قیمت نفت در معاملات روز گذشته دوشنبه به دلیل خوش‌بینی نسبت افزایش قابل توجه تقاضا در چین پس از نشانه‌های مثبتی مبنی بر کاهش همه‌گیری ویروس کرونا، افزایش یافت.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از سی ان بی سی، در روز گذشته، نفت خام برنت با ۲.۴ درصد افزایش به ۱۱۴ دلار و ۲۴ سنت رسید، در حالی که نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا (WTI) با ۳.۴ درصد افزایش به ۱۱۴ دلار و ۲۰ سنت در هر بشکه رسید.
یک مقام شهری روز دوشنبه پس از اعلام حذف قرنطینه در ۱۵ منطقه از ۱۶ منطقه در چین، گفت که شانگهای قصد دارد به طور گسترده بازگشایی و اجازه دهد زندگی عادی برای ۲۵ میلیون نفر از مردم شهر از اول ژوئن از سر گرفته شود.
با این حال، تخمین زده می‌شود قرنطینه ۴۶ شهر در چین، خرید، تولید کارخانه و مصرف انرژی را تحت تاثیر قرار داده است.
به گفته باب یاوگر، مدیر معاملات آتی انرژی در Mizuho، ما سیگنال‌های زیادی را می‌بینیم که تقاضا در آن منطقه شروع به بازگشت خواهد کرد و از قیمت‌های بالاتر حمایت می‌کند.
در راستای کاهش غیرمنتظره تولید صنعتی، چین ۱۱ درصد نفت خام کمتری را در آوریل فرآوری کرد که تولید روزانه کمترین میزان از مارس ۲۰۲۰ است.
معاملات آتی بنزین ایالات متحده در روز دوشنبه بار دیگر به بالاترین حد خود رسید؛ زیرا کاهش ذخایر به نگرانی‌های پیرامون عرضه منجر شده است.
قیمت نفت همچنین با ابراز خوش بینی دیپلمات‌ها و مقامات اتحادیه اروپا درباره دستیابی به توافق تحریم مرحله‌ای نفت روسیه، با وجود نگرانی‌ها پیرامون عرضه در شرق اروپا، مورد حمایت قرار گرفت.
الکساندر شالنبرگ، وزیر امور خارجه اتریش روز دوشنبه گفت انتظار دارد اتحادیه اروپا در روزهای آینده درباره تحریم ها به توافق برسد.
به گفته آنالنا بائربوک، وزیر امور خارجه آلمان، اتحادیه برای دستیابی به توافق به چند روز دیگر نیاز دارد.
نائوهیرو نیمورا، یکی از شرکای مشاور ریسک بازار، گفت: با ممنوعیت برنامه ریزی شده اتحادیه اروپا برای نفت روسیه و افزایش آهسته تولید اوپک، انتظار می رود قیمت نفت نزدیک به سطح فعلی نزدیک به ۱۱۰ دلار در هر بشکه باقی بماند.
قیمت نفت و طلا در معاملات امروز
قیمت نفت برنت در معاملات امروز، سه‌شنبه، در ساعت ۸:۰۸ به وقت تهران، با کاهش ۰.۲۲ درصدی در هر بشکه، ۱۱۳ دلار و ۹۹ سنت معامله شد. قیمت نفت خام آمریکا (وست تگزاس اینترمدیت) نیز تا لحظه تنظیم گزارش، کاهش ۰.۳۲ درصدی را به ثبت رساند و در هر بشکه، ۱۱۳ دلار و ۸۳ سنت دلار معامله شد.
طلا نیز تا لحظه تنظیم این گزارش، افزایش ۰.۵۰ درصدی را تجربه کرد و هر اونس طلا به قیمت یک هزار و ۸۲۳ دلار و ۱۰ سنت معامله شد
نقره نیز با افرایش ۰.۱۸ درصدی، ۲۱ دلار و ۵۹ سنت معامله شد
مس با افزایش ۰.۸۲ درصدی مواجه شد و ۴ هزار و ۲۲ دلار قیمت خورد.
مدیر عملیات بازار بورس کالا با تشریح روند دریافت کد معاملاتی و خرید خودرو در بورس کالای ایران اعلام کرد که روز چهارشنبه خودروی کارا در بورس کالا عرضه خواهد شد.
عباس یعقوبی پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و ایسنا، با تاکید بر اینکه بستر لازم برای فروش خودرو در بورس کالا فراهم شده است، اظهار کرد: هدف این است که با استفاده از بازاری شفاف و رقابتی، خودرو با قیمتی منصفانه به دست مصرف کننده برسد.
وی ادامه داد: شرط لازم برای محقق شدن اهداف یاد شده، عرضه منظم توسط خودروسازان در بورس و عدم فروش در بازار خارج از بورس است تا به ایجاد بازار متشکل خودرو کمک شود و خریداران با اطمینان از عرضه مستمر خودرو در بورس، رفتارهای هیجانی از خود بروز ندهند.
جزئیات و چگونگی دریافت کد و خرید از بورس
مدیر عملیات بازار بورس کالای ایران با بیان اینکه اطلاعیه عرضه برای آگاهی عموم مردم روی سایت بورس کالا در دسترس قرار گرفته است، گفت: زمان ثبت سفارش از یک روز پس از انتشار اطلاعیه عرضه تا ساعت ۸:۳۰ روز انجام معامله امکان پذیر است. پس از آن از طریق معاملات حراج باز جلسه معاملاتی فروش خودرو برگزار می‌شود. استفاده از روش حراج باز متضمن کشف نرخ عادلانه و جلوگیری از به وجود آمدن انگیزه سفته‌بازی خارج از بورس می‌شود زیرا مصرف کننده نهایی تا هر قیمتی که مناسب بداند زمان دارد رقابت را ادامه دهد و خودرو مورد نیاز خود را خریداری کند.
