شرکت سیمان فارس نو از از توثیق 3.2 درصد سهام تحت مالکیت سیمان فارس و خوزستان به عنوان سهامدار عمده خبر داد و با توقف نماد، آماده بازگشایی برای فردا شد.
براین اساس، “سفانو” اعلام کرد: سیمان فارس و خوزستان با دارا بودن 76.8 درصد سهام سیمان فارس نو با استناد به نامه 9 مرداد سپرده گذاری مرکزی، 12 میلیون و 430 هزار سهم متعلق به خود معادل 3.2 درصد سهام تحت مالکیت را توثیق کرده است.
بازیابی هش ریت بیت کوین، ادامه معاملات در بازارهای همتا‌به‌همتا و حجم قابل توجه معاملات در صرافیهای آسیایی، نشان می‌دهد که تلاش‌های چین برای ممنوع کردن بیت کوین تاکنون مؤثر نبوده است.
به گزارش کوین تلگراف، شاید بیت کوین در چند ماه گذشته هدف بزرگ‌ترین حمله هماهنگ تاریخ خود قرار گرفته باشد، با این حال جامعه سرمایه‌گذاران هنوز تسلیم نشده است. چین پس از به پایان رسیدن مهلت دو هفته‌ای که به ماینرهای بیت کوین داده بود، به‌طور آشکار استخراج را در بیشتر مناطق این کشور ممنوع کرد. این امر موجب شد بزرگ‌ترین اصلاح سختی شبکه بیت کوین پس از کاهش ۵۰ درصدی هش ریت اتفاق بیفتد.
پس از آنکه ایلان ماسک اعلام کرد تسلا به‌دلیل پیامدهای زیست‌محیطی فرایند استخراج، دیگر بیت کوین را در پرداخت‌های خود نمی‌پذیرد، احساسات بازار نسبت به بیت کوین خدشه‌دار شد. هنوز مشخص نیست که در این مورد تصمیم چین یا اظهارات ایلان ماسک کدام یک مؤثرتر بوده است، اما بدون شک این اتفاقات تأثیری منفی بر بازار بیت کوین داشته‌اند.
چند هفته بعد، در روز ۱۶ ژوئن (۲۶ خرداد) چین نمایش نتایج مربوط به صرافیهای ارز دیجیتال را در موتورهای جستجو مسدود کرد. در همین حال صرافی هوبی (Huobi) هم که از معاملات مشتقات ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کند، محدودیت‌هایی را برای معاملات با اهرم خود در نظر گرفت و پذیرش کاربران جدید چینی را متوقف کرد.
سرانجام روز ۲۱ ژوئن (۳۱ خرداد)، بانک مرکزی چین به تمامی بانک‌های این کشور دستور داد تا حساب‌های مربوط به میزهای معاملاتی فرا بورسی را ببندند و در ادامه حتی حساب‌های آنها در شبکه‌های اجتماعی هم مسدود شد. میزهای فرابورس در چین به‌عنوان دروازه‌ای برای ورود ارزهای فیات عمل می‌کنند و بدون آنها تبدیل بیت کوین به استیبل کوین‌ها کار دشواری است.
به‌دنبال این جریانات، برخی تحلیلگران تمایل داشتند این تاکتیک‌ها را طوری توصیف کنند که انگار چیزی جز ترس، بلاتکلیفی و تردید بی‌معنی نیستند، اما با نگاهی به گذشته، به نظر می‌رسد که چین یک حمله برنامه‌ریزی‌شده را به شبکه بیت کوین و صنعت استخراج تدارک دیده است.
تأثیر کوتاه‌مدت ممنوعیت‌های چین را می‌توان به‌عنوان موفقیتی در حد متوسط در نظر گرفت، چراکه باعث سقوط قیمت بیت کوین و افزایش نگرانی‌ها نسبت به وقوع حمله ۵۱ درصد شد.
با این حال در نهایت حمله چین شکست خورد و در ادامه این مطلب هم دلایلی برای اثبات این شکست ارائه شده است.
بازگشت هش ریت بیت کوین
هش ریت شبکه بیت کوین، معیاری که نشان‌دهنده کل قدرت استخراج شبکه است، پس از رسیدن به اوج ۱۸۶ میلیون تراهش بر ثانیه (TH/s) در روز ۱۲ مه (۲۲ اردیبهشت)، شروع به کاهش کرد. این اتفاق در چند هفته اول به‌دلیل محدودیت‌های اعمال شده در مناطقی بود که از زغال‌سنگ برای تأمین انرژی مورد نیاز خود استفاده می‌کردند. تخمین زده شده است که ۲۵ درصد از کل استخراج بیت کوین مربوط به این مناطق بوده است.
با این حال با گسترش محدودیت‌ها به سایر مناطق، این شاخص به ۸۵ میلیون تراهش بر ثانیه رسید که پایین‌ترین سطح در دو سال گذشته بود.
همانطور که داده‌های نمودار بالا نشان می‌دهد، قدرت پردازش شبکه بیت کوین در کمتر از سه هفته مجدداً به ۱۰۰ میلیون تراهش بر ثانیه (TH/s) رسیده است. برخی از استخراج‌کنندگان تجهیزات خود را با موفقیت به قزاقستان منتقل کردند و برخی دیگر هم آنها را به کانادا و آمریکا فرستادند.
معاملات همتا‌به‌همتا همچنان ادامه دارد
اگرچه فعالیت شرکت‌های درگیر در تراکنش‌های ارز دیجیتال در چین ممنوع شده است، اما اشخاص همچنان کار واسطه‌ها را انجام می‌دهند. با توجه به داده‌های به‌دست آمده از سیستم رتبه‌بندی داخلی صرافی‌ها، برخی از این اشخاص بیش از ۱۰,۰۰۰ تراکنش همتا‌به‌همتای موفق را به ثبت رسانده‌اند.
صرافیهای هوبی و بایننس هر دو بازار مشابهی دارند که در آن کاربران می‌توانند چندین ارز دیجیتال از جمله تتر را معامله کنند. پس از تبدیل کردن ارزهای فیات به استیبل کوین‌ها، انجام معامله در یک صرافی معمولی یا بازار مشتقات امکان‌پذیر می‌شود.
حجم معاملات صرافیهای آسیایی همچنان بالا است
به نظر می‌رسد اعمال محدودیت کامل بر روی معاملات ارز دیجیتال از سوی مقامات چین، صرافی‌هایی مانند بایننس، اوکی اکس (OKEx) و هوبی را هم که قبلاً در این کشور فعالیت می‌کردند هدف قرار داده است. با این حال داده‌های مربوط به حجم معاملات اخیر این صرافی‌ها تأثیر معناداری را نشان نمی‌دهد.
توجه داشته باشید که سه صرافی آسیایی در حالی در رده‌های برتر قرار گرفته‌اند که حجم معاملات کوین بیس، کراکن و بیتفینکس (Bitfinex) حتی به آنها نزدیک هم نشده است.
ممنوعیت استخراج و معاملات بیت کوین در چین ممکن است باعث شکل‌گیری وقفه‌های موقتی و تأثیرات منفی بر روی قیمت این ارز دیجیتال شده باشد، اما تاکنون معیارهای مربوط به شبکه و قیمت بهتر از آنچه که انتظار می‌رفت بازیابی شده است.
در حال حاضر راهی برای اندازه‌گیری تراکنش‌های فرابورس که بلاک‌های بزرگ‌تری در آن معامله می‌شود وجود ندارد، اما این شرایط تنها تا زمانی ادامه خواهد داشت که واسطه‌ها ورودی‌ها و روش‌های جدیدی برای پرداخت پیدا کنند.
شرکت بیمه پارسیان در گزارش فعالیت ماهانه منتهی به تیرماه سال جاری از محل فروش حق بیمه ۳.۷۸۱ میلیارد ریال درآمد داشته که نسبت به عملکرد یک‌ماهه مشابه سال گذشته ۳۸درصد افزایش داشته و شرکت در این ماه تراز مثبت ۸۸ درصدی را ثبت کرده، همچنین درآمدی که از ابتدای سال مالی تا پایان تیرماه از محل فروش حق بیمه به دست آورده برابر با ۱۳.۰۶۴ میلیارد ریال اعلام‌شده است.
بر پایه این گزارش، بیمه پارسیان در چهارمین ماه سپری‌شده از سال مالی جاری میزان درآمدی که از فروش حق بیمه شناسایی کرده همانطور که گفته شد نسبت به دوره مشابه سال گذشته افزایش ۳۸ درصدی را شاهد بوده و بیشترین میزان درآمدی که “پارسیان” در تیرماه سال ۱۴۰۰ کسب کرده از محل فروش حق بیمه «ثالث-اجباری» با ۱.۶۳۶ میلیارد ریال بوده و بخش «درمان» نیز پس‌ازآن با ۵۰۱.۵۱۲ میلیون ریال قرار داشته داده است.
همچنین بیمه پارسیان در پایان تیرماه سال جاری میزان پرداختی‌های خود بابت خسارت‌ها را برابر با ۲.۰۱۵ میلیارد ریال اعلام کرده که نسبت به ماه گذشته با افزایش ۳ درصدی روبه‌رو بوده و در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته نیز ۴۹ درصد رشد داشته، همچنین بیشترین میزان خسارت پرداختی در خردادماه ۱۴۰۰ در اختیار حق بیمه «ثالث-اجباری» با ۵۵۲.۶۰۰ میلیون ریال بوده است.
شرکت نفت بهران مجموع درآمد‌های عملیاتی طی یک‌ماهه تیر ماه را ۷.۶۲۴ میلیارد ریال اعلام کرده و از ابتدای سال مالی تا انتهای تیرماه نیز موفق به کسب درآمد ۲۵.۸۲۵ میلیارد ریالی شده که بیشترین میزان درآمد حاصل شده طی این دوره ۴ ماهه سپری شده از ابتدای سال مالی در خردادماه به دست آمده است.
درآمد‌های این شرکت از فروش محصولات در ۲ بازار داخلی و صادراتی کسب شده که عمده درآمد شناسایی‌شده در بازار داخلی بوده است.
