سهام های پیشنهادی00/03/08

بورس تهران در حالی هفته گذشته با افت ۹/ ۳درصدی نماگر اصلی خود مواجه شد که در پایان هفته چهره‌ای متفاوت نشان داد و روزنه‌های امید به بازیابی تعادل بازار احیا شد. در این میان بررسی‌های تحلیلی نشان می‌دهد میزان خروج سرمایه حقیقی از بازار نسبت به نقطه اوج سال ۹۹، نزدیک به جایی قرار گرفته است که می‌توان انتظار داشت فاز رکودی به پایان برسد. با این حال باید دید آیا محرک‌های پرقدرت بنیادی می‌تواند مانع افت بیشتر قیمت سهام و خروج سهامداران شود یا خیر؟

شروین شهریاری: بازار سهام در هفته گذشته کار خود را با تشدید فشار عرضه و کاهش شدید قیمت‌ها آغاز کرد اما پس از سقوط شاخص کل به کانال یک‌میلیون واحد در روز سه‌شنبه، خریداران تا‌حدی کنترل اوضاع را در دست گرفتند، تا جایی که با تجربه دو روز متوالی مثبت، شاخص موفق شد سطح حمایتی ۱/ ۱ میلیون واحد را حفظ کند. با این حال، با افت ۹/ ۳درصدی در هفته گذشته، بازدهی ۱۲ ماه اخیر بورس به کمتر از ۲۰ درصد رسیده و احتمالا این رقم یعنی بازده سالانه تا پایان خرداد به محدوده منفی وارد می‌شود. به‌رغم رکود نسبی حاکم بر کلیت فضای بازار، نشانه‌هایی از بهبود در زمینه نقدشوندگی و رفع قفل معاملاتی نمادهای کوچک‌تر دیده می‌شود. در همین راستا با وجود آنکه هنوز نشانه‌ای از رشد ارزش معاملات از محدوده روزانه ۲ هزار میلیارد تومانی دیده نمی‌شود، تعداد نمادهای دارای صف فروش که در فروردین‌ماه تا بیش از ۵۰۰ نماد افزایش یافته بود، در پایان روز چهارشنبه به حدود نصف رسید تا روزنه‌های امید از بازیابی تعادل بازار احیا شود. در همین حال، ثبات نسبی نرخ ارز و قیمت‌های جهانی این امیدواری را ایجاد کرده که بازار در کوتاه‌مدت شاهد عبور از هیجانات منفی و پردامنه اخیر باشد.

خروج پول‌های غیرحرفه‌ای؟

یکی از متغیرهای مورد رصد فعالان بازار در سال‌های اخیر آمار تغییر مالکیت سهام بین سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی بوده است. اگر مبنا را به آغاز سال ۹۸ ببریم تا اواسط مرداد ۹۹ یعنی اوج شاخص مجموعا حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان سهام از سبد مالکان حقوقی به حقیقی منتقل شده است. از آن نقطه، با آغاز افت بازار، روند مزبور معکوس و خرید حقوقی از حقیقی آغاز شد. بر این اساس، تا پایان هفته گذشته بیش از ۹۰ هزار میلیارد تومان سهام توسط حقوقی‌ها از فعالان حقیقی بازخرید شده است. با توجه به اینکه بخش عمده ورودی پول در زمان اوج شاخص بوده، فروش سرمایه‌گذاران حقیقی در روند منفی عملا باعث از بین رفتن اصل سرمایه بخش عمده‌ای از تازه‌واردها شده است. یک بررسی تحلیلی نشان می‌دهد که نسبت میزان خروج سرمایه حقیقی از بازار نسبت به نقطه اوج اکنون نزدیک به جایی قرار گرفته که در دوران بعد از سقوط سال ۹۲ به آن محدوده رسید. اهمیت این مساله آنجاست که در پایان سال ۹۳، مقارن با رسیدن میزان خروج پول سرمایه‌گذاران حقیقی به سطح مشابه مقطع فعلی به لحاظ نسبی، روند افت شاخص بورس متوقف شده و بازار در مسیر آرامش و رشد افتان و خیزان و تدریجی قرار گرفت. با شبیه‌سازی شرایط مزبور و انطباق آن بر وضعیت کنونی یک گمانه عبارت از نزدیک شدن به فاز پایانی خروج بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای و در نتیجه پایان عرضه‌های هیجانی و سقوط بی‌وقفه قیمت‌هاست. علاوه بر این، میانگین ارزش فروش روزانه هر فرد حقیقی در هفته گذشته به‌طور متناوب به زیر سطح ۱۰۰ میلیون ریال کاهش یافت که با توجه به خرد بودن عرضه‌ها باز هم نشانه‌ای از نزدیک بودن به پایان فشار فروش از سوی افراد غیر حرفه‌ای وارد شده در دوران حبابی سال گذشته است.

