قیمت نفت در معاملات روز گذشته، جمعه، برای چهارمین روز متوالی افزایش یافت و این در شرایطی است که نگرانیها از اختلال در عرضه روسیه بر قرنطینههای COVID-۱۹ در چین به عنوان بزرگترین واردکننده نفت خام جهان، غلبه کرده است.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از سی ان بی سی، بهای معاملات آتی نفت برنت در معاملات روز گذشته با ۱.۶ درصد افزایش به ۱۰۹ دلار و ۳۴ سنت در هر بشکه رسید. نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۰.۶ درصد کاهش به ۱۰۴ دلار و ۶۹ سنت در هر بشکه رسید.
بنا به تحلیل منابع آگاه، نوسانات بازار نفت ادامهدار است و قیمت نفت بیثبات باقی مانده است و این در حالی است که چین با وجود تأثیر آن بر اقتصاد و زنجیرههای عرضه جهانی، هیچ نشانهای از کاهش اقدامات قرنطینه نشان نمیدهد.
با افزایش شدید قرنطینههای کامل و جزئی از ماه مارس، شاخصهای اقتصادی چین بیشتر به سمت قرمز سقوط کرده است. یانتینگ ژو، رئیس اقتصاد APAC وود مکنزی در یادداشتی گفت: اکنون انتظار داریم تولید ناخالص داخلی چین در سه ماهه دوم کاهش بیشتری داشته باشد.
شش منبع به رویترز گفتند که در سمت عرضه، اوپک پلاس احتمالاً به توافق فعلی خود پایبند خواهد بود و با افزایش جزئی دیگر تولید برای ژوئن در ۵ ماه مه موافقت خواهد کرد.
با این حال، سند وزارت اقتصاد که روز چهارشنبه توسط رویترز مشاهده شد، نشان داد تولید نفت روسیه ممکن است در سال جاری تا ۱۷ درصد کاهش یابد، زیرا تحریمهای غرب به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین به سرمایهگذاریها و صادرات آسیب میزند.
تحریمها همچنین ارسال نفت به مشتریان را برای کشتیهای روسی سختتر کرده است و شرکت اکسون موبیل را وادار کرد تا برای عملیات ساخالین-۱ فورس ماژور اعلام کند و تولید خود را کاهش دهد.
به گفته جفری هالی، تحلیلگر ارشد بازار در OANDA، اگر به طور ناگهانی از اروپا خواسته شود به دنبال مقادیر عظیمی از گاز یا نفت در بازارهای بینالمللی باشد، ترس از کاهش رشد چین جبران میشود و افزایش قیمتها را در پی دارد.
افزایش یک درصدی قیمت طلا
قیمت طلا در روز جمعه به دلیل عقب نشینی دلار، یک درصد افزایش یافت و هر اونس طلا با ۰.۷ درصد افزایش به یک هزار و ۹۰۸ دلار و ۲۰ سنت رسید. این در حالی است که قیمت طلا با کاهش ۱.۵ درصدی، اولین کاهش ماهانه خود از ژانویه را به ثبت رسانده است.
بازار طلا در هفتههای گذشته با افزایش ارزش دلار شاهد فروش مداوم بوده و به گفته ادوارد میر، تحلیلگر ED&F Man Capital Markets ، در حال حاضر، شاخص دلار کاهش یافته که افزایش قیمت طلا را در پی داشته است.
شاخص دلار پس از رسیدن به بالاترین سطح در ۲۰ سال گذشته در روز پنجشنبه ۰.۴ درصد کاهش یافت و طلا را برای صاحبان سایر ارزها ارزشمندتر کرد.
افزون بر افزایش جذابیت شمش، داده ها نشان میدهد اقتصاد ایالات متحده به طور غیرمنتظرهای در سه ماهه اول در بحبوحه ظهور مجدد موارد COVID-۱۹ و کاهش کمک های مالی دولت برای کمک به بیماری همه گیر منقبض شده است.
هزینههای نیروی کار ایالات متحده در سه ماهه نخست سال پیشررو بیشترین افزایش را در ۲۱ سال اخیر داشته است که به افزایش تورم دستمزدها و حمایت از موضع سیاست پولی تهاجمی فدرال رزرو اشاره دارد.
در این شرایط، طلا به عنوان پوششی در برابر تورم فزاینده و عدم قطعیت ها در نظر گرفته می شود، اما افزایش نرخ بهره با افزایش هزینه فرصت نگهداری دارایی های بدون بهره، از جذابیت آن میکاهد.
در معاملات روز گذشته، هر اونس نقره با ۰.۵ درصد کاهش به ۲۳.۰۳ دلار رسید، در حالی که پلاتین با ۱.۷ درصد افزایش به ۹۳۵ دلار و ۶۵ سنت رسید.
پالادیوم نیز با ۲.۴ درصد افزایش به ۲ هزار و ۲۸۶.۰۸ دلار در هر اونس رسید.
