در سقوط اخیر بازار ارزهای دیجیتال، دامیننس یا سلطه بیت کوین بر بازار تقریباً به پایینترین سطح خود رسید. در روز شنبه، زمانی که کل بازار ارزهای دیجیتال سقوط شدیدی را تجربه کرد، میزان سلطه برترین ارز دیجیتال جهان ازنظر ارزش بازار برای مدتی تنها ۳۸.۳۲ درصد بود. تنها زمانی که سلطه بیت کوین به چنین سطح پایینی رسیده است، در ماه می بود که میزان سلطه بیت کوین به ۳۷.۷۶ درصد رسیده بود.
در نظر گرفتن منافع سهامداران در بودجه ۱۴۰۱ از موضوعاتی است که باید به آن توجه شایانی شود و شایسته است مواردی در بودجه لحاظ شود تا مصلحت سهامداران را در پی داشته باشد.
مدیر صندوق و سبدگردان سرمایهگذاری ملی ایران در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) وظیفه اصلی سازمان بورس و اوراق بهادار را استیفای حقوق جامعه بزرگ سهامداری از دولت برشمرد و اظهار کرد: سازمان بورس نماینده مردم و نماینده سرمایهگذاران در حاکمیت است. بنابراین، این سازمان صیانت از حقوق سهامداران را در سرلوحه فعالیتهای خود قرار داده است. هر تصمیمی که در دولت گرفته میشود، میتواند به جامعه سهامداری آسیبزننده باشد، از اینرو باید احقاق حقوحقوق سهامداران از طریق سازمان بورس انجام شود.
یاسر فلاح ادامه داد: باید به این نکته توجه شایانی شود که تصمیمهایی که در وزارتخانههای نفت، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و وزارتخانه اقتصاد و امور دارایی اخذ میشود، همگی بر جامعه بزرگ سهامداری تأتیر میگذارد. جامعه سهامداری اکنون جمعیت بسیاری را در برمیگیرد؛ بنابراین، توجه ویژه به منافع سهامداران در بودجه ۱۴۰۱ از جمله موضوعاتی است که باید در اولویت قرار گیرد و در تنظیم بودجه لحاظ شود تا خروجی آن به مصلحت سهامداران منتج شود.
وی با اشاره به افزایش چشمگیر جمعیت سهامداران کشور طی سالهای اخیر، اذعان داشت: پیشنهاد میشود رییس سازمان بورس در جمع اعضای کابینه دولت قرار گیرد، حتی اگر از حق رأی برخوردار نباشد. رییس سازمان بورس در هیأت دولت، میتواند نقش کلیدی در روشن و شفاف کردن تأثیرات تصمیمهای مختلف اقتصادی در وازتخانههای مختلف داشته باشد. اینکه این تصمیمها چه تأثیری بر صنایع و شرکتهای بورسی دارد و چگونه در دارایی و زندگی سهامداران نمود پیدا میکند.
مدیر صندوق و سبدگردان سرمایهگذاری ملی ایران اظهار امیدواری کرد: در بودجه ۱۴۰۱، چه نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و چه مسئولان در دولت، به اهمیت تأثیر تصمیمهایشان در نظام اقتصادی به ویژه بازار سرمایه، با نگاه آسیبشناسانه بنگرند و از حق و حقوق جامعه بزرگ سهامداری حتما حفاظت و حراست کنند. سازمان بورس و اوراق بهادار با رایزنیهای خود با دولت و هیأت دولت نقش بسزایی در این مهم دارد.
توجه به حذف قیمتگذاری دستوری در بودجه ۱۴۰۱
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به حذف ارز ترجیحی در بودجه ۱۴۰۱ تصریح کرد: هرگونه قیمتگذاری در حوزههای مختلف، ایجاد رانت میکند. حذف قیمتگذاریهایی که از سوی دولت انجام میشود را باید به فال نیک گرفت. درباره ارز ترجیحی نیز باید گفت منافع این ارز در برخی بخشها به عموم مردم رسیده است و در برخی بخشها خیر. لازم است در بخشهایی که منافع آن به مردم نرسیده است، تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به سرعت حذف شود و در بخشهایی که منافع ارز ترجیحی به مردم رسیده است مانند صنایع دارویی، دولت این روند را ادامه بدهد.
وی ادامه داد: در حوزه صنایع دارویی، منافع ارز ترجیحی به مردم و بیماران خاص رسیده است. در صنایع دیگر، بهتر است به صورت تدریجی، ارز ترجیحی حذف شود تا بساط رانت برچیده شود و در نهایت، موضوع قیمتگذاری دستوری در دیگر حوزهها نیز باید برداشته شود، زیرا این موضوع شدنی نیست که برای نمونه، فولاد در بورس کالا عرضه شود اما قیمت آن را دولت تعیین کند.
نمیشود خودرو در بورس عرضه شود و شرکتهای خودروسازی سهامی عام شوند و مردم سهامدار آن باشند، در حالی که قیمت خودرو را دولت تعیین میکند. از اینرو، لازم است هم سهامداران و هم مسولان، تکلیف خود را نسبت به بورس بدانند.
ضرورت اجتناب از رفتارهای جزیرهای در بخشهای مختلف اقتصادی
وی با تأکید بر لزوم همسویی بخشهای اقتصادی در وازتخانههای مختلفی همچون صمت، نیرو، شهرسازی، کشاورزی و نمود آن در بودجه ۱۴۰۱ و بازار سرمایه خاطرنشان کرد: رفتارهای جزیرهای یکی از مشکلات اساسی در ساختار دولت است. به بیانی دیگر، بخشهای مختلف رفتارهای مستقلی از خود نشان میدهند و متأسفانه هماهنگی کلان و یکپارچهای میان این بخشها مشاهده نمیشود.
مدیر صندوق و سبدگردان سرمایهگذاری ملی ایران با اشاره به تشکیل شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا گفت: در این شورا تلاش میشود میان بخشهای مختلف اقتصادی دولت، هماهنگی و اتحاد ایجاد شود. طبیعی است با به عضویت درآمدن رییس سازمان بورس در کابینه دولت، همافزایی میان بورس و بخشهای مختلف اقتصادی، به شکل موثرتری ایجاد میشود.
افزایش قیمت گاز در کنار کاهش هزینه بهرهوری در بلند مدت به افزایش ارزش افزوده و قیمت نهایی در بسیاری از صنایع منجر میشود؛ موضوعی که ضروری است سهامداران به جای تمرکز بر کاهش اندک و مقطعی سود سهام به دنبال قطعی احتمالی گاز در برخی صنایع با نگاه به افقهای بلندمدت سرمایهگذاری به آن توجه کنند و از سرمایهگذاری به موقع در بازار سرمایه غافل نشوند.
به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا)، به اعتقاد کارشناسان، تغییرات زیست محیطی مهمترین دلیل افزایش قیمت جهانی گاز است. گرمای شدید تابستان سال ۲۰۲۱ و انتظار زمستانی سخت در این سال، سبب شده تا تقاضا برای گاز افزایش یابد؛ این درحالی است که میزان عرضه گاز نه تنها افزایش نداشته بلکه با استناد به توافق پاریس (با موضوع اصلی کاهش انتشار گازهای گلخانهای)، روند نزولی داشته است.
از همین رو کشور چین، برای کاهش آلایندههای مخرب محیط زیست، محدودیتی بر روی صنایعی که مصرف زغال سنگ دارند قرار داده و مصرف زغال سنگ آنها را به شدت کم کرده است. در این میان، استفاده از گاز به عنوان سوختی با آلایندگی بسیار کم به عنوان سوخت جایگزین زغال سنگ، بر افزایش قیمت جهانی این سوخت، تاثیر به سزایی داشته است، اتفاقی که کشور ما نیز ناگریز از مواجه با آن است.
با وجود وابستگی قیمت گاز خوراک صنایع به قیمتهای جهانی محصولات نهایی ( به خصوص صنعت پتروشیمی) باید در نظر داشت که ارزش افزوده تولیدات صنایع نیز بالا رفته که در نهایت منجر به رشد سودآوری آنها به نسبت سالهای گذشته نیز میشود، موضوعی که سهامداران باید به آن توجه داشته باشند.
کدام صنایع از افزایش قیمت جهانی گاز سود میبرند؟
مدیر سرمایهگذاری شرکت سرمایهگذاری «کاریزما» در گفت و گو با پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا) مهمترین عوامل تاثیرگذار در تصمیمگیری برای خرید سهم را قیمت دلار و قیمتهای جهانی کامودیتی دانست و افزود: البته باید در نظر داشت که برخی ریسکهای بازار نیز نشات گرفته از اخبار سیاسی (سیاست داخلی و خارجی) هستند.
امین دامچه در پاسخ به این پرسش که کدام صنایع از افزایش قیمت جهانی گاز سود میبرند، گفت: بخشی از صنایع مانند پتروشیمیها به خصوص تولیدکنندگان اوره و آمونیاک از افزایش جهانی قیمت گاز سود میبرند، زیرا نرخ محصولهای این صنایع به طور مستقیم به قیمت گاز وصل است و زمانی که قیمت گاز افزایش پیدا میکند، روند قیمت محصول این صنایع نیز رشد پیدا خواهد کرد.
