دتولید در دوره یکماهه منتهی به 31 مرداد ماه 1400، مبلغ 8/ 8میلیارد تومان درآمد داشته که تمام آن مربوط به فروش داخلی شرکت است. درآمد شرکت در این دوره نسبت به ماه قبل 3/ 45درصد کاهش و نسبت به میانگین ماههای قبل 7/ 53درصد کاهش داشته است.
«دتولید» نسبت به دوره یکماهه مشابه سال قبل 63/ 64درصد کاهش درآمد به ثبت رسانده است.
آمارهای مربوط به فروش محصولات این شرکت در دوه 5 ماهه ابتدایی امسال (از ابتدای سال مالی تا پایان 31 مرداد ماه 1400) نشان میدهد، جمع درآمدها (فروش محصولات) شرکت در این دوره 85میلیارد تومان بوده، رقمی که نسبت به مدت مشابه سال قبل 8/ 40درصد افت نشان میدهد.
جمع درآمد «دتولید» در 5 ماه ابتدایی سال 99 برابر با 7/ 143میلیارد تومان بوده است. همه درآمد این شرکت در سالجاری مربوط به فروش داخلی آن بوده و داروسازی تولید دارو در این دوره صادراتی نداشته است.
فزر در دوره یکماهه منتهی به ۳۱ مرداد ماه ۱۴۰۰، مبلغ ۸/ ۲۶میلیارد تومان درآمد داشته که تمام آن مربوط به فروش داخلی شرکت است.
درآمد این شرکت در این دوره نسبت به ماه قبل ۱۹/ ۱۲درصد افزایش و نسبت به میانگین ماههای قبل ۳۹/ ۱۳۹درصد افزایش داشته است.
همینطور شرکت نسبت به دوره یکماهه مشابه سال قبل ۰۲/ ۲۲درصد افزایش درآمد داشته است.
از ابتدای سال مالی تا پایان تاریخ ۳۱ مرداد ماه ۱۴۰۰ جمع درآمدهای (فروش محصولات) شرکت ۵/ ۷۱میلیارد تومان است که در مقایسه با دوره مشابه سال (۵/ ۷۳میلیارد تومان) قبل ۷/ ۲درصد کاهش داشته است. شرکت در این دوره ۵/ ۷۱میلیارد تومان فروش داخلی داشته است. شرکت در این دوره صادراتی نداشته است.
جم پیلن در دوره یکماهه منتهی به ۳۱ مرداد ماه ۱۴۰۰، مبلغ ۷/ ۶۰۲میلیارد تومان درآمد داشته است که ۱۶/ ۷۳درصد آن مربوط به فروش داخلی و ۸۴/ ۲۶درصد آن مربوط به کل صادرات شرکت است.
درآمد شرکت در این دوره نسبت به ماه قبل ۸۵/ ۳۰درصد کاهش و نسبت به میانگین ماههای قبل ۱۵/ ۷۴درصد کاهش داشته است.
جمع درآمدهای (فروش محصولات) شرکت از ابتدای سال مالی تا پایان تاریخ ۳۱ مرداد ماه ۳,۴۷۱ میلیارد تومان است و این در حالی است که جمع درآمد در دوره مشابه سال قبل برابر با ۱,۷۲۲میلیارد تومان بوده که ۵۱/ ۱۰۱درصد افزایش یافته است.
شرکت در این دوره ۳,۲۳۴ میلیارد تومان فروش داخلی داشته و این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل این مقدار برابر با ۵/ ۱۷۰۴ میلیارد تومان بوده که ۷۸/ ۸۹درصد افزایش یافته است.
همچنین شرکت یادشده در این دوره ۷/ ۲۳۶میلیارد تومان صادرات داشته و این در حالی است که در دوره مشابه سال قبل این مقدار برابر با ۳/ ۱۸میلیارد تومان بوده که ۸۶/ ۱۱۹۲درصد افزایش یافته است.
شرکت سبحان دارو از برنامه افزایش سرمایه 59 درصدی از محل مطالبات سهامداران و آورده نقدی خبر داد.
براین اساس، “دسبحان” در نظر دارد سرمایه فعلی را از 153 به 243 میلیارد تومان برساند. تامین مالی این شرکت بورسی در صورت موافقت سازمان بورس از محل مطالبات سهامداران و آورده نقدی با هدف نوسازی و تجهیز خط تولیدی جامدات و خرید و جایگزینی ماشین آلات و تجهیزات تولیدی و غیر تولیدی جهت اخذ تاییدیه GMP معاونت غذا و دارو صرف خواهد شد.
بهای اولنچ در معاملات امروز تا ۶۵ دلار نیز صعود کرد که منجر به ثبت رکورد تاریخی جدیدی برای این ارز دیجیتال شد. البته قیمت اولنچ تا لحظه تنظیم این خبر مقداری عقب نشینی داشته و به ۶۰.۹۴ دلار رسیده که رشد ۱۵.۸ درصدی این ارز دیجیتال در ۲۴ ساعت گذشته را نشان میدهد. این ارز دیجیتال در یک هفته اخیر بیش از ۲۶ درصد و در یک ماه گذشته بیش از ۲۴۹ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است.
گفتنی است که پس از رونمایی بنیاد اولنچ از برنامه تشویقی دیفای خود در روز ۱۸ آگوست، رشد قیمت این ارز دیجیتال آغاز شد. این نهاد اعلام کرده بود که به پروتکلهایی که از اتریوم به اولنچ وان منتقل شوند، ۱۸۰ میلیون دلار اختصاص داده است.
پاکشو خبر از واگذاری ۹۹/ ۲درصد از سهام خود در یک شرکت کیمیاتک داد. در این اطلاعیه قیمت واگذاری هر سهم ۲۳۰۰ تومان و جمع کل مبلغ معامله ۹/ ۱۰۲میلیارد تومان اعلام شده است. از آنجا که بهای تمام شده این دارایی برای شرکت پاکشو به میزان ۲/ ۲۳میلیارد تومان بوده، این معامله سودی ۹/ ۷۹میلیاردی برای این شرکت در پی داشته است.
شرکت پاکشو پیش از این واگذاری ۹/ ۱۹درصد از سهام شرکت آریان کیمیاتک را در اختیار داشت که با این واگذری رقم مذکور به ۹/ ۱۶درصد رسیده است. شرکت کیمیاتک در حوزههای تولید، توزیع، خرید، فروش، واردات و صادرات مواد و کلیه محصولات و فرآوردههای دارویی، آرایشی، بهداشتی، شیمیایی، مکملهای غذایی و تجهیزات وابسته فعالیت میکند.
بسیاری از ما بهترین گزینه برای حفظ سرمایه در برابر تورم را طلا تصور می کنیم اما طی سالیان گذشته دیده این که برخی از سرمایه ها بهتر از طلا در برابر تورم عمل می کنند.
پس از همه گیری بیماری کووید 19 ناشی از ویروس کرونا، اقتصاد جهانی دچار بحران شدیدی شده و هم اکنون با بهبود اقتصاد، بسیاری از کشور در جهان از جمله ایالات متحده آمریکا دچار تورم شده اند.
بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) ادعا می کند که تورم به وجود آمده در حال حاضر موقتی است و دلیل آن را مشکلات در تامین زنجیره کالا به دلیل محدودیت های ناشی از کووید 19 می داند.
بازار نیز تا به امروز کمابیش نشان داده است که با این ادعای فدرال رزرو موافق است. هرند باید توجه داشت تا زمانی که همه قیمت ها به طور کلی افزایش نیافته است می توان گفت که تورم گذرا است اما زمانی که قیمت همه کالا ها به طور کلی افزایش یابد آنگاه دیگر تورم به وجود خواهد آمد.
هم اکنون بازار در بسیاری از کشور ها از جمله امریکا مستعد تورم بوده و بسیاری از سرمایه گذاران به دنبال دارایی هایی هستند که بتواند از سرمایه آن ها محافظت کند.
طلا همیشه به عنوان شناخته شده ترین دارایی مقاوم در برابر تورم مطرح می شود. فلز زرد می تواند به شکلی مؤثر دارایی را در برابر تورم حفظ کند اما این بدان معنا نیست که طلا بهترین گزینه پیش روی شماست.
در واقع اگر به تاریخ چند صد ساله نگه کنیم طلا هیچگاه بهترین گزینه برای حفظ دارایی در برابر تورم نبوده است اما با این حال یک گزینه مناسب برای این موضوع است.
دارایی هایی مانند نقره و بازار سهام می توانند عملکرد بسیار بهتری در شرایط تورمی از خود نشان داده و از سرمایه به شکل بهتری محافظت کنند.
هرچند باید به این موضوع توجه داشت که در کشور هایی که تورم ناپایدار وجود دارد طلا همچنان به عنوان یکی از بهترین گزینه ها شناخته شده و تبدیل پول به طلا در شرایط تورمی کار کاملا عاقلانه ای خواهد بود.
بازارسرمایه با حرکت روی ریل توازن میتواند محور توسعه بازارهای دیگر را رقم بزند. الگوی توسعه پیچیده نیست و بازارهای مالی کشورهای توسعهیافته سالهاست روی همین مدل حرکت میکنند.
مدیرعامل شرکت سبدگردان «داریک پارس» با بیان مطلب بالا به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: سه عامل سبب توسعه بازار سرمایه میشود. این عوامل در کشورهایی که بازارسرمایه توسعه یافتهای دارند، اجرایی و عملیاتی شده است. وجود قانون جامع برای بازار سرمایه، ایجاد ابزارهای متنوع مالی و وجود نهادهای مالی کارآمد و به روز این سه محور هستند که به روزرسانی قوانین به طور مداوم و مطابق با نیازهای روز در جهت پاسخگویی به نیازهای بازار زمینه را برای استمرار توسعه، فراهم می آورد.
ابوالفضل شهرآبادی با اشاره به دومین عامل یعنی وجود ابزارهای متنوع و کارآمد در توسعه بازارسرمایه گفت: بازاری که با کمبود ابزارهای مالی رو به رو باشد، نمیتواند در جذب و تخصیص منابع به خوبی ایفای نقش کند. داشتن ابزارهای مالی متنوع و مطابق نیازهای روز در چارچوب قانون می تواند واسطه ای برای جذب منابع مالی باشد.
درگیر افراط و تفریط نشویم
شهرآبادی اظهار کرد: نهادهای مالی مانند سبدگردانها و شرکتهای مشاوره سرمایهگذاری، صندوقهای سرمایهگذاری، شرکتهای تامین سرمایه و کارگزاریها نیز جزو یکی از سه رکن توسعه بازار هستند و هر چقدر نهادها از نظر ساز و کار به روزتر باشند و بتوانند سریعتر و راحتتر مجوز بگیرند به توسعه بازار کمک میکنند.
وی اظهار کرد: رفع انحصار از کارگزاریها نیز به حوزه گسترش نهادها برمیگردد و از این رو، شکست انحصار در کارگزاریها سبب میشود تا افرادی که توان کار و توسعه در این نهادها را دارند به دلیل انحصار، عقب نمانند. در مجموع توسعه این نهادها و اجازه اعطای مجوز برای تاسیس کارگزاریها و نهادهای مالی جدید اتفاق مثبتی است. با این حال باید توجه داشت که در دادن مجوز فعالیت این نهادها دچار افراط و تفریط نشویم، زیرا همانطور که اشاره شد، با وجود تاثیر مثبت، افزایش تعداد مجوزها برای این نهادها میتواند تبعات ناخوشایندی هم داشته باشد، زیرا در شرایط خاص، دشواری در رقابت و سودآوری برای آنها محتمل است؛ در نظر داشته باشید که نهادها برای توسعه خود نیاز به درآمدزایی دارند. در مجموع ایجاد رقابت مناسب و دادن مجوز آن نهادها و جلوگیری از انحصار اقدام خوب و پسندیده ای است.