شاخص ارزی در سطوح قیمتی مرز دو کانال ۲۷ و ۲۸ هزار تومانی مستقر شد. پس از نوسانات نرخ شاخص بازار ارز در هفتهای که گذشت در نهایت قیمت این ارز در کانال ۲۸هزار تومانی تثبیت شد. به عقیده کارشناسان اخبار سیاسی روزهای گذشته تاثیر قابل توجهی در جلوگیری از تداوم روند افزایشی دلار در روزهای پایانی هفته گذشته داشته است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه در نشستی مطبوعاتی ضمن اشتباه خواندن خروج دولت پیشین این کشور از برجام، توافق و مذاکره بر سر موضوع هستهای ایران را همچنان بهترین گزینه موجود نامید. علی صالحآبادی، رئیس کل بانک مرکزی نیز از رشد 90 درصدی عرضه و معامله ارز در سامانه نیما نسبت به دوره زمانی مشابه در سال گذشته سخن گفت. در هفته گذشته شاخص ارزی پس از نوسانهای بسیار توانست وارد کانال 28 هزار تومانی شود. نرخ اسکناس آمریکایی در هفته گذشته شاهد 3 فاز متفاوت بود. در روزهای ابتدایی هفته و تا انتهای معاملات روز یکشنبه دلار با صعود تا سطح قیمتی 27 هزار و 980 تومان روندی افزایشی از خود ثبت کرد. در روزهای میانی این هفته اما قیمت دلار با فشار فروشی که در بازار به وجود آمد اندکی کاهش یافت و مجددا به نیمه دوم کانال 27 هزار تومانی بازگشت. اما در روزهای پایانی هفته فاز بازار ارز تغییر کرد و اسکناس آمریکایی در کانال 28 هزار تومانی معامله شد. در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار آزاد در معاملات روز پنجشنبه 8 اردیبهشت با 80 تومان کاهش نسبت به نرخ روز چهارشنبه به رقم 28 هزار و 20 تومان رسید.
با احتساب رقم 27 هزار و 860 تومان به عنوان نخستین نرخ هفته، شاخص بازدهی هفتگی دلار نیز رشدی نیم درصدی را تجربه کرد. این رشد کم دلار نیز گویای ثبات نسبی شاخص ارزی در هفته گذشته است. روند افزایشی نرخ اسکناس آمریکایی تقریبا از حوالی ظهر روز چهارشنبه 7 اردیبهشت متوقف و قیمت دلار در محدوده 27 هزار و 950 تا 28 هزار و 100 تومانی مستقر شد. تحلیلگران بازار ارز اخبار سیاسی منتشر شده در روزهای اخیر را از عوامل اصلی توقف روند افزایشی دلار میدانند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در ساعات پایانی روز چهارشنبه طی جلسهای با کمیته سیاست خارجی مجلس سنای این کشور ضمن اشاره بر این موضوع که آمریکا همچنان بازگشت به برجام را بهترین گزینه موجود میداند، گفت: تصمیم برای خروج از برجام و تلاش برای اعمال فشار حداکثری علیه ایران، هر هدفی که داشت به نتایج مدنظر ختم نشده بود و بر عکس، باعث ایجاد یک برنامه هستهای قویتر شده بود. زمان گریز هستهای ایران از یک سال به حدود چند هفته رسید. او همچنین در زمینه حضور نام سپاه پاسداران در لیست سازمانهای تروریستی گفت: ایران میداند چه گامهایی باید بردارد تا ما هم سپاه را از لیست سازمانهای تروریستی خارج کنیم، اما قرار دادن سپاه در این لیست از آغاز اشتباه بوده چون فایدهاش از هزینهاش کمتر است، چرا که تنها نتیجه عملی آن ممنوعیت سفر اعضای سپاه به آمریکا بوده در حالی که فرماندهان آن اصلا قصد چنین سفری ندارند. کارشناسان بازار اصرار طرف آمریکایی بر حل مناقشات موجود از راه دیپلماسی را عامل افزایش انتظارات مثبت جامعه از آینده نرخ ارز دانسته و بر این باورند که توقف روند افزایشی دلار نیز به واسطه همین افزایش انتظارات مثبت است. سکه نیز در روزهای متلاطم بازار طلای جهانی شاهد افزایش قیمت بود. هر قطعه سکه امامی در روزهای پایانی هفته گذشته با 50 هزار تومان افزایش نسبت به نرخ روز چهارشنبه 7 اردیبهشت در رقم 13 میلیون و 150 هزار تومان معامله شد.
مدیرعامل صندوق سرمایهگذاری رمزارز پنترا میگوید: هیچکس قدرت این را ندارد تا بتواند قیمت بیتکوین را تحت تاثیر قرار دهد. «دن مورهد» در توضیح استراتژی شرکت خود برای تمرکز بر سرمایهگذاری آلتکوین گفت: روزانه حدود ۷۰میلیارد دلار در بازار بیتکوین معامله میشود و این یعنی بازار برای هر بازیگری بزرگتر از چیزی است که قیمتها را تحت تاثیر قرار دهد. این استدلال که قیمت بیتکوین مستعد سوءاستفاده است، یکی از مواردی است که اغلب توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالاتمتحده به عنوان دلیلی برای اینکه اجازه نمیدهد صندوقهای سرمایهگذاری، مبادلهای مبتنی بر بیتکوین در سازمان بورس ایالاتمتحده انجام دهند، مطرح میشود. او افزود که از نظر او هیچ دلیلی وجود ندارد که قانونگذاران و سرمایهگذاران، فناوری کریپتو و بلاکچین را به عنوان «یک نوع سرمایه و دارایی عادی مانند هر چیز دیگری» نبینند.
