اخبار00/09/14

با مصوبه هیات مدیره شرکت فرابورس ایران، میثم فدایی به عنوان جایگزین امیر هامونی برگزیده شد.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، میثم فدایی که در سمت مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت دارد، با انتخاب اعضای هیأت مدیره فرابورس از این پس با حفظ سمت قبلی به‌عنوان سرپرست شرکت فرابورس ایران به فعالیت خود در بازار سرمایه ادامه خواهد داد.

‏فدایی متولد ۱۳۶۸ و از فارغ‌التحصیلان دانشگاه امام صادق (ع) بوده و دکترای خود را در رشته مدیریت مالی از دانشگاه علامه طباطبایی گرفته است.

مدیریت توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران با صدور اطلاعیه‌ای زمان انجام فرآیند تحویل قراردادهای آتی واحدهای سرمایه‌گذاری پشتوانه طلای لوتوس سررسید آذر ماه ۱۴۰۰ را اعلام کرد.

به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا) و به نقل از کالاخبر؛ براساس این اطلاعیه فرآیند تحویل قراردادهای مذکور در روز چهارشنبه ۲۴ آذر ماه جاری انجام خواهد شد.

در این اطلاعیه آمده است: کلیه مشتریان فروشنده و خریدار دارای موقعیت تعهدی باز موظفند براساس ضوابط اعلام شده برای انجام فرآیند تحویل اقدام کنند.

همچنین مرجع قیمت نقدی در محاسبات جرائم نکول قراردادهای آتی واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس، قیمت پایانی نماد صندوق س.پشتوانه طلای لوتوس در آخرین روز معاملاتی قراردادهای آتی است.

گفتنی است، هر قرارداد آتی صندوق طلا ۱۰۰۰ واحد سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس است. لذا کلیه مشتریان فروشنده موظفند حداکثر تا آخرین روز معاملاتی یعنی ۲۴ آذر ماه اقدام به تامین واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری طلای لوتوس در کد سهامداری خود کنند. از اینرو به ازای هر موقعیت تعهدی باز فروش در قرارداد آتی باید ۱۰۰۰ واحد سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس تامین شود.

کلیت جریان معاملات در پیمان‌‌‌های آتی بورس‌کالا از اثر مثبت رشد نرخ ارز بر دورنمای معاملاتی اهالی بازار حکایت دارد. جرقه‌‌‌های افزایشی بهای ارز در روز گذشته و عبور بهای دلار آزاد از مرز ۳۰‌هزار تومان، از مهم‌ترین دلایلی است که نرخ تسویه دو دارایی سرمایه‌‌‌ای تابلوی آتی بورس‌کالا را به سمت افزایش بها سوق داد. اما همچنان در این بازار ورود و خروج نقدینگی قابل‌توجهی به چشم نمی‌‌‌خورد و نوسان محدودی از تغییر موقعیت‌‌‌های باز نمادهای فعال این بازار به ثبت می‌‌‌رسد.

خبری از بازگشایی نمادهای جدید در تابلوی آتی نیست، آن هم در شرایطی که به‌زودی شاهد خروج دو سررسید آذرماه نقره و آتی صندوق طلا از این بازار هستیم که این امر رونق معاملات این بازار را به‌شدت محدود می‌کند.  

روز گذشته باز هم تنها نماد پسته آتی مورد دادوستد قرار نگرفت، زیره نیز با حجم بسیار کم و به میزان دو قرارداد معامله شد. این در حالی است که در جذاب‌ترین سررسید این بازار، یعنی زعفران نگین نیز خبری از تحرک شدید قیمت نبود و عموم معامله‌‌‌گران این بازار سعی کردند با نرخی نزدیک به نرخ تسویه روز پنج‌شنبه به دادوستد بپردازند. جریان خروج نقدینگی از تنها نماد زعفران به میزان محدود به ثبت رسیده است که درکنار افت بهای گواهی زعفران به عنوان دارایی پایه این سررسید، بدیهی به نظر می‌‌‌رسد.

دادوستد محصولات پتروشیمیایی بورس‌کالا با ثبت روند متفاوت در معاملات هر دو بازار شیمیایی و پلیمری، هفته گذشته را در حالی مبتنی‌بر سیگنال‌‌‌های مخابره‌شده سپری کرد که از سوی دو اهرم اثرگذار بر این بازار، یعنی رشد بهای ارز و روند نزولی بهای جهانی این گروه از محصولات، تحت‌تاثیر دو جریان متفاوت قرار گرفت. این تفاوت به گونه‌‌‌ای بود که حجم معاملات پلیمرها با اهرم مضاعف رشد عرضه و تقاضا صعودی شد و از مرز ۸۰‌هزار تن عبور کرد که رکورد ۷ هفته اخیر به‌شمار می‌رود. در حالی که معاملات محصولات شیمیایی بورس‌کالا در هفته گذشته تغییر محسوسی را به ثبت نرساند و داده‌‌‌های حیاتی معاملات این بازار نزدیک به دادوستدهای هفته ابتدایی آذرماه باقی ماند.
7 copy

 معاملات پتروشیمیایی‌‌‌های بورس‌کالا تحت‌تاثیر دو سیگنال متفاوت
مخابره سیگنال‌‌‌های متفاوت از سوی نوسان بهای ارز و قیمت جهانی محصولات پتروشیمیایی همواره ادامه دارد. این دو متغیر که مولفه‌های اصلی و تعیین‌کننده بهای پایه مواد اولیه پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا به شمار می‌‌‌روند، این روزها در دامنه‌‌‌های متفاوتی نوسان قیمت دارند؛ به طوری که بازار ارز تحت‌تاثیر ابهامات نتیجه مذاکرات در هفته گذشته قرار گرفت و توانست تا پایان هفته وارد فاز صعودی شده و بالای مرز 29‌هزار تومانی ماندگار شود. بهای دلار آزاد روز گذشته را با عبور از مرز 30‌هزار تومان آغاز کرد که این امر از برجسته شدن موقعیت خرید در این بازار حکایت دارد. اما همچنان نتایج این مذاکرات مشخص نیست و احتیاط در بین بازیگران بازار ارز برای خرید و فروش‌های ارزی‌‌‌شان به چشم می‌‌‌خورد. با این حال طبق شواهد موجود، فرآیند به نتیجه رسیدن مذکرات برجام دشوار است که در ادامه صعود بهای ارز در روز پنج‌شنبه، در اولین روز هفته جاری یعنی روز گذشته نیز رشد قیمت در بازار آزاد ارز تداوم یافت.

اما هنوز نمی‌توان با صراحت از بی‌‌‌نتیجه بودن مذاکرات صحبت کرد و به محض به نتیجه رسیدن نشست‌‌‌های هسته‌‌‌ای، این انتظار وجود دارد که فروش‌های ارزی در بازار افزایش یابد و از این مسیر روند صعودی بهای ارز متوقف شود و حتی شاهد ریزش نرخ در این بازار باشیم.