یعقوبی توضیح داد: برای شرکت در حراج و خرید خودرو، مشتریان باید در بورس کالا پذیرش شوند که به هر دو صورت مراجعه حضوری و الکترونیکی این امکان فراهم شده است. در روش حضوری مشتری به یکی از کارگزاری‌های دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه می‌کند و مدارک و فرم‌های مورد نیاز را تکمیل می‌کند. پس از بررسی مدارک توسط بورس کالا، صدور کد مشتری انجام می‌شود.
او ادامه داد: در روش الکترونیکی مشتری دارای کد سجام با مراجعه به سامانه آنلاین شرکت‌های کارگزاری، کدملی خود را وارد می‌کند و پیامکی از سامانه سجام که حاوی رمز است دریافت می‌کند. با وارد کردن رمز دریافت شده اطلاعات مشتری از سامانه سجام فراخوانی شده و در اختیار بورس کالا قرار می‌گیرد و با توجه به انجام احراز هویت در مراحل ثبتنام سجام، کد مشتری توسط بورس کالا صادر می‌شود.
مدیر عملیات بازار بورس کالای ایران در ادامه گفت: برای انجام معامله، مشتریان باید دارای حساب وکالتی متعلق به خود باشند که خدمت حساب وکالتی از طریق اکثر بانکها به مشتریان ارائه می‌شود. در این زمینه، تمام وجه معامله باید در حساب وکالتی موجود باشد تا در زمان انجام معامله این مبلغ بلوکه شود و پس از انجام معامله به حساب بورس کالا برای تسویه انتقال یابد.
او افزود: شرکت در جلسه معاملاتی صرفا از طریق کارگزاران انجام می‌شود. آدرس و شماره تماس شرکت های کارگزاری در سایت بورس کالا درج شده است.
یعقوبی در پایان به عرضه روز چهارشنبه اشاره کرد و گفت: در اولین مرحله از عرضه، خودروی کارا بصورت تک کابین و دو کابین روز چهارشنبه (۲۸ اردیبهشت ماه جاری) با قیمت های پایه حدود ۲۹۱ میلیون تومان برای تک کابین و ۳۰۱ میلیون تومان برای خودروی دوکابین بدون هزینه های جانبی انجام می پذیرد و بدیهی است سایر خودروها پس از تقاضای عرضه کننده و پذیرش از طریق بورس کالا قابل عرضه خواهند بود.
به گفته وزیر جهاد کشاورزی، افزون بر مدل‌های رایج تامین مالی در کشور باید به سمت شیوه‌های نوین تامین مالی حرکت کنیم که در این راستا، بازار سرمایه می‌تواند ابزاری مناسبی برای افزایش سرمایه‌گذاری و تامین مالی در بخش کشاورزی باشد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، قرارگاه تامین مالی و سرمایه‌گذاری کشاورزی صبح امروز به ریاست سید جواد ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی و با حضور معاونین وزارتخانه، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی کشور، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیرکل دفتر آینده‌پژوهی و مدل‌سازی معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصاد و دارایی در سالن جلسات وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد.
سیدجواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی در این قرارگاه با تاکید بر اینکه نیازمند تغییر رویکرد در سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی هستیم، اظهار کرد: به دنبال آن هستیم که سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و دولتی در بخش کشاورزی در سال ۱۴۰۱ افزایش قابل توجهی داشته باشد.
وی اشاره به نگاه متفاوت دنیا به حوزه غذا، تصریح کرد: سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی به خوبی انجام نشده و نیازمند تحولات چشمگیری در این زمینه هستیم.
به گفته وزیر جهاد کشاورزی، سرمایه گذاری در بخش کشاورزی باید به اندازه سهم این بخش در تولید ناخالص داخلی کشور باشد.
ساداتی‌نژاد در پایان گفت: علاوه بر مدل‌های رایج تامین مالی در کشور باید به سمت شیوه‌های نوین تامین مالی حرکت کنیم که در این راستا، بازار سرمایه می‌تواند ابزاری مناسبی برای افزایش سرمایه گذاری و تامین مالی در بخش کشاورزی باشد.
عملیات بازارگردانی نماد معاملاتی «ددانا۱» به روش مبتنی بر حراج از روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت ماه به مدت ۱۲ ماه آغاز می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، مدیر عملیات بازار شرکت فرابورس با انتشار اطلاعیه‌ای از بازارگردانی بر نماد معاملاتی شرکت داروسازی دانا به مدت ۱۲ ماه از تاریخ ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ در بازار اول فرابورس ایران خبر داد.
براساس این اطلاعیه، دامنه مظنه ۳ درصد کمتر از دامنه مجاز نوسان قیمت در تابلو مربوطه بازار اول فرابورس ایران و بازارگردان این نماد، صندوق سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردانی توسعه ملی اعلام شده است.
حداقل حجم معاملات روزانه ۳۵۰ هزار سهم و حداقل حجم سفارش انباشته نیز ۱۷ هزار و ۵۰۰ سهم اعلام شده است.
عرضه ارز نسبت به تقاضا طی بازه زمانی ۱۷ تا ۲۵اردیبهشت ماه سال جاری در سامانه نیما و بازار متشکل معاملات ارزی پیشی گرفت که این امر به معنای پوشش جامع نیازهای وارداتی و خرد اسکناس فراتر از تقاضای موجود است. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، طی بازه زمانی یادشده، حدود ۸/ ۴میلیارد دلار توسط صادرکنندگان به‌صورت انواع ارز در سامانه نیما عرضه شده که از این میزان حدود ۵/ ۱میلیارد دلار معامله شده که این امر حاکی از عرضه کافی برای تامین نیاز وارداتی است. همچنین از ۱۷ تا ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ در بازار متشکل معاملات ارزی، حدود ٨٠میلیون دلار اسکناس توسط بانکها و صرافی‌‌ها عرضه شده که از این میزان حدود ۵/ ۳۸میلیون دلار معامله شده و این امر حاکی از آن است که میزان عرضه اسکناس بیش از میزان تقاضا بوده است. افزایش فروش صادرکنندگان در سامانه نیما در سال جاری موجب رشد ۱۰۰درصدی مجموع معادل دلاری معاملات از ابتدای سال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته شده است.
