید تنها مزیت تصمیم اخیر عبارت از کند‌شدن روند افت شاخص باشد که در این مورد نیز بحث متقابلی تحت‌عنوان سلب انگیزه خریداران و امکان تعادل‌یابی سریع‌تر بازار در صورت آزادی بیشتر دامنه نوسان وجود داشت. بنابراین به حکم اصل پیروی از تجارب، به‌نظر می‌رسد که سیاست دامنه نامتقارن در عمل تا به این جای کار منافع معدود و معایب مهمی داشته است؛ خروجی‌ای که در صورت تایید دیدگاه فوق نیازمند بازبینی و اصلاح در اولین فرصت مقتضی است.
قطع ارتباط بورس با اقتصاد؟
تصور اولیه‌ای در ذهن برخی سرمایه‌گذاران وجود دارد مبنی بر اینکه روند بورس و روند کلی اقتصاد یک کشور از یک الگوی همسان و هماهنگ پیروی می‌کنند. این فرضیه هم به لحاظ تئوریک و هم به لحاظ تجربی با چالش‌های مهمی مواجه است. از بعد نظری، آن چیزی که در بازار سهام مورد‌معامله قرار می‌گیرد در واقع حاصل‌ضرب دو عامل بیشتر نیست؛ اول سودآوری شرکت‌ها و دوم ضریبی که سرمایه‌گذاران حاضرند بابت آن سودآوری بپردازند که معمولا به‌صورت P/ E از آن یاد می‌شود. در حالی‌که تعیین عامل اول با دشواری کمتری همراه است، فاکتورهای موثر بر عامل دوم از پیچیدگی و ابهام زیادی برخوردارند. در این حوزه از موارد متنوعی از جمله عوامل روان‌شناختی (امید، طمع، ترس و …) تا عوامل فنی (نظیر نرخ بهره) به‌عنوان متغیرهایی نام برده می‌شود که در تعیین P/ E بازار موثرند. در هر صورت، عنایت به این نکته مهم است که سرمایه‌گذاران با خرید سهام در حال خرید «آینده» هستند؛ آینده‌ای که از طریق پیش‌بینی سود شرکت‌ها و تنزیل آن به ارزش روز، به نرخ سهام ترجمه می‌شود. در این میان، احساسات بازیگران نسبت به آینده هم عامل دیگری است که موجب می‌شود سرمایه‌گذاران حاضر باشند ضرایب متفاوتی در مقاطع زمانی مختلف برای درآمدهای آتی بپردازند. چنین فضایی که عمدتا بر پایه تصور و تخمین از تحولات «آینده» رقم می‌خورد با شرایط اقتصاد که در مورد درآمدها، تولید و مصارف «امروز» است تفاوت بنیادی دارد. چه بسیار مواردی که اقتصاد درگیر رکود و مشکلات است اما بازار سهام نگاه مثبتی نسبت به آینده دارد و یا بالعکس. به لحاظ تجربی نیز نرخ سهام در جهان به‌ویژه بعد از سال ۲۰۰۸ گسستگی رفتار اقتصاد از بازارها را نشان می‌دهد که آخرین نمونه آن به اتفاقات سال ۲۰۲۰ مربوط است که سخت‌ترین رکود اقتصادی در ایالات‌متحده از زمان جنگ جهانی‌دوم با رکوردشکنی‌های متوالی بورس مقارن شد. در مورد بورس تهران نیز می‌توان تئوری مشابهی را مطرح کرد که به‌عنوان نمونه در سال گذشته به دلیل هیجانات فزاینده در اوایل سال (ناشی از ترس از تورم‌های بزرگ و نیز طمع)، افراد حاضر بودند سهام را به نرخ چند برابر سودآوری شرکت‌ها (در مقایسه با شرایط کنونی) بخرند و امروز همان سهام را با وجود بهبود شرایط اقتصادی با ضرایب پایین‌تر خریدار نیستند. به این ترتیب به‌نظر می‌رسد فعالیت موفق در بورس، بیش از تمرکز بر شرایط روز اقتصادی نیازمند تسلط بر تخمین عوامل آینده‌نگر نظیر سیاست‌های پولی (تعیین‌کننده نرخ تنزیل)، عوامل روان‌شناختی و سودآوری صنایع و شرکت‌های مختلف است.
