بازار سهام در حالی وارد آخرینماه پاییز شد که شاخص در همان محدوده ابتدای مهرماه قرار گرفته است؛ در واقع بازار سرمایه این روزها با چالشهای متعددی روبهرو است که هرکدام میتواند اثر خاص خودش را بر روند معاملات این بازار برجای بگذارد.
خروج سخت بورس از دایره نوسان
در چنین وضعیتی سرمایهگذاران ترجیح میدهند تا مشخصشدن ابهامات از دور نظارهگر بازار باشند و کمتر وارد چرخه معاملات شوند. تحلیلگران بورسی با بررسی وضعیت هفتههای اخیر بازار سهام بر یک واقعیت تلخ تاکید میکنند؛ «روزنه مثبتی برای معاملات آتی بورسی دیده نمیشود و نمیتوان برای هفته آینده بازاری ایدهآل و مثبت در نظر گرفت.» آنها برای این ادعا دلایلی را مطرح میکنند که با واقعیت این روزهای بیثبات بازار همراستا است. قطعی احتمالی گاز صنایع، تعیینتکلیف بودجه، ازسرگیری مذاکرات برجامی و روند قیمت دلار، بورس را وادار به واکنش خواهد کرد بهطوری که میتواند نظام عرضه و تقاضا در بازار سرمایه را بازهم بههم بریزد.
فضا، فضای صعود نیست
حسن برادرانهاشمی، کارشناس بازارسرمایه: یکی از مهمترین چالشهای بازار سرمایه دراین هفتههای نهچندان امیدوارکننده، سیاست دولت در کنترل دستوری قیمتها در بازارهای مختلف است. سیاستی که بهنظر میرسد حتی در کوتاهمدت نیز نتوانسته است موجب مهار قیمتها شود و شاید تنها بازاری که از این دستور تبعیت کرده بازار سرمایه است. در این راستا طی دوماه گذشته نرخ دلار و طلا با شیب ملایمی صعودی بوده، در حالی که طی همین مدت بازار سهام نسبت به سایر بازارها واگرایی داشته است.
بارها گفتهایم و تجربه نیز ثابت کرده که کنترل دستوری بازار و قیمتها پایدار نخواهند ماند بلکه این سازوکار درست اقتصاد و نظام عرضه و تقاضا است که میتواند موجب ثبات در قیمتها شود.
بازار سرمایه در هفته جاری با فراز و فرود احتمالی دستبهگریبان است. علاوهبر نرخ دلار، مذاکرات برجامی که از دوشنبه از سر گرفته خواهد شد و همچنین لایحه بودجه سال آینده که بهزودی تقدیم مجلس خواهد شد، از جمله چالشهای پیشروی روزهای آینده بازار است. اینکه در این لایحه تکلیف ارز۴۲۰۰تومانی چه خواهد شد یا برای قیمتگذاری دستوری چه سیاستی اتخاد میشود، مسیر حرکت قیمت سهام را مشخص خواهد کرد.
چالش دیگر تعیین نرخ خوراک صنایع بهویژه پتروشیمیها، پالایشگاهیها و صنایع فلزات اساسی است که میتواند در پیشبینی سود این شرکتها مهم باشد، اما مشکلات بازار سرمایه به همین چند مورد ختم نمیشود. قطعیهای احتمالی گاز در زمستان نیز میتواند روند تولید را دچار مشکل کند. از موارد مهم اثرگذار بر بازار سرمایه تعیینتکلیف وضعیت آزادسازی قیمت خودرو است. همانطور که مطلع هستیم تعیین قیمت خودرو از شورایرقابت گرفته شده و ستاد تنظیم بازار مسوولیت اعلام نرخهای جدید را بر عهده گرفته است؛ درصورتی که این ستاد با آزادسازی قیمتها بر مبنای مصوبه دو هفته قبل موافقت کند این خبر میتواند موجب تحرک تازه در بازار و مثبتشدن بسیاری از نمادها بهویژه شرکتهایی که درگیر قیمتگذاری دستوری هستند شود. موضوع دیگر راههای جبران کسریبودجه دولت برای ماههای پیشرو است. در این راستا انتشار اوراق و جو روانی ناشی از آن میتواند بر بازار اثر منفی داشته باشد. با نگاهی به موارد ذکرشده میتوان انتظار داشت بازارسهام با مشخصشدن نتیجه هرکدام از موارد فوق واکنش مثبت یا منفی داشته باشد اما در شرایط کنونی بهنظر میرسد بازار در کوتاهمدت توان حرکت صعودی را نداشته باشد؛ از طرف دیگر قیمتها در اکثر نمادهای بازار در محدودههای مهم حمایتی قرار گرفتهاند، بنابراین انتظار نمیرود بازار افت محسوسی نیز در پیش داشته باشد. شاخصکل نیز از نظر تکنیکال در همین محدودهها با حمایتهای مهمی همراه است. در مجموع با توجه به موارد گفتهشده بهنظر میرسد بازار درهفته پیشرو به سمت متعادلشدن گام بردارد؛ مگر اینکه هرکدام از متغیرهای مذکور تعیینتکلیف شوند که در آن صورت شاهد واکنش متناسب با اتفاقات بازار خواهیم بود. این در حالی است که با دید میانمدت انتظار میرود شاهد افزایش قیمت در بیشتر نمادهای بازار باشیم.
قطعی احتمالی گاز و بودجه؛ محرکهای منفی این هفته بازار
فضلالله معظمی، کارشناس بازار سرمایه: هفته گذشته همانطور که پیشبینی میشد هفته خوشایندی برای بازار سهام نبود. وضعیت نوسانی بازار ادامه داشت و حتی شاخصکل بورس تهران در آخرین روز کاری هفته پیش کانال یکمیلیون و ۴۰۰هزار واحد را نیز از دست داد. شاخص در چندماه اخیر برروی این محدوده قیمتی در رفت و برگشت بوده و از قبل نیز چنین روندی قابل پیشبینی بود. یکی از دلایل آن هم ابهاماتی است که در بازار وجود دارد و سایه این ابهامات همچنان بر سر بازار است، اما در شرایط فعلی بهجز ابهامات قبلی مسائل دیگری وجود دارد که نظر اهالی بازار سرمایه به آنها بسیار جلب شده و روند معاملات این هفته بازار را تحتتاثیر خود قرار خواهد داد. یکی از این مسائل، مشکلاتی است که در بحث قطعی احتمالی گاز وجود دارد که نگرانیهایی بابت آن بهوجود آمده است. مساله بعدی نیز بحث بودجه سال آینده است که بر اساس آنچه دولت سیزدهم اعلام کرده لایحه بودجه سال۱۴۰۱ را این هفته به مجلس تقدیم و مجلس بررسی آن را شروع خواهد کرد. این مساله یکی از موضوعاتی است که برای سهامداران بسیار مهم است. اکنون سرمایهگذاران نمیدانند تغییرات قیمت حاملهای انرژی چقدر خواهد بود. این هفته این دو ابهام برای سهامداران وجود دارد و همین دو مطلب ذهن بسیاری از سرمایهگذاران را مشغول خود کرده و به همین دلیل تصمیمگیری را برای آنان مشکل کرده است، بنابراین با توجه به شرایطی که تاکید شد وضعیت بازار سهام در هفته پیشرو نوسانی خواهد بود. از یکسو مشکل کمبود گاز بسیار جدی است و ممکن است به صنایع آسیب وارد کند و از سوی دیگر نیز در بودجه سال آینده نیز حتما تغییراتی بهوجود خواهدآمد. گرچه هفته گذشته دلار وارد کانال ۲۹هزار تومان شد، اما شاخصکل بورس تهران ریخت. برخی معتقدند افزایش قیمت دلار در هر شرایطی محرک بازار سهام خواهد بود اما با وجود قطعیهای گاز حتما صنایع از این ناحیه آسیب میبینند و تولیدشان افت میکند و شاهد روند نزولی قیمت سهام خواهیم بود. با توجه به این نکات هماکنون نگرانی صنایع فولادی و پتروشیمیها از شرایط غیرقابل پیشبینی روزهای آینده به اوج خود رسیده، به همین دلیل بهنظر میرسد بازار سهام در دوره انتظار بهسر میبرد.
بازار در امتداد روند هفته قبل حرکت میکند
بهمن فلاح، کارشناس بازار سرمایه: با توجه به تحولات و اتفاقات هفتهای که گذشت، بازار متعادلی خواهیم داشت، اما آنچه مسلم است آنکه بازار پتانسیل رشد ندارد. بازار با سردرگمی مواجه است که بیشتر بهنظر میرسد این وضعیت بهدنبال اخباری است که سهامداران از آن بیخبرند؛ از اینرو ترس و ابهام در بازار موج میزند. بهعنوان مثال در حوزه سیاست خارجی و انجام مذاکرات بینالمللی برجام، اخبار مثبتی به بازار و سرمایهگذاران ارائه نشده است. با توجه به موضعگیریهای آمریکا و دیگر مسوولان کشورهای بینالمللی در این حوزه، سرمایهگذاران در ابهام هستند و گمان میکنند که بعید است مذاکرات بینالمللی برجام تا پایان سال به نتیجه خاصی برسد. با این اوصاف از یکطرف بلاتکلیفی موضوع برجام و از طرف دیگر افزایش نرخ دلار و خبرهای سیاسی داخلی و بینالمللی موجب ترس سرمایهگذاران از انجام داد وستدهای بورسی است. نکته دیگر این است که بار روانی بسیاری بر دوش سرمایهگذاران در این روزها وجود دارد که نتیجه آن این است که این بار روانی خودش را در نحوه معاملات نشان خواهد داد.
این مسائل موجب عدمتزریق محرکهای مثبت حمایتی به بازارمیشود. در حالحاضر نیز دولت موضوعات و اولویتهای دیگری در حوزههای دیگر دارد از اینرو ترجیح میدهد بازار سهام با همین وضع به راه خود ادامه دهد. با این تفاسیر اما هفتههاست که منتظریم محرکهای مثبتی به بازار تزریق شود اما در اینخصوص خبری نیست. در یک نگاه کلی باید بگوییم که بازار این هفته هم در امتداد روند هفته پیش به راه خود ادامه خواهد داد، اما با این تفاوت که طبیعتا با یک دیدگاه عقلایی بازار بیشتر از این نباید افت کند. به هر حال واقعیت تلخ آن است که روزنه مثبتی برای معاملات آتی دیده نمیشود و نمیتوان برای هفته آینده بازاری ایدهآل و مثبت در نظر گرفت اما بهنظر میرسد همانند هفته قبل شاخص در یک فضای تعادلی بهراه خود ادامه دهد.
محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس دولت : در مساله بورس وزارت اقتصاد مسوول شد چند کار اساسی انجام دهد. در مرحله نخست مقرر شد سهامداران کوچک و خرد کانونی تشکیل دهند تا در هیات مدیره و مدیران بورس موثر باشند. بالای ۸۰درصد سهامداران بورس، سهامداران خرد هستند. اکنون برخیها با پنج میلیون، ۱۰ میلیون و ۲۰ میلیون در بورس سرمایهگذاری کردهاند، این سرمایهگذاران باید در بورس نقش پیدا داشته باشند و بهنوعی در اداره بورس سهیم شوند. مقرر شد کانونی از سهامداران خرد تشکیل شود تا نمایندگانی در هیاتمدیره داشته باشند. مشکل بورس را نمیتوان بهصورت دستوری حل کرد؛ چراکه هر نوع دخالت دستوری دولت ممکن است برای یک مقطع بورس را درست کند اما در درازمدت اوضاع را بههم بزند. قرار شده است که با یکسری عوامل موثر مثل بازارگردانها و آنهایی که بستههای بورسی را تعیین میکنند، در دامنهنوسان بورس هم اصلاحاتی انجام شود و اوضاع در آینده بهتر خواهد شد.