شرایط آغازین سال ۲۰۲۲ به‌گونه‌ای بود که انتظار رشد طلا از همان ابتدا میان بسیاری از سرمایهگذاران بازارهای جهانی وجود داشت. به دلیل شرایط تورمی آن زمان و خرید سنگین طلا توسط بانکهای مرکزی به خصوص بانکهای مرکزی چین و روسیه، برخی تحلیلگران انتظار داشتند که طلا سال خود را با اونس ۲۵۰۰ دلاری به پایان رساند. اما آغاز جنگ روسیه و افزایش بی‌سابقه قیمت‌های جهانی موجب شده دولت‌ها نرخ‌های بهره را با سرعت بالا برده و همین موضوع جذابیت ریسک اوراق قرضه دولتی را افزایش داد و سرمایهها به این سمت حرکت کردند.
نقدینگی ایجاد شده در دوران کرونا موجب شده بود که تقاضا به سرعت بهبود داشته باشد، ولی همچنان مشکلات حاضر در زنجیره تامین موجب افزایش قیمت‌ها می‌شد. در کنار این موضوع، شرایط بازار کار نیز روبه بهبود بود و با افزایش دستمزدها، هم بر هزینه تولید کالاها اضافه شد و هم تقاضا برای کالاها از سمت خانوارها افزایش داشت. با آغاز جنگ اوکراین در ۲۴ فوریه، زمین‌های کشاورزی روسیه و اوکراین که به سبد نان اروپا معروف بودند به‌شدت آسیب دید و با تبدیل شدن کشاورزان اوکراینی به جنگجویان داوطلب، بخش زیادی از زنجیره تامین مواد غذایی در جهان از دور خارج شد.
به سبب آسیب شدید به زنجیره تامین مواد غذایی، قیمت تولید این کالاها به‌شدت افزایش یافت و شاخص قیمت تولیدکننده در کشورهای مختلف گویای تورم شدیدتر در ماه‌های آینده است. به سبب همین موضوع، دولت‌ها به‌دنبال آن هستند که با سخت‌گیری زیاد، طرف تقاضا کالاها را با جمع‌آوری نقدینگی از سطح جامعه کنترل کنند. به همین دلیل نیز به دنبال ابزار قدیمی خود یعنی نرخ بهره رفتند.
ایالات متحده نرخ بهره را تا یک درصد بالا برد. انگلستان نیز نرخ بهره خود را از اواخر سال گذشته افزایش داده و اکنون به یک درصد رسانده است. کشورهای دیگر نیز سیاست‌های مشابه را در پیش گرفتهاند. با افزایش نرخ بهره در کشورهای مختلف به خصوص ایالات‌متحده، خروج سرمایه از تمامی بازارها آغاز شد و این سرمایهها به سمت اوراق قرضه خزانه کشورهای مختلف حرکت کرد. بهره اوراق قرضه دوساله دولت ایالات متحده از ابتدای سال ۲۰۲۲ تاکنون از ۷۴ صدم درصد به حدود ۶/ ۲ درصد رسیده است. طی همین مدت مشابه، بازده طلا تقریبا صفر بوده است. طلا سال میلادی را با قیمت ۱۸۲۸ دلار آغاز کرد و در ثلث اول ماه مارس توانست به مرز ۲ هزار دلار دست پیدا کند. پس از آن با اعمال افزایش نرخ بهره آمریکا، این فلز ارزشمند تاکنون ۱۱ درصد افت قیمت داشته و روز گذشته کانال ۱۷۰۰ دلار را لمس کرد. حمایت ۱۸۰۰ دلار برای طلا بسیار جدی است و درصورت از دست رفتن آن، شرایط معاملاتی آن وخیم‌تر می‌شود.
تا به اینجا، سیاست‌های اخیر فدرال رزرو توانسته تورم را در محدوده ۸ درصد کنترل کند. در گزارش تورم ماه آوریل، تب تورمی سوخت کاهش داشت، ولی تورم مواد خوراکی به شکل چشمگیری افزایش پیدا کرده بود. این موضوع نشان میدهد که تامین مواد غذایی در ماه‌های آینده به بحران جدی تبدیل خواهد شد. فدرال رزرو با کنترل نرخ بهره می‌تواند بر تقاضای کالاها موثر باشد، اما تورم جهانی برخی کالاها مانند سوخت و مواد خوراکی که در نتیجه جنگ اوکراین به وجود آمده روی هزینه تولیدکنندگان موثر خواهد بود و دولت‌ها به راحتی نمی‌توانند این موضوع را کنترل کنند.
تا زمانی که دولت‌ها قادر به کنترل تورم باشند یا خوش‌بینی نسبت به این موضوع در بازار موجود باشد، گسیل سرمایه به سمت اوراق قرضه دولت‌ها ادامه‌دار خواهد بود. اما درصورتی که نرخ تورم کنترل نشود، احتمالا سرمایهها به سمت بازارهای کمی ریسکی‌تر مانند طلا حرکت کنند.
معاون فناوری‌های شرکت سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری گفت: سهامداران عدالت که سود سهام خود را دریافت نکرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند تا پایان اردیبهشت‌ماه فرصت دارند شماره شبای خود را در سامانه ثبت کنند. تعدادی از سهامداران عدالت به دلیل اینکه شماره شبای حساب بانکی آنها مشکل داشته و یا مسدود بوده یا اینکه اصولا شماره شبایی به سامانه سهام عدالت اعلام نکرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، نتوانستند سود مربوط به سهام عدالت خود را در اسفند‌ماه ۱۴۰۰ دریافت کنند.