آنچه از معاملات محصولات پتروشیمیایی در بازارهای جهانی مخابره می‌شود، تحت‌تاثیر افت جدی قیمت هر بشکه نفت‌خام و به دنبال آن تنزل قابل‌توجه بهای خوراک مایع شرکت‌های پتروشیمیایی یعنی نفتا، بر معاملات این محصولات فشار کاهشی وارد کرد و توانست قیمت‌ها را بیش از پیش کاهش دهد. از این رو در هفته جاری احتمالا شاهد افت بهای جهانی محصولات پلیمری و شیمیایی خواهیم بود و طبق سیگنال‌‌‌های مخابره‌شده از این بازارها، حداقل تا زمان جرقه‌‌‌های رشد نرخ در بازار نفت، پتانسیل افزایش قیمت مواد اولیه پتروشیمیایی در بازارهای جهانی محدود خواهد شد.

محصولات پتروشیمیایی ‌‌‌در بورس‌کالا دادوستد هفته گذشته خود را بی‌‌‌توجه به نوسانات اخیر متغیرهای اثرگذار بر این بازارها پشت سر گذاشتند؛ این امر دلیلی بر این ادعاست که با تجارب به‌‌‌دست آمده از این بازار، اجتناب از معاملات هیجانی، آن هم در شرایط مبهم فعلی، می‌تواند عاقلانه‌‌‌ترین تصمیم در بازار باشد؛ چراکه طبق شنیده‌‌‌های اخیر از بازار آزاد این محصولات نیز، خبری از تحرک قابل‌توجه نرخ برای مواد اولیه پتروشیمیایی نیست و در حالی که تعداد زیادی از پلیمرهای جذاب، افت نرخ محسوسی را در معاملات آزاد خود تجربه کردند، برخی دیگر رشد به‌نسبت محدودی داشتند.

بنابراین در حال حاضر، معامله در سطوح فعلی و خرید برای تامین نیاز کوتاه‌‌‌مدت تولید به استراتژی این روزهای معامله‌‌‌گران بازار پلیمرها و شیمیایی‌‌‌های بورس‌کالا تبدیل شده است.

  رشد عرضه پلیمرها پس از 6 هفته متوالی
در جریان معاملات هفته گذشته محصولات پلیمری بورس‌کالا، شاهد رشد حجم معاملات این گروه از مواد اولیه، آن هم با دو اهرم رشد تقاضا و عرضه بودیم. عرضه پلیمرهای بورس‌کالا پس از6 هفته قرارگرفتن در پایین‌‌‌تر از متوسط عرضه هفتگی 6ماه نخست سال‌جاری، دو هفته قبل با رشد حدود 10درصدی همراه شد که این امر جرقه‌‌‌های لازم برای افزایش حجم معاملات را در این بازار فراهم کرد. به عبارت دقیق‌‌‌تر، هفته گذشته به میزان 89‌هزار و 309تن انواع پلیمر در تالار فیزیکی بورس‌کالا عرضه شد که بیشترین مقدار طی 6هفته گذشته تاکنون به شمار می‌رود.

با توجه به چشم‌‌‌انداز کاهشی در بازارهای جهانی و اثر متعاقب آن بر بازار داخلی این احتمال وجود دارد که برخی از شرکت‌های پتروشیمی برای استفاده از نرخ‌های فعلی اقدام به افزایش عرضه‌‌‌های خود کنند تا بتوانند حتی در شرایط موجود حداکثر بهره را از قیمت‌های فعلی ببرند.

این در حالی است که کالاهای مرسوم که امکان رقابت کمتری برای خرید دارند، بیش از همه مستعد بازی با حجم عرضه‌‌‌ها هستند. شاید یکی از معدود رویکردهای طرف عرضه برای کسب سود بیشتر در این گروه‌‌‌های کالایی، بازی‌‌‌های نه‌چندان مشهود و قدرتمند فعلی است.

در هر حال، افزایش حجم عرضه با هر هدفی که باشد برای اهالی بازار مثبت ارزیابی شده و می‌تواند سیگنالی روانی و فنی برای افت نرخ در بازار آزاد باشد. از سوی دیگر، باز شدن سقف سهمیه خرید بهین‌‌‌یابی برای اغلب گروه‌‌‌های پلیمری رایج امکان خرید بیشتر متقاضیان را فراهم آورده است. بنابراین اثرپذیری حجم معاملات از حجم عرضه به احتمال قوی تقویت خواهد شد.

در مقابل، میزان تقاضا برای خرید این محصولات نیز در هفته ماقبل افزایش 7درصدی را به ثبت رساند و با ثبت رقم 129‌هزار و 200تن تقاضای خرید در برابر عرضه‌‌‌ها همراه شد. به این ترتیب همگرایی هر دو نیروی اصلی بازار، یعنی عرضه و تقاضا در مسیر افزایشی، سبب رشد 13درصدی حجم معاملات مواد اولیه پلیمری در هفته دوم آذرماه شد؛ به گونه‌‌‌ای که حجم معاملات به 80‌هزار و 617تن رسید که بیشترین مقدار از هفته منتهی به 23مهرماه تاکنون به شمار می‌رود.

در نهایت در هفته ماقبل بیش از 90‌درصد عرضه‌‌‌ها مورد دادوستد قرار گرفتند که بالاترین میزان طی پنج‌هفته گذشته تاکنون به شمار می‌رود. جریان رقابت قیمتی بالاتر از نرخ پایه برای خرید محصولات پلیمری بورس‌کالا همواره وجود دارد و هفته گذشته نیز برخی از گریدهای این محصولات با رشد قیمت معامله شدند. بالاترین رقابت قیمتی مربوط به یکی از عرضه‌‌‌های اکریلونیتریل بوتادین استایرن بود که 5/ 31‌درصد بالاتر از نرخ پایه خود معامله شد. سایر معاملات رشد قیمت کمتر از این مقدار را به خود دیدند و اکثر گریدهای پلیمرها بدون رقابت و در قیمت پایه دادوستد شدند.

   آرامش در معاملات محصولات شیمیایی
بازار شیمیایی‌‌‌های بورس‌کالا هفته گذشته، معاملات خود را با روندی آرام و نسبتا بدون تغییر پشت سر گذاشت و داده‌‌‌های پراهمیت معاملات این بازار نسبت به هفته قبل از آن، از تغییر محدودی برخوردار شدند. به عبارت دقیق‌‌‌تر هفته گذشته به میزان 43‌هزار و 425تن انواع ماده اولیه شیمیایی در این بازار عرضه شد که رشد محدود 2 درصدی داشت.