شرکت نفت بهران در تیرماه سال جاری افزایش درآمد ۷۴ درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته را به ثبت رسانده و در مقایسه با ماه گذشته نیز اُفت ناچیز ۰.۳۵ درصدی را شاهد بوده، همچنین از ابتدای سال مالی تا انتهای تیرماه درآمد‌های این شرکت با رشد ۱۰۸ درصدی نسبت به سال گذشته مواجه بوده است.
بیشترین درآمد حاصل‌شده از فروش محصول «روغن موتور دیزلی داخلی» ۲.۱۰۷ میلیارد ریال به دست آمده و پس از آن «روغن موتور بنزینی داخلی» بیشترین درآمد را به خود اختصاص داده است.
شرکت شیمیایی رنگین از واگذاری 66 درصد سهام زیرمجموعه بورسی و کسب سود 5.8 میلیارد تومانی خبر داد .
براین اساس، “شرنگی” اعلام کرد: اقدام به فروش چهار میلیون و 160 هزار و 190 سهم معادل 66 درصد سهام شرکت پمپ سازی ایران با نماد “تپمپی” در بازار دوم بورس و تولید کننده انواع پمپ و کمپرسور به این شرکت کرده است.
قیمت واگذاری هر سهم 14116 ریال، جمع مبلغ معامله 5.87 میلیارد تومان و سود و زیان واگذاری پس از کسر مخارج انتقال بالغ بر 5.8 میلیارد تومان بوده و درصد مالکیت از 95 به 29 درصد پس از واگذاری رسیده است.
طی چند روز گذشته به‌روزرسانی شبکه اتریوم توجه عده بسیاری را به خود جلب کرده بود و توکن‌سوزی آن به افزایش قیمت این ارز دیجیتال ختم شد. بهای اتریوم طی ۲۴ ساعت گذشته حدود ۱۰ درصد جهش داشت و ارزش هر واحد آن تا ۳,۱۶۱ دلار هم رسید. در همین حال بیت کوین هم با ثبت رشد ۴ درصدی تا محدوده ۴۴,۷۰۰ دلار پیش رفت. در میان ۱۰ ارز دیجیتال بزرگ بازار، دوج کوین بهترین روند صعودی را تجربه کرد و با رشد ۳۴ درصدی قیمت آن به ۲۷ سنت رسید. گفتنی است این رشد قیمت در میان دیگر ارزهای بزرگ از جمله ریپل، کاردانو، بایننس کوین و حتی در توکن‌های حوزه دیفای هم به چشم می‌خورد.
در هفته منتهی به ۱۵مرداد، یک‌میلیون و ۲۶هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از ۱۴هزار میلیارد تومان در بازار فیزیکی بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت که نسبت به هفته قبل از آن به‌ترتیب رشد ۱۴ و ۹۹ درصدی حجم و ارزش معاملات را تجربه کرد.
به گزارش کالاخبر، طی هفته اخیر در تالار محصولات صنعتی و معدنی ۶۰۳هزار و ۵۷۳تن انواع کالا به ارزش بیش از ۸هزار و ۷۰۰میلیارد تومان معامله شد.
در این تالار ۳۶۹هزار و ۷۹۳تن فولاد، ۸۵هزار تن خاک روی، ۲۵هزار تن سنگ‌آهن، ۵هزار و ۵۰۰تن آهن اسفنجی، ۵هزار و ۲۰۰تن مس، ۷هزار و ۷۵تن آلومینیوم، ۲۱۰تن شمش روی، ۱۲۰تن کنسانتره مولیبدن، ۳۰تن کنسانتره فلزات گرانبها و ۲۴کیلوگرم شمش طلا معامله شد.
در هفته معاملاتی مذکور در دو بخش داخلی و صادراتی تالار فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی ۳۹۰هزار و ۲۵۰تن انواع کالا به ارزش ۸هزار و ۸۹۹میلیارد تومان به فروش رسید.
در این تالار ۱۱۳هزار و ۸۵۰تن قیر، ۹۹هزار و ۹۵۰تن وکیوم‌باتوم، ۷۸هزار و ۲۰۰تن مواد پلیمری، ۵۵هزار و ۵۰۰تن لوب‌کات، ۳۳هزار و ۶۹۵تن مواد شیمیایی، ۵هزار و ۱۰۰تن گوگرد، ۲هزار و ۳۳۸تن روغن پایه، ۲۹۰تن عایق رطوبتی و ۵۰تن آرگون معامله شد. همچنین ۳۲هزار و ۴۹۲تن کالا در بازار فرعی بورس کالای ایران به فروش رسید.
بازار سیمان پس از التهاب قیمت‌های پیشین، شاهد آرامش قیمتی و افت رقابت برای خرید در بورس کالا بود که یک سیگنال واقعی از تعادل بیشتر در بازار است. رقابت بر سر خرید برای بسیاری از گروه‌های کالایی سیمان از سوی عرضه‌کنندگان متنوع، به‌طور جدی کاهش یافته بود؛ تا جایی که بخش مهمی از عرضه‌ها با قیمت پایه مورد معامله قرار گرفت. قیمت‌های پایه شرایط متعادلی داشت و رقابت بر سر خرید بسیار محدود بود. این در حالی است که ریسک بی‌برقی هنوز بر سر بازار سیمان سنگینی می‌کند، ولی شرایط معاملاتی روز گذشته و کم‌بودن رقابت برای خرید نشان می‌دهد که بازار سیمان طی روزهای آینده در مسیر تعادل و فاصله‌گرفتن از التهاب حرکت خواهد کرد. این احتمال در حالی رخ خواهد داد که شرایط فعلی ادامه یابد و ریسک کاهش عرضه‌ها فشار مضاعفی به بازار وارد نکند. البته باید به این نکته اشاره کرد که در روزهای اوج تقاضای فصلی سیمان به سر می‌بریم، بنابراین مدیریت این بازار چندان هم ساده نیست، ولی قیمت‌های معامله‌شده در روز گذشته نشان داد که شرایط قابل‌قبولی داریم.
عرضه ۹۴۲ هزار تنی سیمان
همان‌گونه که روز گذشته اشاره کردیم، بر مبنای اطلاعیه عرضه صادرشده برای روز گذشته (شنبه ۱۶مردادماه) شرکت‌های سیمانی با عرضه‌های گسترده به تالار معاملات وارد شدند، به‌طوری‌که حداقل ۹۴۱هزار و ۷۵۰تن انواع سیمان از سوی ۴۴شرکت عرضه شد و امکان خرید حداقل ۱۰تن (حجم بار کوچک‌ترین کامیون) برای خریداران خرد فراهم بود. به‌استثنای نوسان حجم عرضه‌ها در تالار، ذات رقم ۹۴۲هزار تن عرضه به این معنی است که بخش اعظم نیاز بازار به سیمان در تالار عرضه شده است؛ اگرچه بخشی از این رقم به عرضه‌های سلف بازمی‌گردد. به عبارت ساده‌تر، نیاز ماهانه بازار رقمی نزدیک به چهار میلیون تن سیمان است که نیاز به عرضه یک‌میلیون تن در هفته را نشان می‌دهد. این در حالی است که عرضه انواع سیمان را با شیوه‌های مختلف قرارداد شاهد هستیم؛ بنابراین تامین کامل به استمرار عرضه‌ها نیاز دارد. به‌عنوان یک نمونه مشخص، با توجه به اینکه بخشی از عرضه‌ها سلف هستند، زمان تحویل آنها با وقفه زمانی همراه خواهد بود که نشان می‌دهد رقم معامله‌شده فعلی، نیاز بازار به عرضه فیزیکی را به‌طور کامل پوشش نمی‌دهد، ولی در آینده این رقم به بازار تزریق خواهد شد.
این مثال ساده نشان می‌دهد که استمرار عرضه سیمان یا هر کالای دیگری، چقدر برای مدیریت بازار مهم است. از سوی دیگر، اعتماد خریدار به سازوکار بورس در گرو عرضه‌های مستمر و امن در این بازار است که آینده بهتری را برای بازار این قبیل مصالح ساختمانی رقم خواهد زد.
نکته مهم عرضه ۹۴۱هزار تنی روز گذشته، مقایسه آن با مدت مشابه بود، آن هم در شرایطی که هفته گذشته رقم عرضه نزدیک به ۷۳۰هزار تن بوده و از لحاظ کمّی هم عرضه‌های روز گذشته از گستردگی بیشتری برخوردار بوده است.
این شرایط نشان می‌دهد که بازار سیمان در حال تبدیل‌شدن به بازاری قدرتمند در بستر بورس کالاست و این روند احتمالا باز هم ادامه خواهد یافت. نکته دیگر این است که هنوز ریسک قطعی برق، آن‌گونه که باید و شاید، از بین نرفته است، بنابراین باید نگاه دقیق‌تری به بازار داشت. این در حالی است که هفته گذشته شاهد آرامش قیمتی بیشتری در بازار سیمان بودیم و علاوه‌بر اینکه قیمت‌ها رشد چشمگیری پیدا نکرد، شواهدی از عقبگرد قیمتی نیز به ثبت رسید. این مطلب سیگنالی واقعی از مدیریت بازار آزاد سیمان از مسیر بورس کالای ایران بوده و امید است در آینده باز هم از این تجربیات استفاده شود.
عقب‌نشینی محسوس قیمت طلا در روز پایانی هفته گذشته (جمعه، ششم آگوست) در بازارهای جهانی، مولفه‌ای کاهنده برای ثبت افت حدود ۵/ ۰درصدی ارزش گواهی سکه در بازار مالی بورس کالای روز گذشته شد. با وجود این، همچنان به‌وضوح ذهنیت رشد قیمت بر رفتار معامله‌گران این بازار حاکم است، به‌گونه‌ای که هر گواهی سکه در زمان تنظیم این گزارش حدود ۳درصد بالاتر از قیمت معادل آن در بازار فیزیکی مورد دادوستد قرار گرفت. این ذهنیت افزایشی از برآورد افزایش نرخ ارز در بازار داخلی نشات می‌گیرد. رئیس‌جمهور جدید در سخنرانی خود در روز تحلیف از برداشته‌شدن تحریم و طرح‌های دیپلماتیک در این زمینه استقبال کرد و نرخ اسکناس آمریکایی در ساعات ابتدایی بازگشایی بازار در واکنش به آن عقب‌نشینی قیمتی داشت، اما اغلب فعالان بازار همچنان معتقدند که سیاست‌های ارزی دولت جدید دارای ابهام است و احتمال رشد نرخ ارز وجود دارد. انتظار رشد نرخ ارز میان معامله‌گران بازار مالی بورس کالا، نسبت به سایر بازارها، خودنمایی بیشتری داشت که باعث شد این معامله‌گران قیمت‌های بیشتری برای خرید گواهی سکه نسبت به نرخ آن در بازار فیزیکی پیشنهاد دهند.