در این زمینه محمود حسنلو معاون فناوری‌های شرکت سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری مرکزی گفت: کسانی که شماره شبا خود را اعلام نکرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، می‌توانند با مراجعه به سامانه سجام و یا سامانه سهام عدالت شماره شبای حساب بانکی خود را برای واریز سود سهام عدالت اعلام کنند. وی همچنین در مورد اینکه چگونه ممکن است افرادی در سال‌های قبل سود سهام عدالت گرفتهاند، اما در اسفند‌ماه سال‌گذشته نتوانستند سود دریافت کنند، گفت: برخی از این حساب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از طرف بانک به‌عنوان حساب راکد، مسدود شده یا برخی از بانکهای ادغامی در بانک سپه مربوط به مشمولان سهام عدالت بوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که شماره شبای جدید معرفی نشده است، به هر حال همه کسانی که نتوانستند سود سهام عدالت خود را دریافت کنند، با ثبتنام در سامانه جامع اطلاعات مشتریان، سجام و یا از طریق سامانه سهام عدالت نسبت به معرفی شماره شبای حساب خود اقدام کنند. معاون فناوری‌های سمات این را هم گفت: مهلت ارائه شماره شبا و یا ویرایش شبای جدید تا آخر اردیبهشت‌ماه سال‌جاری است و سودهای باقی‌مانده سهامداران بعد از اعلام شماره شبا واریز می‌شود. حسنلو همچنین در مورد اینکه اگر سهامداران عدالت نتوانند در مهلت مقرر شماره شبا اعلام کنند، آیا سود آنها به‌جای خود محفوظ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماند گفت: بله، سود سهامداران عدالت نزد شرکت سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری مرکزی محفوظ است و در بازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف که اعلام می‌شود، به محض معرفی شماره شبای حساب بانکی فرد دارنده سهام عدالت سود آنها واریز می‌شود. وی همچنین در مورد سود سهام مشمولان فوت‌شده عدالت گفت: کسانی که فوت می‌کنند شماره حساب آنها نیز بلافاصله مسدود می‌شود و امکان واریزی وجه وجود ندارد. قرار است با کمک قوه‌قضائیه وارثان فوت‌شدگان سهام عدالت شناسایی شوند و هم خود سهام عدالت و هم سودهای متعلقه بین وراث تقسیم و توزیع شود، هنوز سامانه مربوطه راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازی نشده است، اما فعلا وراث سهام عدالت باید صبر کنند تا این مساله به‌صورت جمعی حل شود.
بابک سالاروند/ کارشناس بازار سرمایه
افزایش پایه پولی و حجم نقدینگی منتج به افزایش تورم در کشور می‌شود. این اتفاق می‌تواند بازارهای مالی را تحت‌تاثیر قرار دهد که در این میان بازار سرمایه نیز از این موضوع متاثر خواهد شد و نرخ بازده موردانتظار سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی را تحت‌تاثیر قرار میدهد.
نکته دیگر این است که در شرایط تورمی در کوتاه‌مدت سود اسمی شرکت‌ها (منظور سودی است که تورم در آن لحاظ نشده است) به واسطه کاهش ارزش پول ملی افزایش پیدا می‌کند، در نتیجه این اتفاق باعث ایجاد تقاضا برای خرید سهام در بازار سرمایه می‌شود، در صورتی‌که سود حقیقیها کاهشی است، اما نکته در این است که در بلندمدت نرخ تورم روی فروش و بهای تمام‌شده تولید اثرگذار خواهد بود و سودآوری صنایع و شرکت‌ها را تحت‌تاثیر خود قرار خواهد داد.
به این ترتیب که اگر اثر افزایش نرخ تورم بر بهای تمام‌شده تولید زیاد باشد و نرخ محصولات و خدمات به آن نسبت یا بیشتر رشد نداشته باشد، سود شرکت کاهش پیدا می‌کند، در نتیجه قیمت سهام آن نیز به‌تبع آن کاهش پیدا می‌کند، اما باید به این موضوع توجه داشت که افزایش نرخ شرکت‌های تولیدکننده کالاهای اساسی می‌تواند در کوتاه‌مدت بر حاشیه سود تاثیرگذار باشد. همچنین این اتفاق به لحاظ سرمایه‌درگردش نیز می‌تواند ریسکی را متوجه شرکت کند، اما در کل در چنین شرایطی به‌نظر می‌رسد که این اتفاق، تاثیر مثبتی بر سودآوری این صنایع داشته باشد. در رابطه با شرایط فعلی بازار سرمایه نیز باید این موضوع مطرح شود که در حال‌حاضر، بازار سرمایه متاثر از عوامل مختلفی چون نرخ بهره، درآمدهای نفتی، نرخ ارز، نرخ تورم، حذف ارز ترجیحی و خارج‌شدن دولت از صنایع خودرویی است، در نتیجه ترکیب این عوامل و تاثیر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری آنها به گونهای است که هنوز نتوانسته نقدینگی قابل‌توجهی را برای رونق بیشتر بازار سرمایه جذب کند. با توجه به اینکه روند رشد نرخ تورم در سال‌های اخیر بالا بوده است، اثر تورم روی بازدهی دارایی‌های مالی از موضوعات مهم و قابل‌توجه است که می‌توان از نظریه فیشر بر این اثر استفاده کرد.
