بیلی مارکوس، خالق دوج کوین در توییتر نوشته‌ای منتشر کرده که بیان میکند بیت و دوج کوین اساسا فناوری یکسانی دارند. مارکوس این کار را با انتشار میمی انجام داد که نشان میدهد یک ماسک با نماد دوج کوین کنار زده می‌شود و پشت آن ماسک دیگر با نماد بیت کوین است. وی همچنین در توضیح این میم نوشته که فناوری دوج کوین تقریباً همان فناوری بیت کوین است.
باید با اقدامات اعتماد زا و اطمینان دادن به سهامداران که دولت درمورد شرکت‌ها تصمیمات رادیکال نمی‌گیرد، بتوان اعتماد را به بازار برگرداند. با برگشت این اعتماد، بازار مسیر خود را پیدا خواهد کرد.
یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به علل و عوامل بی اعتماد شدن مردم به بازار سرمایه به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: با توجه به تجربه سال ۹۹ و ورود حجم عظیمی از سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه بدون داشتن دانش کافی، انتظار می‌رود برای سال‌های آینده شاهد ورود روز افزون سرمایه‌گذاران به بازار با دانش و آگاهی بیشتر باشیم.
کمیله فرقانی در این باره افزود: ورود حجم عظیم سرمایه گذاران به بازار سرمایه بدون دانش لازم و فقط با توجه به اخبار و وعده‌هایی که به آنها داده می‌شود تنها عاملی است که ریزش بازار را به دنبال دارد که برای کشور و اقتصاد نیز بسیار خطرناک است.
وی با تاکید به اینکه نباید اعتماد سرمایه‌گذاران نسبت به بازار سرمایه از بین برود، عنوان کرد: سرمایه‌گذاران همیشه خواهان آن هستند که سرمایه خود را در جایی سرمایه‌گذاری کنند که سود کرده و به سودآوری لازم برسند اما چنانچه بازار ثبات لازم را نداشته باشد و مملو از صفهای فروش و کاهش نقدشوندگی باشد، رفته رفته مردم اعتماد خود را از دست داده و سرمایه‌ها در بازارهای موارزی سرمایه گذاری می‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: واگذاری سهم‌های دولتی به مردم برای جبران کسری بودجه دولت از جمله عواملی است که ریزش بازار را به همراه دارد و مردم نسبت به آن بی‌اعتماد میشوند.
وی اظهار کرد: در صورتی که ارزش سهام سهامداران نسبت به سال گذشته آنها افت قیمت داشته و نقدشوندگی نیز نداشته باشند این موضوع نیز باعث افت بازار می‌شود.
فرقانی تصریح کرد: نبود ثبات کافی در بازار، کاهش نقد شوندگی دارایی سهامداران، قابل پیش بینی نبودن بازار از دیگر عواملی است که موجب ریزش بازار شده و سهامداران را با مشکل مواجه میکند.
به گفته این کارشناس؛ مقایسه قیمت و روند معاملات سهام در سال ۹۹ با سال جاری یکی از دلایل عدم جذابیت برای سهامداران شد که با وجود P/E پایین و قیمت‌های خوب سهام باز هم جذابیتی برای سهامداران نداشت.
راهکار رفع بی اعتمادی سهامداران
فرقانی راهکار رفع بی اعتمادی سهامداران را، ایجاد ثبات در بازار عنوان کرد و افزود: ثبات در بازار سرمایه موجب بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران عمده و خرد می‌شود و خوشبختانه سازمان بورس بر شفافیت اطلاعات مالی و اطلاعات منتشره شرکت‌ها تاکید دارد و چنانچه اطلاعاتی که روی کدال منتشر می‌شود و اطلاعاتی که در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد، شفاف باشد، سرمایه‌گذار میتواند اعتماد کند.
وی بیان کرد: منظور از اطلاعات شفاف این است که صورت‌های مالی شرکت‌ها مبهم و متناقض نباشد. اگر این مشکل حل شود، اعتماد سرمایه گذاران به بازار برمی‌گردد.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه توضیح داد: روابط مالی باید بصورت بلند مدت مشخص شود تا یک شرکت پتروشیمی یا پالایشگاهی بداند نحوه محاسبه خوراک تا ۱۰ سال آینده به چه صورت خواهد بود؟ اگر تکلیف این موضوعات مشخص باشد، سرمایه‌گذار نیز تکلیف خود و سرمایه‌اش را می‌داند.
سرمایه‌گذاری در بورس
سرمایه‌گذاری در بورس بلند مدت است و سرمایه‌گذاری کوتاه مدت توصیه نمی‌شود. زیرا بازار در کوتاه مدت با نوساناتی مواجه است که سهامداران را اسیر خواهد کرد و باعث ضرر آنها می‌شود.
وی تاکید کرد: باید با اقدامات اعتماد زا و اطمینان دادن به سهامداران که دولت درمورد شرکت‌ها تصمیمات رادیکال نمی‌گیرد، بتوان اعتماد را به بازار برگرداند. با برگشت این اعتماد، بازار مسیر را پیدا خواهد کرد.
فرقانی با بیان اینکه خوشبختانه کارگزاری‌ها خدمات غیر حضوری بیشتری به سهامداران می‌دهند، خاطر نشان کرد: در صورت ایجاد ثبات در بازار سرمایه، سهامداران برای سرمایه‌گذاری ترسی نداشته و با اطمینان بیشتر و بدون ورود به بازارهای دیگر وارد بازار سرمایه شده و نگاه بلندمدت به آن خواهند داشت.
از آنجا که نرخ گاز خوراک و سوخت صنایع نسبت به کشورهای همسایه دوبرابر است، باید فرمول محاسبه در بودجه ۱۴۰۱ تغییر می‌کرد که این امر خوشبختانه با پیگری‌های وزیر اقتصاد، رئیس سازمان بورس، کمیسیون اقتصادی مجلس و فعالان بازار محقق شد.
حسین محمودی اصل کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار بازارسرمایه ( سنا) در مورد تصمیمات اخیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در راستای تاثیر تغییر سقف گذاری خوراک و نرخ سوخت بر بازار سرمایه، اظهار کرد: تحقق بازار شفاف، منصفانه و کارا و حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران به افزایش بینش اقتصادی تصمیم‌گیران بستگی دارد.
او با اشاره به ریزش‌های شارپ در هفته‌های اخیر گفت: با وجود تعدد روزهای منفی در بازار سرمایه، شاهد یک همگرایی و همدلی در میان تمام ارکان بازار در جهت افزایش بینش و آگاهی سیاستگذاران در تصمیم‌های کارشناسی برای تحقق اهداف ملی و حمایت از تولید هستیم.
محمودی‌اصل افزود: در حال حاضر ریاست سازمان بورس، اعضاء کمیسیون اقتصاد و فعالان بازار سرمایه همگی در جهت سیاست‌گذاری‌ها و تصمیماتی بر مبنای بینش و رویکرد مناسب اقتصادی در حال حرکت هستند تا نتایج حاصله به نفع تولید و بازارسرمایه تمام شود. این هم‌افزایی و همدلی باید پایدار و مداوم باشد .
این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: موضوع اصلاح نرخ گاز و خوراک صنایع تولیدی از جمله پالایشگاه ها، پتروشیمی ها، فولادی ها و سیمانی‌ها از همان ابتدا به یک چالش تبدیل شده بود، به سبب آنکه حتی یک استعلام ساده نیز در خصوص قیمت فعلی گاز و خوراک مصرفی شرکت ها گرفته نشده بود.
محمودی اصل تصریح کرد: در جایی که شرکت های ایرانی در شرایط فعلی هزینه دو برابری نسبت به شرکت های اماراتی و انگلیسی بابت نرخ گاز خوراک می پردازند، کاهش قیمت از طریق اصلاح فرمول (حذف هاب گاز انگلیس و هلند) ضروری بود اما به یکباره افزایش مجدد در لایحه بودجه دیده شد که این مسئله با پیگیری‌های متعدد رئیس سازمان بورس مورد اصلاح قرار گرفت.
او گفت: انتشار نامه متانول کاوه نشان داد که نرخ گاز ۳۴ سنت است در حالیکه نرخ گاز در امارات زیر ۱۵ سنت و در انگلیس ۱۹ سنت محاسبه می‌شود، اعتراضات فعالان بازار و پیگیرهای وزارت اقتصاد و رئیس سازمان بورس در کنار جلسات و نامه کمیسیون اقتصاد به رئیس جمهور وقت موجب بازنگری این مسئله در لایحه بودحه شد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: البته تاخیر در ابلاغ و تشکیل جلسات کارشناسی تردید هایی را نیز به وجود آورد که این امر با صحبت های آیت الله رئیسی و انتشار تصمیمات معقولانه جدید در روز چهارشنبه مورخ ۶ بهمن ۱۴۰۰ رفع شد.
محمودی اصل بیان کرد: البته مصوبه کمیسیون تلفیق با موضوع اخذ مالیات بر درآمد ناشی از صادرات متانول، قیر، اوره نیز در حالی که امیدها برای اصلاح لایحه بودجه به سوی مجلس بود شوک مجددی ایجاد کرد زیرا شرکت‌ها کود اوره را با قیمت نازل به صنعت کشاورزی اختصاص می‌دهند تا مابه التفاوت آن را از دولت بگیرند در حالیکه ۳ سال است ریالی در این زمینه پرداخت نشده و دلالان بیشترین منافع را برده اند.
او افزود: شرکت ها باید محصولات خود را به قیمت جهانی بفروشند و صادر کنند و دولت اگر خواست به بخشی یا قشری یا واحدهایی کمک کند نباید فشارش را بر شرکت های تولیدی بیاورد زیرا چنین مسئله ای سبب ایجاد رانت می شود، ضمن اینکه رویکرد کمیسیون تلفیق کمک به بخش پایین دستی بوده است که با بحث های کارشناسی این مصوبه می تواند تعدیل یابد. مطابق سیاست های اقتصاد مقاومتی ،تقویت تولید از طریق افزایش قدرت رقابت و صادرات باید سرلوحه اقدامات قرار گیرد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در راستای تقویت بازار سرمایه که بیش از ۵۰ میلیون سهامدار دارد اصلاح و ارتقا قوانین بازار ضروری است زیرا با حذف تصمیمات غیرکارشناسی و خلق الساعه، اعتماد به بازار باز خواهد گشت.