غالب‌شدن ذهنیت تورمی بر رفتار معامله‌گران گواهی سکه
بررسی روند معامله گواهی سپرده سکه طلا ظرف هفته گذشته در بازار مالی بورس کالا بیانگر مثبت‌شدن انتظارات تورمی میان فعالان این بازار است. در تمامی روزهای هفته گذشته، معامله‌گران گواهی سپرده سکه، این گواهی را با نرخی بالاتر از معادل آن در بازار فیزیکی خریدند. به‌طور بنیادی ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر یک‌صدم ارزش نرخ معامله (میانگین قیمت خرید و فروش روز) سکه در بازار فیزیکی است، اما بازار گواهی سپرده سکه طلا تابعی از عرضه و تقاضا بوده و از همین‌رو ذهنیت خریداران و فروشندگان می‌تواند قیمت‌ها را در این بازار، در نرخی بالاتر یا پایین‌تر از ارزش بنیادی آن قرار دهد. البته با توجه به سیال‌بودن بالاتر معاملات سکه در بازار مالی بورس‌کالا و معاف‌بودن خرید و فروش اوراق گواهی سکه در رینگ معاملاتی بورس‌کالا از مالیات، می‌توان گفت دادوستد در این بازار اغلب ارزنده‌تر از خرید و فروش در بازار واقعی است.
در روز ابتدایی هفته، میانگین قیمت نهایی هر گواهی سکه حدود 5/ 0درصد بالاتر از نرخ معادل آن در بازار فیزیکی بود. این فاصله قیمتی روز چهارشنبه به 6/ 2درصد رسید. افزایش 6/ 2درصدی نرخ هر گواهی سکه نسبت به معادل وزنی آن در بازار فیزیکی، آن‌هم در شرایطی که طلا در بازار جهانی درحال عقبگرد قیمتی بود، می‌تواند بیانگر برآورد معامله‌گران این بازار نسبت به رشد نرخ ارز باشد.
در هفته گذشته، یعنی از چهارشنبه، ششم مرداد تا چهارشنبه، سیزدهم مرداد، نرخ اسکناس آمریکایی در بازار آزاد تهران کاهش 1/ 0درصدی داشت. این موضع سیگنالی منفی برای بازار سکه به شکل فیزیکی و گواهی سپرده در بازار مالی بورس کالا بود. همچنین ظرف 10روز گذشته، طلا در بازارهای جهانی در مسیر کاهش قیمت نوسان کرده است. بیشترین نرخ معامله این فلز گرانبها ظرف دو هفته گذشته مربوط به 29جولای، برابر با پنج‌شنبه 7مرداد بود که این فلز زردرنگ به قیمت هزار و 827دلار به ازای هر اونس مورد دادوستد قرار گرفت. پس از آن، در روزهای بعد، این فلز وارد مسیر از دست دادن ارزش خود شد، به‌گونه‌ای که قیمت آن روز چهارشنبه، سیزدهم مرداد، برابر 4 آگوست به هزار و 811دلار رسید. این موضوع سیگنال منفی مضاعفی برای بازار سکه و گواهی آن بود. با وجود این، معامله‌گران سکه در بازار فیزیکی بی‌توجه به این سیگنال‌های منفی بنیادی، خریدهای خود را انجام دادند و در نهایت نرخ سکه ظرف این بازه زمانی رشد 4/ 0درصدی داشت. البته بهای هر گواهی سکه در طول هفته قبل تغییر چندانی نداشت. بارزترین اتفاق در بازار گواهی سپرده سکه طلا، مثبت‌شدن ذهنیت خریداران این بازار بود. در حالی که ظرف هفته‌های قبل فعالان این بازار حاضر به خرید هر گواهی با نرخی حدود یک‌درصد کمتر از قیمت معادل آن در بازار فیزیکی بودند، ظرف هفته گذشته حاضر به خرید این اوراق با رقمی تا 5/ 2درصد بیشتر از قیمت معادل وزنی آن در بازار فیزیکی شدند. این موضوع بیانگر رخت‌بربستن احتیاط از رفتار معامله‌گران این بازار است.
معامله‌گران گواهی سکه در انتظار تعیین‌تکلیف سیاست‌های ارزی
ابهام در سیاست‌های ارزی، مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر رفتار معامله‌گران مالی بورس کالا و به‌خصوص روند دادوستد گواهی سکه ظرف هفته گذشته بود. خرید گواهی سکه بالاتر از نرخ آن در بازار فیزیکی، آن‌هم در شرایطی که طلا در بازارهای جهانی عقب‌نشینی می‌کرد، بیانگر آن است که فعالان این بازار انتظار دارند نرخ اسکناس آمریکایی روزهای بعد افزایشی شود. البته نظر برخی از فعالان بازار ارز، عکس این مورد است و معتقدند در این دوره با یک‌دست‌شدن قوای مختلف کشور، مذاکرات هسته‌ای با سرعت بیشتری انجام خواهد شد و به این ترتیب می‌توان انتظار داشت نرخ ارز در کشور حداقل از منظر روانی تعدیل شود. صحبت‌های رئیس‌جمهور جدید در مراسم تحلیف در روز پنج‌شنبه این برآورد را تایید کرد. وی اظهار کرد، تحریم‌ها علیه ایران باید لغو شود و از هر طرح دیپلماتیک که باعث این امر شود، استقبال می‌کند. این اظهارات سیگنالی منفی برای نرخ ارز بود. در ساعات ابتدایی بازگشایی بازار در روز ابتدایی هفته جاری و در زمان تنظیم این گزارش، شاهد اثرگذاری این سیگنال بر بازار ارز بودیم، به‌گونه‌ای که نرخ اسکناس آمریکایی 3/ 0درصد نسبت به قیمت بازگشایی، کاهش داشت. همچنین در همین زمان، بهای سکه در بازار فیزیکی عقب‌نشینی محسوسی داشت، به‌گونه‌ای که هر سکه تمام‌بهار آزادی اواسط روز شنبه با از دست‌دادن حدود 2درصد از ارزش خود با نرخ 11میلیون و 100هزار تومان به فروش رفت. گواهی سکه نیز در همین زمان در مسیر تعدیل نرخ گام برداشت. بررسی روند معاملات گواهی‌های سکه بیانگر آن است که در زمان تنظیم این گزارش، تمامی گواهی‌های سکه مورد معامله در بازار مالی بورس‌کالا بخشی از ارزش خود را نسبت به نرخ بازگشایی از دست دادند. با وجود این، همچنان خریداران گواهی سکه حاضر به خرید آن با نرخی در حدود 3درصد بالاتر از میزان معادل آن در بازار فیزیکی هستند. این موضوع بیانگر رشد ذهنیت تورمی میان اهالی این بازار است.
سقوط طلای جهانی به‌رغم برآوردهای پیشین
سقوط بهای طلا به کانال هزار و 700دلاری در روز پایانی معاملات بازارهای جهانی ظرف هفته گذشته (جمعه 15 مرداد برابر ششم آگوست)، مهم‌ترین دلیل عقب‌نشینی قیمتی طلا در بازار جهانی بود. انتشار خبر اشتغال‌زایی ایالات‌متحده آمریکا باعث شد طلا برای نخستین بار در یک ماه اخیر تحت فشار شدید برای فروش قرار گیرد. در ماه جولای 943هزار شغل جدید در ایالات‌متحده ایجاد شد که این رقم فراتر از حد انتظار بود. انتشار این خبر باعث شد شاخص دلار افزایشی شده و از بهای فلزات گرانبها در بازارهای جهانی کاسته شود، به گونه‌ای که هر اونس طلا در روز جمعه با نرخ هزار و 760دلار به ازای هر اونس معامله شد. تا پیش از این فدرال‌رزرو با تاکید بر لزوم افزایش اشتغال سیاست انبساط پولی خود را ادامه می‌داد. بهبود میزان اشتغال در ماه جولای این انتظار را به وجود آورد تا سیاست انقباضی و افزایش نرخ بازده اوراق خزانه در این کشور پیش از موعدد مقرر اجرایی شود که این موضوع سیگنالی مهم برای بازار جهانی طلا است.
البته برخی تحلیلگران از دست دادن 40دلار از ارزش هر اونس طلا ظرف یک روز را واکنش هیجانی بازار به انتشار این خبر تلقی کرده و همچنان نسبت به رشد قیمتی فلز زرد در میان‌مدت و بلندمدت امیدوارند. شیوع سویه دلتا کرونا در دنیا و احتمال گسترش سویه‌های جدید این بیماری این امیدواری را تقویت می‌کند.
قیمت نفت در هفته گذشته به دلیل شیوع سویه دلتای ویروس‌کرونا در چین و دیگر کشورهای جهان که نااطمینانی را درباره رشد تقاضا افزایش می‌دهد، به‌شدت پایین آمد. بررسی عملکرد دو شاخص مهم طلای‌سیاه نشان می‌دهد وست‌تگزاس اینترمدییت بیش از برنت از این موضوع آسیب دید. این نفت آمریکایی در هفته کاری منتهی به جمعه ۷/ ۷ درصد کاهش یافت و با قیمت ۲۸/ ۶۸ دلار در هر بشکه هفته را به پایان برد.