بنا بر این نظریه نرخ بهره اسمی بازتاب‌دهنده اطلاعات مربوط به نرخ تورم موردانتظار است که ارتباط بین بازدهی سهام و تورم با توجه به این نظریه قابل‌توضیح است. در این میان سیاست‌های پولی از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار است، در صورتی‌که سیاست پولی انبساطی اتخاذ شود می‌تواند با حجم پول در گردش رونق فعالیت‌های اقتصادی را ایجاد کند، در نتیجه بازار سرمایه با افزایش تقاضا برای خرید سهام مواجه خواهد شد. برعکس این موضوع سیاست پولی انقباضی است که از این رونق می‌کاهد، مخصوصا زمانی که قیمت سهام و دارایی‌ها به‌صورت حبابی رشد کرده باشد.
شاخص کل بورس تهران پس از یک روز استراحت، مجددا به مسیر صعودی بازگشت و روز دوشنبه با رشد ۶۹/ ۰درصدی، به بالاترین سطح از ۲۰مهر ۹۹رسید. دیروز شاهد تغییر نگاه بورسیها بودیم. طی روزهای اخیر شاهد تشکیل صفوف خرید طولانی در صنایعی بودیم که بیشترین نفع را از حذف دلار ترجیحی در جریان تولید و فروش خود میپذیرند. اما روز دوشنبه نگاه بورسیها به سهام گروه‌های کامودیتیمحور و البته خودروسازان معطوف شد.
تغییر کانون بورس‌بازان
بازار سهام پس از استراحت یک روزه، مجددا به حرکت در مسیر صعودی ادامه داد و روز گذشته با رشد ۶۹/ ۰درصدی شاخص‌کل، این نماگر تا محدوده یک‌میلیون و ۵۸۳هزار واحد پیشروی کرد. حالا دماسنج اصلی تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای ۳۱درصد از کف اخیر خود فاصله گرفته و با تثبیت نسبی ارزش معاملات خرد در مجموع بازارهای سهام در سطوح بالاتر از ۷هزار میلیارد‌تومان، به‌نظر می‌رسد این بازار از خواب‌زمستانی خارج شده و در صورت تداوم این شرایط می‌توان به اتمام دوران رکودی بورس و اوج‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری دوباره شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها امیدوار بود، با این‌حال هنوز حقیقیها اشتیاق چندانی برای گرم‌کردن فضای تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از خود نشان نداده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند و حتی در روزهای سبز شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بورسی نیز یا خالص ورود کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مقداری را رقم می‌زنند یا نسبت به خروج سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خود پافشاری می‌کنند. رفتاری که نشان میدهد سرمایهگذاران همچنان در نا اطمینانی نسبت به بازار، سیاستگذار و سیاست‌های احتمالی اثرگذار بر سرمایهها به‌سر برده و در بازگشت پرقدرت به این بازار پرریسک، تردید دارند.
جاماندن بورس از رقبا؟
بازدهی شاخص‌کل بورس در سال‌جاری از ۱۵درصد فراتر رفته است؛ اما آنگونه که آمارها نشان می‌دهند رقبا توانسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند در روزهای اخیر از بورسیها پیشی بگیرند. جایی که دلار در روزهای سپری شده از سال‌جدید، اندکی بیش از بازدهی بورس افزایش نرخ داده و سکه نیز ۱۷درصد گران‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر شده است. شدت گرفتن انتظارات تورمی پس از افزایش بیش از سه‌برابری یارانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و البته بسیاری از کالاهای اساسی در برههای که مذاکرات احیای برجام در سکوت خبری به‌سر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برد، مهم‌ترین دلیل پیشی‌گرفتن رقبا از بورس به‌شمار می‌رود که در روزهای اخیر رقم خورده است، با این‌حال اگر میانگین هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزنی از قیمت همه شرکت‌های حاضر در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای را در نظر بگیریم، بورسیها با بازدهی حدود ۲۹درصدی شاخص هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزن از رقبا سبقت گرفتهاند. دلیل جاماندن شاخص‌کل از رقبا اما عمدتا ناشی از شرایط نامساعد بازارهای جهانی در هفتههای گذشته به سبب حال و روز اقتصاد جهانی و سیاست‌های انقباضی فدرال‌رزرو بود که همزمانی آن با تحولات اخیر اقتصادی در داخل کشور، توجهات را به سمت گروه‌های تولیدکننده کالاهای اساسی جلب کرد. صنایعی همانند تولیدکنندگان کیک و بیسکوئیت، روغن‌های خوراکی، لبنیات و مرغ و تخم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مرغ در یک هفته گذشته در کانون توجه معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گران جای داشتند تا به سبب آن، شکافی جدی میان دو نماگر اصلی بورس تهران ایجاد شود. دیروز اما شرایطی متفاوت بر تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای حاکم بود.
فروکش تب ۴۲۰۰؟
در حالی طی روزهای اخیر شاهد تشکیل صفوف خرید طولانی در صنایعی بودیم که حالا بیشترین نفع را از حذف دلار ترجیحی در جریان تولید و فروش خود میپذیرند، روز گذشته اما در حالی نگاه بورسیها معطوف به سهام گروه‌های کامودیتیمحور و البته خودروسازان بود که شاهد افت قیمت سهام شرکت‌های تولیدکننده کالاهای اساسی بودیم. به‌نظر می‌رسد پس از واکنش‌های هیجانی روزهای اخیر، تا حدودی از تب معاملاتی سهام درگیر با ارز ۴۲۰۰ کاسته شده است. هر چند این صنایع نسبت به ارزش بازار خود، از ارزش دادوستد بالایی برخوردارند و در زمره برترین گروه‌های بورسی جای دارند.
در مقابل فروکش تقاضا در سهام مذکور، روز گذشته دوباره شاهد بازگشت تقاضا به سهام کامودیتیمحور و البته خودروسازان بودیم. اخبار مربوط به عرضه خودروهای جدید در بورس‌کالا و امید به پایان‌یافتن قیمت‌گذاری دستوری در این صنعت اما یکی از عوامل مهم داغ‌شدن تقاضا در گروه خودرو و ساخت قطعات بود، ضمن آنکه ادامه انتظار برای واگذاری سهام تودلی خودروسازان و نتیجه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بخشی برجام در آینده نزدیک دوباره این صنعت را به کانون توجه بازار بازگردانده است.