محمودی اصل در پایان بیان کرد: رشد و پایداری در بازار سرمایه به همگرایی و هم افزایی بین همه قوا ،سازمان و فعالان بازار سرمایه نیاز دار ، از سوی دیگر ظرفیت منابع انسانی نخبه و متخصص در بازارسرمایه می تواند به تحرک و پویایی و سیاستگذاری مناسب در سایر بازارها نیز کمک کند.
ظرف روزهای اخیر، نوسانات نرخ ارز متاثر از سیگنالهای احیای برجام به اصلی‌ترین بازیگردان بازار مالی بورس‌کالای ایران تبدیل شده است. هفته گذشته نمادهای گواهی زعفران در مسیر کاهش نرخ قدم برداشتند؛ به‌نحوی که ارزش گواهی‌های زعفران به کمترین نرخ پس از روزهای ابتدایی آذرماه رسید. در این شرایط گواهی‌های سکه طلا وضعیت مطلوبی داشتند؛ اما همچنان نرخ معامله گواهی سکه در بازار مالی حدود یک تا ۲درصد کمتر از ارزش بنیادی آن بود. در این وضعیت، ظرف روز ابتدایی هفته جاری گواهی‌های سکه طلا متاثر از سیگنالهای کاهشی ارزی و سیگنالهای منفی جهانی همچنان در مسیر اصلاح بیشتر نرخ قرار گرفتند و نسبت به روز پایانی هفته قبل بر میزان انتظارت منفی میان معاملهگران این بازار افزوده شد که این موضوع میتواند بیانگر انتظار کاهش بیشتر نرخ باشد.
بی‌رمقی بازار در انتظار آینده بهای ارز
بازار گواهی‌های سپرده کالایی روزهای کم‌رمقی را پشت‌سر میگذارد. اغلب نمادهای گواهی ظرف هفته گذشته در مسیر کاهش نرخ قدم برداشته یا با افزایش محدود نرخ روبه‌رو شدهاند. در زمان تنظیم این گزارش نیز گواهی‌های سکه طلا و گواهی برنج قرمزپوش بودند. البته در این زمان اغلب نمادهای گواهی زعفران مثبت بودند؛ اما با توجه به قرارگرفتن نرخ گواهی زعفران در کف مورد انتظار، این مثبت شدن را نمی‌توان لزوما بازگشت بازار به رونق تلقی کرد. سیگنالهای ارزی از مهم‌ترین مولفههای اثرگذار بر روند تمامی گواهی‌های کالایی ظرف هفته قبل بودند. در واقع تاثیر اخبار مذاکرات احیای برجام بر رفتار معاملهگران بازار مالی بورس‌کالا ظرف هفته‌های اخیر کاملا مشهود است.
خرید زعفران در کف نرخ
اغلب نمادهای زعفران هفته قبل در مسیر کاهش نرخ قدم برداشتند؛ به‌نحوی که بازار گواهی زعفران در اغلب روزهای هفته قبل قرمزپوش بود. سیگنالهای منفی ارزی در عین عزم جدی سیاستگذار برای کنترل قیمت محصولات مصرفی همچون زعفران در بازار داخل از مهم‌ترین دلایل این عقبگرد قیمتی بود. در حالی نرخ هر گواهی زعفران (معادل یک‌گرم) در آستانه سقوط به کانال 34هزار تومانی قرار دارد که همین محصول در نیمه دیماه تا محدوده 43هزار تومان نیز صعود کرده بود و حتی برخی فعالان بازار انتظار 60هزار تومانی شدن هر گواهی زعفران را می‌کشیدند. اما این پیش‌بینی خوش‌بینانه به‌رغم پایان فصل برداشت زعفران و مشخص شدن افت حدود 70درصدی برداشت در کشور محقق نشد و تقریبا پس از دیماه این محصول در مسیر افت نرخ قدم گذاشت. در این شرایط ارسال اخبار مثبت از مذاکرات احیای برجام از مهم‌ترین دلایل عقبگرد قیمتی در معاملات گواهی سپرده زعفران بود. با توجه به صادراتی بودن محصول زعفران، تعدیل نرخ ارز از جذابیت گواهی آن به‌عنوان یک دارایی سرمایه‌ای کاسته و زمینه تعدیل نرخ آن را در بازار فراهم میکند. میانگین ارزش گواهی‌های زعفران (هفت‌نماد مورد بررسی) از 36هزار و 800تومان در روز ابتدایی هفته قبل یعنی شنبه دوم بهمنماه به 35هزار تومان در زمان تنظیم این گزارش رسید. به این ترتیب، ارزش این گواهی‌ها کاهش 9/ 4درصدی داشت.
روند کاهش نرخ گواهی‌های زعفران در روز ابتدایی هفته جاری، یعنی شنبه نهم بهمنماه و در ساعات ابتدایی بازگشایی بازار متوقف شد و اغلب نمادها وارد مسیر رشد نرخ شدند؛ به نحوی که در زمان تنظیم این گزارش (متوسط) نرخ هشت‌گواهی زعفران مورد بررسی میانگین رشد 2/ 1درصدی داشت. رشد ارزش گواهی‌های زعفران در روز ابتدایی هفته را می‌توان در وهله اول ناشی از رسیدن قیمت‌ها به کف نرخ مورد انتظار تلقی کرد. کف‌نشینی قیمتی گواهی‌های زعفران باعث شده است تا برخی معاملهگران ترغیب به خرید در این بازار شوند. با این حال، همچنان ریسک تغییر جهت بازار و استمرار روند کاهشی قیمت با سیگنالهای منفی ارزی وجود دارد. در شرایطی که در زمان تنظیم این گزارش نرخ دلار در بازار آزاد در محدوده 28هزار و 100تومان نوسان نرخ داشت، عقبگرد نرخ ارز به کانال 27هزار تومانی پتانسیل افت بیشتر نرخ گواهی‌های زعفران را دارد و در این حال می‌توان انتظار داشت که کف نرخ ایجادشده بیشتر عقبگرد داشته باشد.
بازی انتظارات ارزی با ذهنیت معاملهگران گواهی سکه
انتظارت تورمی در بازار گواهی‌های سکه همچنان منفی است و معاملهگران بازار مالی بورس‌کالا هر گواهی سکه را با نرخی کمتر از ارزش بنیادی آن خریداری میکنند. بررسی روند معاملات گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالای ایران و سکه در بازار فیزیکی کشور از کاهش فاصله قیمتی میان ارزش گواهی سکه و نرخ بنیادی آن حکایت دارد. در حالی که طی روزهای پایانی دی و روزهای ابتدایی بهمن فاصله نرخ هر گواهی سکه با ارزش بنیادی آن به محدوده 5/ 2 تا 3درصد هم رسیده بود، این تفاوت نرخ از اواسط هفته رو به کاهش گذاشت و در روز پایانی هفته به حدود یک‌درصد رسید. به این ترتیب همچنان ذهنیت کاهشی میان معاملهگران بازار مالی بورس‌کالا جریان دارد؛ اما از شدت آن کاسته شده است. در زمان تنظیم این گزارش، مجددا بر میزان تفاوت نرخ میان گواهی سکه و ارزش بنیادی آن افزوده شد؛ به نحوی که نرخ معامله هر گواهی سکه در نرخی حدود 2/ 1درصد کمتر از ارزش بنیادی آن قرار گرفت.
به شکل بنیادی ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر یک‌صدم ارزش نرخ معامله (میانگین قیمت خرید و فروش روز) سکه در بازار فیزیکی است؛ اما بازار گواهی سپرده سکه طلا تابعی از عرضه و تقاضاست؛ از همین‌رو ذهنیت خریداران و فروشندگان میتواند قیمت‌ها را در این بازار، در نرخی بالاتر یا پایینتر از ارزش بنیادی آن قرار دهد.
مهم‌ترین دلیل بروز ذهنیت کاهشی در معاملات گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا و نوسانات نرخ میان ارزش هر گواهی با ارزش بنیادی آن ظرف هفته‌های اخیر به سیگنالهای ارزی مربوط می‌شود. نرخ ارز در بازار آزاد ظرف دو هفته اخیر در محدوده 27هزار و 400تومان تا 28هزار و 300تومان نوسان داشت. در روزهایی که نرخ ارز به محدوده کف کانال قیمتی (کریدور) نزدیک می‌شود، فاصله قیمتی میان نرخ گواهی سکه و سکه در بازار فیزیکی بیشتر می‌شود. این موضوع بیانگر آمادگی و انتظار فعالان بازار برای سقوط نرخ ارز به کانالهای قیمتی کمتر است.
سیگنال‌دهی طلای جهانی به عقبگرد نرخ گواهی سکه
نوسان طلا در بازارهای جهانی سیگنال دیگر اثرگذار بر معاملات گواهی سکه است که با توجه به افزایش نوسان نرخ ارز، از اثربخشی این سیگنال کاسته شده است. ظرف دو هفته اخیر، هر اونس طلا در بازارهای جهانی در کانال 1800دلاری نوسان نرخ داشت؛ اما مشخص شدن نتیجه آخرین جلسه فدرال‌رزرو باعث شد بهای این دارایی امن روز جمعه 26ژانویه با کاهش هفتگی 28/ 2 درصدی تا 1791دلار به ازای هر اونس عقبنشینی کند.
بانک مرکزی ایالات‌متحده آمریکا روز چهارشنبه هفته گذشته با اتمام این دور از جلسات خود اعلام کرد که نرخ بهره را در ماه مارس افزایش خواهد داد. جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو گفت: فضا برای افزایش نرخ‌های بهره بدون به خطر انداختن بازار کار وجود دارد. بازار کار از نظر سطح مشاغل جدید و دستمزدها در رکورد تاریخی مثبتی قرار دارد.
در این شرایط بازار در انتظار پنج‌مرحله افزایش نرخ بهره در ایالات متحده آمریکا طی سال‌جاری میلادی است. این تصمیم از جمله اقدامات مدنظر فدرال‌رزرو برای حرکت در مسیر سیاست انقباضی و کاهش تورم است. این اعلام باعث شد شاخص دلار آمریکا جهش کرده و در روز پنج‌شنبه تا 3/ 97واحد صعود کند که این نرخ بیشترین میزان شاخص دلار آمریکا پس از نیمه سال 2020 بود. در عین حال نرخ بازدهی اوراق 10ساله آمریکا تا 8/ 1درصد صعود کرد. این موارد زمینه تضعیف طلا به‌عنوان دارایی امن در زمان تورم را فراهم کرد.