در برابر این میزان عرضه، تقاضایی به اندازه 36‌هزار و 606 تن شکل گرفت که نسبت به هفته ابتدایی آذرماه رشد 5/ 2 درصدی را به ثبت رساند. تقابل عرضه و تقاضا، به ثبت معامله 30‌هزار و 45 تنی این گروه از محصولات در تالار فیزیکی بورس‌کالا منجر شد که از افت محدود 34/ 0درصدی حکایت دارد. نکته قابل‌توجه معاملات هفته گذشته شیمیایی‌‌‌های بورس‌کالا، ثبت رقابت قیمتی 107درصدی برای یکی از عرضه‌‌‌های اسیدنیتریک است که به شکل سلف بوده و تاریخ تحویل آن 15آذرماه است؛ این مطلب به این معنی است که این گرید شیمیایی با تقریبا دو برابر قیمت پایه خود مورد دادوستد قرار گرفته است.همچنین تولوئن دی ایزوسیانات با رقابت نزدیک به 59 درصدی و ایزوسیانات خالص با رشد 4/ 50 درصدی بهای پایه مورد دادوستد قرار گرفتند. بنابراین جریان رقابت قیمتی در بازار شیمیایی‌های بورس‌کالا نسبت به پلیمرها برجسته‌‌‌تر ارزیابی می‌شود.

بازار سهام روز گذشته شاهد افت شاخص کل بورس (۴/ ۰‌درصد) و شاخص هموزن (۲۷/ ۱‌درصد) بود. در این روز حتی افزایش قیمت‌ها در بازار ارز نیز نتوانست منجر به بهبود اوضاع در بازار سهام شود. اینطور که به نظر می‌رسد نامشخص بودن نتایج مذاکرات و راه طولانی که به باور بسیاری از فعالان بازار پیش روی گفت‌وگوهای احیای برجام وجود دارد می‌تواند بازار را در شرایط احتیاطی فعلی نگه دارد. از این رو بعید نیست که در روزهای پیش رو نیز شاهد ضعف تقاضا در تالار شیشه‏‏‌ای باشیم.
  تعلیق شاخص‌‌‌ها
رخوت بازار سهام در نخستین روز هفته جاری تداوم یافت. در این روز افت بیش از ۵‌هزار واحدی نماگر بورس سبب شد این شاخص به محدوده یک‌میلیون و ۳۳۴‌هزار واحدی برسد. چنین عقبگردی از آن جهت روی داد که طی معاملات روز یاد شده میانگین وزنی قیمت‌ها در این بازار به میزان ۴/ ۰‌درصد افت کرد. با این حال محدود شدن تغییرات شاخص در این روز چندان با افت رخ داده در میان نمادهای کوچک بازار همسو نبود. در روزی که شاخص کل بورس تحت‌تاثیر افت قیمت در نمادهایی نظیر «وبملت»، «وتجارت» و «اخابر» قرار داشت، افزایش قیمت در نمادهایی مانند «شبندر» و «شپنا» مانع آن شد که شاخص یاد شده همسنگ با نمادهای کوچک بازار افت بیشتری را تجربه کند. افت قیمت‌ها طی روز گذشته در حالی به وقوع پیوسته که نماگر هموزن با کاهش ۲۷/ ۱ درصدی روبه‌رو شده است. این مساله حکایت از آن دارد که حتی به فرض حمایت از نمادهای بزرگ طی روزهای پیش رو واکنش بازار نسبت به نااطمینانی در شرایط سیاسی و اقتصادی در نمادهای کم‌‌‌وزن‌‌‌تر بازار تداوم خواهد داشت و حتی ممکن است با شدت بیشتری ادامه پیدا کند. در واقع اگر بخواهیم از منظر دیگری به تحولات رخ داده در بازار سهام نگاه کنیم باید بر این نکته تاکید کنیم که حتی حمایت دستوری در سهام نیز کار‌ساز نبوده و قول‌وقرارهایی که در ماه گذشته با حضور رئیس سازمان بورس و وزیر اقتصاد جریان داشته صرفا می‌تواند برای مدت کوتاهی حال بازار سهام را بهبود دهد. از این رو بیراه نخواهد بود اگر بگوییم که حال بازار سهام و حتی سایر بازارهای دارایی در ایران زمانی بهتر خواهد شد که عوامل شکل‌دهنده به نااطمینانی در این بازار بر طرف شوند.  دور آخر مذاکرات احیای برجام در روز جمعه به پایان رسید. آن‌طور که دیپلمات‌‌‌ها به رسانه‌ها گفته‌اند آغاز گفت‌وگو‌ها در دولت رئیسی به اینجا محدود نخواهد شد و مذاکرات سه روزه اخیر در وین با وقفه‌ای کوتاه ادامه خواهد یافت. بررسی اخبار بیرون آمده از این مذاکرات حکایت از آن دارد که طرف ایرانی در شرایطی خواهان برداشته شدن تمامی تحریم‌ها شده که انتظار گرفتن تضمین از ایالات متحده برای بستن مجدد راه این کشور برای خروج از توافق یاد شده دارد. این در حالی است که به گفته بسیاری از کارشناسان روابط بین‌الملل رسیدن به چنین تضمینی از طرف آمریکا سخت به نظر می‌‌‌آید. به هر روی مساله هر چه که باشد بیراه نخواهد بود اگر بگوییم که تا همین جای کار هم شروع مذاکرات نسبت به وقفه طولانی قبلی یک قدم رو به جلو بوده است. با این حال تحولات رخ داده در بازار آزاد ارز حکایت از آن دارد که فشار وارده بر قیمت ارز که ناشی از رشد قابل‌توجه نقدینگی در ماه‌‌‌های اخیر است، فعلا نمی‌تواند گواهی بر خوش‌بینی بازارها نسبت به مذاکرات پیش رو باشد. روز گذشته روند صعودی موجود در بازار ارز تداوم پیدا کرد و قیمت دلار که تا همین چندی قبل به زحمت خود را به ۲۸‌هزار تومان می‌‌‌رساند به راحتی از مرز ۳۰‌هزار تومان در بازار آزاد فراتر رفت. احتمالا همین مساله در کنار مبهم بودن آینده تصمیمات در خصوص قیمت‌های موجود در اقتصاد کلان در کنار نامشخص بودن سمت وسوی بودجه سال آتی راه را برای کاهش عدم‌اطمینان در بازارهای دارایی به‌خصوص بازار ارز خواهد بست.

  روی موج آمار
اما از تمامی تحولات رخ داده بیرون از بازار سهام که بگذریم بررسی آمار به دست آمده از معاملات روز گذشته حکایت از آن دارد که ارزش معاملات خرد در خلال دادوستدهای روز شنبه به ۱۸۹۷‌میلیارد تومان رسید. در این روز خالص خرید حقیقی نیز همچنان منفی بود و حقوقی‌‌‌ها به طور خالص ۲۴۴‌میلیارد تومان از سهام موجود در پرتفوی حقیقی‌‌‌ها را خریدند. در این روز صنایع خودرو و ساخت قطعات، بانک‌ها و محصولات شیمیایی بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. مقدار پول خارج شده از بازار در این سه صنعت از ۸۰‌میلیارد تومان بیشتر بود. اینطور که به نظر می‌‌‌آید تداوم وضع موجود بیش از گذشته سبب خواهد شد تا ارزش معاملات خرد نیز در بازار سمت‌وسویی کاهشی به خود بگیرد.

