در حالی که کارمزدهای تراکنش در شبکه اتریوم در چند وقت اخیر به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته بود، روز ۳ آوریل (۱۴ فروردین) بار دیگر افزایش یافت. کارمزد شبکه اتریوم اواسط ماه مارس (اسفند) به کمترین میزان خود، یعنی ۵.۹۸ دلار برای هر تراکنش رسیده بود، اما اکنون به حدود ۰.۰۰۵۶ اتریوم یا ۱۹.۵۷ دلار به ازای هر انتقال رسیده است. اوج کارمزد شبکه اتریوم مربوط به ۱۰ ژانویه (۲۰ دی) با ۵۲ دلار به ازای هر تراکنش است. با این حال، افزایش کارمزد تنها مربوط به لایه اول اتریوم نمی‌شود و لایه دوم نیز با افزایش کارمزد روبه‌رو بوده است.
نگرانی‌های رکودی سرمایهگذاران را برای کاهش ریسک به بازار دارایی های امن، نظیر طلا، سوق می دهد. از طرف دیگر ادامه رشد تورم می تواند به افزایش قیمت این فلز گرانبها دامن بزند. در این میان اما نقش بانک های مرکزی برای تعدیل احساسات بازار بسیار حیاتی است و آینده قیمت طلا به این فاکتور بستگی دارد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، پس از یک شروع صعودی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲، رالی طلا که از نیمه فوریه شروع شده بود در اواخر مارس فرونشست. این فلز گرانبها در شرایطی معاملات آوریل را در شروع سه ماهه دوم با ۳۰ دلار کاهش قیمت برای هر اونس آغاز نموده که توجه سرمایه گذاران معطوف کند شدن سرعت بهبود اقتصادی است. در عین حال که نرخ اشتغال ایالات متحده با رسیدن به ۳.۶% به دوران قبل از همه گیری کرونا بازگشته است، کاهش شاخص های خرید مدیران در چین و ایالات متحده به همراه معکوس شدن تفاضل نرخ های بهره ۲ ساله و ۱۰ ساله و گزارش ضعیف تر از پیش بینی اشتغال ماه فوریه در امریکا کاهش رشد اقتصادی را در چشم انداز قرار داده است و بنظر می رسد که قدرت موتورهای اقتصادی برای تداوم بهبودی اقتصادی در حال کاهش است. در کنار همه این فاکتورها، تورم فزاینده هم بنگاه های اقتصادی را با چالش افزایش هزینه های اقتصادی روبرو کرده است.
چشم انداز طلا در سه ماهه دوم ۲۰۲۲
همه ی این عوامل را می توان به معنای افزایش اشتهای ریسک گریزی سرمایه گذاران برای رجعت به طلا تعبیر کرد. ولی گویا احساسات نامطمئن بازار تحت تاثیر نوسانات شدید بازار اوراق قرضه، قدرت ادامه رالی را ندارد. سه ماهه اول ۲۰۲۲ با یک چرخش قابل توجه برای طلا همراه بود و قیمت هر اونس بیش تر از ۶ درصد رشد را تجربه نمود که بهترین رکورد این بازار از تابستان ۲۰۲۰ محسوب می شود و رسیدن دوباره به قله ۲۰۰۰ دلار را در سه ماهه دوم سال محتمل کرده است. ولی در حال حاضر، موج اصلاحی بازار در حال تثبیت یک کفی قیمتی در حوالی قله ی نیمه نوامبر در سطح ۱۹۲۵-۱۹۰۰ دلار است. قبل از شروع یک رالی قدرتمند، انتظار می رود شاهد فشردگی قیمت در این بازه باشیم تا مومنتوم صعودی دوباره تجمیع شود. اگر خریداران بتوانند، نرخ را از محدوده ۱۹۵۰-۱۹۷۵ دلار عبور دهند، مسیر برای رسیدن به قله ۲۰۷۰ دلار قبلی تا حد زیادی هموار خواهد شد.
در غیر اینصورت، اگر داده های اقتصادی در هفته های پیش رو، از مدارای بانک های مرکزی برای تعادل بین رشد اقتصادی و مهار تورم حکایت داشته باشند، طلا می تواند با فشار فروش روبرو شود و در آنصورت حمایت مهم ۱۹۰۰ دلار و ۱۸۷۰ دلار را در پیش خواهد داشت.
کاهش سرعت ریکاوری در حضور تورم
نگرانی های رکودی سرمایه گذاران را برای کاهش ریسک به بازار دارایی های امنی نظیر طلا سوق می دهد. از طرف دیگر ادامه رشد تورم می تواند به افزایش قیمت این فلز گرانبها دامن بزند. با ثبت ۴۸.۱ واحد، روند نزولی شاخص CaixinPMI تولیدی چین از ژانویه ۲۰۲۱ به این سو ادامه دارد. علاوه بر این، افزایش بیکاری به ۵.۶% و رشد کمتر از انتظار واردات در ماه فوریه، با بزرگترین قرنطینه محلی از آغاز همه گیری همراه شده تا به احتمال کاهش سرعت رشد دومین غول اقتصادی جهان دامن بزند. همچنان که PMI تولیدی ایالات متحده، که توسط موسسه ISM محاسبه می شود، هم که از مارس سال ۲۰۲۱ یک روند نزولی را ترسیم کرده، در مارس ۲۰۲۲ به ۵۷.۱ واحد کاهش یافت که کمتر از انتظارات بود. از طرفی گزارش اشتغال بخش غیر کشاورزی موسوم به NFP در روز جمعه تنها ۴۳۱ هزار فرصت شغلی جدید را محقق نمود که کمتر از پیش بینی ۴۹۰ هزار شغلی بود. اگر در کنار همه این فاکتورها، تورم هم کماکان با سرعت به رشد خود ادامه می دهد. رشد ۷.۵ درصدی تورم سالانه اروپا برای ماه مارس و رشد ۷.۹ درصدی تورم سالانه ایالات متحده برای همین دوره هر دو از پیش بینی ها فراتر رفته اند و رشد ادامه دار قیمت عمومی کالاها و خدمات را به یک مانع جدی در مسیر رشد اقتصادی تبدیل کرده اند.
قیمت نفت در معاملات امروز دوشنبه در حالی کاهش یافت که سرمایهگذاران چشم انتظار آزادسازی منابع از ذخایر استراتژیک کشورهای مصرف‌کننده بودند؛ این در حالی است که آتش‌بس در یمن میتواند نگرانی‌های مربوط به اختلال در عرضه در خاورمیانه را کاهش دهد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از رویترز، معاملات آتی نفت برنت در آخرین روز معاملاتی هفته با ۷۹ سنت معادل ۰.۸ درصد کاهش به ۱۰۳ دلار و ۶۰ سنت در هر بشکه رسید. نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا به ۹۸ دلار و ۴۵ سنت در هر بشکه رسید که ۸۲ سنت معادل ۰.۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد. این در حالی است که در آغاز معاملات امروز، هر دو قرارداد یک دلار کاهش یافتند.
سازمان ملل برای نخستین بار در درگیری‌های هفت ساله، آتش‌بس دو ماهه بین ائتلاف به رهبری عربستان سعودی و گروه حوثی را میانجی‌گری کرده است. تأسیسات نفتی عربستان سعودی در جریان درگیری‌ها مورد حمله حوثی‌ها قرار گرفته‌اند که بر اختلال در عرضه از سوی روسیه افزوده است.
به گفته فیل فلین، تحلیلگر گروه پرایس فیوچرز، این یک تهدید برای عرضه بود و آتش‌بس این تهدید را برای عرضه کاهش می‌دهد.
منابع صنعتی گفتند که تولید نفت و میعانات گازی در صادرکننده شماره دو جهان به ۱۱.۰۱ میلیون بشکه در روز در ماه مارس کاهش یافت که از میانگین تولید ۱۱.۰۸ میلیون بشکه در روز در فوریه بود. پس از حمله روسیه به اوکراین، پالایش و صادرات نفت روسیه تحت تأثیر تحریم‌های غرب و بیزاری خریداران قرار گرفته است. برآوردها از کاهش عرضه نفت روسیه از یک میلیون تا ۳ میلیون بشکه در روز متغیر است.
پس از آنکه جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد که از ذخایر استراتژیک نفت آمریکا (SPR) به مدت شش ماه از ماه می، تا یک میلیون بشکه در روز نفت فروخته خواهد شد، قیمت نفت حدود ۱۳ درصد کاهش یافت. بایدن گفت این انتشار که سومین مورد در شش ماه گذشته است، به عنوان پلی عمل خواهد کرد تا زمانی که تولیدکنندگان داخلی بتوانند تولید را افزایش دهند و عرضه را با تقاضا به تعادل برسانند.
وزارت انرژی ایالات متحده به طور رسمی فروش نفت از ذخایر اضطراری را تشریح کرد؛ در حالی که اعضای آژانس بین المللی انرژی نیز موافقت کردند که نفت بیشتری را در روز جمعه آزاد کنند.
تینا تنگ، تحلیلگر بازار در CMC Markets APAC & Canada در یادداشتی گفت: تلاش‌های مشترک ایالات متحده و متحدانش می تواند به طور موقت کمبود عرضه را در سال ۲۰۲۲ متعادل کند، اما ممکن است راه حل بلندمدتی نباشد.