افت بهای شمش فولاد صادراتی ایران، صعود نرخ آزاد و نیمایی ارز و تضعیف تقاضا برای شمش و محصولات فولادی در بازارهای جهانی با محوریت کشورهای آسیای شرقی، مهمترین سیگنالهای اثرگذار بر بازار آهن و فولاد کشور ظرف هفته اخیر بود.
حتی 29هزار تومانی شدن بهای دلار نیز نتوانست موجب رونق معاملات محصولات فولادی در بازار داخل شود و رکود سنگین مصرفی و سرمایهای بر این بازار حاکم ماند. در این شرایط، عقبگرد قیمتی بهای جهانی شمش و محصولات فولادی در تقابل با داده مثبت ارزی قرار گرفت و این سیگنال منفی تاثیرگذاری بیشتری بر روند معاملات بازار داشت. این در حالی است که بازارهای جهانی باید خود را برای تغییرات جدیدی آماده کنند که دورنمای بازار فولاد را پیچیدهتر خواهد کرد. اینکه سویه جدید ویروس کرونا چه اثری بر بازارهای مختلف یا سبک زندگی افراد بر جای میگذارد، مطلب دیگری است که مرور زمان آن را شفافتر میکند؛ اگرچه خوشبینی چندانی به این بازار نیست.
اثرگذاری سیگنالهای متناقض بر بازار شمش فولاد
در شرایطی که بازار شمش و محصولات فولادی در بازارهای جهانی از سکه افتاده است و شاهد عقبگرد قیمتی این محصولات با محوریت بازارهای چین هستیم، رشد نرخ ارز نیمایی و صعود نرخ ارز در بازار آزاد، سرعتگیر جدی در مسیر اثرگذاری تضعیف قیمت جهانی بر بازار داخلی شمش و محصولات فولادی است.
رینگ شمش فولاد در بازار صنعتی بورس کالای ایران در معاملات هفته قبل منتهی به روز جمعه پنجم آذر، با استقبال نسبتا گرم خریداران روبهرو شد؛ بهنحوی که از 146هزار تن شمش فولاد عرضهشده در این بازار، بالغ بر 95هزار تن محصول مورد دادوستد قرار گرفت و به این ترتیب 65درصد عرضه شمش فولاد در اولین هفته آذرماه به فروش رفت. کاهش قیمت پایه شمش فولاد، آنهم در شرایطی که نرخ ارز در بازار آزاد رو به افزایش گذاشته و زمزمههایی از نزدیکی نرخ ارز آزاد و نیمایی در هفتههای پیش رو شنیده میشود، باعث شد تا نوردکاران نسبت به خرید شمش فولاد در کانال 13هزار تومانی با وجود رکود سنگین در بخش محصولات خود اقدام کنند.
هفته گذشته هر کیلوگرم شمش فولاد در بازار فیزیکی بورسکالا با نرخ 13هزار و 160تومان عرضه شد که رقم قابلتوجهی بهشمار میرود، اما نسبت به قیمت پایه عرضه شمش فولاد در دو هفته قبل کمتر بود. اوج قیمت پایه عرضه شمش فولاد در رینگ صنعتی بورس کالا مربوط به دو هفته قبل بود که هر کیلوگرم شمش فولاد با نرخی برابر 14هزار و 130تومان در رینگ صنعتی بازار فیزیکی بورس کالا عرضه شد. کاهش بهای شمش فولاد در بازارهای جهانی ظرف هفتههای گذشته باعث شد از قیمت پایه عرضه شمش فولاد در رینگ صنعتی بورس کالای کشور کاسته شود.
میانگین نرخ معامله شمش فولاد در رینگ روز سهشنبه بورس کالا برابر 13هزار و 200تومان به ازای هر کیلوگرم بود که با احتساب مالیات ارزش افزوده و کارمزد ارکان بورس، میانگین نرخ تمامشده فروش این میلگرد به 14هزار و 400تومان میرسد و با توجه به هزینههای حمل و تبدیل، هر کیلوگرم میلگرد تولیدی با این شمش میتواند حداقل قیمتی برابر 15هزار و 400 تومان داشته باشد.
بیاعتنایی بازار آزاد به سیگنالهای ارزی
بررسی روند معاملات مقاطع طویل فولادی در بازار آزاد تهران از بیاعتنایی معاملهگران این بازار به سیگنالهای ارزی حکایت دارد. هفته گذشته نرخ ارز در بازار آزاد کشور در مسیر رشد قیمت نوسان داشت و در نهایت روز چهارشنبه، دلار با رشد 540تومانی طی یک روز به کانال 29هزار تومانی صعود کرد. به شکل عمومی صعود نرخ ارز دادهای مهم برای بازار آهن و فولاد در رینگ صنعتی بورس کالا و بهخصوص بازار آزاد بهشمار میرود. در حالی که نرخ ارز روز چهارشنبه به بیشترین نرخ پس از نیمه آبان سال گذشته رسید، انتظار میرفت فعالان بازار مقاطع طویل فولادی به این سیگنال مثبت واکنش نشان دهند و درصدد خرید سرمایهای برآیند؛ اما فعالان بازار آزاد به این سیگنال ارزی بیتوجهی کردند و بهای هر کیلوگرم میلگرد در بازار آزاد تهران در روز سوم آذرماه به 15هزار و 750تومان رسید.
رکود سنگین مصرفی در بازار داخل، انباشت محصول در انبارهای تجار و تضعیف قیمتی مقاطع طویل فولادی در بازارهای جهانی مهمترین دلایل بیتوجهی فعالان بازار آزاد آهن کشور به سیگنالهای ارزی بود.
بازگشت رونق به معاملات میلگرد بورسی
رینگ مقاطع طویل فولادی کشور، هفته گذشته با استقبال نسبی خریداران روبهرو شد؛ بهگونهای که 61هزار تن انواع میلگرد در این بازار مورد دادوستد قرار گرفت که این رقم حدود 44درصد کل عرضه در این بازار بود. هر کیلوگرم میلگرد در این بازار با قیمتی در بازه 13هزار و 800تومان تا 15هزار و 150تومان عرضه شد و در نهایت میانگین نرخ معامله هر کیلوگرم میلگرد فروشرفته در این بازار به 14هزار و 400 تومان رسید. با احتساب مالیات ارزشافزوده و کارمزد ارکان بورس، بهای تمامشده هر کیلوگرم میلگرد معاملهشده در این بازار برابر 15هزار و 800 تومان است.
در شرایطی که میانگین نرخ معامله شمش فولاد در رینگ روز دوم آذر با احتساب مالیات ارزشافزوده برابر 14هزار و 400تومان بود، استقبال از میلگرد با قیمت پایهای در بازه قیمتی 13هزار و 800تومان تا 15هزار تومان توجیهپذیر است. البته در حال حاضر بازار آزاد آهن و فولاد با رکود سنگین مصرفی و سرمایهای روبهرو است، اما خرید میلگرد با این نرخ از بازار آزاد میتواند بیانگر برآورد تجار از رشد قیمت در ماههای پیشرو باشد.
تضعیف صادرات به عقبگرد قیمتی در بازار داخل انجامید
تضعیف بهای صادراتی شمش و محصولات فولادی ایران در بازارهای جهانی یکی دیگر از دلایل عقبگرد قیمتی نرخ شمش فولاد در رینگ صنعتی بورسکالا و افت نرخ مقاطع طویل فولادی در بازار آزاد داخل بود. به گزارش متالبولتن، هر تن شمش فولاد صادراتی ایران فوب خلیج فارس، روز چهارشنبه 24 نوامبر، با نرخی در بازه 585 تا 590 دلار به ازای هر تن به فروش رفت. این در حالی بود که میانگین نرخ ماهانه فروش بیلت صادراتی ایران فوب خلیجفارس در ماه اکتبر برابر 641 تا 645 دلار به ازای هر تن بود.
عقبگرد قیمتی شمش فولاد صادراتی ایران از تضعیف تقاضا برای شمش فولاد در کشورهای آسیای شرقی با محوریت چین و رکود در بخش مسکن این کشور نشات میگیرد. ظرف ماههای گذشته، شرکتهای توسعهدهنده املاک در چین و بهخصوص «اورگرند» با بحران بدهی روبهرو شدند که این بحران رکود در بخش مسکن این کشور را به همراه داشت و با افت تقاضا برای محصولات طویل فولادی، زمینه عقبنشینی قیمتی در بازارها را فراهم کرد. البته ظرف روزهای ابتدایی هفته گذشته و با فروش مناسب بخشی از داراییهای شرکتهای توسعهدهنده املاک چینی، مجددا بازار آهن و فولاد این کشور رنگی از رونق و رشد قیمتی را به خود دید، اما اثرگذاری این سیگنال کوتاهمدت بود و با توجه به تغییر سیاست دولت پکن در خصوص بخش ساختوساز نباید انتظار جهش مجدد در بخش آهن و فولاد چین را با دادههای فعلی داشت.
رکود در بخش فولاد چین باعث شده است تا صادرات شمش و محصولات فولادی ایران نیز دشوار شود. نشریه متالبولتن از قیمت 585دلار برای فروش هر تن شمش صادراتی کشور خبر میدهد، اما شنیدهها از تخفیف 50دلاری در هر تن در معاملات شمش فولاد کشور برای کسب سهم از بازارها حکایت دارد. در شرایطی که بحران مالی شرکتهای توسعهدهنده املاک در چین و بهخصوص «اورگرند» با رکود در بخش مسکن به رکود در بازار املاک این کشور منجر شده، تولیدکنندگان ایرانی برای فروش محصولات خود در بازارهای چین چارهای جز ارائه تخفیف ندارند. در این شرایط افت نرخ زغالسنگ حرارتی و ککشو نیز از این روند عقبگرد قیمتی حمایت بیشتری میکند.
تضعیف بازار صادراتی شمش و محصولات فولادی ایران سیگنالی کاهشی برای نرخ محصولات فولادی در بازار آزاد داخل بود که در تقابل با رشد نرخ ارز در بازار داخل عمل کرد. درواقع بخشی از افت نرخ بهای مقاطع طویل فولادی در بازار آزاد با وجود صعود بهای اسکناس آمریکایی به کانال 29هزار تومانی به این سیگنال مربوط بود. در عین حال، تضعیف بهای صادراتی شمش فولاد ایران باعث میشود نوردکاران به امید افت بیشتر بهای پایه، خرید شمش فولاد از رینگ صنعتی بورس کالا را به تعویق بیندازند.
در معاملات هفته اخیر برابر 95هزار تن شمش فولاد در رینگ صنعتی بورس کالا به فروش رفت، اما معامله این میزان محصول در شرایطی که نرخ ارز آزاد و نیمایی در مسیر صعود قیمتی قرار دارد، رقم قابل ملاحظهای به شمار نمیرود و میتواند از انتظار نوردکاران برای افت بیشتر نرخ با سیگنال تضعیف بازارهای جهانی نشات گرفته باشد.
تالار سیمان بورسکالای ایران امروز میزبان عرضه یکمیلیون و ۱۳۶هزار تن سیمان تیپیک و دو از سوی ۶۴شرکت است که حجم عرضه نسبت به هفته قبل ۴۱هزار و ۵۹۰تن رشد داشته است.
به گزارش کالاخبر، یکمیلیون و ۱۷هزار و ۳۴۹تن از این عرضهها از نوع تیپ۲، ۶۹هزار و ۵۰۰تن از نوع سیمان تیپ۱-۴۲۵، ۳۶هزار و ۵۰۰تن از نوع سیمان تیپ۱-۳۲۵ و ۱۳هزار تن از نوع سیمان تیپ ۱-۵۲۵ است.
از ابتدای عرضه مستمر سیمان در بورسکالای ایران در تاریخ ۹ خردادماه تا پایان معاملات هفته قبل، در مجموع ۲۲میلیون و ۵۹۳هزار و ۵۲۷تن سیمان در بورسکالا عرضه شد که در پایان ۱۸میلیون و ۱۱۱هزار و ۴۳۵تن آن مورد معامله قرار گرفت و به گواه آمار با عرضههای مستمر و پرحجم شرکتهای سیمانی در بورسکالا، شاهد ثبات قیمت این محصول در سراسر کشور هستیم، به گونهای که در آبانماه هر کیسه ۵۰کیلوگرمی به طور متوسط ۲۵هزار و ۱۳۰تومان معامله شد.
