از شروع سال ۲۰۲۲ میلادی بیت کوین حدود ۲۰ درصد از ارزش خود را از دست داده و این در حالی است که قیمت طلا در این مدت حدود ۱۰ درصد بیشتر شده است. این فلز گران‌بها که اکنون با قیمتی نزدیک به رکورد تاریخی خود معامله می‌شود، از گذشته‌های دور به‌عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش و مقابله با تورم مورد استفاده قرار گرفته است و در جریان جنگ میان روسیه و اوکراین نیز این موضوع را ثابت کرد؛ اما آیا بیت کوین هم می‌تواند ابزاری برای ذخیره ارزش در نظر گرفته شود یا اینکه این عنوان مختص دارایی‌های سنتی است؟

به گزارش کریپتو اسلیت، در ابتدای هفته جاری، بیت کوین نتوانست جهش‌هایی دورقمی داشته باشد و به زیر محدوده ۴۰,۰۰۰ دلار رسید که از نظر روانی، سطح بسیار مهمی محسوب می‌شود. داده‌های پلتفرم سانتیتمنت (Santitment) نشان می‌دهد که با افزایش بی‌اعتمادی نسبت به دارایی‌های پرریسک در جهان، رقابت قدیمی بین بیت کوین و طلا به‌عنوان بهترین ابزار برای ذخیره ارزش همچنان ادامه دارد.

سانتیمنت در توییتر خود نوشته است:

در ابتدای هفته، بیت کوین به محدوده ۳۸,۹۰۰ دلار برگشت و شاخص سهامی «S&P500» نیز از آن پیروی کرد. همبستگی این دو تا زمانی که بیت کوین بتواند یک جهش قابل‌توجه داشته باشد، ادامه خواهد داشت. در عین حال، قیمت طلا با آغاز جنگ بین روسیه و اوکراین رشد کرده است.

در نمودار زیر می‌توانید ببینید که با افزایش احتمال درگیری بین روسیه و اوکراین، روند قیمت بیت کوین و شاخص S&P500 نزولی شده و از سوی دیگر طلا تقریباً ۴ درصد رشد کرده است.

از ابتدای ۲۰۲۲ طلا در مقابله با تورم بهتر از بیت کوین عمل کرده است
مقایسه عملکرد بیت کوین، شاخص S&P500 و طلا.

عملکرد بیت کوین و طلا در سال ۲۰۲۲

لحظه‌ای که روسیه به اوکراین حمله کرد، رشد طلا سریع‌تر شد و به اوج قیمتی مربوط به اوت ۲۰۲۰ (مرداد ۹۹) رسید. با این حال، قیمت بیت کوین که به‌‌گفته مایکل سیلور (Michael Saylor)، مدیرعامل شرکت مایکرواستراتژی، بهترین منبع برای ذخیره ارزش است، در یک روز ۱۴ درصد سقوط کرد.

رشد قیمت طلا و سقوط قیمت بیت کوین در ۲۴ فوریه (۵ اسفند) پایان ماجرا نبود. پس از آنکه دولت اوکراین به‌طور رسمی اعلام کرد از طریق بیت کوین و اتریوم کمک مالی جمع‌آوری می‌کند، قیمت طلا تقریباً خیلی سریع کاهش یافت و بیت کوین بیش از ۱۷ درصد رشد کرد. کمک‌هایی که در قالب ارز دیجیتال برای اوکراین فرستاده شد، خیلی سریع نقد و به پول‌های فیات تبدیل شد. دولت این کشور هرگز قصد نداشت این بیت کوین‌ها را انباشت کند و به‌محض دریافت ارزهای دیجیتال آنها را خواهد فروخت. این نیاز به تأمین مالی جنگ در اوکراین بود که باعث شد که فشار فروش بازار افزایش یابد.

رقابت بین بیت کوین و طلا در ابتدای هفته هم ادامه داشت. امروز، طلا از نظر بازدهی از بیت کوین سبقت گرفت و در بالاترین سطح به ۲٬۰۰۲ دلار رسید. با این حال، طلا فقط ۵ درصد از اوج تاریخی خود در ۲٬۰۷۵ فاصله دارد و به‌احتمال قوی، این سطح به‌عنوان مقاومت محکمی عمل خواهد کرد. در عین حال، بیت کوین رفته‌رفته به حمایت‌های ۳۷,۷۰۰ و ۳۵,۲۵۴ دلاری نزدیک می‌شود که سطوح حمایتی تاریخی آن محسوب می‌شوند. تماشای اتفاقاتی که در آینده قرار است رخ دهد، خیلی هیجان‌انگیز خواهد بود؛ اما پرسشی که مطرح می‌شود این است که این اتفاقات روی این ادعا که بیت کوین بهترین ابزار برای ذخیره ارزش است، تأثیری می‌گذارد یا خیر؟

طلا ابزار بهتری برای ذخیره ارزش است یا بیت کوین؟

سال‌هاست که بسیاری از معامله‌گران درباره این بحث می‌کنند که بیت کوین برای ذخیره ارزش بهتر است یا طلا. برخی از افراد معتقدند که پتانسیل بالای بیت کوین برای رشد نشان می‌دهد که می‌تواند عملکرد بهتری نسبت به طلا داشته باشد. با این حال، این نظریه که بیت کوین واقعاً وسیله‌ای برای ذخیره ارزش است، در زمان‌های آشفته‌ای مثل اکنون، هنوز به‌درستی بررسی نشده است.

پیتر شیف (Peter Schiff)، منتقد معروف بیت کوین، دو روز پیش در توییتی گفته بود:

مردم روسیه می‌خواهند ثروت خود را به‌گونه‌ای ذخیره کنند که دولت نتواند آن را توقیف کند. آنها به‌جای بیت کوین، طلا را انتخاب خواهند کرد. بیت کوین همچنان ریسک زیادی دارد و پناهگاه امنی برای ذخیره ارزش محسوب نمی‌شود. بیت کوین نتوانست اولین آزمون مهم خود را با موفقیت بگذراند. فکر نمی‌کنم که این ارز دیجیتال بتواند شانس دومی به دست بیاورد.

اما آیا واقعاً حق با او است؟ آیا این روزها زمان مهمی برای سرنوشت بیت کوین محسوب می‌شود؟

مسئله این است که با توجه به اتفاقات اقتصادی خردی که در روزهای خاصی رخ داده است، نمی‌توان ادعا کرد که بیت کوین یا هر دارایی دیگری قابلیت ذخیره ارزش برای بلندمدت را دارند یا نه. برای بررسی این ادعا باید نگاهی به فناوری بلاک چین بیندازیم و سرعت توسعه فضای آن را بررسی کنیم. تحلیلگران انتظار دارند که اندازه بازار بلاک چین (منظور خودِ فناوری بلاک چین است) طی چهار سال پیش رو به ۶۷ میلیارد دلار برسد. در این صورت، نرخ رشد مرکب سالانه این بازار ۶۸.۴ درصد خواهد بود. علاوه بر این، مردم «به‌راحتی» می‌توانند بیت کوین خود را برای اعضای خانواده، دوستان و خیریه‌هایی در سراسر جهان ارسال کنند و این یکی از ویژگی‌های این ارز دیجیتال است.

این در حالی است که انسان برای هزاران سال از طلا به‌عنوان وسیله‌ای برای ذخیره ارزش استفاده می‌کند و هنوز نمی‌تواند خودِ طلای فیزیکی را با استفاده از برنامه‌ای در موبایلش برای اعضای خانواده‌اش بفرستد. با این حال، هر انسانی می‌تواند ارزش بیت کوین را تنها در چند دقیقه برای کسانی بفرستد که دوستشان دارد.

حال سؤال این است که چه چیزی باعث می‌شود یک دارایی در سال ۲۰۲۲ وسیله‌ای برای ذخیره ارزش باشد؟ اگر این وسیله قرار باشد از ما در برابر نوسانات روزانه بازارهای مالی محافظ کند، نمودار بالا نشان می‌دهد که نه طلا و نه بیت کوین قابلیت انجام این کار را ندارند. از طرف دیگر، اگر تعریف ما از ابزار ذخیره ارزش چیزی است که می‌تواند در یک بازه زمانی طولانی‌مدت ارزشمندتر شود یا اینکه حداقل ارزشش را حفظ کند، می‌توان گفت که بیت کوین هنوز در آزمونش مردود نشده است.

ولی آیا واقعاً در دنیایی که روز‌به‌روز دیجیتالی‌تر می‌شود، منطقی نیست که ابزاری دیجیتالی برای ذخیره ارزش داشته باشیم؟

 

خبرگزاری بلومبرگ امروز در گزارشی به نقل از منابع ناشناس مدعی شد که جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا آماده است تا در هفته جاری فرمان اجرایی مورد انتظار در مورد مقررات مربوط به ارزهای دیجیتال را امضا کند. بر اساس این گزارش، این دستور آژانس‌های فدرال را هدایت می‌کند تا تغییرات احتمالی نظارتی و همچنین اثرات دارایی‌های دیجیتال در زمینه امنیت ملی و اقتصادی را بررسی کنند. گزارش‌ها می‌گویند که این فرمان اجرایی به هماهنگ‌سازی نقش آژانس‌هایی مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) و کمیسیون معاملات آتی کالایی (CFTC) در زمینه ارزهای دیجیتال کمک می‌کند.

در دو روز نخست پذیره‌نویسی سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس به ترتیب ۶۰ و ۶۸ میلیارد تومان از سهام این دو باشگاه فروخته شد.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از خبرگزاری تسنیم، پذیره‌نویسی سهام جدید ناشی از سلب حق‌تقدم در افزایش سرمایه شرکت‌های فرهنگی ورزشی استقلال ایران و پرسپولیس در حالی روز یکشنبه(۱۵اسفند) به‌ترتیب در قیمت‌های ۲,۹۱۰ ریال و ۳,۳۸۷ ریال از ساعت ۰۹:۳۰ لغایت ساعت ۱۱:۳۰ انجام شد که در روز نخست این پذیره‌نویسی ۱۶۷ میلیون و ۴۰۳ هزار و ۹۳۰ سهم باشگاه استقلال توسط ۱۷۹ هزار و ۱۸۵ نفر و ۱۶۲ میلیون و ۲۲۹ هزار و ۱۳۶ سهم باشگاه پرسپولیس توسط ۲۰۱ هزار و ۲۵۴ نفر خریداری شد.

این در حالی است که با احتساب پذیره‌نویسی دیروز در نمادهای معاملاتی (استقلالح۱) و (پرسپولیسح۱)، حجم تقاضای خرید در نماد معاملاتی (استقلالح۱) در مجموع دو روز به ۲۰۸,۵۳۰,۲۲۱ سهم و در نماد معاملاتی (پرسپولیسح۱) ۲۰۲,۴۲۳,۱۶۸ سهم در سامانه ثبت شده است.