پیام تورم زمستان به سرمایه‌گذاران
با وجود آنکه کماکان مباحث مربوط به رکورد‌شکنی تورم و نگرانی از تداوم آن در سال۱۴۰۰ زیاد است، اما نگاهی به جزئیات روند اخیر از شرایط متفاوتی حکایت می‌کند. بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار، پس از ثبت دو فصل تورم هشدار‌انگیز ۱۴ و ۱۵درصدی در تابستان و پاییز ۹۹، کمترین تورم فصلی سال در زمستان (حدود ۶درصد) ثبت شده است. علاوه بر این، کمترین تورم‌های ماهانه سال ۹۹ در دو ماه دی و اسفند (در محدوده ۸/ ۱ درصد) محقق شد. به‌نظر می‌رسد ترکیب آرامش ارزی از یک‌سو و اصلاح نسبی سیاست پولی بانک مرکزی و رویکرد تامین کسری بودجه دولتی از محل اوراق موجب شده تا روند افسارگسیخته رشد قیمت‌ها تا حدی کنترل شود. به این ترتیب با وجود آنکه بسیاری از فعالان اقتصادی انتظار تداوم تورم بالا در سال ۱۴۰۰ را دارند، مسیر سیاست‌گذاری‌ها این نوید را می‌دهد که سیر تورم با سال گذشته متفاوت باشد؛ مسیری‌که هرچند می‌تواند نرخ تورم نقطه به نقطه را به سمت میانگین‌های تاریخی (بازه ۲۰ تا ۲۵ درصد) هدایت کند اما برای فعالان بازارهای دارایی با توجه به جهش قابل‌ملاحظه قیمت‌ها و سبقت قیمت‌ها از روند تورم کالای مصرفی در دو سال گذشته لزوما پیام‌آور رونق در آخرین سال قرن چهاردهم شمسی نخواهد بود.
دنیای‌اقتصاد
معاملات بورس تهران در هفته گذشته با عقب‌نشینی ۴/ ۳ درصدی شاخص کل به پایان رسید. طی معاملات این هفته اکثر نمادها با صف فروش مواجه بودند، با این حال وجود دامنه نوسان نامتقارن مانع از انعکاس واقعیت موجود بازار در نماگر اصلی سهام شده است. تداوم افت ارزش معاملات توام با خروج سرمایه سهامداران حقیقی از بازار در حالی صورت می‌گیرد که غالب سهامداران و کارشناسان شرکت‌کننده در نظرسنجی «دنیای اقتصاد» روند شاخص کل در هفته جاری را نزولی می‌دانند. هر چند شاید این پیش‌بینی از نگاه برخی منطق خاصی نداشته باشد و بیشتر ناشی از هیجان است. در نظر سنجی قبلی اما نگاه‌ها نسبت به این هفته مثبت‌تر بود امری که نشان می‌دهد در بازار فرسایشی کنونی امید کمرنگ شده است.
کارشناسان چه می‌گویند
صعودی: 25 درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی معتقدند بازار سهام در هفته جاری روند رشد را از سر می‌گیرد. از نگاه این دسته از کارشناسان قیمت سهام به سطحی رسیده است که افت بیشتر آنها غیرمنطقی و دور از انتظار است و پیش‌بینی می‌شود قیمت بسیاری از سهام در برخورد با این سطوح به تدریج واکنش نشان دهد و وارد مسیر صعودی شود. از منظر سیاسی نیز اخبار بازگشت به برجام مدنظر سهامداران است،جایی که این اخبار می‌تواند با تخفیف ریسک سیستماتیک در وضعیت اقتصادی، گشایش‌هایی در بحث فروش و صادرات بسیاری از صنایع بورسی داشته باشد. روند بازارهای جهانی به‌خصوص در مورد فلزات پایه نیز مهم است. سهام مربوط به این بازارها در صورت بازگشت برجام می‌تواند بیش از پیش مدنظر معامله‌گران قرار بگیرد. هر چند بسیاری از سهامداران به دلیل کاهش انتظارات تورمی تحت تاثیر گشایش در برجام، افت قیمت سهام را پیش‌بینی می‌کنند با این حال باید گفت این موضوع در ماه‌های اخیر پیشخور شده است و با توجه به نقدینگی موجود در کشور نمی‌توان انتظار داشت که نرخ ارز افت قابل‌توجهی را تجربه کند. این موضوع در سطوح فعلی قیمت‌ها سهام را در مسیر افزایشی حرکت خواهد داد.از طرفی در صورت اجرایی شدن توافق و پس از تجربه نزول قابل‌توجه سهام نسبت به دیگر بازارها، جذابیت بورس به دلیل کاهش انتظارات تورمی در بازار ارز و سکه افزایش پیدا می‌کند وپیش‌بینی این روند نیز در نگاه سهامداران به روند معاملات این هفته می‌تواند موجب افزایش تقاضای سهام شود.انتشار گزارش‌های سالانه در روزهای آتی که پیش‌بینی می‌شود حاوی عملکرد مطلوب شرکت‌ها باشد، با تایید برخورداری بورس از پشتوانه بنیادی،قیمت‌ها را در مسیر رشد مناسبی قرار خواهد داد و بر همین اساس احتمالا تقاضای جسورانه‌تری در بازار شکل بگیرد.