این ضعیف‌ترین عملکرد وست‌تگزاس اینترمدییت در ۱۰ ماه گذشته بود. در همین حال، شاخص جهانی برنت هم بیش از ۶ درصد کاهش یافت و با ثبت قیمت بسته شده ۷/ ۷۰ دلار در هر بشکه، بدترین عملکرد هفتگی خود را در ۴ ماه گذشته رقم زد. شاخص دلار هم پس از انتشار گزارش بهتر از انتظار اشتغال در آمریکا تقویت و منجر به تضعیف کامودیتی‌هایی شد که با این ارز معامله می‌شوند مانند نفت. علاوه بر این، چین برای مبارزه به نوع دلتای کووید-۱۹ اقدام به مقررات محدودیت‌زای سختگیرانه‌ای کرده و در همین حال، تعداد مبتلایان روزانه کرونا در تایلند و همینطور سیدنی استرالیا رکورد زده است. بارت ملک، رئیس بخش استراتژی بازارهای جهانی کالایی در TD Securities به بلومبرگ گفت: «بازار در حال واکنش نشان‌دادن به این نگرانی است که سویه دلتا بهویژه در آسیا ممکن است باعث کاهش قابل‌ملاحظه عبور و مرور شود.» او افزود: «این امر به‌معنای این احتمال است که ممکن است رونق بسیار کمتری را در قیمت‌گذاری‌ها نسبت به آنچه قبل از نگرانی بزرگ (اخیر) شاهدش بودیم، ببینیم.»
روز اول هفته، زمان نزول معنادار قیمت سکه و افزایش جزئی دلار بود. روز شنبه، سکه امامی ۱۵۰هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۱۱میلیون و ۱۵۰هزار تومان رسید. این افت در شرایطی رخ داد که دلار با افزایش جزئی ۱۰تومانی در محدوده ۲۵هزار و ۵۹۰تومان قرار گرفت.
عقب‌نشینی نوسان‌گیران در بازار سکه
به گفته فعالان، عامل اصلی نزولی شدن سکه، سقوط بهای اونس طلا در بازارهای جهانی بود. طلا روز جمعه به کانال هزار و ۷۶۰دلاری ریخت و طی یک روز بیش از ۴۰دلار از ارزش خود را از دست داد.معامله‌گران سکه از همان روز جمعه و در معاملات پشت خطی به سقوط اونس واکنش نشان دادند. درحالی که سکه روزهای چهارشنبه و پنج شنبه در بازه ۱۱میلیون و ۲۰۰ تا ۱۱میلیون و ۳۰۰هزار تومان نوسان می‌کرد، روز جمعه در معاملات پشت خطی، به یک‌باره در محدوده ۱۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان مورد خرید و فروش واقع شد. روز شنبه سکه‌بازان در برابر شکست مرز ۱۱میلیونی مقاومت کردند؛ ولی نیروی افزایشی خاصی نیز در بازار وجود نداشت که فلز گرانبهای داخلی را به بالای محدوده ۱۱میلیون و ۲۰۰هزار تومان بازگرداند.یکی از دلایلی که از نگاه معامله‌گران موجب شد سکه در روز شنبه بتواند مرز ۱۱میلیون تومانی را حفظ کند، رفتار قیمت دلار بود. عدم افت دلار در روز شنبه برای برخی از معامله‌گران به معنای آن بود که ممکن است اسکناس آمریکایی طی روزهای بعدی با عبور از جو هیجانی آغاز به کار ریاست‌جمهوری جدید، در مسیر صعودی قرار بگیرد. درواقع سکه‌بازان در روز شنبه تا حدی با اتکا به احتمال افزایش قیمت دلار در برابر شکست کانالی مقاومت کردند. درصورتی‌که طی روزهای آتی، قیمت دلار در مسیر نزولی قرار بگیرد، سکه به راحتی کانال ۱۱میلیون تومانی را از دست خواهد داد. با این حال، افزایش قیمت دلار به بالای محدوده ۲۵هزار و ۸۰۰تومانی می‌تواند زمینه‌ساز برگشت افزایشی‌ها به بازار سکه شود.
اهمیت یک مرز برای سکه
به باور تحلیلگران فنی برای سکه‌بازان محدوده ۱۱ میلیون و ۲۰۰هزار تومانی اهمیت زیادی دارد. درواقع این دسته باور دارند، تا زمانی که فلز گرانبهای داخلی زیر محدوده یادشده قرار دارد، احتمال افت قیمت تا محدوده ۱۰میلیون و ۸۰۰هزار تومان وجود خواهد داشت. فلز گرانبهای داخلی در صورتی که زیر محدوده ۱۱میلیون و ۲۰۰هزار تومان باقی بماند، به تدریج با فشار فروش مواجه خواهد شد.
ارزش ذاتی سکه طلا
دیروز بعدازظهر ارزش ذاتی سکه در محدوده ۱۰میلیون و ۶۰۰هزار تومان قرار گرفت که حدود ۵درصد با قیمت بازار فاصله داشت. حباب سکه نشان می‌داد که این فلز گرانبها ظرفیت افت بیشتر قیمت و حتی برگشت به کانال ۱۰میلیونی را دارد؛ ولی معامله‌گران به دلایلی در روز شنبه تا حدی سعی کردند از شدت نزول بکاهند.یکی از عوامل مهم مورد توجه معامله‌گران، نااطمینانی نسبت به روند آینده قیمت دلار بود. برخی از سکه‌بازان تصور می‌کنند عدم افت دلار در روز شنبه با وجود اخبار مثبت، ممکن است به معنای افزایش بیشتر قیمت اسکناس آمریکایی طی روزهای آتی باشد. وال‌استریت ژورنال روز جمعه گزارش داد که امیرعبداللهیان (به‌عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی وزارت خارجه دولت ابراهیم رئیسی) به مقامات اروپایی گفته ایران متعهد به بازگشت به مذاکرات وین است. این خبر موجب شد انتظارات کاهشی در بازار تقویت شود. با این حال، روز شنبه خریداران توانستند قدرت را بار دیگر در دست بگیرند.به گفته فعالان، یکی از عواملی که به افزایش قیمت دلار کمک کرد، افزایش بهای حواله درهم بود. روز شنبه حواله درهم تا آستانه مرز ۷هزار تومانی رشد کرد. اگر امروز درهم به بالای مرز ۷ هزار تومانی نفوذ نکند، احتمال کاهش قیمت درهم مطرح خواهد شد.
اشتغال‌زایی در ایالات متحده رکوردی یک‌ساله زد. بعد از افزایش میزان واکسیناسیون و احتمال کاهش برنامه خرید دارایی، میزان اشتغال در آمریکا در حال افزایش است. در آخرین گزارش وزارت کار ایالات متحده که در روز جمعه منتشر شد، داده‌ها نشان از ایجاد ۹۴۳ هزار شغل داشت که این شاخص بیکاری را در آمریکا به ۴/ ۵ درصد می‌رساند.
کارنامه قبولی اشتغال آمریکا
این در حالی است که انتظارات برای اشتغال پایین‌تر از این میزان بود. به دنبال این اتفاق باید منتظر افزایش دستمزد نیروی کار در ایالات متحده بود. کاهش نرخ بیکاری می‌تواند این چرخه را سرعت ببخشد و احتمال اجرایی شدن هرچه سریع‌تر برنامه حمایتی کاهش خرید دارایی را افزایش دهد. با این اتفاق طلای جهانی ریزشی شدید را تجربه کرد. فلز زرد بعد از شنیدن این خبر بیشترین افت روزانه و هفتگی خود را در تقریبا دو ماه گذشته به ثبت رساند و دوباره به کانال هزار و ۷۶۰دلاری بازگشت.
کاهش نرخ بیکاری در ایالات متحده
گزارش داده‌های اشتغال ایالات متحده نشان از اشتغال‌زایی فراتر از انتظار در ماه جولای داشت. کاهش زیاد در شاخص بیکاری و افزایش میزان دستمزدها در ماه گذشته می‌تواند فدرال رزرو را برای کنار گذاشتن برنامه‌های حمایتی شدید خود، به فکر فرو برد. در اواسط هفته گذشته مدیر تازه‌وارد به هیات سیاستگذاری فدرال رزرو ایالات متحده گفت که او معتقد است درصورتی‌که بین ۸۰۰ هزار تا یک‌میلیون شغل در ماه‌های جولای و آگوست اضافه شود، فدرال‌رزرو می‌تواند تا ماه اکتبر برنامه خرید دارایی ۱۲۰ میلیارددلاری خود را کاهش دهد.گزارش وزارت کار ایالات متحده در رابطه با اشتغال در روز جمعه منتشر شد که نشان می‌دهد در ماه جولای، ۹۴۳هزار شغل ایجاد شده است که این میزان بالاتر از پیش‌بینی ۸۰۰هزار اشتغال‌زایی اقتصاددانان در نظرسنجی رویترز بود. این رشد در میزان نیروی کار، رکورد بیشترین رشد اشتغال‌زایی را در یک سال گذشته در ایالات متحده ثبت کرد. نرخ بیکاری نیز با کاهشی ۵/ ۰درصدی به ۴/ ۵درصد رسید که باز هم از پیش‌بینی‌ها ۳/ ۰درصد پایین‌تر بود. کارفرمایان آمریکایی در حال حاضر به‌طور متوسط حدود ۸۳۲هزار شغل در سه ماه گذشته ایجاد کرده‌اند. پیش از گزارش روز جمعه وزارت کار، این میانگین در حدود ۵۶۷هزار بود.سایر مقامات فدرال رزرو نیز از جمله ریچارد کلاریدا، نایب رئیس فدرال در این هفته اعلام کردند که درصورت ادامه روند اشتغال‌زایی، برنامه خریدهای اوراق بهادار تحت نظر فدرال رزرو را کاهش دهند. مایک بل، استراتژیست بازارهای جهانی در جی‌پی مورگان در همین راستا گفت: «گزارش حقوق و دستمزد منتشرشده در روز جمعه، بهبود سریع بازار کار را نشان می‌دهد.» با این حال، این گزارش اشتغال که بالاتر از انتظار است، زمان دقیق کاهش خرید دارایی و افزایش نرخ بهره را مشخص نمی‌کند. این رشد اما نتوانسته گپ ۷/ ۵میلیونی اشتغال ناشی از پاندمی کووید-۱۹ را جبران کند. همچنین در میان نرخ بیکاری نژادهای مختلف، اختلاف زیادی یافت می‌شود. نرخ بیکاری سفیدپوستان در ماه جولای ۸/ ۴درصد اعلام شد؛ درحالی‌که ۲/ ۸درصد از سیاه‌پوستان با معضل بیکاری روبه‌رو بودند. میزان اشتغال جمعیت فعال به ۸/ ۷۷درصد رسید؛ درحالی‌که در ماه گذشته این میزان ۳/ ۷۶ درصد بود. اما اشتغال این گروه هنوز از محدوده ۸۰درصدی اشتغال پیش از پاندمی کووید-۱۹ فاصله دارد.