وی ادامه داد: به عنوان مثال همزمان با افزایش قیمت جهانی گاز قیمت اوره از ۴۰۰ دلار به بالای ۷۰۰ دلار رسید. در ایران به دلیل فرمول قیمت گذاری نرخ گاز خوراک صنایع پتروشیمی، در چنین مواقعی که نرخ گاز و محصولات افزایش مییابد، اثر مضاعفی را بر سودآوری شرکت های این گروه شاهد هستیم، زیرا در فرمول قیمتگذاری نرخ گاز خوراک، قیمت گاز در ۴ هاب بین المللی وزن پنجاه درصدی دارد و پنجاه درصد دیگر، میانگین نرخ صادراتی، وارداتی و مصرفی در ایران است.
دامچه افزود: تعدادی از صنایع مانند پتروشیمیها که قیمت خوراک آنها به طور مستقیم به قیمت گاز مرتبط است در صورت رشد متناسب قیمت گاز قیمت محصولاتشان رشد و سودآوری آن ها افزایش پیدا خواهد کرد.
همبسنگی قیمتی اوره و متانول با گاز و زغال سنگ
این کارشناس بازارسرمایه در ادامه به افزایش قیمت اوره و متانول در پی افزایش قیمت گاز اشاره کرد و افزود: متانول در دنیا از زغال سنگ گرفته میشود، بر این اساس اگر بخواهیم نوسانات متانول را دنبال کنیم باید به سمت زغال سنگ حرکت کنیم.
دامچه تصریح کرد: همان طور که در بالا اشاره شد به دنبال انعقاد پیمان پاریس و کاهش عرضه زغال سنگ محدودیت هایی در عرضه این محصول ایجاد شد، براین اساس مجوز بهره برداری از معادن زغال سنگ محدود شد.
وی افزود: این شرایط سبب شد تا قیمت گاز افزایش پیدا کند، این موضوع در کنار ثبات در نرخ برق، شرکت های نیروگاهی را به سمت استفاده از کالای جایگزین یعنی زغال سنگ کشاند؛ رویکردی که سبب تحریک تقاضا در زغال سنگ و رشد قیمت آن شد. به همین دلیل هم قیمت متانول از حوالی هر تن ۳۰۰ دلا ربه حدود ۴۵۰ دلار رشد کرد.
دامچه اضافه کرد: در چنین شرایطی، چین برای مقابله با افزایش شدید قیمت زغالسنگ، اقدام به بازگشایی برخی معادن کرد که به افت قیمت زغال سنگ انجامید. موضوعی که به دنبال خود کاهش قیمت متانول از ۴۵۰ تون به ۳۲۰ تومان را به دنبال داشت.
ارزندگی شرکتهای «اورهساز»
این کارشناس بازارسرمایه بیان کرد: با افزایش سرما در فصول سرد سال جاری، تقاضا برای مصرف گاز افزایش پیدا می کند، به همین دلیل بهای تمام شده اوره سازان افزایش پیدا می کند، همین موضوع سبب رشد قیمت اوره در بازار شد؛ بنابراین اگر میخواهیم روند آتی قیمت اوره را بررسی کنیم باید به عرضه و تقاضای گاز و همچنین اوره توجه کنیم. در حال حاضر اوره در خاورمیانه با قیمت تنی حدود ۹۳۰ دلار معامله می شود که نسبت به متانول حدود سه برابر قیمت دارد.
دامچه ادامه داد: با این وجود اما، تحلیلگران قیمتهای کنونی اوره را موقتی میدانند و گمان میکنند، این روند کاهشی باشد، اما با این فرض و قیمت اوره ۵۰۰ دلار، باز هم شرکتهای اوره ساز ارزنده هستند.
مدیر سرمایهگذاری شرکت سرمایهگذاری «کاریزما» بیان کرد: تا فرا رسیدن فصل سرما، همچنان قیمت گاز بالا است و برای آن نمیتوان افت خاصی متصور بود؛ اما به نظر می رسد بعد از به پایان رسیدن فصل سرما با افت در قیمت گاز و به دنبال آن افت اوره رو به رو باشیم.
سید جواد جهرمی، معاون عملیات بورسکالای ایران گفت: زیرساختهای عرضه خودرو در بورسکالا فراهم است و در این میان، نخست سیاستگذار باید هدف خود از عرضه خودرو در بورسکالا را اعلام کند، سپس خودروسازان باید پای کار بیایند و کوتاهی نکنند تا بتوانند از ظرفیتهای بورسکالا بهره ببرند. وزیر اقتصاد نیز در نامهای به سازمان اموال تملیکی، دستور عرضه خودروهای خارجی دپوشده این سازمان در بورسکالا را صادر کرد. به محض تعیینتکلیف دادستانی، کشف قیمت این خودروها در بورسکالا اتفاق خواهد افتاد.
معاون عملیات و نظارت بر بازار بورسکالای ایران در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به کوتاهی خودروسازان در عرضه خودروهای خود در بورسکالا و استفاده از این ظرفیت بالقوه، اظهار کرد: بورسکالا در این زمینه، آمادگی لازم را دارد و با توجه به فراهم بودن بسترهای لازم میتواند پذیرای این محصولات باشد. به گزارش کالاخبر، جهرمی در ابتدای این برنامه گفت: از طرحی که قرار بود در اسرع وقت تعیینتکلیف شود، یک سال میگذرد. در دورهای که مجلس در حال رسیدگی و پیگیری طرح عرضه خودرو در بورسکالا بود، وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت مخالف آن بود، بنابراین این طرح کجدار و مریز جلو رفت. وی افزود: از سوی دیگر، میان بورسکالا، مجلس و دستگاههای دخیل در این طرح نظرات متفاوتی وجود داشت. ما در بورسکالا تنها درخواستی که داشتیم، زمان بود تا بتوانیم زیرساختهای لازم را که مدنظر نمایندگان بود، ایجاد کنیم.
معاون عملیات و نظارت بر بازار بورسکالا ادامه داد: نکته دیگر پلتفرمهای معاملاتی بورسکالا بود که عمدتا برای تولیدکنندگان طراحی شده بود و ۱۰ تا ۱۲هزار مشتری در حال انجام معاملات روی این پلتفرم بودند. از این رو اگر قرار بود برای خودرو نیز در نظر گرفته شود و افزایش متقاضی داشته باشیم، مدت زمانی نیاز بود تا این پلتفرمها بهروزرسانی شود، کما اینکه در حال حاضر این اقدام انجام شده است. وی تصریح کرد: ازجمله مواردی که تاکنون جمعبندی نشده، نوع خودروهایی است که قرار است در بورس عرضه شود، در صورتی که اکنون هیچ منع قانونی برای عرضه خودرو در بورس خصوصا خودروهای لوکس وجود ندارد.
جهرمی گفت: با توجه به طولانی شدن فرآیند تصمیمگیری از سوی سیاستگذار، بورسکالا تصمیم به عرضه خودروهایی گرفت که مشکلی به لحاظ قانونی ندارند؛ در سالهای قبل دنا و سراتو در بورسکالا عرضه شده بودند، بنابراین منع قانونی به این لحاظ وجود ندارد. از این رو تصمیم گرفته شد کار از خودروهای کمتیراژتر و لوکستر آغاز شود. اما در مورد خودروهای مشمول قیمتگذاری و زیر نظر شورای رقابت باید تصمیم گرفته شود که چگونه با آنها برخورد شود.
وی تصریح کرد: تجربهای که در بورسکالا طی سالهای گذشته داشتیم، این بوده که کالاهایی از نظام قیمتگذاری دستوری خارج شدهاند، امروز شرکتها سودآور شدهاند و از محل منفعت حاصل از فروش با قیمتهای واقعی، سرمایهگذاریهایی صورت گرفته و طرحهای جدید اجرا شدهاند. اینکه با خودرو همچنان کجدار و مریز رفتار میشود، سبب خواهد شد به نقطه بیبازگشتی برسیم که این صنعت را دیگر نمیتوان به نقطه اول بازگرداند.
قیمت پایه مواد اولیه پلیمری و شیمیایی بورسکالا در حالی روز گذشته قرمزپوش شد که بهای جهانی این گروه از محصولات در کنار قیمت مبنای دلار، هر دو با افت نرخ همراه شدند. نقش کاهشی بهای جهانی محصولات پتروشیمیایی بسیار برجسته ارزیابی میشود و چهارمین هفته متوالی است که مسیر نزولی را میپیماید.
در قیمتهای پایه اعلامشده روز گذشته، میانگین هفتگی بهای نیمایی دلار با 31/ 0درصد کاهش نسبت به قیمتهای 7آذرماه محاسبه شد. از این رو قیمت مبنای دلار در معادله کشف نرخ پایه محصولات پلیمری و شیمیایی بورسکالا 23هزار و 447تومان در نظر گرفته شد که از افت 73تومانی نسبت به هفته قبل حکایت دارد. این میزان نزول بهای دلار در معادله کشف نرخ بسیار محدود است، اما در کنار کاهش محسوس نرخ جهانی این گروه از محصولات، همچون سیگنال مضاعف کاهشی به شمار میرود که بهای پایه محصولات پتروشیمیایی را در هفته جاری قرمزپوش کرده است.
