«نقش و جایگاه بازارسرمایه برای حرکت از اقتصاد شکننده نفتی به سمت یک اقتصاد شفاف و مالیات محور بسیار مهم است.»
در اقتصاد کلان، نقدینگی به پولی اطلاق می‌شود که به عنوان وجوه نقد و سپرده‌های بانکی نزد بانک‌ها نگهداری می‌شود و هدایت نقدینگی یک اصطلاح است که به تعیین مسیر برای گردش آن در یک یا چند بازار اشاره می‌کند.
در واقع هر بازاری که جذابیت‌های لازم برای سرمایه‌گذاری را داشته باشد، به صورت عقلانی و هوشمند نقدینگی به آن ورود پیدا می‌کند؛ بهینه‌ترین حالت ممکن برای اقتصاد یک کشور، جذاب کردن بازارهای مولد (بورس، بیمه و بانک) و بهرهگیری از ابزارهای مولد سرمایه گذاری در فعالیت های اقتصادی همچون مسکن است.
اثر ورود نقدینگی به بازارهای غیر مولد؟
ورود نقدینگی به بازارهای غیر مولد هم ممکن است اثر مخرب مستقیمی بر مصرف، رفاه و معیشت جامعه داشته باشد و هم به طور مستقیم تورم مزمن در اقتصاد ایجاد کند و در نهایت اثرات منفی آن بر اقتصاد و رفاه جامعه تشدید شود. به همین دلیل سیاست گذار با بهره گیری از ابزارهای قدرتمندی همچون مالیات و تنظیم قاعده مند سیاست‌های پولی و مالی در کشور اجازه نمیدهد دارایی های فیزیکی مانند مسکن، خودرو، ارزخارجی و … ماهیت سرمایه ای داشته باشند.
هر مقدار یک اقتصاد از حالت بهینه فاصله گیرد، هجوم پول یا نقدینگی در بین بازارها باعث ایجاد هیجان و حباب در بازارها مختلف شده و نه تنها وجهه اقتصادی کشور و دولت دچار آسیب می‌شود، بلکه زیان آن به عموم مردم و سرمایه‌گذاران نیز بر می‌گردد. در اقتصاد بسته، گردش حجم بالای نقدینگی در بین بازارهای غیرمولد باعث ایجاد تورم و رشد قیمت می‌شود. از همین رو لازم است دغدغه اصلی سیاستگذار ایجاد مشوق و جذابیت در بازارهای مولد باشد.
بازارسرمایه و سیاست‌های پولی
بازار سرمایه یکی از بازارهای مولد در اقتصاد کشور است که در سال گذشته در معرض ریسک ناشی از رشد نقدینگی و تغییر نرخ بهره قرار گرفت . هر چند مدلهای اقتصادی و یافته های پژوهشی نشان می‌دهد بازار سرمایه نقش موثری در مهار تورم داشته است، اما می توان گفت قربانی سیاست نادرست پولی و نقدینگی شد.
از طرفی کانال های موثری برای هدایت نقدینگی به سمت تولید و اشتغال جوانان این کشور از طریق بازار سرمایه وجود دارد. ضمن اینکه رشد و توسعه آن، اثرات مستقیم و غیرمستقیمی بر رفاه مردم دارد و از طریق فراهم کردن بستر فعالیت سرمایه گذاری سودآور برای بانک‌ها، صندوق های بازنشستگی، بیمه و کاهش دامنه بنگاه‌داری مستقیم نهادهای پولی و مالی و تمرکز آنان بر بهینه کردن ریسک پرتفوی سرمایه گذاری و … در ابعاد مختلفی به جامعه و اقتصاد آن خدمت می کند.