سقوط ۴۰ دلاری طلا
طلا بدترین روز و هفته خود را در تقریبا ۴۰ روز گذشته تجربه کرد و به پایین‌ترین سطح خود رسید. فلز زرد با ریزشی ۳/ ۲درصدی که از اواسط روز جمعه شروع شد، بار دیگر به کانال هزار و ۷۶۰دلار رسید. فلز زرد بعد از ریزش شدید اواسط ماه ژوئن، در انتهای این ماه به هزار و ۷۶۰دلار رسید. بعد از آن برای نخستین‌بار، ریزش اخیر موجب شد تا طلای جهانی مجددا به حمایت هزار و ۷۵۴دلاری نزدیک شود. پایین‌ترین قیمتی که طلا در روز جمعه لمس کرد، هزار و ۷۵۸دلار در هر اونس بود و درصورتی‌که در روز یکشنبه را پایین‌تر از این قیمت به تمام برساند، باید منتظر ریزش بیشتر طلا تا حداقل قیمت‌های هزار و ۷۳۰دلار بود.بعد از رسیدن گزارش وزارت کار ایالات متحده و وجود نشانه‌هایی از بازگشت به دوران پساکرونا، دلار آمریکا افزایشی شد و منجر شد تا طلا این روند شدید نزولی در پیش بگیرد. با افزایش میزان اشتغال، نشانه‌های افزایش نرخ بهره روشن‌تر شده‌اند. همین موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاران در بازار طلای جهانی با احتیاط بیشتری قدم بردارند.
رئیس مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه (مکنا) گفت: زیرساخت‌ها و سامانه‌های تمامی شرکت‌های تحت نظارت و تابعه سازمان بورس و اوراق بهادار از جمله واحدهای فناوری اطلاعات شرکت‌های ارکان، شرکت رایان بورس، شرکت مدیریت فناوری به‌صورت دوره‌ای و در فواصل زمانی مشخص، بر اساس سند الزامات امنیت اطلاعات، ارزیابی امنیتی و ممیزی جامع می‌شوند. در این ارزیابیها، به هر کنترل و آیتم یک وزن و نمره داده می‌شود و هر سال لازم است آنها در حوزه‌های خود پیشرفت و نمره بالاتری را کسب کنند. در حال‌حاضر، ارزیابی امنیتی حکایت از وضعیت قابل‌قبول شرکت‌های یاد شده دارد. حامد سنجری به همکاری مکنا با ارگان‌ها و نهادهای نظارتی همچون پدافند غیرعامل، وزارت اطلاعات، افتای ریاست‌جمهوری، حراست کل کشور، پلیس فتا اشاره و خاطرنشان کرد: گزارش‌های مبسوطی که در نشست با این مراکز حاصل می‌شود، جهت اجرایی‌شدن به ارکان و نهادهای مالی ابلاغ می‌شوند و آنها نیز موظف به اجرای آن هستند تا مخاطبان و فعالان بازار سرمایه با آسودگی خاطر به انجام معاملات بورسی خود بپردازند و دغدغه‌ای درباره امنیت زیرساخت‌های سامانه‌های معاملاتی و سایر سامانه‌های بازار سرمایه نداشته باشند. او با اشاره به توسعه نرم‌افزاری بازار سرمایه افزود: افزایش حجم معاملات بازار سرمایه طی سال گذشته، توسعه نرم‌افزاری در این بازار را نیز در پی داشت.
مهدی خزایی/ کارشناس بازار سهام
اختیار معامله یاOption، قراردادی است که طبق آن، دو طرف خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که در آینده، معامله معینی را انجام دهند. در این قرارداد کالا یا سهام مورد معامله، زمان انجام معامله، قیمت مورد توافق برای کالا یا سهام و قیمت اختیار مشخص است که البته با توجه به نوع اختیار اروپایی یا آمریکایی ویژگی قراردادها می‌تواند متفاوت باشد. به‌صورت ساده‌تر می‌توان گفت در این نوع معامله خریدار در ازای پرداخت مبلغی معین، اختیار و حق‌خرید یا فروش دارایی مشخص در زمان مشخص و با قیمت مشخص به طرف مقابل را دارد. لازم به ذکر است که طرف خریدار در این معامله ملزم به اجرای قرارداد نیست و اختیار انجام‌معامله را دارد اما طرف فروشنده در صورت خواست خریدار ملزم و متعهد به انجام معامله با ویژگی‌های مورد توافق می‌شود.
بورس اختیار معامله شیکاگو (CBOE) در سال ۱۹۷۳ تاسیس شد و به‌عنوان قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین بازار در این حوزه شناخته می‌شود. وجود این بازار توسعه‌یافته سبب پیدایش شاخص‌های ریسک از جمله VIX شده است که بسیاری از فعالان بازارهای مالی در جهان با کمک آن بازده و ریسک خود را کنترل کرده و برای مدیریت داراییهای خود، استراتژی‌های بهینه را به‌کار می‌برند. عمق‌بخشی و توسعه بازار آپشن‌ها در ایران نیز این امکان را به مدیران دارایی و فعالان بازار سرمایه می‌دهد که ریسک خود را به‌صورت واقعی کنترل کرده یا در مقابل نوسانات شدید پوشش دهند. به‌نظر می‌رسد مسوولان و سیاستگذاران در حوزه اقتصادی و خصوصا بازار سرمایه به‌جای قیمت‌گذاری‌های دستوری و وضع قوانین کوتاه‌مدت برای حمایت از بازارها و به‌طور خاص برای حمایت از قیمت سهام در بورس که عمدتا نتایج عکس نیز می‌دهد، باید به‌دنبال توسعه ابزارهای مشتقه‌ای مانند اختیار معاملات در بورس باشند که خودبه‌خود منجر به امکان جلوگیری از زیان ناشی از افت قیمت سهام برای معامله‌گران خواهد شد.
نکته قابل‌توجه دیگر مبنی بر لزوم توجه بیش از پیش به بازار اختیار معاملات این است که این بازار می‌تواند جذابیت بسیار بالایی برای افرادی که با ریسک بالا معامله می‌کنند، ایجاد کند. هر‌چند بازارهای فارکس و کریپتوکارنسی در کلاس‌های دیگری از دارایی قرار می‌گیرند اما با توجه به اقبال معامله‌گران ایرانی در سال‌های اخیر به این بازارها، بسیاری از فعالان بازار سرمایه، این بازارها را رقیب بورس می‌دانند. از جمله ویژگی‌های این بازارها می‌توان نبود دامنه نوسان و همچنین امکان گرفتن اهرم (Leverage) توسط معامله‌گران دانست که بسیاری را برای کسب سودهای بالا به فعالیت در این بازارهای پرریسک ترغیب می‌کند. نبود دامنه نوسان و همچنین وجود اهرم (به شکل متفاوت با بازارهای مذکور) در بازار اختیار معاملات سبب امکان کسب سودهای بالا با تحمل ریسک بالا را برای معامله‌گران فراهم می‌سازد و از این منظر می‌تواند هم برای معامله‌گران بسیار جذاب شود، زیرا که محدودیت‌ها و مشکلات معامله‌کردن در فارکس و بازار رمزارزها را ندارد و هم باعث توسعه بیش از پیش بازار سرمایه خواهد شد.
شاخص کل بورس دیروز هم سبزپوش بود اما پرتفوی سهامداران همچنان رخت قرمز بر تن داشت. از همین رو سهامداران فعال فضای مجازی صدای اعتراضشان بلند بود. آنان به اینکه شاخص هر روز رشد می‌کند اما خبری از رشد سهام آنان نیست و همچنان در ضرر هستند! معترضند. آنها می‌گویند شاخص‌سازی شغل جدیدی شده است.
یکی از این کاربران فضای مجازی که فعال بازار سرمایه نیز است دیروز از اینکه شاخص سبزپوش اما پرتفوی‌اش در ضرر بود گلایه داشت و گلایه‌اش را در توییتر نوشت: «امروز (شنبه) از اون روزها بود که صفحه اصلی تی‌اس‌ای سبز بود، ولی پرتفوی سهامداران قرمز! انرژی‌ای که برای سبز نگه داشتن شاخص صرف می‌کنن رو اگر صرف اصلاح زیرساخت‌های بورس کنن، وضعیتمون خیلی بهتر از این میشه.» کاربری به نام مسعود هم نوشت: «شاخص میره بالا در حالی که بعضی از سهم‌ها ۴، ۵ ماه قفل صف فروش هستن. جالب اینجاست بعضی وقتا شاخص منفیه اما بازار خوبه. وقتی شاخص۳۰ هزار واحد رشد میکنه پرتفو تماما قرمز میشه!» امید نجفی هم کاربری بود که دیروز در واکنش به وضعیت این روزهای بازار سرمایه در توییترش نوشت: «اکثر سهم‌ها درجا میزنن یا منفی‌ان ولی شاخص مثبت!» کاربری هم با یادآوری این نکته که در صورتی که شاخص اصلاح کند همه سهامداران ضرر می‌کنند خواست که کسی صدای آنان را به گوش مسوولان برسانند.
کاربری با نام یوسف هم نوشت: «شاخص ۳۰ درصد رشد کرده پرتفوی من ۳۰ درصد ریخته؛ زیبا نیست؟» هیرکان هم وضعیت بازار سرمایه را با وعده‌هایی که در زمان انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم داده شده بود، مقایسه کرد و با زبان طنز نوشت: «ما بد متوجه شدیم، وعده‌ها در مورد مثبت شدن شاخص کل بورس بود، مثبت شدن سهم‌ها ان‌شاءالله وعده انتخابات ۱۴۰۴.» وحید هم در توییتی مشابه نوشت: «شاخص بالای ۱.۴۰۰ اما ضرر مردم بیشتر از شاخص ۱.۱۰۰. تنها امید مردم این بود که بورس ساماندهی شود. اما ظاهرا فقط شعار انتخاباتی بود!» در این میان کاربرانی هم بودند که نوشتند بازار سرمایه و وضعیت آن در انتظار معرفی کابینه جدید سیدابراهیم رئیسی است تا لیست مردان اقتصادی دولت مشخص شود.