به منظور جبران کسری بودجه در کشور، سهام پالایشگاه شازند در بازار بورس عرضه می شود.
رئیس کل سازمان خصوصی سازی گفت: سهام پالایشگاه شازند طی ماه جاری در بازار بورس عرضه خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، حسین قربانزاده رئیس کل سازمان خصوصی سازی در گفتوگو با خبرگزاری خانه ملت، با اشاره به تدبیر وزارت امور اقتصادی و دارایی برای فروش اموال مازاد دولت برای جبران کسری بودجه گفت: سازمان خصوصی سازی نیز در این رابطه عمل به تکالیف بودجه سال ۱۴۰۰ را در اولویت قرار داده و بزودی از طریق فروش سهام این داراییهای مازاد را عرضه خواهد کرد. به طور مثال طی ماه جاری سهام پالایشگاه شازند در بازار بورس عرضه خواهد شد.
شاخص کل بازار سهام در هفته گذشته شاهد روایت تکراری نوسان در یک بازه محدود بود، تا جایی که با افت ۲/ ۱ درصدی در مقیاس هفتگی بار دیگر وارد کانال پرحمایت ۳/ ۱میلیون واحدی به لحاظ نموداری شد. در نمای بزرگتر، شاخص بورس طی ماههای گذشته عمدتا در دو کانال ۳/ ۱ و ۴/ ۱ میلیون واحدی نوسان کرده و با ثبت بازدهی کمتر از ۷درصدی از ابتدای سال تاکنون، در قعر در جدول بازدهی بازارهای رقیب (شامل سپرده، مسکن، طلا، دلار) ایستاده است. رکود عمومی در بازار سهام در حالی ادامه دارد که به لحاظ متغیرهای تاثیرگذار بر سودآوری شرکتها شامل نرخ ارز سامانه نیما و قیمتهای جهانی تحول مهمی رقم نخورده است. سیاست پولی نسبتا انقباضی که با هدف کنترل تورم بیرویه در دستور کار قرار گرفته نیز کماکان انگیزه جدیدی برای خرید داراییهای ریسکپذیر فراهم نکرده است. در همین حال، نگاهها به مذاکرات هفته جاری در وین دوخته شده است؛ جایی که اولین مواجهه رسمی دولت سیزدهم با موضوع مذاکرات برجام به سبب تبعات اقتصادی آن در زمینه فروش نفت و دسترسی به ذخایر و تاثیرگذاری بر نرخ ارز مورد توجه است.
بورس در فاز تعیین انتظارات
دستاورد وین برای بورس
مذاکرات هستهای در حالی در هفته آتی آغاز میشود که انتظارات برای نتیجهبخشی سریع آن چندان بالا نیست. در این میان، نرخ برابری ارزهای خارجی در برابر ریال احتمالا سریعترین واکنش به خروجی این نشست را نشان خواهد داد. بازار سهام نیز با عنایت به همبستگی بالای رفتاری با ارز آزاد طبیعتا با یک فاز تاخیر از تحولات این حوزه تاثیر خواهد پذیرفت. باید در نظر داشت هرگونه توافق بر سر فروش نفت یا آزادسازی ذخایر میتواند با تاثیرگذاری سریع بر کسری بودجه ۳۰۰هزار میلیارد تومانی، هم فشار بر دولت در جهت فروش اوراق بدهی را تعدیل و هم زمینه تک نرخی شدن و تعدیل نسبی قیمت دلار آزاد را فراهم کند. فراتر از این، خروجی مثبت یا منفی این دور از مذاکرات میتواند با شکلدهی به انتظارات سرمایهگذاران، زمینه تغییر آرایش سبد و ترکیب داراییها را رقم بزند. فعالان بازار سهام هم مترصد خواهند بود با جمعبندی نتایج مذاکرات، وزن صنایع و شرکتهای موسوم به دلاری و غیردلاری و نیز اوراق بدهی را در سبد خود تنظیم کنند.
عارضه حرکت دستهجمعی سهام؟
پرسشهایی از این دست گاهی در فضای بازار سرمایه مطرح میشود که اولا چه عاملی باعث میشود روند بازار یک روز مثبت و روز بعد منفی باشد؟ یا اینکه چرا در شرایط صعودی یک اثر دستهجمعی در رشد سهام صنایع ایجاد میشود و در روند منفی نیز یک نزول مسری فارغ از وضعیت خاص هریک از صنایع و شرکتها روی میدهد؟ پاسخ به هر دو سوال در درک مفهوم «ریسک سیستماتیک» ریشه دارد. در ادبیات مالی، نوعی از نااطمینانی در بازار سهام وجود دارد که سرمایهگذاران قادر به خنثی کردن اثر آن از طریق متنوعسازی سبد سهام خود نیستند چون در واقع همه پرتفولیوی بازار را تحتتاثیر قرار میدهد. سه ویژگی مهم این نوع ریسک عبارت از آن است که جزء ذاتی رفتار بازارهاست، قابل حذف نیست و در نهایت غیرقابل پیشبینی است. از این منظر، اولا این پرسش که چرا نوسانهای روزانه روی میدهد محلی از اعراب نخواهد داشت و ثانیا به دلیل رویکرد دستهجمعی سرمایهگذاران (Herd Mentality)، یک نوع تمایل فزاینده نزد افراد برای همسویی با جهت بازار در تصمیمات سرمایهگذاری وجود دارد. در نتیجه این روحیه، یک تمایل عمومی به حرکت قیمت سهام به صورت تودهای و هماهنگ ایجاد میشود که جلوهای از همین ریسک سیستماتیک بازار است. نمونه بارز این حالت شرایطی است که در یک بازار نزولی، سهام شرکتهای بنیادی و قوی نیز سقوط میکنند یا در فضای صعودی، سهام بیبنیاد و ضعیف تا اندازهای رشد میکنند. شاید سخن مشهور «تروخشک باهم سوختن» عبارت مناسبی برای توصیف این نوع ریسک بازار باشد. به این ترتیب، آنچه این روزها در بورس تهران به شکل مثبت و منفی شدنهای متناوب و حرکت تودهوار قیمت سهام در جهت صعود و نزول مشاهده میشود نهتنها پدیدهای نادر و منحصر به فرد نیست بلکه در واقع مصداق وجود همان ریسک سیستماتیک است که در بازارهای سهام کاملا شایع است.
سیگنال دلار به بازارهای جهانی
در هفته گذشته، پس از مدتها انتظار، رئیسجمهور ایالات متحده، رئیس دوره قبلی بانک مرکزی آمریکا را ابقا کرد تا سکانداری جروم اچ. پاول بر نهاد پولی بزرگترین اقتصاد دنیا برای چهار سال دیگر تمدید شود. این برداشت نزد سرمایهگذاران وجود داشت که رویکرد او نسبت به گزینه جایگزین انقباضیتر خواهد بود. علاوه بر این، در جلسه انتصاب دوباره وی، هم بایدن و هم خود رئیس بانک مرکزی بر رویکرد مقابله با تورم در کوتاهمدت تاکید کردند. واکنش اولیه بازارها به این رویداد عبارت از رشد بهره اوراق قرضه آمریکا و تقویت ارزش دلار در برابر سبد ارزهای خارجی بود. بررسی شاخص دلار نشان میدهد که این متغیر به وضوح در مسیر صعودی قرار داشته و مقاومتهای تکنیکی مهمی را پشت سر گذاشته است. از سوی دیگر، بر اساس ترتیبات موجود، با توجه به روند چرخشی رایدهندگان در کمیته پولی فدرال رزرو، در سال آینده نیمی از اعضای کمیته مزبور از گروه عقابها (طرفداران سیاست پولی انقباضی و افزایش بهره) خواهند بود، در حالی که در سالجاری تنها ۳نفر از ۱۲نفر از اعضای صاحب رای کمیته از گروه انقباضی بودهاند. موارد فوق از این جهت برای بورس تهران حائز اهمیت است که به طور تاریخی، ضعیفترین عملکرد بازارهای کالایی (کامودیتی) در دورههایی رقم خورده که ارزش دلار و نرخ بهره اوراق قرضه آمریکایی به طور همزمان رو به رشد بودهاند؛ شرایطی که با عنایت به جهتگیری سیاستگذار پولی در راستای مهار تورم احتمالا باعث حفظ فشار نسبی بر قیمت جهانی کالاها در سال آتی میلادی خواهد شد.
در آخرهفتهای که گذشت احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد دولت سیزدهم در صفحه توییتر خود توییتی منتشر کرد و درباره مساله قاچاق و رفع این اتفاق نوشت. او در این توییت نوشت: «با همکاری وزارت اقتصاد، معضل چندساله انتقال کامل دادههای سامانه گمرک و سامانه جامع تجارت در مسیر حلوفصل فوری قرار گرفت. از امروز بخشی از مصوبات روی زمینمانده اجرایی شد. در ماههای بعد، کاهش قاچاق به کمک تولیدکنندگان ایرانی خواهد آمد.» کاربران توییتر اما به این نوشته وزیر اقتصاد خیلی توجه نکردند و در قسمت نظرات درباره استیضاح او، از وضعیت بورس و سهامداران نوشتند. مطالبه آنها چیز دیگری بود و نوشته وزیر در فضای دیگری بود.
سهامداران خرد در انتقادهای خود بیان میکردند که وزیر اقتصاد از زیر بار وعدهها و حرفهای خود درباره بورس و حمایت از سهامداران شانه خالی کرده است. با این حال بودند افرادی که از این نوشته وزیر اقتصاد استقبال کرده بودند.
یکی از آنها محسن دهنوی، نماینده مجلس شورای اسلامی بود که با بازنشر توییت خاندوزی نوشته بود: «حل معضل قاچاق کالا از اصلیترین اولویتهای اقتصاد کشور است. اقدام مهمی است. امیدوارم وزارت اقتصاد بتواند با موفقیت، این مانع رشد تولید داخلی را از سر راه بردارد. گزارش این اقدامات و نتایج را با مردم در میان بگذارید.»
از دیگر افرادی که از توییت خاندوزی حمایت کرده بودند، مرتضی فیروزآبادی، معاون اشتغال و خودکفایی کمیتهامداد بود. او هم با بازنشر توییت خاندوزی برای او نوشته بود: «گامهای مهم ضدفساد دکتر خاندوزی و البته هجمههای زیاد رسانهای به ایشان.»
مسعود براتی، مجری سابق برنامه عیار هم در توییتر خود با بازنشر این توییت وزیر اقتصاد از دیگر افرادی بود که از توییت او حمایت کرد و نوشت: «نزدیک به پنج سال درگیر این موضوع بودم؛ از دور و نزدیک. دعوای میان گمرک و صمت را دعوای اصلی نمیدانم و به نظرم مساله چیز دیگری است. حالا انشالله این اتفاق کمک کند که مساله شفافتر شود. تعریف درست مساله، مقدمه واجب حل مساله است.»
از دیگر موضوعاتی که در جمع توییتری بورسیها به آن پرداخته میشد افزایش نرخ دلار در بازار بود. آخرهفتهای که گذشت فضای توییتر فارسی و پیامرسان تلگرام، فضایی ملتهب و پر از یاس بود که اینها را میشد در نوشتههای کاربران نسبت به بالارفتن قیمت دلار خواند. دلنگرانی از روزهای پیشرو و بالا رفتن قیمت دلار و نبود چشماندازی نسبت به سرانجام مذاکرات بینالمللی و سیاست خارجی دولت سیزدهم از جمله محورهای نوشتههای کاربران توییتر فارسی بود که در اینجا میتوانیم به آنها اشاره کنیم.