کم‌نوسان: 31درصد کارشناسان شرکت‌کننده در نظرسنجی «دنیای‌اقتصاد» معتقدند، دامنه نامتوازن نوسان به طور کلی روند معاملات را تحت تاثیر قرار داده است و عملا روند طبیعی معاملات را تحت فشار قرار داده است. فضای تحلیل در بازار را تحت تاثیر قرار داده است و به طور کلی بازار را به ورطه رکود کشانده است. ضمن اینکه تحمیل این موضوع با تزریق نگرانی نسبت به آینده عمده تقاضا در بازار را سرکوب کرده است. از طرفی هر چند در روزهای اخیر عرضه‌ها در بازار قابل‌توجه بود، اما به نظر می‌رسد از شدت این عرضه‌ها در سطوح فعلی قیمت‌ها کاسته شود. در مجموع به نظر می‌رسد در هفته جاری تحت تاثیر رکود موجود در بازار و افت محسوس ارزش معاملات شاخص کل با حرکت پایاپای عرضه و تقاضای سهام مواجه شود.
نزولی : 44 درصد کارشناسان مزبور روند شاخص سهام طی هفته جاری را نزولی پیش‌بینی کرده‌اند. نکته جالب توجه اینکه در نظرسنجی هفته گذشته بیشتر تحلیلگران انتظار صعود قیمت‌ها را داشتند.امری که به گفته این دسته از کارشناسان ناشی از سیطره هیجان در بازار است و در این فضا انتظار نمی‌رود تقاضا قدرت قابل‌توجهی داشته باشد. به اعتقاد این دسته از تحلیلگران تداوم فشار فروش بر سهام تا زمانی که این ابهامات در بازار وجود داشته باشد، ادامه خواهد داشت.در ایجاد چنین شرایطی تجربه‌های پیشین معامله‌گران بیشتر از واقعیات مدنظر قرار می‌گیرد. همین امر موجب شده است بسیاری از معامله گران بدون در نظر گرفتن بسیاری از عوامل حتی به مقاومت نرخ دلار در سطوح فعلی بی‌واکنش باشند.بر همین اساس افزایش فشار فروش در هفته جاری از منظر این دسته از کارشناسان دور از انتظار نیست.موضوعی که احتمالا منجر به ثبت روند نزولی در بازار شود.
سهامداران چه انتظاری دارند؟
صعودی: 31 درصد از سهامداران شرکت‌کننده در نظرسنجی روند شاخص کل طی هفته معاملاتی منتهی به سومین هفته معاملاتی از فروردین ماه را صعودی ارزیابی کرده‌اند.عقب نشینی قابل‌توجه قیمت‌ها و وجود فرصت مناسب برای خرید دوباره سهام به پشتوانه رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی و سطوح فعلی نرخ ارز موجب ورود نقدینگی قابل‌توجه به بازار سهام خواهد شد .علاوه بر این اخبار مربوط به بازگشت آمریکا به برجام نیز با تزریق خوش‌بینی به عرصه معاملات منجر به صعود قیمت‌ها می‌شود.