وی اضافه کرد: البته طی یک دهه اخیر این اتفاق افتاده، به طوری که هم قانون به روز شده و هم ابزارهای جدید مانند صکوک و ابزارهای بدهی به ابزارهای بازارسرمایه افزوده شده است. ورود نهادهای جدید مانند تامین سرمایهها، مشاور سرمایهگذاری و سبدگردانها به بازار نیز از دیگر اتفاقهای خوب دهه اخیر است. برآیند این عوامل سبب بزرگتر شدن و توسعه بازارسرمایه میشود.هرچقدر تعداد نهادهای مالی زیادتر باشد با توجه به حجم و بازیگران بازار می توانند به توسعه بازار کمک کند.
آفتی به نام سرمایهگذاری مستقیمِ
مدیر عامل شرکت سبدگردان «داریک پارس» تاکید کرد: یکی از آفتهایی که بازارسرمایه ایران به آن گرفتار است رواج سرمایهگذاری «مستقیم» توسط سرمایهگذاران حقیقی و غیر حرفهای است. این مساله مشکلات زیادی ایجاد کرده است. شاید بهتر باشد افرادی که کد بورسی میگیرند تا دو سال نتوانند به طور مستقیم به خرید و فروش سهام بپردازند. بدین ترتیب افراد غیرحرفهای با فواید سرمایه گذاری غیرمستقیم و دانش مالی و بورس بیشتر آشنایی پیدا میکنند. در این روند سبدگردانها در توسعه سرمایهگذاری غیرمستقیم عامل مهم و اولیه محسوب میشوند.
«امین سبد»، حافظ منافع سرمایهگذاران سبدگردانیها
شهرآبادی گفت: امین سبد، حافظ منافع سرمایهگذاران در شرکتهای سبدگردانی است، به طوری که بر اجرای درست قوانین و مفاد قرارداد سبدگردانی نظارت میکند. دریافت و پرداختها با اجازه امین سبد انجام میشود و این موضوع حاشیه امنی برای مشتری است، زیرا سرمایه گذارانی که تا به حال با سبدگردان کار نکرده اند، نگران تضمین نقدینگی خود در سبدگردانیها هستند. امین سبد که یک موسسه حسابرسی رسمی است که بر عملکرد شرکتهای سبدگردان نظارت میکند و با کنترلی که بر روی آنها دارد اطمینان بیشتری در بین سرمایهگذاران ایجاد می کند.
مدیرعامل بورس کالای ایران بر لزوم پرهیز از قیمتگذاری دستوری به عنوان تجربهای تکراری و شکست خورده تاکید کرد.
به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا) و به نقل از کالا خبر، حامد سلطانی نژاد، ضمن اشاره به برخی اظهارات غیر کارشناسی اظهار کرد: متاسفانه برخی با تصور حمایت از مصرفکننده خواستار سرکوب قیمت و قیمتگذاری دستوری تولیدات صنایع بالادستی می شوند که بارها طی سالیان گذشته اثبات شده که این سیاست ها نتیجه ای جز توزیع رانت بین برخی واسطه های غیرضرور و تشدید تقاضاهای کاذب در بازار را ندارد.
وی در پایان گفت: سیاستهای ضد بازار و سرکوب قیمت تولیدات صنایع بالادستی، تجربهای شکست خورده بوده و تنها راه بهبود بازار، ارتقای شفافیت و پرهیز از اقدامات رانتزا است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت : اکنون قیمت گذاری دستوری در بورس هیچ جایی ندارد و ما با تمام قدرت در مقابل مراجعی که بخواهند وارد بحث قیمت گذاری دستوری شوند ، می ایستیم و به هیچ وجه اجازه نمی دهیم از کانال بورس استفاده ای علیه منافع سهام داران رخ بدهد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)؛ محمدعلی دهقان دهنوی گفت: امروز مجموعه دولت و به طور اخص وزارت صمت، مکانیزم های بازار از جمله عرضه و تقاضا را قبول دارد و به بورس کالا، به عنوان جایی که می تواند عرضه و تقاضا را شفاف و قیمت واقعی را کشف کند، اعتقاد دارد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه مسئولیت اجرا در کشور با قوه مجریه است، تصریح کرد: اگر صداهای مخالفی از جایی شنیده می شود نباید به آن توجه شود و کسی حق ندارد در اجرا دخالت کند. قاعدتا سهام داران هم بر اساس این اعتقادی که از سمت دستگاه اجرایی کشور وجود دارد، اطمینان خاطر می یابند که منافع آنها مورد دست اندازی قرار نخواهد گرفت.
وی افزود: علاوه بر این قیمت گذاری دستوری در بورس هیچ جایی ندارد و ما با تمام قدرت در مقابل مراجعی که بخواهند وارد بحث قیمت گذاری دستوری شوند یا از ابزارهای بازار سرمایه برای قیمتگذاری استفاده کنند، می ایستیم و به هیچ وجه و به هیچ کسی اجازه نمی دهیم که از کانال بورس، علیه منافع سهام داران استفاده کند.
دهقان دهنوی افزود: در عمل ثابت کردیم که جلوی قیمت گذاری دستوری ایستاده ایم. در این باره صحبت کردیم و مخالفت خود را اعلام کردیم و صرفاً هم اعلام مخالفت نیست.
وی تاکید کرد: تمام تلاش خودمان را می کنیم که از کانال های مختلف اشکالات را رفع کنیم و آن مراجعی که برای قیمت گذاری دستوری قوانین یا مقررات یا سیاستهایی وضع کردند که باعث زیان برخی شرکتها شدند بتوانند مسائل خود را اصلاح کنند و دست از اشتباهات که داشتند بردارند. ما بر این باور هستیم که قیمتگذاری های دستوری که سبب انحراف منابع شرکتها و آسیب به منافع سهام داران شده است و حتی اظهار نظرهایی که در این باره سبب تشویش اذهان فعالان بازار و تاثیرگذاری بر قیمت سهام مرتبط شود قابلیت پیگیری حقوقی و قضایی دارد و در صورت لزوم این امر را هم از مدیران شرکتهای مرتبط مطالبه می کنیم و هم در دستور کار سازمان نیز قرار می دهیم.
صبح امروز جزئیات عرضه اولیه چهارشنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۰ مشخص شد. بر اساس اطلاعیه شرکت بورس اوراق بهادار تهران، صبح چهارشنبه ۶۰۰ میلیون سهم از سهام شرکت پارس فولاد سبزوار با نماد «فسبزوار» و به عنوان پانصد و هشتاد و نهمین شرکت در بورس عرضه میشود. فسبزوار در بخش فلزات اساسی وارد بازار میشود.
در این عرضه اولیه، هر کد بورسی میتواند حداکثر ۱۲۰۰ سهم در بازه قیمتی ۲۸۴۱ تا ۳۱۲۵ تومانی ثبت سفارش انجام دهد. بدین ترتیب حداکثر نقدینگی مورد نیاز برای این عرضه اولیه سه میلیون و ۷۵۰ هزار تومان خواهد بود.
البته با توجه به مشارکت بالای سه میلیون نفر در عرضه اولیه فجهان، به نظر میرسد در این عرضه هم حداکثر سهم تخصیص داده شده به هر نفر ۲۰۰ سهم باشد که معادل ۶۲۵ هزار تومان نقدینگی نیاز خواهد داشت.
سیگنالهای افزایشی از حجم عرضه در کنار افت روزشمار تقاضا فضا برای عمیقتر شدن رکود در بازار فولاد را پدید آورده است که میتواند در عقبگرد گام به گام بهای ارز به کاهش قیمتها منتهی شود. سیگنال اخیر وزیر صمت مبنی بر مدیریت بازار فولاد احتمالا اثر خود را بیش از حد انتظار بر بازار فولاد بر جای میگذارد.
ظرف ماههای اخیر بازار شمش و محصولات طویل فولادی با رشد قیمتی قابل توجه و رکوردشکنی قیمتی روبهرو شد، ولی مدتی است که شاهد رکود تقاضا در این بازار هستیم؛ اگرچه در بازارهای جهانی با آرامش نسبی قیمتی همراه با جرقههایی از رشد نرخ روبهرو هستیم. مهمترین نکته در بازارهای داخلی فولاد، عقبگرد تقاضا و رکود نسبی خرید در این بازار مهم است که نشان میدهد بازار احتمال افت قیمتها را در نظر گرفته و گمان میکند افت نرخ دیر یا زود در بازار فولاد داخلی خودنمایی میکند. همین ذهنیت میتواند مهمترین محرک عدم افزایش قیمتها باشد، آنهم در وضعیتی که بعید نیست بازار فولاد وارد فاز نظارتی شود؛ رخدادی که پیچیدگیهای جدیدی را برای اهالی بازار ایجاد کرده و سادهترین خروجی آن افت حجم معاملات خواهد بود. با توجه به ادبیات اخیر وزارت صمت بازار گمان کرده حجم عرضهها افزایش مییابد. همچنین فضایی برای رشد قیمتها باقی نخواهد ماند. از سوی دیگر زمان اوج تقاضای فصلی رو به پایان است و با توجه به تعدیل مشکلات ناشی از قطع برق، حجم تولید نیز تقویت خواهد شد که در نهایت پتانسیلی برای تعدیل بازارهاست. حال اگر رهگیری محمولهها افزایش یافته و میل به خرید کاهش یابد، در ضعف ادامهدار تقاضا، احتمال افت قیمتها دور از ذهن نخواهد بود. از سوی دیگر روند نزولی بهای ارز هم به عقبگرد نرخ کمک خواهد کرد. بنابراین از هماکنون باید یک بازار آرام را انتظار داشت که منتظر سختگیریهای دولتی خواهد بود.
وزیر صنعت، معدن و تجارت میگوید که بازار فولاد با اجرای سه گام در سه ماه آینده به تعادل میرسد که در نخستین گام از مهرماه، رصد کامل زنجیره فولاد با عرضه کل تولیدات مقاطع فولادی، شمش و سایر محصولات فولاد در بورس و ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت، یک اشراف کامل اطلاعاتی ایجاد شده تا رانتها، سهمیهها و چند قیمتی از بازار حذف شود.
به گزارش کالاخبر، سید رضا فاطمی امین گفت: برای کنترل قیمت فولاد که بر قیمت سایر محصولات بازار نیز موثر است، سه راهکار تعریف شده که طی سه ماه عملیاتی خواهد شد. این سه راهکار سهمرحلهای خواهد بود که از مهرماه آغاز میشود و در آبان و آذر ادامه پیدا میکند. در مهرماه تمرکز ما بر رصد کامل زنجیره فولاد است. یعنی تمام تولیدات مقاطع فولادی، شمش و سایر محصولات در قالب بورس عرضه و ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت اقدام میشود که این موضوع سبب اشراف کامل اطلاعاتی شده و رانتها، سهمیهها و چند قیمتی بودنها از بین میرود.