مورهد که به عنوان سرمایهگذار در زمینه بسیاری از آلت کوینها و پروژههای رمزارز کوچکتر فعالیت میکند؛ توضیحی در مورد علت سرمایهگذاری روی آلتکوینها، ارائه داد. مورهد گفت که در حال حاضر نوآوریهای بسیاری در حال رخ دادن است. ۱۵۰ پروژه وجود دارد که نقدینگی کافی برای تجارت دارند و واقعا مهم هستند. سرمایهگذاران واقعا باید در معرض طیف گستردهتری از چیزها باشند.
سازمان خصوصیسازی در اطلاعیهای نسبت به سوءاستفاده افراد سودجو از متقاضیان ثبتنام سهام عدالت هشدار داد. این سازمان در این اطلاعیه آورده است: «اخیرا برخی از افراد سودجو از طرق مختلف مانند پیامک یا کافینت تحتعنوان ثبتنام سهام عدالت اقدام به اخذ وجه از متقاضیان کردهاند، به این وسیله اعلام میدارد همه این فراخوانها جعلی و کلاهبرداری است و هرگونه اقدام درخصوص تخصیص و توزیع سهام عدالت توسط سازمان خصوصیسازی و از طریق رسانههای گروهی اطلاعرسانی خواهد شد.
احسان عسگری، کارشناس بازار سرمایه: حذف و کاهش محدودیتها میتواند زمینهساز افزایش کارآیی بازار باشد؛ درنتیجه حذف حجممبنا و نیز افزایش دامنهنوسان میتواند باعث بهبود کارآیی بازار شود. با توجه به سطح پایین آموزشی برخی از سهامداران؛ ممکن است برای مدت کوتاهی، افزایش دامنهنوسان منجر به ضرر و زیان سهامداران شود اما در بلندمدت به نفع بازار خواهد بود و سبب افزایش کارآیی بازار و نیز سرعت بخشیدن در افزایش قیمتها میشود.
مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراقبهادار، طی اطلاعیهای از اجراییشدن فرآیند پرداخت مطالبات سنواتی سهامداران – سودهای رسوبشده- همزمان با عید سعید فطر خبر داد. بر اساس این اطلاعیه مقرر شده از تاریخ ۱۴ اردیبهشت مقارن با روز عید سعید فطر، شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراقبهادار و تسویه وجوه (سمات) از طریق شرکتها و استفاده از اطلاعات سجامی سهامداران، امکان پرداخت مطالبات سنوات قبل سهامداران را فراهم کند. بر این اساس تمامی ناشرانی که سود سنوات گذشته سهامداران را به دلایل مختلف از جمله عدماعلام شمارهحساب سهامدار، عدممراجعه سهامدار به بانک، سجامینبودن و سایر موارد پرداخت نکردند، باید از تاریخ اعلامشده فوق با هماهنگی سمات نسبت به پرداخت سود سنوات گذشته سهامداران اقدام کنند و نتیجه اقدامات را در سامانه کدال منتشر کنند.
معاملات بورس تهران در هفته گذشته با رشد محدود شاخصکل به پایان رسید. طی هفته مزبور روند قیمت سهام نسبت به هفتههای پیشین کمنوسان دنبال شد، سهام کوچکتر بازار اما بیشتر مورداستقبال بودند. نتیجه این نوسانات رشد حدود ۶/ ۰درصدی شاخصکل و ۶/ ۲درصدی نماگر هموزن بازار بود. هرچند ارزش معاملات خرد سهام در هفتههای اخیر افزایش یافته است و بسیاری آن را سیگنال تداوم رشد قیمتها قلمداد میکنند، با این حال نشانههای احتیاط در سمت تقاضا کاملا مشخص است.
معاملات روزهای اخیر که بدون تغییر قابلتوجهی در شاخص اصلی بازار دنبال شد، نشانهای از همین احتیاط خریداران سهام است که گویا انگیزه و دلگرمی بیشتری برای قرارگرفتن در سمت تقاضا احتیاج دارند. ریشه بازگشت از نگاه تحلیلگران این احتیاط در ابتدا به ابهامات در عرصه کلان اقتصادی و سیاسی برمیگردد و در ثانی گویا هنوز ترس و هراس و بیاعتمادی که به اعتقاد بسیاری بخش قابلتوجهی از آن به دلیل عملکرد سیاستگذار و مقام ناظر بود، هنوز در اذهان سهامداران قرار دارد. در این میان عدهای نیز معتقدند سهامداران در حال ارزیابی پرتفوی خود در سالجدید و با متغیرهای جدید هستند و بهتدریج از این حالت احتیاط کاسته میشود. در سمت عرضه نیز البته سهامداران توجیه خاصی برای فروش سهام ندارند و فعلا یک احتیاط بازار سهام را فرا گرفته است و نقدینگی در حال گردش در بین صنایع مختلف است. نتایج نظرسنجی این هفته «دنیایاقتصاد» نیز این احتیاط و سردرگمی بورسبازان را نشان میدهد؛ بهطوری که اغلب تحلیلگران شرکتکننده در این نظرسنجی روند شاخص سهام در هفته جاری را کمنوسان ارزیابی کردهاند.