گفتنی است در روز گذشته، از ۳۳۶ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۴۶ سهم (۱۴‌درصد) مثبت بود و در مقابل ۲۷۶ سهم (۸۲‌درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۵ نماد (یک‌درصد) صف خریدی به ارزش ۱۷‌میلیارد تومان تشکیل دادند. اما در مقابل شاهد شکل‌‌‌گیری صف فروش در ۶۸ نماد بورسی (۲۰‌درصد) به ارزش ۱۶۰‌میلیارد تومان بودیم.

زخم کاربران شبکه‌‌های اجتماعی سر باز کرد. از همان لحظه‌‌ای که خبرهای مذاکرات هسته‌ای روی خروجی خبر‌گزاری‌‌ها و شبکه‌‌های تلویزیونی قرار گرفت، واکنش‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی توییتر و اینستاگرام را در بر گرفت. حتی کاربرانی که تا دیروز معتقد بودند کاری به سیاست و اقتصاد ندارند و اینستاگرام برایشان محلی برای تفریح و وقت‌‌گذرانی است هم به این موج کم و بیش ملحق شدند. اما بخشی از انتقاد‌هایی که مطرح می‌‌شد، همان مسائلی بود که در چند ماه گذشته و بعد از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی مطرح شده بود.
مسائلی مثل وعده حمایت از بورس و سهامداران یا بهبود اوضاع معیشتی و سفره‌‌های مردم، اما دیروز مسائل جدیدی هم که در گذشته کمتر به آنها پرداخته شده بود در توییتر و اینستاگرام مطرح شد. نکته قابل‌توجه این است که دیگر فقط توییتر نیست که محل نوشتن و تحلیل و انتقاد و مطالبه‌‌گری باشد. اینستاگرام، شبکه‌‌ای اجتماعی که اسیر فیلترینگ نشده است هم‌ در کنار توییتر محلی شده است که کاربران از آن برای جلب‌توجه مردم نسبت به شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور استفاده می‌کنند، اما دیروز و بعد از اینکه برخی از کشورهای اروپایی نسبت به مذاکرات هسته‌ای واکنش نشان دادند، کاربران از کارنامه ۱۰۰ روزه دولت سیزدهم نوشتند. نکته‌‌ای که قطعا در روزهای آینده در توییتر و اینستاگرام بیشتر از دیروز درباره آن می‌‌‌‌خوانیم.

برخی از کاربران اینطور  نوشتند که در کارنامه ۱۰۰ روز ریاست دولت ابراهیم رئیسی دلار، سکه، طلا، مسکن، اجاره مسکن، خودرو، مایحتاج روزانه سفره‌‌ها و… رشد قیمتی داشته‌‌اند. آنها کلیدواژه‌‌‌هایی  را که حامیان دولت سیزدهم یا خود مسوولان این دولت از آن برای معرفی کابینه استفاده می‌کردند، به کار بردند  از کلماتی مثل دولت جوان، دولت انقلابی، دولت مومن، دولت مردم‌‌گرا و… در نوشته‌‌های انتقادی و گلایه‌آمیز کاربران توییتر و اینستاگرام نسبت به آینده مذاکرات و وضعیت معیشتی و اقتصادی کشور خیلی به چشم می‌خورد. نوشته‌‌‌هایی که بعضا حالت طنز هم داشت.

یکی دیگر از محورهای نوشته‌‌های کاربران توییتر اشاره به خودتحریمی‌‌های داخلی و تحریم‌‌های بین‌‌المللی بود. آنها ادعا می‌کردند‌ که در داخل کشور جناح‌‌ها و افرادی نفعشان در ادامه‌‌دار بودن تحریم‌ها است تا با استفاده از انحصار ایجادشده بتوانند، منفعت مالی خود را تامین کنند. و در نهایت خیلی از چهره‌‌های سیاسی روی این نظرات کاربران توییتر، تحلیل و پیش‌‌بینی می‌‌نوشتند.

به اعتقاد آنها اگر هرچه زودتر تحریم‌ها پایان پیدا نکند و دولت راهکاری برای عبور از آنچه آنها بن‌‌بست ایجادشده در زندگی مردم می‌‌خواندند، پیدا نکند، قوای یک دست در کشور زمینگیر خواهد شد.  در همین رابطه محمدتقی فاضل‌‌میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد دانشکده مفید قم در صفحه توییتر خود نوشت: «ازآنجاکه این دولت و مجلس وعده‌های حل مشکل معیشت داده‌‌اند، امید است تدبیری بیندیشند تا مذاکرات وین به شکست نینجامد. نافرجامی مذاکرات به سود هیچ‌کس نیست، جزکاسبان تحریم. تحریم و تورم کمرملت را شکسته وکشور آبستن حوادث است. بیاییم برای نجات کشور دیپلماسی مذاکرات را خردمندانه و خبیرانه هدایت کنیم.‌»  اما با وجود فضای به‌شدت انتقادی شبکه‌‌های اجتماعی و حتی گروه‌‌های پیام‌رسان تلگرام، دیروز یکی از سایت‌‌های حامی دولت سیزدهم در گزارشی به ۱۰۰ روز نخست ریاست دولت ابراهیم رئیسی پرداخت. این سایت در گزارش خود به دفاع از بازدیدها و سفرهای رئیس دولت در کشور پرداخت و ادعا کرد که ابراهیم رئیسی با این کار سرمایه‌‌اجتماعی‌‌‌ را که در دولت گذشته از دست رفته بوده را احیا کرده است.

طبق این گزارش هر ۱۰ روز، رئیس دولت راهی یک سفر استانی شده است و نتیجه آن این بوده است که طبق نظرسنجی‌‌ها میزان امید مردم به حل مشکلات افزایش یافته و اعتماد تا حدود زیادی احیا شده و انتظار حل مشکلات، خصوصا مسائل اقتصادی هنوز وجود داشته و ادامه دارد، اما کاربران توییتر از کنار این گزارش خیلی ساده رد نشدند. آنها با بازنشر بخش‌‌هایی از این گزارش به این موضوع در نوشته‌‌هایشان ‌پرداختند که قرار بود ابراهیم رئیسی مردم را به سلامت از آتش بگذراند اما انگار که فقط همراهان خودش را از آتش گذرانده است که اینطور درباره امید مردم و احیای سرمایه اجتماعی می‌‌‌‌نویسند.