رضا امامی از فعالان حوزه بورس هم در بخشی از توییت خود در رابطه با افزایش قیمت دلار نوشت: «دلار شد۲۹۰۰۰تومن و در آیندهای نهچندان دور شاید بالاتر.»
اما افزایش نرخ دلار در ترکیه و افت ارزش پول ملی این کشور هم از دیگر موضوعاتی بود که در جمع توییتری بورسیها به آن پرداخته میشد. در همین رابطه علی چشمی، استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسیمشهد در توییتر خود با طرح این مساله که در مساله اقتصاد ترکیه با دو اردوغان روبهرو هستیم، نوشت: اردوغانی که برای کسب قدرت در سال ۲۰۰۲ توانست اقتصاد ترکیه را از تورم و بیثباتی نجات دهد و اردوغانی که برای حفظ قدرت از حدود سال ۲۰۱۴ در حال نابودی اقتصاد ترکیه است.»
بحران آب در کشور، موضع صداوسیما در پوشش این بحران و انتقاد از رئیس این سازمان، صحبتهای ائمهجمعه کشور درباره مساله آب و… از جمله موضوعاتی بودند که در آخر هفتهای که گذشت فضای توییتر فارسی را به خود اختصاص داده بود.
طاهره جهانی، کارشناس بازار سرمایه : در شرایط فعلی، راهی جز تامین مالی از طریق فروش اوراق و فروش داراییها در بورسکالا نیست. برای اینکه آسیب جدی کمتری به بازار سرمایه برسد، نهادهایی چون بازارگردانها، صندوق تثبیت بازار و الزامات خرید برای صندوقهای با درآمد ثابت که قرار بوده در مواقع بحران به داد بازار برسند، باید نقش خود را به درستی ایفا کنند. اگر نهادهای مالی موردنظر بهدرستی انجاموظیفه کنند، میتوان انتظار داشت همزیستی مسالمتآمیزی شکل گرفته و به تورم دامن زده نشود.
شاخصکل بورس اوراق بهادار تهران در دادوستدهای هفته گذشته روزهای پرنوسانی را تجربه کرد، به طوری که این نماگر در طول هفته معاملاتی منتهی به ۳ آذر ماه یک رفت و برگشت حول محور ۴/ ۱میلیون واحدی داشت. هر چند توقف در این کانال بیش از ۲ روز طول نکشید و برآیند دادوستدها در آخرین روزکاری هفته نشان از عقبگرد ۲/ ۱درصدی میانگین هفتگی قیمتی سهام در تالار شیشهای دارد.
دیدار گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با سیاستگذاران داخلی یکی از رویدادهای حائز اهمیت در هفته گذشته به شمار میرفت که با توجه به بدبینی فعالان ارزی نسبت به نتیجه مذاکرات نرخ دلار پس از ۱۳ ماه وارد کانال ۲۹هزار تومانی شد. با این حال برخی معاملهگران بورسی ترجیح دادند بدون توجه به رفتوآمدهای سیاسی و نوسانات نرخ ارز همچنان با احتیاط در بازار سهام معامله کنند. دیگر سرمایهگذاران نیز در فضای تردید قرار گرفتند و با شناسایی سود از برخی سهمها خارج شدند. در حالی به گفته اولیانوف نماینده روسیه، شورای حکام بر لزوم احیای برجام تاکید دارد که تاکنون هیچ سیگنالی از رفع تمام تحریمها که پیش شرط مذاکرات از سوی ایران است به داخل کشور مخابره نشده است. به هر روی بورس تهران امروز در حالی به استقبال شروع معاملات هفته جاری میرود که ابعاد قطعی گاز صنایع نسبت به روزهای گذشته وسیعتر شده و این عامل در کنار موضوعاتی همچون بحران برق میتواند سودآوری شرکتهای زیرمجموعه و سایر گروههای وابسته را با چالش همراه کند.
همزمان با عقبگرد ۲/ ۱ درصدی شاخص کل، نماگر هموزن نیز هفته گذشته با افت ۸۵/ ۰درصدی مواجه شد. بررسی عملکرد صنایع بورسی در هفته گذشته نشان میدهد که بازدهی اغلب صنایع در محدوده منفی به ثبت رسیده است. در صدر فهرست تغییرات هفتگی صنعت محصولات چوبی با ۳/ ۱۱ درصد افت جای گرفته است. در این میان صنایعی همچون سیمان، گچ و آهک، فرآوردههای نفتی، فلزات اساسی و محصولات شیمیایی هر کدام به ترتیب با ۶/ ۲، ۶/ ۱، ۵/ ۱ و یکدرصد کاهش همراه شدند. صنعت خودرو و ساخت قطعات که حواشی پیرامون آن از زمان تغییر قیمت فروش خودروسازان و لغو آن پس از کمتر از ۴۸ ساعت آغاز شد، در معاملات هفته گذشته در غیاب بزرگان خودروساز به دادوستد ادامه داد و توانست با رشد ۹/ ۰درصدی همراه شود. هر چند ۳ نماد معاملاتی «خودرو»، «خساپا» و «خپارس» در این گروه به حالت تعلیق درآمدهاند و آخرین معاملات در این نمادها مربوط به ۱۸آبانماه گذشته میشود. «خودرو» در آخرین اطلاعیه خود در روز چهارشنبه از ادامه تعلیق این نماد خبر داد. در هفته منتهی به ۳ آذر گروههایی نظیر محصولات شیمیایی، خودرو و فلزات اساسی بیشترین ارزش معاملات را به نام خود ثبت کردند و از این منظر در زمره برترین صنایع بورس هفته جای گرفتند.
سویه جدید ویروس کرونا که در آفریقای جنوبی، گینه و برخی مسافران هنگکنگ دیده شده است نگرانیهای تازهای را در سطح جهانی ایجاد کرده است. با توجه به اظهارنظر برخی محققان این گونه جدید در برابر بسیاری از واکسنهایی که تاکنون ساخته شده است مقاوم بوده و همین موضوع اقتصاد جهانی را در شوک فرو برده است. سرمایهگذاران نگران آن هستند که این سویه جدید بتواند مشکلاتی را که در ابتدای شیوع کرونا شاهد آن بودیم دوباره ایجاد کند؛ این موضوع موجب شده است که معاملهگران به سمت سرمایهگذاری در داراییهای امنتر حرکت کنند. این حرکت موجب شد طلا بالای محدوده ۱۸۰۰ دلار قرار گیرد و اوراق بدهی آمریکا نیز رشد داشتهاند. از طرفی بیتکوین تحت تاثیر خبر واریانت جدید و نتیجه جلسه فدرال رزرو شاهد ریزش بود. بیت کوین پس از لمس محدوده ۵۳ هزار دلار، تا محدوده ۵۴ هزار دلار برگشت.
لرز بازارها با سویه جدید کرونا
شوک در بازارهای جهانی
(NU) نام جدیدی است که سازمان بهداشت جهانی برای سویه جدید کرونا در نظر گرفته است. این سویه جدید که در آفریقا کشف شده است بهنظر میرسد کشندهترین گونهای باشد که تاکنون کشف شده است. خبر کشف این گونه جدید، بازارهای جهانی را در شوک فرو برد. پس از انتشار خبر کشف این گونه جدید، بازارهای مالی با ریزشهای شدیدی روبهرو شدند. نیکی ۲۲۵ با ۵۳/ ۲ درصد،ASX با ۷۳/ ۱درصد و اساندپی ۵۰۰ با ۳/ ۲ درصد ریزش روبهرو شدند. بیتکوین نیز با انتشار این خبر با افت ۷/ ۶ درصدی روبهرو شد. بازار کامودیتیها نیز از این قاعده مستثنی نبود؛ برای مثال نفت با افت ۲ درصدی مواجه شد. هرچند انتشار این خبر باعث سرخی برخی از بازارها شد ولی از طرفی بازار داراییهای ضدتورمی را گرم کرد. در پی انتشار این خبر بازار طلا جهش کرده و باعث شد قیمت طلای جهانی بالای محدوده حمایتی حیاتی ۱۸۰۰ دلار به ازای هر اونس قرار گیرد و در هنگام نگارش این گزارش، این فلز ارزشمند در محدوده ۱۷۹۹ دلار درحال معامله بود. نقره هم از این قاعده مستثنی نبوده و با ۲۹/ ۰ درصد رشد، در محدوده ۶۴/ ۲۳ دلار به ازای هر اونس معامله شد. در بازار رمزارزها نیز گرچه کلیت بازار منفی بود، اما توکنهای پروژههای فعال در حوزه دنیای مجازی (Metaverse) با رشد روبهرو بودند و توانستند در این هفته نیز بازده چشمگیری از خود برجا بگذارند.
کشف واریانت جدید ویروس کرونا تنها دلیل چنین واکنشی در بازارهای مالی نبود. انتشار گزارش جلسه ماه نوامبر فدرال رزرو که روز چهارشنبه برگزار شد نگرانیهایی را درباره افزایش زودتر از موعد نرخ بهره ایجاد کرد. این تصمیم در پی آن گرفته شد که انتشار آمار شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) در آمریکا مشخص کرد که تورم به شکل افسارگسیختهای درحال افزایش است. با شیوع ویروس کرونا و قرنطینه گسترده کشورهای مختلف، زنجیره تامین دچار مشکل جدی شد. درحالی که مشکلات متعدد ایجاد شده به واسطه ویروس کرونا، اقتصاد جهانی را به سمت رکود سوق میداد، تصمیمات تورمی اتخاذ شده تا حدودی توانست صنایع را از زیان و ورشکستگی نجات دهد. حال با رفع بخش بزرگی از مشکلات کرونا، تورم یکی از مهمترین خطراتی است که اقتصاد جهانی را تهدید میکند. فدرال رزرو نیز در پی افزایش تورم بهدنبال آن است که نرخ بهره را افزایش دهد تا بتواند تورم را کنترل کند. افزایش نرخ بهره نیز میتواند به سرمایهگذاران گزینه کمریسکتر و پرسودتری را ارائه کند. در نتیجه میتوان گفت تا زمانی که عواقب و عوارض دقیق سویه جدید کرونا کشف نشود، بازارهای مالی همچنان در شک و تردید باقی خواهند ماند و این میان، برخی تصمیمات سیاسی- اقتصادی میتواند مسیر بازارها را مشخص کند.
در آخرین روز هفته، روند افزایشی دلار متوقف شد و این ارز نتوانست به بالای محدوده مقاومتی ۲۹ هزار و ۲۰۰تومانی نفوذ کند. به گفته فعالان، عدم صدور قطعنامه در جلسه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه برنامه هستهای ایران، یکی از عواملی بود که زمینهساز کاهش شدت نوسان دلار شد. روز پنجشنبه اسکناس آمریکایی دچار افت ۱۰۰ تومانی شد و در محدوده ۲۹ هزار تومانی به کار خود پایان داد.
به گفته فعالان، پس از اینکه دلار در روز چهارشنبه رشد سنگین بالای ۵۰۰ تومان را تجربه کرد، معاملهگران به فاز احتیاطی رفتند. آنها از ابتدای صبح پنجشنبه منتظر برگزاری جلسه شورای حکام بودند و سعی کردند با احتیاط اقدام به خرید و فروش کنند. شایعهها و گمانهزنیها پیش از جلسه شورای حکام حکایت از آن داشت که قطعنامهای علیه ایران صادر نخواهد شد و طرفین غربی منتظر برگزاری مذاکرات هستهای در تاریخ ۸ آذر باقی خواهند ماند. همین اتفاق نیز افتاد و بعدازظهر پنجشنبه اعلام شد که در جلسه شورای حکام قطعنامهای صادر نشده است. بهنظر میرسد بازار در ابتدای هفته نیز بیشتر به گمانهزنیها پیرامون مذاکرات هستهای حساس باشد. در صورتی که اخبار مثبتی از مذاکرات منتشر شود، احتمال افت سریع دلار وجود دارد. با این حال، برخی معاملهگران اعتقاد دارند که پس از ماهها توقف مذاکرات و مواضع حداکثری طرفین، دشوار است که توافق معناداری صورت بگیرد.