وزیر صنعت اظهار کرد: در مرحله دوم ساختار بازار اصلاح خواهد شد. این اقدام از مهرماه ابلاغ و اجرا میشود، اما اوج آن از آبانماه خواهد بود و به جرات میتوان گفت از اواخر آبان امضای طلایی معنا نخواهد داشت و رانت در بازار فولاد از بین رفته و ثباتی بر بازار حاکم خواهد شد.
وی ادامه داد: در مرحله سوم که مجددا از مهر شروع میشود، اما تمرکز آن در آذرماه است، اصلاح ساختار فولاد با هدف کاهش قیمت تمامشده رقم میخورد. بهاینترتیب رقابت سازندهای برای کاهش هزینههای سربار، هزینههای تولید و قیمت تمامشده شکل میگیرد تا اثرات نوسانات ارزی در بازار فولاد به حداقل ممکن برسد.
سکاندار قیمت پایه هفته جاری برای محصولات پتروشیمیایی بورس کالا قیمت جهانی است. میانگین هفتگی بهای دلار بهعنوان دیگر متغیر معادله کشف نرخ پایه، کاهشی بود، اما این مقدار کاهش به اندازه ۱۱/ ۰درصد ارزیابی شد که نسبت به تغییرات قیمتهای جهانی اثر چندانی بر جای نگذاشت. از این رو قیمت پایه محصولات پلیمری و شیمیایی که روز گذشته با ترکیبی از افزایش و کاهش اعلام شد، تحت تاثیر نوسان قیمتهای جهانی قرار گرفت.
ترکیبی از افزایش و کاهش در نرخ پایه
قیمت مبنای دلار معادله تعیین نرخ پایه محصولات پلیمری و شیمیایی در هفته چهارم شهریورماه، ۲۲ هزار و ۹۱۰ تومان محاسبه شد که به میزان ۲۵ تومان نسبت به قیمت ۱۴ شهریور کاهش داشت. این میزان تغییر بهقدری محدود بود که رد پای آن در نرخ پایه محصولات پلیمری و شیمیایی چندان برجسته نبود و بار دیگر، نرخ جهانی این محصولات سکاندار تعیین قیمت پایه شد.
در میان پلیمرهای بورس کالا، گریدهای مختلف پلیپروپیلن شیمیایی با قیمتهای بسیار متفاوتی اعلام شد، بهطوری که برخی از گریدهای آن بیشترین رشد قیمت پایه این هفته و برخی دیگر بیشترین کاهش نرخ پایه را داشت. بازه نوسان نرخ در بین پلیمرها به گونهای است که نیمی از محصولات با رشد قیمت همراه شدهاند که به دلیل نوسان مثبت قیمتهای جهانی است. مجموعه گریدهای پلیوینیل کلراید (PVC) با ۱۳/ ۲درصد رشد قیمت پایه نسبت به هفته گذشته عرضه میشوند. در بین محصولات شیمیایی نیز بازه نوسان قیمت پایه نسبتا پراکندگی محدودی داشت و سود کاستیک با ۴۷/ ۵درصد رشد، بیشترین افزایش قیمت پایه را داشت. در مقابل آمونیاک (گاز و مایع) با افت ۵۷/ ۲درصدی قیمت پایه خود نسبت به هفته ماقبل عرضه خواهد شد.
نوسان قیمت نفت در محدوده خنثی
قیمتهای جهانی محصولات پتروشیمیایی هفته گذشته نوسان نسبتا محدودی داشتند، اما ترکیبی از افزایش و کاهش در بین گریدهای مختلف نمایان است. برخی از کارشناسان معتقدند که نرخ جهانی محصولات پتروشیمیایی اخیرا توجهی به تکانههای قیمتی خنثی در بازارهای جهانی نفت ندارد؛ چرا که هفته گذشته نفتخام تحت تاثیر اخبار متعددی قرار داشت که نوسان نرخ را در معاملات آن محدود کرد، بهطوری که هفته گذشته برآیند تغییرات قیمت برنت ۳۶/ ۰درصد ارزیابی شد.
در معاملات آخرین روز هفته گذشته یعنی ۱۰ سپتامبر، هر بشکه نفتخام برنت به میزان ۷۲ دلار و ۸۷ سنت معامله شد که نزدیک به ۲ درصد رشد قیمت روزانه را نشان داد. پس از توفان آیدا در خلیج مکزیک، تولید نفت با محدودیت مواجه شد و ۱/ ۱میلیون بشکه از تولید روزانه آن کاهش یافت. در مقابل چین به منظور کاهش قیمت مواد اولیه شرکتهای پالایشی خود، تصمیم به آزادسازی ذخایر ملی نفت گرفته است که عاملی در کاهش بهای نفت به شمار میرود. همه این موارد قیمت نفت را در هفته گذشته با افت و خیزهای محدودی همراه کردند و در نهایت برآیند آن خنثی شد. نفتا بهعنوان اصلیترین خوراک مایع شرکتهای پتروشیمیایی در پایان هفته گذشته با نرخ ۶۶۱ دلار به ازای هر تن مورد دادوستد قرار گرفت و به میزان ۱۱ دلار افزایش قیمت روزانه را تجربه کرد. اما نوسان قیمتی این محصول همسو با تکانههای بهای نفت در هفته گذشته چندان برجسته نبود و کمتر از یک درصد ارزیابی شد.
حجم معاملات پلیمرها به ۷۰ هزار تن کاهش یافت
در جریان معاملات هفته گذشته بازار محصولات پلیمری بورس کالا در هر سه داده پراهمیت معاملاتی روند نزولی به خود گرفتند. افت و خیزهای مکرر بهای آزاد ارز و تمایل آن به نرخهای کاهشی تا اواسط هفته گذشته، از جمله دلایل نزولی شدن معاملات پلیمرها به شمار میرود. اینکه تکانههای بهای ارز در بازار آزاد از روند مشخصی پیروی نمیکند و اثر تغییرات سریع آن، جو کلی معاملات کالاییها را تحت تاثیر قرار میدهد، مسالهای است که نهتنها علت اصلی صعود حجم معاملات در روزهای رونق این بازار است، بلکه در شرایط بروز نااطمینانی و نوسانهای کاهشی بهای ارز، افت حجم معاملات از مسیر کاهش تقاضای خرید برای مواد اولیه پلیمری اتفاق میافتد.
هفته گذشته به میزان ۷۰ هزار و ۱۳۱ تن انواع مواد اولیه پلیمری در بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت که در مقایسه با هفته ماقبل آن ۱۵ درصد کاهش داشت. تکانههای مکرر بهای ارز در بازار آزاد مسبب اصلی این افت و خیزهای معاملاتی است که سبب کاهشی شدن دادوستد پلیمرها طی دو هفته متوالی شده است. اگر بخواهیم دلیل افت حجم معاملات را در بین نیروهای بازاری موشکافی کنیم، به رابطه مستحکم تقاضا با حجم معاملات خواهیم رسید؛ چرا که طبق سابقه معاملاتی این بازار طی سالهای ماقبل، در عموم هفتهها با کاهش میزان تقاضا آن هم در شرایطی که عرضهها با حجم قابل قبولی همراه هستند، حجم معاملات وارد مسیر نزولی شده است. مجموع عرضه محصولات پلیمری بورس کالا طی هفته گذشته به میزان ۱۰۱ هزار و ۴۵۵ تن به ثبت رسید که این میزان عرضه همواره قابل قبول ارزیابی میشود و بالغ بر ۱۵ درصد بالاتر از متوسط عرضههای هفتگی در سال جاری است.
طبق بررسیهای «دنیایاقتصاد» بیشترین اثرپذیری حجم معاملات از مسیر تقاضا عبور میکند؛ چرا که بهرغم وجود همبستگی میان سه داده حیاتی معاملات بازار پلیمرها یعنی عرضه، تقاضا و حجم معاملات، میزان همبستگی بین حجم معاملات و تقاضای خرید محصولات پلیمری بالاتر است که بهوضوح میتوان کاهش حجم معاملات این محصولات را از مسیر تقاضا رهگیری کرد. افت ۲۵ درصدی تقاضا در هفته گذشته این رابطه را تایید میکند؛ چرا که هفته گذشته به میزان ۸۷ هزار و ۷۹۵ تن تقاضا به تالار فیزیکی بورس کالای ایران برای خرید انواع محصولات پلیمری وارد شد که نسبت به هفته ماقبل کاهش چشمگیری داشت.
از آنجا که تغییرات حجم عرضه نسبت به هفته ماقبل افت محدود ۶ درصدی داشت و همواره رقمی بالای ۱۰۰ هزار تن است، بخش عمده کاهش حجم معاملات مربوط به افت میزان تقاضای این بازار است. در نهایت تقابل عرضه و تقاضا در این بازار موجب دادوستد ۶۹ درصد از حجم عرضههای هفته گذشته پلیمرها شد.
اثرپذیری ناچیز شیمیاییها از شرایط بازار
اوضاع معاملات در بازار محصولات شیمیایی بورس کالا کمی متفاوت بود. هفته گذشته میزان تقاضا و حجم معاملات در این بازار به میزان محدودی افزایشی شد، در حالی که حجم عرضهها کاهش ۹ درصدی داشت. به عبارت دقیقتر هفته گذشته به میزان ۴۳ هزار و ۹۴۲ تن انواع محصولات شیمیایی در بورس کالا عرضه شد که در مقابل آن تقاضای ۳۶ هزار و ۴۱۴ تنی شکل گرفت. این میزان از تقاضا در مقایسه با حجم تقاضای هفته ماقبل خود، به میزان ۵/ ۳درصد افزایش یافت. سرانجام به میزان ۳۳ هزار و ۱۳۳ تن انواع مواد اولیه شیمیایی در بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت که نسبت به هفته ماقبل آن رشد ۲درصدی داشت.
ارزهای دیجیتال، رالی صعود مجدد را آغاز کردند؟ سقوط و اصلاح هفته گذشته بازار ارزهای دیجیتال، باعث شد تحلیلهای متفاوتی در این باره بیان شود. برخی بیتکوین را در مسیر حمایت زیر ۴۰ هزار میدیدند و برخی به دنبال خرید در کف قیمت به امید صعود مجدد بودند. روز گذشته اما بازار ارزهای دیجیتالی دوباره سبزپوش شد تا امید سرمایهگذاران ناامید نشود. تا زمان ثبت این گزارش، بیتکوین با رشدی کمتر از یک درصد، به مرز ۴۶ هزار دلار بازگشت و اتریوم نیز با رشدی ۵ درصدی، به ۳ هزار ۴۳۰ دلار رسید. در ادامه روز اما سبز بازار کمی تعدیل شد و بعضی از آلتکوین ضرر روزانه را ثبت کردند. در این میان نیز با افزایش عرضه استیبلکوینها و رسیدن ارزش آنها به ۱۲۵ میلیارد دلار، مقامات تنظیمکننده مالی ایالاتمتحده با نااطمینانیهایی روبهرو شدند و به دنبال ایجاد یک چارچوب نظارتی برای آنها هستند.