همچنین، تولیدکنندگان نفت ایالات متحده ممکن است تمایلی به افزایش تولید برای حفظ سود بالا نداشته باشند.
علی‌رغم درخواست‌های بایدن از شرکت‌های انرژی ایالات متحده برای افزایش تولید، رشد تعداد دکل‌های حفاری همچنان کند است؛ زیرا حفاری‌ها به بازگرداندن پول نقد به سهامداران از قیمت‌های بالای نفت خام به جای افزایش تولید ادامه می‌دهند.
نگرانی‌های تقاضا در چین، بزرگترین واردکننده نفت جهان، همچنان ادامه دارد؛ زیرا پرجمعیت‌ترین شهر آن، شانگهای قرنطینه COVID-۱۹ را تمدید کرده است.
وزارت حمل و نقل چین انتظار دارد به دلیل شعله‌ور شدن موارد COVID-۱۹ در این کشور، ترافیک جاده ای ۲۰ درصد کاهش یابد و در تعطیلات سه روزه کینگ مینگ ۵۵ درصد در پروازها کاهش یابد. این موضوع بر تقاضای نفت چین تأثیرگذار است.
قیمت نفت و طلا در معاملات امروز
به گزارش سنا از سی ان بی سی، قیمت نفت برنت در معاملات امروز، دوشنبه، در ساعت ۹:۰۳ به وقت تهران، با افزایش ۰.۰۹ درصدی در هر بشکه، ۱۰۴ دلار و ۴۸ سنت معامله شد.
قیمت نفت خام آمریکا (وست تگزاس اینترمدیت) نیز تا لحظه تنظیم گزارش، افزایش ۰.۰۶ درصدی را به ثبت رساند و در هر بشکه، ۹۹ دلار و ۳۳ دلار معامله شد.
طلا نیز تا لحظه تنظیم این گزارش، کاهش ۰.۱۸ درصدی را تجربه کرد و هر اونس طلا به قیمت یک هزار و ۹۲۰ دلار و ۳۰ سنت معامله شد.
نقره نیز با افزایش ۰.۱۵ درصدی، ۲۴ هزار و ۶۹ دلار معامله شد.
مس با کاهش ۰.۰۵ درصدی مواجه شد و ۴ هزار و ۶۸۹ دلار قیمت خورد.
نرخ مقاطع طویل فولادی در رینگ صنعتی بورس‌کالا و بازار آزاد ظرف روزهای ابتدایی بازگشایی بازارها در سال ۱۴۰۱ صعودی قابل ملاحظه داشت، به‌‌‌نحوی که نرخ فروش هر کیلوگرم میلگرد سایز۱۶ در بازار آزاد تهران در هفته دوم فروردین به ۱۸هزار و ۵۰۰تومان رسید که این رقم به‌منزله رکورد تاریخی معامله میلگرد در بازار آزاد تهران است.
شروع فصل بهار، زمان سنتی رونق در بخش ساخت‌‌‌وساز و معاملات مقاطع طویل فولادی تلقی می‌شود، بنابراین همواره در این زمان بازار آزاد مقاطع طویل فولادی با موجی از تقاضای مصرفی روبه‌رو می‌شود که این موضوع میتواند به رشد قیمتی در این بازار منجر شود. در عین حال روزهای ابتدایی فروردین امسال با گرمایی کم‌‌‌سابقه شروع شده که این موضوع احتمال قطعی قابل ملاحظه برق تولیدکنندگان شمش فولاد در هفته‌‌‌های پیشرو را مطرح کرده و سیگنالی برای خرید و رشد قیمت در بازار به وجود آورده است.
نرخ شمش و مقاطع طویل فولادی در بازارهای جهانی ظرف هفته‌‌‌های اخیر متاثر از استمرار جنگ روسیه و اوکراین و بحران انرژی رو به افزایش گذاشته و این موضوع نیز از افزایش قیمت در بازار داخل حمایت کرده است. میانگین نرخ معامله هر کیلوگرم شمش فولاد در رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران در روز سه‌‌‌شنبه نهم فروردینماه برای اولین مرتبه به کانال ۱۵هزار تومان صعود کرد که این نرخ با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس به ۱۶هزار و ۴۰۰تومان میرسد؛ این رقم اوج تاریخی معامله شمش‌فولاد در رینگ صنعتی بورس کالای ایران بود. اوج‌‌‌گیری بهای شمش فولاد در رینگ صنعتی بورس‌کالا از رشد نرخ میلگرد در بازار آزاد و بورس‌کالا حمایت کرد و به این ترتیب میانگین نرخ معامله هر کیلوگرم میلگرد در رینگ بورس کالا طی روز چهارشنبه دهم فروردینماه به ۱۶هزار و ۲۰۰تومان رسید که با احتساب مالیات ارزش‌افزوده، نرخ تمام‌شده فروش میلگرد از این بازار به ۱۷هزار و ۷۰۰تومان میرسد.
به گفته فعالان بازار آزاد، ظرف روزهای سپری‌شده از سال ۱۴۰۱ هر کیلوگرم میلگرد در بازار آزاد تهران با نرخی در بازه ۱۸هزار تا ۱۸هزار و ۸۰۰تومان مورد معامله قرار گرفته است. بی‌‌‌نتیجه ماندن مذاکرات احیای برجام، صعود قیمت جهانی مواد اولیه فولادسازی در کنار آغاز فصل گرما که زمان سنتی رونق در معاملات مقاطع طویل فولادی است، نیز از اوج‌‌‌گیری قیمتی حمایت کرده است.
قیمت پایه محصولات پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا برای دومین هفته معاملاتی در سال‌جاری تنها با یک‌متغیر یعنی قیمت مبنای نیمایی دلار اعلام شد؛ چرا که به دلیل تعطیلی روز شنبه، از تغییرات قیمت‌های جهانی چشم‌پوشی شد. قیمت مبنای نیمایی دلار که میانگین هفتگی قیمت نیمایی دلار طی هفته گذشته است، روز ۱۴ فروردینماه برای دومین هفته متوالی از سال‌جاری به میزان ۲۳هزار و ۹۳۰تومان در نظر گرفته شد که نسبت به هفته گذشته (۷فروردینماه) ۳۱/ ۰درصد افزایش داشت. با توجه به اینکه معادله تعیین قیمت پایه برای محصولات پتروشیمیایی بورس‌کالا در هفته جاری تنها با یک متغیر محاسبه شده است، افزایش ۷۴تومانی قیمت مبنای نیمایی دلار سبب رشد قیمت پایه تمامی محصولات پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا به همین میزان شد که طی هفته جاری عرضه میشوند.
شروع خوب دادوستد پلیمرهای بورس‌کالا
جریان معاملات محصولات پلیمری در بورس‌کالای ایران طی اولین هفته کاری از سال‌جاری در حالی با روند افزایشی همراه شد که سیگنالهای مخابره‌شده از سوی بازارهای جهانی همواره از رشد قیمت‌ها حمایت کرده و ذهنیت اهالی این بازار را نسبت به مدت مشابه سال‌های گذشته تغییر داد؛ زیرا طی دو سال گذشته ویروس کرونا عموم بازارها را تحت فشار قرار داد و اعمال محدودیت‌های شدید و قرنطینه‌‌‌های مکرر بازارهای جهانی را در هاله‌‌‌ای از ابهام فرو برد. اما در سال‌جاری با پدیدار شدن رونق در معاملات نخستین هفته کاری و رشد قابل‌توجه دادههای حیاتی بازار پلیمرها نسبت به سال‌های گذشته، می‌توان تداوم رونق در بازارها را محتمل ارزیابی کرد. بررسیهای «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد که حجم معاملات پلیمرها در اولین هفته معاملاتی طی سال‌جاری در مقایسه با سال گذشته، بالغ بر 5/ 95درصد افزایش یافته است که از شروع خوب معاملات در این بازار حکایت دارد. به عبارت دقیق‌‌‌تر هفته گذشته به میزان 65هزار و 592تن انواع محصولات پلیمری در بورس‌کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت که این افزایش از مسیر دو نیروی اصلی این بازار یعنی میزان عرضه و حجم تقاضا قابل رهگیری است. هفته گذشته، 89هزار و 335تن انواع مواد اولیه پلیمری در بورس‌کالای ایران عرضه شد که نه‌تنها نسبت به آخرین هفته اسفندماه، رشد 5/ 4درصد را به ثبت رسانده، بلکه در مقایسه با میزان عرضه پلیمرها در نخستین هفته معاملاتی سال گذشته نیز رشد 23درصدی داشته است. در برابر این میزان عرضه، تقاضایی بالغ بر 89هزار و 600تن شکل گرفت که با افزایش نزدیک به 18درصد نسبت به آخرین هفته اسفندماه، دیگر محرک رشد حجم معاملات به شمار می‌رود. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که هر دو نیروی بازار، یعنی عرضه و تقاضا همسو با هم از رشد حجم معاملات حمایت کردند؛ اما در مقایسه با سال‌های گذشته، افزایش حجم تقاضای به ثبت رسیده برای خرید مواد اولیه پلیمری در بورس‌کالای ایران رشد چشمگیری داشته است. البته اثر ویروس کرونا بر بازارهای گوناگون طی دو سال گذشته را نمیتوان نادیده گرفت؛ چرا که در سال‌های گذشته، پس از تعطیلات سال نو ابتلا به ویروس کرونا افزایش‌یافته و سویه‌‌‌های جدید آن خودنمایی می‌‌‌کرد که به‌دنبال آن محدودیتها و اعمال قرنطینه برای مهار این ویروس اعمال می‌‌‌شد. به این ترتیب شاهد رکود تقاضا در عموم بازارهای کالایی طی این مدت بودیم. شاید بتوان رونق نخستین هفته معاملاتی پلیمرهای بورس کالا را مربوط به شوک قیمتی اخیر دانست که از سوی بازارهای داخلی و قیمت‌های جهانی تغذیه می‌شود؛ چرا که جریان قیمتی در بازار جهانی به گونهای به نظر میرسد که قیمت تمام‌شده محصولات پتروشیمیایی تحت‌تاثیر صعود قابل‌توجه بهای نفت و نفتا در ماههای پایانی سال گذشته مسیر صعودی را می‌‌‌پیماید و در حال حاضر با تثبیت احتمالی بهای هر بشکه نفت‌خام برنت در بالای 100دلار، این روند افزایشی ادامه خواهد یافت. البته در تازه‌‌‌ترین اخبار، انتشار ذخایر استراتژیک نفت از سوی ایالات متحده توانست عقبگرد 10درصدی در بهای نفت طی هفته گذشته ایجاد کند که نمیتوان اثر آن را نادیده گرفت. نوسان افزایشی نرخ ارز نیز دیگر سیگنال افزایشی این بازار است که تاثیر آن در حجم تقاضای پلیمرها منعکس شده است. به این ترتیب در اولین هفته از سال‌جاری، دادوستد محصولات پلیمری تحت‌تاثیر مجموعه عوامل اثرگذار بر این بازار روند افزایشی به خود گرفت که موجب صعود دادههای حیاتی این بازار نسبت به سال‌های گذشته شد. در نهایت تقابل عرضه و تقاضا طی هفته گذشته سبب رشد 7/ 7درصدی حجم معاملات نسبت به هفته منتهی به 27اسفندماه شد که از معامله بیش از 73درصد عرضه پلیمرها در بورس کالا حکایت دارد.