آنها همچنین همان بحث قدیمی را در توییت‌‌هایشان مطرح کردند که مسوولان و حامیانشان در یک حباب یا شاید هم سرزمین دیگری زندگی می‌کنند و آنجا نه‌تنها امید به زندگی و بهبود شرایط بالا است بلکه ارزانی و رفاه هم به حد وفور در دسترس است. بالا رفتن قیمت دلار و سکه، افزایش قیمت خودرو و ریزش شاخص بورس عواملی‌اند که باعث شده‌اند فضای توییتر و اینستاگرام پر از انتقاد باشد. 

روز شنبه، بیت‌‌کوین با ریزش بسیار شدیدی مواجه شد که موجب پایین آمدن قیمت آن تا کانال ۴۰ هزار دلار شد. اندکی پس از این سقوط قیمت تا حد زیادی خود را بهبود داده و در ساعت ۳ بعداز ظهر روز شنبه، در محدوده ۴۷ هزار دلار معامله شد. این ریزش به طلا مجالی داد تا اندکی رشد را تجربه کند چنان که تا ساعت ۵ عصر روز شنبه، طلا در کانال ۱۷۸۰ دلار درحال معامله بود.
وضعیت  قرمز در بازار رمزارزها
ریزش بیت‌‌کوین دقیقا دقایقی پس از انتشار آمار نرخ بیکاری در آمریکا رخ داد که نشان می‌‌داد فرآیند بهبود دوران پسا کرونا به‌خوبی درحال اجرا است؛ به‌طوری که نرخ بیکاری با ۴/ ۰ درصد افت، از ۶/ ۴ به ۲/ ۴ رسیده است. این خبر گرچه برای مردم خبر مثبتی بود، ولی نشان می‌‌داد این صحبت جرمی پاول، رئیس بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) مبنی بر اینکه فدرال رزرو می‌تواند زودتر از آنچه برنامه‌‌ریزی شده بود به سیاست‌های تورمی خود پایان دهد کاملا صحیح بوده که این موضوع خبر مثبتی برای بیت‌‌کوین بود.

بیت کوین در روز جمعه از ۵۷ هزار دلار تا ۵۲ هزار دلار سقوط کرد. بسیاری از تحلیلگران حمایت ۵۲ هزار دلار را محدوده بسیار مهمی در جهت روند صعودی بیت‌‌کوین می‌دیدند. پس از مدت کوتاهی بیت‌‌کوین به راحتی سنگر ۵۲ هزار دلار را نیز از دست داد و با ریزش تقریبا ۱۲ هزار دلاری، در برخی صرافی‌‌ها وارد کانال ۴۰ هزار دلار نیز شد. طی همین مدت مشابه، اتر، دومین رمزارز بزرگ بازار بر اساس ارزش بازار، با افت ۱۱۰۰ دلاری مواجه شد و حتی در محدوده ۳۵۰۰ دلار نیز وارد شد.

علت این امر آن است که بسیاری از تحلیلگران، سیاست‌های تورمی جهانی به‌ویژه آمریکا را که حاصل شیوع جهانی ویروس کرونا بود مهم‌ترین عامل رشد بازارها به‌ویژه رمزارزها می‌‌دانستند. حال چنانچه فدرال رزرو سرعت چاپ پول (سیاست‌های تورمی) خود را کاهش دهد، دلار در برابر دیگر ارزها قدرتمندتر خواهد شد که این موضوع در نهایت منجر به کاهش شدید ارزش بازار در رمزارزها می‌شود.

بر اساس داده‌های بازار، طی زمان معاملاتی روز شنبه به وقت تهران، حدود ۵/ ۲ میلیارد دلار از قراردادهای آتی بازار ابزار مشتقه رمزارزها لیکویید شده که ۱۵/ ۲ میلیارد دلار آن طی ۱۲ ساعت رخ داده است. بیشترین میزان لیکویید شدن مربوط به قراردادی با ارزش ۷۴/ ۲۷ میلیون دلار در توکن ADA بود.

اما در این میان برخی از فعالان بازار نیز از این فرصت برای افزایش دارایی‌‌های بیت‌‌کوینی خود استفاده کردند. بوکله، رئیس‌‌جمهور السالوادور در حساب توییتری خود اعلام کرد این کشور ۱۵۰ بیت‌‌کوین دیگر با میانگین قیمت ۴۸۷۰۰ دلار خریداری کرده است.

چارلی مانگر، معاون و جانشین وارن بافت در برکشایر هاتاوی در تازه‌‌ترین اظهارات خود اذعان کرد که چین درباره ایجاد محدودیت در بازار رمزارزها کار درستی انجام داده است. این اظهارات موجب شد طرفداران رمزارزها در شبکه‌های اجتماعی به این شخص حمله کرده و وی تحت هجمه‌‌ تمسخر این گروه از کاربران قرار گیرد. او پیش از این نیز از نفرت خود نسبت به رمزارزها صحبت کرده بود.

ریزش بیت‌‌کوین در طرف دیگر موجب رشد طلا شد و این فلز ارزشمند توانست به کانال ۱۷۸۰ دلار باز گردد. این درحالی است که نظرسنجی‌‌ها نشان می‌دهد معامله‌‌گران بازار طلا دچار سردرگمی شده و نمی‌‌دانند جهت روند قیمتی به کدام سو خواهد بود.

در اولین روز هفته، دلار شروع هیجانی داشت. اسکناس آمریکایی در همان شروع بازار به محدوده ۲۹‌هزار و ۹۰۰ تومانی رفت. این محدوده نزدیک به ۶۰۰ تومان بالاتر از روز پنج‌شنبه بود و نشان از رفتار رادیکال معامله‌گران ارزی، پس از پایان مذاکرات هسته‌ای داشت. حدود یک ساعت از شروع بازار روز شنبه نگذشته بود که اسکناس آمریکایی از مرز ۳۰‌هزار تومانی گذشت و حتی توانست وارد محدوده ۳۰‌هزار و ۱۰۰ تومان شود. این وضعیت تند و هیجانی بازار در نیمه اول شروع بازار بود. با این حال، ‌‌‌ از نیمه دوم روز جو احتیاطی در بازار بیشتر شد و حجم خریداران تا حدی کاهش یافت. این موضوع موجب شد که شدت رشد دلار کند شود تا اینکه اسکناس آمریکایی حدود ساعت ۳ بعدازظهر در محدوده ۳۰هزار و ۱۵۰ تومان قرار گرفت. این قیمت ۸۰۰ تومان بیشتر از نرخ بسته شده روز پنج‌شنبه بود.