استارت رالی صعودی رمزارزها؟
چراغ سبز نهنگها برای صعود
ارزهای رمزنگاریشده در هفته گذشته بعد از روند صعودی پرشتابی که از اواسط ماه آگوست آغاز شد، وارد فاز اصلاحی شدند و ضررهای زیادی را به سرمایهگذاران تحمیل کرد. طی این ریزش قیمت بیتکوین تا ۱۰ هزار دلار نیز افت کرد و در معاملات آتی براساس برخی از گزارشها، ۷/ ۲ میلیارد دلار تنها در یک ساعت معلق شد. اما بعد از گذشت تقریبا یک هفته، تقاضای فعال دوباره در بازار خودنمایی کرد و توانست بخش اندکی از ضرر سرمایهگذاران را جبران کند. پادشاه ارزهای دیجیتال، بیتکوین توانست با رشدی تقریبا یک درصدی و ثبت حجم معاملاتی قابل قبول در بالای مرز ۴۶ هزار دلار قرار بگیرد. اما با وجودی که شاخص ترس و طمع در بازار طی این مدت کاهشی و غلبه ترس در بازار کاملا مشهود بود، شاخص خالص جریان سرمایه به سمت صرافیها (NetFlow) طی دو هفته اخیر همواره منفی بوده است. این نشان میدهند در عینی که سرمایهگذاران خردهپا در بازار با ترس روبهرو هستند، نهنگهای بازار در حال خرید و انتقال داراییهای خود به سمت کیفپولهای شخصی به امید صعود پرشتاب در بازار هستند. اما با این حال قیمت بیتکوین در هفت روز گذشته با ۸ درصد افت همراه شد.
دومین ارز بزرگ بازار نیز از این قاعده مستثنی نبود و تقریبا در تمامی روزهای دو هفته گذشته، خروج اتریوم از صرافیها مشاهده شد و امید سرمایهگذاران را برای از سرگیری روند صعودی افزایش داد. اتریوم توانست در روز یکشنبه تا زمان تهیه این گزارش رشدی تقریبا ۵ درصدی را محقق کند، اما روند هفتگی آن با ضرری ۱۲ درصدی همراه بود. طی فراز و نشیبهای اخیر در بازار، ارزش کل بازار ارزهای دیجیتالی تا هزار و ۸۰۰ میلیارد دلار نیز کاهش یافت؛ اما توانست با جبران بخش قابلتوجهی از آن دوباره به ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد دلار برسد. وزارت خزانهداری ایالاتمتحده در این هفته با تعدادی از فعالان بازار ارزهای دیجیتالی ملاقات خواهد کرد تا در مورد مزایا و خطرات احتمالی استیبلکوینها (رمزارزهای قیمت ثابت) مشورت کند. سیاستگذاران واشنگتن از رشد سریع بازار ارزهای دیجیتال که از رکورد ۲ تریلیون دلار در آوریل فراتر رفت، نگران هستند. بر اساس اطلاعات سایت کوینمارکت کپ، روز جمعه، ارزش بازار استیبلکوین تقریبا به ۱۲۵ میلیارد دلار رسید. به گفته رویترز، تنظیمکنندههای مالی ایالاتمتحده برای درک خطرات و فرصتهای ناشی از ارزهای دیجیتال برای سیستم مالی سنتی ایالاتمتحده تلاش میکنند و قصد دارند در ماههای آینده تعدادی گزارش در این زمینه منتشر کنند. اما هنوز دقیقا مشخص نیست که ایالاتمتحده چه مقرراتی را برای این تکنولوژی جدید در نظر دارد. براساس اظهارات یلن، ایالاتمتحده به دنبال ایجاد چارچوبی نظارتی برای استیبلکوینها است. همچنین نگرانیها از محبوبیت این بازار و تنظیم مقررات در حال افزایش است.
در دومین روز هفته، دلار دومین افت متوالی را تجربه کرد. روز گذشته اسکناس آمریکایی ۲۲۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان رسید. در مقاطعی از روز، اسکناس آمریکایی حتی در محدود ۲۷ هزار و ۴۰۰ تومانی مورد معامله قرار گرفت. به گفته فعالان، سفر غیرمنتظره مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران در آستانه نشست شورای حکام، جهت انتظارات در بازار ارز را تغییر داد و موجب شد که از اواسط روز شنبه، تمایل به خرید ارز در بازار کاهش پیدا کند. همچنین دیروز ظهر، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیهای مشترک بر گسترش همکاریهای فنی ایران و آژانس در زمینههای مختلف هستهای تاکید کردند. پس از انتشار این بیانیه نیز بازار نوسان افزایشی خاصی را تا ساعت ۴ بعدازظهر تجربه نکرد و قیمت دلار بیشتر در حوالی سطح ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد.
جو بازار دلار تغییر کرد
افت قیمت دلار در روز یکشنبه موجب شد سکهبازان نیز در موقعیت فروش قرار بگیرند. افزایش فروشها در بازار فلز گرانبهای داخلی موجب افت ۴۰ هزار تومانی سکه امامی و رسیدن آن به قیمت ۱۲ میلیون و ۸۰ هزار تومان شد. با وجود افت روز یکشنبه، فلز گرانبهای داخلی توانست مرز ۱۲ میلیون تومانی را حفظ کند. به گفته فعالان، سکهبازان سعی کردند تا حدی در برابر افت مقاومت کنند، چرا که امیدوار هستند اونس طلا در ابتدای روز دوشنبه به مرز هزار و ۸۰۰ دلاری حمله کند.
اثر حضور گروسی در بازار
برخی معاملهگران تصور میکردند که آمریکا با سه کشور اروپایی طرح قطعنامهای را برای ارائه به جلسه شورای حکام آماده کنند. با توجه به سفر گروسی به تهران، معاملهگران امیدوار شدهاند که قطعنامهای علیه ایران صادر نشود. البته «نورنیوز» نیز گزارش داده بود که قطعنامه ضد ایرانی در دستور کار نشست آتی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیست.
در این میان، برخی از فعالان باور دارند در صورتی که تا پایان شهریورماه تکلیف آینده مذاکرات هستهای روشن نشود، باز هم تقاضای احتیاطی به بازار بازخواهد گشت و فارغ از تصمیم شورای حکام، قیمت دلار تحریک خواهد شد. دلار در سال ۱۴۰۰ نتوانسته است به بالای محدوده ۲۸ هزار و ۳۰۰ تومان سرک بکشد، ولی عبور از آن میتواند زمینهساز حرکت اسکناس آمریکایی به سوی مرز ۳۰ هزار تومانی شود.
نقش هیجان در بازار دلار
برخی از معاملهگران باور دارند دلار ظرفیت رشد بیشتر را ندارد و بیشتر به واسطه عوامل هیجانی در مسیر صعودی قرار گرفت. از نگاه آنها با کاهش سطح هیجانات، روند قیمت نزولیتر خواهد شد. در شرایط کنونی به نظر میرسد بیشتر معاملهگران از هفته دوم شهریورماه راه احتیاطی را در پیش گرفتهاند و بیگدار به آب نزدهاند. آنها معمولا در حوالی ۲۶ هزار و ۸۰۰ تومان خریدهای خود را بیشتر کردهاند و نزدیکی مرز ۲۸ هزار تومانی در موقعیت فروش قرار گرفتهاند. افت قیمت دلار در روز یکشنبه نیز در شرایطی صورت گرفت که بیشتر تحلیلگران اعتقاد داشتند معاملهگران باید از فروشهای هیجانی خودداری کنند. از نگاه آنها وضعیت بازار به گونهای است که هر لحظه امکان تغییر مسیر وجود دارد و در چنین فضایی بهتر است که به سرعت موقعیت معاملاتی را تغییر دهند.
تحلیلگران به معاملهگران توصیه میکنند که به صورت پلهای اقدام به خریدوفروش کنند. به عنوان مثال دیروز به معاملهگران پیشنهاد داده میشد که پس از فروش در محدوده ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومانی، در صورتی فروشهای تازهای را کلید بزنند که محدوده ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومانی از دست برود. حتی تحلیلگران فنی پیشنهاد میدادند که معاملهگران یک بخش از فروشهای خود را در صورت تثبیت بالای محدوده ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومانی، با خرید جایگزین کنند.
حدود ۵۰ درصد سیمان عرضهشده در دو روز ابتدایی هفته جاری، بدون رقابت قیمتی و با نرخ پایه مورد دادوستد قرار گرفت. معامله بخش قابل توجهی از محصول سیمان در رینگ صنعتی بورس کالا بهخوبی موید بازگشت آرامش به بازار سیمان کشور و تعدیل نرخ در آن است.
تعدیل نرخ سیمان براساس مکانیزم بازار
نکته مورد اهمیت در خصوص تعدیل قیمتی سیمان ظرف روزهای اخیر، عدم استفاده از روشهای تعزیراتی در آن بود. درواقع این مرتبه اطمینان مدیران صنعتی و اقتصادی کشور به پتانسیل بورس کالا در تعدیل نرخ و تمرکز بر صحت عرضه و تقاضا به جای اقدامات تعزیراتی باعث شد تا ظرف بازه زمانی نسبتا کوتاهی هیجانات بازار سیمان از میان رفته و قیمتها در این بازار به پیش از صعود اخیر بازگردد.
تعدیل بازار سیمان با تمرکز عرضه در بورس کالا
تعدیل نرخ و کاهش هیجان در بازار سیمان پس از مصوبه وزارت صمت مبنی بر الزام عرضه کل سیمان تولیدی در کشور در بازار فیزیکی بورس کالا آغاز شد. درحالی که عدهای ورود سیمان به بورس کالا را دلیل رشد قیمتی در این بازار عنوان میکردند، معاون معدنی وزارت صمت، طی مصوبهای تمامی واحدهای تولیدکننده سیمان کشور را موظف به پذیرش در بورس کالا ظرف مدت دو هفته کرد و هرگونه خرید و عرضه این محصول خارج از رینگ معاملاتی بورس کالا را ممنوع کرد. مزایای فروش سیمان در بورس کالا برای تولیدکنندگان این محصول باعث شده بود تا ظرف چند ماه اخیر، بسیاری از تولیدکنندگان سیمان کشور نسبت به پذیرش در این بازار اقدام کنند، اما ضربالاجل تعیینشده، توانست فرآیند پذیرش سیمان در این بازار را سرعت بخشد، بهگونهای که تا پایان هفته قبل، پذیرش ۶۴ واحد سیمانی در بورس کالا قطعی شد. در حال حاضر معدودی شرکت سیمانی باقی ماندهاند که پذیرش آنها در رینگ صنعتی بورس کالا قطعی نشده است که با پذیرش آنها شاهد عرضه عمده سیمان تولیدی در کشور در بورس کالا هستیم و از این پس کلیه معاملات این بخش در بستر بورس کالا انجام خواهد شد.
بازگشت آرامش به بازار سیمان بدون برخورد تعزیراتی
وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: طبق قولی که در زمان رأی اعتماد به نمایندگان ملت داده شد، خوشبختانه قیمت سیمان به نرخ پیش از قطعی برق بازگشت و قیمت آن در بورس به کیسهای ۲۵ هزار تومان رسید. کاری که ما برای کنترل قیمت سیمان انجام دادیم، اصلاح ساختار بود و با روشهای تعزیراتی، موردی و همچنین ایجاد جو روانی قیمتها به اینجا نرسید، بهطوریکه تعادلی که در بازار ایجاد شد، نرخ سیمان را کاهنده کرد.
به گزارش خانه ملت، رضا فاطمی امین افزود: این درحالی است که بسیاری معتقد بودند وقتی نرخ کالایی در ایران بالا میرود، دیگر پایین نخواهد آمد، اما این اتفاق خوشایند رخ داد.