آیا شیمیایی‌‌‌های بورس‌کالا هنوز در تعطیلات به سر می‌‌‌برند؟
برخلاف بازار پلیمرها، محصولات شیمیایی بورس‌کالا در حالی نخستین هفته سال‌جاری را آغاز کردند که دادههای معاملاتی این بازار تا حدی تضعیف شد؛ گویی اهالی این بازار هفته گذشته را نیز در تعطیلات به سر برده و تمایلی به ورود پرقدرت به بازار از خود نشان ندادند. به عبارت دقیق‌‌‌تر طی هفته گذشته به میزان 37هزار و 609تن انواع مواد اولیه شیمیایی در تالار فیزیکی بورس کالا عرضه شد که تقاضای 26هزار و 590تنی را به دنبال داشت. این میزان حجم عرضه و تقاضا نه‌تنها نسبت به آخرین هفته معاملاتی اسفندماه کاهش یافت، بلکه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته نیز پایین‌‌‌تر به شمار می‌رود. ثمره تقابل حجم عرضه و تقاضای هفته گذشته، معامله 24هزار و 762تن محصولات شیمیایی در بورس‌کالا بود. البته حجم معاملات تنها داده افزایشی این بازار نسبت به هفته پایانی اسفندماه است که از رشد نزدیک به 6درصدی حکایت دارد. اما نسبت به مدت مشابه سال گذشته به میزان 21درصد تضعیف شد. در نهایت بالغ بر 65درصد میزان عرضه‌ها طی هفته گذشته مورد دادوستد قرار گرفتند.
اثر قیمت نفت برنت بالای 100دلار
نرخ تسویه قراردادهای آتی نفت برنت در بازارهای جهانی طی روز جمعه تغییر چندانی نداشت و حدود 105دلار در هر بشکه معامله شد. بهای نفت همچنان در قله‌‌‌های افزایشی خود نوسان میکند؛ اما در روزهای اخیر عقبگرد محسوسی را تجربه کرد. این کاهش بها که هفته گذشته بالغ بر 10درصد به شمار می‌رود، بیشترین مقدار از آوریل 2020 بوده است که پس از اعلام رئیسجمهور آمریکا مبنی بر انتشار روزانه یک‌میلیون بشکه به مدت 6ماه (از ماه مه) اتفاق افتاد؛ چرا که این تصمیم بزرگترین انتشار ذخایر استراتژیک نفت ایالات متحده به شمار می‌رود. اعضای آژانس بینالمللی انرژی همچنین در حال بحث در مورد آزادسازی اضطراری نفت هستند. همچنین به دلیل نگرانی‌های مربوط به تقاضا از سوی مصرف‌کننده اصلی یعنی چین، پس از اعمال مجدد اقدامات قرنطینه برای جلوگیری از ظهور مجدد کووید-19، افت بهای نفت رخ داد. با وجود فشارهای غرب بر عربستان‌سعودی و امارات برای استفاده از ظرفیت مازاد خود برای افزایش بیشتر تولید، روز پنج‌شنبه، اوپک‌پلاس از برنامه خود برای اضافه کردن ۴۳۲هزار بشکه در روز به عرضه در ماه مه خبر داد.
شاخص بازار ارز در نخستین روز پس از تعطیلات نوروزی دچار افت قیمت شد. پس از افزایش قیمت‌های مشاهده شده در نرخ دلار طی دو هفته اخیر دیروز یکشنبه همزمان با بازگشایی رسمی بازار، شاخص ارزی به کانال ۲۶ هزار تومانی بازگشت. عده‌ای از تحلیلگران ارزی بازار تهران افت قیمت مشاهده شده در نرخ اسکناس آمریکایی را به واسطه دو عامل «شروع فعالیت مجدد نهادهای بازار‌ساز» و «سخنان جدید امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشور حول محور نزدیکی حصول قرارداد هسته‌ای احتمالی» می‌دانند. البته بازگشت بازیگران ارزی به هسته مرکزی این بازار و عرضه دارایی‌های دلاری خود نیز میتواند از دیگر علل شروع روند کاهشی جدید برای این ارز باشد. وزیر امور خارجه کشور در تماسی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل از نزدیکی حصول نتیجه نشست‌های هسته‌ای وین خبر داد. قیمت اسکناس دلار آزاد بازار روز گذشته در پله هشتم کانال ۲۶ هزار تومانی ثبت شد.
دو عامل افت شاخص ارز
دیروز یکشنبه ۱۴ فروردین بازار ارز تهران با افت قیمت فعالیت خود را آغاز کرد. نرخ ارز در بازار آزاد تهران که به واسطه تعطیلات نوروزی توانسته بود حرکات افزایشی جدیدی از خود به نمایش بگذارد با شروع رسمی معاملات ارزی دچار کاهش قیمت شد. قیمت دلار در بازار روز گذشته فعالیت خود را حوالی مرز دو کانال ۲۶ و ۲۷ هزار تومان آغاز کرد. اما پس از گذشت چند ساعت و با افزایش حجم معاملات، این نرخ روند کاهشی جدیدی را تجربه کرد. در ابتدای این روند نرخ شاخص بازار ارز توانست با یک پله کاهش قیمت نسبت به آخرین نرخ تعطیلات نوروزی در سطح قیمتی ۲۶ هزار و ۸۰۰ تومان معامله شود. در ادامه بازار روز گذشته نیز اسکناس آمریکایی مجددا شاهد کاهش قیمت بود. دیروز نرخ دیگر ارز‌های موجود در معاملات بازار تهران نیز مانند دلار دچار کاهش قیمت شد. هر برگ اسکناس یورو آزاد در بازار روز گذشته با حدود ۵۰۰ تومان کاهش قیمت نسبت به آخرین نرخ این ارز در نوروز به کانال ۲۹ هزار تومانی بازگشت.
برخی از تحلیلگران و کارشناسان ارزی بازار تهران کاهش قیمت مشاهده شده در نرخ ارز‌های مطرح این بازار را تحت تاثیر دو عامل مهم شروع مجدد فعالیت نهادهای بازار‌ساز و تزریق ارز توسط این نهاد‌ها به بازار و همچنین انتشار سیگنال سیاسی مثبت توسط وزیر امور خارجه کشور در زمینه مذاکرات هسته‌ای وین می‌دانند. این افراد با اشاره به فعالیت محدود نهادهای بازار‌ساز در تعطیلات نوروز از کمبود نسبی میزان عرضه ارز در بازار سخن گفتند. به عقیده این افراد و با توجه به وضعیت مطلوب ذخایر ارزی کشور، بانک مرکزی در صورت نیاز میتواند از افزایش حجم عرضه خود به عنوان اهرم اثر بخشی در جهت کاهش نرخ ارز در بازار استفاده کند.