راهکارهایی برای افزایش جذابیت در بازارسرمایه
بر این اساس به منظور ایجاد جذابیت در بازار سرمایه الزامات و ملاحظاتی وجود خواهد داشت، که با تمرکز به تحولات ماه های گذشته به اهم آن اشاره می شود: لازم است در تنظیم سیاست‌های پولی و مالی در کشور از یک سازوکار مبتنی بر رویکرد سیستمی تبعیت شود؛ پارامترهای اساسی بازار به ویژه ریزساختارها، نقدشوندگی، شفافیت، رونق معاملاتی، سازوکار کشف قیمت و … توسعه یابد؛ اقدام علمی مبنی بر عدم وجود دخالت سیاستی و سیاسی در بازار سرمایه کشور به جامعه القاء شود؛ نهاد مسئول بازار سرمایه در کلیه تصمیم گیری های مرتبط با منافع 58 میلیون سرمایه گذار این بازار عضو اصلی باشد؛ برنامه و مدل دقیق و علمی برای سیاستگذاری پولی و مالی و مدیریت تحولات و ریسک بازارهای دارایی مختلف تعیین و توسط شورای عالی ثبات مالی متناسب با شرایط اقتصادی کشور راهبری شود.
مدیرعامل فرابورس ایران در نشست «تامین مالی هوشمند» که به عنوان یکی از نشست‌های همایش اقتصاد هوشمند برگزار شد، به موضوع نظارت هوشمند و سامانه‌هایی که بر کج‌گزینی در بازارها نظارت می‌کنند، پرداخت و گفت:کج‌رفتاری‌هایی در بحث نظارت‌ها به وجود می‌آید و گاه خطاهای معاملاتی رخ می‌دهد که از طریق تکنولوژی‌های مناسب می‌تواند کنترل شود.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) به نقل از فرابورس ، امیر هامونی گفت: در حال حاضر بحث فضای مجازی نیز پررنگ شده و مباحث مالی_رفتاری و اقتصاد روایی از فضای مجازی نشأت می‌گیرد.
هامونی در ادامه به مطالعات مایکل ایتکن استاد اقتصاد یکی از دانشگاه‌های استرالیا اشاره کرد و افزو : این استاد اقتصاد بحث کیفیت بازار را مطرح کرده و عنوان می‌کند که باید با به‌کارگیری تکنولوژی‌های هوشمند و هوش مصنوعی به ارتقای کیفیت بازار کمک کنیم.
مدیرعامل فرابورس ایران در ادامه مصادیق کج‌رفتاری‌ها را مواردی همچون دستکاری قیمت و سوءاستفاده از اطلاعات نهانی دانست.
هامونی در ادامه با اشاره به کاربردهای فین‌تک، اظهار کرد: با توجه به حجم بالای تراکنش‌ها، حجم بالای انواع داده‌ها، تنوع بازیگران، ابزارها و بازارها و همچنین پیچیده شدن فرایندها و درنتیجه مطالبه مردم نسبت به سرعت، دقت، شفافیت و در دسترس بودن و درنهایت ظهور تکنولوژی‌های ساختارشکن و تحول صنعت، بحث فین‌تک‌ها بسیار پررنگ‌تر خواهد شد و به‌کارگیری فین‌تک‌ها ضرورت می‌یابد.
مدیرعامل فرابورس ایران در ادامه این پنل به گزارش موسسه مکنزی در سال ۲۰۲۰ که مربوط به زیرساخت بازار سرمایه بود، اشاره کرد و گفت: در بحث‌های آماری در خصوص اکوسیستم بازار سرمایه، موضوع هوش مصنوعی (AI) رتبه اول را دارد.
او همچنین با اشاره به تجربه بورس نزدک و دویچه بورس در حوزه سرمایه‌گذاری روی فین‌تک‌ها در امر نظارت افزود: نزدک ونچرز (Nasdaq Ventures) با دو تامین سرمایه بزرگ برای توسعه فین‌تک در حوزه‌هایی نظیر تحلیل داده، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، رگ‌تگ، بلاکچین و دارایی‌های دیجیتال و زیرساخت سرمایه‌گذاری کرده است.
هامونی شرکت‌های سرمایه‌پذیر نزدک ونچرز را در حال حاضر شامل ۱۵ شرکت عنوان کرد که Digital Reasoning به عنوان یکی از شرکت‌های شاخص در زمینه هوش مصنوعی و نظارت بر ارتباطات الکترونیکی به منظور شناسایی ارتباطات مشکوک با استفاده از هوش مصنوعی در حال فعالیت است.