این دسته امیدوارند اسکناس آمریکایی در هفته جاری به بالای مرز ۳۰ هزار تومانی برود. دلار در هفته گذشته نیز توانست حدود ۳ درصد افزایش قیمت را به ثبت برساند و در صورتی که روند صعودی با این شدت ادامه پیدا کند، احتمال شکست مرز ۳۰ هزار تومانی وجود دارد. با این حال، سال گذشته زمانی که اسکناس آمریکایی از مرز ۳۰ هزار تومان عبور کرد، بازار در کمتر از یک هفته به جاده کاهشی بازگشت و برای ماهها شاهد افزایش قیمت معنادار نبود. در اواخر مهرماه ۹۹ بود که دلار با سرعت زیادی در مسیر افزایشی قرار گرفت و حتی توانست تا محدوده ۳۲ هزار و ۵۰۰ تومانی رشد کند. با این حال، لحظهای که بازار کمی در انتخاب دوباره ترامپ تردید کرد، فروشهای ارزی زیاد شد و پس از پیروزی بایدن نیز روند فشار فروش ادامه یافت. در مقاطعی از سال گذشته حتی دلار تا مرز ۲۱هزار تومان کاهش یافت.
جدا از بازار دلار در هفته گذشته میزان خریدها در بازار سکه نیز قابل توجه بود. سکه در طول هفته توانست یک درصد افزایش قیمت را به ثبت برساند. این افزایش قیمت در حالی رقم خورد که در روز آخر هفته، فلز گرانبهای داخلی ۸۰هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و تا محدوده ۱۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان پایین رفت. با توقف رشد سکه در انتهای هفته این فلز گرانبها نتوانست به بالای مقاومت ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومانی نفوذ کند. بهگفته فعالان، اگر افت بهای اونس طلا در بازارهای جهانی نبود، سکه حتی میتوانست به بالای مرز ۱۳ میلیون تومانی نفوذ کند. اونس طلا در بیشتر روزهای هفته روند نزولی داشت و تا روز پنجشنبه زیر مرز هزار و ۸۰۰ دلار نوسان کرد. با این حال، روز جمعه طلا افزایشی شد و این موضوع ممکن است تغییرات قیمتی فلز گرانبهای داخلی در روز شنبه را تحت تاثیر قرار دهد.
بهای نفت دیروز جمعه همزمان با دیگر داراییها سقوط کرد. افت شدید نزدیک به ۷درصدی قیمت نفت به این دلیل رخ داد که سویه جدید کووید-۱۹ در کشور آفریقایجنوبی ظهور پیدا کرده که هنوز مشخص نیست دقیقا چه قدرت سرایتی خواهد داشت اما دانشمندان معتقدند خطرناکترین سویه تاکنون بوده است.
شوک آفریقایی به بازار نفت
پیش از انتشار این خبر، کمیسیون اقتصادی اوپک نیز در گزارشی هشدار داد آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت که کشورهای مصرفکننده به سرکردگی آمریکا پیش گرفتهاند، میتواند در همینماه دسامبر بازار نفت را ۴۰۰ هزار بشکه در روز وارد مازاد عرضه کند که در ژانویه و فوریه به ترتیب به ۳/ ۲ و ۷/ ۳ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. همین موضوع احتمال بازبینی سیاست افزایش ماهانه تولید اوپکپلاس را در جلسه پنجشنبه این ائتلاف بالا برده است. حالا دو عامل قوی بر قیمت نفت فشار میآورند: سویه B.۱.۱.۵۲۹ و مازاد عرضه ناشی از آزادسازی ذخایر نفتی.
سقوط آزاد طلایسیاه
بهای نفت در معاملات روز جمعه بهشدت تحتتاثیر خبر ظهور نوع جدید کرونا قرار گرفت که چشمانداز تقاضا را تیره کرد و بازارهای جهانی را به سطوح پایینی هول داد.
بهای نفت وستتگزاساینترمدییت ساعت ۱۵:۵۰ بهوقت تهران نزدیک به ۵ دلار معادل ۳۳/ ۶درصد پایینتر از بهای روز گذشته معامله میشد که برابر با ۴۳/ ۷۳ دلار بر بشکه بود. قیمت شاخص برنت هم با ۶۸/ ۴ دلار کاهش معادل ۶۹/ ۵درصد به ۵۴/ ۷۷دلار بر بشکه رسید، با این حال هر دو شاخص سطوح پایینتری هم در ساعات قبل داشتند. وســتتگزاس اینترمــدییت و برنت در پایینترین معاملات به ترتیب به ۶۴/ ۷۲ و ۲۵/ ۷۷دلار در هر بشکه هم تنزل یافته بودند.
ظهور سویه جدید باعثشده بسیاری از کشورها سفرها از آفریقایجنوبی و برخی کشورهای همسایه آن را محدود کنند. همزمان بازارهای جهانی با فروش گسترده داراییهای پرریسک مواجه شدند و معاملهگران به داراییهای امن گریختند. به گزارش خبرگزاری رویترز، بریتانیا درباره این نوع ویروس که B.۱.۱.۵۲۹ خوانده میشود، گفته؛ دانشمندان این سویه را قابلملاحظهترین نوع از ابتدا تاکنون در نظر میگیرند که به نگرانیها در مورد مازاد عرضه نفت که ممکن است در فصل اول سال ۲۰۲۲ شکل بگیرد، افزود. کشاو اوهیا، موسس شرکت تحلیلی اویلیتیکس به بلومبرگ گفت: «در حالی که اطلاعات کمی درباره آن (سویه جدید) داریم، بازار حق دارد وحشتزده شود.»او با این حال معتقد است «این یک بازی موش و گربه بین واکسن و سویههای کرونا است.»
کاهش شدید قیمت نفت پیش از نشست سیاستگذاری اوپک و متحدانش موسوم به اوپکپلاس رخ میدهد که قرار است پنجشنبه دوم نوامبر برگزار شود تا درباره برنامه تولید ماه ژانویه بحث کنند. این گروه از سوی آمریکا و دیگر کشورهای مصرفکننده تحتفشار بوده است.
جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا هفته گذشته اعلام کرد ۵۰ میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک این کشور از اواسط یا اواخرماه دسامبر آزاد خواهد شد تا قیمت انرژی بهخصوص بنزین در این کشور متعادل شود و نگرانیها درباره رشد بیش از پیش تورم اندکی کاهش یابد. این اقدام به دو صورت انجام میشود: ۳۲ میلیون بشکه طی چند ماه آینده به شرکتهای نفتی وام داده میشود که باید در آینده آن را بازگردانند و همچنین ۱۸میلیون بشکه دیگر در واقع تسریع برنامه فروشی است که در سال ۲۰۱۸ کنگره این کشور تصویب کرده بود.
هند هم اعلام کرده ۵ میلیون بشکه از ذخایرش را همگام با آمریکا آزاد میکند. به گفته مقامات آمریکایی، چین، ژاپن، کرهجنوبی و بریتانیا هم در این حرکت هماهنگ شرکت خواهند کرد، با این حال گفته میشود چین بهعنوان مهمترین عضو این گروه پس از آمریکا قصد دارد ذخایرش را بر اساس نیازهای خودش به بازار عرضه کند؛ به این معنا که این کشور با دیگر کشورها همکاری خواهد کرد، اما نه آنچنان که به استقلالش آسیب وارد شود. سرمایهگذاران همچنین انتظار واکنش چین در این مورد را میکشند که میتواند موضع مصرفکنندگان را تقویت یا تضعیف کند.
ضعف قیمتی روز جمعه فقط به قراردادهای ماه پیشرو محدود نبود، بلکه در اروپا سود تبدیل نفتخام به دیزل به پایینترین سطح در چندین هفته گذشته سقوط کرد. در آمریکا هم یک شاخصکلیدی برای رونق بازار بهشدت پایین آمد.
اثر آزادسازی ذخایر نفتی بر مازاد عرضه
گروه کمیسیون اقتصادی اوپک که متشکل از کارشناسان است و به وزیران این گروه مشاوره میدهد، هفته جاری در آستانه دیدار دوم دسامبر وزیران اوپکپلاس تشکیل جلسه داد. این پنل پیشبینی کرد آزادسازی ۶۶ میلیون بشکه نفت در مجموع طی دوماه ژانویه و فوریه باعث میشود مازاد عرضه بازار ۱/ ۱ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند. اوپک در روزهای اخیر نسبت به ایجاد مازاد عرضه در سال ۲۰۲۱ هشدار داده است.
به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، یک منبع آگاه در این مورد گفته کارشناسان اوپک انتظار دارد در صورت اجراییشدن آزادسازی ذخایر نفت کشورهای مصرفکننده، ۴۰۰ هزار بشکه در روز مازاد عرضه در دسامبر شکل بگیرد و به ۳/ ۲ میلیون بشکه در روز در ژانویه و به ۷/ ۳ میلیون بشکه در روز در فوریه افزایش پیدا کند. بایدن که با کاهش محبوبیت عمومی در آستانه انتخابات میاندورهای کنگــره در سال آینده روبــهروست، از بیاعـــتنایی اوپـــکپلاس به درخواستهای مکررش برای افزایش بیشتر تولید نفت به خشم آمده است. بانک آمریکایی گلدمنساکس اعلام کرده است برداشت ۷۰ تا ۸۰میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک قطرهای در اقیانوس خواهد بود. اوپکپلاس در برابر درخواستهای آمریکا برای افزایش سریعتر تولید ایستادگی کرده و سرگرم تسهیل تدریجی محدودیت عرضه است که تا پایان دسامبر به ۸/ ۳ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. این گروه از آگوست هرماه ۴۰۰ هزار بشکه در روز به تولیدش اضافه و اعلام کرده که به دلیل پیشبینی مازاد عرضه بازار نفت در سال آینده، این حجم افزایش کافی است.
بعضی از تحلیلگران بازار از جمله جیپیمورگان پیشبینی کردهاند که اوپک ممکن است پس از اقدام کشورهای مصرفکننده برای آزادسازی ذخایر استراتژیک خود، افزایش تولید برنامهریزی شده را متوقف کند. با این حال منابع آگاه در اوپکپلاس اظهار کردند که این گروه هنوز هیچگونه مذاکرهای برای متوقفکردن افزایش تولید برنامهریزیشده برای ژانویه را آغاز نکرده است. در این بین، اعضای کلیدی اوپک حمایت خود را از توافق اوپکپلاس اعلام کردند.
خبرگزاری WAM به نقل از وزیر انرژی اماراتمتحدهعربی در گزارشی نوشت: «وزارت انرژی تایید میکند که اماراتمتحدهعربی به توافق همکاری با اوپکپلاس کاملا متعهد است و هیچ موضعی پیش از نشست آتی این گروه ندارد. این وزارتخانه تاکید میکند که تصمیمات در نشست آینده وزیران بهصورت گروهی در اوپکپلاس گرفته میشود.» وزارت نفت عراق و کویت هم موضعی مشابه اتخاذ کردهاند.
انتقاد IEA از تولیدکنندگان
رئیس آژانس بینالمللی انرژی (IEA) گفته؛ برخی کشورها در اتخاذ موضع سازنده برای آرامکردن قیمتهای فزاینده نفت و گاز ناکام بودهاند. او همچنین از «رونق مصنوعی» بازارهای انرژی انتقاد کرده است.
به گزارش سیانبیسی، فاتح بیرول چهارشنبه در یک وبینار مطبوعاتی گفت: «[یک] عاملی که مایلم بر آن تاکید کنم که باعث این قیمتها شده است، موضع برخی از تامینکنندگان عمده نفت و گاز است و از نظر ما برخی از کشورها موضع مفیدی در این زمینه اتخاذ نکردهاند.» او ادامه داد: «در واقع، برخی از محدودیتهای کلیدی در بازارهای امروز ممکن است بهعنوان رونق مصنوعی در نظر گرفته شود، زیرا در بازارهای نفت امروز نزدیک به ۶میلیون بشکه در روز ظرفیت تولید اضافی متعلق به تولیدکنندگان کلیدی، کشورهای اوپکپلاس است.» این اظهارات زمانی ایراد میشوند که تحلیلگران میزان اثرگذاری اقدام هماهنگ کشورهای مصرفکننده برای کاهش قیمتها را مورد ارزیابی قرار میدهند.