استقبال سرد از اوراق بدهی

پس از دو ماه وقفه، در هفته گذشته بار دیگر فروش اوراق بدهی دولتی با عرضه حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان از سر گرفته شد. با این حال استقبال خریداران از این مرحله عرضه اوراق تا به اینجا کمتر از حد انتظار بوده است. اوراق مزبور با سررسید یک تا سه ساله با نرخ حدود ۲۱ درصد عرضه و حدود هزار میلیارد تومان توسط دو بانک خریداری شد. این در حالی است که در حوزه تورمی، رشد ۷/ ۰ درصدی شاخص قیمت کالاهای مصرفی در اردیبهشت‌ماه، از کمترین شتاب افزایش قیمت‌ها در ۲۰ ماه اخیر حکایت دارد. انتظار می‌رود در صورت تکرار آمار دو ماه اول امسال، نرخ تورم سال ۱۴۰۰ به کمتر از ۲۵ درصد برسد. به این ترتیب، به‌رغم تعدیل چشم‌انداز تورمی و برتری بازدهی نسبت به سپرده متناظر بانکی، کماکان استقبال مناسبی از این اوراق به چشم نمی‌خورد. از زاویه دیگر، نیاز مبرم دولت به فروش اوراق به منظور جبران کسری بودجه این نگرانی را ایجاد می‌کند که ادامه روند کنونی منجر به اتفاقات مشابه دو سال اخیر در زمینه پولی کردن کسری و پیامدهای تورمی آن شود. بنابراین در حال حاضر تنها دو گزینه شامل افزایش سود اوراق یا تسریع در احیای برجام و برقراری مجدد درآمدهای نفتی به‌عنوان راهکارهای ضدتورمی تامین بودجه مطرح است. با عنایت به تاثیرات مهم نحوه تامین کسری بودجه بر سایر متغیرهای اقتصادی شامل نرخ ارز و تورم و نیز چشم‌انداز سودآوری شرکت‌ها، به نظر می‌رسد فعالان بورس تهران باید تحولات مربوط به فروش اوراق بدهی و تامین درآمدهای دولت را مورد ملاحظه دقیق قرار دهند.

تورم جهانی زیر ذره‌بین

براساس آمارهای موجود، کاربرد کلمه تورم در مقالات و تحلیل‌های تخصصی نشریات اقتصادی اخیرا به یک اوج تاریخی بعد از سال ۲۰۰۸ رسیده است. تحلیل‌ها در این زمینه به دو دسته تقسیم می‌شوند. گروه اول با اشاره به نرخ‌های تورم بالای اخیر از جمله رشد ۹/ ۰ درصدی شاخص کالاهای مصرفی (به غیر از انرژی و غذا) در آمریکا در ماه گذشته (که رکورد ۳۸ ساله به شمار می‌رود) نسبت به احتمال ورود اقتصاد به یک پارادایم تورمی جدید هشدار می‌دهند. این گروه طبیعتا انتظار افزایش بیشتر قیمت‌های جهانی کالا در ماه‌های پیش رو را دارند. دسته دوم با اشاره به سه عامل مهم شامل پیر شدن جمعیت، پیشرفت تکنولوژی و حجم سنگین بدهی‌های موجود به نیروهای قوی ضد تورمی اشاره می‌کنند که موجب می‌شود هرگونه موج افزایش قیمت‌ها موقت باشد. در همین حال، نشانه‌هایی از تردید بانک مرکزی آمریکا در ادامه سیاست پولی انبساطی از یک سو و تعلل دولت بایدن در زمینه اجرای برنامه‌های انبساط مالی به‌عنوان موانع تداوم فضای تورمی ذکر شده است. در چین نیز مقامات دولتی اخیرا سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای را در راستای کنترل قیمت کالاها به‌کار بسته و به مقابله با احتکار یا سفته‌بازی در زمینه کالاها پرداخته‌اند که منجر به کشیده شدن ترمز رشد قیمت‌ها در بخش سنگ‌‌آهن، فولاد و مواد غذایی شده است. در همین راستا، نرخ سنگ‌‌آهن و انواع مقاطع فولادی حدود ۲۰ درصد از اوج خود در هفته‌های اخیر کاهش یافته است. به نظر نگارنده شواهد دال بر گذرا بودن تورم کنونی و بازگشت به فضای ثبات و کاهش نسبی قیمت‌ها با عنایت به جهت‌گیری سیاستگذاران در دو اقتصاد اول دنیا شامل چین و ایالات‌متحده پررنگ است؛ سناریویی که در صورت تحقق به معنای کاهش نسبی درآمد کشورهای صادر‌کننده کالایی و شرکت‌های مرتبط از سطوح کنونی خواهد بود.