شایان ذکر است برای این پذیره‌نویسی تعداد ۱،۲۳۶،۰۹۹،۶۵۶ سهم از سهام جدید شرکت فرهنگی ورزشی استقلال ایران (سهامی عام) در نماد معاملاتی (استقلالح۱) و تعداد ۱،۰۳۴،۸۴۰،۵۶۷ سهم از سهام جدید شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس (سهامی عام) در نماد معاملاتی (پرسپولیسح۱) ناشی از سلب حق‌تقدم به‌روش ثبت سفارش روز ۱۵ اسفند در تابلوی نارنجی بازار پایه فرابورس ایران عرضه شده بود.

بر اساس اعلام مدیریت عملیات بازار فرابورس ایران، مطابق بند ۱۸ اعلامیه‌های پذیره‌نویسی سهام جدید ناشی از سلب حق‌تقدم در افزایش سرمایه شرکت‌های فرهنگی ورزشی استقلال ایران (سهامی عام) و فرهنگی ورزشی پرسپولیس (سهامی عام)، پذیره‌نویسی از روز یکشنبه مورخ ۱۵/۱۲/۱۴۰۰ آغاز و به‌مدت ۳۰ روز ادامه خواهد یافت.

 

تحریم روسیه توسط اروپا و امریکا بسیاری از بازارهای کالایی همچون فولاد را با چالش مواجه کرده؛ به طوریکه گزارش‌ ها نشان می‎‌دهد احتمالا با تحریم صنعت فولاد روسیه، قیمت‌ها دستخوش تغییر می‌شوند.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از کالاخبر، بازار فولاد از جمله بازارها کالایی است که تحت تاثیر بحران جنگ روسیه و اوکراین قرار گرفته است. از سویی، هم روسیه و هم اوکراین دارای معادن بزرگ سنگ‌آهن در دنیا هستند و ادامه درگیری آن‌ها می‌تواند در روند عرضه سنگ‌آهن به بازارهای جهانی اختلال ایجاد کند و افزایش قیمت آن را به دنبال داشته باشد. از سوی دیگر، روسیه پنجمین تولیدکننده بزرگ فولاد در دنیاست و در صادرات فولاد هم در دنیا نقش مهمی دارد.

تاثیر دوگانه تحریم روسیه بر بازار فولاد

مسئله مهمی که بازار فولاد با آن مواجه است، اثر تحریم‌هایی است که اروپا و امریکا علیه سیستم بانکی این کشور و صنعت فولاد روسیه وضع کرده‌اند. اکونومیک تایمز هند در گزارشی در این خصوص نوشته است: تحریم صنعت فولاد روسیه به معنای حذف سهم این کشور از بازارهای جهانی است. بدون شک، تضعیف اقتصادی این کشور در پی اجرایی شدن تحریم‌های اقتصادی اتفاق می‌افتد، ولی مسئله، اتفاقی است که در بازار فولاد خواهد افتاد. عدم عرضه فولاد روسیه به بازار جهانی می‌تواند باعث کاهش عرضه و افزایش قیمت فولاد شود که به‌تدریج بر صنایع مصرف‌کننده تاثیر منفی بر جای خواهد گذاشت.

قیمت فولاد با تحریم روسیه ۲۱ درصد افزایش می‌یابد

این رسانه هندی در ادامه گزارش تاکید کرده، در فصل دوم سال ۲۰۲۲ میلادی باید منتظر افزایش بیش از ۲۱ درصدی قیمت فولاد در بازار جهانی باشیم. البته این پیش‌بینی درصورتی محقق می‌شود که درگیری‌های روسیه و اوکراین ادامه داشته باشد و تحریم صنعت فولاد روسیه هم پابرجا بماند.

خیز چین برای افزایش قیمت‌ها در بازار فولاد

در چین هم به دنبال اعلام تحریم روسیه، زمزمه‌های افزایش قیمت سنگ‌آهن و افزایش سرمایه‌گذاری این کشور برای بهره‌برداری از معادن سنگ‌آهن داخلی و خارجی به گوش می‌رسد. چاینا دیلی گزارش داده چین قیمت فولاد آماده برای تحویل در ابتدای آوریل را بیش از ۵ درصد افزایش می‌دهد. این روزنامه تحریم صنعت فولاد روسیه را عامل اصلی این تصمیم در چین عنوان می‌کند.

 

نفت خام آمریکا یک شبه با افزایش چشمگیری به کانال ۱۳۰ دلاری وارد شد که بالاترین حد خود در ۱۳ سال گذشته بوده است و سپس رشد خود را متوقف کرد و برای مدت کوتاهی در محدوده منفی فرو رفت.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از سی ان بی سی، قیمت نفت در شروع معاملات روز گذشته با واکنش بازار به اختلالات عرضه ناشی از تهاجم مداوم روسیه به اوکراین و احتمال ممنوعیت نفت و گاز طبیعی روسیه، جهش کرد.

اما قیمت‌ها دوباره کاهش یافت، این در حالی است که ربکا بابین، تاجر ارشد انرژی در CIBC Private Wealth، این موضوع را به اظهارات خارج از آلمان نسبت داد که این کشور تمایلی به ممنوع کردن واردات انرژی روسیه ندارد.

او گفت: بعد از اظهارنظر آلمان مبنی بر اینکه آنها هیچ برنامه ای برای توقف واردات انرژی روسیه ندارند، نفت خام به بالاترین سطح خود می رسد. همچنین، نشانه‌هایی مبنی بر اینکه ایالات متحده در حال اکتشاف بشکه های جایگزین از ونزوئلا و عربستان سعودی است، وجود دارد.

قیمت‌های آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت، معیار نفت ایالات متحده، در آخرین روز معاملاتی با افزایش چشمگیری به ۱۳۰ دلار و ۵۰ سنت رسید که بالاترین قیمت از ژوئیه ۲۰۰۸ بود.

معاملات آتی WTI با ۳.۲ درصد افزایش به ۱۱۹ دلار و ۴۰ سنت رسید که بالاترین قیمت از سپتامبر ۲۰۰۸ است.

شاخص بین المللی نفت برنت با ۴.۳ درصد افزایش به ۱۲۳ دلار و ۲۱ سنت در هر بشکه رسید. برنت در یک نقطه از شبانه روز به بالاترین رقم ۱۳۹ دلار و ۱۳ سنت رسید که بالاترین قیمت از ژوئیه ۲۰۰۸ است.

به جان کیلداف از Again Capital، نفت با چشم انداز تحریم کامل نفت و محصولات روسیه در حال افزایش است. قیمت های بالای بنزین در حال حاضر به شکلی سرسام‌آور بالا می رود. قیمت ها در برخی ایالت ها به سرعت به ۵ دلار افزایش می‌یابد.

قیمت نفت برنت در معاملات امروز سه‌شنبه، در ساعت ۷:۲۸ به وقت تهران، با افزایش ۲.۱۳ درصدی در هر بشکه، ۱۲۵ دلار و ۸۳ سنت معامله شد.

قیمت نفت خام آمریکا (وست تگزاس اینترمدیت) نیز تا لحظه تنظیم گزارش، افزایش ۱.۵۳ درصدی را به ثبت رساند و در هر بشکه، ۱۲۱ دلار و ۳۲ سنت معامله شد.

طلا نیز تا لحظه تنظیم این گزارش، کاهش ۰.۲۸ درصدی را تجربه کرد و هر اونس طلا به قیمت یک هزار و ۹۹۰ دلار و ۳۰ سنت معامله شد.

قیمت طلا در معاملات روز گذشته با ۱.۵ درصد افزایش یک هزار و ۹۹۷ دلار و ۹۱ سنت رسید و برای مدت کوتاهی به مرز ۲۰۰۰ دلار رسید که بالاترین رقم از ۱۹ اوت ۲۰۲۰ است.

به گفته یک تحلیلگر ارشد OANDA، جفری هالی، طلا احتمالاً در ابتدا مقداری ترافیک سنگین در حدود سطح ۲۰۰۰ دلار پیدا خواهد کرد، اما پس از تسویه، با فرض عدم تغییر در وضعیت اوکراین، به سرعت به منطقه ۲۱۰۰ دلاری خواهد رفت و به بالاترین سطح تاریخ خواهد رسید.

به گفته وانگ تائو، تحلیلگر فنی رویترز، طلا ممکن است به ۲ هزار و ۶۵ دلار در هر اونس ادامه دهد.

روسیه ۴۰ درصد از تولید جهانی فلز کاتالیست خودکار را به خود اختصاص داده است که توسط خودروسازان در مبدل های کاتالیزوری برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای استفاده می شود.

ایلیا اسپیواک، استراتژیست ارزی در DailyFX، با اشاره به گمانه‌زنی‌ها درباره تحریم‌های بیشتر غرب می‌گوید: ما شاهد افزایش قابل توجهی در نگرانی‌ها درباره اختلالات با اوکراین هستیم، ظاهراً نشانه‌هایی از گسترش درگیری‌ها وجود دارد.

نقره نیز با کاهش ۰.۲۳درصدی، ۲۵ هزار و ۶۶ دلار معامله شد.

مس با افزایش ۰.۶۷درصدی مواجه شد و ۴ هزار و ۷۶۲ دلار قیمت خورد.

 پیمان‌‌‌های آتی نقره و واحدهای صندوق طلای بورس‌کالا در جریان معاملات روز گذشته رشد نرخ تسویه را تجربه کردند. این نوسان مثبت قیمت در بهای دو دارایی سرمایه‌‌‌ای بازار آتی که تاریخ تحویل آن برای سال آینده است، با عبور بهای اونس جهانی طلا از مرز ۲هزار دلار محقق شد و بار دیگر تابلوی آتی را سبزپوش کرد.

9

برآیند موقعیت‌‌‌های باز در سررسیدهای دورتر آتی نقره و واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق طلا از ورود سرمایه به این بازار حکایت دارد؛ چرا که  در معاملات روز گذشته نماد SILKH01 (نقره تحویل خرداد 1401) 26 درصد و نماد  ETCMO01 (واحدهای صندوق طلا، تحویل 14041) 48 درصد  موقعیت تعهدی خرید و فروش همزمان باز شده است.

از این‌رو پس از مدت‌‌‌ها عدم‌تحرک جدی در این نمادهای معاملاتی بازار آتی، شاهد رونق در معاملات آتی هستیم که از مسیر جریان صعودی شتابان اونس طلا قابل رهگیری است.

به این ترتیب کلیت معاملاتی روز گذشته از جریان مثبت ورود سرمایه به این بازار حکایت دارد. در مقابل، تنها محصول کشاورزی قابل معامله در این بازار، یعنی زعفران نگین در هر سه سررسید فعال خود در عموم ساعات معاملاتی روز گذشته، با نوسان منفی نرخ تسویه همراه شد.

معاملات قراردادهای آتی «متانول» و «نفتای‌سبک»، با انتشار اطلاعیه‌‌‌ آنها در تابلوی قراردادهای آتی بورس انرژی ایران رسما از روز چهارشنبه ۱۸ اسفندماه آغاز می‌شود. این مطلب به معنی آغاز یکی از مهم‌ترین شیوه‌‌‌های دادوستد در بازار فرآورده‌‌‌های نفتی و حامل‌‌‌های انرژی است که می‌‌‌تواند جایگاه ایران را در فاز قیمت‎‌‌‌سازی تغییر دهد. اینکه پس از سال‌ها انتظار، شاهد آغاز به کار قراردادهای آتی در حوزه حامل‌‌‌های انرژی باشیم، انتظار بحقی بوده که در دوره اخیر به دست خواهد آمد. استاندارد شدن قراردادها، کاهش ریسک نکول طرفین، جلوگیری از هزینه‌‌‌های اضافی در معاملات و تامین دادوستد، کشف قیمت ارز و قیمت‌سازی در بازار جهانی از مزایای این قرارداد است.

بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که قراردادهای آتی روی محموله‌‌‌های صادراتی تعریف شده و اگرچه ریالی است؛ اما می‌‌‌تواند پتانسیل صادرات داشته باشد. این نکته در زمان سررسید و تحویل فیزیکی اهمیت پیدا کرده؛ اگرچه در ساختار کلی بازار آتی، تحویل فیزیکی محموله‌‌‌ها چندان هم معمول و مرسوم نیست؛ اما همین ساختار، یعنی آتی صادراتی متانول یا نفتای سبک می‌‌‌تواند محرکی برای تخمین بهای ارز در زمان سررسید باشد. سال‌هاست که قیمت‌گذاری معاملات در بورس انرژی با نرخ ارز سنا (رقمی نزدیک به بازار آزاد) انجام می‌شود؛ بنابراین با احتساب قیمت‌های جهانی در کنار هزینه‌‌‌های بارگیری و حتی انتقال ارز می‌‌‌توان نرخ انتظاری دلار را در زمان سررسید تعیین کرد. این در حالی است که قیمت‌گذاری در بازار آتی از ویژگی‌‌‌های فنی خاصی برخوردار است؛ ولی به کمک این داده می‌‌‌توان رقم مورد انتظار اهالی بازار را از مسیر قیمت‌های جهانی و نرخ ارز حدس زد. به عبارت ساده‌‌‌تر، وقتی بازار قیمت انتظاری خود در سررسید را در نرخ‌های آتی نشان می‌دهد، سیگنالی جذاب برای رهگیری انتظارات ارزی و دورنمای قیمت‌های جهانی خواهد بود. با توجه به عرف مرسوم در قیمت‌گذاری در بازار مشتقه، شاهد بوده‌‌‌ایم که در اغلب زمان‌‌‌ها قیمت انتظاری بهای ارز راهبر نرخ‌‌‌گذاری در بازارهای مشتقه و ابزارهای مالی بوده است.  معاملات قراردادهای آتی «متانول» و «نفتای سبک» به‌زودی آغاز به کار خواهد کرد. مدیرعامل بورس انرژی ایران با اعلام این خبر به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: در روز اول معاملات، ۶قرارداد آتی منتشر می‌شود که سه قرارداد با سررسیدهای ۱۷خردادماه، ۱۷تیرماه و ۱۷مردادماه ۱۴۰۱ برای کالای متانول و سه‌قرارداد نیز با سررسیدهای ۱۷خردادماه، ۱۷تیرماه و ۱۷مردادماه ۱۴۰۱ برای نفتای سبک منتشر خواهد شد. علی نقوی اضافه کرد: دوره معامله اولین قرارداد دوماه و دوره تحویل آن یک‌‌‌ماه است، دومین و سومین قرارداد نیز به‌‌‌ترتیب سه‌‌‌ماه و چهارماه دوره معامله و یک‌‌‌ماه دوره تحویل دارند.

مدیرعامل بورس انرژی ایران با بیان اینکه بند «۱۳» سیاست‌‌‌های اقتصاد مقاومتی بر متنوع‌‌‌سازی روش‌های فروش و تبدیل شدن جمهوری اسلامی ایران به مرجع قیمت‌گذاری حامل‌‌‌های انرژی در منطقه تاکید دارد، اظهار کرد: استفاده از این ابزار مالی ظرفیتی جدید برای فروش فرآورده‌‌‌های نفتی است، همچنین امکان مصون ماندن در مقابل نوسانات بالای قیمت یا به عبارتی پوشش ریسک قیمت را در این صنعت فراهم می‌‌‌آورد.

او ادامه داد: استاندارد شدن قراردادها در قالب مشخص، کاهش ریسک نکول طرفین با تضمین معاملات از سوی اتاق پایاپای، جلوگیری از هزینه‌‌‌های اضافی، استفاده از اهرم مالی و ورود طیف وسیع‌‌‌تر معامله‌‌‌گران، افزایش شفافیت قیمت و کشف عادلانه قیمت‌ها بخشی از مزایای این بازار جدید است.

نقوی ضمن تاکید بر اینکه یکی از برنامه‌‌‌های مهم در چشم‌‌‌انداز سال آینده بورس انرژی ایران، گسترش این معاملات است، گفت: قرارداد آتی قراردادی است که فروشنده بر اساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که هم‌اکنون تعیین می‌کند بفروشد و در مقابل، طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند. مدیرعامل بورس انرژی ایران درباره معامله‌‌‌گران این بازار بیان کرد: تمام کسانی که دارای کد سهام‌‌‌داری از شرکت سپرده‌‌‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه هستند، می‌‌‌توانند از طریق مراجعه به کارگزاران مجاز به‌‌‌صورت برخط در این معاملات مشارکت کنند.

 ورود به فرآیندهای قیمت‌گذاری در جهان
«اکوایران» در گفت‌‌‌وگویی عنوان کرد: مهم‌ترین ویژگی قرارداد جدید این است که در کنار گزینه آتی بودن، در سررسید امکان تحویل فیزیکی دارد. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد، ویژگی تحویل فیزیکی و پتانسیل صادرات وجود داشته است. اگرچه این معاملات ریالی است؛ ولی این امکان را می‌‌‌توان بررسی کرد که کالاها مستقیما در صادرات به کار گرفته شوند و شاید یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌‌‌های این معامله همین نکته باشد.

از طرف دیگر نفتا و متانول دو کالای پیچیده اما مرسوم به شمار می‌روند و در بازارهای جهانی معاملات جذابی دارند. این ویژگی باعث می‌شود که حضور ایران در بازارهای صادراتی با محوریت قیمت‌سازی و قراردادهای مستمر اتفاق بیفتد؛ بنابراین اتفاقی شبیه به فرآیند قیمت‌سازی در بازار نفت‌خام براساس این معاملات شکل می‌گیرد که نکته بسیار مهمی است. به عبارت ساده‌‌‌تر، آغاز قراردادهای آتی را باید فرش قرمزی برای ورود به فرآیندهای قیمت‌گذاری در جهان به شمار آورد.

با توجه به اینکه نفتا و متانول دو کالای صادراتی برجسته ایران هستند و هر دو ارزآوری حائز اهمیتی دارند، به کمک این قراردادها رهگیری بهای نرخ ارز در آینده هم ممکن می‌شود. به عبارت ساده‌تر، وقتی قیمتی در این بازار ثبت می‌شود و قیمت جهانی آن کالا نیز در دسترس باشد، توان کشف نرخ انتظاری در زمان سررسید برای قیمت دلار به وجود می‌آید؛ زیرا در زمان سررسید معامله‌گر قیمت دلار خود را هم در پوشش ریسک وارد می‌کند و یک سیگنال انتظاری در اختیار معامله‌گران و سیاستگذاران قرار می‌دهد تا بر اساس آن انتظارات از قیمت‌گذاری دلار در آینده را نیز رصد کنند. این در حالی است که عملکرد معامله‌‌‌گران نشان داده است نوسان قیمت دلار برای آنها بیشتر از بهای جهانی اهمیت دارد؛ اگرچه این رویکرد در بازه‌‌‌های زمانی مختلف متفاوت خواهد بود.

نکته مهم دیگر اینکه پتانسیل تحویل فیزیکی این کالا موجب می‌شود پتانسیل موفقیت‌های این قرارداد به‌وضوح در زمان تحویل فیزیکی نیز رهگیری شود. همچنین با توجه به قوانین و مقررات کنونی ممانعتی پیش‌روی ورود سرمایه‌گذار خارجی ترسیم نمی‌شود؛ بنابراین مزایای قرارداد به اندازه‌ای هست که از آن استقبال شود.

برخورداری از امکان تحویل دریایی از ویژگی‌‌‌های انتظاری این شیوه قرارداد است. با توجه به ساختارهای معاملاتی، در این نوع قرارداد انتظار بر این است که در زمان سررسید بتوان کالا را به صورت دریایی تحویل گرفت و صادر کرد و از این به بعد اگر تقارن بیشتری در معاملات ایجاد شود احتمال دارد فضایی برای تامین مالی تولیدکنندگان هم در اختیار قرار بگیرد؛ بنابراین عرضه‌کننده می‌تواند با ارائه موقعیت‌های تعهدی برای خودش یک تامین مالی نیز ثبت کند. این در حالی است که قراردادهای آتی الزاما به تحویل فیزیکی منتهی نشده؛ بنابراین عدم‌تحویل فیزیکی نیز خدشه‌‌‌ای به معاملات آتی وارد نمی‌‌‌کند.

 

تقاضای دلاری آخر سال عامل نوسان افزایشی شاخص بازار در روز گذشته شد. پس از نتیجه بخشی سومین تلاش دلار در جهت ورود به کانال ۲۵ هزار تومانی در ابتدای هفته جاری، این اسکناس برای سومین روز متوالی در کانال مذکور نوسان کرد. در نهایت قیمت دلار در معاملات روز گذشته به نرخ ۲۵ هزار و ۸۵۰ تومان رسید. این نرخ از ابتدای زمستان بیش از ۱۴ درصد کاهش یافته است. این امکان وجود دارد که تقاضای مسافرتی و پایان سال، در روزهای اخیر بیشتر شود. البته این افزایش تقاضا به شکلی نیست که شوک قیمتی ایجاد کند.
فعالان بازار ارز از افزایش میزان تقاضای خرید برای اسکناس آمریکایی در بازار روز گذشته سخن گفتند. عده‌ای از تحلیلگران ارزی بازار تهران نیز با اشاره به فضای خلوت رسانه‌ها و کمبود اخبار جریان‌ساز حول محور مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی از شرایط مناسب معامله‌گران افزایشی در راستای افزایش قیمت دلار در بازار آزاد سخن گفتند. طبق بررسی‌های به عمل آمده از هسته مرکزی بازار ارز تهران انتظارات فعالان این بازار از آینده نرخ دلار مثبت و کاهشی است. این در حالی است که اندک اخبار منتشر شده از فضای مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+4 حاکی از ادامه داشتن این نشست‌ها است. دیروز سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشور اعلام کرد که همچنان موارد حل نشده‌ای در مذاکرات وجود دارد. وی همچنین افزوده است که «نقاط اختلافی باقی‌مانده از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر‌ است.» تحلیلگران سیاسی-اقتصادی بازار تهران نیز با اشاره به سخنان این مقام مسوول از احتمال مشاهده روند‌های افزایشی کوتاه مدت برای دلار سخن گفتند.