عضو کابینه دولت سیزدهم با بیان اینکه نرخ سیمان فله نیز به ۳۶۰ تومان رسید که همان قیمت سه ماه قبل است، تاکید کرد: کاری که ما برای کنترل قیمت سیمان انجام دادیم، اصلاح ساختار بود و با روشهای تعزیراتی، موردی و همچنین ایجاد جو روانی قیمتها به اینجا نرسید، بهطوری که تعادلی که در بازار ایجاد شد، نرخ سیمان را کاهنده کرد.
فاطمی امین با تاکید بر اینکه تا دو هفته آینده نیز بر بازار سیمان متمرکز خواهیم بود، یادآور شد: تا دو هفته آتی، تمامی خردهفروشان و عاملان فروش سیمان وارد سامانه تجارت و بورس خواهند شد تا در بورس و در حوزه عمدهفروشی و خردهفروشی به یک روال معقول دست یابیم.
افزایش آرامش در بازار سیمان با استمرار عرضههای قوی
در روز ابتدایی هفته جاری یعنی شنبه ۲۱شهریورماه رینگ صنعتی بورس کالا میزبان عرضه قطعی بالغ بر یک میلیون و ۲۲۰ هزار تن انواع سیمان بود که برای این میزان عرضه تقاضایی برابر یک میلیون و ۱۵۰هزار تن در این بازار به ثبت رسید. در حالی در رینگ سیمان در روز ابتدایی هفته جاری میزان تقاضا از میزان عرضه کمتر شد که ظرف هفته قبل نیز این رینگ با برتری عرضه نسبت به تقاضا مواجه بود و همین موضوع نیز زمینه رشد هرچند اندک قیمتی را فراهم میکرد. درواقع افت تقاضا نسبت به میزان عرضه بیانگر بازگشت آرامش به این بازار و اطمینان متقاضیان به عرضه مستمر سیمان در این بازار بوده که باعث میشود، این متقاضیان از خریدهای هیجانی پرهیز کنند. این موضوع از رقابت غیرواقعی قیمتی در این بازار جلوگیری کرده و در نهایت باعث میشود بهای سیمان در بازاری تعادلی و شفاف کشف شود. بررسی جزئی آمار معاملات سیمان در رینگ روز شنبه هفته جاری بیانگر آن است که در این روز ۹۱۰ هزار تن انواع سیمان در این بازار مورد دادوستد قرار گرفته است که از این میزان محصول برابر ۴۹۰ هزار تن یعنی ۵۴ درصد حجم معاملات با نرخ پایه انجام شده است. در حالی در معاملات روز ابتدایی هفته جاری ۵۴ درصد حجم معاملات با نرخ پایه انجام شد که ظرف هفته گذشته برابر ۳۷درصد حجم معاملات با نرخ پایه بوده است. افزایش سهم معاملاتی که با نرخ پایه انجام شدهاند، بهخوبی موید به تعادل رسیدن این بازار، با استمرار عرضه در بازار فیزیکی بورس کالاست.
برآورد میشود که حداکثر تقاضای سالانه سیمان برای بازار داخل برابر ۶۰ میلیون تن باشد؛ به این ترتیب میتوان گفت که به شکل هفتگی حداکثر تقاضا برای سیمان در کشور برابر یک میلیون و ۱۵۰ هزار تن است. میزان مصرف انتظاری در دو هفته اخیر بالاتر از میزان مصرف انتظاری در این بازار بوده و همین موضوع باعث شده تا ظرف بازه زمانی کوتاهی آرامش به این بازار برگردد.
بنابر اطلاعیههای عرضه منتشرشده از سوی بورس کالا، رینگ صنعتی این بازار در دومین روز از هفته جاری یعنی دیروز بیستودوم شهریورماه نیز میزبان عرضه ۱۷۰ هزار تن سیمان بود. تقاضای ثبتشده در این روز برای کارخانههای مختلف متفاوت بود، در حالی که بخشی از معاملات با نرخ پایه انجام شد، شاهد رقابت متقاضیان در خرید محصول برخی واحدهای تولیدی خاص بودیم. رقابت متقاضیان برای خرید سیمان چند واحد تولیدی خاص عمدتا به محل قرارگیری و نوع محصول این واحدها مربوط میشد.
در برخی مناطق کشور میزان تولید سیمان کمتر از میزان تقاضای آن منطقه است یا تقاضا برای نوع خاصی از سیمان وجود دارد، در حالی که محدودیت عرضه در زمینه این نوع محصول وجود دارد. با توجه به هزینه بالای حمل سیمان، متقاضیان رقابت قیمتی برای خرید محصول را به تهیه محصول از سایر واحدهای تولیدی با فاصله بیشتر ترجیح میدهند. همین موضوع باعث شده تا با وجود آرامش در بازار سیمان کشور همچنان رقابت قیمتی برای محصول برخی واحدها به چشم بخورد. اما انجام معامله سیمان در بورس کالا باعث شده تا با ایجاد شفافیت چنین ایراداتی مشخص شده و به این ترتیب زمینه توسعه صنعتی براساس اطلاعات شفاف مهیا شود.
پذیرش سیمان در بورس کالا و فروش آن از طریق این بازار شفاف و رقابتی که به اتمام قیمتگذاری دستوری روی این محصول منجر میشود، قدمی مثبت در راستای تنظیم واقعی این بازار منطبق با اصول واقعی علم اقتصاد بود. میتوان از نتیجه تنظیم بازار سیمان، برای سایر محصولات نیز استفاده کرد و به جای دست زدن به اقدامات تعزیراتی با اصلاح ساختارها زمینه واقعی شدن قیمت در بازارها را فراهم کرد.
با توجه بهاینکه اغلب نمادهای معاملاتی تقریبا در رالی اخیر بین ۳۰ تا ۴۰درصد رشد قیمتی را تجربه کردند، بنابراین نیاز بهاستراحت و اصلاح قیمتی در بازار سهام وجود داشت. در واقع این اصلاح با توقف رشد نرخ دلار و سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهایران و گمانهزنی درباره استارت مجدد مذاکرات همراه شد. افت قیمتی سهام در معاملات روز گذشته دلایل دیگری هم دارد.
اینکه سرمایهگذاران در انتظارند تا مشاهده کنند دولت جدید، وزرا، معاونان و مدیران پس از رویکارآمدن با چه رویکردی اقدام بهتصمیمگیری خواهند کرد. موضوع قیمتگذاری دستوری یکی از عواملی است که اکنون جزو نگرانیهای سرمایهگذاران قرار دارد. اکنون این سوال مطرح میشود که با توجه بهتجربه سال گذشته در حوزه قیمتگذاری دستوری و لطمهای که اهالی بازار سرمایه از این مهم دیدند آیا این رویکرد اقتصادی در دولت جدید هم ادامه خواهد یافت یا خیر؟ بهنظر میرسد سرمایهگذاران ترجیح میدهند که ابتدا صبر کنند تا رویکرد و نگاه دولت در حوزه اقتصاد، برخورد با شرکتها و مسائل مربوط بهصنایع مختلف از جمله بحث قیمتگذاری دستوری مشخص شود. در حالحاضر با وجود اینکه یک رشدی را تجربه کردهایم، باید اجازه داد تا بازار استراحت زمانی داشته باشد. اگر رویکرد دولت بهسمت و سوی دخالت و قیمتگذاری دستوری نرود، پس از یک استراحت قیمتی و زمانی مجددا میتوان شاهد بازگشت شرکتهایی که از پتانسیل بنیادی برخوردارند، بود.متاسفانه افرادی که چندان تخصصی ندارند، اظهارنظرهایی میکنند که همین سخنان دستاویزی میشود تا در بازار سهام شاهد افت و خیز و نوسان در قیمت سهام باشیم. موضوع ایجاست که نمیتوان بهاظهارنظرهای افرادی که درباره قیمتگذاری دستوری مبنی بر اینکه قیمت سیمان و آهن باید ارزان شود، اکنون وزن داد، چراکه هنوز زمان لازم برای اینکه تیم اقتصادی دولت بهجمع بندی برسد، صرف نشده است. بنابراین اظهارنظر این افراد بعضا میتواند شخصی باشد و سرمایهگذاران هم نباید این موارد را ملاک تصمیمات خود قرار دهند.تجربه سالهای گذشته نشان میدهد که قیمتگذاری دستوری همیشه برای اقتصاد کشور زیانبار بوده است.
بازار سهام طی چند وقت اخیر با روندی افزایشی همراه بود و سهامدارانی که در کف قیمتی اقدام بهخرید سهام کرده بودند در سود قرار داشتند، بنابراین زمانی که با تعداد زیاد سرمایهگذارانی که در سود قرار دارند مواجه میشویم بازار با بهانههای مختلف اصلاح پیدا میکند.اصلاح کنونی نسبت بهانتظاراتی که فعالان بازار داشتند بهنوعی عمیقتر شد که این مهم بهدلایل متفاوتی اعم از موضوع نرخگذاری دستوری و دیگری پیشبینیهایی که سرمایهگذاران با رویکردهای مختلف در فضای سیاسی دارند، نشات میگیرد. در برخی مواقع هم موضوعاتی حول تغییر و تحول در سامانهها وجود دارد که در واقع چنین امری نیاز بازار سرمایه بوده و باید صورت بگیرد.
این اتفاق در جای خود هم میتواند باعث ایجاد اختلالاتی در فرایند خرید و فروش شود، همانند موضوعاتی پیرامون سجام. درباره سفرهایی هم که در حوزه سیاسی طی چند روز اخیر روی داده است پیشبینیهای متفاوتی (خوشبینانه و بدبینانه) وجود دارد. بر این اساس بهدلیل اینکه قابلیت پیشبینی فضا مقداری کمتر از گذشته میشود، برخی از سهامداران تصمیم میگیرند اقدام بهشناسایی سود کنند. بنابراین در ابتدای امر چنین عاملی باعث میشود که میزان عرضهکنندگان بیشتر از تقاضاکنندگان شود. زمانی که چنین استارتی در بازار خورد در ادامه رفتار هیجانی سبب میشود که برخی از سرمایهگذاران بدون هیچگونه منطق معاملاتی، به صرف اینکه فقط بازار منفی شده شروع بهعرضه سهام کنند که این مهم در جای خود میتواند منجر بهتشدید جوی هیجانی شود.درباره سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهایران دو دسته تفکر وجود دارد. برخی از سرمایهگذاران این سفر را خیلی خوب ارزیابی میکنند، خوشبین هستند و معتقدند که این سفر پیشزمینه یک توافق خواهد بود و برخی دیگر هم بدبین هستند.
عرضه اولیه ۱۰ درصد از سهام شرکت توسعه سامانههای نرمافزاری نگین به روش ترکیبی و طی دو مرحله انجام میگیرد:
مرحله اول: عرضه به سرمایهگذاران واجد شرایط به روش ثبت سفارش که تاریخ دوره سفارشگیری و عرضه چهارشنبه ۲۴ شهریورماه ۱۴۰۰ میباشد.
منظور از سرمایهگذاران واجد شرایط صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله و صندوقهای سرمایهگذاری مشترک ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است.
مرحله دوم: عرضه به سایر سرمایهگذاران به روش قیمت ثابت که تاریخ دوره عرضه به قیمت ثابت نیز چهارشنبه ۲۴ شهریورماه ۱۴۰۰ است.
عرضه به روش ترکیبی عرضهای است که در آن در مرحله اول نسبت مشخصی از ورقه بهادار قابل عرضه به روش ثبت سفارش جهت کشف قیمت به سرمایهگذاران واجد شرایط عرضه شده و در مرحله دوم به قیمت کشفشده به روش قیمت ثابت به سایر سرمایهگذاران عرضه میشود.
