اخبار1399/9/22

بررسی معاملات هفته گذشته نشان از بازگشت سرمایه‌گذاران خرد به داد و ستد‌های بورس و فرابورس دارد. فرآیند کلی شاخص‌های سهامی حاکی از ۴/ ۲ درصد افزایش است. در حالی نماگر اصلی بازار با پرش ۳۵ هزارو ۲۳۷ واحدی طی هفته گذشته با موفقیت وارد کانال ۵/ ۱ میلیون واحدی شد که آخرین بار ۲۷ مهر‌ماه در این کانال قرار داشت.
روی‌گرداندن معامله‌گران از بازار‌های موازی و سوق پیدا کردن سرمایه‌ها به سمت بخش مولد اقتصاد کشور از نکات حائزاهمیت داد و ستد‌های هفته گذشته کاری در بورس تهران بود. به‌طوری که بررسی آماری بازار ارز، طلا و سکه نشان از افزایش قیمت در این بازارها دارد اما در نقطه مقابل رفتار سرمایه‌گذاران حاکی از بی‌توجهی به این بخش از فضای معاملاتی در بازار‌‌های مالی کشور است.  هفته گذشته برای نخستین بار واکسن کرونا مورد تولید و عرضه انبوه قرار گرفت و شاخص‌های سهام در بورس‌‌های بزرگ دنیا نیز تحت‌تاثیر این رویداد قرار گرفتند و در واکنشی مثبت سبب بهبود قیمت کامودیتی‌ها شدند.

این در حالی است که پیش از این اتفاق نیز کالاهای اساسی در دنیا با خبر‌‌هایی پیرامون کشف و آزمایش‌ها موفقیت‌آمیز این واکسن در کنار پتانسیل بنیادی موجود در کالاها پیشاپیش به استقبال افزایش قیمت‌‌ رفته بودند. در همین حال بورس ایران نسبت به چنین اتفاقی واکنش خاصی نشان نداد و به اعتقاد کارشناسان بورسی بازار سهام اکنون در حال ارائه رفتاری متفاوت برخلاف گمانه‌زنی‌‌هاست.  به‌طوری که در داد و ستد‌‌های هفته گذشته گروه‌‌‌های دلاری‌محور غالبا مورد توجه فعالان قرار نگرفتند و این صنایع شاخص‌ساز با اندکی رشد، هفته آرامی را پشت سر گذاشتند.  در این بین صنایع داخلی و شرکت‌هایی که وابستگی چندانی به قیمت ارز ندارند هفته متفاوتی را تجربه کردند به‌طوری که محصولات چوبی با ۹/ ۱۸ درصد رشد توانست بین صنایع ۳۹ گانه بورس در صدر جدول قرار بگیرد.

هر چند استراحت بزرگان بورس از دید اهالی بازار مقطعی ارزیابی می‌‌شود اما در این بین برخی معامله‌گران و به‌خصوص حقوقی‌های بازار با استفاده از فرصت خرید پیش‌آمده اقدام به متنوع‌ کردن سبد سرمایه‌گذاری خود کردند به‌طوری عرضه سهام شرکت‌های کوچک به واسطه حقوقی‌ها مورد استقبال حقیقی‌ها قرار می‌گرفت و در مقابل خرید سهام دلاری در روز‌های کم‌نوسان بورس تهران مورد توجه حقوقی‌ها بود.  این اتفاق هفته گذشته در واقع منجر به ایجاد یک روند متعادل در بازار سهام شد، به‌طوری که در اغلب روز‌‌‌های معاملاتی شاهد بروز رفتار هیجانی که ارمغان دامنه نوسان است، نبودیم. هر چند پدیده صف‌نشینی که پیامد مستقیم ابزار غیر‌کاربردی و آسیب‌زای بورس است را طی سال‌های متمادی داریم اما هفته گذشته جریان معاملاتی به گونه‌ای تداوم پیدا کرد که این مهم تا حدودی کمرنگ بود.

با این حال رشد ۴/ ۲ درصدی شاخص و سبزپوشی سهام شرکت‌ها همزمان با شکست مقاومت ۵/ ۱ میلیون واحدی هر چند موقعیت فروش سهام را برای برخی از بورس‌بازان از میانه‌‌های هفته معاملاتی گذشته فراهم کرد و غالبا افرادی که در شاخص ۲/ ۱ میلیون واحدی اقدام به ورود کردند، استراتژی خروج از بازار را همزمان با نزدیک شدن به این مرز روانی در دستور کار خود قرار دادند اما همچنان به عقیده صاحب‌نظران اقتصادی قدرت گردش پول در بخش مولد اقتصاد بیش از سایر بازار‌های موازی است.

در این بین هر چند گفته می‌شود افزایش نرخ ارز عاملی در راستای فرار نقدینگی از فضای معاملاتی بازار سرمایه است اما در مجموع رفتار معامله‌گران طی هفته گذشته نشان از اقبال بورس دارد؛ چراکه همزمان با ایجاد رونق نسبی در بازار ارز شاهد خروج پول چندانی از بازار سهام نبودیم و اتفاقا حقیقی‌ها بیشترین متقاضیان خرید سهام بودند. عدم‌خروج هنگفت پول از بورس و اصطلاحا گردش جریان نقدینگی از صنایع و شرکت‌های بزرگ بازار و حرکت به سمت شرکت‌های کوچک‌تر با اینکه ریزنوسان‌هایی را در پی خروج سهامداران خرد از سهام بزرگان تالار شیشه‌ای ایجاد کرد و موجب تغییر زمین بازی بورس‌بازان شد اما در حقیقت سیگنالی را برای تحلیلگران به همراه داشت. سیگنالی که نشان از ارزنده بودن سایر سهم‌هایی دارد که با شیب ملایم‌تری در مدار صعودی قرار می‌گیرند و گاه به دلیل کم بودن ارزش بازاری تداوم بیشتری در این مسیر خواهند داشت.