در حالی که طلا در بازارهای جهانی ظرف روز پایانی هفته کاهشی شد، چشمانداز مثبتی نیز برای آن از سوی سرمایه‌گذاران وجود ندارد. در نظرسنجی هفتگی کیتکونیوز از تحلیلگران وال‌استریت، ۱۴نفر شرکت کردند که از میان آنها چهار نفر معادل ۲۹درصد به افزایش قیمت طلا و هفت نفر معادل ۵۰درصد به کاهش قیمت طلا در هفته جاری رای دادند و سه نفر معادل ۲۱درصد نظر خنثی داشتند.
پیمان‌‌‌های آتی بورس‌کالا با تاثیرپذیری از عدم‌قطعیت‌‌‌های مربوط به تکانه‌‌‌های ارزی درحالی با دلهره و ترس از ریزش نرخ در آینده معامله میشوند که شاهد ثبت دو روی متفاوت برای داده‌‌‌های حیاتی این بازار هستیم. به عبارت دقیق‌‌‌تر، برخی از داده‌‌‌ها همچون حجم نقدینگی موجود در این بازار روند صعودی را طی میکنند، در حالی که روزبه‌روز از حجم و ارزش معاملات این قراردادها کاسته می‌شود که به‌وضوح میتواند مسیر توسعه و تعمیق دادوستدهای تنها ابزار پیش‌نگر بورس‌کالا را تحت فشار جدی قرار دهد.هفته گذشته هشت‌پیمان آتی مبتنی بر زعفران‌نگین، کاتد مس، نقره و صندوق طلا مورد دادوستد قرار گرفتند.
بر مبنای تازهترین اطلاعیه منتشرشده از سوی بورس‌کالا قرار بر راه‌‌‌اندازی معاملات سومین سررسید زعفران نگین (فروردین‌ماه ۱۴۰۱) در روز شنبه هفته جاری بود که به‌رغم بازگشایی این نماد امکان مبادله برای اهالی این بازار فراهم نشد.بررسی‌‌‌ها نشان میدهد روند دادوستد قراردادهای فعلی تابلوی آتی بورس‌کالا از کاهش حجم و ارزش معاملات این بازار طی هفته گذشته حکایت دارد؛ به گونهای که در اولین هفته بهمنماه به میزان ۹۰هزار و ۳۷۵ قرارداد آتی مبادله شد که به نسبت هفته ماقبل خود ۲۰درصد تنزل داشت. دادوستد این میزان قرارداد، ارزشی بالغ بر ۳۶۸میلیارد تومان برداشت که برای دومین هفته متوالی روند کاهشی را به ثبت رساند. بنابراین خبری از مبادله حجم‌‌‌های بالا در این بازار نبوده و به نظر میرسد، معاملهگران بازار آتی با دلهره و ترس از انعکاس تغییر شدید نرخ سعی دارند با برگزیدن استراتژی محافظهکارانه در سطوح پایین به دادوستد بپردازند و اتخاذ موقعیتهای خرید و فروش خود را به زمانی موکول کنند که سیگنالهای قطعی از سوی مقامات رسمی مخابره شود. از آنجا که تکانه‌‌‌های بهای آزاد ارز یکی از مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بر دورنمای تغییر نرخ ابزارهای مالی-کالایی به شمار می‌رود و در جهت‌دهی به ذهنیت اهالی بازار نقش پررنگی ایفا میکند، بلاتکلیفی‌‌‌های فعلی این بازار نسبت به ثبات نرخ و آینده مبهم آن تاثیر خود را بر تابلوی پیش‌نگر بورس‌کالا بر جای گذاشته و تمایل به افت نرخ را، آن هم در شرایطی که حجم و ارزش معاملات روند نزولی را در پیش گرفته‌‌‌اند، برجسته کرده است. این در حالی است که در جریان معاملات هفته گذشته باز هم مجموع نقدینگی موجود در این بازار افزایش یافت؛ به‌طوری‌که علاوه بر وجوه تضمین فعلی که برای موقعیتهای تعهدی گذشته به این بازار وارد شده بود، با بازگشایی موقعیتهای جدید (خرید و فروش همزمان) و رشد ۱۳درصدی آن، میزان نقدینگی به ۹۱۰میلیارد تومان افزایش یافت؛ رقمی که طی سال‌جاری در این بازار رکورد قابل‌توجهی به شمار می‌رود که در عین افت حجم و ارزش معاملات پیمان‌‌‌های آتی و سطوح به‌نسبت پایین برآیند موقعیتهای تعهدی موجود در تابلوی آتی به ثبت رسیده است. بنابراین روند افزایشی نقدینگی و موقعیتهای تعهدی بازشده در بازار آتی برای سومین هفته متوالی ادامه یافته که به عنوان روی متفاوتی از تابلوی آتی بورس‌کالا قابل تعبیر است.
آمار رشد اقتصادی فصل چهارم ۲۰۲۱ و در نتیجه رشد اقتصادی این سال آمریکا منتشر شد. بر اساس این گزارش، رشد اقتصادی کوارتر آخر سال ۲۰۲۱ در آمریکا ۹/ ۶ درصد اعلام شد. بر اساس آمار منتشر شده، رشد اقتصادی سه‌ماهه چهارم بیش از آن چیزی بود که انتظار می‌رفت. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن بود که احتمالا رشد اقتصادی آمریکا در این بازه برابر با ۵/ ۵ درصد باشد، اما انتشار گزارش‌ها نشان داد که رشد اقتصادی ۴/ ۱ واحد درصد بیشتر از میزان پیش‌بینی شده بود. این رشد بیشترین میزان در طی شش ربع گذشته و بسیار بیشتر از رشد ۱/ ۲ درصدی ربع سوم سال ۲۰۲۱ بود. با انتشار آمار ربع چهارم، رشد اقتصادی در این سال رقم ۷/ ۵ درصد مشخص شد. بر این اساس، آمریکا بیشترین رشد اقتصادی خود را از سال ۱۹۸۴ تجربه کرده است. رشد مثبت اقتصادی امسال درحالی رخ داد که سال گذشته اقتصاد آمریکا ۴/ ۳ درصد نسبت به سال گذشته کوچک‌تر شده بود.
بزرگ‌ترین عامل رشد اقتصادی آمریکا در سال گذشته، محرک‌های مالی بوده که توسط دولت ترامپ و بایدن عرضه شده است. در سال گذشته میزان کمک‌های مالی دولت آمریکا به شهروندان این کشور برابر با 5/ 26 درصد از تولید ناخالص ملی این کشور بود. این محرک‌های اقتصادی موجب افزایش مصرف افراد شده و توانسته به عنوان عاملی برای تحریک اقتصاد آمریکا مورد استفاده قرار بگیرد. عامل دیگر این رشد اقتصادی، سرعت بالای بهبود اقتصادی پس از دوران کرونا بود، به‌طوری که نرخ بیکاری در این کشور به 9/ 3 درصد رسید. این دو عامل در کنار یکدیگر توانستند به رشد اقتصادی آمریکا کمک بسزایی داشته باشند.
بوی رکود تورمی
بخش عمده رشد اقتصادی سال 2021 آمریکا مربوط به موجودی انبار بخش خصوصی بود. در این سال موجودی انبار بخش خصوصی به میزان 9/ 4 درصد رشد داشته است. بیشترین میزان رشد موجودی انبار نیز برای خرده‌فروشان وسایل نقلیه موتوری بوده است. افزایش موجودی انبار در انتهای یک سال نشان میدهد که میزان عرضه با میزان تقاضا برابر نبوده است. این عدم برابری عرضه و تقاضا میتواند حاصل افزایش قیمت در این بخش باشد. بر اساس آمارهای منتشر شده، میزان رشد قیمت وسایل نقلیه صفر کیلومتر در سال 2021 برابر با 8/ 11 درصد بوده و این درحالی است که سهام شرکت‌های تولیدکننده وسایل نقلیه موتوری از ابتدای سال 2021 ریزشی بوده است. در حال حاضر زنگ خطر رکود تورمی در بخش خودرو به‌صدا درآمده است و باید منتظر بود و دید در ماههای آینده چه تغییراتی در موجودی انبارها به وجود خواهد آمد.
آمار رشد دیگر بخش‌های اقتصاد
مصرف شخصی در سال 2021 با رشد 3/ 3 درصدی مواجه بوده است. بیشترین میزان افزایش مصرف در این سال مربوط به بخش خدمات بوده است. در این سال مصرف شخصی افراد از سرویس‌های خدمات درمانی، خدمات تفریحی و خدمات حمل و نقل نسبت به دیگر خدمات افزایش بیشتری داشته است.
رشد اقتصادی در بخش خالص صادرات، شاهد تاثیر چندانی نبوده چرا که میزان صادرات و واردات خیلی نزدیک به هم بوده است. میزان صادرات در سال 2021 برابر با 5/ 24 درصد و میزان واردات برابر با 7/ 17 درصد بوده است. در بحث رشد صادرات، هم میزان صادرات کالا و هم میزان صادرات خدمات افزایش داشته است. در بخش صادرات کالا، بیشترین میزان کالاهای صادر شده کالاهای مصرفی بوده است. در بخش صادرات خدمات نیز بیشترین رشد در حوزه خدمات مسافرتی دیده می‌شود. در بحث واردات نیز کالاهای سرمایه‌ای بیشترین میزان رشد را داشته‌اند. مخارج دولت فدرال ایالات‌متحده، طی این سال کاهش داشته است. بیشترین میزان کاهش مخارج نیز مربوط به مخارج دفاعی این دولت بوده است. تمامی این عوامل در کنار یکدیگر موجب شده که اقتصاد آمریکا در سال جاری رشد 5/ 5 درصدی را تجربه کند.
تاثیرات سیاسی رشد GDP
تولید ناخالص داخلی و رشد آن تاثیر بسزایی در سیاست‌های اقتصادی اعمال شده دارد. روز چهارشنبه، جرمی پاول، رئیس فدرال رزرو در کنفرانس مطبوعاتی خود پس از جلسه کمیته بازار باز فدرال اعلام کرد از نظر فدرال رزرو این کشور به مرز نرخ بیکاری و رشد اقتصادی خود رسیده و وقت آن است که سرعت رشد اقتصادی کاهش یابد. این موضوع سیگنال مستقیمی برای افزایش نرخ بهره در مارس سال جاری بود.