دیروز دوشنبه 16 اسفند بازار ارز تهران با جبران کاهش قیمت صورت گرفته در روز یکشنبه فعالیت خود را آغاز کرد. معامله‌گران ارزی بازار تهران که در ساعات پایانی بازار روز یکشنبه از نرخ‌هایی حوالی 25 هزار و 500 تا 25 هزار و 600 تومان برای فروش اسکناس آمریکایی سخن می‌گفتند، با شروع بازار روز دوشنبه نخستین معاملات دلاری خود را در سطح قیمتی 25 هزار و 650 تومان انجام دادند. این افزایش نرخ 50 تومانی نسبت به روز یکشنبه آغازگر روند افزایشی جدیدی برای شاخص بازار ارز بود. به صورتی که در ادامه روز و حوالی ظهر دوشنبه قیمت هر برگ دلار آزاد در بازار سبزه میدان به رقم 25 هزار و 750 تومان رسید. این پایان کار نوسان افزایشی دلار در روز گذشته نبود و این ارز تا پایان ساعات بازار روز گذشته، مجددا شاهد افزایش نرخ بود. اما از جمله مسائل قابل اهمیت بازار دیروز می‌توان به عدم خروج نرخ دلار از کانال 25 هزار تومانی اشاره کرد. این عدم خروج از کانال جدید در حالی رخ داده است که با بررسی دو تلاش پیشین شاخص بازار ارز در جهت حضور در کانال 25 هزار تومانی، مشاهده می‌شود که این ارز تمایلی به ماندگاری در کانال مذکور نداشته و پس از یک روز حضور در این کانال مجددا به کانال قیمتی بالاتر باز می‌گردد. روز گذشته اما سومین حضور متوالی شاخص بازار ارز در کانال 25 هزار تومانی ثبت شد.  

در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار آزاد در بازار دیروز با 300 تومان افزایش قیمت نسبت به نرخ روز یکشنبه به سطح قیمتی 25 هزار و 850 تومان رسید. تحلیلگران سیاسی- اقتصادی بازار تهران نیز با اشاره به فضای خالی رسانه‌ها از اخبار مثبت و همچنین انتشار سیگنال‌هایی مبنی بر ادامه‌دار بودن مذاکرات از وجود فضای مناسب برای معامله‌گران افزایشی در جهت افزایش قیمت دلار سخن گفتند. در روز‌های گذشته ابوالفضل عمویی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ضمن اشاره به آمادگی متن اصلی توافق‌نامه احتمالی از وجود یک یا دو موضوع اختلافی سخن گفت. وی در همین راستا افزود‌: با وجود اینکه متن اصلی توافق‌نامه احتمالی آماده شده اما سر یکی، دو موضوع هنوز اختلاف نظر وجود دارد و تا زمانی که این موضوعات حل نشود ایران آمادگی برای امضای هیچ توافق‌نامه‌ای را نخواهد داشت. با این حال برخی از کارشناسان بازار ارز احتمال مشاهده افزایش نرخ چشمگیر دلار تا انتهای سال جاری را دور از ذهن دانسته و از فضای مثبت انتظارات جامعه و بازار نسبت به نرخ این ارز سخن گفتند. هر قطعه سکه امامی نیز با 155 هزار تومان افزایش قیمت نسبت به نرخ روز یکشنبه به سطح قیمتی 12 میلیون و 90 هزار تومان رسید.

 

با بازگشایی بازارهای جهانی در روز دوشنبه، قیمت حامل‌های انرژی و اونس طلا، با فشار خرید شدیدی روبه‌رو شد. ترس از تورم هم باعث کوچ سرمایه به بازارهای امن شده است. سرمایه‌ای که به سمت بازارهای امن سرازیر شده موجب شد که طلا در نخستین ساعات معاملاتی خود در روز دوشنبه به قیمت ۲۰۰۵ دلار به ازای هر اونس برسد. هرچند طلا در این محدوده بقای زیادی نداشت، اما همین نفوذ به کانال ۲هزار دلار، کار را برای صعود آتی قیمت این فلز ارزشمند بازتر می‌کند.
لمس اونس 2 هزار دلاری
همچنین موضوع قیمت نفت را تا بشکه‌ای ۱۳۰ دلار بالا برده که بیشترین قیمت آن از سال ۲۰۰۸ است و قیمت گاز طبیعی در اروپا را هم به ۳۹۰۰ دلار به ازای هر هزار متر مکعب رساند. افزایش قیمت حامل‌های انرژی موجب شده بسیاری از تحلیلگران اقتصادی اطمینان بیشتری به بقای تورم بالا در سال ۲۰۲۲ پیدا کنند. با شدید‌تر شدن حملات روس‌ها در اوکراین، دولت ایالات‌متحده و دولت‌های اروپایی تصمیم دارند تا تحریم‌های سنگین‌تری را علیه روسیه اعمال کنند. این تحریم‌ها مستقیما نفت و گاز روسیه را هدف می‌گیرد. اقتصاد روسیه به‌شدت به منابع طبیعی این کشور به خصوص نفت و گاز آن وابسته است و بدون فروش این منابع، راه‌های درآمدی چندانی جلوی پای این کشور نخواهد بود. از طرفی هم اروپا بزرگ‌ترین مشتری این کشور بوده است و اقتصاد قاره سبز نیز به‌شدت به منابع طبیعی روسیه وابسته است. حال با توجه به اعمال تحریم‌ها علیه روسیه، دولت‌های اروپایی به دنبال جایگزین مناسب برای روسیه هستند.

بسیاری از تحلیلگران بازار انرژی معتقدند که تنها عاملی که می‌تواند ترمز افزایش قیمت نفت را بکشد، مذاکرات ایران و قدرت‌های بزرگ جهان است. مذاکرات ایران بر سر احیای توافقات سال ۲۰۱۵ است و در صورت نتیجه‌بخش بودن این مذاکرات، ورود نفت ایران به بازارهای جهانی موجب خواهد شد که عرضه در این بازار افزایش یابد و تب تند افزایش قیمت نفت کمی کمتر شود.

اما اظهارات روز یکشنبه دولت روسیه موجب شده مساله توافقات کمی به تعویق بیفتد. روسیه از ایالات‌متحده درخواست کرده که تضمین دهد تحریم‌های اعمالی به موجب درگیری این کشور با اوکراین، به مبادلات میان مسکو و تهران آسیبی نمی‌رساند. به گفته برخی منابع، چین هم شروط جدیدی را اعمال کرده است. این موضوعات موجب شده نتیجه مذاکرات به تعویق افتد و باتوجه به این تعویق، متقاضیان نفت در بازارهای جهانی قیمت‌های بالاتری را برای خرید این طلای سیاه پیشنهاد کرده که موجب افزایش قیمت آن شده است.

با توجه به خروج نسبی روسیه از عرضه نفت در بازارهای جهانی، اکنون باید عرضه‌کنندگان جدیدی وارد میدان شوند. یکی از پر پتانسیل‌ترین عرضه‌کنندگان، ایران است. تحلیلگران اقتصادی به نقش ایران در ایجاد تعادل در بازار نفت اهمیت بالایی داده و امیدوارند که با کمک این کشور بتوان تا حدودی از بحران انرژی جلوگیری کرد.

بحران انرژی درحال حاضر در سطح جهان به یکی از مهم‌ترین مسائل کشورها تبدیل شده است. مدت زمان زیادی از بحران اقتصادی ناشی از کرونا نمی‌گذرد و اقتصادهای جهانی همچنان درحال درگیری با عواقب آن هستند. مهم‌ترین مشکلی که از سیاست‌های اقتصادی دوران کرونا باقی مانده، مساله تورم است. تورمی که ناشی از کمک‌های مالی دولت‌ها طی شیوع این ویروس بود.

حال بحران انرژی درکنار افزایش بی‌رویه نقدینگی می‌تواند به شعله‌های آتش تورم بیفزاید. قیمت حامل‌های انرژی مستقیما بر تولیدات تمامی محصولات اثرگذار است و باعث می‌شود که قیمت نهایی کالاهای تولیدی افزایش یابد. کشورهای اروپایی به علت عدم بهره‌مندی از منابع طبیعی نفت و گاز و وابستگی شدید به روسیه در خط مقدم آسیب‌پذیری قرار دارند. به نظر می‌رسد اگر در ماه‌های آینده راه‌های تامین انرژی جدیدی نیابند، اقتصاد آنها با آسیب شدیدی مواجه شود و تورم در این کشورها به‌شکل افسارگسیخته‌ای افزایش یابد. بحران تورم در اروپا به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز تولید‌کننده کالاهای صنعتی به خصوص در کشورهایی مانند آلمان می‌تواند بر کشورهای دیگر از مصرف‌کنندگان کالاهای این ناحیه‌، تاثیر بسزایی داشته باشد.

براساس جلسات متعددی که طی سال‌جاری در بورس تهران انجام شد، اکنون بسترسازی‏‏‏‏‏‏‌های لازم به‌منظور عرضه اولیه ۱۷ شرکت در این بازار فراهم شده است. محمدامین قهرمانی، سرپرست معاونت ناشران و اعضای شرکت بورس اوراق‌بهادار تهران ضمن اعلام این خبر در مورد نحوه عرضه‏‏‏‏‏‏‌های اولیه طی سال‌آتی، اظهار کرد: تعیین زمان دقیق برای عرضه‏‏‏‏‏‏‌های اولیه از ابتدای سال ‌به دلیل مواردی شامل اثرگذاری شرایط بازار، آماده‏‏‏‏‏‏‌سازی مدارک و مستندات متعدد از سوی شرکت‌ها، انجام اقدامات لازم از قبیل بر‌گزاری جلسات معارفه بر اساس رویه‏‏‏‏‏‏‌های جدید (در قالب Road Show) و سایر عوامل اثرگذار امکان‌پذیر نیست. وی افزود: بورس تهران برنامه‏‏‏‏‏‏‌ریزی‏‏‏‏‏‏‌های لازم برای عرضه اولیه سهام ۱۰ شرکت درج شده و ۷شرکت‏‏‏‏‏‏‌ پذیرفته‏‏‏‏‏‏‌‌شده را انجام داده تا در فرصت مناسب نسبت به عرضه آنها اقدام کند. سرپرست معاونت ناشران و اعضای شرکت بورس تهران گفت: فهرست شرکت‌های مذکور در تارنمای بورس تهران، قسمت «ناشران و پذیرش» و بخش «پرونده‏‏‏‏‏‏‌های پذیرش سهام» در دسترس عموم قرار گرفته است. قهرمانی تاکید کرد: فرآیند پذیرش و درج سهام شرکت‌ها به‌عنوان یکی از ماموریت‏‏‏‏‏‏‌های اصلی بورس تهران همواره در جریان بوده و پیگیری می‌شود .