روایت آماری
به هر ترتیب نگاهی به بازدهی ۳۹ صنعت بورسی در جریان داد و ستد‌های هفته گذشته نشان می‌دهد که پس از صنعت محصولات چوبی که موفق به کسب بازدهی ۹/ ۱۸ درصدی شد به ترتیب کانی غیر‌فلزی با ۵/ ۱۴ درصد، زراعت با ۷/ ۱۳ درصد و وسایل ارتباطی با ۲/ ۱۳ درصد بیشترین بازدهی هفتگی را به خود اختصاص دادند.  گفته می‌شود این صنایع به دلیل داخلی بودن و اثر‌پذیری کمتر از نرخ دلار توانستند بازدهی معقول‌تری را به ثبت رسانند. در این میان گروه غالبا دلاری کامودیتی‌محور از جمله فلزات اساسی با افزایشی معادل ۴/ ۷ درصدی به معاملات هفتگی خود پایان داد. این در حالی است که گروه فرآورده‌های نفتی که در روز‌‌های صعودی مورد اقبال بازیگران تالار شیشه‌ای قرار دارد بازدهی منفی ۱/ ۲ درصدی را برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان آورد.  به هر حال دیگر صنایع دلاری و شاخص‌ساز اعم از استخراج نفت‌و‌گاز با ۸/ ۲ درصد افت، تامین آب، برق‌و‌گاز با ۴/ ۲ درصد کاهش و مخابرات با بازدهی ۲/ ۲ درصدی منفی همراه شد. در بررسی گروه‌‌هایی که خلاف روند صعودی بازار حرکت کردند در مجموع ۱۰ صنعت بازدهی منفی داشتند. این در حالی است که گروه سایر معادن هیچ ‌تغییری نسبت به هفته ماقبل معاملاتی خود نداشت.

دنیای اقتصاد : بورس تهران سومین هفته آذر را با رشد ۴/ ۲ درصدی شاخص کل به پایان رساند و برای چهارمین هفته متوالی سبزپوش باقی ماند. بازار سهام در این هفته دو نیمه کاملا متفاوت را پشت سر گذاشت به‌طوری که در مقابل دو روز مثبت ابتدای هفته، در سه روز پایانی شاهد درجا زدن شاخص کل این بازار بودیم. نیمه دوم منفی هفته گذشته اما در شرایطی رقم خورد که سهام گروه‌‌های کوچک مورد اقبال بورس‌بازان قرار گرفتند.
این مهم سبب شد تا شاخص کل هم‌وزن هفته‌ای تماما سبز را پشت سر بگذارد و در مجموع هفته منتهی به ۱۹ آذرماه با رشد ۶/ ۶ درصدی همراه شود. در این میان نگاهی به زمین بازی بازیگران سهام نیز نشان از ثبت خالص خرید مثبت سهامداران خرد برای چهارمین هفته پیاپی داشت؛ جایی که شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۸۲۳ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم.

صنایع هدف بورس‌بازان حقیقی
همان‌طور که اشاره شد هفته گذشته این صنایع با ارزش بازار پایین بودند که مورد توجه سرمایه‌گذاران خرد واقع شدند. به این ترتیب در حالی که تمامی عوامل بنیادی به سمت گروه‌های کامودیتی‌محور و صادراتی سنگینی می‌کرد اما این کوچک‌ترها بودند که هفته‌ای مثبت را پشت‌سر گذاشتند، جایی که دلار با رشد قیمت مجددا وارد کانال ۲۶ هزار تومان شد و در بازار جهانی نیز نفت و فلزات با جهش قیمتی همراه شدند. مس پرشتاب به کانال ۷۸۰۰ دلار بر هر تن وارد شد و هر بشکه نفت برنت نیز از مرز ۵۰ دلاری عبور کرد. نه تنها خوش‌بینی به سراسری شدن واکسیناسیون علیه کووید-۱۹ بلکه انتظار برای تصویب بسته محرک مالی جهش بازار جهانی را به دنبال داشت. با وجود این افزایش نوسان‌گیری روزانه سبب شد تا سهامداران به گروه‌های بزرگ کالایی پشت کرده و مشغول کسب سودهای کوتاه‌مدت از صنایع با ارزش بازار پایین‌تر شوند. از این رو در هفته منتهی به ۱۹ آذرماه، بیشترین خالص خرید حقیقی در گروه مواد و محصولات دارویی به ارزش ۲۶۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان رقم خورد. هر چند همچنان سرنوشت ارز ۴۲۰۰ در بودجه ۱۴۰۰ مبهم باقی مانده است، اما در گروه دارویی نمادهایی که داروهای ضروری تولید کرده و بخشی از ماده موثره خود را با دلار نرخ ۴۲۰۰ تومان دریافت می‌کنند، مورد توجه بازار قرار گرفتند. در این میان خبر ساخت واکسن کووید- ۱۹ و آغاز واکسیناسیون آن در برخی از کشورها نیز در افزایش اقبال به سهام دارویی بی‌تاثیر نبوده است.

خودروسازان نیز در هفته گذشته مورد توجه حقیقی‌ها واقع شدند و شاهد جابه‌جایی سهامی از زیرمجموعه‌های این گروه به ارزش ۲۰۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان از پرتفوی سهامداران عمده به سبد سهام بازیگران حقیقی بورس تهران بودیم. گروه بیمه با جو مثبت ناشی از افزایش سرمایه از برخی زیرمجموعه‌هایش، انبوه‌سازان با سیگنال‌های مثبت تکنیکالی و سیمانی‌ها از دیگر گروه‌هایی بودند که در سومین هفته آذرماه در صدر لیست خرید حقیقی‌ها قرار گرفتند.