به گفته او Caspian نیز دیگر شرکتی است که از این ۱۵ شرکت سرمایه‌پذیر نزدک ونچرز، در زمینه پولشویی به فعالیت مشغول است و از پلتفرمی تحت عنوان AML Investigator در زمینه شیوه‌های چدید برای مقابله با پولشویی بهره می‌برد.
مدیرعامل فرابورس موضوع فعالیت شرکت‌های سرمایه‌پذیر دویچه ونچرز را نیز که تحت نظارت دویچه بورس است، حوزه‌های مختلفی مانند خدمات مدیریت وثیقه مبتنی بر رایانش ابری، راهکار معاملات الکترونیک با درآمد ثابت، پلتفرم انتشار دیجیتال برای بازارهای جهانی بدهی، بازار اوراق بهادار خصوصی و … عنوان کرد.
او در پایان با اشاره به اینکه به تازگی وزارت امور اقتصادی و دارایی موافقت اصولی و مجوز فعالیت سندباکس بازار سرمایه را اعطا کرده است، گفت: سندباکس محیطی برای ورود و معرفی انواع تکنولوژی‌های جدید از بلاکچین گرفته تا تحلیل داده و … به بازار سرمایه است که حضور آن در بازار سرمایه مزایایی نظیر پرکردن خلا قانون، کاهش هزینه رعایت قانون در راه‌اندازی یک بازار یا ابزار جدید معاملاتی، امکان تامین مالی آسان‌تر برای نوآوران و مواردی از این دست را به همراه دارد.
سقوط ۴۰ درصدی قیمت بیت کوین نسبت به اوج تاریخی خود باعث شده است تا بسیاری از تحلیل‌گران دیدگاه‌هایی متفاوت و عمدتاً ضد و نقیض نسبت به روند فعلی این ارز دیجیتال داشته باشند. در عین حال که برخی می‌گویند روند صعودی دست نخورده باقی مانده است، برخی دیگر معتقدند بیت کوین وارد روند نزولی شده است.
به گزارش کوین تلگراف، قیمت بیت کوین ۱۴ آوریل (۲۵ فروردین) به اوج ۶۴,۸۵۰ دلاری رسید. در آن زمان بسیاری از تحلیل‌گران برتر نوید بیت کوین ۱۰۰,۰۰۰ دلاری را می‌دادند. پس از آن بود که قیمت بیت کوین نشانه‌هایی از احتمال اتمام روند صعودی را نشان داد.
در طول ۳۷ روز بعد از ثبت اوج تاریخی، قیمت بیت کوین ۵۰ درصد از ارزش خود را از دست داد و تا ۳۰,۰۰۰ دلار پایین آمد. این سقوط شدیدترین سقوط بیت کوین از ماه مارس سال ۲۰۲۰ بود که از آن به‌عنوان پنجشنبه سیاه یاد می‌شود.
در حال حاضر برخی از تحلیل‌گران با تکیه بر شاخص‌های مختلف، عنوان می‌کنند که ۳۰,۰۰۰ دلار کف قیمت بوده است. برخی دیگر می‌گویند ناتوانی این ارز دیجیتال در احیای قوی پس از افزایش فروش، نشان‌دهنده آن است که احتمال سقوط بیشتر وجود دارد.
دیوید لیفچیتز (David Lifchitz)، از مدیران ارشد اگزوآلفا (ExoAlpha) که در حوزه سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کند، اخیراً با کوین تلگراف مصاحبه‌ای انجام داده است که در ادامه آن را برای شما آماده کرده‌ایم.
سؤال: چه عاملی باعث شد که بیت کوین به این سراشیبی [سقوط] وارد شود و به نظر شما چه چیزی اوضاع را از کنترل خارج کرد؟
لیفچیتز: هفته گذشته و تنها چند ساعت پیش از توییت پر سر و صدای ایلان ماسک در مورد بیت کوین، هشدار داده بودیم که احتمال سقوط، بیشتر از احتمال صعود است؛ چراکه نبود کاتالیزور صعودی در بازار مشهود بود و همان طور که دیدیم، با آن روبه‌رو شدیم.