با توجه به آماده بودن مدارک باشگاه‌‌‌‌‌‌‌های استقلال و پرسپولیس و براساس تصمیمات اتخاذ شده قرار بر این است تا نماد آنها بین ٢ هفته تا نهایت یک‌ماه بعد از پایان زمان پذیره‌نویسی بسته بماند و بعد از آن برای معامله باز خواهد شد. رئیس سازمان خصوصی‌سازی با اعلام این خبر افزود: با پذیره‌نویسی سهام سرخابی‌‌‌‌‌‌‌ها رکورد حضور در پذیره‌نویسی‌‌‌‌‌‌‌های سال‌۱۴۰۰ فرابورس شکسته شد. حسین قربان‌زاده اظهار کرد: طبق آمار اعلام شده از سوی فرابورس، در باشگاه استقلال، ۱۶۷‌میلیون و ۴۰۳‌هزار و ۹۰۳سهم، توسط ۱۷۹‌هزار و ۱۸۵ نفر و در مورد باشگاه پرسپولیس ۱۶۲‌میلیون و ۲۲۹‌هزار و ۱۳۶ سهم توسط ۲۰۱‌هزار و ۲۵۴ نفر خریداری شد.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی بیان کرد: بیشترین مشارکت پذیره‌نویسی در روز نخست در سال‌۱۴۰۰ فرابورس، مربوط به تامین سرمایه خلیج‌فارس است که حدود ۱۵۰‌هزار نفر شرکت کردند و مشارکت کمتر از این دو باشگاه بود؛ بنابراین رکورد مشارکت مردم در پذیره‌نویسی روز نخست فرابورس امسال به سرخابی‌ها اختصاص دارد. وی با بیان اینکه پیش‌بینی ما برای مشارکت مردم بیشتر از این اعداد بود و توقع داشتیم که طرفداران و هواداران بیشتری در این پذیره‌نویسی شرکت کنند، تصریح کرد: این اتفاق ناشی از دلایل خاص از جمله تفاوت پذیره‌نویسی و عرضه اولیه و بسته‌شدن نماد بود؛ همچنین اعلام فرصت ٣٠ روزه برای خیلی از افراد این امکان را فراهم کرد که با آرامش و در روزهای آتی برای خرید سهام مشارکت کنند. قربان‌زاده گفت: به‌رغم تعیین فرصت ٣٠ روزه، هر زمان که آن مبلغ کل پذیره‌نویسی اعلام شده، یعنی حدود ۳۵۰ میلیارد‌تومان تامین شود، پذیره‌نویسی متوقف خواهد شد. وی با اعلام اینکه پرسپولیس سال‌گذشته از زیان خارج شد و ۱۴ میلیارد‌تومان سود داده است، گفت: همچنین زیان سال‌گذشته استقلال نیز به ۱۲ میلیارد‌تومان کاهش پیدا کرده و اوضاع اقتصادی هر ٢ باشگاه رو به بهبود است. این مقام مسوول اعلام کرد که درآمد عملیاتی پرسپولیس سال‌گذشته حدود ۱۰۰ میلیارد‌تومان و استقلال حدود ۸۰ میلیارد‌تومان افزایش داشته است.

شایان کرمی
کارشناس بازارسرمایه
بازارسهام همانند دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری همچنان در بلاتکلیفی به‌سر می‌برد. گرچه گشایش‌های اقتصادی در سایه رفع تحریم‌های احتمالی و به‌دنبال آن بهبود وضعیت اقتصادی نقش مهمی در سود‌سازی شرکت‌ها ایفا می‌کند اما بررسی وضعیت داد و ستدهای بورسی از واقعیت دیگری حکایت می‌کند. از آنجا که تا مشخص‌شدن جزئیات کامل گشایش‌های احتمالی برخی ابهامات وجود دارد وضعیت بازارهای سرمایه‌گذاری به‌خصوص بورس بر مدار بلاتکلیفی خواهد ماند. در‌ ماه‌های اخیر خروج معنادار بخش عمده‌ای از پول حقیقی از بازار سرمایه نشان داد که تا چه میزان این بازار می‌تواند از عوامل بیرونی اثرپذیر باشد. حجم بالای خروج منابع از بازار طی یک سال‌اخیر در حالی صورت‌گرفته که از اواخر سال‌۹۸ تالارهای شیشه‌ای به گونه‌ای اعجاب‌انگیز و غیرمنطقی شاهد ورود پول به بازار بودند. این مهم از آنجا که تحت‌تاثیر ریسک‌های سیستماتیک داخلی و خارجی هدایت می‌شود، امکان برنامه‌ریزی و ترسیم چشم‌اندازی روشن ازسوی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران را سلب می‌کند. تداوم نوسان نرخ ارز از یک طرف و از طرفی دیگر عدم‌قطعیت در حصول توافق‌های هسته‌ای کشور و احیای مجدد برجام سیگنال‌های متفاوتی به بازارهای مختلف مخابره می‌کند اما با توجه به حجم بالای هیجانات سرمایه‌گذاران بورسی، رخدادهای بین‌المللی و اخبارمرتبط با این حوزه، بازار سهام را نسبت به سایر بازارها مورد هدف قرار می‌دهد.
شرایط بازار کامودیتی‌ها و ریسک‌های سیستماتیک که شامل تبعات جنگ روسیه و اوکراین و مباحث برجامی است، منابع مختصری که در حال‌حاضر در بازار وجود دارد را به سمت سهام کوچک هدایت کرده و این موضوع دلیل مهمی بر رشد شاخص هموزن طی روزهای گذشته بوده است، با این‌حال تغییر رویه جدید را نمی‌توان به‌عنوان سندی محکم بر تداوم این مسیر عنوان کرد. حرکت در این مسیر بیشتر از آنکه به نفع بازار و اکثریت سهامداران باشد به نفع نوسان‌گیران خواهد بود. افرادی که با بهره‌مندی از فرصت پیش‌آمده و با تکیه بر ریسک‌های سیستماتیک در کوتا‌ه‌مدت منتفع خواهند شد. برهمین اساس نمی‌توان تغییرات جدید بازار را دلیلی بر بازگشت به مدار تعادلی تلقی کرد. هم‌اکنون سهام کوچک با توجه به پول مختصری که در بازار وجود دارد در اولویت خریداران قرار گرفته و کفه ترازو را به نفع خود سنگین کرده‌اند، به‌طوری که مورد اقبال و توجه بازار قرار گرفته است، اما نشانه‌ای جدی مبنی‌بر خروج از رکود نیست. خروج از بحران و عبور از خط پایان رکود، مستلزم وقوع عوامل مهم دیگر و پایداری است که به این مهم بینجامد. همان‌طور که بارها مشاهده کردیم در صورت ورود به فاز رونق معمولا سهام بزرگ و شرکت‌های بزرگ بلافاصله از سوی اکثریت سهامداران با اقبال روبه‌رو می‌شوند که این موضوع یکی از نشانه‌های قوی بازگشت معاملات به مدار تعادلی و صعود است. رویکردی که در ‌ماه‌های اخیر چندان دیده نشده است. بر همین اساس و با توجه به شواهد موجود نمی‌توان در مورد خروج این بازار از رکود به‌صورت قطعی اظهارنظرکرد، اما آنچه مسلم است اینکه بعد از انجام توافق‌های وین بازار شاهد خیز جدی از سوی سهام ریالی یا پسا برجامی خواهد بود که می‌تواند زمینه‌ساز رشد قیمت سایر سهام نیز باشد.

 

مرضیه خلیلی، مدیر حقوقی و تطبیق فرابورس ایران در تشریح فرآیند بررسی و پاسخگویی به شکایات در فرابورس ایران گفت: شکایت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در آن سامانه تحت نظارت سازمان بورس ثبت می‌شود و به فراخور اینکه موضوع مربوط به کدام ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یک از حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاست، به بخش‌های مربوط ارسال می‌شود و فرابورس هم به شکایت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مربوط به بخش خود رسیدگی می‌کند.
او درخصوص اینکه فرابورس برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای برای طراحی سامانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای مختص به خود برای ثبت شکایت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها ندارد، گفت: فرابورس به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور خاص از سامانه سازمان بورس داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اطلاعات ویژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای دریافت و مشکلات را عارضه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند، سپس گزارش‌ها به هیات‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدیره ارسال و خروجی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های این سامانه در مرحله سیاستگذاری و مقررات‌گذاری لحاظ می‌شود. خلیلی با اشاره به آسان‌بودن ثبت شکایت در این سامانه گفت: کافی است سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذار وارد این سامانه یا وب‌سایت سازمان بورس شود. در ادامه سامانه قدم به قدم فرد را برای ثبت شکایت راهنمایی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند، فقط افراد باید اطلاعات را با دقت وارد کنند. او با تاکید بر اینکه فرد شاکی باید اطلاعات درست و کامل متشاکی را هم داشته باشد، گفت: افراد دقت کنند تا شخصی که از وی شکایت دارند را به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌درستی انتخاب کنند که در مرحله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بعدی رسیدگی با مشکلی مواجه نشوند.

رشد نماگرهای بورسی با اثرپذیری از سه محرک امیدواری به احیای زودهنگام برجام، رشد قیمت‌های جهانی و البته موافقت مجلس با حذف دلار۴۲۰۰ ادامه دارد. در این میان کارشناسان از اثرات بلندمدت حذف ارز ترجیحی بر بهبود عملکرد شرکت‌های درگیر با این دلار همچون زراعت، دامپروری، روغن خوراکی و داروسازان سخن می‌گویند؛ هرچند معتقدند در کوتاه‌مدت کاهش قدرت خرید مردم ممکن است اثری منفی بر فروش این صنایع بگذارد. ضمن آنکه تلاش دولت برای کنترل قیمت‌ها می‌تواند اثرات مثبت این اصلاح اقتصادی را تا حدود زیادی خنثی کند.
برندگان بورسی حذف4200
نمایندگان مجلس شورای اسلامی سرانجام یکشنبه بعد از ‌ماه‌ها بحث‌‌‌‌‌‌‌ و گفت‌‌‌‌‌‌‌وگو به حذف ارز ۴۲۰۰ رای مثبت دادند. حذف ارز ترجیحی یا دلار ۴۲۰۰‌تومانی، داغ‌ترین سوژه اقتصادی بود که در هفته‌‌‌‌‌‌‌های اخیر در فضای رسانه‌‌‌‌‌‌‌ای دست‌‌‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌‌‌دست می‌شد. دلار ۴۲۰۰ که به دلار جهانگیری هم معروف شده بود، از فروردین‌ماه سال‌۹۷ و پس از نوسانات ارزی با دستورالعمل دولت دوازدهم به کالاهای اساسی اختصاص یافت. هدف دولت وقت از وضع این دلار، جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای اساسی و حمایت از مردم در مقابل فشارهای اقتصادی بود، اما نتیجه آن چیزی جز هدر رفت حجم عظیمی از منابع ارزی در شرایط تحریمی کشور نبود و شواهد نشان می‌داد، سود دلار ۴۲۰۰ به جیب عده‌‌‌‌‌‌‌ای خاص سرازیر شده و فایده‌‌‌‌‌‌‌ای برای سفره‌‌‌‌‌‌‌ مردم نداشته است. حالا اما مجلس موافقت خود را برای حذف ارز ترجیحی اعلام کرده تا اگر دولت نیز عزم خود را جزم کند، سال‌آینده، خبری از دلار ۴۲۰۰‌تومانی نباشد، اما اثر حذف دلار جهانگیری بر بازار سرمایه چه خواهد بود؟

کارشناسان و فعالان بازار سهام از روزی که صحبت از حذف این ارز به میان آمد، به اثر مثبت این اتفاق بر برخی از صنایع اشاره داشتند؛ گروه‌‌‌‌‌‌‌های کشاورزی و دامپروری، دارویی و روغن خوراکی گروه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی هستند که از حذف ارز ترجیحی در بورس منتفع می‌شوند.