بیرول گفت که آژانس اعلام آزادسازی ذخایر استراتژیک توسط آمریکا همزمان با دیگر کشورها را در نظر گرفته و اذعان میکند که افزایش قیمت نفت باری بر دوش مصرفکنندگان در سراسر دنیا قرار داده است. او افزود: «این امر همچنین فشار مضاعفی بر تورم طی دورهای میگذارد که ریکاوری اقتصادی همچنان ناهموار است و هنوز با ریسکهایی مواجه است.» بیرول البته عنوان کرد که این فقط موضع اوست که نباید بهعنوان موضع جمعی و رسمی آژانس در نظر گرفته شود. او همچنین گفت که آژانس بینالمللی انرژی فقط در مواقع اختلال عرضه عمده به ذخایر انرژی رجوع میکند. لوئیس دیکسون، تحلیلگر ارشد بازار نفت در ریستاد انرژی در یک یادداشت پژوهشی گفت: «نوع جدیدی از جنگ قیمتی نامشخص در بازار نفت در حال شکلگیری است. بزرگترین مصرفکنندگان نفت جهان متعهد شدهاند که ذخایر استراتژیک بیسابقه و نسبتا قابلتوجهی را در بازار آزاد کنند تا قیمتهای بالای نفت را در بحبوحه بهبود بیماری همهگیر کرونا مهار کنند.»
ریستاد انرژی گفته این اقدام اگر با همکاری دیگر کشورها همراه باشد، برای اینکه عرضه از تقاضا درماه آینده (دسامبر) پیشی بگیرد کافی است، با این حال دیکسون معتقد است این حرکت از سوی مصرفکنندگان دیرهنگام و با حجم زیادی انجام میشود چراکه چنین تصمیمی باید در سپتامبر اتخاذ میشد، نه حالا که بازار نفت بدون آنهم در در فصل اول سال آینده از نظر بنیادی تضعیف خواهد شد.
بسیاری از فعالان بازار سرمایه بر این باورند که فروش اوراق دولتی عامل منفی شدن بازار است و تبعات بسیار سنگینی برای بازار دارد؛ اما برای تامین کسری بودجه همه دولتها است و همه کشورهای پیشرفته هم از این تکنیک برای بحث تامین کسری بودجه خود استفاده می کنند و شاید در بین تکنیکهای متداول، بهترین تکنیک برای جلوگیری از تورم باشد.
یک کارشناس بازار سرمایه درباره روشهای متداول تامین کسری بودجه در کشور به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: افزایش تولید , فروش و صادرات یکی از روشهای مرسوم است که نه تنها در ایران بلکه در بیشتر کشورها برای تامین کسری بودجه، مورد استفاده قرار میگیرد که با توجه به تحریمها و محدودیت های صادراتی، دولت نتوانسته در این زمینه اقدام چشمگیری انجام دهد.
طاهره جهانی در اینباره افزود: موضوع عرضه منابع و امتیازات در دست دولت(دلار و سکه)، روش دیگری برای تامین کسری بودجه به شمار میرود که متاسفانه تجربههای خوبی هم در دورههای گذشته نداشته است.
وی عنوان کرد: روش سوم برای تامین کسری بودجه، داراییهای مازاد دولت است که بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
جهانی با اشاره به روش فروش اوراق دولتی برای کسری بودجه اظهار کرد: وقتی قرار است سیاستی در کشور اعمال شود باید ضمن بومی سازی، با ساز و کار و شرایط کشور نیز همگام شود و به منظور تامین کسری بودجه، سرمایههای خرد جامعه، قربانی نشود.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به انتقادهایی که از نگاه اقتصادی بر این مساله وارد است، گفت: نخست اینکه حقوقیهای بازار ملزم هستند تا حدی این اوراق را خریداری کنند. بنابراین، بخشی از سهام در دست خود را برای تامین مالی خرید اوراق به اجبار میفروشند و این مساله، ترس و نگرانی را در دل سهامدار خرد ایجاد و با توجه به تجربه صف های فروش سال گذشته، ذهن سهامداران را مشغول میکند و به محض فروش حقوقیها، فروشهای خرد شروع شده و صفهای فروش شکل میگیرد.
وی با بیان اینکه فروش بلندمدت اوراق و خروج به مرور پول از بازار، دیگر انتقادی است که بر این مساله وارد شده است، گفت: در بودجه امسال، اجازه فروش ۱۲۱ هزار میلیارد تومان اوراق داده شده است که از سوی بانک مرکزی ۷۶ هزار میلیارد تومان در ۶ ماهه اول امسال ، اوراق منتشر شد که ۱۱.۵ هزار میلیارد تومان آن اوراق سلف، ۷۶ هزار میلیارد تومان آن اوراق اخزا و ۳۴ هزار میلیارد تومان آن اوراق مرابحه بوده است.
وی تصریح کرد: امسال نسبت به سال گذشته، فروش اوراق عملکرد ضعیفی داشت و این در حالی است که سال گذشته در ۶ ماهه نخست، ۷۱ هزار میلیارد تومان اوراق مرابحه فروخته شد.
امسال نسبت به سال گذشته، فروش اوراق عملکرد ضعیفی داشت و این در حالی است که سال گذشته در ۶ ماهه نخست، ۷۱ هزار میلیارد تومان اوراق مرابحه فروخته شد.
جهانی دلیل این امر را سبکتر شدن محدودیتهای تحریم و دسترسی راحت به منابع ارزی عنوان کرد که بخشی از تامین کسری بودجه از طریق آن صورت میگیرد.
به گفته این کارشناس؛ اگر در ادامه کار، فروش اوراق محدود شود و کسری بودجه از روشهای تامین مالی همراه با تورم جبران شود، در این صورت نرخ ارز، تورم و تورم انتظاری باز هم از این اعدادی که وجود دارد، فراتر رفته و آسیبهای جبران ناپذیری به دنبال دارد.
جهانی ریشه تورم را در نقدینگی عنوان کرد و گفت: پایه پولی از محل تامین کسری بودجه دولت و استقراض از بانک مرکزی افزایش پیدا کرده و منجر به افزایش نقدینگی میشود.
وی افزود: سال گذشته به دلیل دعوت عمومی مردم به بازار سرمایه، حجم بسیار زیادی از مردم به جمع فعالان بازار سرمایه پیوستند و دولت نقش حمایتگری به خود گرفته و احساس نوعی پاسخگویی را در قبال سرمایههای خرد جامعه کرد.
کشش بازار در مقابل فروش اوراق
وی گفت: سال گذشته بورس در ۵ ماه نخست سال رشد چشمگیری داشت و بیش از این اوراق فروخته شد اما سال گذشته کسی ایرادی به این قضیه نمیگرفت و به هیچ عنوان چالش بر سر زبانها نبود اما بازار سرمایه کشور با توجه به ارزش معاملاتی که طی ۳ ماهه اخیر ثبت کرده است، کشش این میزان حجم فروش را در شرایط فعلی ندارد.
بنا بر گفته این کارشناس؛ با توجه به نرخ حدود ۴۰ درصدی در شرایط فعلی، راهی جز تامین مالی از طریق فروش اوراق و فروش داراییها در بورس کالا نیست.
به گفته این کارشناس؛ اگر در ادامه کار، فروش اوراق محدود شود و کسری بودجه از روشهای تامین مالی همراه با تورم جبران شود، در این صورت نرخ ارز، تورم و تورم انتظاری باز هم از این اعدادی که وجود دارد، فراتر رفته و آسیبهای جبران ناپذیری به دنبال دارد.
جهانی خاطر نشان کرد: برای اینکه آسیب جدی کمتری به بازار سرمایه برسد، نهادهایی چون بازارگردانها، صندوق تثبیت بازار و الزامات خرید برای صندوقهای با درآمد ثابت، که قرار بوده در مواقع بحران به داد بازار برسند، باید نقش خود را به درستی ایفا کنند.
وی در ادامه بیان کرد: اگر نهادهای مالی مورد نظربه درستی انجام وظیفه کنند، میتوان انتظار داشت همزیستی مسالمت آمیزی شکل گرفته و به تورم دامن زده نشود.
این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: موضوعی که رغبت حقوقیها را برای خرید، افزایش میدهد بازدهی است و بی تعارف باید گفت در ۸ ماهه اول سال جاری، بازدهی بورس نسبت به سایر بازارهای مالی آن طور که باید مطلوب نبوده است به طوری که در بازارهای اوراق، بین ۲۰ تا ۲۲ درصد و به صورت تضمینی برای حقوقیها آورده داشته است.
وی افزود: با توجه به شرایط بورس، نرخهای تضمینی نباید به نوعی تامین شود که از ورود پول سنگین که اغلب توسط حقوقیها در بازار سرمایه شکل میگیرد، سلب انگیزه کرده و از سیاستهای آسیب زننده همانند افزایش نرخ بانکی، جلوگیری کند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: در بازارهای رقیب و در شرایط رکودی، سطح چسبندگی قیمت به سمت پایین به شدت حفظ شده است و شفافیت در بازار سرمایه سبب میشود سهامدار هر روز وضعیت سهام خود را چک و افت و خیز را بررسی و دست به مقایسه بازارهای رقیب میزند.
امروز انواع محصولات معدنی در بورس انرژی ایران عرضه میشوند.
به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا)؛ امروز شنبه ۶ آذر ماه، کالاهای اکستراکت سنگین DAE۴۰ شرکت نفت ایرانول، زغال سنگ شرکت زغالسنگ پروده طبس، حلال ۴۰۲، حلال ۴۰۴، آیزوفید و آیزوریسایکل پالایش نفت تبریز و آیزوریسایکل پالایش نفت بندرعباس در رینگ داخلی بورس انرژی ایران عرضه خواهد شد.
یادآور می شود، روز چهارشنبه ۳ آذر ماه نیز کالاهای پنتان پلاس پتروشیمی پارس، حلال ۴۰۰، حلال ۴۰۶، حلال ۴۱۰ و حلال ۴۰۲ پالایش نفت اصفهان، رافینت پتروشیمی بیستون، حلال ۴۰۲ پالایش نفت بندرعباس، سی او و نفتای سبک پالایش نفت آبادان و میعانات گازی (S-۵۰۰) پالایش گاز خانگیران در رینگ داخلی و MTBE پتروشیمی بندرامام، ته مانده تصفیه شده برج تقطیر (ATR-۱۴۰) پالایش نفت شازند و نفتای میانی شرکت نفت ستاره خلیج فارس در رینگ بین الملل بورس انرژی ایران مورد دادوستد قرار گرفت.
طی معاملات روز چهارشنبه بیش از ۵۷ هزار و ۱۴۷ تن فرآورده هیدروکربوری به ارزش بیش از ۱۰ هزار و ۶۴ میلیارد و ۴۵۶ میلیون ریال در بازار فیزیکی بورس انرژی ایران مورد دادوستد قرار گرفت.
افزایش مصرف خانگی و کاهش فشار گاز در زمستان برهیچ کس پوشیده نیست اما قطعی گاز نباید فقط گریبانگیر یکی دو صنعت را بگیرد، بلکه ایجاد چنین محدودیتی در واحدهای تولیدی باید به صورت عادلانه بین صنایع بزرگ توزیع شود که کشور بتواند با حداقل خسارت از زمستان عبور کند.
“سید رسول خلیفه سلطانی”، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گفت و گو با پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) به قطعی احتمالی گاز در کشور و تاثیر آن در واحدهای تولیدی سیمان و فولاد اشاره کرد و گفت: برخی از صنایع در کنار قطعی گاز قادر به استفاده از مازوت هستند که این امر باعث می شود تا از ضرر وزیان های هنگفت در این واحدهای صنعتی به دلیل تداوم تولید جلوگیری شود.