در بین گروه پلیمرهای بورسکالا بیشترین افت نرخ مربوط به گروه پلیاتیلن ترفتالاتهای گرید بطری است که در هفته جاری با کاهش 32/ 6درصدی قیمت پایه عرضه میشود. در مقابل، پلیاستایرن معمولی (1540) و پلیاتیلن سبک خطی، دو ماده اولیه پلیمری بودند که به ترتیب با 35/ 0 و 75/ 0درصد تغییر، کمترین میزان کاهش بهای پایه را در هفته جاری به ثبت رساندند.
در بین مواد اولیه شیمیاییهای بورسکالا نیز افت نرخ پایه این گروه از محصولات برجسته بود، اما آمونیاک (مایع و گاز) به عنوان تنها محصول بازار پتروشیمیایی با رشد قیمت پایه همراه شد؛ به گونهای که 54دلار به ازای هر تن رشد بها را در مقیاس محاسبات نرخهای جهانی خود تجربه کرد و نیروی محرکه لازم برای افزایش قیمت پایه این محصول را در هفته جاری فراهم آورد. بنابراین آمونیاک مایع و گاز در هفته جاری با رشد نزدیک به 9درصد قیمت پایه عرضه خواهد شد. اسیداستیک با افت 141دلاری معیار بهای جهانی در قیمتهای پایه خود در هفته جاری بیشترین کاهش نرخ پایه را در بین محصولات شیمیایی بورسکالا از آن خود کرد؛ چرا که به میزان 6/ 14درصد نرخ پایه این محصول در مقایسه با هفته قبل کاهشی شد.
نفت در سرازیری کاهش بها
تنزل بهای هر بشکه نفتخام برنت طی هفته گذشته نیز ادامه یافت و سبب شد برآیند نوسانات قیمت آن تا حدود 4درصد منفی شود. این در حالی است که در ماه گذشته و به دنبال شیوع سویه جدید ویروس کرونا و زمزمههای به کما رفتن اقتصادها، آن هم در شرایطی که مقاومت واکسنهای فعلی در برابر این سویه چندان بالا ارزیابی نشد، افتهای مکرر نفتخام تا محدوده 19/ 13درصد به ثبت رسید. البته در پایان معاملات 3دسامبر، یعنی جمعه هفته قبل، هر بشکه نفت خام برنت در معاملات آتی با بهای 69دلار و 92سنت مورد دادوستد قرار گرفت که از رشد محدود 36/ 0درصدی حکایت دارد. پس از اینکه اوپکپلاس تصمیم به تغییر سیاستهای عرضه خود گرفت و متعهد شد در صورتی که تقاضا تحت فشار تلاش برای مهار سویه جدید کرونا کاهش یابد، بهسرعت عمل خواهد کرد، قیمتهای آتی نفت برنت به 72دلار در هر بشکه بازگشت. قیمت نفت برنت در جلسه قبل به زیر 66دلار سقوط کرده بود؛ زیرا اوپکپلاس بازارها را با عملکردش غافلگیر کرده و به برنامههای خود برای افزایش عرضه 400هزار بشکه در روز در ماه ژانویه پایبند بود. تحلیلگران این اقدام را گامی در جهت جلب رضایت واشنگتن تعبیر کردند. دیوید ترک، معاون وزیر انرژی آمریکا، پیش از این گفته بود که اگر قیمت جهانی انرژی به میزان قابلتوجهی کاهش یابد، دولت بایدن میتواند زمانبندی انتشار ذخایر نفتخام استراتژیک خود را تنظیم کند. تولیدکنندگان از آن زمان جو بازارها را آرام کرده و گفتهاند در صورت نیاز، قبل از جلسه برنامهریزیشده بعدی خود در تاریخ 4ژانویه، مجددا نشستی برگزار خواهند کرد، تا با توجه به تحولات مرتبط با «اومیکرون»، میزان اضافه عرضه نفت را بررسی کنند. آنچه از این شواهد برداشت میشود، این است که برنت در مسیر ششمین کاهش هفتگی خود قرار گرفته است.
بهای اصلیترین خوراک مایع شرکتهای پتروشیمیایی نیز تحتتاثیر کاهشهای مکرر قیمت نفت خام، روند نزولی به خود گرفته است؛ تا جایی که در معاملات آخرین روز هفته گذشته به 638دلار و 85سنت به ازای هر تن رسید. نوسان بهای نفتا طی هفته گذشته حدود 13درصد منفی ارزیابی شد و جریان معاملات این خوراک مایع ارزشمند، در ماه گذشته بهرغم افت و خیزهای فراوان با جهتگیری کاهشی به میزان 14درصد نزول قیمت را تجربه کرد.
بررسیها نشان میدهد، معاملات آتی نفتا در بازارهای جهانی، پس از رسیدن به بالاترین رقم طی هفتسال گذشته، یعنی 773دلار و 83سنت در هر تن در تاریخ اول نوامبر، اکنون به زیر 650دلار رسیده است؛ چرا که معاملهگران در حال بررسی برنامه آزادسازی ذخایر نفت از سوی ایالاتمتحده و سایر کشورهای بزرگ مصرفکننده نفت بودند. دولت بایدن اعلام کرد که ایالاتمتحده از ذخایر استراتژیک نفت برای آزادسازی 50میلیون بشکه نفت استفاده خواهد کرد. البته با در نظر گرفتن 18میلیون بشکه از فروش برنامهریزیشده قبلی کنگره ایالاتمتحده، 32میلیون بشکه در دسترس خواهد بود.
قیمت تمامشده پتروشیمیاییها در بازار جهانی، تحت فشار افت بهای نفتخام
سیگنالی که بازارهای جهانی به قیمت پایه محصولات پتروشیمیایی بورسکالا مخابره میکنند، تداعیکننده روند کاهش بهای این محصولات است. زیرا قیمت معاملات این گروه از محصولات در بازارهای جهانی تحت فشار قرار دارد. البته انتظار افت قیمتها در بازارهای جهانی بیش از این ارقام بود؛ اگرچه در نهایت کاهش نرخ بزرگی به ثبت رسید. میتوان گفت، شاهد چهارمین هفته متوالی افت قیمتهای جهانی هستیم که با توجه به سقوط آزاد بهای نفتخام و حتی وارد شدن آن به کانال 60دلاری، انتظار ادامه افت قیمتها با شتاب کاهش نرخ بیشتر وجود دارد. نکته دیگر آنکه زمان اوج تقاضای فصلی کالاها، بهخصوص مواد اولیه پلیمری، بهزودی به پایان خواهد رسید و با آغاز تعطیلات سال نو میلادی زمان فروش محصول نهایی در خردهفروشی فرا میرسد که به معنی اتمام زمان اوج تقاضای فصلی مواد اولیه خواهد بود. البته در بازارهای شرقی هنوز امیدواری به رونق تقاضا وجود دارد. این بازارها نیز بهزودی به تعطیلات سال نو چینی در اوایل سال آینده میلادی وارد خواهند شد.
در نهایت میتوان گفت، طی یکماه و نیم تا دو ماه آینده، زمانی برای خودنمایی گسترده تقاضا در اقصینقاط جهان نیست؛ مگر اینکه رشد تقاضا در نقطهای از جهان با افت تقاضا در نقطهای دیگر همسان انگاشته شود. از سوی دیگر، افت بهای نفت خام در بازارهای جهانی و گاز طبیعی در بازار آمریکا سیگنال مضاعفی برای کاهش قیمت تمامشده تولیدات در هفتههای آینده خواهد بود که اثرات آن حداقل در فاز روانی مشهود است.
در دومین روز هفته، فضای بازار ارز آرامتر شد و خبری از خریدهای سنگین روز شنبه نبود. معاملهگران در این روز ترجیح دادند که محتاطانهتر اقدام به خرید کنند و همین موضوع موجب شد سرعت رشد قیمت اسکناس آمریکایی کند شود. دلار که در نخستین روز هفته حدود ۸۰۰ تومان رشد قیمت را به ثبت رسانده بود، در روز دوم هفته، به افزایش ۲۰۰ تومانی اکتفا کرد. اسکناس آمریکایی عصر روز شنبه ۳۰ هزار و ۱۵۰ تومان قیمت خورد و در روز یکشنبه در محدوده ۳۰ هزار و ۳۵۰ تومان قرار گرفت.
به گفته شماری از فعالان، پس از ورود دلار به کانال 30 هزار تومانی، فضای معاملاتی با کاهش هیجان روبهرو شده است. این موضوع از روند قیمت اسکناس آمریکایی نیز مشخص است. به عنوان مثال بالاترین قیمت دلار در روز گذشته در محدوده 30 هزار و 500 تومان قرار داشت و کمترین قیمت این ارز حدود 30 هزار و 300 تومان بود. در واقع بین سقف و کف قیمت تنها 200 تومان فاصله وجود داشت. دلار پنجشنبه هفته گذشته در محدوده 29 هزار و 350 تومان قرار داشت، ولی روز شنبه توانست به راحتی سد 30 هزار تومانی را بشکند و حتی محدوده 30 هزار و 200 تومانی را لمس کند.