در حالی که مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۴ طولانی‌تر شده معامله‌گرانی که در انتظار کاهش نرخ‌های شدید بیشتر در اثر حصول توافق جدید هسته‌ای از معاملات خود دست کشیده بودند و تقاضایی برای خرید تا پایان سال داشتند، وارد بازار شدند. البته این افراد تنها برای نیاز خود دلار تهیه میکنند و کمتر کسی با انگیزه سرمایه‌گذاری وارد بازار می‌شود. در کنار این موضوع، احتمال آزادسازی داراییهای ارزی کره جنوبی و عراق روز گذشته در فضای بازار پیچید.
تقاضای آخر سال خرید دلار
کارشناسان سیاسی ارزی بازار تهران همچنین با توجه به اخبار روزهای پیشین مبنی بر آزادسازی بدهی‌های بلوکه شده ایران احتمال حصول توافق جدید را قریب‌الوقوع می‌دانند. در این شرایط نرخ اسکناس آمریکایی در نخستین روز کاری هفته مجددا به سطح ۲۸ هزار و ۲۰۰ تومان رسید.
دیروز شنبه ۹ بهمن ماه اسکناس آمریکایی با جهش افزایشی کار خود را آغاز کرد. دلار که در روزهای پایانی هفته گذشته با ورود مجدد به کانال ۲۸ هزار تومانی در سطح قیمتی ۲۸ هزار و ۵۰ تومان معامله میشد با شروع ساعات کاری نخستین روز هفته جهشی ۱۵۰ تومانی داشته و در معاملات بازار آزاد صبح روز شنبه در رقم ۲۸ هزار و ۲۰۰ تومان معامله شد. این افزایش قیمت تا حوالی ظهر دیروز ادامه داشت به‌صورتی که در معاملات نقدی ظهر روز شنبه بازار ارز شاهد رقم‌های ۲۸ هزار و ۲۵۰ تا ۲۸ هزار و ۲۸۰ تومانی نیز برای قیمت دلار بود. معاملهگران افزایشی بازار نیز با غنیمت شمردن فضای بازار نرخ‌های پیشنهادی خود برای معاملات فردایی را با افزایشی ۱۰۰ تومانی و در حوالی رقم ۲۸ هزار و ۳۵۰ تومان مطرح می‌کردند.
برخی از تحلیلگران و کارشناسان بازار ارز تهران با اشاره به طولانی‌تر شدن روند مذاکرات هسته‌ای رفع تحریم‌ها بر این باورند که عده‌ای از افراد متقاضی دلار طی هفته‌های گذشته با توجه به احتمال حصول توافق هسته‌ای جدید و در نتیجه آن ایجاد انتظارات کاهشی از بازار ارز تهران از ورود سرمایه خود به بازار خودداری می‌کردند.
این افراد در انتظار سطوح قیمتی پایینتر برای خرید اسکناس آمریکایی به انتظار نشسته بودند. اما با توجه به طولانی‌تر شدن روند مذاکرات، این افراد برای خرید نیاز ارزی خود در حال تبدیل سرمایه و خرید دلار در کانال ۲۸ هزار تومانی هستند. این تحلیلگران معتقدند افزایش قیمت صورت گرفته در روز ابتدایی هفته جاری میتواند ناشی از بازگشت همین تقاضا‌های جدید به بازار ارز تهران باشد.
از طرف دیگر عده‌ای از تحلیلگران سیاسی ارزی بازار تهران با توجه به اخبار مثبت منتشر شده در روزهای گذشته معتقدند آینده بازار آزاد ارز تهران همچنان کاهشی بوده و دلار در صورت حصول توافق جدید و آزاد شدن بدهی‌های بلوکه شده کشورهای کره و عراق میتواند در هفته‌های آتی سطوح قیمتی پایین‌تری را نیز تجربه کند. حوالی ظهر دیروز بود که رسانه‌های کره‌ای با اعلام برگزاری نشست‌هایی بین ایران و کره در ماه آتی حول محور بدهی ۷ میلیارد دلاری بلوکه شده ایران در دو بانک این کشور مدعی شدند اگر دو طرف ظرف ۶ ماه آینده راه‌حلی برای پرداخت این بدهی‌ها پیدا نکنند، ایران ممکن است از کرهجنوبی در مجامع جهانی شکایت کند.
از طرف دیگر دیروز وزارت صمت با ارسال نامه‌ای مبنی بر افزایش ظرفیت‌های مبادلاتی ایران با بانک‌های عراقی به انجمن‌های غذایی، دارویی و بهداشتی اعلام کرد که منابع ارزی بلوکه شده ایران در عراق به صورت خرید اقلام آزاد شده و این انجمن‌ها می‌توانند منابع مورد نیاز خود را از این کشور تامین کنند. تحلیلگران ارزی نیز با اشاره به احتمال تزریق بدهی‌های بلوکه شده مذکور ایران در کره به بازار ارز تهران و در نتیجه آن افزایش عرضه دلار در بازار روند قیمتی این ارز را در ماههای آتی همچنان نزولی می‌بینند. در نهایت دلار در بازار آزاد روز شنبه با ۲۰۰ تومان افزایش قیمت نسبت به نرخ روز پنج‌شنبه هفته گذشته و در سطح قیمتی ۲۸ هزار و ۲۰۰ تومان معامله شد.
هر قطعه سکه امامی نیز در بازار روز شنبه با ۵۰ هزار تومان افزایش قیمت نسبت به نرخ تعطیلات هفته قبل در رقم ۱۲ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان معامله شد.
تازهترین آمارهای منتشرشده از سوی سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه نشان میدهد در دیماه سال‌جاری ۷۲هزار و ۸۰۳احرازهویت در سامانه سجام صورت‌گرفته است. بر اساس اطلاعات گزارش ماهانه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه درخصوص دیماه امسال، تعداد ۵۵هزار و ۸۹۱ثبت‌نام از سوی سرمایه‌گذاران حاضر در بازار سرمایه در سامانه سجام صورت‌گرفته و تعداد احرازهویت شدهها نیز با عبور از ۷۰ هزار سهامدار در این‌ماه به ۷۲ هزار و ۸۰۳ مورد رسیده است. لازم به ذکر است بر اساس آمار منتشرشده، در آذرماه امسال تعداد ثبت‌نام در سامانه سجام ۶۰هزار و ۲۶ و تعداد احرازهویت شدهها نیز ۷۹هزار و ۳۹۵ مورد بوده است. همچنین بر اساس این گزارش تعداد نفرات ثبت‌نام شده در سامانه سجام در دیماه به تفکیک هر استان حاکی از آن است که ۵ استان «تهران با ۱۴هزار و ۲۶۶مورد، آذربایجان‌غربی با ۴هزار و ۴۴۹مورد، اصفهان با ۳هزار و ۸۴۹مورد، خراسان‌رضوی با ۲هزار و ۹۴۰مورد و کردستان با ۲هزار و ۷۲۵مورد» در صدر بیشترین ثبت‌نام شدهها در کل کشور قرار دارند. از سویی دیگر بر اساس آمارهای منتشر شده، ۵استان ایلام با ۲۴۱، خراسان‌جنوبی با ۲۸۳، چهارمحال و بختیاری با ۳۳۱، بوشهر با ۳۶۶ و اردبیل با ۳۹۱مورد در انتهای لیست کمترین ثبت‌نام‌شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در سامانه سجام در بین سایر استان‌ها قرار دارند.
حمید میرمعینی
کارشناس بازارسرمایه
بازارسهام اولین روزکاری از هفته دوم بهمنماه را متفاوت از هفته قبل آغاز کرد، درحالی‌که معاملات بورسی در هفته‌های گذشته در سراشیبی سقوط قرار گرفته بودند، از چهارشنبه گذشته و به‌دنبال اظهارات بورسی رئیسجمهور تابلوی معاملاتی رنگ سبز را به خود دید. روند رشد روزگذشته نیز ادامه یافت و شاخص‌کل بورس در پایان معاملات با بیش از ۲۹هزارواحد افزایش به یک‌میلیون و ۲۵۸هزار و ۹۷۶واحد رسید.