از سوی دیگر اما عده‌ای از کارشناسان سیاسی-ارزی بازار با اشاره به طولانی شدن روند مذاکرات هسته‌ای و کاهش تاثیر‌پذیری نرخ ارز از سیگنالهای منتشر شده حول محور این نشست‌ها، مکالمه تلفنی وزیر امور خارجه کشور با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل را در شروع روند کاهشی جدید نرخ ارز بی‌تاثیر ندانستند. امیرعبداللهیان در مکالمه تلفنی خود با گوترش گفت: در مذاکرات وین به توافق نزدیک هستیم و پیشنهادهای‌مان را در مورد موضوعات باقیمانده از طریق مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا به طرف آمریکایی منتقل کرده‌ایم و اکنون توپ در زمین آمریکاست. هر قطعه سکه امامی نیز دیروز در همراهی با روند کاهشی بازار ارز نسبت به نرخ تعطیلات نوروزی کاهشی ۳۰ هزار تومانی داشت و در سطح قیمتی ۱۲ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان معامله شد.
روز جمعه آمار مربوط به بازار آمریکا منتشر شد. بر اساس این آمار ۴۳۱ هزار فرد شاغل جدید به بازار کار آمریکا اضافه شده است. این عدد ۶۹ هزار نفر با پیشبینی تحلیلگران که گفته شده بود ۵۰۰ هزار شاغل جدید به بازار کار آمریکا اضافه خواهد شد، فاصله دارد. بر این اساس وضعیت بازار کار آمریکا تنها ۶/ ۱ میلیون یا یک درصد با سطوح پیش از همه‌‌گیری کرونا فاصله دارد. درحالی که این موضوع خبر خوبی برای اقتصاد آمریکا و اقتصاد جهان است، چراکه سرعت بهبود آسیب‌‌های اقتصادی پاندمی کرونا را نشان می‌دهد و به فدرال رزرو نیز این بهانه را می‌دهد نرخهای بهره را با قدرت و سرعت بیشتری افزایش دهد. انتشار این گزارش موجب شد طلا با افت ۱۲ دلاری، نخستین روز فصل دوم سال ۲۰۲۲ را با قیمت ۱۹۲۵ دلار به پایان برساند. همچنین قراردادهای آتی ماه ژوئن نیز با افت ۲۵ دلاری به قیمت ۱۹۲۸ دلار رسیدند که نشان می‌دهد با توجه به این آمار، معاملهگران به آینده کوتاهمدت طلا چندان امیدوار نیستند.
خطر رکود برای اقتصاد جهانی
تورم در آغاز سال ۲۰۲۲ که حاصل رخدادهای مختلف در طول سال گذشته بود، موجب شد طلا با صعود ۱۵ درصدی، از قیمت ۱۸۰۰ دلار به ۲۰۷۰ دلار برسد. اما پس از آن با فروکش کردن احساسات معاملهگران نسبت به جنگ اوکراین و سیاست‌های ضدتورمی فدرال رزرو موجب شد قیمت این فلز ارزشمند از قله ۲۰۷۰ دلاری خود سقوط کرده و در کانال ۱۹۱۰ دلار آرام گیرد. اما این موضوع به این معنی نیست که آثار تورمی بلندمدت جنگ نیز خنثی شده است. وابستگی شدید اروپا به واردات نفت و گاز از روسیه و کالاهای کشاورزی از هر دو کشور درگیر در جنگ، موجب شده اقتصاد قاره سبز بیش از هر نقطه دیگری در جهان تحت تاثیر این درگیری قرار گیرد. اوکراین از مدت‌ها پیش، سهم بزرگی در تامین غلات قاره اروپا داشت و اکنون به‌دلیل وقوع جنگ، صادرات این کشور تقریبا متوقف شده است. این درحالی است که روسیه همچنان صادرات نفت و گاز خود به اروپا را ادامه می‌دهد و بهنظر میرسد جایگزین کردن تامین‌کننده جدید انرژی برای اروپا، کاری سخت و زمان‌بر باشد. در حالت ساده تورم ناشی از افزایش نقدینگی، با نرخ بهره می‌توان نرخ تورم را کنترل کرد. اما عواملی که موجب شده اقتصاد آمریکا بیشترین میزان تورم ۴۰ ساله خود را تجربه کند به‌‌راحتی نمی‌تواند حل شود، چرا که عوامل مختلف، راه‌حل‌‌های مختلفی نیاز دارند. اما درحالی که بسیاری از افراد نگران تورم هستند، برخی نشانه‌های رکودی نیز در اقتصاد جهان دیده می‌شود.
در معاملات روز جمعه، نرخ بهره اوراق قرضه دوساله به ۴۶/ ۲ رسید. این درحالی بود که نرخ بهره اوراق خزانه ۱۰ ساله با عدد ۳۸/ ۲ به کار خود پایان داد. در حالتی که نرخ بهره دوساله از نرخ بهره ۱۰ ساله بیشتر می‌شود، حالت وارونگی یا Inversion گفته می‌شود. با درنظر گرفتن دوره چشمانداز سرمایهگذاری و با ثابت درنظر گرفتن باقی متغیرها، قاعدتا اوراقی که دوره سرمایهگذاری بیشتری داشته باشند باید از نرخ بهره بیشتری نیز برخوردار باشند. در نتیجه درصورت وجود انتظارات تورمی، باید نرخ بهره اوراق ۱۰ ساله بیشتر از اوراق بهره دو ساله باشد. افزایش تقاضای اوراق کوتاهمدت که موجب این وارونگی شده است نشان می‌دهد سرمایهگذاران انتظار دارند که اقدامات فدرال رزرو اقتصاد آمریکا را به سمت رکود پیش برد. این موضوع با توجه به حجم پول چاپ شده طی سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ موجب شده تحلیلگران انتظار داشته باشند که اقتصاد جهانی در سال‌های پیشرو رکود اقتصادی را تجربه کند. تقریبا از ۱۳بار گذشته که این اتفاق رخ داده، ۱۰ بار رکود را در پی داشته است. آخرین بار پدیده وارونگی در دسامبر ۲۰۰۵ رخ داد و در پی آن در دسامبر سال ۲۰۰۷ رکود، اقتصاد جهانی را در بر گرفت که به بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ ختم شد.
مهدی پارچینی، مدیر نظارت بر بورس‌ها در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» اعلام کرد: از امروز (دوشنبه ۱۵فروردین) شرکت‌های کار‌گزاری موظف به نمایش تمام مظنهها در دامنه‌نوسان هستند. نمایش نامحدود عمق مظنه در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc. com) به لحاظ فنی و اقتصادی امکان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر نیست. وی افزود: به این ترتیب نمایش نامحدود عمق مظنه فقط در سامانه oms برای مشتریان برخط منتشر خواهد شد، بنابراین شرکت‌های کار‌گزاری باید در حساب آنلاین سرمایهگذاران چنین مهمی را به نمایش بگذارند. بر این اساس تغییری در سایت (tsetmc. com) نخواهیم داشت و عمق مظنه همان روال سابق یعنی ۵ مظنه خواهد بود. پارچینی تاکید کرد: در حال‌حاضر شرکت مدیریت فناوری دیتای عمق مظنه را به omsها می‌دهد تا بتوانند از چنین محلی به مشتریان خدمات ارائه کنند. پیش‌تر اعلام شده بود از دوشنبه، ۱۵ فروردین نمایش عمق مظنه نمادهای معاملاتی از ۵مظنه برتر به ۲۰ مظنه افزایش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابد.
پیمان مولوی/کارشناس بازار سرمایه
اکنون تزریق منابع به شرکت‌ها تنها ناشی از عوامل بنیادی نیست. در حال‌حاضر برخی از سرمایهگذاران بر این باورند که با توجه به شرایط نامساعد سالگذشته اکنون زمان مناسبی برای خرید سهام شرکت‌هایی محسوب می‌شود که به لحاظ تقسیم سود دارای وضعیت مطلوبی هستند.
این قشر از سهامداران کسب سود معقول از این قبیل شرکت‌ها با قیمت‌های مطلوب در برهه کنونی را مناسب ارزیابی می‌کنند، چراکه خرید در شرایط فعلی و بهره‌‌‌‌‌‌‌‌برداری از پول پس از بر‌گزاری مجامع شرکت‌ها را رویدادی مطلوب درنظر می‌‌‌‌‌‌‌‌گیرند. اینکه ورود نقدینگی قابل‌توجه به بازار سرمایه طی چند روز ابتدایی سال‌جاری تا چه میزان میتواند در جریان داد و ستد‌‌‌‌‌‌‌‌های بازار سهام کشور تداوم پیدا کند نیز به عوامل متعددی بستگی دارد. بهنظر میرسد سیاست بهینه برای اغلب سرمایهگذاران کماکان تمرکز بر روی استراتژی سود تقسیمی در شرایط فعلی است، نه الزاما سرمایهگذاری مبتنی بر افزایش قیمت حتی با درنظر گرفتن رشد فعلی بورس تهران. در حال‌حاضر این موضوع که پول در حال ورود به بازار سهام بوده یا بخشی از آن به سهام شرکت‌ها تزریق شده، بهطور مجدد رونق گرفته است. براساس آخرین اعداد و ارقام محاسبه‌شده نرخ بهره بین بانکی ۲۰ تا ۲۱درصد در نوسان است، بنابراین چنین رقمی حاکی از این مهم بوده که نرخ بهره نسبت به گذشته افت چندانی پیدا نکرده، پس نمیتوان نرخهای فعلی را عاملی برای تزریق پول از بانک به بخش مولد اقتصاد درنظر گرفت. موضوع معافیت‌‌‌‌‌‌‌‌های مالیاتی صندوق‌های سرمایهگذاری تا حدودی در بازار اثرگذار است.