سودگیری از خریدهای قبل
به گفته فعالان، یکی از دلایلی که زمینهساز آرامش ارزی روز یکشنبه شد، سودگیری بخشی از معاملهگران ارزی بود. بخشی از معاملهگران ارزی در دوران مذاکرات هستهای اقدام به خرید ارز کرده بودند و با ورود دلار به کانال 30 هزار تومانی، شماری از خریدهای ارزی خود را به فروش رساندند و کسب سود کردند.
این دسته از معاملهگران انتظار دارند که در هفته جاری بتوانند یک بار دیگر زیر مرز 30 هزار تومانی اقدام به خرید ارز کنند. با این حال، دسته دیگری از معاملهگران باور دارند که خط 30 هزار تومانی حمایت جدیدی در بازار است که به راحتی شکسته نخواهد شد. تحلیلگران فنی نیز باور دارند تا زمانی که دلار بالای مرز 30 هزار تومان قرار دارد، شانس افزایشیهای بازار بیشتر خواهد بود. برای فعال شدن بازیگران کاهشی، به نظر میرسد نیاز است دلار به زیر مرز 30 هزار تومانی بازگردد.
علامت درهم به بازار دلار
یکی از عواملی که به افزایش قیمت دلار در روز یکشنبه کمک کرد، رشد بهای حواله درهم بود. دیروز نرخ حواله درهم توانست با قدرت از محدوده 8 هزار و 300 تومانی عبور کند و تا دامنه 8 هزار و 350 تومان پیشروی کند. با این سطح از قیمت حواله درهم، ارزش دلار در بازار داخلی حتی میتوانست به بالای مرز 30 هزار و 600 تومان برود. با توجه به اینکه ارزش اسکناس آمریکایی در بازار داخلی در محدوده 30 هزار و 300 تومان بود، میتوان گفت که میزان عرضه ارز توسط بازارساز دیروز بالا بوده است. در واقع عرضه بازارساز موجب شده است که اسکناس آمریکایی با ارزش دلاری درهم هماهنگ نشود.
نوسان محدود در بازار سکه
در نخستین روز هفته سکه امامی 350 هزار تومان رشد قیمت را به ثبت رساند و در مرز 13 میلیون تومانی قرار گرفت. با این حال، در روز یکشنبه، وضعیت بازار سکه آرام شد و این فلز گرانبها به رشد 50 هزار تومانی اکتفا کرد. سکه ساعت 3 بعدازظهر در محدوده 13 میلیون و 50 هزار تومان قرار گرفت. عامل اصلی زمینهساز رشد بهای سکه، افزایش قیمت دلار بود. در صورتی که رشد دلار متوقف شود، سکهبازان خریدار نیز به تدریج از بازار خارج خواهند شد. با این حال، بعید است تا زمانی که سکه بالای مرز 13 میلیون تومان قرار داشته باشد، فروشندگان بزرگ وارد بازار شوند.
در حالی که بازار رمزارزها با ریزش شدیدی مواجه بود و نتوانست از مقاومت مهم ۶۰ هزار دلار عبور کند و تا ۴۰ هزار دلار ریزش داشت، یک هکر موفق شد که صرافی متمرکز بیتمارت (Bitmart) را هک کرده و ۱۹۶ میلیون دلار رمزارز را از این صرافی خارج کند.
ماجرا از چه قرار بود؟
این هکر که به یکی از کیفپولهای گرم (Hot Wallet) صرافی بیتمارت حمله کرده بود توانست ۲۰ نوع توکن مختلف را از کیفپول این صرافی خارج کرده و با اقداماتی جهت شستن این توکنها، کار ردگیری آنها را بهشدت سخت کند.
داستان از آنجا شروع شد که شرکت Peckshield که یک شرکت امنیت بلاکچین و پردازش دادهها است برای نخستین بار یک تراکنش ۱۰۰ میلیون دلاری بر شبکه اتریوم را شناسایی کرد. بهطور همزمان تراکنش دیگری به ارزش ۹۶ میلیون دلار روی شبکه بایننس اسمارت چین نیز شناسایی شد.
در ابتدا مسوولان صرافی بیتمارت این اتفاق را تکذیب کردند، ولی در ادامه ناچار به پذیرش این موضوع شدند. در این هک ۲۰ نوع توکن مختلف از کیفپول این صرافی به سرقت رفت که شامل مقدار قابل توجهی میمکوین بود. بیشترین مقدار توکن به سرقت رفته توکن بیبیدوج است. توکنهای دیگری مانند سیفمون، مونشات و جیامآر نیز در این لیست دیده میشود. در این میان حدود ۲۱۳ توکن بایننس نیز دیده میشود. هک این صرافی یکی از بزرگترین سرقتهای دنیای رمزارزها در صرافیهای متمرکز است. در حال حاضر پس از تکذیبهای فراوان، بالاخره مسوولان این صرافی هک شدن کیفپول گرم خود را تایید کرده و درحالحاضر فرآیند تسویه و خروج دارایی از این صرافی به حالت تعلیق درآمده است.
توکنشویی
پس از خروج این میزان نقدینگی از صرافی بیتمارت، وبسایت اتر اسکن که یک جستوجوگر بلاک است آدرسهایی که داراییهای مسروقه به آنها منتقل شده را با برچسب Hack و Exploit مشخص کرده است. به همین منظور هکر در اقدامی تلاش کرده تا رد داراییهای به سرقت رفته را از بین ببرد. به همین منظور وی از طریق روش زیر اقدام به پولشویی کرده است.
در مرحله اول، وی داراییها را به صرافی غیرمتمرکز واناینچ (۱inch) منتقل کرده و در ازای آن استیبل کوین BUSD دریافت کرده است. سپس BUSDها را به یک پلتفرم ترکیب امنیتی (Privacy Mixer) با نام Tornado منتقل کرده است. در این پلتفرم رد آدرسهای قبلی این توکنها پاک میشود. داراییهای دیگری هم که در صرافی وان اینچ به فروش نرفته ابتدا به یک آدرس دوم منتقل شده و سپس از آن آدرس دوم به پلتفرم Tornado منتقل شده است.
بزرگترین حمله به یک صرافی رمزارزی مربوط به حمله به صرافی ژاپنی کوینچک (Coincheck) در سال ۲۰۱۸ است که طی این حمله ۵۲۳ میلیون توکن NEM به ارزش حدودا ۵۳۴ میلیون دلار به سرقت رفت. البته این صرافی توانست از این بحران جان سالم به در ببرد و به رشد خود ادامه دهد. بعدها این صرافی توسط گروه مالی ژاپنی MONEX خریداری شد. بزرگترین سرقت در دنیای رمزارزها نیز مربوط به پلتفرم پالی نتورک (Poly Network) است که طی این حمله ۶۱۰ میلیون دلار دارایی به سرقت رفت؛ اما هکر این پروژه یک هکر کلاه سفید بود و تمام داراییهای به سرقت رفته را به این پلتفرم بازگرداند.
هکرهای کلاه سفید گروهی از هکرها هستند که صرفا برای اینکه شرکتها متوجه ضعفهای امنیتی خود شوند به آنها حمله کرده و قصد سرقت ندارند.
چندی پیش بود که میثم فدایی، مدیر اداره نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس خبر از راهاندازی صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات داد. به گفته وی در این نوع صندوقها، املاکی که دارای پایانکار بوده یا دارای اسناد معتبر هستند به مالکیت صندوق درآورده میشوند و با گزارشهای کارشناسی رسمی و دادگستری که انجام میگیرد، املاک قیمتگذاری شده و یونیتهای صندوقها به مردم فروخته میشود. همچنین سود حاصل از این سرمایهگذاری در قالب واحدهای سرمایهگذاری، نصیب سهامداران میشود. در نتیجه به دلیل پیچیدگیهای گسترده قوانین مربوط به بخش املاک، نظرات صاحبنظران مختلف اخذ شده و احتمال میرود طی یکماه آینده با ابلاغ دستورالعمل، صندوق املاک و مستغلات به مرحله راهاندازی برسد. به اعتقاد فعالان بازار راهاندازی صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات میتواند باعث سرمایهگذاری متنوع و تعمیق بازار سرمایه شود و از طرفی هم از سرمایهگذاران خرد حمایت کند.