همچنین «پنجاه درصد از سهام خریداری شده در روز عرضه اولیه «توسن» توسط سرمایه گذاران واجد شرایط (صندوقهای مذکور)، تا ۹۰ روز پس از تاریخ عرضه اولیه امکان عرضه نخواهد داشت.»
بالاخره پای شرکت ریل پرداز نوآفرین با نماد حآفرین به بازار سرمایه باز شد. شرکتی که در ابتدا قرار بود سهامش در ۱۳ اسفند سال گذشته عرضه شود اما لغو و به ۱۹ اسفندماه موکول شد اما این عرضه در تاریخ مذکور نیز انجام نشد تا سرانجام عرضه اولیه حآفرین فردا صورت بگیرد.
بر این اساس برای اولین بار عرضه حآفرین فردا بر مبنای دستورالعمل جدید عرضههای اولیه و با کشف قیمت توسط صندوقهای سرمایهگذاری انجام میشود.
در واقع بر اساس دستورالعمل پذیرهنویسی و عرضه اولیه اوراقبهادار در فرابورس ایران سهام شرکت مذکور به سرمایهگذاران واجد شرایط عرضه میشود.
منظور از سرمایهگذاران واجد شرایط صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله و صندوقهای سرمایهگذاری مشترک ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است.
همچنین از روز دوم صندوقهای سرمایهگذاری تا ۵۰ درصد دارایی که خریداری کردهاند را میتوانند به فروش برسانند سرمایهگذاران حقیقی هم میتوانند اقدام به خرید کنند.
تاریخ ثبت سفارس این عرضه اولیه که ۵۴۰ تومان ارزشگذاری شده و با قیمت ۳۳۳ تومان به صندوقها عرضه میشود دوشنبه است و در همان روز سهام اختصاص یافته به هر صندوق هم مشخص خواهد شد.
علی تیموری شندی درخصوص تغییر روش عرضههای اولیه و همچنین دلایل اجرای روش عرضه اولیه ترکیبی برای شرکتهای کوچک و متوسط در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» گفت: طی سالهای اخیر شاهد توسعه بازار سرمایه بودیم اما از آنجا که این توسعه با حضور مستقیم سرمایهگذاران همراه بوده برخی مواقع آسیبهایی نیز داشته، نمونه آن در سال گذشته و نوسانهای شدیدی بود که درنتیجه ایجاد ارتباط مستقیم همه سرمایهگذاران با بازار به وجود آمد. این کارشناس بازار سهام با اشاره به امنیت و بازدهی مناسب سرمایهگذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه گفت: بررسی عملکرد و گزارشهای دورهای صندوقهای سرمایهگذاری نشان میدهد اکثر صندوقهای سرمایهگذاری که مردم را به صورت غیرمستقیم به بازار سرمایه متصل کردهاند به رکوردهای شاخص دو میلیون واحدی نزدیک شده و حتی برخی نیز از این محدوده عبور کردند.
وی بازدهی مناسب صندوقهای سرمایهگذاری را مورد توجه قرار داد و گفت: این موضوع به این مفهوم است افرادی که به صورت غیرمستقیم وارد بازار سرمایه شدند حتی اگر در زمان پیک شاخص هم سرمایهگذاری کرده باشند نه تنها طی این مدت ضرر نکردند بلکه در برخی مواقع بازدهیهای بالایی هم داشتند.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: هرچه قدر سرمایهگذاریها و حضور عامه مردم در بازار به صورت غیرمستقیم توسعه پیدا کند به نفع همه سرمایهگذاران است. تیموری شندی بحث دوم را مشکلات ایجاد شده در جریان ورود شرکتهای کوچک به بازار دانست و افزود: در عرضههای اولیه بهخصوص شرکتهای کوچک، ساختار شرکت آمادگی لازم برای میزبانی از سرمایهگذاران میلیونی را ندارد، در این شرایط وقتی دو تا سه میلیون سهامدار جدید وارد ترکیب سهامداران این شرکتها میشوند مشکلات عملیاتی عدیدهای هم برای شرکتها ایجاد میکند که نهایتا ضربه و آسیب آن متوجه سهامداران خرد میشود. به این ترتیب که در افزایش سرمایهها، برگزاری مجامع و مشابه این فرآیندها مشکلاتی برای سهامداران خرد به وجود میآید.
وی ترکیب سهامداری چند میلیونی را برای شرکتهای کوچک در بدو ورود به بازار سرمایه منطقی ندانست و افزود: بر همین اساس منطقی نیست که ترکیب سهامداری چند میلیونی در ابتدای ورود یک شرکت کوچک به بازار سرمایه وارد آن مجموعه شود.
این کارشناس بازار سهام بحث بعدی را رفتار هیجانی سرمایهگذاران خرد جهت رقابت برای اخذ سهم بیشتر در عرضههای اولیه دانست و افزود: این موضوع طی سالهای گذشته همیشه مشکلاتی را به همراه داشته، بنابراین با وجود همه موارد مطرح شده روش ترکیبی در عرضههای اولیه، مدل مناسبی است.
تیموریشندی با اشاره به اینکه بازدهی و نفع صندوقها، منفعت سرمایهگذاران خرد را که در این صندوقها سرمایهگذاری کردند، به همراه دارد و باعث میشود روشهای عرضه و کشف قیمتها حرفهای شود، چراکه صندوقها توسط افراد خبره و متخصص اداره میشوند.
وی با جمعبندی موارد مطرح شده در بالا گفت: استراتژیها و تصمیمهای مقام ناظر به سازمان بورس اوراق بهادار و بورسها کمک میکند تا فضای سرمایهگذاری بهتری را تجربه کنیم که به نفع همه اهالی بازار سرمایه است.
پس از گذشت دو روز از نامهای که نهادهای مالی بازار سرمایه به رئیسجمهور نوشتند و در آن خواستار این شدند که رئیسی با قیمتگذاری دستوری و رانتجویان در نظام تولید و توزیع کشور مقابله کند، عصر روز شنبه خبری منتشر شد که دیوان عدالت اداری مصوبه قیمتگذاری دستوری خصوص شن و ماسه را باطل کرده است. در خصوص نامهای که منتشر شده بود نازنین موسوی، پژوهشگر اقتصادی در صفحه خود با انتشار آن نامه نوشت: «ما فکر میکنیم نمیتوانیم اثرگذار باشیم، نمیتوانیم جلوی رانتخواهان و رانتسازان بایستیم. اما تجربه فولاد در سال ۹۹ و ایستادگی فعالان مالی و اقتصادی در مقابل نظرات غیرکارشناسانه وزیر سابق صمت نشان میدهد با یک گل هم بهار میشود.» اما این خبرها و اتفاقها باعث شد که تا حدودی صحبت از قیمتگذاری دستوری همچنان در فضای توییتر ادامه داشته باشد. دیروز همایون دارابی، در صفحه شخصی خود با استفاده از هشتگ قیمتگذاری دستوری نوشت: «سادهترین روش برای تولید مسکن ارزان، کاهش قید و بند دولتی و کاهش عوارض پرداختی سازندگان است.
تنها افزایش شمار طبقات به ۱۰طبقه میتواند بخش عمدهای از قیمت مسکن در قلب شهرهای بزرگ را کاهش دهد اما برخی دنبال خرج از جیب مردم و ساخت [و ساز] در بیابان هستند.» در ادامه صحبت از اقتصاد دستوری، پیمان مولوی، فعال اقتصادی در توییتر خود نوشت: «از این پس شرکتهای سودده بورسی باید میزان سود خود را مخفی کنند تا از دستاندازی عاشقان اقتصاد دستوری در امان بماند.» کاهش قیمت سیمان در بورس کالا یکی از ادعاهایی بود که دیروز در کانالهای تلگرامی و صفحههای اینستاگرام حامیان دولت سیزدهم به وضوح دیده میشد. این کانالها و صفحهها با تولید محتوای تصویری و متنی در رابطه با خواستن و توانستن دولت سیزدهم در سامان دادن به بازار و دغدغههای مردم اینطور مینوشتند که دولت سیزدهم از اصحاب «ما میتوانیم» است. ماجرا هم برمیگشت به صحبتهای تلویزیونی سیدرضا فاطمیامین، وزیر صمت مبنی بر اینکه «طبق قولی که در زمان رای اعتماد به نمایندگان ملت داده شد، خوشبختانه قیمت سیمان به نرخ پیش از قطعی برق بازگشت و قیمت آن در بورس به کیسهای ۲۵هزار تومان رسید.» اما در همین روز که جناح حامی دولت سیزدهم در شبکههای اجتماعی و پیامرسان تلگرام در حال مانور رسانهای به نفع دولت ابراهیم رئیسی بودند و این اقدام دولت میتوانست یکی از دستاوردهای ملموس در مدت زمان روی کارآمدنش شمرده شود، شاخص کل بورس با ریزش ۴۰هزار واحدی همراه شد. اتفاقی که پروژه جناح حامی دولت را تا حدودی به حاشیه برد و به مرور که از روز میگذشت، انتقاد سهامداران و فعالان حوزه بورس نسبت به آنچه که در بورس اتفاق افتاده بود بیشتر میشد.
با این حال فضای توییتر و اینستاگرام نسبت به اقدامات دولت سیزدهم نه مطلقا منفی است و نه مطلقا مثبت. ورود محمولههای واکسن و تسریع در روند واکسیناسیون، لغو محدودیت ترددهای شبانه و دیدارهای ابراهیم رئیسی با مردم و سرزدنهایش به مراکز مختلف، از جمله جنبههای مثبتی است که کاربران را نسبت به آینده خوشبین کرده است اما در مقابل ریزش بورس، تورم افسارگسیخته و گلایه از گرانی کالاهای روزمره، دلنگرانی برای طرح صیانت، بلاتکلیفی در مذاکرات بینالمللی برجام و عدمکاهش محسوس قیمت ارز و طلا و برخی از موضوعات روز جزو سوژههایی است که انتقادهای زیادی را از سمت کاربران به دولت سیزدهم روانه میکند.
یکی دیگر از موضوعات روز که کاربران تا حدودی درباره آن در صفحههایشان اظهارنظر میکردند، ورود برنج به بورس کالا بود. طبق صحبتهای مدیرعامل مرکز بینالمللی تجارت و پایانه صادرات برنج، کشاورزانی که برنج طارم دارند از این پس میتوانند برنجهای طارم خود را بدون واسطه در بورس کالای کشاورزی عرضه و به صورت نقد به فروش برسانند. این مساله در نگاه کاربران شبکه اجتماعی توییتر اقدامی مثبت است که میتواند برای کالاهای دیگر هم ادامه داشته باشد. از طرفی دست دلالان و مافیای خیلی از کالاها را از بازار کوتاه میکند و باعث میشود که تولیدکنندهها بدون واسطه کالاهای خود را به فروش برسانند. تقریبا فضای توییتر فارسی چشمانتظار اقدامات دولت سیزدهم است و این چشمانتظاری در دو حوزه برجام و ارتباطات بینالمللی و قیمت ارز و کالاهای روزمره بیشتر به چشم میخورد. درست است که در هفتههای گذشته صحبت، صحبت واکسن بود، اما این روزها مهارگرانی کالاها، بالا رفتن قیمت ارز و فضای مبهم آینده که به قول کاربران توییتر در گرو مذاکرات بینالمللی برجام است، جزو انتظارات فعالان شبکههای اجتماعی از دولت سیزدهم است که با ذرهبین در حال رصد عملکرد این دولت هستند.