خروجی سرمایه‌های حقیقی
در آنسوی بازار، هفته منتهی به ۱۹ آذرماه با بیشترین خروج سرمایه حقیقی از گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری پایان یافت. این گروه در هفته گذشته شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۱۸۴ میلیارد و ۸۲۰ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود. همان‌طور که اشاره شد بزرگان کامودیتی‌محور این هفته مورد اجحاف قرار گرفتند و با وجود محرک‌های مناسب بنیادی همچون دلار و بازار جهانی جایی در سبد خرید حقیقی‌ها نیافتند. در این راستا هفته گذشته گروه چند رشته‌ای صنعتی با محوریت «شستا» با خالص فروش ۱۱۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومانی حقیقی‌ها مواجه شد. پتروشیمی‌ها نیز در وضعیتی مشابه شاهد خروج ۱۰۶ میلیارد و۴۰۰ میلیون تومان سرمایه حقیقی بودند. پالایشی‌ها نیز در مجموع هفته شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۸۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند.

همگام با بازیگران بزرگ
طی هفته‌ای که گذشت در زیرمجموعه‌های بانکی، شاهد خرید ۹ میلیون سهم بانک ملت از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی ملت بودیم. در بانک صادرات اما صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی سپهر بازار سرمایه در حالی ابتدای هفته ۲۰ میلیون سهم «وبصادر» را به پرتفوی خود افزود، که در پایان هفته معاملاتی گذشته ۵۰ میلیون سهم بانک مذکور را به بازار عرضه کرد.

در گروه فلزات اساسی، سهامدار عمده فولاد مبارکه اصفهان یعنی شرکت توسعه سرمایه رفاه در نقش خریدار حاضر شد و در مجموع هفته بیش از ۱۵ میلیون سهم «فولاد» را به پرتفوی خود افزود. شرکت سرمایه‌گذاری آتیه اندیشان مس به‌عنوان سهامدار درصدی «فملی» اما در هفته گذشته فروشنده بود و در پایان این هفته ۵میلیون و ۲۶۰ هزار سهم شرکت ملی مس ایران را به فروش رساند. مس شهید باهنر نیز در سومین هفته آذر ماه شاهد عرضه ۵۲۶ هزار سهم خود از جانب یک شخص حقیقی بود.

در زیرمجموعه‌های گروه فرآورده نفتی، شرکت پالایش نفت اصفهان شاهد خرید ۷ میلیون سهم خود از سوی شرکت توسعه سرمایه رفاه بود. در گروه کانه‌های فلزی، در مجموع هفته ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار سهم شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به پرتفوی گروه سرمایه‌گذاری امید افزوده شد.

و اما در سهام خودرویی‌، شرکت سایپا که در اواسط هفته با عرضه ۱۲ میلیون و ۵۵۶ هزار سهمی از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی سهم آشنایکم مواجه شده بود، در پایان هفته شاهد خرید ۴۰ میلیون سهم خود توسط این سهامدار عمده بود. این روند در سهام شرکت ایران‌خودرو دیزل با عرضه ۱۷ میلیون و ۴۰۰ هزار سهمی از جانب شرکت سرمایه‌گذاری سمند دنبال شد. در شرکت تراکتورسازی ایران اما، شرکت سرمایه‌گذاری تدبیرگران آتیه ایرانیان در تمامی روزهای هفته خریدار بود و در مجموع ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار سهم «تایرا» را به پرتفوی خود افزود.

دارویی‌ها این هفته مورد توجه حقیقی‌ها واقع شدند. در این گروه سهام گروه دارویی برکت در مجموع هفته شاهد عرضه ۷ میلیون و ۶۰۰ هزار سهمی از سوی سهامدار عمده خود یعنی شرکت سرمایه‌گذاری پویا بود. این روند در سهام داروسازی جابرابن حیان با واگذاری ۵۰۰ هزار سهمی از جانب شرکت سرمایه‌گذاری شفادارو بود. در گروه دارویی سبحان نیز دو سهامدار عمده این شرکت یعنی شرکت سرمایه‌گذاری البرز و شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری ملی ایران فروشنده بودند و در مجموع ۲ میلیون و ۷۱۰ هزار سهم مذکور را در بازار عرضه کردند.

دنیای اقتصاد : روز گذشته در بازار جهانی، ارزش طلا با کاهش بیش از یک درصدی مواجه شد تا همچنان در حوالی مرز ۱۸۵۰ دلاری نوسان کند. با وجود این طلا در دومین هفته ماه دسامبر همچنان بازدهی مثبتی دارد و افزایش امیدواری‌ها به توافق نمایندگان کنگره آمریکا درباره بسته محرک مالی جدید باعث شده است برخی از تحلیلگران بر این باور باشند که فلز زرد در آخرین ماه سال ۲۰۲۰ میلادی می‌تواند از مرز ۱۹۰۰ دلاری نیز عبور کند به ویژه که عوامل حمایت‌کننده کلان صعود ارزش طلا همچنان به قوت خود باقی هستند. از سوی دیگر آغاز کمپین واکسیناسیون در بریتانیا سبب شد تا سطح ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران در بازارها افزایش پیدا کند و از همین رو ارزش شاخص بازارهای سهام جهانی همچنان به رکوردزنی خود ادامه دهد.