این دسته معتقدند با مشخص شدن تیم اقتصادی دولت وضعیت بازار بهتر خواهد شد. در پایان معاملات دیروز، شاخص کل بورس پس از رشد هزار و ۷۱۸ واحدی در ارتفاع یک میلیون و ۴۰۷ هزار واحدی قرار گرفت و شاخص کل هموزن نیز با افزایش ۲۵/ ۰ درصدی همراه شد.
نظر فعالان بورسی درباره رئیس بانک مرکزی
و گمانه‌زنی‌ها حکایت از انتخاب علی صالح‌آبادی، مدیرعامل بانک توسعه صادرات برای سکانداری بانک مرکزی در دولت سیزدهم دارد. این موضوع دیروز نقل محافل بورسی در فضای مجازی بود و فعالان بازار درباره این انتخاب و اثر آن بر بازار سرمایه می‌گفتند.
عده‌ای موافق این انتخاب و گروه دیگری مخالف آن بودند. شاهین چراغی یکی از فعالان سرشناس بازار سرمایه بود که موافق این انتصاب بود، در توییترش نوشت: «دکتر علی صالح‌آبادی از مدیران خلاق، باانگیزه و تحول‌گرا در کشور است که تجارب و سوابق درخشانی در بازار سرمایه و بازار پول دارد، استفاده هوشمندانه از ایشان در تیم اقتصادی دولت متاثر از نگاه جدیدی است که نشان می‌دهد آقای رئیسی اهمیت ارتباط این دو بازار را برای کنترل نقدینگی به خوبی درک کرده است.»
کاربر دیگری هم در توییتر نوشت: «انتخاب صالح‌آبادی به عنوان رئیس‌کل بانک مرکزی می‌تونه به جنگ بین بازار سرمایه و بازار پول پایان بده. صالح‌آبادی نزدیک به یک دهه سکاندار بازار سهام بوده و چند ساله مدیرعامل بانک توسعه صادراته. دولت رئیسی چاره‌ای جز تقویت بازار سرمایه و تامین مالی اقتصاد از این طریق نداره.» کاربر دیگری با طرح این سوال که «چه کسی می‌تواند خدمات یک دهه‌ای مدیریت علی صالح‌آبادی در بورس را نادیده بگیرد؟» جا انداختن بازار سرمایه و اجرای قانون بازار اوراق بهادار و توسعه نهادهای مالی، راه‌اندازی کدال، معاملات آنلاین، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت بورس و فرابورس و بورس انرژی را جزو خدمات دوران صالح‌آبادی بر ریاست سازمان بورس برشمرد.
رضا کاشف اما کاربری بود که مخالف انتصاب صالح‌آبادی به ریاست بانک مرکزی بود و در این باره نوشت: «اشتباه بزرگی که با انتخاب سیف، بانکدار تجاری، در کسوت بانکدار مرکزی انجام شد با این کار تکرار و بلکه تراژدی می‌شود. بانک مرکزی جای هر اقتصاددانی نیست، چه برسه به غیر‌اقتصادی.» کاربر دیگری هم در این خصوص نوشت: «چه دلیلی دارد که علی صالح‌آبادی را اقتصاددان ندانی؟»
سرنوشت نامعلوم سودهای سهامداران
علیرضا عسگری مارانی، کارشناس خبره بازار سرمایه و از قدیمی‌ترین سهامداران این بازار در گفت‌وگویی به انباشت سود سهامداران حقیقی در شرکت‌های بورسی و فرابورسی اعتراض و تاکید کرده است: «مبالغ هنگفتی از سود سهامدار هیچ گاه به آنان نمی‌رسد و سامانه سجام نتوانسته این معضل بزرگ را حل کند.» یادآوری این موضوع از سوی این کارشناس بازار سرمایه با تایید سهامداران مواجه شد و آنان هم در فضای مجازی درباره این معضل نوشتند.
یکی از این سهامداران فعال در توییتر با بازنشر این مصاحبه نوشت: «حرف دل سهامداران رو زده. بارها به این دلیل که تعداد کمی از یک نماد داشتم، بی‌خیال سود نقدی شدم و بانک نرفتم. خیلی‌ها همین کار رو می‌کنن. وقتی این رقم‌ها جمع میشه یه عدد قابل‌توجه میشه و شرکت‌ها به همین دلیل ترجیح میدن از طریق سجام سود رو واریز نکنن.» کاربر دیگری هم با تایید این مطلب درباره سود سهام عدالت نوشت: «شرکت‌های بورسی سود سهام را از طریق سجام واریز نمی‌کنن. باید تمام شرکت‌های بورس را مجبور به پرداخت سود سهام از طریق سجام کرد.»
چرا پرتفوی من سبز نمی‌شود؟
«مگر نمی‌گویید بازار مثبت است، پس چرا سهم‌های من رشد نکرده است؟»، «به دروغ می‌گویند شاخص رشد کرده است!»، «از وقتی گفته‌اند شاخص بورس مثبت شده، پرتفوی من هیچ تغییری نکرده»…. این‌ها و صحبت‌هایی از این دست بخشی از گلایه سهامدارانی است که چند وقتی می‌شود در بورس حضور دارند.
در گزارش‌های متعددی بارها گفته شده که حضور در بورس نیاز به دانش و تخصص دارد و می‌توان از راه‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم وارد این حوزه شد. همچنین بارها بیان شده که شاخص کل معیار خوبی برای کل بازار نیست با این حال سهامدارانی وجود دارند که دنبال چرایی عدم‌رشد پرتفوی خود هستند. در این گزارش نظر کارشناسان متخصص حوزه بورس را در این رابطه پرسیده‌ایم که چرا شاخص کل وضعیتی را نشان نمی‌دهد که سهامداران خرد در پرتفوی بورسی خود مشاهده می‌کند.
حواستان به ارتباط ضریب بتا با سهم‌هایی که دارید، باشد
«ارتباط بین شاخص یا بازار از طریق یک ضریب ریاضی نشان داده می‌شود که این ضریب، ضریب بتاست.» این پاسخ بهروز شهدایی، از متخصصان حوزه بورس به این سوال است که «اگر شاخص یک واحد رشد کرد، چرا سهم من یک واحد رشد نمی‌کند؟» او در ادامه پاسخش به این پرسش توضیح می‌دهد: «افرادی که می‌خواهند پرتفوی و سهم‌های خودشان را با شاخص مقایسه کنند باید ببینند که سهم یا پرتفوی خودشان چه ضریب بتایی با شاخص دارد.» شهدایی در توضیح ضریب بتا می‌گوید: «ضریب بتا می‌تواند از منفی هر عددی تا مثبت هر عددی حرکت کند، ولی ضریب بتای خود بازار یک است.» و در ادامه می‌گوید: «اگر ما به عنوان یک سرمایه‌گذار، سهام دارای ضریب بتای یک داشته باشیم، یعنی اینکه اگر بازار یک واحد رشد کند، سهام ما هم یک واحد بالا می‌رود. یا اگر بتای نیم داشته باشد، بازار یک واحد رشد کند، سهم من نیم واحد بالا می‌رود. یا برای مثال اگر بتای منفی یک داشته باشد و بازار یک درصد رشد کند، سهم من یک درصد افت می‌کند که البته عکس این موضوع هم وجود دارد.» شهدایی در ادامه صحبت‌هایش با «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: «برای همین تناظر یک به یک بدون در نظر گرفتن همبستگی سهم با بازار یک مقدار ساده‌انگارانه است. برای مثال بعضی‌ها می‌گویند بازار مثبت است و سهم من منفی. خب این موضوع، نشان می‌دهد که سهم این افراد بتای منفی دارد. و برای همین هم است که این نکته را سرمایه‌گذارها باید در نظر بگیرند.» این کارشناس حوزه بورس با بیان اینکه مبحث بتا در بازار سرمایه، موضوعی گسترده است، به این مساله اشاره می‌کند که سهامداران برای شناخت درست این موضوع باید «دانش مالی مناسبی» داشته باشند. از دیگر افرادی که به مساله بتا و توجه به آن در چیدن پرتفو اشاره می‌کند، پیمان حدادی است. این کارشناس حوزه بورس در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: «در پرتفو چیدن، عوامل و شاخص‌های زیادی دخیل است. یکی از عوامل پرتفو چیدن بتاست که باید آن را شاخص بررسی‌اش کنیم.» حدادی در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «باید به این مساله دقت کنیم که سهم‌ها نقدشونده باشند یا چقدر از سهم‌های کوچک یا بزرگ بازار را می‌خریم یا چقدر در پرتفوی خودمان سهم داریم.» او البته در رابطه با افرادی که معتقدند با رشد شاخص، تغییری در پرتفوی آنها رخ نداده است، می‌گوید که «اکثر این افراد دو یا سه سهم یا تک سهم هستند و در این تعداد سهم خیلی نمی‌توان انتظار رشد چشمگیری داشت.»