حسین سلاحورزی
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران
اینکه جناب رئیسجمهور به شرایط کارگران بهخصوص در محیطهای سخت و زیانآور حساس هستند بسیار ارزشمند و پسندیده است اما، مناسبات کار پدیدهای چندوجهی و پیچیده است که صرفا با اراده سیاسی اصلاح نمیشود. مهمترین بازنده مداخلات نسنجیده در محیط و مناسبات کار قطعا کارگران هستند.
معاملات بورس در روز یکشنبه در حالی آغاز شد که پس از ورود مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در شامگاه شنبه بهتهران، انتظار بازار مثبتی نمیرفت. همین اتفاق نیز افتاد و شاخص سهام با افت ۶۴/ ۲ درصدی مجددا ابرکانال ۵/ ۱ میلیون واحدی را از دست داد.
هر چند در جریان سفر گروسی بهتهران، خبر مثبتی درباره احیای برجام مخابره نشد اما فعالان بازار که در ۳ماه گذشته بخشی از زیان ماههای اصلاحی بازار را جبران شده میدیدند و در بخشی از پرتفوی خود بهنقطه سربهسر زیان رسیده بودند، حالا بهدنبال هر بهانهای برای خروج از بازار و اسیر نشدن در موج نزولی دیگری هستند. از اینرو برداشت بورسبازان این بود که با سفر گروسی بهایران، یک گام بهاحیای برجام نزدیکتر خواهیم شد و این مهم بهمعنای کاهش نرخ دلار و در نتیجه پایان سیر صعودی قیمتها در بازار سهام بود. از اینرو در جریان دادوستدهای روز یکشنبه شاهد ثبت چهار رکورد کاهشی در تالار شیشهای بودیم. ارزش معاملات خرد سهام بهکمترین سطح در یکماه گذشته نزول کرد. دومین خروج سنگین حقیقیها در سالجاری رقم خورد و بیش از ۹۰درصد نمادهای معاملهشده گرفتار صفوف فروش شدند. نماگر هموزن نیز با ثبت افت ۸۷/ ۲ درصدی، بیشترین میزان عقبگرد از ۵ مردادماه سال ۹۹ را رقم زد.
واکنش قرمز بورس برای گروسی
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سفری غیرمنتظره و هماهنگ نشده دیشب وارد تهران شد و هدف خود از این سفر را صحبت درباره مسائل فنی و سرویس برخی از تجهیزات نظارتی آژانس اعلام کرد و یک منبع مطلع به پرس تیوی گفته بود؛ قرار نیست موضوعی دیگری در سفر او بهتهران مطرح و تغییری در روند دسترسی آژانس بهاطلاعات مراکز هستهای صورت پذیرد اما والاستریتژورنال ادعا کرده بود، در پی تفاهم ایجاد شده، تهران بهآژانس دسترسی بهتجهیزات نظارتی فعالیتهای هستهای خود را خواهد داد و همکاری در تحقیقات درباره مواد هستهای پیدا شده در ایران را دوباره از سر خواهد گرفت. بههر روی فعالان بازارها برداشت خود را از سفر گروسی بهتهران داشتند. پس از رشد مناسب قیمت سهام در ۵/ ۳ماه اخیر، دلهرهای بازار و فعالان کمتجربه آن را فراگرفته که منتظر هستند جایی اینروند صعودی پایان پذیرد و از اینرو بهدنبال بهانهای برای فروش و ذخیره سودهای کسب کرده در این بازه زمانی هستند. در این میان لازم بهتکرار نیست که تحریمهای اقتصادی و برجام ازدسترفته سبب شده تا در ماههای گذشته شاهد تقویت انتظارات تورمی باشیم و این بهترین دلیل برای صعودی ماندن و تضمین بازدهی بازار داراییها در سالجاری بود.
حالا هر خبر یا تحلیلی که احتمال احیای برجام را در نگاه سرمایهگذاران پررنگتر کند، بهانهای برای شناسایی سود بهمعاملهگران میدهد. در این میان همواره بورس واکنش شدید و هیجانیتری بهاخباری از این دست نشان میدهد و روز گذشته نیز با وجود افت نهچندان شدید دلار (افت ۲۲۰ تومانی نسبت بهروز شنبه) بورسبازان چند رکورد منفی از خود بهجای گذاشتند و با سرازیرشدن بهصفهای فروش، دماسنج تالار شیشهای را بیش از ۴۰هزار واحد بهعقب راندند.
دومین خروج بزرگ حقیقیها
هر چند در سالجاری همانند موجهای صعودی گذشته، حقیقیها حضور فعالی در زمین خرید سهام نداشتند اما غلبه هیجان منفی بر دادوستدهای روز یکشنبه سبب شد تا شاهد خروج ۱۱۵۹ میلیارد تومانی سهامداران خرد از گردونه معاملات سهام باشیم. ثبت چنین خالص فروشی از سوی حقیقیها از ۸ شهریورماه تاکنون بیسابقه بود و در عین حال دومین خروج بزرگ این دسته از معاملهگران در سال ۱۴۰۰ محسوب میشد. نکته قابلتوجه اینکه روز یکشنبه هیچکدام از صنایع بورسی با خالص خرید مثبت حقیقیها همراه نشدند و جابهجایی سهام در تمامی گروهها در مسیر حقیقی بهحقوقی انجام شد. البته معاملات سراسر سرخ تالار شیشهای در اینروز، یک نکته مثبت نیز داشت و آن روانه شدن بخشی از سرمایههای خروجی از سهام بهسمت صندوقهای معاملهپذیر بود. در این راستا دیروز ETFها شاهد خالص خرید ۲۰۳ میلیارد تومانی حقیقیها بودند تا با افزایش ریسک کسب سود هنگفت در بازار سهام، سرمایهها روانه پناهگاه امن خود یعنی صندوقهای سرمایهگذاری شوند. پربیراه نیست اگر بگوییم بازار سهام و البته دیگر بازارهای سرمایهگذاری همچون ارز، بازارهای تورمدوست هستند. برجام و رفع تحریمها از همان اتفاقاتی است که چندان موردعلاقه بورسبازان نیست. در هر حال سرمایهگذاران بورسی را نیز مردمی تشکیل میدهند که نه بهدنبال جنگ بوده و نه با گشایشهای اقتصادی و سیاسی مشکلی دارند. اما اصل موضوع این است که در ماهها و سالهای اخیر شرایط اقتصادی کشور بهگونهای بوده که شاهد رشد افسارگسیخته تورم، کاهش ارزش پول ملی و گرانشدن بی حد و مرز داراییهایی بودیم که حالا تصور در اختیار داشتن آن برای بسیاری از مردم بهرویا تبدیل شده است. در این میان بازار سهام فرصتی را در اختیار صاحبان پول قرار داده که میتواند بخشی از سرمایه از دست رفته خود را بهدست آورند. بهنظر میرسد مردم بهاین نتیجه رسیدهاند که هیچگاه قرار نیست ارزش سابق سرمایههای خود را بهدست آوردند.حتی اگر برجام مجددا احیا شود و تحریمها از سر راه برداشته شوند؛ این ناامیدی از آینده اقتصادی کشور سبب شده تا سرمایهگذاران بورسی تنها بهدنبال کسب سود از این بازار باشند و آن را تنها در افزایش ریسکهای سیاسی و بهدنبال آن رشد نرخ دلار ببینند.
نزول ارزش دادوستدها بهکف یکماهه
یکی از آمار کاهشی معاملات روز یکشنبه بورس تهران، کاهش ارزش معاملات خرد سهام بهسطوح کمتر از ۵هزار میلیارد تومان (در بورس) بود که کمترین سطح این متغیر از ۱۷ مردادماه بهشمار میرفت. دو هفته پیش یعنی ۸ شهریورماه نیز شاخصکل بورس در رخدادی مشابه بیش از ۳درصد عقبنشینی کرده بود اما ارزش معاملات خرد سهام کاهش چندانی را تجربه نکرده بود. دلیل اصلی این وضعیت در بورس یکشنبه اما سنگینشدن صفوف فروش و کاهش محسوس نقدشوندگی بازار بود. بهنظر میرسد درد درمان نشده بازار سهام یعنی دامنه نوسان در روزهای سرخ بازار بیشتر خودنمایی میکند.
صفهای فروش پرتعداد
همانطور که اشاره شد یکی از دلایل افت محسوس ارزش معاملات خرد سهام در جریان معاملات روز یکشنبه، قفلشدن تعداد زیادی از سهام در صفهای فروش بود. هر چند رقم این صفوف چندان سنگین نبود اما آمار نشان میدهد روز گذشته بیش از ۹۰درصد نمادهای معاملهشده در تالار شیشهای با مازاد عرضه مواجه شده و بهسبب محدودیت دامنه نوسان راهی صففروش شدند. این مهم خود یکی از رکوردهای منفی بورس تهران در روز گذشته بود؛ چراکه از ۲۹ فروردینماه به اینسو، این تعداد نماد با صف فروش در بازار سهام مشاهده نشده بود.
رکورد یک ساله افت شاخص هموزن
در حالی که روز گذشته شاخصکل بورس تهران با افت ۶۴/ ۲ درصدی مواجه شد که میزان عقبگرد نماگر هموزن ۸۷/ ۲درصد برآورد شد. این نماگر از همه نمادها بدون درنظرگرفتن ارزش بازار و بهیک میزان اثر میپذیرد و میزان تغییرات آن بهنوعی نشاندهنده وضعیت کلی بازار سهام است. بهاین ترتیب در روزی که قیمت پایانی ۹۱درصد از نمادهای معامله شده در تالار شیشهای منفی بود، شاخص هموزن نیز افت ۸۷/ ۲ درصدی را ثبت کرد که بیشترین میزان افت (درصدی) این نماگر از ۵مردادماه سال گذشته بود.
بورس یکشنبه از دریچه آمار
در روزی که شاخصکل بورس تهران با افت ۶۴/ ۲درصدی مواجه شد، از ۳۴۲ نماد معاملهشده، قیمت پایانی ۲۸ سهم (۸ درصد) مثبت بود و در مقابل ۳۱۱ سهم (۹۱درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۱۴ نماد (۴درصد) صف خریدی بهارزش ۶۴۲ میلیارد تومان تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکلگیری صف فروش در ۱۳۸ نماد بورسی (۴۱درصد) بهارزش ۴۰۶میلیارد تومان بودیم.
در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افت ۸/ ۱درصدی را ثبت کرد، ۱۳۸ نماد معامله شدند که در این میان قیمت ۱۳ سهم (۹ درصد) مثبت و ۱۲۵ سهم (۹۱ درصد) منفی بود. در این بازار ۶نماد (۴درصد) صف خریدی بهارزش ۴۹۵میلیارد تومان تشکیل دادند اما ۵۸ نماد (۴۲درصد) نیز با صففروشی بهارزش ۱۸۰ میلیارد تومان مواجه شدند.
بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد ۱۳۶نماد بود. در این میان ۳۵ سهم (۲۶درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد ۹۵سهم (۷۰درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۲۶ نماد (۱۹درصد) صف خریدی بهارزش ۱۰۶ میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به۷۰نماد (۵۱درصد) با ارزشی بالغ بر ۲۴۶میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.