با اینکه این امیدواری وجود دارد که طلا در ماه‌های آینده بتواند مجددا به مرز ۲ هزار دلاری نزدیک شود و حتی بتواند به هزاره سوم قیمتی خود مجددا ورود کند، اما موضوعی که در هفته‌های اخیر به وضوح در مورد طلا مشاهده می‌شود این است که این فلز ارزشمند تکانه صعودی خود را از دست داده است. بسیاری دربازارها مقصر اصلی کم‌رونق شدن بازار طلا را بیت‌کوین می‌دانند؛ پرطرفدارترین رمز ارز جهان که در دو ماه اکتبر و نوامبر به‌طور مجموع بیش از ۷۰ درصد بازدهی مثبت داشت. بیت‌کوین همچنین در خلال روند صعودی خود توانست رکورد قیمتی تاریخی خود را بشکند و تا یک قدمی ارزش ۲۰ هزار دلاری نیز پیشروی کند. اما چرا بسیاری از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بیت‌کوین را عامل اصلی توقف روند صعودی طلا می‌دانند و در واقعیت چنین ادعایی چقدر صحت دارد؟ تحلیلگران می‌گویند با اینکه می‌توان افزایش جذابیت بازار بیت‌کوین را یکی از عوامل توضیح‌دهنده کاهش ارزش طلا دانست، اما عوامل دیگری نیز از جمله کاهش تقاضای بانک‌های مرکزی نیز در این زمینه موثرند. اکنون تحلیلگران بر این باورند با وجود اینکه می‌توان انتظار افزایش قیمت طلا در میان‌مدت را داشت، اما چشم‌انداز قیمتی این فلز به‌طور چشمگیری صعودی نیست.

تاثیر ETF‌ها بر قیمت طلا

آیا این موضوع که بسیاری علت کم‌فروغ شدن طلا در ماه‌های اخیر را جذاب شدن بازار رمزارزها به ویژه بیت‌کوین می‌دانند، فرضیه درستی است. به‌طور کلی تحلیلگران بر این باورند که جذابیت بالای بازار رمزارزها به ویژه بیت‌کوین یکی از دلایل کم شدن تقاضای طلا در هفته‌های اخیر است. یکی از دلایلی که سبب شد تا طلا در ماه نوامبر ۳۷/ ۵ درصد از ارزش خود را از دست بدهد، پایین آمدن جذابیت این فلز برای سرمایه‌گذاران بود؛ این موضوع زمانی شفاف می‌شود که به مقدار خروج طلا از صندوق‌های قابل معامله در بورس با پشتوانه طلا توجه شود. صندوق‌هایی که در ماه نوامبر با خروجی بسیار بزرگی مواجه شدند.  حدود ۴ میلیون اونس در ماه نوامبر از این صندوق‌ها خارج شدند و همین موضوع یکی از عوامل اصلی ضعف قیمت طلا در ماه نوامبر بود. این در حالی بود که صندوق‌های قابل معامله در بورس با پشتوانه طلا در سال‌جاری با افزایش تقاضای بسیار زیادی مواجه شده بودند که نقطه اوج آن در ماه اکتبر بود. داده‌های مربوط به حجم تقاضا برای این صندوق‌ها و مقایسه فصل آخر سال ۲۰۱۹ با فصل دوم سال‌جاری به خوبی این افزایش تقاضا را نشان می‌دهد. اما پس از ماه اکتبر داده‌ها نشان می‌دهد که تقاضای این صندوق‌ها به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کرده است.

تاثیر بیت‌کوین بر تقاضای طلا

تحلیلگران بر این باورند که یکی از توضیحاتی که می‌تواند این کاهش تقاضا را توجیه کند، رالی قیمتی بیت‌کوین در ماه‌های اکتبر و نوامبر است. تقاضای بیت‌کوین پس از عبور قیمت این رمز ارز از مرز ۱۹ هزار دلاری شدت بسیار بیشتری گرفت و در نهایت سبب شد تا این رمز ارز رکورد تاریخی قیمتی خود را برای ساعاتی پشت‌سر بگذارد، به همین دلیل است که کارشناسان بیت‌کوین را طلای‌دیجیتال جدید نام‌گذاری کرده‌اند؛ طلای‌دیجیتالی که با توجه به خیزش ناگهانی‌اش از میانه سال‌جاری میلادی چالش‌های فزاینده‌ای برای بازاری مانند طلا ایجاد کرده است. قیمت بیت‌کوین از اوایل ماه سپتامبر تا آخرین روزهای ماه نوامبر یعنی بازه زمانی سه ماهه، تقریبا دو برابر شده است. نفوذ بیشتر بیت‌کوین در فرآیندهای پرداخت و پذیرش بیشتر آن در سامانه‌های پرداخت، عواملی است که سبب رالی اخیر قیمت بیت‌کوین شده است.

در روزهایی که بیت‌کوین با قدرت در حال فتح قله‌های قیمتی بود بسیاری اعلام کردند که بیت‌کوین همان طلای عصر جدید است و فضای بازارها به نحوی بود که به سرمایه‌گذاران پیشنهاد می‌شد تا سرمایه‌های خود را از طلا خارج کنند و به بازار بیت‌کوین ورود کنند. البته مقدار دقیق این جابه‌جایی میان دو بازار اکنون مشخص نیست، اما همان‌طور که گفته شد این جابه‌جایی پول و دارایی میان دو بازار را می‌توان یکی از عوامل توضیح‌دهنده کاهش ارزش طلا در بازار جهانی دانست.