از سبدچینی و به‌روزرسانی سهم‌ها غافل نشوید
«اکثر افرادی که تا به الان زیان‌هایشان هنوز که هنوز است از بین نرفته، افرادی هستند که عموما سهم‌هایی خریده‌اند که اصطلاحا سهم‌های کوچکی هستند و تاثیر اندکی در شاخص دارند و اصطلاحا سهم‌های شاخص‌ساز نیستند.» این بخشی از صحبت‌های بهمن فلاح، کارشناس حوزه بورس در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» است. او در پاسخ به افرادی که می‌پرسند چرا با وجود رشد شاخص، پرتفوی آنها تغییر مثبتی نکرده است، می‌گوید: «این عده از سهامداران خرد، وزن شاخص را متناسب با وزن سبدشان می‌بینند که این مساله یک خطای ذهنی است.» فلاح در ادامه توضیح می‌دهد: «طبیعتا افرادی که سبدشان را متناسب با صنایع مختلف چیده بودند و یک پرتفوی بهینه داشتند تا الان، به احتمال زیاد متناسب با هم رشد شاخص کل و هم رشد شاخص هموزن، سبدشان رشد کرده و طبیعی است که یا زیانشان کمتر شده یا حداقل خیلی از سبدها هم شاید از زیان خارج شده باشند.» او در نهایت روی این موضوع در صحبت‌هایش تاکید می‌کند که مساله رشد پرتفوی سهامداران در شرایط رشد شاخص به «پرتفوی هر فرد بستگی دارد.» و می‌گوید: خیلی از سهامداران «در سبدچینی اشتباه می‌کنند و تخصصی در این حوزه ندارند.» این کارشناس حوزه بورس در ادامه این مساله را مطرح می‌کند که «طبیعتا معیار نمی‌تواند این باشد که چون شاخص رشد کرده است، تمام سبدها باید رشد کند.» حدادی هم از دیگر افرادی است که در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» بارها به انتخاب سهم‌های شاخص‌ساز و بنیادی اشاره کرده که بازار از سمت این سهم‌ها در حال حرکت است. او در توضیح این مساله می‌گوید: «قاعدتا افرادی که این سوال را مطرح می‌کنند که چرا پرتفوی آنها هیچ تغییری در رشد شاخص نکرده است، باید بروند به سمت سهم‌های این‌چنینی.» او همچنین به سهامداران توصیه می‌کند که نگاهشان تماما نباید به شاخص کل باشد و شاخص هموزن را هم باید مدنظر قرار بدهند. حدادی در نهایت می‌گوید که «سهامداران اگر پرتفوی خود را بر اساس شاخص‌ساز بودن سهم‌ها بچینند، بازدهی کسب می‌کنند؛ چرا که خیلی از سهم‌های بزرگ بازار در دو ماه گذشته بیش از ۵۰ درصد بازدهی داشته‌اند.»
چشمتان را روی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم نبندید
بارها در گزارش‌ها و گفتوگوها مطرح شده که بهتر است سهامدارانی که تخصص و دانشی در حوزه بورس ندارند، برای جلوگیری از ضرر به سمت روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم بروند. موضوعی که فلاح، کارشناس حوزه بورس در رابطه با آن می‌گوید: «از ریسک‌های سرمایه‌گذاری مستقیم این است که در سبدچینی افراد به مشکل برمی‌خوردند و طبیعتا متناسب با روند بازار سود نمی‌کنند ولی در روند‌های ریزشی هم حداکثر زیان را می‌بینند.» او در ادامه این موضوع توضیح می‌دهد: «در این روش‌ها سرمایه سهامداران خرد تحت مدیریت افراد خبره و اشخاصی که تجربه و دانش بالایی در این حوزه دارند بسته می‌شود و به‌روزرسانی هم می‌شود که این به‌روزرسانی در بازار سرمایه خودش یک تخصص است.» شهدایی هم در صحبت‌هایش با «دنیای‌اقتصاد» به این مساله اشاره می‌کند که افرادی که دانش و تخصصی در زمینه شناسایی بتا یا چیدن پرتفو ندارند اما می‌خواهند در حوزه بورس سرمایه‌گذاری کنند، بهتر است به صورت غیرمستقیم در بورس سرمایه‌گذاری کنند.
تفاوت ما و آنها؛ از زمین تا آسمان
مقایسه بورس ایران با بورس‌های جهانی، مقایسه عجیبی به نظر می‌رسد. کارشناسان این حوزه هم معتقدند که این مقایسه تفاوتش از زمین تا آسمان است اما با این حال به این مساله می‌پردازند که در دنیا هم سبدچینی و انتخاب سهم، تخصص و سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و نگاه بلندمدت به حوزه بورس در کسب سود، جزو عوامل اصلی هستند. شهدایی در رابطه با این مسائل می‌گوید: «برای مثال در بازار خارج از ایران، سهم اپل در حال ریزش است، اما این موضوع به این معنا نیست که همه ضرر می‌کنند. اتفاقا خیلی‌ها سود می‌کنند اما در بازار سرمایه ایران وقتی سهم می‌ریزد، مرگ دسته‌جمعی است و همه ضرر می‌کنند.» او در ادامه توضیح می‌دهد: «تفاوت در این است که در بازارهای خارج از کشور، در بازارهای نزولی هم خیلی‌ها می‌توانند سودهای خوبی به دست بیاورند اما در بازار سرمایه ایران، وقتی بازار منفی است همه می‌گویند در حال ضرر هستند، در حالی که همین پوزیشن فروش استقراضی اگر در کشورمان راه بیفتد، اتفاق‌های خوبی می‌افتد.» شهدایی با اشاره به دیگر تفاوت‌های بازار مالی ایران و بازار آمریکا که او آن را «مظهر بازارهای مالی در دنیا» می‌خواند، می‌گوید: «در آمریکا، دارایی اعظم آمریکایی‌ها داراییهای مالی است. آنها یا سهم دارند یا اوراق قرضه یا اوراق شهرداری و…. در حالی که در ایران این حالت وجود ندارد و اعظم داراییهای ایرانی‌ها فیزیکی است. حالا اتفاقی که در این شرایط در آمریکا می‌افتد این است که در کشوری که اعظم داراییهای مردمش مالی است، خب طبیعتا، سواد مالی هم بسیار بالاتر از کشوری است که اعظم دارایی‌هایشان فیزیکی است.» او در ادامه توضیحاتش در این بخش می‌گوید: «از طرف دیگر خیلی از سرمایه‌گذاران خارج از کشور، نه تحلیلگر و نه تریدر هستند بلکه سرمایه‌گذاران مالی هستند و سرمایه‌هایشان را در صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌گذارند.» شهدایی با اشاره به مساله حضور در بورس به صورت غیرمستقیم که بارها به سهامداران خرد در کشورمان توصیه شده است، می‌گوید: «مساله سرمایه‌گذاری غیرمستقیم برای مثال در آمریکا که خیلی از مردم داراییهای مالی دارند جا افتاده است اما این موضوع به این معنا نیست که آنها ضرر نمی‌کنند.» بهمن فلاح از دیگر کارشناسان حوزه بورس هم درباره تفاوت بورس ایران با دنیا می‌گوید: «سهم‌هایی در دنیا داریم که کوچک هستند و به اصطلاح استارت‌آپی هستند. این سهم‌ها وقتی رشد می‌کنند تاثیری در شاخص ندارند و ریزش آنها هم تاثیری در شاخص‌ها ندارند. طبیعتا مارکت کوکاکولا که بالای چند ده میلیارد دلار است، یا مارکت تسلا و اپل جزو سهم‌های شاخص‌ساز در بازار هستند و به تناسب با رشد همین‌ها شاخص رشد می‌کند یا تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند.»
فلاح در ادامه توضیحاتش درباره این تفاوت‌ها به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم اشاره می‌کند و می‌گوید: «نکته مثبت در دنیا این است که اکثر افراد در حال روی آوردن به روش‌های غیرمستقیم سرمایه‌گذاری هستند.» او همچنین در ادامه شمردن این تفاوت‌ها، دید بلندمدت به سرمایه‌گذاری را به صحبت‌هایش اضافه می‌کند و می‌گوید: «افرادی که در دنیا به صورت مستقیم سرمایه‌گذاری می‌کنند اصلا دید کوتاه‌مدت ندارند و حداقل یک دید پنج ساله دارند. برای همین هم این استراتژی و افق زمانی در دنیا حاکم شده و چیزی نیست که بشود روی آن بحث کرد و تبدیل به یک اصل شده است اما در ایران متاسفانه چون بازار سرمایه نوپاست و ضریب نفوذ آن تازه رشد کرده، هنوز که هنوز است سهامداران به آن بلوغ نرسیده‌اند که افق زمانی خود را گسترش دهند و طبیعتا اگر افرادی افق سرمایه‌گذاری‌شان بلندتر باشد در یک بازه زمانی سه ساله یا پنج ساله به مراتب بیشتر از رشد شاخص کل هم، سهام‌هایشان رشد می‌کند.»
حضورتان با صبوری و نگاه بلندمدت باشد
« اغلب ما حداقل در طی این سال‌ها نشان داده‌ایم که خیلی عجله داریم؛ عجله برای اینکه زود پولدار شویم و زود به مقصد برسیم. عجله‌ای که باعث می‌شود یکسری از قوانین را نادیده بگیریم و آنها را دور بزنیم تا زودتر به هدفمان برسیم. عجله برای دریافت سیگنال و راه‌های میان‌بر که زودتر به مقصد برسیم. اما سرمایه‌گذاری کاری بلندمدت است. باید در این بازار سال‌ها حضور داشت که سرمایه اصلی‌مان افزایش پیدا کند. در کشورهای دیگر، افراد حرفه‌ای در بازار سرمایه این عجله را ندارند و به بازارهای مالی نگاه بلندمدت دارند»؛ این بخشی از صحبت‌های شهدایی است. صحبت‌هایی که بارها و بارها کارشناسان حوزه بورس آنها را به سهامداران توصیه و گوشزد کرده‌اند که دید بلندمدت به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی و صبوری جزو اصول حضور در بازارهای مالی است. و همین حوزه بورس در یک نگاه ۱۰ ساله از نظر بازدهی در مقابل دیگر بازارهای مالی، یک سر و گردن از همه بالاتر است.
معاملات شنبه بورس تهران با رشد ۱۲/ ۰ درصدی شاخص کل پایان یافت و بالاخره شاهد سبقت نماگر هموزن از دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای بودیم. به این ترتیب در اولین روز کاری بورس پس از مراسم تحلیف و سخنان رئیس دولت سیزدهم در خصوص تمایل به دستیابی به توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها، بازار سهام نیز شاهد چرخش نگاه بورس‌بازان بود. سرمایه‌گذارانی که حالا در انتظار کاهش نرخ دلار هستند و ترجیح می‌دهند شانس خود را در گروه‌هایی تست کنند که در صورت احیای برجام منتفع خواهند شد.