هرچند شاخص کل بورس تهران در دو روز پایانی اولین هفته خردادماه سبز شد اما درمجموع هفته با افت ۹/ ۳ درصدی مواجه شد که بیشترین افت هفتگی این نماگر از هفته منتهی به ۲۴ دی ۹۹ بود. بررسی روند وقایع بازار سهام در هفته گذشته به‌خوبی نشان می‌دهد که وضعیت تقاضا در بازار سرمایه اصلا رضایت‌بخش نیست. معاملات هفتگی بورس تهران در حالی خاتمه یافت که میانگین روزانه ارزش معاملات خرد به محدوده ۱۸۰۰میلیارد تومان رسیده بود. در این هفته همچنین ارزش خالص خرید حقوقی‌ها مانند هفته‌های گذشته مثبت بود که سبب شد بیش از ۱۹۰۰ میلیارد تومان دیگر از مجموع پول سرمایه‌گذاران حقیقی از بازار خارج شود. در حال حاضر با وجود کم‌بودن ارزش معاملات و بالا رفتن میانگین خالص خرید حقوقی نسبت به هفته‌های گذشته مطلوبیت متغیرهای بنیادی شرایطی را پدید آورده که به‌واسطه آن بتوان به برون‌رفت بورس از بحران کنونی دل خوش کرد.

در آخرهفته‌ای که گذشت، هشتگ بورس جزو هشتگ‌های داغ فضای توییتر فارسی شد و با اظهارنظر برخی از کاندیداها درباره این حوزه، کاربران واکنش‌هایی نشان دادند. اظهارنظرهای بورسی و اقتصادی کاندیداهای ریاست‌جمهوری باعث می‌شود که در فضای توییتر فارسی فعالان این حوزه درباره وعده‌ها و شعارهای آنها موضع‌گیری کنند. آنها یا به‌طور مشخص با خطاب قرار دادن کاندیدایی که وعده‌ای درباره بورس و حوزه اقتصاد داده است، نظرشان را نسبت به موضوع مطرح‌شده از سوی کاندیدا می‌نویسند یا بدون اشاره‌ای خاص و نام بردن از کاندیدا، درباره وعده و شعار مطرح‌شده مطالبی در صفحه‌های خود منتشر می‌کنند.

در آخر هفته گذشته مهدی رباطی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «حل یک‌ربعه مشکلات، حل سه ر‌وزه بحران بورس، حل همه بحران‌های ۴۰ ساله در سه سوت. هنوز جای این مدل وعده‌ها و حل مشکلات در چند روز که در ۸ سال هم حل نشد درد می‌کند. مردم و سهامداران آگاه‌تر از آن شده‌اند که خام شعارهای سوپر پوپولیستی شوند. مسیر توسعه و‌ حل بحران‌ها اکسیر ندارد.»

رضا امامی هم در صفحه خود با نوشتن اینکه «هر‌کسی که در نطق‌های انتخاباتی خودش از کلید واژه‌هایی مثل کمیته تخصصی و دولت سهام و پس گرفتن پول و زمین رایگان و حل تورم با سه شماره استفاده کرد» از کاندیداهایی که چنین وعده‌هایی می‌دهند انتقاد کرد. در کنار این انتقادها در آخرهفته‌ای که گذشت صحبت‌های یکی از کاندیداهای انتخابات مبنی بر اینکه «من صدای معترضان به وضع موجود هستم» موجی از انتقادها و سوژه‌سازی‌های کاربران فعال در حوزه بورس را به دنبال داشت.