چه باور کنید و چه باور نکنید، در تاریخ ۱۸ مه (۲۸ اردیبهشت) گفتیم که وقتی به بیت کوین در تایم فریم هفتگی نگاه می‌کنیم، یک الگوی زشت سر و شانه می‌بینیم که گردنش در ۴۵,۰۰۰ دلار قرار دارد. سقف شانه چپ در هفته منتهی به ۸ فوریه تشکیل شد و سر آن هم بالای ۶۰,۰۰۰ دلار بود که در هفته منتهی به ۵ آوریل تشکیل شده بود. در این الگو، شانه سمت راست، هفته منتهی به ۳ مه تشکیل شده بود.
سؤال: چرا این الگوی سر و شانه مشکل‌ساز شد؟
لیفچیتز: قیمت بیت کوین در محدوده ۴۳,۰۰۰ دلار و درست زیر گردن در نوسان بود که وضعیت چندان سالمی تلقی نمی‌شود. معمولاً انتظار می‌رود که نتیجه این الگو روند نزولی باشد. اندازه این نزول معمولاً برابر با فاصله بین گردن و سقف سر است که به‌ترتیب در ۴۵,۰۰۰ دلار و ۶۰,۰۰۰ دلار قرار داشتند.
این به آن معنا بود که احتمال سقوط تا ۳۰,۰۰۰ دلار وجود دارد. این همان جایی است که قیمت بیت کوین در صعود سال ۲۰۲۰ خود در آنجا توقف کرده و حمایت شده بود. این فقط تحلیل تکنیکال و احتمالات بود، اما هیچ چیزی بازگشت به ۳۰,۰۰۰ دلار را تضمین نمی‌کرد. سقوط به زیر ۵۰,۰۰۰ دلار، سطحی که پیش‌تر به‌عنوان حمایت عمل کرده بود، به‌شدت وضعیت بیت کوین در کوتاه‌مدت را تضعیف کرد.
به‌علاوه، صندوق سرمایه‌گذاری بیت کوین گری اسکیل اختلاف قیمت بالایی با صرافی‌های آنی داشت و همین مسئله فشار بر بازار بیت کوین را افزایش می‌داد. به نظر نمی‌رسد که گری اسکیل تصمیم بر انجام اقدامی سریع برای کاهش این اختلاف قیمت داشته باشد. خیلی درگیر جزئیات این موضوع نمی‌شویم.
سؤال: پشت این سقوط سرمایه‌گذاران نهادی قرار داشتند یا سرمایه‌گذاران خرد؟
لیفچیتز: الگوی سر و شانه‌ای که در مورد آن صحبت کردیم و هدف نزولی ۳۰,۰۰۰ دلاری را داشت، با وجود اینکه بسیار سریع اتفاق افتاد، بسیار دقیق عمل کرد.
به نظر می‌رسد که این اتفاق باعث شد تا یک دوره چند ماهه از روندهای صعودی غیرمنطقی و جنون شت کوین‌ها، از هر کلاسی، به پایان برسد.
تا به اینجا، کف قیمت ۳۰,۰۰۰ دلاری تا ۳۸,۰۰۰ دلار بالا کشیده شده است و حالا ۴۰,۰۰۰ دلار به‌عنوان یک مقاومت جدید عمل می‌کند. باید دید که بازار آسیا چگونه واکنش نشان می‌دهد و بعد از آن در منطقه زمانی آمریکا چگونه به اتفاقاتی که در آن سوی دنیا رخ داد، پاسخ داده می‌شود.
اگر سقوط ۱۹ مه ۲۰۲۱ را با فروش گسترده ۱۳ مارس ۲۰۲۰ مقایسه کنیم، می‌توان دید که کف قیمت فعلی به‌سرعت با خرید گسترده مواجه شد و این در حالی بود که کف قیمت سال ۲۰۲۰ تنها یک روز به این منوال طی شد. این موضوع نشان‌دهنده آن است که معامله‌گران کوتاه‌مدت بیشتری به‌نسبت سال گذشته در بازار حضور دارند که از ابزارهای معاملات خودکار استفاده می‌کنند.