کم نوسان: 22 درصد سهامداران حاضر در نظر سنجی نیز روند قیمت‌ها طی هفته آتی را کم نوسان ارزیابی کرده‌اند.این سهامداران در دلایلی مشابه کارشناسان بی اعتمادی، ترس و نگرانی و تحمیل دامنه نوسان نامتقارن را از جمله دلایلی می‌بینند که منجر به احتیاط سهامداران و روند کم‌نوسان شاخص سهام خواهد شد.
نزولی: 47درصد سهامداران مزبور روند شاخص کل طی هفته آتی را نزولی پیش‌بینی کرده‌اند.از نگاه این سهامداران ترس و نگرانی در بازار بسیار زیاد است .این امر با توجه به اینکه سهامداران در هفته گذشته تجربه ناخوشایندی از روند بازار برخلاف پیش‌بینی‌ها داشتند، احتمالا موجب تشدید فشار فروش و خروج سرمایه از بازار شود.
سنا : در هفته‌ای که گذشت با وجود افت ۴/ ۳ درصدی میانگین وزنی بازار سهام، اما گروه منسوجات با تک نماد «نمرینو» صعود کرد و توانست مقام نخست جدول بازدهی صنایع بورسی در هفته مورد بررسی را به خود اختصاص دهد. این تک سهم گروه منسوجات از اواخر سال گذشته در کانون توجه بورس‌بازان قرار داشت و هر روز را با صف خرید به پایان می‌رساند. هر چند به دلیل معاملات کم‌مقدار و ناتوانی در پرکردن حجم مبنا، قیمت پایانی آن به سقف مجاز روزانه نمی‌رسد اما به هر روی هفته گذشته با رشد ۹/ ۶ درصدی همراه شد.
دومین گروه سبزپوش بورس تهران در هفته منتهی به ۱۸ فروردین ماه، رایانه بود. این صنعت معاملات هفتگی خود را با رشد ۸/ ۱ درصدی پشت سر گذاشت. از دیگر گروه‌های مثبت بازار سهام در هفته گذشته می‌توان به دو گروه ماشین‌آلات و تجهیزات و محصولات غذایی اشاره کرد که البته هر دو با رشد کم‌مقدار ۱/ ۰ درصد همراه شدند اما به هر روی سهامداران خود را با سود بدرقه کردند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در مجموع طی دادوستدهای دومین هفته سال جدید، ۳۱ گروه عملکردی به مراتب بهتر از دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای داشتند. صنایعی که عمدتا در زمره گروه‌های کوچک و غیردلاری بازار قرار داشتند. شرایطی که سبب شد در برابر افت ۴/ ۳ درصدی شاخص کل، نماگر هم‌وزن به کاهش ۲/ ۱ درصدی بسنده کند. تداوم نااطمینانی‌ها نسبت به آینده روابط فرامرزی ایران و اثری که می‌تواند بر نرخ دلار به جا بگذارد، از مهم‌ترین دلایل افزایش احتیاط بورس‌بازان در گروه‌های بزرگ بورس تهران است. در هفته‌ای که گذشت در کنار ثبت بیشترین افت هفتگی در تک نماد گروه استخراج نفت و گاز یعنی «حفاری» که کاهش ۳/ ۷ درصدی را ثبت کرد، زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی افت ۶/ ۵ درصدی را به سهامداران خود تحمیل کردند. این رقم در پالایشی‌ها نیز ۶/ ۵ درصد برآورد شد و در گروه محصولات شیمیایی به ۶/ ۴ درصد رسید.
البته تنها صنایع کامودیتی‌محور نبودند که شاهد افت قیمت سهام زیرمجموعه‌های خود بودند. گروه‌هایی مانند خودرو و بانک که شاید بیشترین اثر مثبت از بازگشت طرفین به برجام را می‌پذیرند نیز در هفته‌ای که گذشت در میان صنایع زیان‌ده بورس قرار گرفتند. در این راستا طی دادوستدهای هفته منتهی به ۱۸ فروردین‌ماه، خودرویی‌ها با افت ۹/ ۳ درصدی مواجه شدند و میزان کاهش قیمت در سهام بانکی به ۷/ ۳ درصد رسید.