  دو نگاه به بازار دلار
به گفته فعالان، در نیمه اول روز، فضای بازار هیجانی بود و خریداران جدید با جوسازی پیرامون پایان مذاکرات هسته‌ای، توانستند قیمت دلار را با قدرت وارد بالای کانال 30‌هزار تومانی کنند. با این حال‌‌‌ از نیمه دوم روز بازارساز با عرضه خود تا حدی توانست فضای معاملاتی را آرام کند و از شدت نوسانات بازار بکاهد. برخی فعالان اعتقاد داشتند که با پایان کار صرافی‌های بانکی در روز شنبه، نوسان‌گیران از ساعت 5 بعدازظهر در معاملات پشت خطی خواهند توانست قیمت دلار را دچار تغییرات بیشتری کنند. این در حالی بود که عده دیگری باور داشتند، عرضه شدید بازارساز به معامله‌گران نشان داد که به راحتی اجازه رشد قیمت‌ها را نخواهد داد.

    مرز حساس در بازار دلار
دلار از اواخر مهر سال گذشته هرگز نتوانسته بود بالای مرز 30‌هزار تومانی نوسان کند. آخرین بار هراس از انتخاب دوباره ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا و خریدهای هیجانی معامله‌گران موجب شده بود که اسکناس آمریکایی بالای خط 30‌هزار تومانی نوسان کند. پس از چنین وضعیتی که در اواخر مهرماه 99 وجود داشت، بازار کم‌کم تحت‌تاثیر انتظارات کاهشی قرار گرفت که به واسطه احتمال انتخاب بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا ایجاد شد. اکنون بیش از یک سال از آن موقعیت زمانی گذشته است و به نظر می‌رسد، بازار با موقعیت جدیدی مواجه شده است. برخی معامله‌گران به این باور رسیده‌اند که رسیدن به یک توافق هسته‌ای با آمریکای دموکرات نیز دشوار است و به همین دلیل خریدهای خود را بیشتر کرده‌اند.

   باور تحلیلگران فنی به آینده دلار
از نگاه تحلیلگران فنی درصورتی که دلار بالای خط 30 هزارتومانی باقی بماند، احتمال افزایش قیمت بیشتر نیز در بازار ارز وجود دارد. با این حال، شمار دیگری از فعالان باور دارند که بازار پس از مذاکرات دچار نوسانات هیجانی شده است و با برقراری آرامش در بازار، اسکناس آمریکایی به وضعیت تعادل زیر مرز 30‌هزار تومانی بازخواهد گشت. دیروز صرافی‌های بانکی نیز با قیمت‌های زیر 30‌هزار تومان خرید وفروش‌های رسمی خود را صورت می‌دادند.  سایت سنا ریت که نرخ رسمی ارز را از سوی بانک مرکزی منتشر می‌کند، دیروز میانگین فروش نرخ ارز را 27‌هزار و 976 تومان درج کرده بود که بیش از 2‌هزار تومان کمتر از نرخ بازار بود.

   سکه در کانال 13‌میلیون تومان
سکه امامی دیروز توانست وارد کانال جدیدی شود. سکه که روز پنج‌شنبه در کانال 12‌میلیون تومانی قرارداشت، روز شنبه 350 هزارتومان رشد قیمت را به ثبت رساند و در کانال 13‌میلیون تومانی قرار گرفت. این بالاترین قیمتی بود که فلز گرانبهای داخلی در سال 1400 تجربه کرده بود. به گفته تحلیلگران فنی در صورتی که فلز گرانبهای داخلی بالای مرز یاد شده باقی بماند، احتمال حضور خریداران بیشتر در بازار وجود خواهد داشت. با این حال، رشد قیمت سکه بیشتر به خاطر افزایش بهای دلار در بازار داخلی بود. در چنین شرایطی در صورت برگشت دلار از کانال 30‌هزار تومان می‌توان انتظار نزول سکه به زیر کانال 13‌میلیون تومانی را داشت.

روزهای خوش بورس‌بازان در نیمه نخست سال۹۹ ادامه نیافت و سهامدارانی که در کمتر از ۵ ماه شاهد رشد ۳۰۰ درصدی شاخص کل بودند، حالا ۱۶ماه است که گرفتار کاهشی فرسایشی شده‌اند. نوساناتی که برخی آن را به تورم و برخی دیگر به دستکاری نرخ بهره ارتباط داده‌اند. سه سناریوی تورمی اثرگذار بر بورس می‌توان برشمرد؛ تورم با دستکاری نرخ بهره، تورم بدون دستکاری نرخ بهره و مهار تورم. دو سناریوی اول شاید برندگان کم‌شماری در بازار سهام داشته باشند؛ اما بازنده این دو سناریو، سهامداران خرد خواهند بود. در سناریوی سوم هم عموم سهامداران و هم اقتصاد ملی برنده خواهد بود. بررسی‌ تجربیات جهانی نیز نشان می‌دهد رونق‌های پایدار ثبت‌شده در مهم‌ترین بورس‌ها زمانی رقم خورده که تورم در کانال یک‌رقمی مهار شده است. در این سناریو، رونق بخش واقعی اقتصاد با کاهش بی‌ثباتی‌ها آغاز شده و سرمایه‌گذاری‌ها نیز بهبود یافته است تا انعکاس آن در رشد سود واقعی شرکت‌ها، به ثبت عملکردهای درخشان در کارنامه بازارها منجر شود.
تورم به نفع بورس است؟
شاید خاطرات خوش بورس‌‌‌بازی در نیمه نخست سال ۹۹ هیچ‌گاه فراموش نشود. جایی که در کمتر از ۵ ماه میانگین وزنی قیمت سهام بیش از ۳۰۰‌درصد رشد کرد و برخی از سهم‌‌‌ها در این بازه ۹۲ روزه حتی سودی ۷۰۰‌درصدی از آن سهامداران خود کردند. در این برش زمانی بسیاری تصور می‌کردند که رشد بورس محصول تورم است. با تغییر مسیر قیمت سهام و آغاز ریزش اما سیستم ذی‌نفعان به بورسی‌‌‌ها ثابت کردند که دلیل اصلی ابرنوسان سهام در بهار ۹۹ نه افزایش تورم بلکه کاهش نرخ بهره بوده است.

 اما تورم با بورس چه می‌کند و کنترل تورم چه وضعیتی را برای این بازار ایجاد می‌کند؟ آیا کاهش نرخ تورم دشمن بورس‌‌‌بازی است؟ سوالاتی که شاید بسیاری از بورسی‌‌‌ها از خود بپرسند و از آنجا که نمی‌توانند جواب دقیقی برای آن بیابند، با دریافت هر سیگنالی از احتمال کاهش انتظارات تورمی هراسان شده و به آب و آتش می‌‌‌زنند تا بتوانند سهام خود را به پول نقد تبدیل کرده و راهی بازاری شوند که در صورت کاهش تورم مورد تهدید قرار نگیرد. اما آیا واقعا بورس و  افزایش تورم رابطه‌‌‌ای مستقیم با یکدیگر دارند؟ بررسی‌‌‌ تجربیات جهانی در این خصوص نشان می‌دهد رشد و رونق‌‌‌های پایدار ثبت شده در مهم‌ترین بورس‌‌‌های جهانی، هیچکدام تورمی نبوده بلکه زمانی رقم خورده که تورم در کانال یک رقمی و زیر ۵‌درصد مهار شده است. در این شرایط بخش واقعی اقتصاد به دلیل کاهش بی‌‌‌ثباتی‌‌‌ها حرکت خود را آغاز کرده و سرمایه‌گذاری‌‌‌ها نیز بهبود می‌یابد تا انعکاس آن د‌‌‌ر افزایش سود واقعی شرکت‌ها به ثبت عملکردهای درخشان در کارنامه این بازارها منجر شود.