کاهش تقاضای بانک‌های مرکزی

علاوه‌بر موضوع بیت‌کوین، یکی دیگر از عوامل ضعف در تقاضای فلز زرد در هفته‌های گذشته کاهش خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی است. داده‌ها حاکی از آن است که خرید خالص طلا توسط بانک‌های مرکزی ۱۲۰ تن در فصل اول و ۱۱۱ تن در سه ماه دوم سال‌جاری بوده است. اما این تقاضا برای فصل سوم سال ۲۰۲۰ به مقدار غیرمنتظره‌ای افت کرد و به ۱۲ تن رسید. یکی از دلایل کاهش تقاضای بانک‌های مرکزی در فصل سوم سال‌جاری، افزایش قیمت طلا در این ماه‌ها بوده است. همچنین بانک‌های مرکزی به ویژه در آسیا و همچنین بانک‌های مرکزی اقتصادهای نوظهور به‌دلیل تضعیف ارزش دلار آمریکا سعی کردند برای جلوگیری از افزایش ارزش ارزهای خود، بیشتر به افزایش ذخایر ارزی خود روی بیاورند. البته پیش‌بینی تحلیلگران این است که در افق زمانی بلندمدت تقاضای بانک‌های مرکزی برای طلا افزایش پیدا خواهد کرد. بسیاری از این بانک‌ها مجبورند به‌صورت دوره‌ای و برای تنوع بخشی به سبد دارایی‌های خود اقدام به خرید طلا کنند.

کاهش پیش‌بینی‌ها از قیمت طلا

با توجه به این عوامل بسیاری از کمپانی‌های اقتصادی و تحلیلگران بازار طلا پیش‌بینی خود از قیمت طلا در سال ۲۰۲۱ را کاهش داده‌اند. به‌عنوان مثال بانک سنگاپوری یونایتد اورسیز پیش‌بینی خود درباره قیمت طلا برای سال آینده را کاهش داده است. در حالی که پیش‌بینی قبلی این بانک از قیمت طلا برای پایان فصل دوم سال آینده ۲ هزار و ۲۰۰ دلار بود، اکنون پیش‌بینی این بانک برای پایان سال آینده حتی کمتر از این مقدار و به اندازه ۲ هزار دلار به ازای هر اونس است. این بانک قیمت طلا را برای پایان فصل اول سال آینده ۱۸۵۰ دلار، برای پایان فصل دوم ۱۹۰۰ دلار، برای پایان فصل سوم ۱۹۵۰ و برای پایان سال آینده ۲ هزار دلار پیش‌بینی کرده است. تحلیلگران این بانک اعلام کرده‌اند به‌‌رغم اینکه همچنان در میان‌مدت چشم‌انداز قیمتی طلا صعودی است، اما دیگر این چشم‌انداز به‌طور چشمگیری صعودی نیست.

دنیای اقتصاد : قیمت دلار پس از اینکه از کانال ۲۴ هزار تومانی خارج شد، سرانجام توانست کانال ۲۵ هزار تومانی را هم پشت سر بگذارد. روز چهارشنبه، اسکناس آمریکایی ۳۷۰ تومان رشد را به ثبت رساند و روی عدد ۲۶هزار و ۳۵۰ تومان قرار گرفت. این اتفاق در حالی رخ داد که در تاریخ نهم آذرماه، ارزش دلار در بازار داخلی در محدوده ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان قرار داشت. در آن مقطع زمانی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی با دو فوریت با طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها موافقت کردند و در تاریخ ۱۲ آذر به تایید شورای نگهبان هم رسید.

برخی فعالان اعتقاد دارند، این طرح از دو جهت انتظارات معامله‌گران بازار داخلی را تحت تاثیر قرار داد و تمایل آنها به خرید را بالاتر برد. از نگاه آنها، این طرح چنین تصوری را در میان معامله‌گران به وجود آورد که ممکن است اقدام ایران جهت کاهش تعهدات هسته‌ای در نهایت منجر به واکنش جدی طرف‌های خارجی شود و به جای کاهش تحریم‌ها منجر به تشدید آنها شود. افزون بر این، گروهی عنوان می‌کردند که مخالفت‌های مقامات دولتی با طرح مجلس، این سیگنال را به معامله‌گران ارزی ارسال کرد که اختلاف در سطوح بالای حاکمیتی وجود دارد، در نتیجه رسیدن به توافق با آمریکا به آسانی میسر نخواهد بود، چرا که احتمالا هر گروه از ارکان قدرتی انتظارات متفاوتی نسبت به نوع توافق و مفاد آن دارد. طبیعتا آنها انتظار دارند، هر چقدر تحریم‌ها دیرتر برداشته شوند، منجر به نوسانات ارزی بیشتر خواهد شد. با این حال، جدا از کسانی که نوسان فعلی دلار را به وقایع سیاسی ارتباط می‌دهند، گروهی دیگر در بازار حضور دارند که معتقدند قیمت دلار به‌دلیل افزایش تقاضای فصلی رشد پیدا کرده است. گروهی هم عنوان می‌کنند، فارغ از تصمیم مجلس، اثر روانی انتخاب بایدن در بازار تخلیه شده است و به همین دلیل، تغییر جهت و روند قیمت غیرطبیعی نبود.

افزایش قیمت دلار به هر دلیلی باشد، تا حدی زمینه‌ساز رشد قیمت سکه در دو هفته اخیر نیز بوده است. سکه که دو هفته پیش در انتهای کانال ۱۰ میلیون تومانی قرار داشت، روز چهارشنبه ۱۰۰ هزار تومان دیگر افزایش یافت و به بهای ۱۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان رسید.

خریدهای تازه معامله‌گران دلار

به باور گروهی از بازیگران ارزی که نوسانات دلار را بیشتر به اتفاقات سیاسی ارتباط می‌دهند، طرح مجلس برای لغو تحریم‌ها انتظارات بازار را تغییر داد و زمینه‌ساز حرکت تازه معامله‌گران ارزی شد که افزایش قرار گرفتن در موقعیت خرید بود. دلار طی دو روز بعد از طرح مجلس هزار تومان گران شد و به بالای ۲۶ هزار تومان رفت. پس از آن هیجان بازار کمی تعدیل شد تا اینکه در نهایت روز چهارشنبه این هفته، بازار بار دیگر قیمت‌های بالای ۲۶ هزار تومان را تجربه کرد. مرز ۲۶ هزار تومانی برای معامله‌گران ارزی از اهمیت زیادی برخوردار است. آنها اعتقاد دارند تا زمانی که دلار زیر خط یادشده نوسان می‌کند، انتظارات ارزی میان‌مدت بیشتر رو به سوی قیمت‌های پایین‌تر خواهد داشت و زمانی که این ارز به بالای ۲۶ هزار تومان می‌رود، جهت انتظارات هم بیشتر صعودی می‌شود.