چه چیزی باعث فروش گسترده در بازار شده بود؟ قطعا حجم بالایی از فشار فروش سبب این اتفاق شده بود. در این برخی شاید فکر کنند که ایلان ماسک بالاخره بیت کوین‌های تسلا را فروخته است یا برخی دیگر بگویند که گری اسکیل برای پاسخ به تقاضای سرمایه‌گذاران دانه‌درشت اقدام به فروش کرده باشد. در هر صورت کسی نمی‌داند.
گزارش کوین شیرز (CoinShares) نشان می‌دهد که برای اولین بار در تاریخ، سرمایه ورودی از سوی سرمایه‌گذاران نهادی به بازار اتریوم، بیشتر از بازار بیت کوین بوده است.
به گزارش کریپتو اسلیت، کوین شیرز در بخش دیگری از گزارش خود خاطرنشان می‌کند که بیت کوین هفته گذشته شاهد بزرگترین خروج سرمایه از بازار خود در تاریخ بوده است.
کوین شیرز که دومین شرکت مدیریت دارایی در اروپا است، عنوان می‌کند که ۹۸ میلیون دلار از بازار بیت کوین خارج شده است. این شرکت در گزارش خود می‌نویسد:
سرمایه‌های خروجی عمدتاً از محصولات سرمایه‌گذاری بیت کوین بوده‌اند که در مجموع ۹۸ میلیون دلار یا ۰.۲ درصد تمام دارایی‌های تحت مدیریت [شرکت] بوده است. این در حالی است که این بیشترین میزان سرمایه خروجی تاریخ [شرکت] است. در رده بعدی، ۱۹ میلیون دلار سرمایه خروجی قرار دارد که مربوط به ماه مه سال ۲۰۱۹ است.
پیش از سقوط هفته گذشته، محصولات سرمایه‌گذاری بیت کوین بیشترین سهم را از سرمایه‌های خروجی به خود اختصاص داده بودند. در طرف دیگر، اتریوم به‌عنوان دومین ارز دیجیتال برتر بازار، شاهد حجم بالایی از سرمایه‌های ورودی بود. در مقایسه با حجم سرمایه ورودیِ ۳.۱ میلیارد دلاری بیت کوین، محصولات سرمایه‌گذاری اتریوم، ۴.۱ میلیارد دلار حجم معاملات را ثبت کردند.
در هفته گذشته، این تنها بیت کوین بود که با خروج سرمایه همراه بود و اتریوم دیگر آلت کوین‌ها شاهد ورود سرمایه بودند. در مجموع، بازار آلت کوین‌ها ۴۸ میلیون دلار سرمایه ورودی داشتند. کوین شیرز در این باره می‌نویسد:
این سرمایه‌گذاران با خروج از بازار بیت کوین و ورود به بازار محصولات سرمایه‌گذاری آلت کوین‌ها، به‌دنبال متنوع‌سازی دارایی‌های خود بودند.
پس از اتریوم که شاهد ۲۷ میلیون دلار سرمایه ورودی در هفته گذشته بود، کاردانو با ۶ میلیون و پولکادات با ۳.۳ میلیون دلار در رده‌های بعدی قرار گرفتند.
اواسط ماه گذشته قیمت بیت کوین اوج تاریخی ۶۵,۰۰۰ دلاری را ثبت کرد و پس از آن ۳۵ درصد از ارزش خود را از دست داد. این در حالی بود که سرمایه‌گذاران با متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری، به‌سمت آلت کوین‌هایی رفتند که به‌دنبال توسعه در شبکه‌های خود بودند. کوین شیرز از اتریوم به‌عنوان یکی از مثال‌های این رویکرد یاد می‌کند.
با وجود اینکه محصولات سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال با ۵۰ میلیون دلار سرمایه خروجی همراه بودند، به نظر نمی‌رسد که این اتفاق تأثیری در فضای کلی حاکم بر دارایی‌های دیجیتال داشته باشد. کوین شیرز در این باره می‌نویسد:
داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که حجم سرمایه‌های خروجی، آن هم به حجم فعلی، نمی‌تواند تأثیر چندانی در احساسات حاکم بر بازار دارایی‌های دیجیتال داشته باشد.
بدون دیدگاه