  تورم چیست؟
همه افراد کم‌وبیش نام تورم را هم شنیده‌‌‌اند و هم مفهوم آن را در زندگی با گوشت و پوست لمس کرده‌‌‌اند. کاهش قدرت خرید، کاهش ارزش پول کشور، افزایش قیمت کالاها و خدمات و بسیاری از موارد دیگر همگی از آثار وجود تورم هستند. از منظر علم اقتصاد، تورم (Inflation) به افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در یک بازه زمانی مشخص گفته می‌شود. تورم، تغییر در یک شاخص قیمت است و معمولا شاخص قیمت مصرف‌کننده را برای آن در نظر می‌‌‌گیرند. شاخص قیمت مصرف‌کننده نیز، معیاری برای ارزیابی میانگین وزنی سبدی از کالاها و خدمات مانند غذا، حمل‌ونقل، بهداشت‌ودرمان و… است که در محاسبه تورم استفاده می‌شود. بانک مرکزی هر کشور، سبدی از کالاها را تعیین می‌کند و بر اساس تغییرات قیمت این سبد، تورم سالانه را محاسبه می‌کند. بر اساس آخرین آمارها نرخ تورم سالانه آبان ماه ۱۴۰۰ برای خانوار‌‌‌های کشور به ۴/ ۴۴‌درصد رسیده که نسبت به ماه قبل، یک ‌درصد کاهش داشته است.

 برندگان بورسی رشد تورم؟
در مجموع برای افزایش نرخ تورم دو حالت کلی می‌توان در نظر گرفت؛ در حالت نخست، کشور همزمان با افزایش نرخ تورم شاهد دستکاری سیاستگذار در نرخ بهره باشد. در این حالت، گروه اندکی با دسترسی به منابع بانکی، سهام متورم شده را با وام‌‌‌های ارزان خریداری کرده و به پرتفوی خود می‌‌‌افزایند و در آغاز شکسته شدن حباب قیمتی سهام، آن را به قیمت بالا به فروش می‌رسانند؛ چراکه از مسیر حرکت پول‌‌‌های تخصیص داده شده به بازار –  جهت حمایت- خبردار بوده و خود نیز در حرکت دادن آن به سمت دلخواه ذی‌‌‌نفوذ هستند. با یک بررسی ساده نیز می‌توان این نکته را دریافت که تمام پول‌‌‌هایی که برای حمایت از بازار سهام بعد از ترکیدن حباب بزرگ شده در بهار ۹۹ هدایت شد، از آن سهامی خاص شد که شاید بیشترین نقش را در جهت‌‌‌دهی به شاخص کل داشتند. در نتیجه خالی شدن حباب قیمتی این سهم‌‌‌ها نیز با تاخیر نسبت به سایر سهام صورت گرفت. به این ترتیب افزایش تورم همزمان با دستکاری نرخ بهره تنها ذی‌نفعان محدودی دارد که دسترسی به وام‌‌‌های ارزان بانکی، اطلاعات نهانی و پول‌‌‌های حمایتی دارند که با سپر انسانی عده‌‌‌ای از سهامداران متضرر، نفع خود را حداکثر می‌کنند.  حالت دوم اما زمانی رخ می‌دهد با وجود افزایش تورم، نرخ بهره مورد دستکاری قرار نگیرد. تورمی که به جرات می‌توان گفت برای هیچ گروهی سودی ندارد. چراکه در چنین دوره‌‌‌هایی شاید نگهدارى نخود هم سرمایه‌گذارى خوبى به نظر آید اما واقعیت این است که همزمان با افزایش ارزش بازار سهام، قیمت کالاهای مصرفی و هزینه‌‌‌ها نیز سیری صعودی را می‌پیمایند. در چنین شرایطی با سپرده‌‌‌گذاری در بانک‌ها نیز شاید سود مناسبی از آن سرمایه‌گذاران می‌شود چرا که به نرخ بهره اجازه داده شده تا همراستا با افزایش تورم، به سطوح تعادلی برسد. در چنین تورمی تنها نوسان‌گیران حرفه‌‌‌ای که می‌‌‌دانند با توجه به سیاست‌های اقتصادی دولت، تورم چه مسیری را در پیش گرفته و چه فرار و فرودی خواهد داشت، می‌توانند نفع خود را از دادوستد سهام افزایش دهند. اما عموم سهامداران نمی‌توانند سودی از این شرایط تورمی به دست بیاورند. پس می‌توان به این نتیجه رسید که افزایش تورم به هر شکلی نمی‌تواند به نفع بازار سهام و عموم سهامداران آن باشد.