وی اظهار داشت: در مقابل در این میان بسیاری از واحدهای تولیدی وجود دارند که به هیچ عنوان استفاده از سوخت دوم برای آنها مقدور نیست؛ بنابراین قطعی گاز و تاثیر آن بر روند تولید آنها منجر به ضرر و زیان هنگفت این واحدها می شود.
خلیفه سلطانی خاطرنشان کرد: برخی از واحدهای تولیدی از مازوت به عنوان پیش گرم در کوره نورد استفاده می کنند که از این طریق می توانند پاسخگوی قطعی گاز و استمرار تولید باشند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با تأکید بر عدم امکان استفاده از مازوت در برخی از واحدهای تولیدی اشاره کرد و افزود: متاسفانه واحدهای تولیدی که مشغول به تولید آهن اسفنجی هستند، استفاده از مازوت برای آنها مقدور نیست؛ بنابراین قطعی گاز این صنایع را با مشکل مواجه می کند.
وی با بیان اینکه گاز در آهن اسفنجی به عنوان سوخت محسوب نمی شود بلکه از آن به عنوان خوراک استفاده خواهد شد، گفت: در این واحدها قطعی گاز باعث تعطیلی خط تولید و نیز ضرر و زیان های بسیار سنگین این واحدها می شود؛ به همین دلیل بهتر است هر چه زودتر برای این واحدها تصمیمات جدی در راستای جلوگیری از قطعی گاز آنها اتخاذ شود.
خلیفه سلطانی تاکید کرد: همیشه قطعی گاز در زمستان یا قطعی برق در تابستان، واحدهای تولیدی را با مشکل اساسی روبرو کرده و باعث ایحاد مشکل اساسی در تولید و کمبود کالا در بازار شده است.
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ادامه داد: اکنون هشدارهایی مبنی بر قطعی گاز به برخی از واحدهای تولیدی داده شده است اما در هر صورت در زمستان باید برنامه ریزی هایی برای جلوگیری از قطعی گاز و تغییر نحوه فعالیت واحدها صورت گیرد.
وی اظهار داشت: برنامه ریزی انجام شده باید به گونه ای باشد که میزان مصرف گاز در همه صنایع به نسبتی مشخص کاهش یابد و بهتر است قطعی گاز نیز به صورت عادلانه و منصفانه در میان همه واحدهای تولیدی توزیع شود تا شاهد تعطیلی فعالیت تولیدی فقط یک واحد صنعتی نباشیم.
خلیفه سلطانی اعلام کرد: قطعی گاز نباید فقط گریبانگیر صنایع فولادی و سیمانی باشد بلکه ایجاد چنین محدودیتی در واحدهای تولیدی باید شامل حال شرکت های پتروشیمی شود.
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ادامه داد: براساس صحبت های انجام شده قطعی گاز در واحدهای پتروشیمی باید بیش از دیگر واحدهای تولیدی فولاد یا سیمان در اولویت قرار بگیرد، چراکه کمبود سیمان در بازار سبب اثرگذاری آن در بازار داخلی می شود و در مقابل قطعی گاز در واحدهای پتروشیمی به دلیل صادرات محور بودن محصولات این واحدها نمی تواند چندان تاثیر زیادی را در بازار داخلی ایجاد کند.
وی در پایان گفت و گوی خود با سنا اعلام کرد: به هیچ عنوان نباید اعلام شود که گاز واحدهای فولادی و سیمانی در زمستان به منظور جبران کمبودهای در نظر گرفته شده قطع می شود اما پتروشیمی ها می توانند ادامه دهنده فعالیت های تولیدی خود باشند، در این زمینه باید به طور قطع، اقدام پیشگیرانه ای صورت گیرد تا در بازار داخلی دچار مشکل نشویم.
بازارسرمایه در ماههای اخیر دچار افت و خیزهایی شده که ضرر و زیان سهامداران را به دنبال داشته است؛ نوسانهای متعدد بورس باعث شده که برخی سهامداران به ویژه تازهواردها بدون هیچگونه تحلیلی اقدام به رفتارهای هیجانی در این بازار کرده و در صفهای خرید و فروش قرار بگیرند.
به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا) و به نقل از ایرنا، معاملات بورس از مدتها قبل، تحت تاثیر هیجانات ایجاد شده در این بازار وارد دوران نوسانی شد، این امر باعث ترس سرمایه گذارانی شد که به امید کسب بازدهیهای معقول از بازار سهام از ورود سرمایههای خود به دیگر بازارهای سرمایهگذاری چشمپوشی و اقدام به ورود نقدینگی به بازار سرمایه کردهاند.
با توجه به ورود شاخص بورس بر مدار نزولی از سال گذشته، آمارهای ارائه شده از جریان نقدینگی سهامداران حقیقی، نشاندهنده خروج پول سهامداران خرد از بورس طی چند ماه اخیر بود که این موضوع منجر به اتخاذ تصمیمات جدید برای تشویق بازگشت دوباره رشد به معاملات بورس و نیز کاهش ترس سهامداران از سرمایهگذاری دوباره در این بازار شد.
به دنبال حمایت های صورت گرفته از بورس توسط دولت، زمینه ورود سرمایه حقیقی ها به این بازار و نیز بازگشت شاخص بورس به مدار تعادلی فراهم شد، البته عمر اعتمادهای بازگشته به مردم برای سرمایهگذاری در بورس کوتاه بود و بار دیگر سهامداران تحت تاثیر کوچکترین نوسانی در بازار تصمیم به فروش سهام و خروج از این بازار گرفتند.
کارشناسان بارها به سهامداران توصیه کردند که بهتر است سرمایه گذاران به منظور جلوگیری از ضرر و زیان های احتمالی، از ورود مستقیم به بازار خودداری کنند و با کمک صندوق های سرمایه گذاری و استفاده از تجربیات کارشناسان باتجربه در بازار، سرمایه گذاری غیرمستقیم به این بازار داشته باشند تا بتوانند از این طریق بازدهی معقولی را در مقابل نوسان های حاکم در بازار کسب کنند.
با وجود مطرح شدن چنین پیشنهادی از سوی کارشناسان، اما باز هم سرمایه گذاران به محض باگشت رشد به شاخص بورس، سرمایه های خود را تحت تاثیر رفتارهای هیجانی و بدون توجه به توصیه های ارائه شده توسط کارشناسان به صورت مستقیم وارد این بازار می کنند که همین امر، زمینهساز زیان بخشی از سهامداران شد.
زمان مناسب فروش سهام
“مصطفی امیدقائمی”، کارشناس بازار سرمایه، با ارائه پیشنهاداتی به سهامداران، گفت: زمانی که روند بازار بر مدار نزولی قرار می گیرد، به هیچ عنوان فروش سهام یا خروج از سرمایه گذاری در بازار سرمایه به نفع سهامداران نیست.
وی اظهار داشت: تجربه ثابت کرده است، فقط سهامداران عجول تحت تاثیر هیجانات حاکم در بازار، تصمیمات نوسانی در بازار سرمایه اتخاذ می کنند و با کوچکترین هیجانی از این بازار خارج می شوند که با این اقدام، زمینه ضرر و زیان بیشتر در بازار سهام را فراهم میکنند.
امید قائمی افزود: سهامداران بهتر است صبوری کنند و در صورت لزوم برای خروج از این بازار در روزهای صعودی شاخص بورس، اقدام به فروش سهام در بازار کنند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در مجموع با توجه به افزایش قیمت های جهانی، بازار از پتانسیل خوبی برای سرمایه گذاری برخوردار است، گفت: شاخص ارزی و سودآوری شرکتها نشاندهنده آن است که دوران رونق، پیش روی بازار قرار دارد و می توان در صورت انتخاب سهام درست، بازدهی معقولی را از این بازار کسب کرد.
وی اظهار داشت: سهامداران باید با توجه به وجود چنین وضعیتی در بازار با تحلیل، صبر و نیز دیدگاه بلندمدت وارد بازار سرمایه شوند و به نحوی پرتفوی خود را انتخاب کنند که در بلندمدت سود قابل توجهی را از این بازار کسب کنند.
امید قائمی افزود: با توجه به تغییرات ایجاد شده در قیمت های جهانی و نیز بهبود اقتصاد کشور بعد از کرونا، به نظر می رسد تا هشت یا ١٠ ماه آینده، زمینه رونق منطقی در بازار سرمایه ایجاد شود و شاهد بازدهی معقول در بازار سهام نسبت به سایر بازارهای سرمایه گذاری باشیم.
سهامداران نگران وضعیت نرخ دلار نباشند
همچنین “مصطفی صفاری”، کارشناس بازار سرمایه به سهامداران توصیه کرد: سهامداران در وضعیت فعلی بازار باید صبوری کنند و به سمت سرمایه گذاری در سهام شرکت های صادرات محور بروند.
وی اظهار داشت: سهامداران نباید به هیچ عنوان بدون توجه به تحلیل شرکت ها به سمت سرمایه گذاری در هر سهامی پیش بروند، چراکه به طور حتم با این اتفاق متضرر می شوند و بخش زیادی از سرمایه خود را از دست خواهند داد.
صفاری ادامه داد: برخی از سهامداران نگران توافق احتمالی مذاکرات هستهای و کاهش قیمت دلار هستند، در حالی که سهامداران باید نسبت به این موضوع آگاه باشند که مذاکرات نمی تواند تاثیر چندان زیادی بر روند بازار داشته باشد.
وی ادامه داد: سهامداران باید با افق بلندمدت وارد این بازار شوند و با انتخاب سهام مناسب برای مدت طولانی در این بازار حضور داشته باشند.
امکان رشد بازار سهام زیاد است
در ادامه “علیرضا کدیور”، دیگر کارشناس بازار سرمایه خطاب به سهامداران اعلام کرد: اکنون رفتار معاملات بورس به دلیل وضعیت حاکم در بازار غیرقابل پیشبینی شده است.
وی با تاکید بر اینکه بازار در وضعیتی قرار دارد که امکان رشد آن بسیار زیاد است، گفت: تنها توصیه ما به سهامدار حقیقی این است که افراد ریسکپذیر در بازار حضور داشته باشند و سهامدارانی که تحمل پذیرش نوسان یا ریسک سرمایه گذاری در این بازار را ندارند از طریق صندوق های سرمایه گذاری و با کمک کارشناسان خبره اقدام به سرمایه گذاری در بازار کنند.
کدیور خاطرنشان کرد: سهامداران خرد می توانند در زمانی که ورود پول سهامداران حقیقی در بازار تداوم پیدا می کند اقدام به ورود در این بازار کنند زیرا این زمان بهترین فرصت برای خرید و سرمایه گذاری در بازار سهام است.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: افرادی که به دنبال نوسان گیری از بورس هستند با احتساب کارمزد نمی توانند سود قابل توجهی را از این بازار کسب کنند؛ بنابراین به هیچ عنوان به کار گرفتن شیوه نوسان گیری از بازار سهام توسط سهامداران درست نیست.
وی خاطرنشان کرد: سهامداران برای کسب بازدهی معقول از این بازار حداقل باید تا پایان امسال در بازار حضور داشته باشند و نباید با کوچکترین هیجان و نوسانی، تصمیم به خروج از بازار بگیرند.
تصور اشتباه سهامداران از سرمایهگذاری بلندمدت در بورس
همچنین “مهدی سوری”، کارشناس بازار سرمایه نیز گفت: در شرایط فعلی اگر فردی به دنبال سرمایه گذاری در بورس است، باید گزینه و سهام کم ریسک را برای سرمایه گذاری انتخاب کند.
وی گفت: کم ریسک ترین گزینه ها، گزینه هایی هستند که نسبت قیمت به سود تقسیمی آنها (P/E) پایین بوده و سودآوری آنها وابسته به پارامترهایی است که از ابهام کمتری در اقتصاد کشور برخوردارند.