از دوربین کارشناسان
صعودی: ۳۲درصد تحلیلگران حاضر در نظرسنجی برای معاملات سهام در هفته جاری روند صعودی را پیشبینی کردهاند. این کارشناسان معتقدند قیمت سهام با توجه به تورم، به ارزش ذاتی و در بیشتر آن حتی به کمتر از ارزش ذاتی رسیده و این امر با ورود نقدینگیهای تازه در سالجدید و دیگر مولفههای اقتصادی میتواند به تقویت مجدد تقاضا منجر شود. از نگاه این دسته از کارشناسان نسبت قیمت به درآمد سهام رقمی جذاب است و این امر از منظر بنیادی مانع افت بیشتر قیمت سهام است. انتظار میرود انتشار گزارش عملکرد سالگذشته شرکتها در هفتههای آتی بر جذابیت سهام بیش از پیش تاکید کند. افزایش نرخ ارز و تورم نیز موضوعی است که بههرحال اثر افزایشی بر قیمت سهام دارد؛ جایی که بسیاری سناریوی افزایش قیمت ارز را در شرایط فعلی محتملتر از هر سناریوی دیگری میدانند. به هر حال قیمت سهام تحتتاثیر این موضوع قرار خواهد گرفت. از جانب بازارهای جهانی بهرغم افزایش نرخ بهره توسط فدرالرزرو تهدید خاصی متوجه بازار نیست و میتوان همچنان به حمایت سطوح قیمت کالاهای جهانی در حمایت از قیمت سهام امیدوار بود. بر این اساس انتظار میرود بورس در هفته جاری در مسیر صعودی حرکت کند.
کمنوسان: ۵۳درصد از کارشناسان مزبور روند شاخصکل را کمنوسان ارزیابی کردهاند. این افراد معتقدند هر چند نزول بیشتر قیمت سهام از نظر بنیادی توجیه ندارد با این حال به دلیل عدماعتمادی که در بازار وجود دارد و به دلیل ابهامات و نقاط کور بسیار در بازار در شرایط فعلی، سهامداران ترجیح میدهند با احتیاط بیشتری در بازار فعالیت کنند و به همین دلیل بهنظر میرسد در روزهای آتی همچنان معاملات اندکی در بازار انجام شود و این تقابل عرضه و تقاضای سهام منجر به نوسان اندک قیمتها شود. از طرفی بخشی از این احتیاط تحتتاثیر ابهام سرانجام برجام یا هر نوع توافق هستهای در فضای سیاسی و اقتصادی است که هرگونه تغییری در آن میتواند سناریوهای کاملا متفاوتی نزد سهامداران قرار دهد. به هر ترتیب از دید این عده از تحلیلگران تا زمان رفع ابهامات کلان در عرصه اقتصادی و سیاسی و تا مادامی که اعتماد مجدد سهامداران را بهدست نیاورد و تقاضای جسورتر و بالطبع ارزش معاملات بالاتری را به خود نبیند، حتی در این سطوح جذاب قیمتی، با نوسان اندک قیمتها مواجه خواهد شد. علاوهبر این بورس در هفته جاری نیمهتعطیل است و احتمالا روند کمرمقی را تجربه کند، بر همین اساس پیشبینی میشود در مجموع بورس در روزهای آتی در مسیر کمنوسان حرکت کند.
نزولی: ۱۵درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی روند شاخصکل را نزولی ارزیابی کردهاند. به اعتقاد این افراد در سالجدید نیز احتمال تکرار فضای معاملات در سالگذشته بسیار بالا است، بهطوریکه یک موج از تقاضا نسبتا قابلتوجه، ابتدا بازار را با رشد مواجه کند و پس از آن کمکم خریداران از بازار فاصله بگیرند و در نهایت فضای نوسانگیری و افزایش فشار فروش در بازار صورت میگیرد. این روند در بازارهای کمعمق که میزان نقدینگی در آن کاهش یافته است، موضوع عجیبی نیست.
سهامداران چه میگویند؟
صعودی: ۴۷درصد از سهامداران حاضر در نظرسنجی این هفته «دنیایاقتصاد» روند شاخص بورس را صعودی ارزیابی کردهاند. این افراد وضعیت اقتصادی، نرخ ارز و قیمت فروش محصولات شرکتها را فرصت تازه سرمایهگذاری در بورس میدانند که میتواند، بار دیگر توجهات را به سمت بورس بازگرداند، از اینرو از نگاه این افراد بازگشت قیمتها چندان دور از انتظار نیست.
کمنوسان: ۴۱درصد از سهامداران مزبور روند نماگر بازار در شرایط فعلی را کمنوسان پیشبینی کردهاند. به اعتقاد این افراد برای بازگشت بورس به مسیر صعودی پایدار باید ابهامها در فضای کلان اقتصادی سیاسی کشور روشن شود و تا مادامی که این ابهامات روشن نشود، سطح فعالیت در بازار در محدوده فعلی باقی میماند. این موضوع روند کمنوسان شاخصکل را رقم خواهد زد.