از ابتدای سال و قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری، فعالان بورسی روزهای مخاطره‌آمیزی را پشت‌سر گذاشتند. تا قبل از مشخص‌شدن رئیسجمهور و تیم اقتصادی دولت جدید عدم‌رویکرد شفاف نسبت به بازارسرمایه دغدغه اصلی سرمایه‌گذاران بود، به‌طوری‌که حتی موضوع بورس و سیاستگذارهای مربوط به این حوزه به یکی از بخش‌های مهم برنامه‌های نامزدهای انتخاباتی تبدیل شده بود. در این میان سهامداران برخی سهام که در زیان ۷۰درصدی فرو رفته بودند با توجه به برخی وعده‌های حمایتی، اندکی به بازگشت بازار امیدوار شدند، اما رفته‌رفته مشخص شد دولت و مسوولانی که داعیه حمایت از این بازار را در ۳ماه ابتدایی علم کردند، برنامه مشخصی برای بهبود وضعیت نامناسب بورس در چنته ندارند. بی‌تفاوتی دولت نسبت به نارضایتی سهامداران بورس، اتخاذ برخی تصمیمات اقتصادی مبهم و اظهارنظرهای متضاد با روند بازار این سیگنال را مخابره کرد که نه‌تنها قرار نیست اوضاع این بازار روبه‌راه شود، حتی در ادامه ممکن است رو به وخامت نیز بگذارد. برهمین اساس بازاری که می‌توانست با مدیریت درست خیز صعود بردارد، در نهایت با رفت و برگشت‌های کسالت‌بار در باتلاق رکود گرفتار شد. عملکرد بازارسرمایه نشان میدهد بازیگران آن نسبت به اظهارات مثبت سیاستگذاران بورسی درجهت مثبت تغییر مسیر داده‌اند، اما تداوم افت و خیزهای زجرآور بر خروج هرچه بیشتر سرمایه‌ها از بازار انجامیده است. بازاری که برای خروج از شرایط رکودی نیازمند ورود پول، بیش از دوره‌های قبل است. برکسی پوشیده نیست که بازار سرمایه با عدم‌نقدینگی شدید و کاهش حجم معاملات دست به‌گریبان است. گرچه این مساله همه بازارهای سرمایه‌گذاری را با چالش مواجه کرده اما شرایط بازارهای موازی به گونهای بوده است که از ابتدای سال بازدهی نسبتا مناسبی را درکارنامه خود به ثبت رسانده‌اند، از این‌رو سرمایه‌گذاران بازارهای رقیب در وضعیت بهتری قرار دارند. هم‌اکنون بورس به دلیل ابهاماتی که در برخی مسائل وجود دارد با مشکل نقدینگی در نبرد است. تداوم این وضعیت درحالی‌که پرونده۱۴۰۰ در حال بسته‌شدن است، از شرایط دشواری حکایت میکند. با اینکه از روز چهارشنبه از سرخپوشی تابلوی معاملاتی کاسته شد اما با توجه به تکرار این رویه در ماههای گذشته همچنان نگرانی‌هایی بابت تداوم خروج پول از بورس وجود دارد. سرعت خروج پول سهامداران خرد و حقیقی از بازار سهام به‌خصوص در یک‌ماه اخیر زنگ خطر این بازار محسوب می‌شود. سرمایه‌گذاران به این نتیجه رسیده‌اند که ورود به بازارسرمایه با ریسک بالایی مواجه است. کاهش امنیت سرمایه‌گذاری در سایه افزایش سفته‌بازی، وضعیت مبهمی برای این بازار ترسیم میکند. امنیت پول برای سرمایه‌گذار در اولویت است به همین دلیل است که سطوح پذیرش ریسک دارای تعریف است. عمدتا سرمایه‌گذاران به بازاری وارد میشوند که با ریسک کمی روبه‌رو باشد تا حقوق سرمایه‌گذار کمتر در معرض تعرض قرار بگیرد. حمایت نهادهای مستقل از سرمایه‌گذاران که در بازارهای جهانی امری بدیهی محسوب می‌شود، در بازارهای ایران کارآیی ندارد. حتی نهادهایی که در داخل در دفاع از سرمایه‌گذار شعار حمایتی سر می‌دهند، در عمل رفتاری دیگر نشان می‌دهند. برخی انتصابات در یک سال اخیر نیز به‌درستی موید این موضوع است. در گذشته نیز بارها بر این نکته تاکید شده که نهادهای دولتی نباید پا به بازارهای سرمایه‌گذاری بگذارند. ورود دولت‌ها در جهت تامین منافع گروهی انجام می‌شود که سرمایه‌گذاران خرد نقش چندانی در آن ندارند. اجرای برخی دستورالعمل‌ها در بازارسرمایه در ماهای اخیر نیز نشان داد که منافع سرمایه‌گذار حقیقی نادیده گرفته می‌شود. بازار سرمایه عصاره اقتصاد آزاد مبتنی بر بازار است؛ برهمین اساس قوانین و مقرراتی که وضع می‌شود در نظام مبتنی بر اقتصا دآزاد معنا پیدا میکند، در غیر این‌صورت کارکردی خلاف منافع سرمایه‌گذار در برخواهد داشت. قیمت‌گذاری دستوری در بخش‌های خودرو، سیمان، خوراک پتروشیمیها و عوارض بهره مالکانه حاکی از آن است که سیاستگذار به‌دنبال بازگشت اعتماد به بازار نیست. این رویه به ضرر سرمایه‌گذار تمام می‌شود. با توجه به چنین شرایطی به‌نظر میرسد همچنان بازارسرمایه با ریسک‌هایی که در خارج از این بازار وجود دارد تهدید می‌شود. این تهدید بر سرعت بیشتر خروج سرمایه و پول از بازار دامن می‌زند.
صحبت از اعطای وام زیر ۱۰۰میلیون تومان بدون اخذ ضامن کم و بیش در فضای توییتر در جریان است. با این حال این صحبت‌ها در میان فعالان اقتصادی و بورسی مطرح نیست و هرچه است، در میان سهامداران خرد و دیگر کاربران توییتر در جریان است. افزایش شیوع اُمیکرون در کشور و لزوم اعمال محدودیتها هم از دیگر موضوعاتی بود که دیروز در توییتر کاربران درباره آن می‌نوشتند. در جمع توییتری بورسیها و اقتصادی‌ها دیروز بحث‌های زیادی در جریان بود. یکی از توییت‌هایی که موردتوجه فعالان بورسی و اقتصادی قرار گرفت، نوشته رضا غلامی، کارشناس حوزه اقتصاد بود. او در توییتر خود نوشت: «راه توسعه کشور از توسعه بورس نمی‌گذرد. بورس فقط یک بازار است برای کمک به تبادلات مالی و تامین‌مالی شرکت‌ها.»
غلامی در ادامه توییت خود به این موضوع اشاره کرد که «متاسفانه بورس ایران در بخش تامین‌مالی تقریبا عملکرد قابل‌دفاعی نداشته ولی در سفته‌بازی کاملا موفق عمل کرده است.» این توییت و موضوعاتی از این دست چند وقتی است که در فضای توییتر فارسی و در میان جمع اقتصادی‌ها و بورسیها به‌چشم می‌آید. اکثر فعالان این حوزه به رئیس دولت و مسوولان گوشزد میکنند که باید به اصول اقتصادی و راههای بلندمدت برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور توجه کنند، اما از دیگر توییت‌هایی که در جمع توییتری بورسیها موردتوجه قرار گرفت و تا حدودی هم سر از استوری صفحه‌های بورسی در اینستاگرام درآورد، توییت امیر سیدی، فعال حوزه بورس بود. او در صفحه خود با اشاره به کسری‌بودجه دولت نوشت: «کسری‌بودجه دولت باعث می‌شود برای برداشتن از جیب شرکت‌ها همه نوع اقدامی شود، تمام شرکت‌هایی که بیشترین ضربه را از بودجه امسال خواهند دید یا در سبد سهام عدالت هستند یا متعلق به صندوق‌های بازنشستگی، دولت بیش از آنچه در بودجه به‌دست می‌آورد درقالب سود و ارزش شرکت‌ها از دست خواهد داد.» در دو روز گذشته جمع توییتری بورسیها فعال شده بود و نسبت به مسائل بورس و اوضاع و احوال آن واکنش نشان می‌داد.
در همین رابطه محمدرضا قاسمی از دیگر فعالان حوزه بورس هم در صفحه خود نوشت: «چهارشنبه‌های سبز به یکشنبه‌های قرمز بازار اضافه شده است، باید دید یکشنبه این هفته بازار از رشد قیمت جهانی و وعده دولتی‌ها بیشتر تاثیر خواهد پذیرفت یا از عدم‌اطمینان‌های چند‌ماه گذشته و افزایش فروش احتمالی حقوقی طبق روال سنتی پایان سال!» حسین درودیان هم در رشته توییتی در صفحه شخصی خود در توییتر درباره حمایت دولت از بورس اینطور نوشت که «بهترین حمایت دولت از بازار سهام، کمینه‌کردن تصمیمات موثر بر بازار است؛ حتی تصمیمات ظاهرا حمایتی. تصمیمات حمایتی هم دو ریسک ایجاد میکند: اولا هر نوع روند صعودی قیمت سهام، مصنوعی/ دوپینگی تصور شده و افزایش‌های بنیادین شاخص نیز دولت ساخته تفسیر می‌شود که سقف‌های توقف شاخص را پایین می‌آورد. ثانیا آدم‌های عاقل پیش خود حساب میکنند دولتی که با یک تصمیم حمایتی خود شاخص را بالا آورده، چه بسا فردا روز تصمیمی دیگر بگیرد. برای حمایت از بازار سهام، قیمت‌گذاری را به حداقل رسانده و قیمت‌گذاری‌های دولتی ناگزیر را تابع فرمول‌های معقول بلندمدت کنید. ارتباط بودجه سالانه با بازار سهام را قطع و از تولید اخبار-تصمیمات مهم برای بازار خودداری کنید. بهترین خبر برای بازار سهام، فقدان خبر است.» اما جمع توییتری بورسیها و اقتصادی‌ها در روزهای گذشته خیلی هم آرام نبود. توییت مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و چین باعث به‌وجود آمدن بحث‌هایی در این جمع شد. او در صفحه توییتر خود نوشت: «یکبار تاوان سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران صندوق‌های قرض‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الحسنه را مردم دادند و این‌بار تاوان ۴۰ هزار میلیارد تومانی بورس‌بازان را، بار اول آن که صندق تاسیس کرده بود، تاوان نداد و این‌بار هم آن که سرمایه خرد مردم را چپاول کرد تاوان نمی‌دهد. رفقا این جیب ۸۵ میلیون نفر است که درآن دست می‌کنید!» این توییت با واکنش تند اکثر فعالان حوزه بورس روبه‌رو شد. برای مثال کامل ابراهیمیان با بازنشر توییت حریری نوشت: «ما سرمایه‌گذاران ایرانی که در این کشور سرمایه‌گذاری کرده‌ایم، سال‌های سال هیچ‌وقت واردات بیل و کلنگ و خلال دندان و نعل اسب از محل دلارهای ارزان شرکت‌های بورسی و سهامداران بورسی را فراموش نمی‌کنیم.» یا امیر فهیمی هم در صفحه خود اینطور واکنش نشان داد و نوشت: «شرکت‌های پتروشیمی را مجبور میکنند تا ارز حاصل از صادراتشان را با هزار مصیبت به قیمت دلار ۲۳ هزار تومنی بفروشند، انواع مالیات بهشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندند تا کسری‌بودجه را جبران کنند. نرخ گازشان را هم گران‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از گاز صادراتی محاسبه میکنند.» اما مجیدرضا حریری بعد از هجمه‌ها و انتقادها نسبت به این نوشته‌اش در توییتر خود نوشت: «بنده مقصر را سهامداران خرد نمی‌دانم، حقیقی‌های بورس دلیلی ندارد که سخنگوی صاحب‌میز باشند. دوستانی که طی ۱۵ماه اخیر متضرر شدند بهتر می‌دانند چه کسانی سرمایه‌شان را چپاول کردند و با فروش ۱۰درصد سهام بنگاه‌های رانتی تمام سرمایه‌شان را وصول کردند و ۹۰درصد بقیه را رایگان تصاحب کردند.»