این مهم در بلندمدت میتواند منجر به افزایش P/ E شود و در افزایش حجم ورود پول به بازار نیز تاثیر‌‌‌‌‌‌‌‌گذار باشد. اما درخصوص اینکه آیا روند رو به افزایش قیمت سهام شرکت‌ها میتواند تا بلندمدت هم تداوم پیدا کند باید اذعان داشت که چنین شاهدی وجود ندارد و سرمایهگذاران باید با احتیاط بیشتری اقدام به داد و ستد در جریان معاملات روزانه بازار سهام کنند. بهطور کلی در شرایط فعلی شاهد به‌وقوع پیوستن رویداد خاصی نسبت به یک‌ماه گذشته نیستیم، هرچند از خوش‌بینی می‌توان به‌عنوان موتور محرک بازار نام برد اما سرمایهگذاران حقیقی که با سرمایه اندک اقدام به ورود می‌کنند باید مدیریت ریسک را نسبت به افرادی که به‌صورت نهادی وارد بازار سهام میشوند جدی‌‌‌‌‌‌‌‌تر بگیرند. با توجه به فراز و فرود قیمت‌ها در بازارهای جهانی، بورس تهران و فرابورس ایران همچنان می‌توانند گزینه مطلوبی برای سرمایهگذاری در نظر گرفته شوند، منتها این رویداد مبتنی بر افزایش قیمت نبوده (سرمایهگذاری بر اساس افزایش قیمت روی تابلو نیست) بلکه سرمایهگذاری مبتنی بر مدل سود تقسیمی باید صورت بگیرد.
به نظر میرسد که در سال‌جاری نرخ بهره حقیقی از منفی ۱۸درصد به سمت مثبت‌‌‌‌‌‌‌‌تر شدن در حرکت است. سرمایهگذاران باید بازده موردانتظار خود را مبتنی بر تورم تعدیل کنند چراکه شرایط همانند سال۱۴۰۰ نخواهد بود. در بعد سیاسی نیز عدم‌دستیابی به معاهده بینالمللی (برجام) میتواند اقتصاد را دچار شوک کند و بهطور مجدد باید با درنظر گرفتن تورم بالا (تورم در سطوح فعلی و احتمالا بالاتر در نظر گرفته می‌شود) اقدام به تصمیم‌گیری کرد که اتفاقا نتیجه مطلوبی هم در پی نخواهد داشت. در صورتی‌که برنامه جامع اقدام مشترک به امضای طرفین مذاکرات برسد ممکن است افت در بازار‌‌‌‌‌‌‌‌هایی همانند دلار، طلا و سایر بازارهای موازی را تجربه کنیم هرچند که چنین اتفاقاتی در این بازارها دیده شده و اکنون از آمادگی بیشتری نسبت به گذشته برخوردار هستند. در بازار سرمایه نیز در پی وقوع برجام با یک فاصله زمانی شاهد افزایش شاخصهای سهام خواهیم بود. به اعتقاد بنده رشد شاخص موضوعی بی‌اهمیت بهنظر میرسد، مهم این است که شرکت‌های فعال در حوزه پتروشیمی، معدن و صنایع معدنی به سود‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که باید ایجاد کنند به شکل مطلوبی خواهند رسید.
با توجه به وضعیت بازارهای جهانی و فرصتی که برای این قبیل از شرکت‌ها در پی حصول توافق در مذاکرات اتمی ایجاد می‌شود، این سودسازی دور از ذهن نیست. دستیابی فرسایشی به توافق هسته‌ای نیز میتواند بازار‌‌‌‌‌‌‌‌هایی همانند املاک و مستغلات را وارد رکود کند، بازاری همانند دلار نیز آهسته و پیوسته به حرکت رو به افزایش خود ادامه خواهد داد. در چنین شرایطی بازار سرمایه نیز همگرا با چنین بازاری به مسیر صعودی خود ادامه می‌دهد. پیشبینی خاصی درخصوص جریان بازار سهام در سال‌جاری وجود ندارد اما سرمایهگذاران باید مدل سرمایهگذاری خود را در سال۱۴۰۱ به سمت شرکت‌هایی که در سالگذشته حاشیه سود بالایی (بیش از ۴۰ درصد) و ساختار سرمایه غیراهرمی داشتند سوق دهند. شرکت‌هایی که سود تقسیمی بیش از ۷۰درصد را تقسیم می‌کنند به‌خصوص در حوزه پتروشیمی، معدن و صنایع معدنی باید مورد‌توجه سهامداران قرار گیرند. واقعیت این است که افراد و سرمایهگذاران مسوول بخش مولد اقتصاد کشور نیستند، سرمایهگذاری در بازارهای موازی نیز در راستای کسب سود صورت می‌گیرد اما این مهم تا چه میزان میتواند نسبت به سالگذشته از اهمیت بیشتری برخوردار شود یا تا چه اندازه سال‌جاری نسبت به سال۱۴۰۰ امیدوار‌‌‌‌‌‌‌‌کننده خواهد بود، در این زمینه آمار و ارقامی وجود ندارد.
شایان کرمی/ کارشناس بازارسرمایه
بازارسهام فروردین را متفاوت از روند ناامیدکننده سالگذشته آغاز کرد. گرچه فعالان بورسی از اواسط سال۹۹ روزهای پرفراز و نشیبی را پشت‌سرگذاشتند اما آیا روند رو به رشد بورس در۱۴۰۱ میتواند از پایان نوسانات شدید در این بازار خبر دهد؟ اتفاقات منفی که بازار سرمایه در یک سال و نیم اخیر تجربه کرد مانع از ورود پول حقیقی به این بازار شد؛ رویدادهایی منفی همراه با ریسک‌ها و ابهاماتی تهدیدکننده که در صورت تداوم و عدم‌شفافیت میتواند سرمایهگذاران را با چالشی جدی مواجه کند.
یکی از موضوعاتی که در ماههای اخیر تالارهای شیشهای را به چالش کشید ترس سرمایهگذاران برای ورود به آن است. در به‌وجود آمدن رفتار اغراق‌آمیز سرمایهگذاران خرد در مواجهه با داد و ستدها چندین عامل کلیدی دخیل هستند. عواملی تهدیدکننده که با حرکت در مدار بلاتکلیفی، پیشبینیپذیر بودن معاملات آتی را به حداقل ممکن می‌رساند. در روزهای اخیر معاملات بورسی تا حدودی از رکود خارج شده و این در حالی است که بازار برای بازگشت به نقطه تعادلی نیازمند چند اتفاق بزرگ است. در سال‌قبل معاملهگران به دلیل وجود چند عامل تهدیدکننده، پی‌در‌پی با نوسانات شدید و زجرآور مواجه شدند، به‌طوری‌که سایه ریسک‌های تهدیدکننده بر سر بازارسرمایه نگذاشت بورس نسبت به بازارهای موازی، سرمایهگذاران خود را کامیاب کند، اما در حال‌حاضر بازار به‌رغم وجود ریسک‌های تهدیدکننده تاحدودی از مدار نزولی فاصله گرفته که این مهم میتواند از مقطعی بودن وضعیت فعلی حکایت کند. بررسیهای موجود نشان می‌دهد این وضعیت حداقل تا فصل مجامع میتواند ادامه یابد. در اواخر ۱۴۰۰، پیشروی اقبال سرمایهگذاران به سمت گروه‌های خودرویی و بانکی قابل‌پیش‌بینی بود اما با وجود عدم‌شفافیت درمباحث مرتبط با برجام، نرخ ارز، لایحه بودجه و سیاست‌های جدید اقتصادی دولت و بانک مرکزی، سرمایهگذاران نسبت به گروه‌های مذکور، چراغ‌سبز نشان می‌دهند.
واقعیت این است که دو عامل واگذاری بلوکی درگروه خودرو و سود ناشی از تسعیر نرخ ارز در گروه بانکی این دو دسته را با تقاضای قابل‌توجهی از سوی سرمایهگذاران روبه‌رو کرده است. گروه‌های کامودیتیمحور نیز با توجه به تنش پیش‌آمده میان روسیه و اوکراین در سطوح بالا معامله میشوند، به‌طوری‌که حتی افزایش نرخ بهره‌های فدرال نیز تاکنون نتوانست از جذابیت خرید این دسته از گروه‌ها بکاهد. با توجه به اینکه بازار سرمایه در پایان فروردین عملکرد یک ساله شرکت‌ها را به رخ سهامداران می‌کشد میتواند تا حدودی به وضعیت مثبت این‌روزهای بازار امیدوار بود. بهنظر میرسد گروه‌های کامودیتیمحور در چند روز آینده عملکرد بهتری از خود را به نمایش بگذارند. وضعیت بازارهای سرمایهگذاری به دلیل ابهاماتی که در سر راه دارند غیرقابل پیشبینی است. این موضوع در بازار سهام بیشتر نمود پیدا میکند. بازار سرمایه با کمبود پول و منابع دست و پنجه نرم میکند و نمیتوان انتظار رشد شارپی از آن را داشت. با این اوصاف بورس‌بازان می‌توانند تا فصل مجامع، امیدواری‌های جدیدی برای تداوم وضعیت نسبتا مثبت فعلی داشته باشند.