با شروع سالجدید ورق برای بازار سرمایه برگشته و شاخصکل بورس تهران روزهای سبزپوشی را پشتسرگذاشته است، بهطوریکه شاخصکل بعد از مدتها وارد کانال یکمیلیون و پانصدهزار واحدی شد و توانست از این مرز مقاومتی عبور کند. گرچه در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، یعنی چهارشنبه شاخصکل بورس ۰۹/ ۰ریخت و در مقیاس هفته به رشد ۶/ ۰درصدی بسنده کرد، اما کارشناسان و تحلیلگران بازار معتقدند روند بازار همچنان مثبت خواهد بود و نگرانی بابت ریزش وجود ندارد. آنان برای این هفته بازار روند متعادلی پیشبینی کرده وآنان با اشاره به تعطیلات دو روزه در اواسط هفته میگویند ممکن است بازار به روال گذشته در روزهای قبل از تعطیلات با فشار فروش مواجه شود.
هواشناسی بورس در هفته نیمهتعطیل
نگاه جدی بورسبازان به معاملات آتی
میثم ابوالقاسمی، کارشناس بازارسرمایه: بازار سرمایه روزهای متعادلی را پشتسر میگذارد. این در حالی است که فعالان بورسی سالگذشته روزهای منفی بسیاری را به خود دیدند، بهطوری که در اکثر هفتههای معاملاتی، تابلوهای دادوستدها قرمزپوش بودند. در این میان بازار سرمایه نشان داد نسبت به سایر بازارها بیشترین تاثیرپذیری را از تحولات سیاسی و اقتصادی پذیراست، اما از اسفند ۱۴۰۰ این بازار در مسیر متفاوتی گام برداشت به گونهای که شاخصکل بازار از محدوده ناامیدکننده یکمیلیون و ۲۰۰هزار واحدی ابتدای اسفند در اولینماه بهار وارد ابرکانال یک و نیممیلیون واحدی شد. عددی که بورسبازان آخرینبار در شهریور ۱۴۰۰ آن را از دست داده بودند، اما اکنون این سوال مطرح است؛ حالا که بازار توانسته مجددا خود را با رقم مقاومتهای بیشمار روانی احیا کند، تا چه زمانی میتواند به این روند ادامه دهد؟ اولین گامهای سیاستگذار در جهت حذف سدهای معاملاتی به درستی نشان داد که این بازار در مقابل اتفاقات مثبت خیز متفاوتی برمیدارد. حدود ۱۰ روز قبل خبری مبنیبر افزایش یکدرصدی دامنهنوسان بر بازار اول بورس و فرابورس و اعمال دامنهنوسان مثبت و منفی ۶ اعلام شد. در ابتدای امر اهالی بازار جنبه احتیاط را در نظر گرفتند و بازار کمی با تامل بیشتر پیشرفت.
در ادامه اما وقتی به اعمال دامنهنوسان رسیدیم همانطور که محتمل بود افزایش دامنه، آن دسته از سهامدارانی که دید کوتاهمدت به سرمایهگذاری بورسی دارند را وارد تالارهای شیشهای کرد، در واقع این مهم که بسیار دیر اتفاق افتاد، برای کوتاهمدتیها و فعالان روزانه بازار جذابتر بهنظر میرسید، از اینرو این گروه از سرمایهگذاران بازار را ترغیب به نوسانگیری و معاملات کوتاه روزانه کرد؛ بهطوری که با صفشدن نمادهای ۶درصدی جذابیت خرید و فروش از صفوف فروش و خرید بیشتر شد، اما در هفته جاری این روند چگونه دنبال خواهد شد؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت بهنظر میرسد برخی دیگر از فعالان میانمدت و بلندمدت بازار سرمایه نظر مثبتی نسبت به افزایش دامنهنوسان در هفتههای پیشرو خواهند داشت. گمانهزنیها نشان میدهد این رویه به فنیتر و پویاتر شدن بازار میانجامد و از ایجاد هیجانهای صف خرید و فروش جلوگیری خواهد کرد. در ماههای قبل که بازار روند نزولی به خود گرفته بود، عوامل اثرگذار منفی منجر به هیجانات خارج از کنترلی میشد که صفهای طولانی فروش را رقم میزد، اتفاقی منفی که سرمایههای بسیاری را از گردونه معاملات بورسی خارج کرد. بر همین اساس بهنظر میرسد در هفته جاری فعالان بازار همچنان که در خط احتیاط گام برمیدارند با تکیه بر تحولات سیاسی و اقتصادی اثرگذار بر بازار نیمنگاه جدیتری به معاملات داشته باشند.
فشار فروش در روزهای قبل از تعطیلات
مجتبی معتمدنیا، کارشناس بازار سرمایه: بازار سهام در هفته پیشرو به دلیل پایان ماه رمضان و عید فطر با تعطیلات دو روزه مواجه است، بنابراین این هفته بازار تنها سه روز معاملاتی خواهد داشت. طبق سنت هم سهامداران ترجیح میدهند قبل از روزهای تعطیل بخشی از نقدینگی خود را از بازار خارج کنند و به همین دلیل معمولا در روز معاملاتی آخر هفته بازار یا رشد کمتری دارد و حتی منفی میشود. برای این هفته نیز بهنظر نمیرسد بازار از این قاعده مستثنی باشد، اما اگر بخواهیم برای این هفته گروههای مختلف را بررسی کنیم باید گفت بهنظر میرسد همچنان به دلیل حجم نقدینگی که به گروه خودرویی وارد شده، خودرو لیدر اصلی بازار باشد و با اخباری که در این حوزه وجود دارد میتوان پیشبینی کرد که این گروه همچنان میتواند لیدری بازار را برعهده بگیرد، اما باید این نکته را نیز یادآور شد که به دلیل روند رو به رشدی که اکثریت گروهها داشتند امکان اصلاح موقت هم در آنها دیده میشود. همچنین با افزایش قیمت آرد، گروه صنایع غذایی وابسته به آرد یعنی شرکتهایی که تولیدکننده شیرینی و شکلات هستند و همچنین شرکتهایی که ماکارونی تولید میکنند، به دلیل افزایش نرخی که میگیرند در بازار روز سهشنبه و چهارشنبه روند مثبتی داشتند و بهنظر میرسد این روند رو به رشد برای اوایل این هفته هم ادامهدار خواهد بود.