زمان آشتی سهامداران حقیقی؟
دماسنج تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای به بالاترین سطح از ۲۰ مهرماه سال۹۹ رسیده است اما همچنان خبری از اشتیاق حقیقیها برای حضور در گردونه معاملات بازار سهام نیست. روز گذشته هر چند حقیقیها خالص خرید ۹۲ میلیارد‌تومانی در بورس تهران را رقم زدند اما بیشترین اقبال صورت‌گرفته از سوی این دسته از سهامداران در زیرمجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های گروه فلزات اساسی به میزان ۵/ ۱۴۳ میلیارد‌تومان رقم خورد و در دیگر صنایع بورسی حقیقیها چندان پرفروغ نبودند. رفتاری که نشان میدهد سرمایهگذاران همچنان در نا اطمینانی نسبت به بازار، سیاستگذار و سیاست‌های احتمالی اثرگذار بر سرمایهها به‌سر برده و در بازگشت پرقدرت به این بازار پرریسک، تردید دارند.
بورس دوشنبه از دریچه آمار
در روزی که شاخص‌کل بورس تهران با افزایش ۶۹/ ۰درصدی همراه شد، از ۳۲۴ نماد معامله‌شده، قیمت پایانی ۲۱۰ سهم (۶۵ درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۰۷ سهم (۳۳ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۵۵ نماد (۱۷ درصد) صف خریدی به ارزش ۳۴۰ میلیارد‌تومان تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری صف‌فروش در ۶ نماد بورسی (۲ درصد) به ارزش ۲۲ میلیارد‌تومان بودیم. در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس رشد ۶/ ۰درصدی را ثبت کرد، ۱۴۳ نماد معامله شدند که در این میان قیمت ۸۴سهم (۵۹ درصد) مثبت و ۵۶ سهم (۳۹ درصد) منفی بود. در این بازار ۳۳ نماد (۲۳ درصد) صف خریدی به ارزش ۲۱۱ میلیارد‌تومان تشکیل دادند و در مقابل شاهد شکل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری صف‌فروش در ۱۲نماد فرابورسی (۸ درصد) به ارزش ۲۶میلیارد‌تومان بودیم. بازار پایه نیز روز دوشنبه میزبان دادوستد ۱۵۳ نماد بود. در این میان ۱۰۲سهم (۶۷درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد ۴۶ سهم (۳۰درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۷۱ نماد (۴۶ درصد) صف خریدی به ارزش ۱۵۴میلیارد‌تومان تشکیل دادند و صف‌فروش در این بازار به ۱۲ نماد (۸ درصد) با ارزشی بالغ بر ۲۰میلیارد‌تومان اختصاص پیدا کرد.
تا ماه‌های گذشته یکی از ابهامات حاکم بر بازارسرمایه بازگشت این بازار به مدار تعادلی بود اما از اسفند۱۴۰۰ و آخرین هفتههای زمستان، معاملات بورسی سمت و سوی جدیدی به خود گرفت و توانست مجددا به روند صعودی بازگردد. با اینکه کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران بورسی ورود شاخص به کانال ۶/ ۱میلیون واحد را دور از دسترس نمی‌دانند اما نگرانی‌هایی از تحقق این پیش‌بینی به گوش می‌رسد. بازار سرمایه در کشورهای توسعه‌یافته رکن اصلی اقتصاد محسوب می‌شود و با عدم‌دخالت دولت‌ها مسیری قابل پیش‌بینی را می‌پیماید، اما این وضعیت در بورس تهران متفاوت است. فعالان بازار سرمایه نه‌تنها امکان برنامه‌ریزی در این بازار را ندارند حتی ممکن است در کسری از ثانیه به دلیل تضاد در برخی سیاستگذاری‌ها رو به افول روند. این بازار به قدری با ابهامات مختلف مواجه است که کارشناسان بورسی نمی‌توانند تداوم وضعیت فعلی را پایدار بدانند. به اعتقاد آنها معاملات بورسی که در چند وقت گذشته تا حدودی تنش‌های قبل را پشت‌سر گذاشته همچنان با ریسکهای نوشته و نانوشته‌ای دست و پنجه نرم می‌کند که آینده معاملات را با مخاطره همراه می‌کند.
دستاندازهای بورس در مسیر صعود
آینده معاملات در ابهام
موضوعاتی همچون سرنوشت برجام، عقبگرد قیمت کالاهای اساسی، سیاست‌های بانک مرکزی، قیمت ارز و عوامل اثرگذار خارجی از جمله مواردی هستند که می‌توانند ترمز معاملات را در همین ابتدای امر بکشند. در همین رابطه فردین آقابزرگی، کارشناس بازارسرمایه در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» معتقد است که ریسکهای متعددی بازار سهام را تهدید می‌کند. وی اظهار می‌کند: وقایعی در اقتصاد کشور در حال رخ دادن است که می‌تواند تغییراتی را در روند معاملات بورس ایجاد کند. سال‌های بسیاری است که این بازار با موانع و محدودیت‌های معاملاتی دست و پنجه نرم می‌کند. از جمله ریسکهای فعلی بازار، وقوع بحران‌های غیرمترقبه در سیاستگذاریهای اقتصادی کشور ازجمله وضع تعرفه‌های صادراتی بر محصولات معدنی است که تا حدودی صنایع را با چالش مواجه کرده؛ از این‌رو فضای فعلی کسب‌وکار بر صنایع بورسی اثرگذار است. وی به روند داد و ستدهای بورس از ابتدای ۱۴۰۱ اشاره می‌کند و می‌گوید: بازار سهام به سمت تعادل در عرضه و تقاضا در حال پیشروی است. جابه‌جایی و تفکیک راه سهام از یکدیگر بنا بر تغییر وضعیت شرایط داخلی راهی است که صنایع مختلف دنبال می‌کنند با این حال عواملی از داخل و خارج بازار وجود دارند که نمی‌گذارند این روند در مسیر صحیح حرکت کند.