این کاربران با بازنشر صحبت‌های این کاندیدای ریاست‌جمهوری با انتقادهای تند و تیز از سیاست‌های او در حوزه اقتصاد و به‌طور مشخص بورس به او خرده می‌گرفتند که سیاست‌های او باعث رقم‌خوردن اتفاق‌های تلخی در حوزه بورس برای سهامداران شده است. از طرف دیگر هم صحبت‌های یکی دیگر از کاندیداها که بیان کرده بود «مقصران سقوط بورس نامزد شده‌اند.» این سوژه‌ را به دست فعالان حوزه بورس داده بود که بیش از هر زمان دیگری به این مساله بپردازند و سعی کنند توجه سهامداران خرد را جلب کنند که بورس تبدیل به ابزاری برای سیاست‌های رقابتی جناح‌های سیاسی در کشور شده است. مساله‌ای که برای امروز و دیروز نیست و از اواسط سال گذشته، در میان فعالان حوزه بورس کم و بیش به آن پرداخته می‌شد. آنها در صحبت‌ها و اظهارنظرهایشان در شبکه‌های اجتماعی و به‌خصوص توییتر با ابراز تاسف به این موضوع می‌پرداختند بورس تبدیل به ابزاری برای قدرت‌نمایی و جلب‌توجه مردم عادی و سهامداران خرد که سرمایه‌هایشان در گرو این بازار سرمایه است شده است.

در برخی از گروه‌های تلگرام با وجود حاشیه‌های به‌وجود آمده برای انتخابات دوره سیزدهم اما همچنان پیگیری صحبت‌های کاندیداها وجود دارد. یکی از این پیگیری‌ها هم مربوط به اظهارنظر کاندیداها درباره بورس است.

در آخر هفته گذشته صحبت‌های دو کاندیدا درباره بورس باعث‌شد که این تحلیل بیش از گذشته مورد‌توجه قرار بگیرد که در روزهای آینده کاندیداهای تایید شده سعی می‌کنند در وعده‌ها و صحبت‌هایشان بیشتر درباره بورس و سهامداران صحبت کنند.

همچنین اعضای گروه‌ها به این مساله می‌پرداختند که علاوه بر اینکه بورس ابزاری برای قدرت‌نمایی جناح‌های سیاسی بوده و هست، به ابزاری برای مبارزه کاندیداها در اظهارنظرها و نشست‌های خبری هم تبدیل شده است که استفاده از آن دو نفع برایشان دارد؛ از یک‌طرف عملکرد کاندیداهایی خاص در این حوزه را زیر سوال می‌برند و از طرف دیگر توجه سهامداران خرد را به خودشان جلب می‌کنند و امیدی در دل آنها برای تغییر اوضاع به‌خصوص در حوزه بورس ایجاد می‌کنند.

پوریا خاوری، مدیر درگاه یکپارچه مجامع الکترونیک: برگزاری مجامع الکترونیکی در نوبت اول هیچ‌کدام به حدنصاب ۵۰ درصد به‌علاوه یک نرسید، بنابراین همه این مجامع طبق قانون به نوبت دوم موکول شد. مجامع الکترونیکی ۱۸‌شرکت سرمایه‌گذاری استانی مربوط به سهام عدالت به‌صورت الکترونیک در اردیبهشت‌ماه از طریق زیرساخت سامانه دیما برگزار شد. در ۱۰ استان برگزار نشد و ۳ استان شامل تهران، البرز و سمنان هنوز فرآیند کارهای حقوقی پذیرش خود را به اتمام نرسانده‌اند. بالاترین مشارکتی که در این مجامع الکترونیکی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی حاصل شد، در حد یک درصد بوده و تقریبا همه شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در یک سطح بوده‌اند.

جعفر قادری، نماینده مجلس: سرمایه‌گذاری در بازارهایی نظیر خودرو و مسکن، قدرت نقدینگی افراد را در جهت سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه محدود می‌کند. مصوبه مالیات بر عایدی سرمایه کمک می‌کند افراد منابعشان را به سمت بورس سوق دهند، به این ترتیب هم به اقتصاد کشور کمک شده و هم بورس با محدودیت منابع و نقدینگی مواجه نمی‌شود. همان‌طور که ما باید مقررات و قوانینی را برای تقویت بازار سرمایه تصویب و تدوین کنیم، هم‌زمان باید هزینه سرمایه‌گذاری بازارهای موازی بازار سرمایه مانند خودرو و مسکن که نقدینگی‌ها را به سمت خودشان می‌کشند و بازار سرمایه را با مشکل نقدینگی مواجه می‌کنند، افزایش دهیم

شرکت بورس اوراق بهادار تهران در گزارشی به تشریح اقدامات انجام شده در حوزه اوراق اختیار فروش تبعی پرداخت.

به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا)، استفاده از اوراق تبعی سهام در عرضه اولیه برای ایجاد اطمینان به سرمایه‌گذاران و تشویق آنها به سرمایه‌گذاری بلندمدت، همچنین اصلاح دستورالعمل معاملات اوراق اختیار فروش تبعی برخی از اصلی‌ترین اقدامات انجام شده در حوزه اوراق اختیار فروش تبعی توسط شرکت بورس اوراق بهادار تهران است.