گروه پالایشیها هم جزو گروههایی بوده که مستعد رشد هستند و میتوانند روندی مثبت در کلیت بازار داشته باشند. در گروه فولادیها با توجه به اینکه برخی از مواردی که برای عوارض صادرات آنها درنظر گرفتهشده بود، لغو شده، آنان نیز میتوانند روند مثبتی را داشته باشند. اما همانطور که در ابتدا نیز تاکید شد یکی از مسائلی که میتواند تمامی این موارد را تحتالشعاع قرار دهد تعطیلات بینهفته است. اصرار سهامداران مبنیبر اینکه در روزهای تعطیلی بازار سهامدار نباشند و نقدینگی آنان در بازار نباشد، باعث این اتفاق میشود، بنابراین اگر رویهای که در یکسال و نیم اخیر بر بازار حکمفرما بوده همچنان وجود داشته باشد، یعنی فروش در روزهای چهارشنبه و روزهای قبل تعطیلات بخواهد ادامهدار باشد، برای روز یکشنبه فشار فروشی را روی کلیت بازار خواهیم داشت. در مجموع نیز چون این هفته تعطیلی زیاد است بازار نمیتواند یک روند متعادل رو به رشد داشته باشد، بنابراین باید گذاشت بازار این هفته را پشتسر بگذارد و یکسری اخبار هم درباره احیای برجام بیرون بیاید تا بر اساس آن دقیقتر بازار را تحلیل کرد. در کل کلیت بازار در سه روز کاری این هفته متعادل خواهد بود و پیشبینی میشود فشار فروشی در روزهای قبل از تعطیلات داشته باشیم.
بازار سهام هفته گذشته شاهد تداوم نوسان شاخصکل در کانال ۵/۱میلیون واحدی بود که در مجموع منجر به رشد اندک ۶/۰درصدی در مقیاس هفتگی شد. ارزش معاملات کل بازار سهام نیز بسته به مسیر مثبت یا منفی روزانه شاخص در کانال ۶ و ۵هزار میلیارد تومان شاهد رفت و برگشت مکرر بود.
بندبازی بورس در ارتفاع 5/ 1
آنچه از روند دادوستدها میتوان استنباط کرد عبارت است از تردید خریداران پس از رالی ۲۶درصدی اخیر و توجه بیشتر به نمادهای کوچکتر توسط سرمایهگذاران حقیقی با هدف ایجاد موجهای صعودی کوتاهمدت. رشد ۱۸درصدی شاخص هموزن در مقایسه با عملکرد ۱۱درصدی شاخصکل از ابتدای سال تاکنون، گویای همین نکته است. تجربه تمرکز بر سهام کوچک و غیربنیادی در گذشته خاطرات تلخی بهویژه پس از فرونشستن گرد و غبار هیجانات کوتاهمدت در بورس تهران را رقم زده است. در حوزه بنیادی نیز گزارشهای فصل زمستان و فروردینماه چشمانداز مشخصی در رابطه با رشد درآمد و سودآوری شرکتها در کوتاهمدت تصویر نکرده است. در این میان، معاملات سهام خودرویی تعیینکننده فضای روزانه بورس شده بهنحویکه کلیت بازار زیر سایه سنگین رفتار این صنعت حرکت میکند.
سهام خودرو سوار بر ترن هوایی!