در این میان تحلیلگران بازار به چند نکته مهم نیز اشاره می‌کنند؛ زمان اجرای این مصوبه، نحوه اجرای آن و احتمال کاهش مصرف مردم دو موضوعی است که کارشناسان می‌گویند می‌تواند اثر مثبت حذف ارز ترجیحی بر این صنایع را کم کند. این گروه تاکید دارند در صورت افزایش قیمت‌‌‌‌‌‌‌ کالاهای اساسی، درست که سود شرکت‌ها افزایش پیدا می‌‌‌‌‌‌‌کند اما ممکن است با کاهش مصرف از سوی مصرف‌‌‌‌‌‌‌کننده نیز مواجه شویم. آنان بر این باورند در صورتی‌که دولت به هر نحوی مانع از افزایش قیمت‌ها با دخالت در سازوکار بازارها شود، حذف ارز ۴۲۰۰ نمی‌تواند این صنایع را چندان منتفع کند.

قیمت‌گذاری مانع از اثر حذف ارز ۴۲۰۰ بر بازار می‌شود
مهدی دلبری، کارشناس بازار سرمایه: پیش‌‌‌‌‌‌‌شرطی که مجلس برای حذف ارز ۴۲۰۰ گذاشته مبنی‌بر اینکه افزایش قیمتی در کالاهای اساسی صورت نگیرد، اجرای این مصوبه را سخت کرده است، اکنون قیمت‌های جهانی به دلیل جنگ روسیه و اوکراین رشد زیادی داشته‌‌‌‌‌‌‌اند. مثلا قیمت هر تن گندم که ۵۰۰ دلار بوده به حدود ۱۲۰۰ دلار رسیده است، بنابراین اثرات این افزایش قیمت‌ها به‌زودی در کالاهای اساسی دیده می‌شود و در عمل پیش‌‌‌‌‌‌‌شرطی که مجلس گذاشته کار را سخت و پیچیده کرده است.

اثر حذف ارز ۴۲۰۰ در بازار سرمایه ‌بر برخی از صنایع مثل صنایع روغنی‌‌‌‌‌‌‌، غذایی‌‌‌‌‌‌‌ها و دارویی‌‌‌‌‌‌‌ بیشتر است و این صنایع مستقیما از حذف ارز ترجیحی اثر می‌‌‌‌‌‌‌گیرند، ولی نکته‌‌‌‌‌‌‌ای که وجود دارد اینکه باید دید نظام قیمت‌گذاری دولت به چه صورت خواهد بود، یعنی آیا حاشیه سودی که تاکنون برای این سه صنعت بوده، حفظ خواهد شد یا حاشیه سود قرار است کاهش پیدا کند.

با توجه به صحبت‌‌‌‌‌‌‌های مقامات دولتی و مجلس به‌نظر می‌رسد در حال تلاشند که شاهد افزایش قیمت در کالاهای اساسی نباشیم. اگر قرار باشد حاشیه سود افزایش پیدا کند بخشی از افزایش قیمت‌ها باید در دل سود شرکت‌ها بماند، بنابراین برای پیش‌‌‌‌‌‌‌بینی هنوز زود است و باید منتظر نظام قیمت‌گذاری دولت بود. با حذف ارز ۴۲۰۰ و در صورتی‌که قرار باشد با ارز مثلا ۲۴‌هزار‌تومانی حساب کنیم، سود شرکت‌ها ۶ برابر خواهد شد. این در صورتی است که دولت و مجلس دنبال قیمت‌گذاری دستوری نروند اما اگر بخواهیم بر اساس صحبت‌‌‌‌‌‌‌های مقامات دولتی و مجلس پیش‌‌‌‌‌‌‌بینی کنیم؛ یعنی حاشیه سود به‌صورت ریالی امسال باقی بماند، احتمالا اتفاق مثبتی برای این صنایع نخواهد افتاد. به‌نظر می‌رسد بازار با عجله به پیشواز اخبار می‌رود و باید صبر کند تا اثرات را ببیند و بعد تصمیم‌گیری کند. فعلا بازار مثبت است ولی متاسفانه ما با دولتی روبه‌رو هستیم که یک‌ماه پیش محصولات زیادی را شامل قیمت‌گذاری دستوری کرد؛ مثل لاستیک، روغن موتور و …، بنابراین اطلاعات و اخبار مثبتی به بازار مخابره نمی‌شود. در این مورد نیز احتمالا دولت می‌خواهد سرکوب قیمتی کند، بنابراین بعید است در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌مدت رشد انفجاری در این صنایع داشته باشیم. البته امید است مدیران این صنایع مدیران شجاعی باشند و اجازه ندهند که دولت سراغ قیمت‌گذاری دستوری برود، با این‌حال شواهد نشان می‌دهد روند قیمت‌گذاری دستوری ادامه‌‌‌‌‌‌‌دار باشد و سایه‌‌‌‌‌‌‌اش از سر بازار کم نشود.

غفلت از اثر کاهش مصرف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ با حذف ارز ۴۲۰۰
علیرضا تاجبر، کارشناس بازار سرمایه: از سه دیدگاه می‌توان به مصوبه مجلس مبنی‌بر حذف ارز ترجیحی نگاه و آن را بررسی و تحلیل کرد. اول از همه باید گفت که وضع ارز ۴۲۰۰ از ابتدای امر اقدام نادرست و کارشناسانه‌‌‌‌‌‌‌ای نبود و مشکلات اقتصادی زیادی برای کشور به‌همراه داشت و باعث فساد هم شد. از اول نباید این اتفاق پایه‌‌‌‌‌‌‌ریزی می‌شد اما اکنون حذف این ارز تبعات تورمی سنگینی برای کشور دارد؛ به‌خصوص برای دهک‌‌‌‌‌‌‌های درآمدی پایین این تبعات بیشتر خواهد بود و فشار بالایی به آنان تحمیل می‌شود.

اما اثر حذف ارز ۴۲۰۰ بر بازار سرمایه دو سطح دارد؛ یکی اثر سطحی و دیگری اثر عمیق. اثر سطحی حذف ارز ترجیحی این است که شرکت‌هایی که از این ارز استفاده می‌کردند‌ مثل مواد غذایی و دارویی‌‌‌‌‌‌‌ها مبلغ فروش‌‌‌‌‌‌‌شان افزایش پیدا می‌‌‌‌‌‌‌کند و حتی با فرض ثابت‌ماندن حاشیه سود، افزایش میزان فروش باعث افزایش سودآوری آنان می‌شود، اما موردی که باید به آن توجه کرد، موضوع کشش مصرف است. در دارو چنین چیزی مطرح نیست ولی در مواد غذایی و دامپروری و کشاورزی باید به کشش مصرف‌‌‌‌‌‌‌کننده هم توجه داشته باشیم. سرانه مصرف لبنیات و گوشت در کشور بسیار پایین آمده است و هیچ بعید نیست سرانه مصرف مرغ و تخم‌‌‌‌‌‌‌مرغ، روغن و سایر محصولات هم کاهش پیدا کند. تمام گمانه‌‌‌‌‌‌‌زنی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که از حذف ارز ۴۲۰۰ از سوی کارشناسان و سهامداران در بازار صورت می‌گیرد بدون توجه به تبعات تورمی سنگینی است که جامعه تحمل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند و همچنین بدون توجه به کشش مصرف دهک‌‌‌‌‌‌‌های پایین درآمدی است، یعنی همه صرفا می‌گویند مبلغ فروش بالا می‌رود و این شرکت‌ها افزایش نرخ می‌گیرند و با افزایش سود مواجه می‌شوند، اما به این مساله توجه نمی‌کنند که گران‌شدن افسارگسیخته حتی کالاهای اساسی می‌تواند منجر به کاهش مصرف در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌مدت شود. ما کاهش مصرف را در لبنیات و گوشت که کالاهای بسیار کم‌‌‌‌‌‌‌کششی هستند مشاهده کردیم. به‌نظر می‌رسد ممکن است این اتفاق در سایر موارد هم بیفتد. در مورد گوشت،مرغ و حتی تخم‌‌‌‌‌‌‌مرغ هم ممکن است با کاهش سرانه مصرف در کشور مواجه شویم، با این‌حال در کل این اتفاق برای صنایع دارویی، غذایی و کشاورزی مثبت خواهد بود، اما اثر منفی آن بر زندگی مردم مشاهده خواهد شد و مردم مجبورند برای خرید داروی گران از مصارف دیگر بزنند. بازار سرمایه راه خود را می‌‌‌‌‌‌‌رود. بازار سرمایه اکنون در بهترین شرایط خود است و این اخبار تنها روی برخی از شرکت‌ها اثر دارد. باید به نرخ‌های جهانی توجه داشته باشیم. شرکت‌هایی که در فلزات اساسی و معادن و پتروشیمی و پالایشگاه فعال هستند وضعیت خوبی دارند. از آن طرف هنوز امیدی هم به احیای برجام وجود دارد و اگر برجام احیا شود اثر مستقیمی روی بانک‌ها و خودرویی‌‌‌‌‌‌‌ها خواهد گذاشت، بنابراین کلیت بازار مثبت است و اینکه گروه کوچکی از ارز ۴۲۰۰ نفع ببرند تاثیر زیادی روی کلیت بازار ندارد. کلیت بازار شامل شرکت‌های بنیادی و شرکت‌های صادرکننده، افق روشنی پیش‌‌‌‌‌‌‌روی خود دارند.

نحوه اجرای حذف ارز ۴۲۰۰ برای بورس مهم است
عباسعلی حقانی‌‌‌‌‌‌‌نسب، کارشناس بازار سرمایه: نمایندگان مجلس شورای اسلامی به حذف ارز ۴۲۰۰ به صورت مشروط رای دادند، مشروط بر اینکه مابه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌التفاوت حذف ارز ترجیحی به‌عنوان یارانه یا به‌صورت کالابرگ یا مواردی دیگر در اختیار قشر ضعیف جامعه قرار گیرد. حذف ارز ۴۲۰۰ قاعدتا تاثیر زیادی روی سهم‌‌‌‌‌‌‌های ریالی بازار خواهد داشت. البته اندازه سهم‌‌‌‌‌‌‌های ریالی در بازار ما خیلی زیاد نیست و کمتر از ۳۰درصد بازار سرمایه ما را این سهام تشکیل می‌دهند. نکته مهمی که وجود دارد اینکه این سهم‌‌‌‌‌‌‌ها به‌ویژه صنایع روغنی، غذایی و دارویی با حذف ارز ترجیحی وضعیت بهتری خواهند داشت و با رشد سود مواجه می‌شوند. البته صنایع دارویی تا حدی از این قاعده مستثنی است اما درباره صنایع غذایی و روغنی شرایط فرق می‌‌‌‌‌‌‌کند و هنوز ارز ۴۲۰۰ دریافت می‌کنند، بنابراین با حذف ارز ترجیحی آنان شرایط بهتری خواهند داشت، چراکه هنوز به‌صورت کامل ارز آنان حذف نشده است اما باید دید چه اتفاقاتی می‌‌‌‌‌‌‌افتد و دولت چطور می‌خواهد به این مصوبه ‌عمل کند. الان مجلس صرفا مصوبه‌‌‌‌‌‌‌ای داشته و اختیار نحوه عملکرد را به دولت داده که هر وقت صلاح دانست کالایی را از سبد ارز ترجیحی حذف کند و مابه‌‌‌‌‌‌‌التفاوت آن را بدهد.