یکی از موضوعات مهمی که همواره مورد انتقاد کارشناسان اقتصادی قرار گرفته مباحث مرتبط با تامین‌مالی دولت از بازار سرمایه است. نگاه پررنگ دولت به تامین‌مالی از این بازار به واسطه انتشار اوراق بدهی و استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه به نفع دولت نگرانی تحلیلگران را به‌دنبال داشته است. این وضعیت نقطه منفی در بازار سهام محسوب می‌شود و انتظار می‌رود دولت برای تامین منابع مالی راهکارهای دیگری بیندیشد. جذب منابع مالی از بازار سرمایه به سمت دولت و سهامداران حقوقی یکی از عوامل تهدیدکننده بازار به‌شمار می‌رود. گسیل نقدینگی به‌منظور تامین اهداف اشخاص خاص از جمله دولت و سهامداران عمده در صورتی‌که با سرعت کمتری انجام شود، چشم‌انداز روشن‌تری در انتظار بازار قرار میدهد. آقابزرگی از برخی قوانین اقتصادی به‌عنوان دست‌انداز بورسی یاد کرده و اظهار می‌کند: قوانین یک‌شبه و فی‌البداهه‌ای که توجیه اقتصادی در بازارهای سرمایه‌گذاری ندارند، تولید و صادرات را به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم مورد هدف قرار می‌دهند.
وی در ادامه با بیان اینکه یکی دیگر از مواردی که در دوسال گذشته بارها ترمز معاملات بورسی را کشیده چالش‌های بازارپول بوده است، خاطرنشان کرد: اگر بازارپول در هر برههای با مشکل مواجه شود معمولا سیاستگذار به سمت بازارسرمایه چراغ‌سبز نشان میدهد. این موضوع که همواره با تکیه بر انتشار بی‌‌‌‌‌‌رویه اوراق انجام می‌شود (که خریداران آن بانکها و نهادهای وابسته به دولت هستند) منابع مالی را از بازار سرمایه به‌صورت غیرمستقیم تامین می‌کنند که ریسک بزرگی برای بورس‌بازان محسوب می‌شود.
به گفته این کارشناس، بعد از ریسکهای اقتصادی و داخلی، معادلات چندمجهولی سیاست خارجی کشور که حول مسائل احیای برجام می‌‌‌‌‌‌چرخد همچنان بر بازار سهام حاکم است، مذاکرات وین، بازگشت آمریکا به برجام و حذف موانع تحریمی کشور، محور ریسکهای داخلی و خارجی قرار دارند. این مهم و اثرگذاری انکارناپذیر آن بر روند داد و ستدهای بورسی به روند فرسایشی معاملات بیش از پیش دامن زده و در صورت تداوم وضعیت مبهم سیاست خارجی کشور و ارسال سیگنال‌های ضد‌و نقیض درهمین راستا وضعیت نامطلوبی را برای سرمایهگذاران به‌وجود خواهدآورد. وضعیت قیمت‌ها در بازار جهانی تا حدودی به تقویت تقاضا در بازار داخل منجر شده است. پایداری در روند صعودی قیمت‌های جهانی حتی اگر به‌صورت آرام و مستمر نیز ادامه یابد اثرات مثبتی بر بازارهای داخلی خواهد گذاشت. از سوی دیگر حرکت بازارهای موازی برمدار نوسانی تا حدودی نگاه سرمایهگذاران را متوجه این بازار کرده، این در حالی است که شک و تردید که درمیان سرمایهگذاران تا دو‌ماه قبل نسبت به بازارسرمایه به وضوح موج می‌زد، با تغییراتی در این بین مواجه شد برخی دیدگاه‌ها به سمت این بازار بازگشته است، با این‌حال عوامل اثرگذار منفی حرکت رو به جلوی قیمت‌ها در بازار سهام را با اما و اگرهای بسیاری مواجه کرده به گونهای که ممکن است آینده بازارسرمایه را با تردیدهایی جدی مواجه کند.
این کارشناس بازار سرمایه یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار و مخرب در وضعیت شاخص بورس را وضعیت قیمت‌ها در بازار ارزمی‌داند. او در همین رابطه نیز عنوان می‌کند: قیمت ارز به‌عنوان تاثیرگذارترین عامل بیرونی بر تغییر مسیر معاملات بورس تلقی می‌شود. در حال‌حاضر اصلی‌ترین محرک رشد بازار در هفتههای اخیر افزایش قیمت ارز بود، همراه با رشد قیمت برخی کامودیتی‌ها، افزایش نرخ ارز انتظارات تورمی در بازار را به همراه خواهد داشت. عدم‌ثبات قیمت دلار بازار سهام را نیز تحت‌تاثیر قرار میدهد. روند نوسانی که قیمت دلار تجربه می‌کند حاکی از اثرگذاری مسائل سیاست خارجی کشور بر اقتصاد است. این امر و عدم‌ثبات در بازار ارز نگرانی‌هایی را درمیان فعالان بازار سهام ایجاد کرده و انتظارات از برنامه‌ریزی‌های سرمایهگذاران در این بخش را ممکن است به حداقل برساند. موضوعی مهم که در صورت تداوم منجر به کاهش ارزش معاملات و ایجاد رکود در معاملات بورس خواهدشد.