تغییر مسیر تحرکات بورسی
بازار سرمایه نخستین روز هفته را با رشد ناچیز شاخص بورس به پایان رساند. در این روز کاهش شیب صعودی شاخص بورس پس از آن اتفاق افتاد که در روز تحلیف ریاست‌جمهوری احتمال اقبال دولت به مذاکرات احیای برجام پررنگ شد و همین امر شرایط را برای کاهش تقاضا در نمادهای دلاری که طی یک هفته قبل به دلیل افزایش انتظارات تورمی با رشد قیمت مواجه شده بودند، فراهم کرد. در این روز رشد ۱۲/ ۰ درصدی نماگر اصلی بازار در حالی اتفاق افتاد که در طول همین روز شاخص کل هموزن به دلیل توجه دوباره سرمایه‌گذاران به نمادهای کوچک و عمدتا ریالی به میزان ۲۴/ ۰ درصد رشد را تجربه کرد.
بازتاب انتظارات در آینه بورس
در کارنامه مردادماه بورس تهران یک شنبه دیگر نیز با رشد شاخص‌کل به پایان رسید. در این روز اگرچه رشد نماگر اصلی بازار سهام به ۱۲/ ۰ درصد محدود شد و عملکرد این روز بازار سرمایه نتوانست به محدوده ۶۶/ ۲ درصدی نخستین روز از هفته قبل برسد با این حال همین رشد ناچیز نماگر اصلی بازار سهام نیز حکایت از تداوم اقبال به سمت سهل‌الوصول‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری در ایران، یعنی سهام دارد.
با این حال توجه به این نکته نیز ضروری است که جنس اقبال یادشده حداقل در شرایط فعلی چندان با هفته قبل یکسان نیست. در حالی‌که طی هفته‌های اخیر دلسردی نسبت به حصول مجدد توافق اتمی یا به‌عبارتی بهتر، احیای برجام موتور بازار سهام را با سوخت ریسک‌های سیاسی روشن نگه می‌داشت و سیگنال تورمی ترک گفتوگوها تنور نمادهای دلاری را گرم و گرم‌تر می‌کرد، حالا در نخستین روز کاری پس از برگزاری مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید دلگرمی به تداوم دیپلماسی بازار تا به آنجا بر بازار سهام اثر گذاشته که در اثر سخنان اخیر ابراهیم رئیسی می‌توان کاهش انتظارات تورمی را در بافت معاملات بازار سرمایه به‌خوبی مشاهده کرد.
بر این اساس روز گذشته در حالی خاتمه یافت که بر خلاف روزهای معاملاتی هفته قبل، فشار تقاضا بیش از نمادهای کامودیتی‌محوری نظیر فولادی، شیمیایی و غیره در نمادهای بانکی خودرویی دیده می‌شد. همین امر سبب شد تا با انتقال اقبال عمومی به سمت نمادهای غیر‌دلاری نظیر بانکی و خودرویی که بیش از هر چیز از حصول توافق بهره می‌برند، کاهش انتظارات تورمی در جریان معاملات سهام بیش از هر چیز نمایان شود. اینطور که به نظر می‌آید بازار سهام مسیر همواری را پیش‌روی خود دارد تا چه در صورت حصول توافق بر سر احیای برجام یا چه رد آن از سوی هر کدام از طرفین بر بال نقدینگی به اوج‌گیری شاخص ادامه دهد؛ البته در این میان باید توجه داشت که کاهش انتظارات تورمی، می‌تواند به دلیل سهم بالای نمادهای دلاری در سبد متنوع بازار سهام از سرعت این رشد بکاهد. با این وجود آنچه که در صورت ادامه مذاکرات و افزایش خوشبینی‌ها در این باره حائز‌اهمیت است اینکه سود اندکی که در طول این دوره با فرض ثبات قیمت دلار می‌توان به آن دست‌یافت برای سرمایه‌گذاران بهویژه نوسان‌گیرها در مقایسه با زمانی که شاهد رشد قیمت ارز و بالا رفتن انتظارات تورمی، از کیفیت بیشتری برخوردار است، چراکه در شرایطی که خطر تشدید تورم برای کشور اندک باشد طبیعتا هرقدر هم که مقدار ریالی یا درصدی سود کمتر بشود بازهم احتمال واقعی‌شدن سود بیشتر است. دقیقا به همین دلیل بود که در روز گذشته شاهد کمتر‌شدن شیب رشد شاخص‌بورس بودیم.
در پیشگاه اعداد
به دلیل همین تغییر نگاه به بازار سهام بود که در روز گذشته شاخص‌بورس نسبت به روزهای هفته قبل کمتر رشد کرد و در نهایت نتوانست بیش از ۱۷۰۰ واحد به پیش برود. بر این اساس طی روز گذشته در حالی افزایش ۱۲/ ۰درصدی نماگر اصلی بازار سرمایه سطح آن را به محدوده یک‌میلیون و ۴۰۷ هزار دلار رساند که در این روز شاخص هموزن رشد بهتری را شاهد بود. در این روز نماگر یاد شده توانست به میزان ۲۴/ ۰درصد رشد کند. اینطور که به نظر می‌رسد با توجه به صعود ۸/ ۶ درصدی نماگر اصلی بازار سهام در خلال معاملات یک هفته اخیر ممکن است در هفته جاری افت انتظارات تورمی سبب شود تا در هفته پیش‌رو نتوانیم بازاری از جنس بازار هفته قبل را نظاره‌گر باشیم.
روز گذشته ارزش معاملات در بورس ۵۹۴۳میلیارد تومان بود که از میزان ۵۰۶۱میلیارد تومان به معاملات خرد اختصاص داشت. این میزان نسبت به آخرین روز معاملات هفته قبل اندکی کاهش یافته است، با این حال نکته قابل‌توجه این است که نسبت به همین روز سنجه دیگری که تغییری مهم‌تر را ثبت کرده، نسبت خالص خرید حقیقی است که به دلیل افت نسبی میزان تقاضا در کلیت بازار مجددا منفی شده است. در این روز رقم این نسبت به میزان ۱۶۶ میلیارد تومان خروج پول از بورس را به نمایش گذاشت. این رقم در حالی به ثبت رسیده است که در طول هفته‌ها و حتی ماه‌های اخیر مثبت و منفی‌شدن رقم یادشده بارها تکرار شده است و نمی‌توان صرف تغییر در این رقم را به منزله سیگنالی مهم برای تغییر رویکرد سرمایه‌گذاران در نظر گرفت. از این‌رو تغییر در آن بیش از آنکه به شکل تغییرات روزانه اهمیت داشته باشد نکته‌ای است که باید در قالب روند مورد تحلیل قرار بگیرد. آنطور که کارشناسان بازار باور دارند در شرایط کنونی پس از یک دوره ریزش سنگین نمی‌توان انتظار داشت که بدون بروز تغییر محسوس در جریان کلی اقتصاد این نسبت روندی مثبت و پایدار را به نمایش بگذارد، با این حال همین مساله نیز نشان از آن دارد که با توجه به مشخص‌نبودن سیاست دولت در مقابل کسری‌بودجه کنونی و سمت و سوی سیاست‌های تورمی نباید منفی شدن این نسبت را نیز در وضعیت کنونی امری چندان محتمل دانست. اما از خالص خرید حقیقی و حقوقی که بگذریم، بیشتر بودن تعداد و وزن صفوف خرید در روز گذشته امری امیدوارکننده بود، البته نمی‌توان از این نکته غافل شد که ارزش این صف‌ها در مقابل صف‌های فروش کمتر بوده است. بر این اساس در روزی که شاخص‌کل بورس تهران با رشد ۱۲/ ۰درصدی همراه شد، از ۳۳۳ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۱۶۲ سهم که معادل ۴۹ درصد از کل نمادهای معامله شده را شامل می‌شد، مثبت بوده است. در مقابل ۱۶۵ سهم حدود ۵۰درصد از نمادهای داد وستد شده طی روز شنبه در سطوح منفی خرید و فروش شدند. در این روز ۴۴ نماد (۱۳درصد) صف‌خریدی به ارزش ۲۱۳میلیارد تومان تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکل‌گیری صف فروش در ۲۵ نماد بورسی (۸درصد) به ارزش ۲۸۱ میلیارد تومان بودیم.
ریسک جهانی برای کامودیتی‌ها
همانطور که در ابتدای این گزارش نیز به آن اشاره شد در جریان معاملات روز شنبه سهم نمادهای دلاری از رشد شاخص‌بورس تقریبا ناچیز بود و به سبب تغییر محسوس در انتظارات تورمی و کاهش ریسک انتظاری از سوی سرمایه‌گذاران خرد دلاری‌ها بهویژه آنهایی که در هفته قبل بیشترین ورود پول حقیقی را شاهد بودند، مورد توجه حقیقی‌ها قرار نگرفتند. همین امر سبب شد تا در روز معاملاتی اخیر شاهد ورود نقدینگی حقیقی به سمت نمادهای بانکی و خودرویی باشیم. با این حال اگر همین عامل را به‌عنوان مهم‌ترین عامل بر قیمت نمادهای یادشده کنار بگذاریم، می‌توان گفت که نمادهای دلاری یا همان کامودیتی‌محورها از سوی بازارهای جهانی نیز با ریسک مواجه هستند. دلیل این فرض تضعیف محرک‌های پیشران بر قیمت کالاهای اساسی است. ویروس کرونا در شرایطی این روزها فشار اقتصادی خود را از سر بسیاری از کشورها کم کرده که احتمال از سرگیری محدودیت‌های کرونایی وجود دارد. بر این اساس در صورتی‌که زور سویه دلتای این بیماری به کادردرمان در اقتصادهای عمده بین‌المللی بچربد، بدیهی است که بسیاری از کشورها نمی‌توانند بودجه لازم را به مانند گذشته و با انتشار اسکناس تامین کنند چراکه در اقتصادهایی نظیر ایالات‌متحده نیز آثار تورمی بزرگ‌شدن پایه پولی تاکنون نمایان شده و سیاست گذاران پولی این کشور از لزوم افزایش نرخ بهره در سال ماه‌ها و سال‌های آتی سخن گفته‌اند. در صورتی‌که این امر محقق شود طبیعتا تقاضای جهانی برای کالاهایی نظیر فولاد و مس و محصولات پتروشیمی کاهش خواهد یافت.
بدون دیدگاه