ممکن است دولت با توجه به شرایطی که در کشور وجود دارد تا پایان سال‌۱۴۰۱ تغییری در این رویه ایجاد نکند، یعنی باید به این نکته توجه داشت و در تحلیل‌‌‌‌‌‌‌ها در نظر داشت. دولت با توجه به شرایط مردم و شرایط اقتصادی کشور دست به حذف ارز ۴۲۰۰ می‌زند و در تحلیل‌‌‌‌‌‌‌ها و معادلات باید به این نکته دقت داشت که ممکن است فعلا اجرایی نشود، یا حتی ممکن است دولت وقتی ببیند می‌تواند خودش ارز را تامین کند، مابه‌‌‌‌‌‌‌التفاوت آن را به همان واردکننده یا تولیدکننده بدهد و سعی نکند که تولیدکننده‌‌‌‌‌‌‌ها یا واردکننده‌‌‌‌‌‌‌ها قیمت کالای خود را افزایش دهند، بنابراین رویه‌‌‌‌‌‌‌ها هنوز مبهم است و نمی‌‌‌‌‌‌‌دانیم دولت چطور می‌خواهد این مصوبه را اجرا کند ولی اگر اجرا شود و به‌صورت یک دفعه ارز ۴۲۰۰حذف شود قطعا روی صنایعی که نام برده شد اثرات خوبی خواهد داشت.

کدال؛ شاهد شکست ۴۲۰۰
حدود سه سال‌پیش بود که «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی تحت‌عنوان «شاهد بورسی شکست ۴۲۰۰» به تضعیف زنجیره تولید و آسیب‌‌‌‌‌‌‌پذیری مصرف‌‌‌‌‌‌‌کننده نهایی با تولد دلار ۴۲۰۰‌تومانی اشاره کرده بود. دخالت‌های دولت در اقتصاد کشور که معمولا به‌نام حمایت از تولیدکننده یا مصرف‌‌‌‌‌‌‌کننده رخ می‌دهد ممکن است در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌مدت اثرات مثبتی داشته باشد، اما معمولا به تضعیف تولید منجر می‌شود. اگر بدانیم که بیش از ۹۰‌درصد از روغن خام مصرفی کشور از طریق واردات تامین می‌شود، می‌توان به وابستگی شدید این صنعت به ارز وارداتی پی برد. خوراک‌‌‌‌‌‌‌های دام و طیور از دیگر مواردی هستند که تا به امروز در لیست ۴۲۰۰ قرار دارند و با وجود مهیا‌بودن شرایط، سیاست اشتباه مانع از رونق این بخش و وابستگی هرچه بیشتر به واردات شده است. درخصوص صنعت دارو نیز می‌توان به وابستگی شدید به بازار واردات اشاره کرد و شاید بتوان گفت؛ اگر دلار ارزان طی سال‌های طولانی به این صنعت ارائه نمی‌‌‌‌‌‌‌شد، شاید بخش زیادی از مواداولیه نیز در کشور تولید می‌شد و خود می‌‌‌‌‌‌‌توانست مسیر تحول را در این صنعت رقم بزند. بیراه نیست اگر بگوییم اینکه دولت در هر بخشی خود را به‌جای فعالان اقتصادی بگذارد و به‌جای آنها تصمیم بگیرد، یا به خیال خود در حمایت از مصرف‌‌‌‌‌‌‌کنندگان ارز ارزان را به واردات اختصاص دهد نتیجه‌‌‌‌‌‌‌ای منفی به‌‌‌‌‌‌‌دنبال دارد. واقعیت‌‌‌‌‌‌‌هایی که به‌خوبی از عملکرد ارسالی شرکت‌های بورسی بر روی سامانه کدال نمایان است.

رشد قیمت‌‌‌‌‌‌ سهام در دادوستدهای روز دوشنبه نیز ادامه پیدا کرد و شاخص‌کل تالار شیشه‌‌‌‌‌‌ای با ثبت رشد ۵۴/ ۱‌درصدی، به حرکت در ابرکانال ۳/ ۱‌میلیون واحد ادامه داد. بازگشایی سبز بازارهای جهانی از مهم‌ترین محرک‌های صعود دماسنج اصلی تالار شیشه‌‌‌‌‌‌ای در معاملات این روز به‌شمار می‌رفت. جایی که اتفاق‌نظر غربی‌‌‌‌‌‌ها برای تحریم نفت و گاز روسیه، بهای طلای‌سیاه را به مرز ثبت رکورد تاریخی جدیدی رساند و فلزات نیز با جهش‌‌‌‌‌‌ قیمت غیرمنتظره‌‌‌‌‌‌ای همراه شدند. به این ترتیب بورس‌‌‌‌‌‌بازان که دو روز در غیبت این متغیر بنیادی به دادوستد سهام مشغول بودند، روز دوشنبه بال جدیدی برای پرواز در اختیار گرفتند تا با وجود کمرنگ‌شدن اثر حذف دلار ۴۲۰۰‌تومان و افزایش نگرانی از حصول زودهنگام احیای برجام، با باد مساعدی که از سمت بازارهای جهانی در حال وزیدن بود، خود را به سطوح بالاتری در شاخص‌‌‌‌‌‌های بورسی برسانند. در چنین شرایطی بود که ارزش معاملات خرد سهام نیز ارتقا پیدا کرد و سهامداران خرد نیز به فعالیت چندروزه خود در زمین خرید سهام ادامه دادند.
باد مساعد جهانی در تالار شیشه‏‏‏‏‏‌ای
شاخص‌‌‌‌‌‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران تا میانه‌‌‌‌‌‌های کانال ۳/ ۱میلیون واحدی پیشروی کرد. در معاملات روز دوشنبه نماگر اصلی تالار شیشه‌‌‌‌‌‌ای بیش از ۲۰‌هزار واحد افزایش (معادل ۵۴/ ۱درصد رشد) داشت و توانست رقم ۳۴۲/ ۱میلیون واحدی را به خود اختصاص دهد. ارزش معاملات خرد بورس تهران (سهام و حق‌تقدم) هم با افزایش ارتفاع قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌ای همراه شد و در پایان معاملات رقم ۳۶۹۹ میلیارد‌تومانی را ثبت کرد. گفتنی است، در هفته سوم معاملات اسفند‌ماه طی ۳ روز کاری اخیر شاخص بورس تهران بیش از ۶۱‌هزار و ۷۰۰ واحد افزایش (معادل۸۱/ ۴درصد رشد) پیدا کرده است.

بورس‌‌‌‌‌‌بازی بر محور کامودیتی‌‌‌‌‌‌
بورس‌‌‌‌‌‌بازان روز دوشنبه پس از دو روز بی‌‌‌‌‌‌خبری و تعطیلی بازار کامودیتی‌‌‌‌‌‌ها، روند داد و ستد‌‌‌‌‌‌ها در بازار‌‌‌‌‌‌های جهانی را پیگیری و معاملات خود را بر مبنای تغییرات نرخ‌های جهانی پیاده‌‌‌‌‌‌سازی کردند؛ به‌طوری که آمار‌‌‌‌‌‌ها حکایت از افزایش اثر‌‌‌‌‌‌گذاری بازارهای جهانی در چینش پرتفوی سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران و نقش پررنگ کالاهای اساسی در بورس تهران و فرابورس ایران داشت. روز دوشنبه در تالار سعادت‌‌‌‌‌‌آباد نماد شرکت‌هایی اعم از معدنی-صنعتی گل‌‌‌‌‌‌گهر، گسترش نفت و گاز پارسیان، نفت و گاز و پتروشیمی تامین و سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاری غدیر بیشترین تاثیر را در رشد دماسنج بازار داشتند.

بازگشایی روز گذشته بازار‌‌‌‌‌‌های جهانی قیمت‌های فوق‌‌‌‌‌‌العاده‌‌‌‌‌‌ای را پیش‌‌‌‌‌‌روی سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران بازار‌‌‌‌‌‌های مالی گذاشت، به‌طوری‌که قیمت نفت با رکوردشکنی جدیدی همراه شد و تا محدوده ۱۳۹ دلار بر بشکه پیشروی کرد، هر چند در ادامه نرخ طلای‌سیاه با اندکی اصلاح (تا لحظه تنظیم این گزارش) توانست تا سطحی ۱۲۶ دلار بر هر بشکه کاهش ارتفاع داد. چنین موضوعی باعث شد تا عمده شرکت‌های زیرمجموعه نیز تحت‌تاثیر رشد بهای نفت با افزایش نرخ در معاملات خود همراه شوند.

سایر کالاهای اساسی در بازار کامودیتی‌‌‌‌‌‌ها هم با افزایش قیمت قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌ای همراه بودند به‌طوری که مس سطح ۱۱‌هزار دلار، روی ۴۲۶۰دلار، آلومینیوم ۴‌هزار دلار و اوره رقم ۸۳۷دلار بر هر تن را تجربه کردند. بر این اساس افزایش تحرک در این بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها باعث شد تا شرکت‌های کامودیتی‌‌‌‌‌‌محور داخلی که حدود ۷۰‌درصد از ارزش کل بازار سهام ایران را در اختیار دارند نیز با هجوم متقاضیان روبه‌رو شوند تا بدین ترتیب این دست از شرکت‌ها بیشترین وزن را در رشد دیروز نماگر اصلی بورس تهران اعمال کنند. در عین حال رشد چند وقت اخیر قیمت‌های جهانی به‌خصوص جهش‌‌‌‌‌‌های روز گذشته کالاهای اساسی در این بازار‌‌‌‌‌‌ها، نگرانی‌های موجود میان بورسی‌‌‌‌‌‌ها از بابت افت احتمالی دلار را خنثی کرد.

در این میان بررسی گروه پالایشی‌‌‌‌‌‌ که طی چند وقت اخیر در پی صعود نرخ نفت در بازار‌‌‌‌‌‌های جهانی واکنش‌های به مراتب مثبت‌‌‌‌‌‌تری را نسبت به سایرین از خود نشان می‌داد نیز حکایت از این مهم دارد که همچنان شرکت‌های فعال در این صنعت همگام با رشد بهای نفت رو به صعود گذاشته‌‌‌‌‌‌اند. این در حالی است که پس از گزارش‌‌‌‌‌‌های پاییز که نشان داد کرک اسپرد رشد محسوسی داشت انتظار می‌رود در فصل زمستان هم با توجه به رشد نزدیک به ۲۰‌درصدی میانگین قیمت نفت، کرک‌اسپرد پالایشی‌‌‌‌‌‌ها هم با رشد قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌ای همراه شود. بر این اساس انتظار می‌رود که در این صنعت شرکت‌ها بتوانند با تعدیل مثبت و سودآوری همراه شوند و گزارش‌‌‌‌‌‌های مالی به مراتب مطلوب‌‌‌‌‌‌تری را نسبت به گذشته به بازار ارائه کنند.