امروز بازار سهام، شاهد عرضه اولیه یک شرکت با شیوهای نوین است. عرضه اولیه این هفته در حالی راهی بازار میشود که بر سر نحوه عرضه آن گمانهزنیهای بسیاری وجود داشت. اما سرانجام و پس از کش و قوسهای فراوان و دو بار لغو عرضه اولیه ۵درصد سهام شرکت ریلپرداز نوآفرین امروز برای اولینبار بر اساس دستورالعمل جدید، عرضههای اولیه انجام میشود. به این ترتیب بر اساس دستورالعمل پذیرهنویسی و عرضه اولیه اوراق بهادار در فرابورس ایران، سهام شرکت ریلپرداز نوآفرین با نماد «حآفرین» ابتدا در دامنه قیمتی مشخص شده به صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس و صندوقهای سرمایهگذاری مشترک فروخته میشود. از روز دوم صندوقهای سرمایهگذاری تا ۵۰ درصد دارایی خریداری شده را میتوانند به فروش رسانده و سرمایهگذاران حقیقی میتوانند اقدام به خرید سهام مذکور در معاملات ثانویه کنند. بازارگردان هم از روز دوم وارد میدان میشوند.
در همین رابطه امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس با اشاره به روش جدید عرضههای اولیه بیان کرد: در روش ترکیبی بیش از ۸میلیون سرمایهگذار صندوقهای سرمایهگذاری از منافع عرضههای اولیه بهرهمند میشوند. وی با بیان اینکه با اختصاص عرضههای کوچک و متوسط به صندوقهای سرمایهگذاری، عدالت در تخصیص بهینه سهام شرکتها بین سرمایهگذاران رعایت میشود، اظهار کرد: نگاهی به آمارها نشان میدهد که مشارکت مستقیم در عرضههای اولیه رقم بسیار پایینتری است به طوری که در آخرین عرضه اولیه فرابورس (جهان فولاد سیرجان) که بالاترین میزان مشارکت در سال ۱۴۰۰ بود، سه میلیون و ۱۱۹هزار کد حاضر شدند. به گفته هامونی در این روش بیش از ۸ میلیون نفر از سودی که نصیب صندوقها میشود بهرهمند خواهند شد.
فرآیند متفاوت کشف قیمت
«روش ثبتسفارش همچنان مورد استفاده قرار خواهد گرفت و عرضه سهام شرکتهای بزرگتر به رویه سابق خواهد بود.» مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس با بیان این مطلب عنوان کرد: یک روش جدید به مدلهای موجود در عرضههای اولیه افزوده شده است. گرچه روشهایی که در گذشته نیز برای عرضههای اولیه مورد استفاده قرار میگرفت همچنان قابل اجراست و ممانعتی از سوی بورسها برای انتخاب نحوه عرضه وجود ندارد.
مهدی پارچینی مدل جدید عرضه اولیه را روشی ترکیبی خواند و اظهار کرد: در برخی روشهایی که در گذشته برای عرضههای اولیه به کار گرفته میشد سهام ارزنده به برخی از کدهای خاص اختصاص مییافت و همه سهامداران نمیتوانستند سهام ارزنده را خریداری کنند. روشی که ایرادهای بسیاری به آن وارد بود و کارگزاریها از طریق کد خرید گروهی در کشف قیمت حضور مییافتند و پس از خرید سهام و کشف قیمت، اقدام به واگذاری سهام میکردند. اما در شیوه جدید ترکیبی، حجم و قیمت سفارشها در فرآیند ثبتسفارش برای همه مخفی است و در پایان رقابت اگر تقاضای ثبتشده در قیمت کشفشده بیش از میزان عرضه باشد، سهم به صورت «تسهیم به نسبت» به متقاضیان خرید تخصیص پیدا میکند.
این مقام مسوول افزود: در این مرحله صندوقها بر اساس سهمیه اعلامی از سوی بورس در فرآیند کشف قیمت حضور مییابند و سپس در این مرحله، قیمت کشفشده به عنوان مبنای عرضه سهام (عرضه به قیمت ثابت) به عموم سرمایهگذاران اعلام میشود.
محدودیت در معاملات ثانویه
یکی دیگر از نکاتی که در دستورالعمل جدید عرضههای اولیه به تصویب رسیده است امکان محدود کردن معاملات ثانویه برخی از عرضههای اولیه به سرمایهگذاران حرفهای است که این دسته از سرمایهگذاران از سوی هیاتمدیره بورسها تعریف و تعیین خواهند شد. این موضوع حضور سرمایهگذاران حرفهای با دید بلندمدت را در بازار فراهم خواهد کرد به طوری که جلوی بسیاری از التهابات و رفتارهای هیجانی را سد میکند.
مدیر نظارت بر بورسها در ادامه اظهار کرد: در دستورالعمل جدید عرضههای اولیه، وظیفه قیمتگذاری برعهده متعهد خرید خواهد بود که یک نهاد مالی ثبت شده نزد سازمان بورس است. در رویکرد جدید، تمام گزارشهای قیمتگذاری (در تمامی روشهای عرضه) باید تحت نظر بورس و طبق الزامات تعیین شده توسط بورس در قالب Road Show مورد بررسی و توجه دارندگان مجوز تحلیلگری و ارزشگذاری قرار گیرد.
پارچینی تاکید کرد: در دستورالعمل پیشین، عرضههای موفق تعریف دقیقی نشده بودند اما در حال حاضر عرضه موفق، به عرضهای گفته میشود که حداقل ۵۰ درصد میزان سهام عرضهشده بدون درنظر گرفتن تعهد ایفاشده از سوی متعهد خرید، در روز عرضه اولیه به فروش برسد. عرضه موفق در روش ترکیبی، عرضهای است که حداقل ۸۰ درصد میزان سهام عرضهشده در مرحله اول (یعنی همان مرحلهای که به سرمایهگذاران واجد شرایط عرضه میشود)، معامله شود.
وی ادامه داد: موضوع دیگری که در مدل ثبتسفارش و همچنین روش ترکیبی در دستورالعمل جدید عرضههای اولیه تغییر کرده، این است که در دستورالعمل پیشین، دامنه رقابت در ثبتسفارش از قیمت پایه اعلامی ۱۰درصد بالاتر بود. بر اساس بازنگری انجام شده در دو روش یادشده، این دامنه به مثبت و منفی دو برابر دامنه نوسان بازار که اکنون ۱۰ درصد مثبت و منفی است، تغییر پیدا کرد. بر اساس این نکته، امکان کشف قیمت حتی کمتر از قیمت اعلامی خواهد بود.
یکی دیگر از مزایای استفاده از این شیوه عرضه اولیه، برگزاری حراج به شیوه dark است. پارچینی در همین راستا توضیح داد: عرضه اولیه به روشهای ثبتسفارش، حراج و روش ترکیبی، بهصورت dark خواهد بود و سرمایهگذاران فقط میتوانند درخواست خود را در دوره ثبتسفارش ارسال کنند و اینکه چه سفارشهایی با چه قیمتهایی در سامانه ثبت شده است برای عرضهکنندگان و همچنین متقاضیان خرید، قابل مشاهده نخواهد بود. این موضوع، مانع از الگوبرداری یا تاثیرپذیری از سفارشهای دیگران میشود و در نتیجه، افراد بر اساس تحلیل و نه رفتارهای هیجانی و روانی به ثبتسفارشهای خود میپردازند و در صورتی که این قیمت منطقی نباشد و سرمایهگذاران آن را نپذیرند، عرضه با شکست مواجه میشود.
روشهای متداول عرضههای اولیه
خرید عرضه اولیه سهام همواره یکی از موارد مورد علاقه فعالان بورسی است و روشهای مختلفی برای عرضههای اولیه وجود دارد. اما سه روش مرسوم و پرکاربرد در قیمتگذاری و نحوه عرضه اولیه وجود دارد: عرضه عمومی به روش حراج، به روش ثبت دفتری و به روش قیمت ثابت. تا پیش از سال ۹۵، روش حراج در عرضههای اولیه مورد استفاده قرار میگرفت اما بعد از آن عرضههای اولیه به روش ثبتسفارش دفتری یا بوکبیلدینگ انجام شد و حالا پس از ۵ سال، متولیان بورس در نظر دارند تا در کنار روش قبلی، از روش ترکیبی نیز استفاده کنند.
در روش اول، دارایی به فردی تعلق میگیرد که بیشترین پیشنهاد خرید را داده است. هنگام عرضه اوراق بهادار به این روش، از همین قانون با مقررات مشخص در حوزه بورس اوراق بهادار استفاده میکنند. روش مزایده معمولا برای عرضه اوراق دولتی و همچنین اوراق خصوصیسازیهایی استفاده میشود که مجبورند تغییر ماهیت مالکیتی سهام بدهند و در عرضه عمومی اولیه شرکتها کمتر مورد استفاده قرار میگیرد؛ زیرا عموما بر این باورند که روش ثبت دفتری برای این شرکتها که برای نخستین بار عرضه عمومی میشوند، کارآیی بیشتری دارد. عرضه عمومی به شیوه حراج، خود دارای روشهای متعددی است که نحوه ارائه درخواست سفارش و هدف از مشارکت در آن متفاوت است. از آن جمله میتوان به روش حراج انگلیسی، حراج هلندی و حراج با سفارش مهر و موم شده اشاره کرد.
در روش عرضه عمومی به روش ثبت دفتری، ابتدا قیمت سهام شرکت طی فرآیندی از طریق بازاریابی، جمعآوری سفارشهای خرید و قیمتهای پیشنهادی و برآورد میزان تقاضا، مشخص میشود که مزایایی نظیر امکان کنترل و انعطافپذیری بیشتر، هزینه کمتر در عرضههای با حجم بالا، امکان تعیین بهای بالاتر توسط ناشر و ایجاد هماهنگی در تعداد سرمایهگذاران آگاه و ناآگاه باعث میشود تا روش ثبت دفتری کاربرد بیشتری نسبت به دو روش دیگر داشته باشد.
در مدل سوم به روش قیمت ثابت، ابتدا شرکت تامین سرمایه با هماهنگی ناشر قیمت عرضه را مشخص میکند. این قیمت در پیشنویس امیدنامه ذکر و بین دو هفته تا دو ماه قبل از تاریخ عرضه اعلام میشود که بعد سرمایهگذاران با همان قیمت مشخص و ثابت، درخواست سفارش خود را اعلام میکنند. این روش یکی از روشهای قدیمی عرضه به حساب میآید به نحوی که قبل از روی کار آمدن روش ثبت دفتری، بیشتر کشورها از آن استفاده میکردند و همچنان نیز در بسیاری از کشورها، ترکیبی از روشهای دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع قیمت در این روش قبل از جمعآوری درخواست خرید از سوی سرمایهگذاران مشخص میشود و به این ترتیب سرمایهگذاران از قبل قیمت را میدانند و بر اساس آن در مدت زمان مشخص شده که در امیدنامه بیان شده است درخواست خود را به شرکت تامین سرمایه اعلام میکنند. پس از جمعآوری درخواستها، با هماهنگی ناشر واگذاری سهام به سرمایهگذاران انجام میشود که اگر میزان تقاضا از میزان عرضه بیشتر باشد ممکن است به صورت تصادفی سهمیهبندی یا به نسبتهای مشخص بین درخواستکنندگان تقسیم شود تا کل سهام مورد نظر به عموم واگذار شود.
بدون دیدگاه