سوری با بیان اینکه پارامترهای سودآوری شرکت ها وابسته به برخی از تصمیمات است که نتیجه آن مشخص نیست، ادامه داد: سهامداران باید تنوع بخشی در پرتفوی سهامداری را سرلوحه فعالیت خود در بورس قرار دهند و به اصول مدیریت در سرمایه را مدنظر داشته باشند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: سرمایه گذاری در بورس باید با سرمایه های مازاد صورت بگیرد، همچنین در این میان سهامداران باید در بازار سرمایه به حد سود و زیان پایبند باشند و زمان مناسبی را برای ورود یا خروج از این بازار مدنظر قرار دهند.
وی خاطرنشان کرد: دید بلندمدت به معنای حضور طولانی سرمایه گذار در بازار سرمایه است و بدین معنا نیست که سرمایه گذار، سهام اشتباهی را در بازار انتخاب و تحت هر شرایطی در آن سهام صبوری کند زیرا این اتفاق باعث ضرر بیشتر فرد خواهد شد.
سوری اظهار داشت: سهامداران اگر سهام درست بازار را براساس برخی از پارامترها انتخاب کنند قادر به بازدهی معقولی از این بازار خواهند بود.
نگاه سرمایهگذاری در بورس باید مشابه سرمایه گذاری در مسکن باشد
در ادامه “احمد اشتیاقی”، کارشناس بازار سرمایه، معتقد است که اکنون بازار در حالت نوسانی قرار دارد؛ بنابراین سهامداران باید برای سرمایه گذاری در بورس سهام EPS محور را انتخاب و با نگاه دو ساله در این بازار حضور پیدا کند.
وی با بیان اینکه اکنون شاهد حضور سهام بزرگ و بنیادی در بازار هستیم که می توانند سود خوبی را در اختیار سهامداران قرار دهند، افزود: سهامداران با خرید این سهام و نیز نگهداری بلندمدت آن قادر به کسب بازدهی معقول از این بازار خواهند بود و بازدهی بیشتری را نسبت به سایر بازارها کسب می کنند.
اشتیاقی سهامداری را مقوله ای بلندمدت دانست و گفت: متاسفانه اکثر افرادی که وارد بازار شده اند با تمرکز بر مثبت و منفی های تابلوی بورس اقدام به تصمیم فوری برای سرمایه گذاری در بازار سهام یا خروج از این بازار می گیرند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سهامداران باید نگاه خود به سرمایه گذاری در بورس را مشابه سرمایه گذاری در بازار مسکن کنند، افزود: سرمایه گذاری که اقدام به خرید مسکن می کند هر روز به دنبال بررسی قیمت آن نیست، در حالی که در مورد سهام هم باید اینگونه برخورد کرد و در خرید سهام مانند خرید مسکن نگاه بلندمدت داشته باشند.
وی با بیان اینکه روند منفی شاخص بورس نمی تواند ادامه دار باشد، تاکید کرد: شرکت ها همچنان در حال فروش و شناسایی سود هستند، این امر نشان دهنده آن است که بازار دوباره به روندصعودی باز می گردد.
اشتیاقی با اشاره به اینکه روند نزولی بازار ناشی از بنیاد شرکتها نیست بلکه این امر تحت تاثیر کمبود نقدینگی در بازار سرمایه صورت گرفته است، گفت: ابهام موجود در بازار با انتشار گزارش ٩ ماه و یکساله شرکت ها برطرف می شود و قیمت سهام شرکت ها به قیمت های ذاتی خود دست پیدا می کنند.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: اکنون قیمت فعلی سهام شرکت ها به دلیل اصلاحی که تجربه کرده است در بهترین فرصت برای خرید و نگهداری آن قرار دارد.
خودداری از ورود سرمایههای ضروری به بورس
براساس این گزارش، به دنبال توصیه های کارشناسان به سهامداران برای کاهش ضرر و زیان های متحمل شده از معاملات بورس، فعالان بازار پیشنهاد یکسانی را برای سرمایه گذاری در بازار سهام، ارائه و اعلام کردند که سهامداران باید از ورود هر گونه ورود سرمایه های ضروری خود به این بازار خودداری کرده و فقط به شرط داشتن نگاه بلندمدت به بازار سرمایه اقدام به سرمایه گذاری در این بازار کنند.
این شرکت هم در سال گذشته به طور متوسط ۳۵۰۰ میلیارد و در فصل اول و دوم امسال هر ماه به طور متوسط ۴۵۰۰ و ۷۱۰۰ میلیارد تومان فروش داشته است. در حالی که شرکت در پاییز فروشهای ۵۵۰۰ و ۷۵۰۰ میلیارد تومانی را در مهر و آبان به ثبت رسانده است.
مقدار تولید کاتد و مفتول شرکت به صورت متوسط در سال ۹۹ در هر ماه ۲۴ هزار تن است. در فصل اول و دوم تولید کاتد ۲۵ و ۲۳ هزار تن و در ۲ ماه اخیر حدود ۲۴ هزار تن است.
مقدار فروش کاتد و مفتول به طور متوسط در سال گذشته ۲۲ هزار و ۷۰۰ تن بوده است. این رقم در شهریور ۳۵ هزار تن و در مهر و آبان ۲۱ و ۲۸ هزار تن بوده است. متوسط نرخ کاتد در ۶ ماهه اول ۹۹، ۹۷ هزار تومان و در نیمه دوم برابر ۱۸۰ هزار تومان بوده است. این رقم در نیمه ابتدای سال جاری ۲۲۰ هزار تومان گزارش شده و در مهر و آبان به ۲۲۰ و ۲۴۰ هزار تومان رسیده است.
متوسط تولید ماهانه شرکت در سال مالی منتهی به آذر ۹۹، ۲۹۶۰ تن محصول بوده است، این رقم در مهر ماه به ۳۵۰۰ تن و در آبان به ۲۹۰۰ تن رسیده است.
فروش شرکت در سال گذشته ۳۷ هزار تن محصول (متوسط ماهانه ۳۱۱۱ تن) و در ۹ ماه ۲۴ هزار تن (متوسط ماهانه ۲۷۰۰ تن) بوده است و فروش مهرماه و آبان نیز ۳ هزار تن محصول بوده است.
میانگین فروش شرکت در ۴ فصل سال مالی ۹۹ برای هر ماه به ترتیب ۱۸، ۲۰، ۱۹ و ۳۰ میلیارد تومان بوده است. این رقم در فصل سوم برابر ۳۵ میلیارد بوده و در شهریور هم که رکورد فروش تاریخ شرکت با ۴۶ میلیارد شکسته شد. در مهر و آبان هم اعداد ۳۹ و ۴۰ میلیارد تومانی را در کارنامه خود دارد.
متوسط نرخ فروش در سال مالی گذشته ۶۷۰۰ تومان برای هر کیلو بوده که در ۹ ماهه امسال به رقم ۱۱ هزار تومان رسید. این نرخ در مهر به ۱۲ هزار و ۸۰۰ تومان و در آبان به ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومان رسیده است.
مدیرعامل صرافی بایننس، چانگ پنگ ژائو در مصاحبه اخیر خود با یاهو فایننس، اشاره کرده است که او و وارن بافت، مدیرعامل برکشایر هاتاوی استراتژی سرمایهگذاری مشابهی دارند، اما شک دارد که بافت مهارتهای لازم برای ایمن نگهداشتن ارزهای دیجیتال را داشته باشد. به گفته او، استراتژی هردو کاهش تنوع در سرمایهگذاری است؛ بهطور مثال خود او تنها بایننس کوین (BNB) و بیت کوین نگهداری میکند. با این حال، ژائو اظهار کرد که بافت را برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال متقاعد نخواهد کرد. به عقیده او بافت ممکن است مهارت و یا دانش لازم برای ایمن نگهداشتن ارزهای دیجیتال خود را نداشته باشد و این مسئله او را نگران میکند.
به گزارش سایت طلا، با وجود افت شدید قیمت طلا در هفته گذشته و رسیدن به پایین ترین سطح سه هفته ای، این فلز گرانبها همچنان قدرت خود را در بازار حفظ کرده است.
برای مثال وقتی به واکنش طلا به اخبار جدید کووید 19 نگاه می کنیم طلا کاهش قابل توجهی یافت اما در عین حال بیت کوین سک سقوط 7 درصدی را متحمل شده و قیمت آن به زیر 55 هزار دلار سقوط کرد.
ترس از واریانت جدید کووید 19 که در آفریقای جنوبی مشاهده شده است باعث شده تا بار دیگر سرمایه گذاران به سمت دارایی های امن حرکت کرده و به آنها علاقه نشان دهند.
در این میان اقتصاددانان نه تنها نگران کندی اقتصاد جهانی هستند، بلکه هرگونه اقدامات قرنطینه جدید مشکلات بیشتری را به اختلالات عرضه اضافه خواهد کرد. به عبارت دیگر، خطر رکود تورمی در حال افزایش است.
در این شرایط ظلا به عنوان یک داریی امن که در برابر تورم از کاهش ارزش پول محافظت می کند جذابیت بسیار بالایی را برای همه افراد دارا می باشد.
همچنین باقی ماندن جروم پاول در سمت رئیس فدرال رزرو نیز تغییر چندانی در این موضوع ایجاد نمی کند چراکه بانک های مرکزی اگر مشاهده کنند که اقتصاد در خطر است نرخ ها را افزایش نخواهد داد.
حتی اگر بانک های مرکزی و فدرال رزرو زودتر از برنامه ریزی های قبلی نرخ بهره را افزایش دهند، همچنان پشت منحنی تورم باقی مانده و نرخ بهره واقعی در قلمرو منفی باقی می ماند که برای طلا بسیار مثبت است.
شرکت زر ماکارون با سرمایه 800 میلیارد تومانی، گزارش عملکرد آبان و 8 ماه سال مالی جاری را منتشر کرد .
براین اساس، “غزر” در دوره آبان از فروش داخلی انواع پودر کیک، رشته آش، آرد سفید، پکیج، ماکارونی آشیانه ای؛ فرمی و رشته ای، لازانیا، محصولات فرعی و فروش صادراتی محصولات رشته ای؛ فرمی و آشیانه ای و محصولات خاص بالغ بر 200 میلیارد تومان درآمد کسب کرد.
این شرکت بورسی در عملکرد 8 ماهه بالغ بر 1.5 هزار میلیارد تومان درآمد شناسایی کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد 30 درصدی را به ثبت رسانده است.
در هفته گذشته شاهد عرضه ۲ هزار و ۵۰۰ تنی «پلیاتیلن سنگین» در گریدهای مختلف از شرکت پتروشیمی امیرکبیر در بورس کالا بودهایم که با تقاضای ۱,۸۶۰ تنی و حجم معاملات یک هزار و ۵۶۰ تنی از این محصول همراه بود.
نرخ میانگین هر تن از این محصول «پلی اتیلن سنگین فیلم EX۵» برابر با ۲۵۶,۰۴۴ هزار ریال و «پلی اتیلن سنگین اکستروژن EX۳» برابر با ۲۸۳,۵۴۷ هزار ریال اعلام شد.
مجموع درآمد این پتروشیمی از فروش پلی اتیلن سنگین به ۴۲ میلیارد و ۸۵۸ میلیون تومان رسید.
دیگر محصول ارائهشده توسط این پتروشیمی مربوط به «پلیاتیلن سبک خطی» در گریدهای مختلف بوده که در بورس کالا مورد عرضه قرار گرفت، مقدار عرضه این محصولات برابر با ۴,۴۰۰ تن و تقاضای ثبتشده برای این محصولات ۴,۷۶۰، ۴ تن اعلامشده و حجم معاملات نیز به ۳,۵۶۰ تن ختم شد.
میزان درآمد این پتروشیمی از انواع پلیاتیلن سبک در هفته منتهی به ۵ آذر ۱۴۰۰ بالغ بر ۱۱۷ میلیارد و ۳۳۹ میلیون تومان رسید.
بدون دیدگاه