اثر بورسی راهاندازی صندوق املاک
سرمایهگذاری متنوع؛ یکی از مزیتها
معین نجفزاده -کارشناس بازار سرمایه: صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات، در زمره صندوقهای سرمایهگذاری از نوع محدود قرار میگیرند که صدور یا ابطال واحدهای آنها طی شرایط خاص مندرج در امیدنامه و اساسنامه انجام میشود. همچنین میتواند به قصد کسب منفعت از داراییهای غیرمنقول، نسبت به خرید، فروش یا اجارهدادن داراییها اقدام کند. واحدهای تجاری یا سرمایهگذاری این صندوق، سبدهایی با دارایی مبتنی بر املاک و مستغلات را خریداری، ایجاد و اداره میکنند. این داراییهای غیرمنقول باید در ایران ثبت و دارای سند رسمی مالکیت باشند. همچنین صندوق سرمایهگذاری در املاک و مستغلات نمیتواند در زمینهای بدونبنا یا دارای بنا یا مستحدثات غیرمتناسب با مساحت زمین سرمایهگذاری کند. تقسیم سالانه حداقل ۹۰درصد از درآمدهای دریافتی حاصل از اجاره داراییهای غیرمنقول و نیز سود دریافتی ناشی از سرمایهگذاری در اوراق بهادار تحتتملک صندوق پس از کسر هزینههای صندوق، الزامی است. خرید یا فروش داراییهای غیرمنقولی که ارزش آنها بیش از ۵۰درصد کل داراییهای صندوق است، منوط به اخذ مجوز از مجمع صندوق است. صندوق سرمایهگذاری در املاک و مستغلات نمیتواند فعالیتی در ساخت یا مشارکت در ساخت املاک و اعطای تسهیلات داشته باشد؛ از جمله مزایای صندوق میتوان به نقدشوندگی آن اشاره کرد. همچنین بازار مسکن بازاری است که نقدشوندگی پایینی دارد؛ در حالی که صندوقهای سرمایهگذاری به دلیل وجود بازارگردان و قیمت پایین هر واحد سرمایهگذاری امکان نقدشوندگی بالایی دارند. مدیریت این صندوقها به عهده افراد حرفهای است که سبب کاهش ریسک سرمایهگذاری میشود. طبق مصوبه تاسیس و فعالیت این صندوقها، حداقل ۷۵درصد از داراییهای صندوق باید در داراییهای موضوع فعالیت اصلی صندوق سرمایهگذاری شود. این صندوق میتواند حداکثر ۲۰درصد از داراییهای خود را به سرمایهگذاری در اوراق بهادار تامین مالی مرتبط با داراییهای مذکور (مانند اوراق مشارکت، استصناع، رهنی و اجاره در پروژههای ساختمانی) و سهام شرکتهای ساختمانی اختصاص دهد؛ بنابراین یکی دیگر از مزایای صندوق، سرمایهگذاری متنوع است. صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات ابزاری برای پوشش ریسک ناشی از افزایش قیمت مسکن است و در واقع برای پاسخگویی تقاضای موثر راهاندازی میشود. این صندوقها همچنین میتوانند در زمینههایی چون دریافت تسهیلات، سرمایهگذاری در اوراق بهادار رهنی و همچنین اوراق بهادار شرکتهای ساختمانی که در بورس پذیرفتهشدهاند نیز فعالیت کنند؛ علاوهبر این میتوان باقیمانده وجوه صندوق را در سپردههای بانکی و گواهی سپرده بانکی سرمایهگذاری کرد.
تعمیق بازار؛ مزیتی دیگر
احسان جنگجوی -کارشناس بازار سرمایه: صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات، ابزار مالی است که مالک و اداره یا تامینکننده املاک درآمدزا است. این صندوق با هدف جمعآوری و جذب سرمایههای خرد بهمنظور هدایت سرمایههای ملکی به مسیر درست و بدون عارضه در بازار مسکن و از طریق عرضه یونیتهای سرمایهگذاری در بازارسرمایه، تشکیل میشوند؛ این امر به سرمایهگذاران خرد امکان میدهد از سرمایهگذاری در املاک سود ببرند، بدون آنکه مجبور باشند ملک را خریداری، مدیریت یا تامینمالی کنند. از سویی دیگر، REITs بهعنوان سپر سرمایهگذاری در املاک و مستغلات در برابر تورم عمل میکند. هرکدام از خریداران یونیتهای سرمایهگذاری متناسب با تعداد یونیتهای خریداریشده مالک این ساختمانها محسوب میشوند؛ بنابراین از عواید مربوط به اجارهبهای دریافتی و همچنین افزایش قیمت ساختمانها در طول زمان بهرهمند میشوند.
صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات سبب عمقبخشی و توسعه بازار سرمایه میشود و عمق بخشی به بازار، بهمعنای این است که افراد حقیقی بیشتری به شیوه مستقیم یا غیرمستقیم جذب بازار شوند. همچنین تراکنشهای بازار عمق بیشتری پیدا کنند و توسعه بازارسرمایه از طریق ایجاد ابزارها و نهادهای مالی بیشتر و متنوعتر برای بازارسرمایه تعریف میشود، بنابراین صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات باتوجه به اینکه یک ابزار مالی است، به تنوعبخشی بیشتر بازار و در نتیجه به تعمیق بیشتر آن میانجامد.
اقدام سازمانبورس در راهاندازی صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات را به فالنیک میگیریم. این اقدام شایسته سازمان، برای بازار پول نیز منافع بسیاری را بههمراه دارد؛ زیرا بازار پول از املاک بسیاری برخوردار است و اگر بانک، داراییهای ملکی خود را به صندوقهای خصوصی یا حتی صندوق بازنشستگی پرسنل خود اجاره دهد، باعث سبکتر شدن ترازنامه بانکها شده و بانکها بهتر میتوانند وظیفه اصلی خود که همان گردش پول و پرداخت تسهیلات است را محقق کنند؛ چراکه در نبود توان کافی از سوی بانکها برای پرداخت تسهیلات، عملا بانک مرکزی ناچار به تعریف خط اعتباری و چاپ پول شده است که عواقب آن در سالهای بعد خود را در شکل افزایش تورم و نقدینگی نشان داده است. همچنین صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات میتواند آن بخش خاص از سرمایهگذاران که ریسکپذیر نیستند را با حاشیه سود کمتر پوشش دهد.
اقداماتی مفید برای سرمایهگذاران خرد
مژگان رباطمیلی -کارشناس بازار سرمایه: بازار مسکن در ادوار مختلف، همواره جزو بازارهایی بوده که مورد اقبال سرمایهگذاران این حوزه قرار داشته است؛ بهویژه در شرایط تورمی این بازار منجر به حفظ قدرت خرید شده است. به استناد ماده۳ نمونه اساسنامه صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات حوزه فعالیت این نوع از صندوقهای سرمایهگذاری شامل خرید، فروش و اجاره داراییهای غیرمنقول، سرمایهگذاری در واحدهای صندوقهای املاک و مستغلات، صندوقهای زمین و ساختمان، صندوقهای در اوراق بهادار با درآمد ثابت و سرمایهگذاری در اوراق بهادار شرکتهای ساختمانی است.
وجود ساختار سازمانی اجرایی، نظارتی منسجم و شفاف شامل مجمع صندوق، مدیر، مدیر بهرهبرداری، متولی و حسابرس بر مبنای اختیارات و وظایف تعریفشده به همراه تنوع در حوزه فعالیت صندوق امیدبخش حضور این ابزار نوین بهعنوان ابزاری جذاب از منظر ریسک و بازده است.
حضور و استقبال از این نوع صندوقها میتواند اثرات متعددی در سطح خرد و کلان بر اقتصاد کشور داشته باشد. همچنین صندوقهای املاک و مستغلات میتوانند به تقویت سمت عرضه و تقاضای داراییهای غیرمنقول از طریق سرمایهگذاری در صندوقهای زمین و ساختمان و خرید، اجاره و فروش این نوع داراییها به رونق بازار مسکن و بهرهبرداری از منافع سرمایهگذاری در این بازار و توزیع آن در بین سرمایهگذاران خرد کمک کند. از آنجا که مدیر صندوق موظف است اطلاعات متعددی از قبیل گزارش بودجه پیشبینی شده بهرهبرداری عملیاتی سه ساله املاک و مستغلات پیش از شروع فعالیت صندوق، مشخصات املاک و مستغلات تملکشده توسط صندوق، نمونه قراردادهای خریدوفروش، اطلاعیه انعقاد قراردادهای اجاره املاک و مستغلات صندوق، صورتهای مالی صندوق در دورههای سهماهه، ۶ماهه، ۹ماهه و سالانه، گزارش ارزش خالص واحدهای سرمایهگذاری صندوق به «بهای تمامشده» و «ارزش روز» در پایان هر دوره ۶ ماهه و سایر اطلاعات مربوط به فعالیت عملیاتی صندوق را از طریق تارنمای صندوق منتشر کند، بیانگر ابزار مالی شفاف و منصفانه جهت سرمایهگذاری است.
با تصمیم هیاتمدیره شرکت مدیریت بازار متشکل معاملات ارز ایران، امیر هامونی که رئیس هیاتمدیره این شرکت نیز بود به عنوان مدیرعامل این شرکت انتخاب شد. هامونی از مهرماه ۱۳۹۱ عهدهدار مدیرعاملی فرابورس ایران بود و سوابقی همچون مدیریت فرابورس، کارشناس امور بورسها و بازارها در سازمان بورس و اوراق بهادار، رئیس هیاتمدیره شرکت سهامی مدیریت بازار متشکل معاملات ارزی و نایبرئیسی هیاتمدیره شرکت مدیریت فناوری بورس تهران را در رزومه کاری خود دارد. در دوره تصدی هامونی در فرابورس، بازارها و ابزارهای متنوعی به بازار سرمایه معرفی شدند که بسیاری از آنها برای نخستین بار از درگاه فرابورس مسیر نوینی از تامین مالی را به روی سرمایهگذاران گشودند. ورود اولین استارتآپ به بازار سرمایه نیز در آخرین روزهای مدیریت او بر فرابورس ایران رقم خورد. هامونی در حال اتمام دوره دکترای اقتصاد از دانشگاه تهران است.