حکایت معاملات سهام خودروسازان در یک دهه گذشته جنبههایی توامان از یک وضعیت تراژدی و کمدی را در بردارد. در این دوره، بروز بحرانهای ارزی از یکسو و تشدید قیمتگذاری خودرو بهعنوان یک کالای استراتژیک و نیز ضعف مدیریت این شرکتها در کنترل هزینهها دست بهدست هم داد تا این بنگاهها زیانده شوند و توجیه بنیادی متعارف خرید سهام را از دست بدهند، با این حال نگاهی به نمودار شاخص صنعت خودرو نشان میدهد که این صنعت، پردامنهترین نوسانات به لحاظ فراز و فرود را در بین صنایع بزرگ بورسی ثبت کرده است. در موج اول رونق، اخبار مربوط به واگذاری خودروسازان و خرید سهام ایرانخودرو و سایپا توسط زیرمجموعههای خودشان باعث رونق چشمگیر و جهش سهبرابری قیمتها در سال۸۹ شد و پس از متوقفشدن خریدها، سقوط ۵۵درصدی در دو سال پایانی دولت دهم رقم خورد. پس از آن، در اواخر سال۹۴ و ۹۵، بحث تجدیدارزیابی داراییهای این شرکتها برای نخستینبار مطرح شد و یک موج صعودی دیگر در ابعاد سهبرابری را در پی داشت. سرنوشت این موج هم بهتر از قبلی نبود بهنحویکه با فرونشستن هیجانات و تشدید زیاندهی شرکتها در دو سالبعد، این سهام بهطور متوسط نصف ارزش خود را از دست داد. در سال۹۸ بار دیگر تجدیدارزیابی داراییها بهانه رشد قیمتها را فراهم کرد. بهدنبال آن در سال۹۹ نیز همگام با حاکمیت فضای حبابی بر بورس تهران، این سهام دچار وضعیت فوقالعاده هیجانی شد تا جایی که رشد هزاردرصدی شاخص صنعت مزبور در فاصله ابتدای ۹۸ تا مرداد ۹۹ رقم خورد؛ البته پس از آن هم سقوط سهمگین ۷۵درصدی تا بهمنماه گذشته تجربه شد. در سهماه اخیر دوباره یک موج خبری موجب رشد ۴۴درصدی شاخص صنعت مزبور شده است. نکته جالب اینکه در گذشته، خرید سهام خودروسازان توسط زیرمجموعه خودشان موجب رالی قیمتها شد و اکنون، خبر فروش توسط زیرمجموعهها، بهانه رشد مجدد را بهدست داده است. همه اینها در حالی است که بهبودی در وضعیت بنیادی و زیاندهی بنگاههای این صنعت حاصل نشده و خبر خصوصیسازی نیز با عنایت به حساسیتهای حاکم بر این صنعت و مشکلات عمیق شرکتها از بخت نامشخصی برای موفقیت برخوردار است. به این ترتیب میتوان گفت سهام خودروسازان بار دیگر با یک محرک غیربنیادی بر موج اخبار و شایعات رونق را تجربه میکنند؛ شرایطی که لااقل بنا بر شواهد تاریخی در یک دهه گذشته پایانخوشی برای خریداران این سهام در اواخر موج صعودی در بر ندارد.
فرمان بانک مرکزی میچرخد؟
رئیس سابق بانک مرکزی در هفته گذشته ادعای افزایش پایه پولی ۵درصدی در اسفندماه را مطرح کرده که در صورت صحت، بهمعنای ثبت بالاترین رشد این متغیر در دوران تصدی دولت سیزدهم است. پیشتر، افزایش قابلملاحظه حجم عملیات موسوم به ریپو (استقراض از بانک مرکزی در ازای وثیقهگذاری اوراق دولتی) زنگ خطر رشد پایه پولی را به صدا در آورده بود. بر همین اساس حجم تزریق منابع از کانال ۲۰هزار میلیاردتومانی در آذرماه به محدوده ۹۵هزار میلیاردتومان (انباشته) در پایان سالگذشته رسید. تزریق منابع مزبور با توجه به اثرگذاری مستقیم بر پایه پولی و تبدیل به نقدینگی با ضریب تکاثر ۸ برابری، نگرانی از تشدید پیامدهای تورمی با یک فاز تاخیر را احیا کرده است. در همین حال مصوباتی نظیر افزایش ۴۰درصدی دستمزد کلیه سطوح درآمدی، خطر ورود به مارپیچ «دستمزد- تورم» بر پایه ادبیات مرسوم اقتصادی را گوشزد میکند. سیاست پولی نسبتا انبساطی فصل زمستان هم موجب شد تا متوسط بازدهی اوراق اسناد خزانه اسلامی در فرابورس از اوج ۲۵درصدی در دیماه ۱۴۰۰ تا مرز ۲۲درصد در اواخر فروردین کاهش یابد، با این حال در روزهای اخیر، افزایش خزنده نرخها به سمت ۲۳درصد قابلرصد است. در حوزه عملیات بازار باز نیز بانک مرکزی در سالجدید اندکی سیاست خود را تعدیل کرده و بهجای تزریق بیشتر پول پرقدرت به بانکها، کاهش جزئی در اجرای عملیات انبساطی را در دستور کار داشته است. با عنایت به شرایط ناپایدار انتظارات تورمی و تداوم رشد بالای شاخص قیمت کالا و خدمات مصرفی در فروردین، این احتمال وجود دارد که فرمان سیاست پولی توسط بانک مرکزی ایران تا حدی به سمت انقباض بچرخد؛ وضعیتی که میتواند مسیر کاهش نرخ بازدهی اوراق دولتی را معکوس یا صرفا متوقف کند.