دنیای‌اقتصاد-طیبه مرادی : هفته گذشته دادوستدهای محصولات پتروشیمیایی بورس کالا در حالی سپری شد که در دو بازار پلیمری و شیمیایی رقابت‌های قیمتی در برخی از گریدها نمایان شد. این در حالی بود که مجموعه سیگنال‌هایی که سبب ایجاد انگیزه در بین خریداران برای ثبت سفارش خود با نرخی بالاتر از قیمت پایه می‌شوند، روندی نزولی را در پیش گرفته و تا پایان هفته افت نرخ را به ثبت رساندند.
در بازار محصولات پلیمری هر سه داده مهم معاملاتی یعنی میزان عرضه، تقاضا و حجم دادوستدها در بازار فیزیکی بورس کالا صعودی شدند. به طوری که طی هفته گذشته ۸۳هزار و ۳۷ تن مواد اولیه پلیمری در بورس کالا عرضه شد که رشد ۱۴درصدی را نسبت به هفته قبل از آن نشان می‌دهد. میزان تقاضا نیز با خیز ۵۷درصدی، به میزان ۷۵ هزار و ۵۰۰ تن به ثبت رسید. اگرچه این میزان از تقاضا هنوز هم به اندازه قابل قبول نرسیده است اما در شرایطی که موج جدید شیوع ویروس کرونا آغاز شده، افت بهای ارز و قیمت نفت در بازارهای جهانی و خبرهای سیاسی اخیر که همه و همه ترویج دهنده ذهنیت کاهشی در بین اهالی بازار هستند را توجیه می‌کند. معاملات پلیمرها در بورس کالا تا اواسط هفته گذشته از آرامش نسبی برخوردار بود به طوری که عموم دادوستدها در قیمت‌های پایه یا با رقابت اندک قیمتی انجام شدند. اما در روز سه‌شنبه رقابت قیمتی بر سر خرید برخی از گریدهای پلی‌اتیلن‌ها دیده شد و این مواد اولیه تا ۴۰ درصد قیمت پایه مورد رقابت قرار گرفتند. در نهایت طی هفته گذشته به میزان ۵۴ هزار و ۳۷۷ تن از انواع مواد اولیه پلیمری مورد دادوستد قرار گرفت که در مقایسه با هفته ماقبل حکایت از رشد ۶۲ درصدی دارد. اینکه محرک‌های اصلی این بازار نوسان کاهشی را تجربه می‌کنند، فرضیه تداوم ذهنیت کاهشی در بین اهالی بازار را محتمل می‌کند. چرا که بهای ارز نوسان متمایل به کاهش آرام نرخ را تجربه می‌کند. بازارهای جهانی نفت خام نیز روند کاهشی در پیش گرفته‌اند. به طوری که نوسان بهای نفت در بازارهای جهانی سبب شد که قیمت هر بشکه نفت خام برنت در لحظه تنظیم این گزارش به ۶۲ دلار و ۶۵ سنت برسد که تغییرات روزانه منفی ۸۱/ ۰درصدی را نشان می‌دهد. همچنین تغییرات ماهانه بهای نفت نیز افت قیمت نفت را در این بازه زمانی جدی‌تر ارزیابی کرده و منفی ۷۴/ ۷ درصد کاهش قیمت را نشان می‌دهد. همچنین قیمت‌های جهانی تاثیر محدودی بر معادله کشف نرخ پایه طی هفته گذشته برجای گذاشته‌اند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مجموعه عواملی که به عنوان محرک این بازار یا تزریق تقاضا برای خرید به شمار می‌روند، قدرت چندانی برای تزریق رونق به معاملات را به همراه ندارند. مگر اینکه در روزهای آینده اتفاق‌های جدیدی رخ دهد که با توجه به آغاز موج جدید و قدرتمند شیوع ویروس کرونا و تعطیلی بسیاری از مشاغل از ابتدای هفته بعید به نظر می‌رسد.
هفته‌ای کاهشی برای معاملات شیمیایی‌ها
شیمیایی‌های بورس کالا اما معاملات هفته گذشته را با افت داده‌های موثر معاملاتی به پایان رساندند. به طوری که حجم دادوستد آنها از هر دو مسیر تقاضا و میزان عرضه‌ها تحت فشار قرار گرفته و با افت ۱۹ درصدی به میزان ۲۵ هزار و ۴۸۲ تن به ثبت رسید. زیرا هر دو نیروی اصلی بازار یعنی عرضه و تقاضای مواد اولیه شیمیایی در هفته گذشته کاهشی شدند.
بدون دیدگاه