دیروز بالاخره بعد از ۴ روز، رنگ سبز بر تن شاخصکل بورس نشست و شاخصکل بورس با رشد ۸ هزار واحدی در پایان معاملات به عدد یک میلیون و ۳۴۳ هزار واحد رسید، اما این رشد چندان برای سهامداران دلنشین نبود و پشتپرده آن را گفتوگوی تلویزیونی رئیس دولت سیزده میدانستند. آنان معتقد بودند چون قرار است سیدابراهیم رئیسی به مناسبت ۱۰۰روزه شدن دولتش با مردم گفتوگو کند، شاخصکل بورس به لطف شاخصسازان «سریع و فوری» سبز شده تا رئیس دولت بتواند از عملکرد دولتش در این حوزه دفاع کند. با این حال کاربران فضایمجازی تاکید داشتند رشدهای اینچنینی و یک روزه، آن هم بهزور سهمهای شاخصساز دردی از آنان دوا نمیکند.
انتصاب میثم فدایی به سرپرستی فرابورس موضوع مورد بحث اهالی بازار بود. کارشناسان و تحلیلگران از این انتصاب خوشحال بودند و از آن بهعنوان خبر خوب یاد کردند. آنان معتقدند فدایی از مدیران بورسی فعال در رسانه و خوشنام بازار است و باید این انتصاب را به فال نیک گرفت. مثلا پیام الیاسکردی یکی از این افراد بود که در توییتی نوشت: «مرد خوشنام و پرتلاش بازار سرمایه سرپرست فرابورس شد. بهنظرم انتخاب خیلی خوبی شده و آقای فدایی میتواند با نگاه توسعهای جایگاه فرابورس را ارتقا بدهد که اتفاقا نیاز امروز اون بازار است. امیدوارم مثل قبل ارتباطشون با فعالان بازار حفظ بشه. موفق باشید جناب و انشالله مدیرعاملی.» دیگری هم نوشت: «امیدوارم دید باز میثم فدایی در فرابورس به بازار سرمایه کمک کنه که یک قدم دیگه به برگشت اعتماد به بازار نزدیک بشیم. تبریک آقای فدایی، امیدوارم در فرابورس تغییرات و اصلاحات مثبت و تصمیمات درستی که به نفع جامعه سهامداری و بازار است را از سمت شما شاهد باشیم.»
آن سوی میدان اما مردم بودند که میگفتند؛ نباید اینقدر زود قضاوت کرد و با یادآوری عملکرد مدیران قبلی خطاب به کسانی که به استقبال این انتصاب رفته بودند، میگفتند برای تعریف و تمجید عجله نکنند چون ممکن است بعدا پشیمان شوند. مثلا کاربری بهنام «حسین» نوشت: «وقتی بیاد و سوار کار بشه باید فرامین را اجرا کنه. خوشنام بودن برای قبل مسوولیته. تبریکها رو بگذارید موقع اجرا و تصاحب منصب!»
هاشم کاظمزاده
تحلیلگر بازار سهام
یه جوری تو بورس ضرر کردیم که برای جبرانش نیاز به دو تا دوره رونق است. با یک دوره رونق کارمون راه نمیافته!
نوید قدوسی
کارشناس بازار سرمایه
در بورسکالا محصولات فلزی و پتروشیمی با دلار ۲۳ تومانی به سختی در معرض رقابت قیمتی قرار میگیرند ولی همونجا گواهی سپرده سکه با دلار ۳۱۵۰۰ قیمت میخورد. بهنظر رکود حاکم بر تولید نمیتواند دلیل کافی برای این اختلاف باشد و احتمالا پای انحصار در میان است.
شاهین چراغی
فعال بازار سرمایه
صرافیهای قانونی بانک مرکزی اجازه داشتن حتی درگاه واریز وجه ریالی ندارند، صرافیهای غیرقانونی، هم درگاه ریالی دارند هم پلتفرم معاملاتی رمزارز دارند! به هرحال بانک مرکزی تکلیف رمزارزها را مشخص کند. اگر مجاز است چرا در صرافی قانونی معامله نمیشود، اگر غیرمجاز است چرا به این راحتی معامله میشود.
مجتبی توانگر
نماینده مجلس
فرض را بر این بگذاریم که مذاکرات هستهای شاید یکسال دیگر هم به نتیجه نرسد. تلاش کنیم آثار انتظاری اقتصاد ملی را از مذاکرات کم کنیم: – افزایش توانمندی صلحآمیز هستهای از جملهدرصد و ظرفیت غنیسازی کشور – احیای فعالیتهای اقتصادی از طریق ارتقای واکسیناسیون- افزایش توجه به ظرفیتهای داخلی اقتصاد -پیگیری تعاملات اقتصادی با چین، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای همسایه روند ورود ارز به کشور بهبود یافته و افزایش نرخ این چند روز هیجانی است.
روز یکشنبه شاخص کل بورس با رشد ۶۴/ ۰درصدی همراه شد. افزایش اختلاف دلار آزاد و نیمایی به بیشترین مقدار از مهر سال گذشته سبب افزایش امید بورسبازان به رشد نرخ نیمایی شده است. نرخی که محاسبات اغلب شرکتهای بورسی بهویژه صادراتیها به آن وابسته است و در صورت رشد میتواند درآمد این دسته از بنگاههای بورسی را تحت تاثیر قرار دهد.
چراغ بورس تهران بالاخره بعد از چهار روز سبز شد. روز گذشته نماگر اصلی بازار سهام که به طور پیوسته در خلال معاملات چهار روز قبل از آن سمت و سویی کاهشی داشت تغییر جهت داد و در حالی که از نبود ریزش سنگین در طول این روزها آسوده خاطر بود، رشد بیش از 8هزار واحدی را به ثبت رساند. به همین دلیل میانگین وزنی قیمتها به میزان 64/ 0 درصد رشد کرد و شاخص بورس به محدوده یکمیلیون و 343هزار واحد رسید. البته باید به خاطر داشت که این رشد در کل نمادهای بازار فراگیر نبوده است.
آنطور که بررسی روند نمادهای کوچکتر بازار نشان میدهد، به جز صنایع بزرگ، بازار سایر صنایع مانند روز شنبه با تقاضای کمتری مواجه بودهاند. همین امر سبب شده نماگر هموزن در بورس تنها به میزان 12/ 0درصد ارتفاع یابد. این فاصله میان شاخص کل و شاخص هموزن در روز شنبه نیز به وضوح مشاهده شد. در روزی که شاخص کاهشی بود شاخص هموزن افت بیشتری را تجربه کرده بود. افزایش اختلاف دلار آزاد و نیمایی به بیشترین مقدار از مهرماه سال گذشته، سبب افزایش امید بورسبازان به رشد نرخ نیمایی شده است. نرخی که محاسبات اغلب شرکتهای بورسی بهویژه صادراتیها به آن وابسته است و در صورت رشد میتواند درآمد این دسته از بنگاههای بورسی را تحتتاثیر قرار دهد. این شرایط سبب شد با وجود تداوم ضعف تقاضا در تالار شیشهای، از تعداد فروشندگان کاسته شود و جوی مثبت فضای تالار شیشهای را در برگیرد.
گلاویز با ارز
به نظر میآید که دلار همچنان یکهتاز انتظارات در بازار سهام است. روز گذشته برای دومین روز در سالجاری قیمت دلار بالای مرز روانی 30هزار تومان تثبیت شد و حتی برای دقایقی در ساعات معاملاتی بورس تهران در نیمه بالایی این کانال دادوستد شد. همانطور که در گزارشهای پیشین نیز مورد توجه قرار گرفت تغییر در قیمت دلار میتواند اثری قابلتوجه بر عملکرد بورس تهران و انتظارات سرمایهگذاران داشته باشد. این مساله از آن جهت حائز اهمیت است که رشد قیمت ارز میتواند سود شرکتها را به آسانی دستخوش تغییر کند. این اثرگذاری از دو جهت امکانپذیر است؛ دسته اولی که به سرعت از تغییرات قیمت ارز اثر میپذیرند، شرکتهایی هستند که فروش دلاری یا به عبارت بهتر صادرات دارند و از این رو قیمت محصولات آنها در بازارهای جهانی تعیین میشود. این وضعیت سبب میشود ارزش ریالی فروش آنها در قیمت ارز تقسیم شود. البته در کنار این نمادها نمادهای دیگری هم هستند که صادرات ندارند اما قیمتگذاری محصول آنها بر مبنای قیمت ارز و قیمت جهانی محصولات دیگر انجام میشود. این نمادها نیز در شرایطی که بهای ارز دستخوش تغییر شود از این تغییرات منتفع یا متضرر خواهند شد. نوع دوم نمادهای بورسی متعلق به ناشرانی است که قیمت آنها نه بر مبنای دلار بلکه بر مبنای پیچوخمهای حاکم بر رویههای قیمتگذاری دستوری تعیین میشود. ممکن است در ابتدا این مساله و ربط دادن به آن بیمعنی به نظر بیاید. با این حال در نهایت رشد قیمت ارز که یکی از مهمترین پیشرانهای سطح عمومی قیمتهاست سیاستگذاران را بر آن وامیدارد که با افزایش قیمت این محصولات نیز موافقت کنند. دلیل این امر رابطه مستقیم دلار با تورم انتظاری است که نهایتا به افزایش تقاضا در بسیاری از داراییها میانجامد و خود یکی از عوامل تحقق تورم است.