نگاه سرمایهگذاران جهان به روز چهارشنبه
نگاه سرمایهگذاران در بازارهای مالی سراسر جهان در روز چهارشنبه هفته جاری به نشست اعضای کمیته پولی در ایالاتمتحده آمریکا متمرکز خواهد بود تا مشخص شود آیا ژستهای تهاجمی اعضای فدرالرزرو در گفتار تبدیل بهعمل انقباضی میشود یا خیر؟ در همین راستا، اجرای افزایش بهره کوتاهمدت به میزان نیمدرصد میتواند نمایانگر عزم بانک مرکزی برای مهار فوری تورم باشد، با اینوجود هنوز عدهای از کارشناسان معتقدند که با عنایت به سطح بالای بدهیها در اقتصاد آمریکا از یکسو و تضعیف قدرت خرید
مصرفکنندگان در ماههای اخیر، مقامات بانک مرکزی بیشتر به گفتاردرمانی مشغول بوده و در عمل، به افزایش ربع واحد درصدی بهره بسنده خواهند کرد. در همین حال، موضعگیری ضدتورمی اعضای فدرالرزرو موجب شده تا نرخ بهره اوراق قرضه آمریکایی و نیز ارزش دلار بهطور همزمان در مسیر صعود قرار گیرند که معمولا ترکیب مهلکی برای ارزشگذاری داراییهای ریسکپذیر شامل سهام و موادخام و کالاها فراهم میکند. نشانههای اولیه تزلزل در قیمت داراییها در هفتههای اخیر پدیدار شده و حالا منتظر خروجی نشست بانک مرکزی آمریکا در روز چهارشنبه هفته جاری است. اگر پیشبینی گروه اقلیت کارشناسان درست از آب دربیاید و فدرالرزرو به افزایش ۲۵/۰درصدی بسنده کند، سرمایهگذاران بینالمللی نفس راحتی لااقل بهطور موقت خواهند کشید؛ وضعیتی که در صورت تحقق، برای بورس تهران هم با توجه به وزن بالای تاثیر کامودیتیها بر سودآوری شرکتهای بزرگ مثبت تلقی میشود.
مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار در تلاش هستند با وضع قوانین جدید در بازار سرمایه به تسهیل معاملات و رسیدن قیمتها به ارزش ذاتی کمکی کنند. حاصل این تلاشها را میتوان در معاملات سال جاری به خوبی مشاهده کرد.
یک کارشناس بازار سرمایه با تاکید به اینکه بازار سرمایه از دو مولفه یا بُعد مختلف مورد بحث و بررسی قرار می گیرد به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: به طور مشخص بازار سرمایه کشور از بُعد بنیادی در سطوح خوبی قرار دارد؛ به طوریکه جذاب بودن قیمتها باعث شده تقریبا در ۸۰ درصد شرکتها، وضعیت سرمایهگذاری خوب باشد.
حسین عبدی در اینباره افزود: بُعد دوم که به بحث نقدینگی و روانشناختی بازار اشاره دارد، نشان میدهد هنوز بازیگران عمده بازار و سرمایه گذاران خرد، تمایل جدی برای ورود مجدد به بازار ندارند. به نظر میرسد دلیل اصلی این بیتمایلی، ترس از اتفاقات دو سال گذشته و فرسایشی شدن بازار است. بنابراین، ترس از دست دادن سرمایه باعث شده افراد سرمایههای خود را در صندوق های درآمد ثابت، اوراق درآمد ثابت و یا در بانکها سرمایهگذاری کنند.
به گفته این کارشناس، بازار سرمایه این روزها افزون بر جلب اعتماد سرمایهگذاران، نیازمند اقدامات بنیادی بهمنظور ورود سرمایهگذاران بیشتر به بازار سرمایه است تا بازار به صورت پایا رشد کند.
وی عنوان کرد: مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار در تلاش هستند قوانین جدیدی در بازار ایجاد کنند تا بتوانند به تسهیل معاملات و رسیدن قیمتها به ارزش ذاتی کمک کند. حاصل این تلاشها در معاملات سال جاری به خوبی دیده میشود.
عبدی با اشاره به اینکه سرمایهگذاران هم باید قبل از ورود به بازار سرمایه آموزشهای لازم را ببینند تا دچار مشکل نشوند، اظهار کرد: اقدام مهمی که مسئولان باید انجام دهند، ایجاد زیرساختهای درست و نظارت هوشمند و تعیین تکلیف بازارگردانها و رفع مشکلات ناشی از آن است.
وی ادامه داد: با دستورالعملهای جدید، مشکلات مربوط به تعیین تکلیف نشدن بازارگردانها اصلاح خواهد شد زیرا بازارگردانی همانند بازارهای کشورهای پیشرفته دنیا باید حرفهایتر عمل کند.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: قوانین موجود در بازار سرمایه باید از سوی مسئولان بهگونهای اصلاح شود که روند معاملات در بورس تسهیل و دل نگرانی سرمایهگذاران تنها معطوف به بخش تحلیلی باشد.
عبدی در ادامه به افزایش دامنه نوسان اشاره کرد و افزود: برای رونقبخشی به بازار بهتر است چه سریعتر باید دامنه نوسان برداشته شود و همچنین، شرکتها نیز بازارگردانهای خود را انتخاب کنند.
وی در پایان توضیح داد: بحث بازارگردانی بسیار پویا و پیچیده است، بنابراین ضمن تغییر اساسنامه بازارگردانها باید دستورالعملها و تشویقیهای جدیدی هم از سوی سازمان برای آنان در نظر گرفته شود و همچنین رتبهبندی بازارگردانها باید مورد مطالعه مجدد قرار گرفته و بر مبنای رتبه بندی، درآمد برای آنها ایجاد و ملاک آنها ارزش ذاتی شرکتها باشد.
دانش سرمایه ارکا برای همراهان خود اخبار های بازار سرمایه را به صورت رایگان ارائه می دهد. مطالب بیشتر
بدون دیدگاه