  بورسی‌‌‌ها تورم را دوست دارند؟
آیا زمانی شاهد بورسی پررونق خواهیم بود که تورم نیز رو به افزایش می‌‌‌گذارد؟ سوالی که رسانه‌‌‌های غیرحرفه‌‌‌ای جوابی مثبت به آن می‌دهند و با جوسازی‌‌‌هایی که در این خصوص ایجاد می‌کنند، سعی دارند با دریافت هر سیگنال مثبتی از کاهش انتظارات تورمی، رنگی قرمز به تابلوی معاملات سهام تحمیل کنیم. کم ندیده‌‌‌ایم در ماه‌‌‌ها و سال‌های گذشته که با شنیده شدن اخبار مثبت در خصوص مذاکرات هسته‌‌‌ای شاهد افزایش فشار فروشندگان در تالار شیشه‌‌‌ای بودیم. اما در دنیا به چه صورت است؟ بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد اتفاقا درخشان‌‌‌ترین عملکردهای ثبت شده در بورس‌‌‌های پیشرفته دنیا در زمانی رخ داده که تورم کاهشی بوده است و بالعکس هر سیگنالی از افزایش نرخ تورم به سقوط دسته‌‌‌جمعی قیمت‌ها در این بازارها انجامیده است. به عنوان نمونه اواخر آبان‌‌‌ماه بود که شاهد هراس بورس‌‌‌های جهانی از افزایش ۳/ ۰درصدی تورم در ۱۹ کشور عضو منطقه یورو در ۱۲ ماه منتهی به اکتبر بودیم. شرایطی که سبب ریزش دسته‌‌‌جمعی بورس‌‌‌های جهانی شد. در وال‌‌‌استریت همه شاخص‌‌‌ها ریزشی بودند. شاخص «داوجونز ایدانستریال اوریج» نیز با ریزش حدود ۶/ ۰‌درصدی مواجه شد. شاخص «اس‌اند پی ۵۰۰» ۳/ ۰درصد افت کرد. دیگر شاخص مهم بورسی آمریکا یعنی «نزدک کامپوزیت» ۳/ ۰‌درصد عقب نشست. در بورس‌‌‌های اروپایی نیز شاخص «فوتسی ۱۰۰» بورس لندن با ۵/ ۰درصد کاهش نسبت به‌روز قبل مواجه شد. بورس‌‌‌های آسیایی نیز به افزایش تورم واکنش منفی نشان دادند و شاخص «نیک کی ۲۲۵» بورس توکیو ژاپن ۴/ ۰درصد و شاخص «هانگ سنگ» بورس هنگ‌‌‌کنگ ۲۵/ ۰درصد عقب‌‌‌نشینی کردند چرا‌که همه می‌‌‌دانند رشد تورم موجب بی‌‌‌ثباتی اقتصادی، از کار افتادن بخش واقعی اقتصاد و تردید سرمایه‌گذاری می‌شود و این به معنای کاهش رشد بخش واقعی بنگاه‌‌‌های اقتصادی است. روز گذشته نیز «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی تحت عنوان «ترکش تورم به سرمایه‌گذاران» به بررسی جزئیات آمار مجوزهای تاسیس صنعتی در نیمسال ‌‌‌اول‌‌‌۱۴۰۰ پرداخت. آماری که نشان داد افزایش هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و رشد تورم در بسیاری از صنایع، هزینه سرمایه‌گذاری را به حدی افزایش داده که بخش صنعت در ۲۶رشته مختلف نسبت به گذشته نیاز بیشتری به منابع مالی پیدا کرده‌اند؛ موضوعی که در پیش‌بینی سرمایه‌گذاری مجوزهای صنعتی منعکس شده است. این وضعیت از یک‌سو ورود به تولید را سخت‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر کرده و از دیگر سو اشتغال‌زایی ناشی از مجوزهای صنعتی را کاهش داده است.

 وضعیت بورس با عبور از سیل تورم
پس از تمامی این توضیحات زمان آن شده که به بررسی وضعیت بورس پس از کنترل تورم بپردازیم که آیا با کنترل تورم باید بی‌‌‌خیال سرمایه‌گذاری در بازار سهام شد؟ آیا کاهش تورم دشمن کسب سود در بورس‌‌‌ها به‌ویژه بورس تهران است؟ پاسخ به این سوالات را می‌توان با یک «نه» قاطعانه داد. درست است که تجربه سال‌های گذشته نشان داده در دوره‌‌‌های تورمی به دلیل ریسک بالای نگهداری پول نقد شاهد افزایش ورود سرمایه‌‌‌هایی هستیم که نگران از افت ارزش ریالی پول، به بازار دارایی‌‌‌ها پناه آورده و این موضوع در کنار رشد دلار و سیگنالی که به بورسی با سهم بالای شرکت‌های صادرات‌‌‌محور ارسال می‌شود، باعث رشد تورمی و البته موقتی بازار و سهام خواهد شد اما قریب به اتفاق کارشناسان اقتصادی بر این باورند که با حصول ثبات اقتصادی، بازار سهام نیز می‌تواند رشدی واقعی و پایدار را تجربه کند؛ چراکه با کنترل تورم، رونق بخش واقعی اقتصاد آغاز شده و همین موضوع می‌تواند به رونق پایدار بورس بینجامد. علاوه بر پشتیبانی تئوری‌‌‌های اقتصادی از این ادعا، نگاهی به وضعیت بورس‌‌‌های پیشرفته دنیا نیز مهر تائیدی بر این واقعیت می‌‌‌زند. به عبارتی زمانی شاهد رونق پایدار در بورس‌‌‌ها هستیم که تورم مهار شده، بی‌‌‌ثباتی از اقتصاد رخ بربندد و سرمایه‌گذاری توجیه اقتصادی پیدا کند. در چنین شرایطی محاسبه توجیه اقتصادی طرح‌‌‌ها نیز ممکن خواهد شد.  اما این تمام ماجرا نیست. در شرایط ثبات اقتصادی، می‌تواند امید داشت سیاستگذار دست از سیاست‌های دستوری که شاید مهم‌ترین مانع کسب سود بسیاری از بنگاه‌‌‌های اقتصادی در کشور است، برداشته و بخش بزرگی از صنایع بورسی که در حال حاضر از چنین سیاست‌هایی متضرر شده‌‌‌اند، وضعیت مناسبی از منظر سودآوری پیدا می‌کنند.

با کاهش انتظارات تورمی، بازارهای رقیب نیز عملکرد باثباتی خواهند داشت و سرمایه قدرت تفکر بیشتری پیدا کرده و اینجاست که شانس بازار سهام برای جذب پول بیشتر خواهد شد. ضمن آنکه با کاهش انتظارات تورمی، دغدغه‌‌‌های معیشتی کاهش پیدا کرده و به موجب آن سهامدار از رفتارهای هیجانی در بازار پرهیز می‌کند.

با کاهش تورم طبیعتا دخل و خرج سرمایه‌گذار نیز به تعادل می‌رسد تا علاوه بر افزایش قدرت سرمایه‌گذاری، شاهد افزایش فروش شرکت‌های داخلی باشیم. ضمن اینکه هزینه‌‌‌ شرکت‌های تولیدی نیز کاهش پیدا می‌کند و در مجموع شاهد رشد دو سویه سودآوری بنگاه‌‌‌های بورسی خواهیم بود. اگر بخواهیم عکس این ماجرا را مورد بررسی قرار دهیم، با افزایش تورم قدرت خرید کاهش یافته و فروش شرکت‌ها نیز کمتر می‌شود و به این ترتیب، سودآوری شرکت‌ها کاهش می‌‌‌یابد. از طرف دیگر، بهای تمام شده کالاها و محصولات برای شرکت‌ها افزایش خواهد یافت که سبب کاهش سود شرکت‌ها می‌شود. با کم شدن سود واقعی شرکت‌ها نسبت به سود پیش‌بینی شده، قیمت سهام آنها دچار افت می‌شود و می‌تواند بر شاخص بورس اثر گذاشته و آن را کاهش دهد. اما نکته مهم‌تر آنکه، با حصول ثبات اقتصادی، سیاستگذار جسارت پیدا کرده تا دست به جراحی زده و خط بطلانی بر قوانینی مثل دامنه نوسان و حجم مبنا کشیده و جعبه ابزار بورس را تکمیل‌‌‌تر کند تا بازار سهام کشور نیز به بازاری کارآ با رشدی واقعی و البته پایدار تبدیل شود. بازی برد-بردی که عموم مردم از آن منتفع خواهند شد و بازاری که در تمامی دوره‌‌‌ها می‌توان روی کسب سود از آن حساب باز کرد.