…و باز هم دلار
با توجه به توضیح ارائه شده احتمالا شما هم انتظار دارید که با افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، قیمت سهام نیز در بورس و فرابورس افزایش یابد. این انتظار غیرمنطقی هم نیست. در واقع طی سالهای اخیر تعداد روزهایی که رشد قیمت ارز، قیمت سهام را افزایش داده، چندان کم نبوده است. همبستگی بالای قیمت ارز با بهای سهام در بازار سرمایه تقریبا ناشی از همین رابطه است. اما آنچه که باید به آن توجه داشت این است که نوع همبستگی این دو متغیر با هم بیشتر مبتنی برانتظارات است تا اینکه ناشی از یک رابطه عینی باشد. آنچه از سوی بسیاری از فعالان بازار نادیده گرفته شده این است که در ایران سامانه نیمایی وجود دارد که به دلیل شکافی که نرخ بازار آزاد ارز دارد، میتواند درآمد شرکتها را محدود کند. در واقع اثر این سامانه و نرخی که به اقتصاد ارائه میدهد بسیار بیشتر از آن تاثیراتی است که نرخ بازار آزاد میتواند بر عملکرد شرکتها بگذارد. دلیل این امر هم این است که در بسیاری از موارد پایین نگه داشته شدن نرخ ارز در سامانه مزبور اختلاف قیمت دلار در آن را تا حدی افزایش میدهد که در عمل با قیمت واقعی آن در بازار آزاد اختلافی معنادار پیدا میکند. طولانی شدن و افزایش این اختلاف خود پیامی متناقض به فعالان بازار سهام میدهد. نخست آنکه درآمد آنها از قبل خرید سهام شرکتها را در هالهای از ابهام قرار میدهد، چراکه سبب میشود نرخی که در عمل درآمد شرکتها با آن تسعیر میشود فاصلهای معنادار با نرخ واقعی داشته باشد. چنین امری بر مقاومت دولت برای برداشته شدن این مانع میافزاید. با این حال یک عامل هم هست که با افزایش این شکاف منجر به رشد قیمت سهام میشود. بسیاری از سرمایهگذاران بر این باور هستند که بیشتر شدن اختلاف قیمت ارز در بازار آزاد و قیمت سامانه نیما میتواند منجر به کوتاهآمدن سیاستگذار شده و در بلندمدت این نرخ را هم با افزایش همراه کند. طبیعتا در چنین صورتی قیمت سهام شرکتهای دلاری رشد خواهد کرد و افزایش قیمت ناشی از آن کمکم به سمت سایر صنایع نیز میرسد.
بررسیهای «دنیایاقتصاد» از این واقعیت حکایت دارد که چنین انتظاری چندان بیراه هم نیست چراکه پیشتر نیز تجربه شده است. در سال گذشته افت یکباره قیمت دلار در بازار موجب شد برای مدتی نرخ نیمایی حتی از بازار هم بالاتر باشد. البته اتفاق مهمتر این بود که در ابتدای این سال دولت بالاخره از اصرار برای پایین نگه داشتن این نرخ برگشت و موجب شد با اختلاف اندکی نرخ نیمایی نیز همسو با نرخ بازار آزاد رشد کند. این مساله همچنین باعث شد پس از آن به موازات افت قیمتها، قیمت دلار نیمایی نیز پابهپای بازار آزاد کاهشی شود. این در حالی است که چنین اتفاقی در دولت ابراهیم رئیسی تاکنون نیفتاده و در شرایطی که قیمت دلار در بازار آزاد به بالاتر از 30هزار تومان رسیده قیمت درسامانه نیما همچنان درکانال 23هزار تومان در نوسان است. این مساله به معنای اختلاف فاحش حدودا 7هزار تومانی است. در صورتی که این اختلاف برداشته شود ارزش سهام شرکتها به واسطه صعود ارزش ریالی درآمد آنها با افزایش جدی مواجه خواهد شد.
در شرایط کنونی که نه هیچ خبر مهمی در خصوص مذاکرات احیای برجام به بازارها رسیده و نه درخصوص تغییر نرخ محصولات خبری وجود دارد، به نظر میرسد که دلخوشی بازار به همین اختلاف فزاینده است که هر روز بیشتر میشود. این مساله میتواند در نهایت روی درآمد شرکتها اثر گذاشته و در صورت کاهش ریسکهای سیستماتیک موجود شرایط را برای رونق در بازار سرمایه فراهم کند.
بورس در کمای معاملاتی
با این حال تمامی این افزایشها سبب نشد تا در روز سبزپوشی شاخصها شاهد بهبود سنجههای مهمتر در بازار سهام کشور باشیم. بر این اساس معاملات روز گذشته در حالی خاتمه یافته که ارزش کل معاملات 2520 و ارزش معاملات خرد سهام 1751میلیارد تومان بوده است. به این ترتیب این متغیر مهم بورسی به کمترین مقدار از اوایل خردادماه سالجاری نزول کرد.
بررسی این دو رقم با سابقه تاریخی آن حکایت از آن دارد که در بازار سهام بهرغم افزایش نسبی تقاضا همچنان شاهد کاهش رغبت سرمایهگذاران به معاملات مستقیم سهام در بورس هستیم. البته این رویه چیز تازهای نیست و اگر بخواهیم در نگاهی کلانتر آن را بررسی کنیم باید بگوییم که در طول دو ماه اخیر به طور تقریبی هم در روزهای منفی و هم در روزهای مثبت بازار روی داده است. با این حال این نکته نیز حائز اهمیت است که اگر وضعیت کنونی تداوم پیدا کند به احتمال زیاد روند موجود در ارزش معاملات خرد نیز قابلیت تغییر دارد. در حال حاضر تداوم رخوت در ارزش معاملات آن هم در شرایطی که شاخص، عملکردی افزایشی را به ثبت رسانده حکایت از این مساله است که کاهش حجم عرضه سهام در بازار تا حدی زیاد بوده که همین تقاضای اندک نیز موجب رشد قیمت سهام و تغییر رنگ تابلوهای معاملاتی میشود. همانطور که در گزارشهای قبلی «دنیایاقتصاد» بهخصوص شنبه هفته جاری اشاره شد، تعداد بالایی از سهامداران وارد شده به بورس از ابتدای سال 99 تاکنون از چرخه دادوستدهای بازار سهام خارج شدهاند. بنا بر آخرین ارقام محاسبه شده این میزان حدود 97درصد از کل پولهای وارد شده به بورس را شامل میشود. از این رو طبیعی است که رشد شاخص بورس حتی با وجود کاهش نسبی تقاضا نسبت به قبل امری تحققپذیر باشد. البته چنین تحلیلی مانع آن نمیشود که رشد قیمت در سهام طی روز گذشته را تحلیل نکنیم.
خوشبینی به سیمانیها
یکی از اخبار مهمی که در روز گذشته در میان فعالان بازار سهام پخش شد، خبر افزایش قیمت فروش سیمان بود که بر اساس نامه هفته قبل دبیر انجمن کارفرمایی صنعت سیمان به مدیرعامل بورس کالا همهگیر شد. بر این اساس انجمن یاد شده از بورس کالا خواسته که قیمت تولیدات این صنعت با توجه به افزایش هزینه در مواد اولیه دریافتی و در نتیجه رشد قیمت تمام شده متناسب با شرایط موجود تعدیل شود. همین امر سبب شد در روز یکشنبه نمادهای فعال در گروه سیمانی با افزایش تقاضا همراه شوند و در این نمادها شاهد افزایش قیمت باشیم. به موجب این افزایش قیمت برخی از نمادهای صنعت یاد شده از جمله «ستران»، «سشرق» و «سصوفی» شاهد افزایش قیمت حداکثری و شکلگیری صف خرید بودند. در صورتی که این افزایش قیمت در معاملات صنعت یاد شده اعمال شود کف سودآوری سیمان حفظ شده و شرکتها میتوانند در سطح حاشیه سود فعلی به فعالیت خود ادامه دهند. بنا به گفته کارشناسان بزرگترین ریسک صنعت با اعمال تغییرات به صفر خواهد رسید.
بنا بر تحلیلهای ارائه شده در کانال تلگرامی مهدی رضایتی کارشناس بازار سرمایه«این مقدار افزایش نرخ، رشد نرخ انرژی را پوشش میدهد. هر تن سیمان 100 مترمکعب گاز مصرف میکند که اگر از 300 تومان نیمه اول به 600 تومان برسد (با فرض متوسط گاز 25 سنتی خوراک) حدود 30هزار تومان بهای تمام شده بیشتر میشود و رقم افزایش نرخ، کمی بیش از 30هزار تومان است.» از این رو میتوان امید داشت که افزایش قیمت در صورت موافقت مراجع ذیربط مانع از زیانده شدن بسیاری از شرکتهای فعال در این صنعت باشد.