بازارسرمایه برخلاف بازارهای رقیب به غیر از ریسکهای شناخته‌شده با ریسکهای دیگری نیز دست به گریبان است. سایه برخی از این ریسک‌ها سالیان متمادی است که بر سر بازار است. حضورمجاری و سازمان‌های غیرقانونی تحت‌عنوان مشاور سرمایه‌گذاری، سیگنال فروش و سبدگردان‌های غیرمجاز بازار را با تهدید جدی مواجه می‌کنند. به‌نظر می‌رسد این وضعیت بازار را تاحدودی از مدارتعادلی و عقلایی خارج می‌کند و سردرگمی سرمایهگذاران را رقم می‌زند. حضور اشخاص ناصالح در بازار سرمایه درحالی است که متولیان بورسی نیز ابزار کنترل این گروه‌ها را در دست ندارند. این دسته معمولا با فشار نقدینگی که به بازار وارد می‌شود به مقاصد و اهداف شخصی دست می‌‌‌‌‌‌یابند و سهامداران را با ریسک زیان مواجه می‌کنند.
دخالت دولت در سازوکار بازار
برخی از سهام تحت‌تاثیر عوامل بنیادی و افزایش قیمت‌های جهانی روندی متفاوت را نسبت به ۱۴۰۰ در پیش گرفتند و رشد قیمتی را تجربه کردند اما آیا این وضعیت می‌تواند تداوم یابد؟ چه عواملی ممکن است رکود ماه‌های قبل را به بازار بازگرداند و معاملات را وارد فاز نوسانی کنند؟ کارشناسان در این‌خصوص معتقدند تداوم وضعیت تعادلی بورس با ریسک‌هایی همراه است. عوامل تهدید کننده بورس دست از سر این بازار برنمی‌‌‌‌‌‌دارند.
مهدی رضایتی، کارشناس بازار سرمایه در همین رابطه به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: دخالت دولت در سازوکار بازار سرمایه و مشکلاتی که صنایع مختلف در راستای قیمت‌گذاری با آن مواجهند، ابهام‌‌‌‌‌‌هایی را برای بازار سرمایه ایجاد کرده است. صنایع کوچک‌تر معمولا تحت‌تاثیر برخی سیاستگذاری‌ها تغییر رویه می‌دهند. تدوین برخی طرح‌ها در صنایع بالادست در حوزه نفت و گاز نیز نگرانی‌هایی را درمیان صنایع بزرگ به‌وجود آورده که بر ریسک فعلی بازار می‌افزاید. یکی از مشکلات بزرگی که بازار سهام با آن دست و پنجه نرم می‌کند، ریسکهای ایجاد‌شده توسط دولت است. ریسکهای تحمیلی از این جانب وضعیت ناخوشایندی در بخش سرمایه‌گذاری به‌وجود می‌‌‌‌‌‌آورد. وی یکی دیگر از عوامل مهمی که می‌تواند ترمز رشد قیمت سهام را بکشد، افزایش انتظارات تورمی می‌داند. او در همین راستا خاطرنشان می‌کند: گرچه در روزهای اخیر حذف دلار۴۲۰۰تومانی منجر به افزایش تقاضا در برخی سهام شده اما ازآنجا که این وضعیت نمی‌تواند در دراز مدت ادامه یابد، کاهش تقاضا درمیان مصرف‌کنندگان به دلیل افزایش قیمت تمام‌شده کالاها در ماه‌های آینده می‌تواند کاهش تقاضا در میان برخی محصولات و سهام را رقم بزند. صنایع روغن و خوراکی، لبنیات و صنایعی که با آزادسازی دلارترجیحی رابطه مستقیمی داشتند به‌نظر می‌رسد به مرور با چرخش تقاضا و افت تولید روبه‌رو شوند.
این کارشناس بازارسرمایه دیگر ریسک فعلی بازار را ریسکهای سیاسی عنوان می‌کند. بازار داغ مذاکره احیای برجام از تب و تاب ماه‌های گذشته افتاده و سرنوشت این موضوع ابهام‌‌‌‌‌‌هایی را در وضعیت اقتصادی و در نتیجه بازار سرمایه ایجاد کرده است. گرچه بازار سرمایه از ابتدای ۱۴۰۱ وزن چندانی به موضوع برجام نداده اما این امر دلیل بر عدم‌اثرگذاری این موضوع بر بازارسهام نیست. رضایتی با اشاره به نقش مخرب ریسکهای داخلی بر بازار سرمایه یادآور می‌شود: ۷۰درصد بازارسهام وابسته به قیمت‌های جهانی است، با این‌حال تغییراتی که در سیاستگذاریهای داخلی ایجاد می‌شود اثرات هولناکی بر روند معاملات بورسی می‌گذارند. این ریسک‌ها چه در حوزه سیاسی و چه در حوزه اجتماعی، التهاباتی را به بازار تحمیل می‌کنند. سیاستگذاریهای نرخ سود بانکی که متاثر از تصمیمات دولت است نیز بر روند بازار تاثیرگذار خواهد بود. پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌های انجام شده در مورد ریسکهای بازار حاکی از این موضوع است که برخی مشکلات گذشته بازار به قوت خود باقی خواهد ماند. به گفته وی، به نظرمی‌رسد صنعت تایرسازی و شوینده‌ها در هفتههای آینده به دلیل ریسکهای مذکور و مداخله احتمالی دولت در بخش قیمت‌گذاری با چالش مواجه شوند.
پیامد افزایش انتظارات تورمی
برهمین اساس به درستی می‌توان گفت ریسکهای داخلی اثرات منفی گسترده‌تری بر بازار سهام خواهند داشت. رضایتی در ادامه گفت که سیاستگذار بورسی با متقاعدکردن دولت مبنی‌بر عدم‌دخالت بر سازوکار قیمتی می‌تواند تا حدودی جلوی مشکلات بزرگ‌تر را سد کند.
دانش سرمایه ارکا برای همراهان خود اخبار های بازار سرمایه را به صورت رایگان را ارائه میدهد. مطالب بیشتر
بدون دیدگاه