در جمع توییتری نماینده‌های مجلس هم صحبت از مذاکرات بین‌المللی برجام و البته ارز ۴۲۰۰تومانی بود. فریدون عباسی‌دوانی، در توییتر خود به مذاکرات برجام اشاره کرد و نوشت: «بر اساس مصوبه مجلس نتیجه مذاکرات باید برداشته‌شدن تحریم‌ها باشد. استفاده بجا از قدرت سخت و نرم نظام، مذاکره را عزتمندانه ساخته است. در ادامه قدرت نرم که مشارکت مردم در صحنه است، با رسیدگی بیشتر دولت به خواسته‌های بحق آنان نتیجه مطلوب را مشخص خواهد کرد.» اما سوژه داغ و جنجالی، بحث ارز ۴۲۰۰تومانی است که همچنان نماینده‌های مجلس درباره آن در صفحه‌هایشان مطالبی را منتشر میکنند. محسن زنگنه، در همین رابطه در صفحه شخصی خود با بیان اینکه ادامه روش فعلی تخصیص ارز۴۲۰۰ قطعا به زیان کشور است، نوشت: «حذف آن و پرداخت یارانه نقدی به مردم هم، تبعات منفی دارد.» وی اعلام کرد «طرحی آماده‌شده که طی آن؛ این شیوه ارز ۴۲۰۰ حذف شده، با پرداخت یارانه به انتهای زنجیره تولید، از افزایش قیمت‌ها در بازار پیشگیری میکند.» رمضانعلی سنگدوینی هم از دیگر نماینده‌هایی بود که در روزهای گذشته به حذف این ارز در صفحه‌اش پرداخت و نوشت: «حذف ارز ترجیحی بدون ساز و کار لازم، مشکلات زیادی برای مردم به‌خصوص دهک‌های پایین جامعه به‌وجود می‌آورد.»
مجید شاکری
پژوهشگر
درسى که در سال‌هاى بعد با مرور زمستان١٤٠٠ و بهار١٤٠١ خواهیم آموخت: فرصت‌های بین‌المللی هرقدر هم فوق‌العاده، تنها وقتى قابل‌استفاده پایدار هستند که یک برنامه توسعه بلندمدت یا کلان ایده تثبیت‌شده درباره آینده داشته باشید. برنامه توسعه صرفا مجموعه‌اى از پروژه‌های عمرانى نیست.
معاملات بورس تهران در آغاز دومین هفته بهمنماه با رشد ۴/ ۲درصدی شاخص کل پایان یافت. این روند صعودی همزمان با آن رقم خورد که سهامداران خرد تا حدودی دست از ماشه فروش برداشتند و با وجود آنکه شاهد افزایش محسوس تعداد خریداران حقیقی در دادوستدهای روز شنبه نبودیم، اما خالص خرید این دسته از بازیگران بورسی برای دومین روز متوالی مثبت شد. رشد قیمت جهانی نفت و خوش‌بینی بورسیها به ۵مصوبه حمایتی دولت از مهم‌ترین عواملی بودند که سبب صعود دماسنج اصلی تالار شیشهای شدند.
معاملات بورس تهران در آغاز دومین هفته بهمنماه سبز آغاز شد و سبز نیز پایان یافت. در این روز شاخص کل ۴۱/ ۲درصد صعود کرد و مجددا خود را به میانه ابرکانال ۲/ ۱میلیون واحد رساند. سهام با ارزش پایینتر نیز روز شنبه خودی نشان دادند که به موجب آن نماگر هم‌‌‌وزن ۲درصد افزایش ارتفاع داد. این روند صعودی در حالی رقم خورد که سهامداران خرد تا حدودی دست از ماشه فروش برداشتند و با وجود آنکه با افزایش محسوس تعداد خریداران حقیقی در دادوستدهای روز شنبه مواجه نبودیم اما خالص خرید این دسته از بازیگران بورسی برای دومین روز متوالی مثبت شد. رشد دلنشین قیمت جهانی نفت در هفته گذشته و البته افزایش خوش‌بینی بورسیها به شعارهای حمایتی دولت و ۵ مصوبه ابلاغی معاون اول رئیسجمهور در حمایت از بازار سرمایه که در روزهای پایانی هفته خبرساز شد، از مهم‌ترین عواملی بود که سبب شد دیروز دماسنج اصلی تالار شیشهای با بیشترین‌درصد رشد روزانه از یک دیماه همراه شود.
شیرینی کام سهامداران
روز گذشته شاخص کل بورس تهران بیشترین‌درصد رشد روزانه از یک دیماه را تجربه کرد و با صعود ۴۱/ ۲درصدی به محدوده یک‌میلیون و ۲۵۸هزار واحدی رسید. روز شنبه تمامی گروه‌‌‌های بورسی با رشد شاخص صنعت خود همراه شدند و بررسی‌‌‌ها نشان میدهد قیمت ۹۲درصد از سهام دادوستد شده در بورس تهران در محدوده سبز تابلو معامله شدند. این سبزپوشی دلچسب و دسته‌‌‌جمعی در حالی رقم خورد که در سومین روز بهمنماه شاخص کل بورس تهران با عقبنشینی بیش از ۲۰درصدی از سقف اخیر خود (شاخص یک‌میلیون و ۵۷۵هزار واحدی در ۶ شهریورماه) برای نخستین بار در سال‌جاری وارد فاز خرسی شده بود و میزان افت قیمت‌ها از آن سقف، در ۵ بهمنماه از ۲۳درصد نیز فراتر رفت اما از روز چهارشنبه پس از گفت‌وگوی زنده رئیسجمهور در صداوسیما و ابلاغ ۵ مصوبه از سوی مخبر، معاون اول رئیسجمهور در راستای حمایت از بازار سرمایه، روند تغییر کرد و حالا دو روز متوالی است که قیمت‌ها روندی صعودی به خود گرفته‌‌‌اند. باید دید آیا بورس میتواند این صعود را تا ورود به فاز گاوی (صعودی) یعنی حوالی ابرکانال ۵/ ۱میلیون واحدی ادامه دهد یا مجددا شاهد رشدی موقتی در بازار هستیم؟
رفتار بازار در گرو رفتار دولت
همان‌طور که اشاره شد به نظر میرسد رشد ۲روز کاری گذشته بورس تهران، ناشی از افزایش خوش‌بینی به حمایتهای دولتی است. صحبت از میزان اثرگذاری این‌گونه حمایت‌‌‌ها از بازار سهام در احیای آن موضوع بحث این گزارش نیست، چه بسا که پیش‌تر در خصوص نحوه درست حمایت از بازار و سهامداران آن به مراتب سخن گفته‌‌‌ایم اما به هر روی ذهنیتی که سهامداران از نقش دولت در تغییر روندهای بازار سهام (چه صعود و چه نزول) دارند، سبب می‌شود که هر گفتار و هر خبری از سوی سیاستگذاران اقتصادی و سیاسی کشور، بر نحوه رفتار سهامداران به‌ویژه سرمایه‌گذاران کم‌‌‌تجربه اثر میگذارد و میتواند استراتژی خرید و فروش این دسته از معاملهگران را بدون توجیه بنیادی تغییر دهد. شاهد این ماجرا جابه‌‌‌جایی صفهای فروش بیش از ۳۰۰میلیارد تومانی بورس تهران در معاملات اواسط هفته گذشته به صفهای خرید بیش از ۵۰۰میلیارد تومان بورس در روز گذشته بود. جابه‌‌‌جایی محسوسی که نشان میدهد سهامداران بیش از مولفههای بنیادی و تحلیل شرایط، چشم به گفتهها و رفتار سیاستگذاران دوخته‌اند و بر مبنای آن تصمیمات خود را تغییر می‌دهند، موضوعی که حساسیت بالای بازار به سخنان و البته تصمیمات غیرکارشناسانه را نشان میدهد.
شائبه شاخص‌‌‌سازی بهمن‌‌‌ماهی
روز شنبه، بودند فعالانی که از شاخص‌‌‌سازی در آستانه نزدیک شدن به دهه فجر سخن می‌‌‌گفتند. برخی معتقد بودند همواره با نزدیک شدن به ایام پیروزی انقلاب اسلامی، سیاستگذار درصدد سبزکردن چهره عمومی بازار است. این مهم روز گذشته نیز میان فعالان تالار شیشهای در گروه‌‌‌ها و کانالهای اجتماعی شنیده میشد. اما آیا می‌توان مهر تائیدی بر این ادعا زد؟ آنگونه که مشخص است بورس تهران به دلیل ایرادات محاسباتی در تخمین شاخص کل، همواره با معضل شاخص‌‌‌سازی مواجه بوده است و این مهم مختص امروز و دیروز بازار نیست. جایی که با رشد بخشی از بازار که با وجود تعداد حداقلی اما به واسطه ارزش بازار بالا، نقش محسوسی در تعیین ارزش کل بازار سهام در اختیار دارند، شاخص کل رنگی سبز به خود می‌گیرد و در روزهای منفی نیز بالعکس. با این حال همان‌طور که دیروز مشاهده شد، در کنار شاخص کل، نماگر هم‌‌‌وزن به عنوان نماینده سهام کوچک‌تر بازار، صعودی بود و ۲درصد افزایش ارتفاع داد. ضمن آنکه در کل بازار، رنگ سبز غلبه داشت و به جز برخی تک‌سهم‌‌‌ها، عمده نمادها و صنایع فعال بورسی با رشد قیمت همراه شدند. با این تفاسیر شاید نتوان به سیاستگذار انگ شاخص‌‌‌سازی در روزهای نزدیک به دهه فجر را زد و به نظر میرسد تنها واکنش سبز بورس‌بازان به مصوبات حمایتی و آسودگی خیال آنها از تحت‌‌‌الشعاع قرار گرفتن سود شرکت‌ها و صنایع از برخی بندهای لایحه بودجه ۱۴۰۱ باشد، موضوعی که میتواند در ادامه توجه سهامداران را به مولفههای بنیادی و سودسازی مطلوب شرکت‌ها در ماههای گذشته جلب کند.