قیمت دلار قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا حتی به بالای ۳۲ هزار تومان رسیده بود، ولی هر چقدر شانس پیروزی بایدن بالاتر رفت، نرخ این ارز هم کاهشی‌تر شد و پس از پیروزی او در انتخابات، قیمت اسکناس آمریکایی در بازار داخلی حتی تا زیر ۲۴ هزار تومان هم پایین آمد. گروهی باور داشتند، افزایش احتمال پایان فشار حداکثری زمینه‌ساز افت قیمت دلار شد و گروهی هم احتمال رفع تحریم‌ها توسط ریاست‌جمهور دموکرات را عامل افت قیمت می‌دانستند.

نوسان دلار و واقعیت‌های اقتصادی

در حالی که عده‌ای از معامله‌گران تغییر جهت انتظارات به‌دلیل طرح مجلس را عامل افزایش قیمت دلار می‌دانستند، گروهی دیگر اعتقاد دارند، بازار تحت تاثیر اتفاقات سیاسی قرار ندارد و بیشتر در حال تنظیم خود بر اساس واقعیت‌های اقتصادی است. از نگاه این گروه، با انتخاب جو بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، بازار به شکل هیجانی از خریدار خالی شد و قیمت به سرعت راه افزایشی رفته را بازگشت. با این حال، واقعیت این است که در وضعیت بنیادی عرضه و تقاضای بازار با انتخاب بایدن اتفاق خاصی نیفتاده است و تا زمانی که تحریم‌ها برداشته نشوند، نمی‌توان انتظار داشت قیمت دلار در یک جهت نزولی حرکت کند. از نظر این دسته از معامله‌گران، بازار تا زمانی که اطمینان بیشتری نسبت به رفع تحریم‌ها پیدا نکند، دشوار است که کف‌های قیمتی جدیدی را به ثبت برساند. با این حال، این گروه باور دارند که دشوار است قیمت دلار به سادگی به نرخ‌های بالای ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان برسد. از نگاه این گروه، تقاضای سفته‌بازی تا آمدن بایدن به کاخ سفید تا حدی باز هم احتیاط خواهد کرد. اگر جریان وقایع به سمتی پیش رود که احتمال رفع تحریم‌ها افزایش پیدا کند، قیمت دلار راه کاهشی را در پیش خواهد گرفت و در غیر این صورت، جریان افزایشی دست بالا را در معاملات حفظ خواهد کرد.

تقاضای فصلی و تغییرات دلار

برخی از معامله‌گران ارزی باور دارند، جریانات و اخبار سیاسی در نوسان روزهای اخیر اثر زیادی نداشته‌اند و بازار به‌دلیل افزایش تقاضای سنتی در این مقطع از سال دچار افزایش قیمت شده است. از نگاه این گروه، هر چقدر به پایان سال میلادی نزدیک‌تر می‌شویم، تقاضای ارز توسط شرکت‌های تجاری بیشتر می‌شود، چرا که برای تسویه‌های سالانه خود نیاز به دلار دارند. در کنار این، برخی از واردکنندگان در این مقطع از سال عموما تمایل دارند که کالاهای مورد نیاز خود برای انتهای سال را ثبت سفارش کنند و همین مساله باز هم سمت تقاضا را قوی‌تر می‌کند. عده‌ای نیز اعتقاد دارند، به‌دلیل انتظار برای افزایش سفرها در زمان کریسمس و تعطیلات میلادی، قیمت در جهت افزایشی قرار گرفته است. در کنار این، گروهی عنوان می‌کنند که در سمت عرضه ارز اتفاق خاصی رخ نداده است که انتظار کاهش معنادار قیمت‌ها را داشت. به باور این عده بازار ارز به واسطه انتظارات حاصل از پیروزی بایدن، کاهش قیمت را تجربه کرد ولی با تخلیه این انتظارات، کمتر کسی تمایلی به فروش هیجانی ارز دارد. این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که گفته می‌شود دولت برای سال بعد قیمت ارز در بودجه را حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین کرده و عنوان شده است که انتظار افت قیمت‌ها در بازار ارز به میزان قابل توجهی را دارد.

در این میان، معامله‌گران کاهشی عنوان می‌کنند که باید نوسانات ارزی را به شکل پله‌ای بررسی کرد. آنها اعتقاد دارند شرایط به گونه‌ای نیست که بتوان برای قیمت دلار به‌صورت درازمدت پیش‌بینی خاصی داشت، چرا که به میزان قابل توجهی حرکات آتی دلار به اخبار سیاسی بستگی خواهد داشت. به باور این گروه، کف اول و سنگین بازار در شرایط کنونی محدوده ۲۳ هزار و ۸۰۰ تومانی است و زمانی که شکسته شد، در مرحله دوم می‌توان به فکر فروش ارز به مقصد ۲۱ هزار تومان بود.