در پیشگاه آمار
در روزی که شاخص کل بورس تهران با رشد 64/ 0 درصدی مواجه شد، از 335 نماد معامله شده در این بازار، قیمت پایانی 166 سهم (50درصد) مثبت بود و در مقابل 158 سهم (47درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار 22 نماد (7درصد) صف خریدی به ارزش 61میلیارد تومان تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکلگیری صف فروش در 21 نماد بورسی (6درصد) به ارزش 93میلیارد تومان بودیم. مقایسه چنین ارقامی حکایت از آن دارد که بازار سهام در شرایط کنونی توانسته خود را با کاهش عرضهها به خوبی وفق دهد، چرا که در روز شنبه ارزش صفوف فروش بورس تهران حدود 160میلیارد تومان بوده است. مقایسه این ارقام حکایت از آن دارد که بازار میتواند به محض بهبود تقاضا هر چند هم که کم باشد خود را برای روزهای بهتر آماده کند.
فراتر از این ارقام خالص تغییر مالکیت 45میلیارد تومانی حقیقی به حقوقی در این روز حکایت از کاهش میل به خروج سرمایه از بازار سهام دارد و در صورتی که این امر در روزهای بعدی نیز تکرار شود، میتوان به بهبود وضعیت بازار امیدوار بود.
شرکت جنرال مکانیک به عنوان یک شرکت سهامی عام از اواسط سال 98 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده است.
این شرکت در حال حاضر با ارزش بازار 2هزار میلیارد تومان در بازار دوم فرابورس معامله میشود. PE/ ttm شرکت در حال حاضر برابر با عدد 67/ 9 است.
این شرکت در 6ماه نخست سال 122میلیارد تومان سود خالص شناسایی کرده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد 42درصدی همراه بوده است. حاشیه سود خالص شرکت در 6 ماه نخست برابر با 10درصد بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل افت 24درصدی داشته است.
دلیل این امر احتمالا در رشد 90درصدی هزینههای تمام شده در 6 ماهه 1400 نسبت به 6 ماهه سال 99 باشد.
شرکت در 8 ماه ابتدای سالجاری 4/ 1 هزار میلیارد تومان درآمد داشته که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد 58درصدی داشته است. از درآمد مذکور حدود 105میلیارد تومان در آبان ماه محقق شده است.
فروش شپدیس در آبان حدود ۲۷۲۷میلیارد تومان بوده که نسبت به مهر ۱۶درصد افزایش داشته است. سال مالی این شرکت منتهی به ۳۱ شهریور ماه است و فروش شرکت در آبان ماه نسبت به میانگین سال مالی قبل، ۶۶درصد رشد داشته است.
همچنین در این ماه فروش داخلی اوره نسبت به ماه گذشته ۵۵درصد رشد داشته است که رکورد محسوب میشود.
مقدار تولید و فروش اوره در آبان به ترتیب برابر با ۲۸۰و ۲۸۲هزار تن بوده که مقدار تولید یک درصد کاهش اما مقدار فروش ۱۷درصد نسبت به مهر رشد داشته است. مجموع فروش شرکت از ابتدای سال مالی تاکنون به رقمی بالغ بر ۵۰۷۴میلیارد تومان رسیده که نسبت به مدت مشابه سال مالی قبل ۷۱درصد رشد را نشان میدهد. شرکت پتروشیمی پردیس در عملکرد ۱۲ ماهه منتهی به شهریور ماه ۱۲هزار و ۸۰۰میلیارد تومان (۲۱۳۱ تومان به ازای هر سهم) سود خالص داشته است. سود خالص شرکت در سال مالی گذشته ۵ هزارو ۷۵۰میلیارد تومان بوده است.
گروه دارویی سبحان درخصوص آخرین وضعیت افزایش سرمایه 114 درصدی از دو محل مطالبات سهامداران و آورده نقدی و سایر اندوخته ها، توضیح داد .
براین اساس، مهدی ناصری مدیرعامل “دسبحا” درخصوص آخرین وضعیت افزایش سرمایه اعلام کرد: گزارش مزبور توسط بازرس قانونی شرکت در حال رسیدگی است.
بنابراین گزارش، گروه دارویی سبحان از برنامه افزایش سرمایه 114 درصدی از دو محل مطالبات سهامداران و آورده نقدی و سایر اندوخته ها خبر داده تا به منظور مشارکت در افزایش سرمایه شرکت های سرمایه پذیر و از محل اندوخته سرمایه ای، سرمایه فعلی را از 324.1 به 692.1 میلیارد تومان برساند.
کود شیمیایی اوره لردگان در آبان ماه ۱۴۰۰، مبلغ ۶/ ۳۰ میلیارد تومان درآمد داشته است که ۸۷/ ۸۱ درصد آن مربوط به فروش داخلی و ۱۳/ ۱۸ درصد آن مربوط به کل صادرات شرکت است. درآمد شرکت در این دوره نسبت به ماه قبل ۶۶/ ۷۲درصد کاهش و نسبت به میانگین ماههای قبل ۱۹/ ۵۲ درصد کاهش داشته است.
از ابتدای سال مالی تا پایان ۳۰ آبان ماه ۱۴۰۰جمع درآمدهای (فروش محصولات) شرکت ۴۶۴میلیارد تومان است. شرکت در این دوره ۲۲۵میلیارد تومان فروش داخلی و ۲۴۴میلیارد تومان صادرات داشته است.
هیات وزیران در تاریخ ١٨/ ٠٧/ ١٣٩٨ نرخ فروش کود اوره به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی بر اساس نرخهای بورس کالا را مصوب کرده است. بر اساس مصوبه مذکور قیمت فروش کود اوره در کیسه ۵٠ کیلویی درب واحد تولیدی و تحویل به شرکت خدماتی حمایتی کشاورزی به مبلغ ۳۹۸هزار و ۱۲۵ ریال ابلاغ شده است.
همچنین سازمان برنامهوبودجه کشور موظف است مابهالتفاوت حداقل قیمت کشف شده در بورس کالا با قیمت فروش شرکتهای پتروشیمی به بخش کشاورزی را پس از حسابرسی یارانهای در لوایح بودجه سنواتی پیشبینی کند تا پس از تصویب و تخصیص اعتبار توسط وزارت جهاد کشاورزی در اختیار شرکتهای مذکور قرار گیرد.
طبق این اطلاعیه تفاوت نرخ اوره تکلیفی با نرخهای علیالحساب منظور شده در دفاتر برای ۸ماه نخست سال ١۴٠٠ مبلغ ۸۱۹میلیارد و ۸۶۷میلیون ریال است.
با وجود نزولی بودن قیمت طلا در هفته گذشته، ما شاهد یک حرکت صعودی قوی در روز جمعه بودیم، حال آیا قیمت طلا این حرکت صعودی خود را ادامه خواهد داد؟
به گزارش سایت طلا، فلز زرد هفته گذشته را با قیمت ۱۷۸۳ دلار به پایان رساند چراکه رشد خوبی را در روز جمعه تجربه کرده بود. حال با باز شدن بازار های جهانی، هر اونس طلای جهانی با یک کاهش بسیار جزئی در عدد ۱۷۸۲ دلار معامله می شود. نقره نیز با یک کاهش جزئی در عدد ۲۲.۴۳ دلار قرار دارد.
اگر این هفته جمله پاول رئیس بانک مرکزی آمریکا که تورم موقتی است را از اظهاراتش حذف و گفته تهدید تورم بالای پایدار، افزایش پیدا کرده، عملی گردد طلا در زیر کانال ۱۸۰۰ خواهد ماند زیرا روند خرید اوراق قرضه را ۵ تا ۱۰ میلیارد دلار افزایش خواهد داد.
طلا در ۱۷۷۵ با حمایت روبروست و کف طلا ۱۷۵۰ خواهد بود ولی اگر از ۱۷۵۰ عبور کند می تواند تا ۱۷۰۰ به عقب رانده شود لذا روند طلا را در محدوده ۱۷۷۵ تا ۱۸۱۵ فرض شده و فاندهای مهم این هفته طلا؛ گزارش متقاضیان بیمه بیکاری و گزارش تورم آمریکا در پنجشنبه و جمعه خواهند بود.
اونس طلا در عدد ۱۷۸۱ قرار داشته و امروز رویداد مهمی در تقویم اقتصادی برای طلا وجود ندارد در نتیجه طلا بدون داشتن هیچ فاند مشخصی نوسان خواهد کرد و بیشتر وابسته به معامله گران فنی خواهد بود.
رویداد های اقتصادی مهم هفته آینده نشست رزرو بانک استرالیا روز سه شنبه، داده های تجاری چین روز سه شنبه، نشست بانک مرکزی کانادا روز چهارشنبه، گزارش گشایش شغلی و گردش کار ایالات متحده موسوم به JOLTS روز چهارشنبه، داده های تورمی هزینه مصرف کننده و هزینه تولید کننده چین روز پنجشنبه، اندیکاتور های کوتاه مدت انگلستان شامل GDP ماهانه، تولیدات کارخانه ای و تولیدات صنعتی روز جمعه و هزینه مصرف کننده ایالات متحده روز جمعه می باشد.
در این میان باید توجه داشت که سویه جدید ویروس کرونا یعنی همان سویه اومیکرون نیز در حال گسترش بیشتر بوده و نگرانی های زیادی را در بازار به وجود آورده است که میتواند باعث افزایش قیمت طلا شود. هرچند باید منتظر ماند و دید که نظر قطعی دانشمندان درباره این سویه چه خواهد بود.
بدون دیدگاه