در بورس شنبه چه خبر بود؟
نگاهی به لیست نمادهای اثرگذار بر شاخص کل بورس تهران طی دادوستدهای روز شنبه حکایت از اثرگذاری بالای نمادهای بزرگ کامودیتی‌‌‌محور دارد. در این میان مروری بر رشد روزانه صنایع نشان میدهد پس از چند صنعت تک سهم که رشد‌‌‌های بالای ۴درصد را تجربه کردند، به ترتیب خودروسازان، پالایشیها، پتروشیمیها و فلزی‌‌‌ها سهامداران خود را با سودهای بیش از ۳درصدی بدرقه کردند. رشد هر یک از این گروه‌‌‌ها را اما می‌توان با اخبار و تحلیل‌‌‌های متفاوتی توجیه کرد.
در این میان زیرمجموعه‌‌‌های پتروشیمی با افزایش خریداران و صفهای بعضا طولانی در سمت خرید همراه شدند. به این ترتیب شاخص این صنعت (محصولات شیمیایی) روز گذشته با رشد ۲۶/ ۳ درصدی همراه شد. خبر تعیین سقف برای قیمت سوخت و خوراک پتروشیمیها در مصوبات ابلاغی از سوی معاون اول رئیسی در راستای حمایت از بازار سرمایه از مهم‌ترین دلایل افزایش توجه به سهام پتروشیمی بود. جایی که شرکت‌های مذکور در گزارش‌های میان‌دوره‌‌‌ای خود نیز از سودسازی مناسب در فصل پاییز خبر داده بودند و به نظر میرسد با کاهش نگرانی بورسیها از تصمیمات ناگهانی، خودی نشان دهند. پالایشیها نیز که دیروز با رشد میانگین ۹۴/ ۳ درصدی همراه شدند نیز عمدتا تحت‌تاثیر رشد بهای جهانی نفت در هفته گذشته قرار گرفتند. جایی که نرخ هر بشکه نفت برنت از ۹۰ دلار نیز فراتر رفت و در کنار آن کارشناسان از چشمانداز ادامه صعود قیمت‌ها در این بازار سخن گفتند. باید توجه داشت فعالیت اصلی شرکت‌های پالایشی این است که نفت خام دریافتی از شرکت ملی پالایش و پخش را پس از انجام عملیات مختلف و پالایش به مشتقات نفتی از قبیل بنزین، نفت کوره و سایر محصولات تبدیل کنند. بنابراین میزان سودآوری پالایشگاه‌‌‌ها رابطه مستقیمی با بهای نفت دارد. در واقع اختلاف قیمت بین یک بشکه نفت خام با یک بشکه از محصولات یا همان فرآورده‌‌‌های نفتی که کرک اسپرد نامیده می‌شود، در افزایش سودآوری شرکت‌های پالایشی اثر مستقیم دارد، موضوعی که این روزها موردتوجه بورسیها قرار گرفته است.
خودروسازان نیز روز گذشته با میانگین رشد قیمت ۹۷/ ۳ درصدی همراه شدند. این رشد قیمت را می‌توان به اخبار مثبت برجامی که روز گذشته به بازار مخابره شد، ارتباط داد. جایی که خبر رسید کرهجنوبی و ایران قصد دارند ماه آینده در سئول یک نشست کاری داشته باشند تا راههای حل اختلاف چند ساله بر سر داراییهای مسدود شده تهران تحت تحریم‌های آمریکا را بررسی کنند. ضمن آنکه وزارت صمت با ارسال نامه‌ای از آزاد شدن منابع ارزی ایران در بانک عراقی برای واردات مواد غذایی و دارویی خبر داد.
با پایان‌ماه نخست زمستان، گزارش عملکرد ناشران در فصل پاییز و مجموعا ۹ماه نخست سال به بورسیها مخابره شد تا شاید بتواند در تصمیمات آتی سرمایه‌گذاران نقشی ایفا کند. در این میان بررسی گزارش ۹ ماهه صنایع و شرکت‌های بورسی به‌ویژه گزارش ۳ ماهه سوم نشان میدهد، صنایع پالایشگاهی نسبت به سایر صنایع شرایط بهتری داشتند و سودآوری خوبی را تجربه کردند، در مقابل اما صنایع خودرویی وضعیت خوبی نداشتند و گزارش‌هایی که ارائه دادند از زیان آنها حکایت داشت. قیمت‌گذاری دستوری و دخالت دولت در روند تعیین قیمت محصولات این صنایع هم دلیل اصلی زیان خودروسازها است. کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند در صورتی‌که دولت دست از قیمت‌گذاری دستوری در این صنایع بردارد، هم دست واسطه‌ها کوتاه می‌شود و هم با بهبود وضعیت صنایع خودرویی، بازار سرمایه روند مثبتی را طی خواهد کرد.
پاییز بورسیها از لنز تحلیلگران
در بین سایر صنایع، صنایع غذایی نیز گزارش‌های نسبتا خوبی ارائه کرده‌اند. کارشناسان همچنین معتقدند حذف ارز ۴۲۰۰ میتواند این صنایع را با تاثیرات مثبت‌تری هم مواجه کند و باعث سود بیشتر آنها شود. با این حال کارشناسان پیش‌بینی میکنند در صورتی‌که توافق برجام احیا شود و در اثر آن قیمت دلار طی یک سال ثابت بماند، وضعیت سودآوری شرکت‌ها همینطور باقی نخواهد ماند و در این شرایط پاییز امسال نقطه اوج سودآوری شرکت‌ها باشد و بعد از آن چنین وضعیتی به راحتی تکرار نخواهد شد.
خودروسازها بدترین و پالایشیها بهترین
«خودروسازها بدترین گزارش را داشتند و پالایشیها بهترین گزارش»؛ این تحلیل حسام حسینی، کارشناس بازار سرمایه از گزارش‌های ۹ماهه و پاییز شرکت‌ها است. او در گفتوگو با «دنیای‌اقتصاد» توضیح داد: به‌صورت کلی می‌توان گفت که اکثر صنایع گزارش‌های خوبی داشتند اما شرکت‌های پالایشی گزارش‌های بهتری دادند، ولی این بهتر بودن به این معنی نیست که این فصل همیشه قابل‌تکرار است و می‌توان فصل پاییز را ضربدر چهار کنیم و بگوییم این معادل سود سالانه بشود.
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه «گزارش‌های پالایشیها بهتر از سایر صنایع بود» ادامه داد: برای صنایع پتروشیمی هم انتظار می‌رفت که خوب باشند و گزارش‌های خوبی ارائه کنند که گزارش اوره‌سازان گزارش بدی نبود، ولی بحث مهم‌تر از این، موضوع ثبات سودآوری‌هاست که آیا این سودآوری شرکت‌ها و صنایع قابل تکرار هست یا نه؟
وضعیت شرکت‌ها در صورت ثابت‌ماندن قیمت دلار
حسینی با طرح این پرسش افزود: اگر شرایط طوری پیش برود که قیمت دلار طی یک سال ثابت بماند و تغییر نکند، عملا پاییز امسال بهترین فصل مارجین شرکت‌ها خواهد بود، یعنی از اینجا به بعد مارجین (حاشیه سود) شرکت‌ها شروع به کم‌شدن میکند چون عملا فروش شرکت‌ها به علت ثبات دلار ثابت خواهد ماند. از سوی دیگر قیمت‌های کامودیتی‌ها الان تقریبا در اوج است و حتی قیمت اوره و متانول شروع به ریزش کرده است، یعنی فروش شرکت‌ها به ثبات میرسد ولی بهای تمام‌شده آنها شروع به رشد میکند، برای همین مارجین شرکت‌ها از اینجا به بعد میتواند شروع به کم‌شدن کند، یعنی ما به لحاظ حاشیه سود در پاییز امسال به یک اوجی رسیدیم که بعد از این احتمال می‌رود که اگر دلار با توافق برجام ثابت بماند حاشیه سود شرکت‌ها را کمتر ببینیم. این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: گزارش‌های پاییز گزارش‌های خوبی بودند به این علت که ما در نقطه خوبی به لحاظ قیمت‌های فروش و پایین‌بودن قیمت‌های تمام‌شده بودیم. از اینجا به بعد قیمت تمام‌شده‌ها همچنان رشد خواهد داشت ولی فروش، رشد خاصی نخواهد داشت، بنابراین به نقطه‌ای در پاییز رسیدیم که فروش شرکت‌ها به لحاظ ریالی در صورت ثبات دلار میتواند به یک ثباتی برسد و دیگر رشد نکند. به‌عبارتی اگر فروش ثابت شد و بهای تمام‌شده حتی رشد ملایم هم داشته باشد سود شرکت‌ها رشد نخواهد کرد. به گفته حسینی به نقطه اوج در گزارش‌های پاییز رسیدیم و با ثبات دلار گزارش‌های خوب پاییز به این راحتی تکرار نخواهد شد.
قیمت‌گذاری دستوری، بلای جان خودروسازها
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به تحلیل بدترین گزارش‌ها پرداخت و گفت: گروه خودروسازی به دلیل قیمت‌گذاری دستوری کاملا مشخص بود که گزارش خوبی نخواهد داشت. این گروه به دلیل معضل قیمت‌گذاری دستوری زیان‌های سنگینی داشتند. اکنون قیمت کارخانه و قیمت بازار خودروها با هم خیلی فاصله دارند و قیمت خودروها در بازار آزاد بسیار بیشتر از قیمت کارخانه است. این تفاوت قیمت در محصولات سایپا حدود ۶۰ تا ۷۰درصد است و برای محصولات ایران‌خودرو ۸۰ درصد. این اختلاف به این معنا است که شرکت‌های خودرویی زیان قابل‌توجهی را متحمل میشوند، دلیلش هم همان قیمت‌گذاری دستوری است. نکته قابل‌توجه هم اینجاست که منافع آن هم برای شرکت‌ها نیست و برای واسطه است.
او تاکید کرد: شاید بهترین تصمیمی که دولت بتواند برای بازار سرمایه بگیرد، حذف قیمت‌گذاری دستوری است. تصمیم‌هایی چون کمک به صندوق توسعه بازار یا گذاشتن سقف قیمتی دردی از بازار دوا نمی‌کند و راه بهبود وضعیت بازار نیست. بهترین کمکی که دولت میتواند به بازار سرمایه بکند این است که قیمت‌گذاری خودرو را اصلاح کند، یعنی اگر قیمت خودرو در حاشیه بازار تعیین شود بهترین کمک به بازار سرمایه خواهد شد و ترسی که بازار از قیمت‌گذاری دستوری دارد تعدیل می‌شود. همچنین جو مثبتی در صنعت خودرو ایجاد می‌شود و مهم‌تر اینکه دست واسطه‌ها هم کوتاه می‌شود. اکنون خودروسازها به دلیل قیمت‌گذاری دستوری حداقل ۴۰هزار میلیارد تومان زیان متحمل میشوند و سودش هم به جیب واسطه می‌رود، نه خودروسازها! اگر دولت دست از قیمت‌گذاری دستوری برای این صنعت بردارد بهترین کمک به بازار خواهد بود.