دنیای اقتصاد-حسین‌راشدی : بازار طلای‌سیاه دومین رشد بزرگ هفتگی موجودی‌ها در تاریخ را نادیده گرفت و از سد قیمتی ۵۰ دلار بر بشکه عبور کرد. نفت برنت با وجود افزایش موجودی‌ها به میزان بیش از ۱۵ میلیون بشکه در هفته گذشته حتی سطح ۵۱ دلار را هم در روز پنج‌شنبه لمس کرد، گرچه در سطحی پایین‌تر بسته شد. نفت برای رسیدن به این سطح ۹ ماه تقلا کرد و حالا یک جایگاه جدید پیدا کرده.
گذر از سد 50 با بیش‌فعالی نفت
به گفته کارشناسان بی‌توجهی به چنین حجمی از رشد موجودی‌ها در آمریکا چیزی معمول نیست و نشان از این دارد که معامله‌گران این بازار با امید به خبرهای مثبت درباره واکسیناسیون در برخی کشورها و شروع قریب‌الوقوع آن در بعضی دیگر هیجان زیادی از خود نشان می‌دهند. به‌رغم کاهش تقاضا در آمریکا، مصرف جهانی سوخت به بالاترین سطح در دو ماه اخیر رسیده و شرق آسیا نشانه‌های امیدوارکننده‌ای در این‌باره به صحنه بازار آورده است؛ به‌طوری که بزرگ‌ترین پالایشگاه هند در حال‌حاضر از ۱۰۰ درصد ظرفیت خود استفاده می‌کند. علاوه بر این، احتمال تصویب یک بسته محرک اقتصادی جدید در آمریکا بالا رفته و شاخص دلار هم تضعیف شده که از این طریق هم به تقویت نفت و در کل کامودیتی‌ها کمک شده است. با این حال، عوامل بنیادی بازار هنوز شکننده است و موجودی‌ها که مهم‌ترین دلیل داخلی برای پایین آوردن قیمت‌ها در ماه سیاه آوریل بود در سطحی بسیار بالا قرار دارد و تا تخلیه نسبی آن ماه‌ها فاصله است. رفتار نفت در روزهای گذشته یک شادی افراطی از نزدیک شدن به در خروجی اتاق قرنطینه را نشان می‌دهد که با وجود اینکه هنوز از آن بیرون نیامده اما امید به آینده بدون ویروس کرونا موجب اضافه پرش و به نوعی بیش‌فعالی آن شده است.

بهای نفت در معاملات روز جمعه به همین دلیل اندکی عقب‌نشینی کرد. نفت برنت ساعت ۱۶ به وقت تهران با ۲۱ سنت کاهش به ۵۰ دلار و ۴ سنت بر بشکه رسید. نفت‌خام آمریکا هم ۱۱ سنت پایین رفت تا ۴۶ دلار و ۶۷ سنت در هر بشکه معامله شود.   

سدشکنی طلای سیاه
در روزهای گذشته تزریق اولین واکسن به مادربزرگ بریتانیایی صحنه‌ای بود که امید را در دل مردمی که مرگ با ویروس کرونا را هر آن پیش‌روی خود می‌دیدند، به‌وجود آورد. علاوه بر این کشور، آمریکا نیز ممکن است شنبه یا یک‌شنبه واکسیناسیون را آغاز کند. کانادا هم با تایید اولین واکسن، هفته آینده نخستین دوزهای آن را تزریق خواهد کرد. اما آیا صرف شروع واکسیناسیون می‌تواند تقاضا را به‌طور واقعی در بازار نفت افزایش دهد؟ پاسخ خیر است. رشدی که در مصرف سوخت در شرق آسیا و برخی کشورهای اروپایی مشاهده می‌کنیم قبل از واکسیناسیون شروع شده بود. با این حال، به چشم دیدن دست بالای بشریت در مبارزه با ویروس کووید-۱۹ امید به رشد تقاضا را بالا برده است.  نفت به همین دلیل و همینطور تحرکات آمریکایی‌ها برای نزدیک‌شدن به تصویب یک بسته محرک مالی جدید سد ۵۰ دلار را شکست. نفت برنت روز پنج‌شنبه با لمس مقطعی ۵۱ دلار بر بشکه در نهایت با ۸۴/ ۲درصد رشد در سطح ۲۵/ ۵۰ دلار به کار خود پایان داد. نفت‌خام آمریکا (وست‌تگزاس اینترمدییت) هم در این روز در ساعاتی بالای ۴۷ دلار بر بشکه معامله شد و در پایان روز ۷۸/ ۴۶ دلار قیمت‌گذاری شد. این قیمت‌ها بالاترین سطح از اوایل مارس (۹ ماه قبل) هستند و با وجود کاهش اندک قیمت در روز جمعه احتمالا ششمین هفته متوالی مثبت نفت نیز رقم بخورد. نفت‌برنت در سومین روز مارس به ۹/ ۵۳دلار و وست‌تگزاس به ۶۶/ ۴۸ دلار بر بشکه رسیده بود.

بازار نفت پیش از اثرگذاری واقعی واکسیناسیون برای افزایش تقاضا، به بالارفتن آن در آسیا دلگرم است. خریدهای اخیر پالایشگران چینی و هندی نشان می‌دهد تقاضا در بازار فیزیکی همچنان برای یک ماه دیگر نیز مورد حمایت قرار خواهد گرفت. بزرگ‌ترین پالایشگر هند که کشور سوم در مصرف نفت به‌شمار می‌رود، اعلام کرده از تمام ظرفیت همه ۹ واحد خود استفاده می‌کند، امری که نخستین‌بار از ابتدای سال رخ می‌دهد. ادوارد مویا، تحلیلگر ارشد بازار در OANDA به خبرگزاری رویترز گفت: «به‌نظر می‌رسد که قرنطینه در سرتاسر ایالات‌متحده و ضربه بالقوه به تقاضای نفت با روندهای بهبودی در برزیل، بریتانیا و بیشتر آسیا در حال جبران است.» تحلیلگران RBC که شامل هلیما کرافت و مایکل ترن می‌شوند در یک گزارش به بلومبرگ گفته‌اند هیجان در بازار مالی نفت به دلیل اینکه بشکه‌های نفتی با سرعتی بیش از انتظار در حال جذب شدن است، حمایت می‌شود. این گروه کارشناسان تاکید کرده‌اند: «عملکرد پالایشگاه‌های آسیا قوی باقی مانده، سطح نفت ذخیره شده در دریا به سرعت در حال کاهش است و تردد در اروپا به‌علت کاهش قرنطینه‌های منطقه‌ای بیشتر می‌شود.» بریتانیا که در ماه جاری میلادی از موج دوم شیوع کرونا خارج شد، در هفته گذشته جهش تقریبا ۱۰ درصدی در فروش سوخت جاده‌ای را به خود دید. مصرف سوخت در برزیل نیز از سطوح پیش از کرونا عبور کرده است با این حال، آمریکا تصویری نسبتا نامطمئن نشان می‌دهد؛ جایی‌که مصرف بنزین به کمترین سطح از ماه مه رسیده است.