افزایش عمق مظنه بازار یکی تصمیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی بود که هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق‌بهادار در یکی از جلسه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ماه آخر سال۱۴۰۰ گرفتند. اعضای هیات‌مدیره این سازمان اواسط اسفندماه در جلسه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای ضمن تاکید بر تقویت سامانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نظارتی و آموزش همگانی مبنی‌بر اینکه ارزش ذاتی هر سهم نه از میزان عمق مظنهها (سفارشهای خرید و فروش) بلکه از عوامل کلان اقتصادی و عوامل بنیادین مرتبط به هر شرکت تعیین می‌شود، تصمیم گرفتند که عمق مظنه در اختیار همگان قرار بگیرد، به نحوی‌که زین پس تمامی معاملهگران آنلاین هم بتوانند این خدمت را از کارگزاران خود دریافت کنند.
بورس در مسیر عدالت اطلاعاتی
بر اساس این تصمیم از امروز (دوشنبه ۱۵ فروردینماه) نمایش عمق مظنهها از ۵ مظنه فعلی به نمایش نامحدود برای معاملهگران آنلاین تغییر میکند. این را مهدی پارچینی مدیر نظارت بر بورس‌ها به «دنیای اقتصاد» گفت و اعلام کرد: «این مهم تنها برای معاملهگران آنلاین بوده و در سایت tsetme به همان رویه سابق یعنی نمایش پنج مظنه ادامه خواهد داشت.» قریب به اتفاق کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه با عملیاتی‌شدن این تصمیم موافق هستند و آن را در جهت شفافیت بیشتر بازار ارزیابی می‌کنند. آنان معتقدند هر نوع اطلاعرسانی به فعالان بازار و نیز رفع موارد عدم‌تقارن اطلاعات به نفع کلیت بازار است. به عبارتی هر تصمیمی که منجر به افزایش شفافیت در بازار شود میتواند به بهبود وضعیت بازار کمک کند. نامحدودشدن عمق مظنه نیز باعث می‌شود تصمیم‌گیری برای سهامداران آسان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر شود و در کنار بررسی سهم به لحاظ بنیادی و وضعیت سودآوری، با در اختیار داشتن اطلاعات بیشتری از وضعیت عرضه و تقاضا در بازار، با دید بازتری برای خرید و فروش اقدام کنند.
فراهم‌شدن بستر مناسب‌تر برای تصمیم‌گیری
حمیدرضا فاروقی، کارشناس بازار سرمایه: افزایش عمق مظنه بازار از ۵ سفارش به نمایش نامحدود اتفاق خوبی است. در اکثر پلتفرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بازارهای جهانی هم این شفافیت وجود دارد که سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذار بتواند تعداد سفارشهای بیشتری ببیند. بهنظر میرسد عملیاتی‌شدن این تصمیم در جهت شفافیت بیشتر است و میتواند به بازار کمک کند. همچنین تصمیم‌گیری را برای سهامداران آسان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر خواهد کرد. هر سرمایهگذاری که وارد بازار می‌شود برای تصمیم‌گیری به آیتم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی نیاز دارد تا بتواند بهترین خرید و فروش را انجام دهد. سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذار فارغ از اینکه باید سهم مدنظرش را به لحاظ بنیادی یا وضعیت سودآوری بررسی کند، یکی از آیتم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایش برای خرید و فروش، میتواند وضعیت عرضه و تقاضای آن باشد، بنابراین رؤیت نامحدود سفارش به سرمایهگذاران کمک میکند که تصمیم‌گیری درست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری داشته باشند و سفارش خود را در محدوده قیمتی مناسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری ثبت کنند، بنابراین افزایش عمق مظنه بازار اتفاق خوبی است و این شفافیت بیشتر در سفارش‌ها به سرمایهگذاران کمک میکند در تصمیم‌گیری خود بهتر عمل کنند، اما این اتفاق نمی‌تواند منجر به تغییر وضعیت بازار و روند آن شود، یعنی بهنظر نمی‌رسد که افزایش عمق مظنه بازار تاثیری در روند بورس داشته باشد. این اتفاق تنها در تصمیم‌گیری به سرمایهگذاران کمک میکند تا با دیدن سفارشهای بیشتر بتوانند راحتتر و بهتر تصمیم‌گیری کنند. همچنین معاملات تا حدودی روان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر می‌شود و شفافیت و دسترسی به سفارش‌ها نیز بیشتر خواهد شد اما تاثیری در روند بازار نخواهد داشت.
به بهبود وضعیت بازار کمکی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند
مهدی دلبری، کارشناس بازار سرمایه: افزایش عمق مظنه بازار، اتفاق بنیادی مهمی نیست و تا جایی که اطلاع دارم نشان‌دادن کل سفارشهای برای همه مشتریان در همه بورس‌ها، کار چندان متداول و معمولی نیست اما این اتفاق میتواند کمک کند که حداقل تمام سرمایهگذاران و معاملهگران از شرایط یکسانی برخوردار باشند، اما بهنظر نمی‌رسد به بهبود شرایط معاملات کمک کند یا حتی تصمیم‌گیری برای خرید و فروش را راحتتر کند، بنابراین افزایش عمق مظنه بازار متغیر بنیادی مهمی محسوب نمی‌شود و فقط به عدالت بین معاملهگران منجر می‌شود که اقدام نسبتا مناسبی است. از سوی دیگر این اقدام میتواند به افرادی که داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کاوی می‌کنند و بر اساس شرایط بازار و تابلوخوانی معامله انجام می‌دهند، کمک کند و عملیاتی‌شدن این تصمیم ابزار مناسبی در اختیار این دسته از معاملهگران قرار می‌دهد. در کنار این اتفاق اگر سازمان بورس و اوراق‌بهادار کمک کند که api معاملاتی رایگان یا با شرایط مناسب و کیفیت بهتر در اختیار تمام معاملهگران قرار گیرد، شاید تصمیم مناسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری باشد تا تمام افراد بتوانند از شرایط برابر برای استفاده از دادههای باکیفیت بهره ببرند.
افزایش عمق مظنه حق طبیعی همه سهامداران است
مهدی ساسانی، کارشناس بازار سرمایه: این موضوع که عمق مظنه بازار برای همه افرادی که در آن بازار فعالیت دارند نشان داده شود و همه از یک نسبت مساوی اطلاعات برخوردار باشند، یک حق طبیعی است. اکنون تنها معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گرانی که در کار‌گزاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها هستند، می‌توانند عمق بازار را تا انتها ببینند اما فعالان حقیقی که از طریق آنلاین خرید و فروش می‌کنند صرفا ۵ مظنه را می‌توانند ببینند، اما با افزایش عمق مظنه شفافیت بیشتر می‌شود و آنچه که تاکنون در دسترس کلیت بازار نبوده و فقط در اختیار کار‌گزاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بوده است، حالا در اختیار مردم عادی و فعالان بازار سرمایه خواهد بود، بنابراین نمایش نامحدود مظنه در ساختار کلی میتواند به عدالت اطلاعاتی و تقسیم شرایط یکسان منجر شود اما تاثیر زیادی بر روند معاملات در بازار نخواهد داشت. اینکه تمام مظنهها دیده شود یا ۵ مظنه، نمی‌تواند روی تصمیم‌گیری برای خرید و فروش اثر زیادی داشته باشد. افزایش عمق مظنه صرفا میتواند این شائبه را از بین ببرد که دسترسی برخی از برخی دیگر بیشتر نیست و فعالان حقیقی دسترسی کمتری به اطلاعات ندارند، بنابراین افزایش عمق مظنه تاثیر منفی یا مثبتی در روند بازار نخواهد داشت. همچنین بهنظر میرسد این اتفاق نمی‌تواند منجر به تغییر رفتار مردم در خرید و فروش سهم شود، فقط گاها وقتی خریدار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بیند تا آستانه بالا یا آستانه پایین حجم درخواست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که وجود دارد، کم یا زیاد است میتواند بر کم یا زیاد شدن هیجانش در خرید تاثیر بگذارد.
افزایش شفافیت در تالار شیشهای
مهدی رضایتی، کارشناس بازار سرمایه: هرقدر اطلاعات بیشتری افشا و شفافیت معاملات بیشتر شود طبعا معاملات بهتر می‌شود و بازار کارآتر خواهد شد. بازار سرمایه زمانی معنی پیدا میکند که با شفافیت همراه باشد، در نتیجه هر اقدامی که موجب افزایش شفافیت شود میتواند به کشف قیمت بهتر کمک کند. طبیعتا یکی از این اقدامات میتواند نمایش عمق مظنه نمادها باشد. در کوتاهمدت ممکن است چون بازار به این سبک از معاملات عادت ندارد هیجاناتی برای سهامداران ایجاد شود ولی به مرور زمان این نواقص رفع می‌شود، بنابراین افزایش عمق مظنه در بازار در مجموع اتفاق مثبتی است و میتواند برای بازار مثبت باشد، چون هرقدر اطلاعات بیشتری افشا شود، بازار شفاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر می‌شود و این اتفاق در میانمدت و بلندمدت اثرات مثبتی دارد. شفاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر شدن بازار میتواند در تغییر رفتار سهامداران هم اثر بگذارد، چون اطلاعات جدیدی به‌دست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آورند که طبعا قبلا آن اطلاعات را نداشتند، یعنی اطلاعتشان برای تریدکردن کمتر بود اما با اجرایی‌شدن این تصمیم اطلاعات بیشتری خواهند داشت و روی تنظیم معاملات‌شان اثر خواهد داشت اما مقداری زمان می‌برد تا تریدرها و معاملهگران آنلاین که به این اطلاعات دسترسی نداشتند، خودشان را با این شرایط تطبیق دهند و به این سبک معاملات عادت کنند.