گزارش‌های نسبتا خوب بانکی‌ها و فلزات
او در ادامه به تشریح گزارش صنایع بانکی و فلزی پرداخت و گفت: گزارش صنعت بانکی هم بعضا گزارش‌های بدی نبودند؛ فقط بانک اقتصادنوین چندان نسبت به سایرین خوب نبود، اما در کل می‌توان گفت گزارش بانکی‌ها معمولی بود. همچنین فلزات هم مطابق پیش‌بینی گزارش دادند. غیر از یک شرکت فولاد ارفع که اصلا گزارش خوبی نداشت، تقریبا بقیه شرکت‌های فولادی گزارش‌های مطابق پیش‌بینی داشتند.
تشریح گزارش صنایع غذایی و دارویی
حسینی در تشریح وضعیت گزارش صنایع غذایی نیز گفت: شرکت‌های غذایی هم گزارش‌های خوبی داشتند. حذف دلار۴۲۰۰ باعث می‌شود قیمت محصولات زیاد رشد کند و حتی اگر مارجین کوچک شود به ضررشان نخواهد بود. درست است که شرکت‌های غذایی در یک نقطه اوج به لحاظ حاشیه سود قرار دارند، اما حذف دلار۴۲۰۰ اگرچه مارجین را کم میکند ولی فروش جهش پیدا میکند، بنابراین حذف دلار۴۲۰۰ به ضرر آنها نخواهد بود.
این کارشناس بازار سرمایه گزارش شرکت‌های دارویی را نیز بررسی و اظهار کرد: شرکت‌های دارویی هم گزارش‌های بدی نداشتند و گزارش‌های نسبتا خوبی دادند ولی ممکن است حذف دلار۴۲۰۰ برای صنعت دارو مقداری مشکل‌ساز شود. باید دید چه مقدار به آنها اجازه افزایش نرخ می‌دهند، بنابراین با حذف ارز ۴۲۰۰ شاید وضعیت آنها مانند صنایع غذایی نشود.
نگرانی صنایع از قطعی برق و گاز
احسان رضاپور، کارشناس بازار سرمایه هم گزارش ۹ماهه شرکت‌ها را مثبت ارزیابی کرد و گفت در این بین فلزات اساسی، پالایشی و بانکی و همچنین برخی از شرکت‌های غذایی وضعیت بهتری نسبت به سایر صنایع داشتند.
او در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» توضیح داد: به‌طور کلی می‌توان گزارش‌های ۹ماهه شرکت‌ها را مثبت ارزیابی کرد. هرچند که برخی محدودیتها مثل قطع برق و گاز توانسته بود در برخی از صنایع نگرانی‌هایی ایجاد کند و کیفیت سودآوری آنها را تحت‌تاثیر قرار دهد اما بررسی اعداد و ارقام شرکت‌ها و وضعیت موجودی آنها نشان می‌داد در صورتی‌که این محدودیتها آنها را گرفتار نکند، می‌توانند سودآوری خوبی را تا پایان سال به ارمغان بیاورند.
این تحلیلگر بورس ادامه داد: مهم‌ترین نگرانی این بود که برخی از اظهارنظرها و خبرهایی که در بازار مطرح‌شده بود مبنی‌بر افزایش نرخ خوراک یا تداوم قیمت‌گذاری دستوری در برخی از محصولات شرکت‌ها نظیر صنعت خودرو و پتروشیمی یا اوره‌سازها، مانع از تحقق یا بروز تمام پتانسیل شرکت‌ها در وضعیت سودآوری آنها شود. این نگرانی برای برخی از صنایع شدیدتر هم بود و تصور میشد سودی را که در سال۱۴۰۰ محقق میکنند، نتوانند در سال بعد به واسطه افزایش هزینه‌ها یا تغییرات در تعرفه‌ها یا شرایط مالیاتی تکرار کنند.
رضاپور با بیان این مطلب افزود: همان‌طور که دیدیم این نگرانی در هفته‌های گذشته بازار را تحت‌تاثیر منفی زیادی قرار داده بود. هرچند گفتهها و اظهارنظرهای وزیر اقتصاد یا رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس مثبت بود و رنگ‌وبوی حمایت از بازار سرمایه را داشت اما به واسطه بدبینی که بازار به وعده‌ها و حمایتهای شفاهی پیدا کرده، باعث شده بود محافظهکارانه با این موضوع برخورد کند. بازار منتظر است برخی از این وعده‌ها ماهیت عملیاتی پیدا کنند و پیش‌بینی‌‌های لازم در این رابطه اعمال شود تا با خیال راحت‌تری نسبت به اینکه سهام شرکت‌ها با اطلاعات جدید کماکان ارزنده محسوب میشوند، تحلیل کند.
او با اشاره به مثبت‌شدن بازار در دو روز اخیر یادآور شد: البته به‌نظر میرسد این اتفاق شاید تا حدودی افتاده باشد و همان‌طور که در دو روز اخیر دیدیم جلوی روند منفی بازار گرفته شد و رشد خوبی کرد. طبیعتا اجرایی‌شدن و قطعی‌شدن این مصوبات میتواند برخی از نگرانی‌های بازار را رفع کند و با رفع برخی از ابهامات دیگر مثل برجام و شرایط تعاملی با کشورهای دیگر زمینه‌ساز افزایش اعتماد و اطمینان سهامداران به بازار شود و در نهایت بهبود وضعیت بازار سرمایه را شاهد باشیم.
فلزات اساسی، پالایشیها و بانکی‌ها گزارش‌های خوبی داشتند
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به تحلیل مورد به مورد گزارش ۹ ماهه شرکت‌ها پرداخت و گفت: بررسی گزارش فلزات اساسی نشان می‌داد که این صعنت وضعیت خوبی دارد و گزارش‌های خیلی خوبی داشتند. صنعت بانکداری هم شرایط خوبی داشت و این صنعت علاوه‌بر این میتواند از تسعیر ارز هم اثر مثبتی بگیرد و وضعیت سودآوری بهتری داشته باشند.
او افزود: صنایع پالایشی هم گزارش‌های خیلی خوبی داشتند و گزارش‌های ۹ماهه آنها نشان می‌داد که وضعیت سودآوری خوبی را تجربه کرده‌اند. در همین حال هم وعده فعال‌شدن بازارگردانی روی این نمادها داده شده است که میتواند باعث رشد صنعت پالایشگاهی و بانکداری شود و همچنین نزدیک‌شدن ارزش معاملاتی و NAV آنها به‌هم میتواند برای سرمایه‌گذاران جذاب باشد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: همچنین شرکت‌های فعال در صنعت غذایی هم گزارش‌های خوبی داشتند و علاوه‌بر این حذف ارز۴۲۰۰ میتواند آنها را با تاثیرات مثبت‌تری هم مواجه کند و باعث سود بیشتر آنها شود.
رضاپور ادامه داد: علاوه‌بر شرکت‌های فلزی و معدنی و پالایشی و بانک‌ها، حتی در گزارش‌های خودروسازها هم اثراتی از بهبود دیده میشد اما به‌نظر میرسد که هنوز نمی‌شود با اطمینان درباره آنها نظر داد و باید منتظر رفع معضل قیمت‌گذاری دستوری در این صنایع باشیم.
وضعیت ETFها
او سپس به وضعیت صندوق‌های دولتی اشاره کرد و گفت: شرکت‌هایی که صندوق‌های دارایکم و صندوق‌های پالایشی از آنها متشکل شدهاند نیز گزارش‌های عملکردی خوبی داشتند. با توجه به اینکه این صندوق‌ها با فاصله قابل‌توجهی کمتر از ارزش واقعی و NAV روزانه‌شان معامله میشوند و چشم‌اندازی که برای فعال‌شدن بازارگردان برای نزدیک‌شدن قیمت معاملاتی آنها به ارزش واقعی‌شان دیده می‌شود، احتمالا بتوانند در هفته‌های آینده موردتوجه بازار قرار بگیرند. البته در دو روز معاملاتی اخیر هم اثرات آنها را دیدیم. رضاپور تصریح کرد: انتخاب صندوق‌های تاثیرپذیر نظیر صندوق پالایش و دارایکم یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی می‌توانند برای گروهی از سهامداران انتخاب بهتری در مقایسه با خرید سهام شرکت‌ها به صورت مستقیم باشند.
این کارشناس بورس در ادامه به اثر تحقق وعده‌ها در بهبود وضعیت بازار و ثبات شرایط مثبت اشاره کرد و گفت: به‌نظر میرسد چنانچه خبرهای مثبتی از تحقق برخی از وعده‌ها به بازار مخابره شود یا در موضوع برجام و ابهامات دیگر بتوانیم شرایط بهتری را تجربه کنیم، در آن صورت رشد موقتی بازار که ناشی از افت پرشتاب در هفته‌های گذشته بود، پایدار شود.
رضاپور خاطرنشان کرد: فعلا به واسطه افت شدید شاخص و جذاب‌شدن قیمت‌ها و وعده‌های اخیر، به‌نظر میرسد بازار بتواند یک رشد مقطعی را تجربه کند اما این رشد مقطعی در صورتی‌که با خبرهای جدید یا تحقق وعده‌ها یا رفع برخی از نگرانی‌های اقتصادی و سیاسی کشور توام شود، میتواند ماهیت پایدارتری پیدا کند. در این‌صورت بازار از این شرایط نوسانی چند‌ماه اخیر خارج می‌شود و با نزدیک شدن به مجامع میتواند شرایط بسیار بهتری را برای بازار انتظار داشت، یعنی می‌توان انتظار داشت که بازار از این رکود طولانی‌مدت خارج و وارد فاز صعود شود.
دانش سرمایه ارکا برای همراهان خود به صورت همه روزه اخبار های بازار سرمایه را به صورت رایگان ارائه میدهد.
منبع: سازمان بورس
بدون دیدگاه