براساس این گزارش، یکی از مهمترین موضوعات مربوط به حوزه اصلاح دستورالعمل اوراق فروش تبعی شامل، اصلاح قوانین حاکم بر اوراق تبعی تامین مالی به هنگام اقدامات شرکتی سهام پایه (بازنگری در فرمول تعدیل تعداد و قیمت اوراق تبعی در زمان افزایش سرمایه) است، به طوری که از متضرر شدن سرمایه گذاران که عموما صندوق های سرمایه‌ گذاری هستند (ایجاد نوسان در NAV) جلوگیری شود.

یکی دیگر از موارد اصلاحی در دستورالعمل اوراق فروش تبعی مربوط به اصلاحات بندهای مربوط به اوراق تبعی با کارکرد بیمه سهام و به دلیل اشتباهات مکرر سرمایه گذاران در خرید اوراق بدون پشتوانه و بی اثر شدن حق اختیار خریداری شده است.

شایان ذکر است، در دستورالعمل قبلی در شرایط خرید اوراق تبعی توسط سرمایه گذار بدون داشتن دارایی پایه یا بیش از مانده دارایی پایه، اوراق مازاد فاقد اعتبار بوده و مبلغ پرداختی توسط سرمایه‌گذار پس از کسر هزینه های مربوطه به عنوان خسارت به عرضه کننده تعلق می گرفت.

بازنگری در بند فوق به این شکل است که چنانچه سرمایه گذار در انتهای روز معاملاتی خرید اوراق تبعی، دارایی پایه را تحت مالکیت نداشته باشد یا بیش از تعداد دارایی پایه در اختیار، اوراق اختیار فروش تبعی خریداری کرده باشد یا مجموع خرید روز و مانده دارایی شخص در نماد تبعی مذکور از سقف خرید اعلامی در اطلاعیه عرضه برای هر کد بیشتر باشد، اوراق اختیار فروش تبعی مازاد، فاقد اعتبار بوده و وجه پرداختی جهت خرید پس از کسر هزینه های احتمالی در صورت وجود به خریدار اوراق اختیار فروش تبعی بازگردانده خواهد شد.

ارائه پیشنهادهای اصلاحی به کمیته انتشار اوراق تبعی در خصوص اصلاح و تسریع فرآیند عرضه و میزان توثیق مورد نیاز برای انتشار اوراق تبعی، برگزاری جلسات توجیهی متعدد با هلدینگ ها و شرکت های سرمایه گذاری با هدف انتشار اوراق تبعی با کارکرد بیمه سهام و نیز تسهیل و تسریع در فرایندهای اجرایی انتشار اوراق تبعی برخی از دیگر اقدامات انجام شده در حوزه اوراق اختیار فروش تبعی توسط شرکت بورس اوراق بهادار تهران است.

بنابر این گزارش، تهیه و انتشار کلیپ و مطالب آموزشی و انجام مصاحبه های متعدد با هدف افزایش آگاهی سرمایه‌گذاران از کارکردهای این ابزار، پیگیری و اصلاح فرایند معاملات اوراق تبعی با کارکرد بیمه سهام با همکاری شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، مکاتبه با شرکت های OMS به منظور انتشار بیانیه ریسک معاملات اوراق تبعی و مکاتبه با شرکت های کارگزاری به منظور ارائه اطلاعات لازم به مشتریان نیز از دیگر موارد انجام شده در حوزه اوراق اختیار فروش تبعی هستند.

خاطرنشان می شود، پیگیری سیستمی کردن فرآیند اعمال اوراق تبعی از سوی سازمان و شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ، از دیگر موارد بوده است. فرآیند فعلی به این شکل است که سرمایه‌گذاران درخواست های اعمال خود را به روش های اعلامی از سوی کارگزاران به ایشان اعلام کرده و شرکت های کارگزاری اطلاعات تجمیعی را در قالب فایل اکسل از طریق اتوماسیون اداری برای شرکت بورس ارسال می کنند و شرکت بورس نیز پس از اصلاح و تجمیع اطلاعات، آن را از طریق اتوماسیون برای شرکت سپرده گذاری ارسال می‌کند.

در نظر داشته باشید، فرآیند مذکور به شکل دستی بوده است که احتمال خطای کاربری از سوی تمامی اشخاص درگیر در فرایند اعمال را افزایش داده و حجم کار زیادی را به شکل غیرمنطقی به کارگزار و ارکان تحمیل کرده است؛ از این رو، سیستمی شدن این فرایند اقدامی الزامی است.