روند صعودی قیمت سهام که از اوایل بهمن سال گذشته آغاز شده بود، در سال جاری نیز ادامه یافت تا با رشد بیش از ۲درصدی شاخص کل بورس تهران در روز یکشنبه، این نماگر از کف اخیر خود بیش از ۲۱درصد فاصله بگیرد و بر اساس تعریفهای مرسوم در بازارهای مالی وارد فاز صعودی یا گاوی شود. این سومین‌بار از آغاز رکود ۶۰۰روزه در تالار شیشهای است که معاملهگران شاهد تغییر فاز و موجی افزایشی هستند که هنوز مشخص نیست آیا میتواند ادامه داشته باشد یا همانند دو مرتبه گذشته، رشدی موقتی را به فعالان خود نشان می‌دهد. با این حال چه در میان عوامل داخلی و چه فرامرزی، محرک‌هایی مشاهده می‌شود که میتواند روند فعلی بورس را پشتیبانی کند. جایی که شاخصهای کالایی رشد دوبرابری را در قیاس با دو سال گذشته نشان می‌دهند و ارزندگی سهم‌ها پس از ریزشی ۱۹ماهه و امید به بهبود شرایط اقتصادی درصورت احیای احتمالی برجام، سهامداران را نسبت به رشد سودآوری بنگاه‌های بورسی امیدوار کرده است.
روز یکشنبه شاخص‌کل بورس تهران با رشد بیش از 2درصدی تا میانه ابرکانال 4/ 1میلیون واحد صعود کرد تا سومین موج صعودی بازار سهام از ابتدای رکود شکل گیرد. با افزایش ارتفاع دیروز نماگر سهام، حالا شاخص‌کل از کف یک‌میلیون و 207هزار واحدی ثبت‌شده در 5 بهمنماه سالگذشته، بیش از 21درصد فاصله گرفته و بر اساس تعریفهای مرسوم در بازارهای مالی وارد فاز رونق (گاوی) شد، اما آیا این موج صعودی نیز همانند دو موج پیشین موقتی خواهد بود یا این‌بار بخش بیشتری از زیان سهامداران را جبران میکند؟ جدیدترین دوره رونق بورس در رکود 600روزه چه ویژگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی دارد؟ سوالاتی که برای پاسخ به آنها لازم است جوانب مختلف اثرگذار بر بازار سهام و عملکرد بنگاه‌های بورسی را مورد بررسی قرار داد.
باد مساعد جهانی
کالاهای پایه در بازارهای جهانی با وجود افت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مقطعی روندی صعودی را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌پیمایند. آنگونه که شاخص کالایی بلومبرگ با پوشش سبد متنوعی از مواد خام نشان می‌دهد متوسط قیمت کالاها به دلار در دو سالگذشته بیش از دوبرابر شده و در بازه زمانی یکساله نیز از رشدی 48درصدی حکایت میکند، اما اهمیت این موضوع در چیست؟ بورس تهران طی 15 سال‌اخیر با ورود پرشمار شرکت‌های بزرگ معدنی، فلزی، پتروشیمی و پالایشی ارتباط مستقیم و مهمی با روند قیمت مواد خام در سطح جهانی پیدا کرده است. هرچند انتظار می‌رود با عبور از فصل تقاضای چین، کاهش آثار تنش‌های ژئوپلیتیک و نیز پیگیری سیاست‌های انقباضی پولی در غرب، زمینه تعدیل عمومی نرخ‌ها به‌‌‌‌‌‌‌‌‌ویژه از زمستان فراهم شده و شاهد تعدیل قابل‌‌‌‌‌‌‌‌‌ملاحظه شتاب رشد قیمت‌ها در میانمدت باشیم اما تا به اینجای کار روند صعودی مذکور نویددهنده افزایش سودآوری شرکت‌های کامودیتیمحور بورس تهران بوده و با عنایت به تعدیل محسوس قیمت‌ها در رکود فرسایشی بازار سهام سبب افزایش جذابیت سرمایهگذاری در گروه‌های مرتبط به بازارهای کالایی شده است.
سیگنال جذابیت از کانال ارزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری
همان‌طور که اشاره شد کاهش جدی قیمت سهام در 600 روز رکودی اخیر و تعدیل نسبت قیمت به درآمد به کانال 5 واحد سبب شده تا شاهد افزایش جذابیت سهام برای سرمایهگذاری باشیم. جذابیتی که تنها مختص گروه‌های کامودیتیمحور نیست و حتی ریالی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کوچک بورس تهران نیز از شرایط مشابهی برخوردارند که در کنار عواملی که در ادامه مفصلا مورد بررسی قرار خواهند گرفت، زمینه را برای بازگشت سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های گریزان فراهم کرده است.
کاهش جذابیت رقبا
کاهش انتظارات تورمی این روزها نمود بیشتری پیدا کرده است. قیمت‌ها در بازارهای موازی همچون دلار، طلا و سکه و حتی مسکن و خودرو مسیر کاهشی را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌پیمایند تا اضافه چربی بازارهای سفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌بازی رو به تخلیه باشد. همزمان نرخ سود چه در بازار بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌بانکی و چه بازار بدهی نزولی شده است. به این ترتیب شاهد کاهش جذابیت بازارهای رقیب سهام در ماههای گذشته هستیم. حتی درمیان گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نزدیک سرمایهگذاری همچون صندوق‌های بادرآمد ثابت که نمیتوان از آنها به‌عنوان رقیب نام برد نیز این روزها سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حقیقی راه خروج را برگزیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. عواملی که میتواند امید به شکلگیری موج جدید تقاضا در تالار شیشهای را پررنگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر کند.
سود چندگانه احیای برجام
احیای برجام این روزها نزدیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از همیشه بهنظر میرسد. هر چند طی ماههای گذشته این احتمال در برخی برهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کمی کمرنگ شده است، اما سیگنالهای مثبتی از این مهم دریافت می‌شود. روز گذشته نیز وزیر امورخارجه تاکید کرد ایران در مذاکرات به توافق نزدیک شده و پیشنهادات خود را در مورد موضوعات باقیمانده از طریق مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا به طرف آمریکایی منتقل کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. هر چند به اعتقاد او در حال‌حاضر توپ در زمین آمریکایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاست اما از قول دبیرکل سازمان ملل ابراز امیدواری کرده که طرفین هرچه زودتر به توافق برسند. این شرایط سبب شده سرمایهگذاران به ثبات اقتصادی، پیشبینیپذیر شدن اقتصاد، کاهش هزینه و دردسرهای مبادله کالا و خدمات برای شرکت‌های صادرات‌‌‌‌‌‌‌‌‌محور، افزایش درآمد شرکت‌های ریالی به سبب بهبود وضعیت معیشتی خانوارها و از همه مهم‌تر برچیده‌شدن بساط اقتصاد دستوری با کاهش فشارهای تحریمی بر دولت‌ها امیدوارتر شوند. موضوعی که میتواند سودی چندگانه برای بنگاه‌های بورسی؛ چه داخلی و چه صادراتی داشته باشد.
اصلاح ساختاری بورس در تیررس
رکود فرسایشی 600 روزه سهام و نصف شدن سرمایه بسیاری از سرمایهگذاران در این مدت سبب شده تا نقصان‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بازار سرمایه بیش از گذشته مورد‌توجه فعالان بازار قرار گیرد و حالا نه‌تنها در بدنه کارشناسی بلکه سهامداران خرد این بازار نیز به این واقعیت پی برده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که بورس نیازمند اصلاحات ساختاری و رفع محدودیت‌هایی است که در هر برش زمانی به گونهای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را در معرض ریسک قرار می‌دهد و تا زمانی که تجدیدنظری در این‌خصوص نشود، حتی دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌های صعودی نیز چندان خوشایند نخواهند بود، چراکه سهامداران به این واقعیت پی برده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند افزایش قیمت‌هایی که عموما به حبابی‌شدن و چربی‌‌‌‌‌‌‌‌‌گرفتن بدنه بازار سهام منجر می‌شود، نزولی فرسایشی و طاقت‌‌‌‌‌‌‌‌‌فرسا را به‌دنبال خواهد داشت که گریزی از آن نیست. با این اتفاق‌نظر برای اصلاح ساختار بازار، انتظار می‌رود خیلی زود شاهد افزایش جسارت سیاستگذار برای تغییر ریل باشیم. تغییر ریلی که میتواند «نابازار» فعلی را به «بازار»ی کارآمد با رشد‌‌‌‌‌‌‌‌‌های واقعی (و نه اسمی) تبدیل کند.