از اواخر اکتبر تاکنون قیمت نفت آمریکا حدود ۳۰‌درصد به پشتوانه پیشرفت در تولید واکسن بالا رفته است. بازار نفت همچنین به افزایش تولید اوپک و متحدانش از ابتدای ژانویه هم روی‌خوش نشان داد چراکه نگرانی وجود داشت که این ائتلاف به متن توافق خود پایبند بماند و ۲ میلیون بشکه در روز به عرضه خود اضافه کند اما در نهایت فقط ۵۰۰ هزار بشکه رشد تولید تصویب شد. البته اوپک‌پلاس قرار است هر ماه برای تعیین سهمیه تولید ماه بعد جلسه برگزار کند. در این جلسات تا سقف ۵۰۰هزار بشکه می‌توان به تولید جمعی این گروه افزود یا از آن کم کرد. کوانگرائه کیم، تحلیلگر کامودیتی‌ها در شرکت سامسونگ‌فیوچرز با اشاره به اثر واکسن بر کاهش عدم‌قطعیت در بازار نفت، معتقد است رالی قیمتی احتمالا در کوتاه‌مدت ادامه داشته باشد. این تحلیلگر مستقر در سئول همچنین گفته وست‌تگزاس اینترمدییت نیز ممکن است به ۵۰ دلار بر بشکه هم برسد.      

رکورد موجودی‌های نفت
موجودی نفت در آمریکا در هفته گذشته ۲/ ۱۵ میلیون بشکه افزایش پیدا کرد که دومین رشد بزرگ تاریخ به‌شمار می‌رود. این در حالی است که تحلیلگران پیش‌بینی کرده بودند فقط ۴/ ۱ میلیون بشکه افزایش داشته باشد. تنها در یک هفته در آوریل امسال یعنی زمانی که بدترین اتفاقات نفتی در حال وقوع بود، رشد موجودی‌ها بیشتر بود. به گفته کارشناسان، این موضوع که بازار عکس‌العملی به افزایش موجودی‌ها نشان نمی‌دهد، موید ادامه رالی نفت با سوخت واکسن است مگر اینکه اتفاقات بزرگی در مورد توزیع واکسن یا افزایش شارپ عرضه در کوتاه‌مدت رخ دهد.

تقاضای جهانی بنزین و گازوئیل با استناد به شاخص گردآوری شده توسط بلومبرگ به اوج ۲ ماه اخیر رسیده است. اما در آمریکا وضع فرق می‌کند. بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تقاضای بنزین در این کشور به کمترین سطح فصلی از سال ۱۹۹۷ رسیده است. بدون در نظر گرفتن شرایط خاص هر فصل هم تقاضا به پایین‌ترین سطح از اواخر مه رسیده است. موجودی بنزین آمریکا در هفته منتهی به ۴دسامبر حدود ۴ میلیون بشکه بالا رفت و به ۲۳۸ میلیون بشکه رسید. این سطح از موجودی بنزین بالاترین در فصل خود از دست‌کم اواسط دهه ۱۹۹۰ به‌حساب می‌آید و رشد هفتگی نیز بیشترین از آوریل است.

طلا در هفته گذشته پس از تجربه پایین ترین قیمت چند ماهه شروع به رشد کرده و به طور گسترده ای قیمت آن افزایش یافته است. اما با شروع این هفته طلا دیگر تغییر چندانی از خود نشان نداد.

هم اکنون در لحظه نوشتن این متن هر انس طلای جهانی 1858 دلار می باشد که نسبت به روز گذشته بیش از 11 دلار کاهش قیمت داشته است.

این در حالی است که طلا دلایل بنیادین خود را برای افزایش قیمت همچنان دارا می باشد. امید ها برای تصویب محرک مالی جدید وجود داشته و دلار در ضعف به سر می برد.

همچنین افزایش آمار مبتلایان به ویروس کرونا، جنجال های ناتمام برکزیت و کشمکش روز افزون میان ایالات متحده و چین همگی باعث شده اند تا قیمت طلا در سطح بالای 1850 دلار نگه داشته شود.

اما در این میان طلا دلیل قدرتمندی برای افزایش قیمت نداشته و قیمت آن شروع به نوسان در سطوح بالای 1850 دلار کرده است. حال بیایید نگاهی به نمودار ها بیاندازیم.

طلا در سطح 1850 دلار دارای یک حمایت فوق العاده محکم می باشد. اگر بهرحال طلا بتواند این سطح را شکسته و سقوط کند حمایت بعدی آن نقطه 1843 دلار خواهد بود.

در صورتی که قیمت طلا صعودی شود اولین مقاومت رو به روی آن در نقطه 1866 دلار خواهد بود. مقاومت بعدی نیز در سطح 1970 دلار شکل خواهد گرفت. در صورتی که هر دو این مقاومت ها شکسته شوند آنگاه طلا با مقاومت عمده خود در 1900 دلار رو به رو خواهد شد.