تامل برجامی سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران
این روز‌‌‌‌‌‌ها هر چند احیای برنامه جامع اقدام مشترک نسبت به گذشته وزن قابل‌توجهی در محاسبات سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران پیدا کرده است اما روز دوشنبه مقداری نگرانی برجامی در بازار‌‌‌‌‌‌ها وجود داشت. در بورس تهران سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران عمدتا حقیقی فروش شرکت‌های زیرمجموعه صنعت بانک و خودرو را در دستور کار معاملاتی خود قرار دادند. این در حالی است که برخی از فعالان بازار سهام بر این باورند، به دلیل عدم‌قطعیت‌‌‌‌‌‌ها در حوزه مذاکرات اتمی، سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران منابع خود را وارد سهامی می‌کنند که از پشتوانه بیش‌‌‌‌‌‌تری در راستای افزایش نرخ‌ها برخوردارند. قشر دیگر از بورس‌‌‌‌‌‌بازان هم معتقدند، بازار سهام مدت‌‌‌‌‌‌هاست که وارد سیکل مشخصی شده به‌طوری که بررسی جریان داد و ستد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های چند هفته اخیر نشان می‌دهد منابع در گروه‌‌‌‌‌‌های برجامی و دلاری در حال چرخش است و بسته به سیگنال‌‌‌‌‌‌ها مخابره‌‌‌‌‌‌ای در صنایع مختلف جابه‌جا می‌شود (ریالی- دلاری- برجامی). این نگرانی در بازارهای دیگر نیز قابل‌مشاهده بود. به اعتقاد کارشناسان حمله روسیه به اوکراین در بازار‌‌‌‌‌‌های جهانی التهاباتی را ایجاد کرد، با این حال جایی شاهد تشدید این التهابات بودیم که طرف‌‌‌‌‌‌های غربی مراودات مالی خود را با روسیه تحریم کردند. اکنون نگرانی که در میان معامله‌‌‌‌‌‌گران وجود دارد از کارشکنی‌‌‌‌‌‌های احتمالی روسیه در روند مذاکرات اتمی وین نشأت می‌گیرد. گمانه‌‌‌‌‌‌زنی‌‌‌‌‌‌هایی میان جامعه سهامداران وجود دارد مبنی‌بر اینکه واکنش روسیه به تحریم می‌تواند در مسیرتوافق ایران با قدرت‌‌‌‌‌‌های جهانی و احیای برجام خلل ایجاد کند زیرا در صورت حصول توافق ایران می‌تواند جایگزینی به مراتب بهتر از روسیه در تامین نفت و سایر کالاهای اساسی در جامعه بین‌‌‌‌‌‌المللی باشد. به هر روی صحبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های روز دوشنبه خطیب‌‌‌‌‌‌زاده سخنگوی وزارت امورخارجه نشان داد که نگرانی چندانی درخصوص مذاکرات هسته‌‌‌‌‌‌ای وجود ندارد و احیای برجام در آینده نزدیک دور از انتظار نیست.

واکنش ادامه‌‌‌‌‌‌دار به حذف ۴۲۰۰
همزمان با افزایش گمانه‌‌‌‌‌‌زنی‌‌‌‌‌‌ها در راستای حذف ارز ۴۲۰۰‌تومانی معامله‌‌‌‌‌‌گران در واکنش به این رویداد به سمت گروه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مرتبط در جریان داد و ستد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها میل پیدا کردند، به‌طوری که روز گذشته هیجان خرید در گروه‌‌‌‌‌‌هایی نظیر زراعت، دامپروری، روغن خوراکی و دارو مشاهده شد و تعدیل مثبت قیمتی را در این صنایع رقم زد. هر چند نمایندگان خانه ملت با شفاف‌‌‌‌‌‌سازی درخصوص مصوبه اخیر مجلس (حذف دلار ۴۲۰۰‌تومانی) خبر از تفویض اختیار به دولت سیزدهم در راستای حذف این مهم دادند و در ادامه بر ضرورت اختصاص کالابرگ از سوی دولت نیز اشاره‌شده است. به این ترتیب کمی از واکنش هیجانی بورسی‌‌‌‌‌‌ها در گروه‌‌‌‌‌‌های درگیر با دلار ترجیحی کاسته شد و خبری از تشکیل صف‌‌‌‌‌‌های خرید همانند روز یکشنبه نبود، با این حال وضعیت متعادلی را تجربه کردند و در محدوده سبز تابلو دادوستد شدند.

نفت ۲۰۰ دلاری می‌شود؟
مذاکره آمریکا و اروپا درباره ممنوعیت واردات نفت روسیه یکی از عوامل اصلی اثرگذار در روند حرکت جهشی قیمت جهانی نفت در بازگشایی روز گذشته بازار‌‌‌‌‌‌های جهانی بود. به باور کارشناسان با اینکه آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه ایالات‌متحده آمریکا با تاکید بر اهمیت ثبات عرضه نفت در سطح جهانی، خبر از قصد ایالات‌متحده و شرکای اروپایی‌‌‌‌‌‌ واشنگتن برای بررسی ممنوعیت واردات نفت روسیه داد اما با توجه به ظرفیت‌‌‌‌‌‌های محدود کشور‌‌‌‌‌‌های تامین‌کننده نفت، تنها ایران می‌تواند در صورت حصول توافق با توجه به منابع عظیم خود التهابات ناشی از تحریم روسیه را در بازار‌‌‌‌‌‌های جهانی کاهش دهد. این رویداد یقینا در صورت دستیابی به معاهده بین‌‌‌‌‌‌المللی می‌تواند اثرات قابل‌توجهی نیز در اقتصاد ایران ایجاد کند.

توافق قدرت‌‌‌‌‌‌های جهانی در راستای تحریم روسیه با فرض فرسایشی‌شدن مذاکرات اتمی وین یک سناریوی اجتناب‌ناپذیر را در بازار‌‌‌‌‌‌های جهانی به تصویر می‌‌‌‌‌‌کشد. اتان هریس رئیس اقتصاد جهانی برای تحقیقات جهانی معتقد است؛ «اگر غرب بیشتر صادرات انرژی روسیه را قطع کند، شوک بزرگی برای بازارهای جهانی خواهد بود. از دست دادن ۵‌میلیون بشکه نفت روسیه می‌تواند منجر به دوبرابر شدن قیمت نفت به ۲۰۰دلار در هر بشکه و کاهش رشد اقتصادی در سطح جهان شود. این فقط نفت نیست، زیرا قیمت کالاها قوی‌‌‌‌‌‌ترین شروع خود را از سال‌۱۹۱۵ تاکنون داشته‌است.

در میان بسیاری از محرک‌‌‌‌‌‌ها در هفته گذشته، نیکل ۱۹ درصد، آلومینیوم ۱۵ درصد، روی ۱۲‌درصد و مس ۸‌درصد افزایش یافت، درحالی‌که معاملات آتی گندم ۶۰‌درصد و ذرت ۱۵‌درصد افزایش یافت.‌»

سیگنال مثبت از کاهش شکاف دلاری
کاهش فاصله معنادار نرخ دلار بازار آزاد با نرخ سامانه نیما از دیگر رویداد‌‌‌‌‌‌های مورد‌توجه سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران در معاملات دیروز بود. هر چند شرکت‌های سهامی با دلار سامانه نیما اقدام به نقل و انتقالات خود می‌کنند اما نباید فراموش شود که کاهش فاصله نرخ دلار بازار آزاد با دلار نیمایی علاوه‌بر اینکه فضا برای سفته‌‌‌‌‌‌بازی را محدود می‌‌‌‌‌‌کند، می‌تواند نشان از حرکت به سمت نرخی مشخص و واقعی در بازار‌‌‌‌‌‌ها داشته باشد.

بورس دوشنبه از دریچه آمار
همان‌طور که گفته شد، بازارهای جهانی، اهرم اصلی رشد شاخص‌‌‌‌‌‌کل بورس تهران در جریان داد و ستد‌های دیروز بودند، بنابراین در بازار روز دوشنبه حقیقی‌‌‌‌‌‌ها عمدتا از صنایع برجامی خارج شدند و سرمایه خود را به سمت گروه‌‌‌‌‌‌هایی اعم از محصولات شیمیایی با خالص خرید ۱۶۸ میلیارد‌تومان و فرآورده‌های نفتی با ۱۳۸ میلیارد‌تومان هدایت کردند. سایر صنایع اعم از بانک، خودرو و ساخت قطعات و حمل‌ونقل نیز به ترتیب در صدر فهرست خالص فروش سهامداران حقیقی جای گرفتند، از این‌رو همان‌طور که گفته شد استقبال بورس‌بازان از تعدیل مثبت قیمت کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در بازار‌‌‌‌‌‌های جهانی افزایش اقبال بازار سهام را از سوی سهامداران خرد به همراه داشت. بدین ترتیب خالص تغییر مالکیت در شانزدهمین روز از اسفندماه ۱۴۰۰ از جابه‌جایی ۱۵۱ میلیارد‌تومانی سهام از پرتفوی سهامداران نهادی به سبد سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاری حقیقی‌‌‌‌‌‌ها حکایت داشت. در روزی که شاخص‌کل بورس تهران با رشد ۵۴/ ۱‌درصدی همراه شد، از ۳۳۷ نماد معامله‌شده، قیمت پایانی ۲۲۹ سهم (۶۸ درصد) مثبت بود و در مقابل ۹۸ سهم (۲۹ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۳۱نماد (۹ درصد) صف خریدی به ارزش ۱۵۴ میلیارد‌تومان تشکیل دادند، اما در مقابل شاهد شکل‌‌‌‌‌‌گیری صف‌فروش در ۱۲ نماد بورسی (۴ درصد) به ارزش ۳۱میلیارد‌تومان بودیم.

در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افزایش ۷۳/ ۱درصدی را ثبت کرد، ۱۴۴ نماد معامله شدند که در این میان قیمت ۹۸ سهم (۶۸ درصد) مثبت و ۳۸ سهم (۲۶درصد) منفی بود. در این بازار ۱۱ نماد (۸ درصد) صف خریدی به ۳۵ میلیارد‌تومان تشکیل دادند و در مقابل شاهد شکل‌‌‌‌‌‌گیری صف‌فروش در ۷ نماد فرابورسی (۵درصد) به ارزش ۳۸میلیارد‌تومان بودیم. بازار پایه نیز روز گذشته میزبان دادوستد ۱۴۶ نماد بود. در این میان ۶۵سهم (۴۵ درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد ۶۸ سهم (۴۷ درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۳۸ نماد (۲۶درصد) صف خریدی به ارزش ۱۲۵ میلیارد‌تومان شکل دادند و صف‌فروش در این بازار به ۴۳نماد (۲۹ درصد) با ارزشی بالغ بر ۷۹میلیارد‌تومان اختصاص پیدا کرد.

دانش سرمایه ارکا برای همراهان خود به صورت همه روزه اخبار های بازار سرمایه را ارائه می دهد. مطالب بیشتر

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خانهمشاورهفروشگاهتماس با ما