روزشماری برای خداحافظی با 4200
حذف دلار 4200تومانی که در فروردین سال97 پا به عرصه اقتصادی کشور گذاشت، مدت‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاست که مورد بحث و بررسی قرار گرفته و حالا دیگر کمتر کسی را می‌توان یافت که قائل به باقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماندن این نرخ در اقتصاد ایران باشد. پس از آنکه مجلس اختیار حذف دلار ترجیحی مشروط به جبران مافات آن را به دولت داد، حالا نه‌تنها فعالان اقتصادی و شرکت‌ها و صنایع درگیر با این ارز در انتظار بازشدن این گره هستند، بلکه سهامداران نیز چشم امید دارند که در سال‌جاری، این دغدغه مهم مرتفع شود تا زمینه برای رشد سودآوری شرکت‌های بورسی نیز فراهم شود. شاید یکی از دلایل افزایش متقاضیان خرید سهام گروه‌های مرتبط نیز به این موضوع برگردد و در صورت خداحافظی اقتصاد ایران با دلار ترجیحی، چشمانداز روشنی را می‌توان برای بورس و شرکت‌های ریالی متصور بود.
حرکت منابع حقوقی به سمت بورس
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ماههای پایانی سال گذشته در جریان بررسی بخش‌های درآمدی لایحه بودجه ۱۴۰۱، در مصوبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی اشخاص حقوقی که پیش از این مشمول معافیت بودند را لغو کردند تا این اشخاص در سال‌جاری مشمول مالیات شوند. در ابتدا بهنظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسید تا صندوق‌های سرمایهگذاری نیز مشمول این مصوبه شوند که با شفاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی رضا نوحی، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس اعلام شد «بر اساس پاسخ سازمان امور مالیاتی، سود سپرده بانکی صندوق‌های سرمایهگذاری مشمول مالیات نخواهد شد.» موضوعی که دغدغه مهم بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را رفع کرد چراکه ریسک افزایش ابطال واحدهای معاملاتی صندوق‌های با درآمد ثابت زیاد و افزایش فشار فروش برای تامین منابع این ابطال‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانست فشاری مضاعف بر روند دادوستد سهام در تالار شیشهای وارد کند. اما نکته دارای اهمیت آنکه اعمال این نوع مالیات بر سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی حقوقیها میتواند زمینه را برای تغییر جهت این منابع به سمت بازار سهام فراهم کند.
روی موج کدال
با نزدیک شدن به روزهای پایانی فروردینماه شاهد یکی از پرکارترین و پر‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترافیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین بازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های زمانی ارسال اطلاعات روی سامانه جامع اطلاعرسانی ناشران (کدال) خواهیم بود. همـزمان، تحلیلگران و فعالان بازار سهام نیز دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای پرمشغله به لحاظ مطالعه و بررسی گزارش‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی یکساله شرکت‌ها خواهند داشت. آنچه در شرایط کنونی به لحاظ انتظارات از این گزارش‌ها می‌توان گفت، این است که بهطور عمومی در شرکت‌های بزرگ صادرات‌‌‌‌‌‌‌‌‌محور در گروه فلزات اساسی، پالایشی، معدنی و شیمیایی، توقع سرمایهگذاران ثبت تعدیلات مثبت سودآوری از سوی بنگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاست، از این‌رو می‌توان پیشبینی کرد که محتوای گزارش‌ها تعیین‌‌‌‌‌‌‌‌‌کننده جهت نوسانات قیمت سهام در صنایع مختلف و در نگاهی کلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر بازار سهام باشد. در سهام کامودیتیمحور که تقریبا 60درصد وزن بورس را به خود اختصاص داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند شاکله توقعات تا حد زیادی روشن است و تحقق پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نقش مهمی در سیگنال‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهی به سرمایهگذاران متناسب با میزان تطابق انتظارات با عملکرد واقعی خواهد داشت.
پنج رکورد افزایشی بورس یکشنبه
همان‌طور که اشاره شد در اولین روز کاری بورس تهران پس از اتمام روزهای نیمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تعطیل نوروز، شاهد رشد بیش از 2درصدی نماگر اصلی تالار شیشهای و گذر آن از میانه کانال 4/ 1میلیون واحد بودیم. رشدی که موجب شد تا این شاخص با افزایش ارتفاع 21درصدی نسبت به کف اخیر ثبت‌شده در 5 بهمن 1400، وارد فاز گاوی یا صعودی شود. این سومین موج صعودی سهام از آغاز ریزش قیمت‌ها در 21 مرداد 99 است. در موج اول که از 20 آبان 99 آغاز شد و تا 22 آذرماه آن سال‌ادامه داشت، شاهد افزایش 26درصدی ارتفاع شاخص‌کل بودیم. موج دوم که طولانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین و پردامنه دوره گاوی بازار سهام در آغاز ریزش بود، از 3 خرداد 1400 آغاز و تا 6 شهریور سالگذشته ادامه داشت و در این برش سه‌ماهه، میانگین وزنی قیمت سهام 8/ 43درصد افزایش یافت. بازار خرسی (Bear market) و بازار گاوی (Bull market) ؛ دو واژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که به گوش همه فعالان بازارهای سرمایهگذاری آشنا است حتی اگر درخصوص معنای واقعی آن اطلاعاتی نداشته باشند، اما دلیل این نامگذاری چیست؟ چرا از این واژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در زمان صعود و نزول بازارها استفاده می‌شود؟
بورس نیویورک یکی از بزرگترین بازارهای مالی است که در وال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌استریت بنا شده است. چند متر مانده به درب ورودی بورس نیویورک دو مجسمه بزرگ دیده می‌شود. مجسمه برنزی یک گاو بزرگ که در مقابل یک خرس تنومند قرار گرفته است. مجسمه «گاو» معرف همه سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارانی است که ریسک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیری زیادی دارند و معتقدند ظرفیت رشد در بازار وجود دارد و مجسمه «خرس» نمادی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارانی است که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترسند بازار با افت مواجه شود، اما چرایی این نامگذاری به رفتار دو حیوان مذکور در زمان مبارزه بازمی‌گردد. گاوها هنگام مبارزه و جنگ، با حرکت‌دادن سر و شاخ خود از پایین به بالا سعی در ضربه زدن به دشمن را دارند و به‌عبارتی حریف خود را به بالا پرت می‌کنند.
در خرس اما عکس این موضوع صادق است. خرس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در نبرد، همواره با دستان پر قدرت و ضربات از بالا به پایین دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، به حریف ضربه زده و آن را شکست می‌دهند، از این‌رو بازار صعودی به بازار گاوی و بازار نزولی به بازار خرسی معروف است، اما افزایش یا کاهش قیمت‌ها در یک روز یا یک هفته نشان از گاوی یا خرسی بودن آن بازار نیست، بلکه آنچه نوع بازار را مشخص میکند، روند بلندمدت آن است. براساس تعاریف مالی- رفتاری، زمانی که نماگر یک بازار نسبت به سقف پیشین خود با کاهش بیش از ۲۰درصدی مواجه شود، از اصطلاح بازار خرسی استفاده می‌شود و در موارد عکس گفته می‌شود بازار گاوی شده است.
دیروز همزمان با رشد قیمت سهام و افزایش ارتفاع 08/ 2درصدی شاخص‌کل که بیشترین رشد درصدی این نماگر از 9بهمنماه سالگذشته بود و شاخص‌کل را به بالاترین ارتفاع از 17 مهر 1400 رساند، ارزش معاملات خرد سهام بورسی نیز افزایش یافت و به بالاترین ارقام ثبت‌شده از 16 آبان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه 1400 دست یافت. روز گذشته در جریان دادوستدها، مجموع سهام و حق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تقدم معاملهشده در بورس تهران به 3955 میلیارد‌تومان رسید و در فرابورس نیز سهامی به ارزش 1418 میلیارد تومان رد و بدل شد.
روز یکشنبه همچنین بیشترین ورود پول حقیقی از 10 شهریورماه سالگذشته رقم خورد؛ جایی که سهامی به ارزش 450 میلیارد‌تومان از پرتفوی حقوقیها به سبد سهام معاملهگران خرد بورس تهران منتقل شد. تمامی این رکوردهای مثبت در شرایطی رقم خورد که هیچ نماد بورسی شاهد شکلگیری صف‌فروش نبود. همچنین در این بازار از 344 نماد معاملهشده، قیمت پایانی 290سهم (84 درصد) مثبت بود و در مقابل 51سهم (15 درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند، ضمن آنکه 116 نماد (34درصد) صف خریدی به ارزش 1082میلیارد تومان را تشکیل دادند. در فرابورس ایران نیز همزمان با افزایش ارتفاع 63/ 1درصدی آیفکس، 148نماد معامله شدند که در این میان قیمت 112 سهم (76درصد) مثبت و 33 سهم (22درصد) منفی بود.
ر این بازار 36 نماد (24 درصد) صف خریدی به ارزش 65 میلیارد‌تومان تشکیل دادند و در مقابل شاهد شکلگیری صف‌فروش در 4 نماد فرابورسی (3 درصد) به ارزش 13میلیارد‌تومان بودیم. بازار پایه نیز روز یکشنبه میزبان دادوستد 155 نماد بود. در این میان 93 سهم (60 درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد 59 سهم (38 درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز 53نماد (34درصد) صف خریدی به ارزش 74میلیارد‌تومان شکل دادند و صف‌فروش در این بازار به 19 نماد (12درصد) با ارزشی بالغ بر 24 میلیارد‌تومان اختصاص پیدا کرد.
دانش سرمایه ارکا برای همراهان خود اخبار های بازار سرمایه را به صورت رایگان ارائه می دهد. مطالب بیشتر
بدون دیدگاه